Xác định thành phần khoáng và nghiên cứu quá trình nucllit hoá một số loại cao lanh trên miền Bắc163628

I
riw'^n
mot
M
0'
BAU
I -
NmiiiG pinjQMG riuoi^G mui^Ai
CAJU
GAOLAN
Dat^
caolanh chua khoàng set chu ySu
thuqc nhóm
caoli-
nit
(Alp0,.2Si0p.2Hp0),
co ung dung^òrg rà'i trorg
nhle^
J
nganh
cùa nen kinh té
qu5c dSn
.
Trong dò
c6 the ke
dgn
Jij
nghe
gSra
sii;
vat

lieu
xay
dung;
vat
lleu chiù
liia;
luyèn
kim;
ch^t
don cho ky nghe
gi^y,
cao su, cao phan tu,
so»n,
duq'c
phàm;
ch5t
hoat
dqng bé
ruat,
ca^t
xuc tàc cho cong
nghiSp dà'u
raó, ky nghe tóng
hq'p
va
che
hóa càc
hcfp ch3t huu
co»
vv. . .

Do
do,
caolanti
da'
là
a5i tucyng
nghien
ciiu
cua nhieu
nhà khoa
hgc ò
càc
n.u6c
giàu caolanh'.
GÓ
the phàn
Ghành
b5n
huÓTj;:
n.tiién
c.iu
chu
y5u
co
tinh chfl^t
co'
bàn sau
day -
i) Àp ULfng
càc

phucTig pnàp aien aai (cài Giòn va
.oàn Qaién
d^n)
de
xàc
d^nh
thành ph^n
khoàng vat cua
dSt
caolanh; nghien cu'u ve
mat cSu tao
cua
knoàng set
chu
yéu
^rong dSb
caolanh .
Phuo'ng huo'ng
này
trxed'c hét
co
m^t
già tri
thuc
tien
cu the . vi ràng de
néu len duq'c linh vuc ung
dung, ky thuat
chS
hóa dSt caolanh ban

d^u
thi mQt vSn
de quan
trgng
dat ra
là phài biét thành phan khoàng cua
nò
.
Sif co
mat càc
klyoàng
^hi
set trong
dSt'caolanh,
su thay
thè
dong hinh càc kim
\
loai
trong
pang lUc^i
caolinìt
dèu
anh
huo'ng
khà
ÌOT
cSn qur
trinh
che

hóa, xu dung caolanh trong
mgi linh
vuc . ,
Mat khàc biét
duq'c
thành
ph^n
khoàng trong
d3t
caolan!
còl-
r-ó
nqt
y nghfa to
lo'n
trong nghien
cuu
dia
chc'^t .
ve
xàc tìinh
bìj-Mia phàin
khoàng vat cua
àt^t
set nói
'hung * 'olsnh
nói
rieng,
hign nay
chu yéu

xii
dung càc
3 puap nhu phSji tich
nhiet,
ghi
g'iàn
do nhieu
»s ti
A,
quang pho hdng
ngo';.,
'-'v'-^
^Ucn
vi
dièn
tu, quang pho
h3p
,>hu electron .
^cmi^oi bier
hóa xay re
khi'laung caoianl
rhBy
.
••o
••'<-)•
,,. _u
dgng caolanh
de
co
qua

4uà
trìrn che hóa
nrtl^t .
Ù^c.
cns
trinh
blnr
hoa
xay ra
k'nl
nung
caolanh
(dac bl^Jt /; (lo^n
tu
lén) phQi thu^C rat nhiru vào
thành
phfn
caolanh,.
cau
m^ng
luo'i
c^olinit
.
tro'
ui.;.'\
uU
i\
i.'c:j.i
• u'-A
•ifv-'

i-"
•«-e tioa
xày ra khi
^.^
V
.lanh
co
mgt ^^
.
cri iy thuyet
va
thyrc
tien quan
trong
.
T''^^
" "• '"' "^
V*"-
tT->r"
t.niC".
•
T.i.in't,
rlt.n'r.
T ;h
lèn
CU'U
IÌG:
ti/c
Ve*
1 ^ .^ _.\^ ^ ^„ ^_. _

