SKKN THIẾT KẾ DIỄN HÌNH LINH HOẠT TRONG GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ ĐỂ GIỜ DẠY ĐẠT HIỆU QUẢ HƠN

Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
THIẾT KẾ DIỄN HÌNH LINH HOẠT
TRONG GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ ĐỂ GIỜ DẠY
ĐẠT HIỆU QUẢ HƠN
Phần I. Đặt vấn đề.
I. Lí do chọn đề tài.
II. Mục đích nghiên cứu.
III. phương pháp nghiên cứu.
Phần II. Nội dung
I. Một số khái niệm cơ bản về powerpoint.
II. Một số lưu ý thiết kế diễn hình trong giáo án điện tử.
III. Phạm vi áp dụng và bài học kinh nghiệm.
1. Phạm vi áp dụng sáng kiến kinh ngiệm.
2. Hạn chế.
3. Bài học kinh nghiệm.
Phần IV. Kết luận.
Kiến nghị và đề xuất.
Phần I. Đặt vấn đề.
I. Lí do chọn đề tài.
A. Lí do khách quan.
Trong thời đại ngày nay tin học và máy tính điện tử là công cụ không thể thiếu
được trong cuộc sống và sản xuất , nhất là ứng dụng trong giảng dạy là hết sức cần
thiết.Mỗi giáo viên cần trang bị cho mình một kiến thức cơ bản nhất về tin học và
sử dụng thành thạo máy tính.
Mục tiêu của chương trình thay sách giáo khao đều có sự đổi mới về nội dung
chương trình, các phương pháp dạy học.Công nghệ thông tin là phương tiện dạy
học hiện đại, nó có những ưu điểm vượt trội mà các phương tiện dạy học khác
không có được.
Khoa học công nghệ thông tin có những xử lý kỹ thuật rất tốt phục vụ cho việc
thực hiện phương pháp dạy học tích cực- lấy học sinh làm trung tâm.
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 1

Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Phần mền máy tính có chương trình Microsoft powerpoint rất thuận lợi cho việc
thiết kế bài dạy theo hướng đổi mơí đáp ứng được những yêu cầu, nhiệm vụ của
giảng dạy trong giai đoạn hiện nay và trong tương lai.
* Với phần mền powerpoint, trong dạy học, giáo viên có thể:
1. Tạo được các đối tượng: văn bản , hình ảnh, âm thanh , hoạt hình , thống kê và
các siêu liên kết
2. Tạo các tương tác để giáo viên và học sinh hay học sinh với học sinh hoạt động
nhận thức.
3. Tạo các tính toán ( Trong mỗi "trang thông tin " có thể chứa đựng nhiều dạng
thông tin khác nhau, đều làm phong phú nội dung thông tin cần trình chiếu)
B. Lí do chủ quan.
* Dạy học bằng phần mền powerpoint.
1. Giúp học sinh nhạn thức đúng , nhanh, hình thành và phát triển tôt các kỹ năng.
2. Giải phóng được nhiều thao tác chuẩn bị không cần thiết của giáo viên, học sinh
và có thời gian tổ chức dạy và học theo hướng tích cực lấy học sinh làm trung tâm.
3. Thay thế được nhiều loại đồ dùng , thiết bị dạy học cồng kềnh khác như: tranh,
ảnh, và có thêm nhiều loại hình động, phim tư liệu,
Từ những điều nêu trên, qua một thời gian tôi nghiên cứu và đẫ làm chuyên đề này
tại trường đạt hiệu quả, được các thầy, cô giáo trong trường nhất trí cao và ủng hộ .
Tôi nhận thấy việc dụng phần mền "Giáo án điện tử " để thiết kế bài giảng là rất
cần thiết cho các thầy, cô giáo ở mọi cấp học, nhất là cấp tiểu học nó đáp ứng được
yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học trong giai đoạn hiện nay và trong tương lai.
Vì vậy , tôi xin mạnh dạn trình bày một khía cạnh nhỏ của việc trình chiếu bằng
giáo án điện tử.; Đó là nêu một số điều cần chú ý khi tạo diễn hình cho giáo án
điện tử mà bản thân trong khi nghiên cứu và thực họên đã gặp thông qua đề tài.
" Thiết kế diễn hình linh hoạt trong giáo án điện tử để giờ dạy đạt hiệu quả hơn"
II. Mục đích nghiên cứu.
Đề tài này nhằm nghiên cứu một số trường hợp thiết kế diễn hình bằng giâo án
điện tử nhằm góp phần hình thành kiến thức cho học sinh từ mô hình trực quan

