Đào tạo nhân lực thông qua các dự án chuyển giao công nghệ nhằm nâng cao chất lượng nhân lực khoa học và công nghệ ngành Bưu chính viễn thông

1


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN




NGUYỄN THỊ TÂM ANH





ĐÀO TẠO NHÂN LỰC THÔNG QUA CÁC
DỰ ÁN CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ NHẰM
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NHÂN LỰC KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ NGÀNH BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG
(Nghiên cứu trường hợp tại Tổng công ty
Viễn thông Toàn cầu – Bộ Công an)







LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành:Quản lý Khoa học và Công nghệ

Hà Nội-2012
2


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN






NGUYỄN THỊ TÂM ANH




ĐÀO TẠO NHÂN LỰC THÔNG QUA CÁC
DỰ ÁN CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ NHẰM
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NHÂN LỰC KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ NGÀNH BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG
(Nghiên cứu trường hợp tại Tổng công ty

Viễn thông Toàn cầu – Bộ Công an)





Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý Khoa học và Công nghệ
Mã số: 60 34 72




Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Phạm Huy Tiến






Hà Nội -2012
3

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN 1
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 2
PHẦN MỞ ĐẦU 4
1. Lý do chọn đề tài 4
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu 7
3. Mục tiêu nghiên cứu 9

4. Phạm vi nghiên cứu 10
5. Vấn đề nghiên cứu 10
6. Giả thuyết nghiên cứu 10
7. Phƣơng pháp nghiên cứu 11
8. Luận cứ 12
9. Cấu trúc của luận văn 13
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 14
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO NHÂN LỰC KH&CN 14
1.1. Cơ sở lý luận và phương pháp luận 14
1.2. Một số hướng tiếp cận nghiên cứu lý thuyết của đề tài 15
1.2.1. Động cơ di động xã hội nhân lực KH&CN 15
1.2.2. Cấu trúc ma trận - mô hình tổ chức hiện đại 17
1.3. Các khái niệm công cụ 21
1.3.1. Nhân lực KH&CN 21
1.3.2. Nhân lực KH&CN và kinh tế thị trường 25
1.3.3. Vai trò của nhân lực KH&CN đối với sự phát triển KH&CN 29
1.3.4. Đặc điểm cơ bản của nhân lực KH&CN 31
1.3.5. CGCN và các đối tượng trong CGCN 31
1.3.6. Thu hút nhân lực khoa học và công nghệ. 33
1.3.6. Chính sách khoa học và công nghệ 35
1.3.7. Dự án 36
1.3.7. Đào tạo 38
1.3.8. Chất lượng 40
4

CHƢƠNG 2. HIỆN TRẠNG ĐÀO TẠO NHÂN LỰC VÀ CHÍNH SÁCH
ĐÀO TẠO NHÂN LỰC KH&CN CỦA TỔNG CÔNG TY VIỄN THÔNG
TOÀN CẦU – BỘ CÔNG AN. 41
2.1 Nguồn nhân lực tại Tổng công ty Viễn thông toàn cầu – Bộ công an 41
2.1.1 Nguồn nhân lực KH&CN Ngành Thông tin và Truyền thông Việt Nam 41