.,
.
Trong
phuc^n
u'^i.^,
i.\
'. .,- c§nh ly
thu là nghien
cu'u
tàc
dung
da
mgt
so oxyt kim
lo§i
co hóa tri
va
bàn
kinh
ioa
kb^c
' hau òén
qua trinh
(nollit
hóa
nhàm tim
chat khoàng hóa
tot
nhSt
de

tang higu sust chuyen
hóa nullit
n;;;ay
o*
nhig
d3 than
.
^.
o^ i-^jLi
cuu
si^^
"uaój uoi
t^ina
cuoj
aj^-
A^'^
xo
oroii^
qua trinh
hogt
hóa caolanh bang càc
pauuuig'
khàc nhau
(ho§t
hóa bang
nhigt,
bang axit, bang
kièm,
hoS
phoi

hc^p ";iJa csr
t-'-
nhan
dò
w. . . )
f' 'ii
^^
cuu
SU'
thay
doi hogt
ttnh
xuo
tàc khà
nàjBi
hàophu
trong qua trinh
ho^t
hóa ,
Phwng hud'ng nèj
quan
trgng doi vH
lin>^
vu'<"
xu'
di
"è^olanh làm ch^t han
phu,
chat
tay , dgj

v'
o4c bigt
le'
'luc'tàc
tron^
ky
n^^^h^
6Si\
r^o
.
llrlt
(•U^O-^.2SL02)
vói
e : • . ,.:.^a
.
vó'ì lei "'Il
(MOIl),
kipi thVrviroTT) J
(^*>
t^^^^
L'i
->i
ton,
}i
— •• OJA OUUi^u
l'UJ.
Vigt
hQ'n c) nhiéu
lor.
i

.
„._
.
,,
-
4 -
J^guon
goc
va
chat
lutyng
khàc nhau
. Gho
den nay phóng thi
nghigm
cua
eh'
J
i
da'
biet
duv^c va lày
ve
m$t
so raau
cac
lanh co
già tri cong nghigp
nhu'
sau :

Lso
cai
(Ta
phinh,
So^n mà'n)
Vinh
phu (Tara
du'o'ng,
Th^ch khosn)
Hai
(luo'ng
(Tu
l^c,
Bich
nh3i,
Ghi linh,
aéi.
chiù
}.\i
Truc
thòn)
Tuyén
queng
(set
chiù lu^a)
c^uàng
binh
(Dong
hai)
>^uàng

ninh
(ftlónt^
cai,
Tan
mài)
I^^^lig
tinh
(Yen thành, Dien ch§u)
Gaolanh
ì)à l§t .
•
Ghàc hin
d§y là
mOt
nguon
nguyén ligu
quan
trgng et
nhieu
n'";ành
con";
n^hl5r^
^ ru*o'c ta
.
Oao ceij xi^y u» co iiiiieu
cu'
^luciii
U^UXLÙJ
CUU
VO

co'
re
san xuàt
quan
tam
den nguon nguySn ligu này .
- Cac dong chi
è
càc
vign va
doàn
dia
chat chuyen
nghien cuu ve khoàng
set,
thó'i
gian
tru'ó'c
d§y
quan
tam
chi
yeu ve
m^t
nguon
{<óc,
trJ lifting
. Con
chsffc liKj'ng chi
d^a

vào thành phàn
Al20x> ^^-2^0 * Thc)i
gian gan
d§y
da'
àp
dunf-
phuo^ng
phàp ph§n
tich
nhigt, nhieu
xg
tia X de khang
dtnh
ve thành
phà'n
dinh tinh càc khoàng
vgt .
- Hàu het càc nhà
mày,
xi
nghigp, vign nghien
ciiu
:
dy-ng caoianS bàm nguyén
ligu cho
minh
nhu'
: nhà
'lày gom si

vgt iigu chi-u
lu'a,
vgt
ligu
x§y
duTig,
luygn
kim
(uè làm kl
uuc) ho^c dùiig
caolanh làm
e ;n nhu
nhà mày
giày,
cao
du'g^c
phim
chu yeu nghien cuu chu trinh cong nghg khi
xi
dung
càc loQi
caolanh khàc nhau
va
{t
^quan
tara den
mgi"t
gi'
thich
co' che càc qua trinh bien hóa xay ra