tĩnh thành mô hình động để học sinh quan sát và hiểu bản chất của vấn đề .
- Giúp học sinh phát triển khả năng tưởng tượng, khả năng suy luận logic, khả
năng phân tích, tổng hợp rèn tính cẩn thận và đặc biệt phát triển tư duy cho học
sinh.
- Giúp học sinh tìm tòi , ham học hỏi các phương pháp khác để làm bài.
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 2
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Phần II. Nội Dung.
I. Một số khái niệm cơ bản về powerpoint.
1. Dùng powerpoint để thiết kế bài giảng có lợi thế gì?
Chúng ta dung phần mền powerpoint để thiết kế bài dạy có thể sử dụng đa dạng
các phương pháp như: phương pháp quan sát, thí nghiệm, hỏi đáp, trò chơi, động
não , trình bày, thực hành, và có rất nhiều khả năng như:
- khả năng thể hiện thông tin phong phú.
- Các đối tượng trong mỗi slide ( trang thông tin) có thể xuất hiện phù hợp với tiến
trình lên lớp.
- Thao tác để thể hiện thông tin trong một slide đơn giản.
- Các liên kết trong slide tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhấn mạnh nội dung
thông tin cần thiết.
2. Cấu trúc một trình chiếu bằng powerpoint.
- Việc trình chiếu được thực hiện
+ Tuần tự các slide được thể hiện .
+ Một Slide bất kỳ được hiển thị ( chọn số Slide rồi ấn Enter).
3. Thông tin có thể tích hợp trong mỗi Slide.
- Văn bản ( text).
- Hình ảnh ( picture)
- Âm thanh( sound)
- Phim (video)
- Liên kết ( Hyper link)
( Trong mỗi Slide có thể chứa nhiều dạng thông tin khác nhau , điều này làm

phong phú nội dung thông tin cần trình chiếu).
4. Một số thao tác với poweroit.
* Thao tác soạn văn bản:
- Nhấn hộp ( text box) kẻ lên trang slide và nhập nội dung cần trình bày .
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 3
Slide 1
Slide 2
Slide 3

Slide n
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
- Chọn màu sắc , nền chữ và cỡ chữ trong Format Font.
- Chọn màu nền hoặc hình ảnh nền trong Fomat background morecolers
(màu),hoặc Fill Effects / picture / select picture ( vào đường dẫn tới tệp ảnh)
Apply( Apply to all)
* Thao tác vẽ hình.
- kích hoạt vào công cụ Drawing
- Vẽ theo các biểu tượng trên thanh công cụ.
* Chèn hình ảnh.
- Chọn Insert  pictureClipArt ( hoặc from file)
* Chèn âm thanh:
- chọn InsertMovies and Sounds Sound from file.
* Chèn Phim.
- Chọn Insert  Movies and Sounds  Movie from file.
* Chèn liên kết.
- Chọn đối tượng muốn liên kết.
- Chọn Insert  Hyper link.
5. Một số hiệu ứng hoạt hình với các đối tượng trong Slide:
Các đối tượng trong Slide có thể xuất hiện cùng một lúc lần lượt, theo các hình
thức biểu diễn sinh động.Để làm được điều này, ta sử dụng tính năng Animation

( hoạt hình) các đối tượng. Các bước để hoạt hình một đối tượng như sau:
- Chọn đối tượng cần hoạt hình.
- Chọn Slide show  Animation Schemes hoặc Slide show  Custom
Animation ( Để thực hiện các hoạt hình phong phú)
- Chọn kiểu hoạt hình ( Add Efect ) có 4 nhóm hoạt hình là: Entrance ( Hiệu
ứng đi vào ); Em phasis ( Hiệu ứng đổi màu ) ; Exit ( Hiệu ứng thoát) ; Motion
path ( Hiệu ứng đường đi).
- Xoá hoạt hình ( Remove)
- Thời điểm hoạt hình ( Start): Có 3 lựa chọn về thời điểm hoạt hình cho một
đối tượng: Khi kích chuột ( on click ); Tự động ( with previous , After previous
); Tốc độ hoạt hình ( Speed) : Lựa chọn một trong 5 tốc độ sau: Rất chậm ( very
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 4
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Slow); chậm ( Slow) ; Trung bình ( Medium) ; Nhanh ( Fast) và rất nhanh( very
fast).
6. Trình diễn bài giảng.
- Bổ sung thêm Slide mới : Chọn Insert  New Slide.
- Trình diễn : Chọn menu Slide show  View show.
Để chuyển tiếp sang các bước diễn hình khác nhấn Enter hoặc phóm 
II. Một số lưu ý thiết kế diễn hình trong giáo án điện tử .
Khi thiết kế một diễn hình trong giáo án thì chúng ta nên có ý tưởng của diễn hình
bài giảng sao cho học sinh dễ hiểu , dễ tiếp thu, phù hợp với đối tượng của mỗi địa
phương, mỗi trường , lớp , đạt hiệu quả của bài giảng. Chúng ta đều phải quan tâm
đến hình dạng của “ trang thông tin” như: Cách thể hiện nội dung trong “trang” ;
phông chữ , màu sắc , kích cỡ chữ, bố cục…
Nhưng điều tôi muốn đề cập ở đây là có một số phần vẽ, cắt ghép hình , liên kết,
….
Mà ta phải sử dụng hiệu ứng hoạt hình của chương trình Powerpoint sao cho khi
diễn hình được như mong muốn thì chúng ta cũng cần phải lưu ý khi thiết kế .
Sau đây tôi xin đưa ra một số trường hợp:

1. Dạng 1: Dạng bài vẽ và cắt ghép các mô hình hình học.
a. Ví dụ 1: Hãy đếm trên hình vẽ sau có bao nhiêu hình tam giác?
* Lưu ý: Để có thể đếm các hình tam giác như kết quả trên ta thực hiện các bước
như sau:
+ Tạo ra 6 hình tam giác đơn ( Mỗi loại tam giác sao chép 2 lần).
+ Tạo hiệu ứng Add Efect  Motion paths  Draw custom path ( Hiệu ứng bay)
cho mỗi tam giác và chọn vị trí cho mỗi tam giác đó.
+ Ghép những tam giác đó lại như hình vẽ.
+ Trình chiếu thử và sửa chữa.
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 5
A
B
M
N
C
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
b. Trong Toán 5 , tiết 91, Bài : Diện tích hình thang.
Cắt ghép một hình thang thành một hình tam giác?
*Lưu ý: Để có thể cắt ghép một hình thang thành một hình tam giác như trên thì ta
phải chú ý một số thao tác sau
+ Vẽ hình thang ABCD sao cho các đoạn thẳng BM và CM bằng nhau và rời nhau
để khi ta ghép hình thì cạnh BM và CM mới trùng khít nhau được .
+ Tách tam giác ABM ra khỏi hình thang để riêng biệt và tạo hiệu ứng Add Efeect
 Emphasis  Sdrim ( quay 180
0
) cho tam giác ABM . Sau đó tạo hiệu ứng tiếp
cho tam giác đó di chuyển tới vị trí cần thiết như kết quả trên.
c. Ví dụ 3: Trong Toán 5 , tiết 94 , bài: Hình tròn , đường tròn.
Có bài toán sau: vẽ theo mẫu
* Lưu ý

Vì ta không thể tạo hiệu ứng cho một nửa hình tròn( nguyên) mất đi. Vì vậy để có
thể tạo thành hình như ( theo mẫu) thì ta cần phải thiết kế hai nửa hình tròn tâm A
và tâm B ghép lại để khi ta cho hiệu ứng mất đi nửa hình tròn của mỗi hình ta mới
có kết quả như mong muốn
d. ví dụ 4.
Khi dạy học sinh về số đo thời gian, giáo viên dùng đồng hồ trực quan đồng hồ “
thật” để học sinh tìm hiểu và thực hành là một việc làm tốt và thường xuyên.
Nhưng đối với chương trình Poweroint ta có thể thiết kế được cái đồng hồ “chạy
như thật” mà học sinh hứng thú và vẫn có thể thực hành tốt và tránh được tính
cồng kềnh trong việc sử dụng , cất giữ và bảo quản đồ dùng.
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 6
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung

Tạo mô hình đồng hồ dạy học sinh về thời gian
* lưu ý: Khi thiết kế một cái đồng hồ thì ta cần thiết kế từng hình tròn bằng nhau
gắn với một kim cố định , bằng lệnh Draw Group ( nhóm thành nhóm như mô
hình dưới đây)
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 7
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
+ Cho hiệu ứng AddEffect  Emphasis  Sprin (quay 360
0
) cho từng hình tròn
có gắn kim cố định đó.
+ Chọn mỗi kiểu quay ( Modify: Sprin) với :
Start: with previous
Amount : 360
0
clock wise
Speed ( tốc độ quay ): Theo tỷ lệ quay từng loại kim đồng hồ .
Repeat ( lặp lại ) : chọn Until next click ( đến khi kích chuột tiếp ).