2.1.2Chủ trương, chính sách đào tạo của Nhà nước 45
2.2 Cơ cấu, đặc điểm nguồn nhân lực KH&CN và thực trạng đào tạo
nguồn nhân lực của Tổng công ty Viễn thông Toàn cầu – Bộ Công an 45
2.2.2 Đội ngũ cán bộ KH&CN của Tổng công ty 49
2.2.3. Quy định về công tác đào tạo nhân lực của Gtel 55
2.2.4 Quá trình đào tạo nguồn nhân lực khoa học và công nghệ thông qua hoạt
động chuyển giao KH&CN của Tổng Công ty Viễn thông Toàn cầu 59
2.2.5. Kết quả công tác đào tạo nguồn nhân lực của Tổng Công ty Viễn thông
toàn cầu thông qua các dự án CGCN 63
2.2.6 Nhận xét và đánh giá chung 69
Kết luận chương 2 72
CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO NGUỒN
NHÂN LỰC KH&CN THÔNG QUA CÁC DỰ ÁN CGCN. 73
3.1. Quan hệ giữa chất lượng nguồn nhân lực và thực hiện dự án CGCN 73
3.1.1. Nguồn nhân lực KH&CN của Gtel 73
3.1.2. Để thực hiện dự án CGCN yêu cầu nguồn nhân lực phải có chất lượng 73
3.1.3. Thông qua thực hiện dự án CGCN nâng cao chất lượng nguồn nhân lực74
3.1.4. Giải quyết mâu thuẫn của vòng xoáy 75
3.2. Nhóm giải pháp thúc đẩy cạnh tranh 76
3.2.1. Đặc trưng của Tổng công ty 76
3.2.2. Ưu thế và cạnh tranh 77
3.2.3. Đẩy mạnh công nghệ 78
3.2.4. CGCN thực hiện đổi mới công nghệ 78
3.3. Nhóm giải pháp thúc đẩy CGCN 79
3.3.1. Các loại hình CGCN 79
3.3.2. Ưu tiên cho nghiệp vụ 80
3.3.3. Công nghệ lưỡng dụng 82
5

3.3.4. Giải pháp đầu tư và CGCN 83

3.4. Nhóm giải pháp nhân lực 84
3.4.1. Sử dụng giải pháp đào tạo bồi dưỡng 84
3.4.2. Chính sách thu hút nhân lực giải quyết mâu thuẫn vòng xoáy 85
3.4.3. Chính sách đối với nhân lực tham gia dự án 87
3.4.4. Khắc phục lỗ hổng quyền lực khi quản lý dự án 88
3.5. Đào tạo nhân lực có chất lượng cao thông qua dự án CGCN 89
3.5.1. Hình thức đào tạo 89
3.5.2. Phương án đào tạo 90
3.5.3. Giải pháp tham gia nhiều dự án 91
3.5.4. Đào tạo nhân lực KHCN và đào tạo nhân lực quản lý dự án 92
Kết luận chương 3 93
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 94
TÀI LIỆU THAM KHẢO 95



2

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

ASEM: The Asia-Europe Meeting
- Âu
ASEAN: Association of Southeast Asian Nations

CBKH: 
CBCC: 
CGCN: 
CNH- 
CNTT: 
CNTT-TT:  

 
ESCAP: Economic and Social Commission for Asia and the Pacific

GTEL: Global Telecommunications Corporation

GDP: Gross Domestic Product

GNP: Gross National Product

KH&CN: 
NCKH: 
NICs : New Industrilize Countries
C
NNL: 
OECD: Organization for Economic Coperation and Development

UNIDO: United Nations Industrial Development Organisation

WTO: World Trade Organization




3

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ
Hình
 23
 46

Bảng
  24
-2015 60
 63

Biểu đồ
 50
 . 51
 52
 53
 53
              
 64
                
 65

66
   
 67

 68

 68

 Error! Bookmark not defined.

4

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
            George
 
.


 
 







   






       






5

am, 
.



 








2 là có






 





ASEM và WTO.


6

g 

 


 




&

“Đào tạo nhân lực thông qua các dự
án CGCN nhằm nâng cao chất lượng nhân lực khoa học và công nghệ ngành
Bưu chính viễn thông (Nghiên cứu trường hợp tại Tổng công ty Viễn thông Toàn
cầu- Bộ Công an)             

               
 











7

 

CGCN

2. Tổng quan tình hình nghiên cứu











 
             


 
         



Ngoài ra “




8


  
 Đổi mới chính sách thu hút nhân
lực khoa học và công nghệ theo dự án – Nghiên cứu trường hợp tỉnh Hải Dương”




: “ Giải pháp thu hút và phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông
tin chất lượng cao trong các cơ quan hành chính nhà nước của thành phố Hà Nội”

  làm
 


“Phát triển nguồn
nhân lực khoa học kỹ thuật và công nghệ trong lĩnh vực công an nhân dân 