.
- Vign hóa
hgc
cong nghigp,
truò-ng Dgi
hoc Tong
hxi
i>§i
hoc
Bach
k,ait^
co
xu'
d^^g
caolanh làm chat
bo§t
dgng
mì|t,
san
xua't
muói
nhora,
chat
phieiaUtràng,
ch5t
xuc
tàc^
tong
hQT;
rcolit

cunr
chi qiinn tnn
rtSr,
càc phuti'ng
phàp
I
•"
5
"
1
hóa de tira
phu<yng
phàp toi
uu
.
Véli
uè
nghien
cuu ve
m^t
phuo'ng
phàp de
^c
dinh
tjian
phàn
khoàng
tuK^ng,
nghien cuu càu truc
khoàn^.^

set
chmh
v':>
ngay cà nghien cuu
co
ttnh
chat
so sành khà nàng
mullit
hoa
cua càc
lo§i
caolanh
ó» nuo-c
ta thi
chus
co
co»
so"*
nào
d^t
lam
troi^^s tam
n^^hièn
cuu
.
uaurig
toi
nghi ràng
day là

phuvyng huo'ng v§n ^^^^^ thanh
tuv
khoa hgc vào
vàn
de dieu tra nguon tài
nguyén
cua
nuw'c
t'
,
nghia
là mgt cong tàc quan trgng raà trong bào cào trinh
bay
tgi
ky hgp
òSxi
tien cua quóc hgi
nu^'^
'^^?^
^^-^
^h^m-
nh^T^^
dong
chi
Le
Duai'
^"'^ ^'^ ' '•'^ nhsi ;
"Tich
cuc uieu
fera

co?
bàn ve
mg!
m^t
chuan bi
paàt
trién kiiih té trén
quy
mo Icyn
trong càc ke
ho^ch dai h§n
sau
nà/»
Tu
nàm 1970
den nay phóng
thi
nghigm
chilng
tòi àp dung
càc
phuo^ng
phàp
phàn tich
nhigt, ghi giàn do nhieu
xg
tia X,
quang pho
h^p
phg:

electron,
kinh
hien vi dign tu
va càc
phuo'ng
phàp khoa hgc de nghien cuu xàc dinh thành phàn khoàng
tucJng
j
cua
nhiéu lo^ji <j3z
set khàc nhsu
trèn
mien
Bac nu^'c
ta theo
/j càc
hq'p
dong kinh te
vc5i
vign khoa hgc xay dung,
vign vgt
ligu
xSy dUi-L»
ooàn
dia chàc
43,
lièn
doàn
d^a
chat

36,
c^c
bàn do
thugc téng cuc dia
chat,
nhà mày
xiraàng Hai
Phóng,
. -il lugn vàn
này chung toi xin
gio'i
thigu mgt so ket
qua
n^tiiSn
cuu thu
duì:i-c
trong
hoi
v'^u
de
ij Aoo yj-i-iiii
thsnh phan
khot»ii(j,
v^o
cua
dàu
u-'Uicina,
paàt
hi»^ii .viioàng
set

nòntronit ò
Thanh hóa
vc*
vài nh§n xét
ve
khoàng set
vung trilng
Ha ngi
,
2) iL'hien
cuu qua trinh mullit hóa khi nung caolanh
.
Go»
che phàn
mi^;
tgo
thành mullit, khào sàt ành
hUQ»ng
ragt so
ch^t
khoàng hóa den
tnc dg
phàn
u.^i';
.
Je
hoàn thành
mQt
phan ngi dung thuc nghigm de tài
này

chup:-;
toi da'
duu'c
su
fùun dJ
cua càc
donf
«-'i
f
rf)r>^
f^
b -
vién
den làm
vige va
hgc
t0p
trong phóng,
du^'c
su
gii^P ^'
ve
phu'cng tign
nghien cuu
mou dàt va dgic bigt
là góp y
ve
chuyen
mon
cua càc vign

nghiSn
cuu
va
càc
ce
quan ngoài nhu
Vign
v|lt
ligu
x§y
dung,
Vien khoa hgc xay
du'ng;
Doàn
dia
chat
45; Vign hóa hgc cong nghigp
w
Chung toi xin
chàn
thành
càm
o'n
su giup
dJ va
hq'p tàc quy già
dò
.
-
y