+ Sau đó cho tất cả các hình đó lồng khít vào nhau bằng lệnh : Draw Align or
distribute  Align center và Align Middle trên thanh công cụ Drawing.
- Một điều cần lưu ý nữa là cần đánh số của đồng hồ sau khi đã hoàn tất các bước
trên.
2. Dạng 2: Dạng bài thực hiện các phép chia.
VD: Đặt tính rồi thực hiện phép chia . 8,4: 2 = ?
* Lưu ý : Bước …
- Khi thiết kế các phép tính chia phức tạp , ta cần chia thành các bước nhỏ như
trên, rồi tạo hiệu ứng lần lượt chia theo từng bước.
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 8
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Ta tạo Bước : rồi liên kết nhóm hiệu ứng đó với lệnh: Effect options  timing 
triggers  nhấn chuột Start effect on click of : Bước…  Ok
- Một số lưu ý nữa là khi ta thực hiện phép chia như (hạ 4) , nếu không để chữ
số 4 ở số bị chia bị biến mất khi tạo hiệu ứng thì ta cần phải sao chép 2 chữ
số 4 xếp chồng khít lên nhau và đặt hiệu ứng cho một chữ số 4. Tương tự ta
cũng sao chép 2 chữ số 8 của số bị chia như thế . Thực hiện trình chiếu thử
để kiểm tra .
3. Dạng 3: Thiết kế diễn hình đối với các môn khác.
Thực tế trong khi thiết kế diễn hình bài giảng dạng bài vẽ, cắt ghép các mô hình
hình học hầu hết đòi hỏi kiến thức , kỹ năng sử dụn chương trình và kể cả về năng
khiếu vẽ, thời gian thiết kế, Trên chương trình Powerpoint ta có thể thiết kế bài
giảng cho các môn học.
Chương trình có khả năng liên kết ( Hyper link ) với các trang thông tin khác hoặc
chương trình khác ( kể cả trên mạng Internet).
Sau đây tôi xin nêu một vài ví dụ về việc sử dụng linh hoạt trình chiếu hình trong
việc thiết kế một số bài học , môn học trong chương trình tiểu học.
4. Một số ví dụ cụ thể :
VD1:Bài giảng ( Luyện Từ & Câu Lớp 4: Động Từ )
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 9

Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 10
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 11
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 12
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 13
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 14
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 15
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 16
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 17
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 18
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 19
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 20
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 21
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
II. Phạm vi áp dụng và bài học kinh nghiệm
1. Phạm vi áp dụng sáng kiến .
Trên đây la một số kinh nghiệm về thiết kế diễn hình trong bài giảng bằng giáo
án điện tử. Tôi đã nghiên cứu và thực hiện có hiệu quả . Tôi thấy mọi giáo viên đều
có thể tham khảo , áp dụng sáng kiến kinh nghiệm này trong việc thiết kế diễn hình

bằng giáo án điện tử.
Chương trình Microsof Poweroint có thể thiết kế diễn hình được tất cả các môn
học ( chương trình soạn nhạc ta có thể liên kết với chương trình Finale 2000).
Dạy học bằng giáo án điện tử hiện tại và tương lai có thể thay thế cho nhiều thiết
bị, đồ dùng dạy học cồng kềnh, thiếu tính thời sự, thiếu tính thiết thực…
Đặc biệt , bài giảng bằng giáo án điện tử còn có thể liên kết được với các phần mền
khác của công nghê thông tin trên mang intenet)để ta truyền tải tới hoc sinh được
biết nhiều thông tin mới nhất các minh hoạ đa dạng các hình ảnh đẹp âm thanh sắc
nét.
2.Hạn chế
Tuy nhiên trong thực tế vẫn còn nhiều hạn chế.
- Chương trình MS Powerpoint: là chương trình thiết kế giáo án điện tử thích hợp
và khả năng trình chiếu đa dạng nhưng chương trình mới lạ nên nhiều giáo viên
còn chưa biết, chưa thông thạo.
- Do thời gian nghiên cứu ngắn nên các kiến thức hệ thống chưa khái quát ,chưa
sâu ,các ví dụ chưa đa dạng nên nội dung nghiên cứu khá trừu tượng ,đòi hỏi mỗi
giáo viên cần phải nắm chắc được kiến thức cơ bản về diễn hình.
- Hầu hết các trường tiểu học còn thiếu máy chiếu đa năng để có thể áp dụng diễn
hình bằng giáo án điện tử nên kết quả còn hạn chế.
3. Bài học kinh nghiệm.
Qua quá trình nghiên cứu , học tập và giảng dạy sử dụng phần mềm Powerpoint và
dạy học các môn ở tiểu học , tôi rút ra được kinh nghiệm là:
- Trước hết ta phải thiết kế tốt giáo án nền( giáo án dạy học với các đơn vị tri thức
được chuyển tới học sinh bằng phương pháp dạy học tích cực – lấy học sinh làm
trung tâm)
Từ giáo án nền ta sử dụng phần mềm Powerpoint để xử lý kỹ thuật theo yêu cầu
phương pháp sư phạm – tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh.
- Cần phối hợp sử dụng phần mền Powerpoint với các thiết bị dạy học khác một
cách linh hoạt.
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 22

Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
- Tạo điều kiện để học sinh được làm nhiều , đặt câu hỏi gợi mở để học sinh tham
gia giải quyết vấn đề.
- Phát huy tính độc lập của mỗi học sinh
- Thương xuyên điều tra, trắc nghiệm , hteo dõi học sinh yếu về mặt kiến thức nào,
kỹ năng nào, giáo viên có hướng bổ sung.
Phần IV. Kết luận .
Phát triển trí tuệ cho từng học sinh ngay từ bậc tiểu học là trách nhiệm của nhà
trường , là đòi hổi của xã hội , là mong mỏi của các bậc phụ huynh học sinh và
cũng là ước muốn của bản thân các em học sinh. Tuy vậy để giúp học nắm được
các kiến thức, phương pháp học tập cần tốn nhiều thời gian và công sức . Nó là cả
một quá trình phấn đấu của thầy và trò.
Dạy học bằng “ giáo án điện tử” giúp học sinh nhận thức đúng , nhanh, hình
thành và phát triển tốt các kỹ năng. Đồng thời có nhiều ưu điểm vượt trội cả về nội
dung kiến thức, phương pháp dạy học và có nhiều thời gian tổ chức dạy học và
học theo hướng tíc cực – lấy học sinh là trung tâm.
Đó cũng chính là ý tưởng của tôi trong việc nghiên cứu , tìm hiểu và viết sáng
kiến kinh nghiệm này.
* Kiến nghị và đề xuất.
a. Với giáo viên.
- Khi dạy cần dạy học với các đơn vị tri thức được chuyển tới học sinh bằng
phương pháp dạy học tích cực – lấy học sinh làm trung tâm.
- Cần tích cực tự học, tự bồi dưỡng nhất là tiếp cận được với tri thức của nhân
loại đó là công nghệ thông tin. Mỗi giáo viên cần trang bị cho mình kiến
thưc cơ bản nhất về tin học và thiết kế giáo án điện tử.
b. Với nhà trường .
- Để giảng dạy tốt giáo viên cần đầu tư, nghiên cứu học hỏi. Nhà trường cần tạo
điều kiện thuận lợi cho giáo viên yên tâm công tác, có thời gian nghiên cứu giảng
dạy, cần trang bị thêm một máy chiếu hiện đại và kết nối mạng Internet .
- Cần chú trọng hơn nữa tới việc đổi mới phương pháp giảng dạy , phát huy tính

chủ động tích cực của học sinh.
c.Với các cấp quản lý giáo dục.
- Thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn , hướng dẫn chuyên đề để giáo viên có
điều kiện học hỏi thêm kinh nghiệm.
- Đầu tư trang thiết bị dạy học theo hướng hiện đại, tổ chức tập huấn chuyên đề
rộng rãi , đưa công nghệ thông tin vào trong giảng dạy, giải phóng được nhiều lao
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 23
Sáng Kiến Kinh Nghiệm Hoàng Thị Nhung
động không cần thiết của giáo viên và học sinh – Tạo điều kiện cho giáo viên và
học sinh sớm được tiếp cận với công nghệ dạy- học tiên tiến.
Kính mong các đồng chí đồng nghiệp, hội đồng khoa học, lãnh đạo cấp trên tham
gia, góp ý để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn thiện hơn, và áp dụng
vào thực tế giảng dạy đạt hiệu quả cao nhất
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Diễn Lâm 1, ngày 15 tháng 5 năm 2010
Người thực hiện
Hoµng ThÞ Nhung
Trường Tiểu Học Diễn Lâm 1 24