 


Các nghiên cu ca các tác gi  cn nh
to, phát trin ngun nhân lc mt cách c th cn nó trong nhng
bi cu kin và trong các loi hình t chc khác nhau. Nhng bài nghiên cu
 dng li  ving, gi suy
và kin gii cho nhng mc cho vic o và phát trin ngun
nhân lc  c ta và nhng bài hc, kinh nghim t c trên th gii. Nhng
nghiên cu này không ch n là s chia s nhng hiu bit, nhng nghiên
cu, nh i vi ngun nhân lc  các nhà
9

khoa hc, các nhà nghiên c   i hc h  i, lun bàn và b sung
nhng kin gii cho tng v. 




 mô hình m 
  

. Các bài



 Nh



 
  
an.  , 


 
3. Mục tiêu nghiên cứu
3.1 Mục tiêu chung
ng nhân lo nhân lc thông qua các
hong d án chuyn giao công ngh ti B Thông tin và truyn thông, T
n thông, Tng công ty Gtel.
3.2 Mục tiêu cụ thể
10

- Tìm hiu    o nhân lc thông qua ho ng d án
chuyn giao công ngh.
- á chng ngun nhân lc KH&CN sau các d án
chuyn giao công ngh, tay ngh, k .
- Nhn din các tác nhân n quá trình nâng cao chng
ngun nhân lc KH&CN.
-  xut mt s gii pháp nha chng ngun
nhân lc KH&CN thông qua các hong chuyn giao công ngh.
4. Phạm vi nghiên cứu
- 

-  


- :  

5. Vấn đề nghiên cứu
5.1.   
CGCN  
5.2. CGCN 

?
6. Giả thuyết nghiên cứu
6.1. 
      
 
6.2. 
 
11

.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
Các ph
 
7.1. Phân tích tài liệu
                
KH&
7.2. Chọn mẫu



 
              

Dung l      

- 
- 


 -

  
tích.
7.3. Phỏng vấn bằng bảng hỏi
 


12


 
  

CGCN 

7.4. Phương pháp phỏng vấn sâu


7.5. Phương pháp quan sát
      
            

7.6. Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp





- 

8. Luận cứ

8.1. Luận cứ lý thuyết
-  


13


8.2. Luận cứ thực tiễn
- 

- 
- KH&CN 
9. Cấu trúc của luận văn
Phần mở đầu
Nội dung nghiên cứu


 


Kết luận và khuyến nghị


14

NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO NHÂN LỰC KH&CN
1.1. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp luận


   



- 

Các phương pháp liên ngành (Inter- Disciplinary Studies); kết
hợp nghiên cứu lý thuyết với thực nghiệm (Theory and Experiment Studies); kết hợp
nghiên cứu định tính và định lượng (Qualitative and Quantitative Studies); các
nghiên cứu điển hình và so sánh (Case and Comparative Studies) .


Tiếp cận hệ thống: 
 

- - 




    


Tiếp cận cấu trúc-chức năng: 
15

                
- 
- 



Tiếp cận phát triển: 
- xã


      


Tiếp cận lịch sử: 
 


1.2. Một số hƣớng tiếp cận nghiên cứu lý thuyết của đề tài
1.2.1. Động cơ di động xã hội nhân lực KH&CN








(tạo sự di chuyển nhân lực KH&CN có định hướng)     

16


 








- 
- 
- 
- 
- Nhu 

 
 


nhu cầu an toàn trở nên trội hơn.







 -  
17









Tuy n


 


 

             

                



1.2.2. Cấu trúc ma trận - mô hình tổ chức hiện đại







18










     song
 


trong 
     







 
     
- 




 
19











     

                 





pho







       

ho

20



 









  

y có



chuyên môn hoá và 








 


21






 


 



               

1.3. Các khái niệm công cụ
1.3.1. Nhân lực KH&CN
và

Theo UNESCO,
hoạt động KH&CN

- R&D
         



- Chuyển giao tri thức

- Phát triển công nghệ trong sản xuất 