-
Ph^n
hai
VAI
JNfET
VE CO SO
LI THUY-^T '
Trong dat caolanh chu yeu co khoàng set
thuge
nhóm
caolinit, ngoài ra
tfiì,iòn-ijr
o'
x^n
nr.c
lo**?!
'k'-^^rìnr
R^t
Irhac
va irhnàng
phi
s^t
.
t)
Khoàni^
Gcc
thuge nhóm caolinit
gom
:
- caolinit

(Al20^.2Si02.2H^0)
- Galuazit (hay
con
ggi là
halozit) co
cong thuc chung
il20^.2Si02.nH20
(n
tu
2 den 4).
-
l/ickit
va nacrit
co
cong thuc chung là
Al20 2Si02.2H^0
Pnó
bien
nhài;
là caolinit,
galuaait,
con dickit It
g4p,
nakrit
rat
aiem .
Caoliniti co càu
t^o
IcJp .
Moi

Ic^p
nhu
vgiy co
mgt là
tu dign
£io^"
va mgt là bàt dign
Al(uH)^~^
(khoàng set 1:1)
(hinh 1) .
jjà
t'u
dign quay càc dinh ve
phia
là bàt dign
•
6
vi tri dinh chung cua tu dign
va
bàt dign, ion OH" cua bàt
dign
duvc
thay the bang ion
0"
. cua tu dign
•
Do
cSu t§o
nhu
vgy

nén
bé
m^t
g5n
nhau cua 2
ló'p
gom càc ion khàc nhau :
m^Lt
gc5m nhizng io>i 0~ nàm
c^^'^^
'-^^"'"
^'[^'•'-
nhung ior •':''^".
Lien
ket hydrò giua
hai I09Ì
ion
nà^
giù chyit
càc
ló^
l§i vo'i
nhau
. /inh
kinh
hién
vi dign tu cua caolinit
thu^o^ng
co d§ng
vày

li;c
giàc .
Ktch thu^ccua càc
vày khoàng 0,5
^én
4 micron
. Bè day
cua
vày
khoàng 0,03-2 micron
. fìhxi v§y
moi
vày co
the tu 40-2000
ló'p
/2/
Gian do nhieu
x§
tia
X
cua caolinit
co 3
dinh
dg.c
trung nhàt ung
vo'i
càc
m^t
phàn
x§

khàc nhau :
7,15
'i»
(001);
3,36
A
(002); 2,38 A (003)
. Càc
tìinh này khong thay
dèi
khi
che hóa caolinit trong
HGI loà'ng
nóng
.
Khi nung
eOO'^C
thi
càc dinh
này
màt (xem
bang
1).
^ uo
nhigt cua caolinit
(aint.
2)
co
hai
hi§u

ung
dèe
trung là higu
uu^
thu nhigt co
T.
-
5/0^0
ù^-
-'1 qua
-
8 -
e
OH
© Al
*b
o
o
9
'ic*''
Um.
.j lUJi kiioang
set
/_.
(trans
25)^7
:;':-oiinic;
Bang
Gli:
i;r;

c:;c
trung khoàng caca
e gi^x'a
càc
mSt mcng
cua khoàng set va khoàng phi
set thuwng
g^p
/5,4/
Tu'
nhiSn :Ngamtrong
glyxerin
d/n :
(hoac"
^ '^
:)aucQjÌ^
)
001
y,15
1
-
002
5,5'/
T
05
2,5b
001 10,00
2
Hydròmica
002 5,00

A'
005
5,-':JJJ
> Monmorilonit "^-'^
12,4-
17,0-17,8
15,4
Che hóa
vó'i HCl ^
10.:
a
80^
trong
8
p;io'
M'U
cu
;- ,
y-v
,u
Nhu cu
doi
-
ì
-
•
Glorit
Gipxit
(hy-
drazillit

)
IJO'tit
Thgch
anh
001
004
•14,>
'
7,15
>,57
4,85
^37
4,1d
2,U)
2,45
4,25
nhu
nhu
nhu
nhu
•
cu
cu
cu
cu
tàng
lun
màt
yeu han
yeu han

màt
màt
màt
nhu
e
max;
màt
mci
t
nh\i
cu
IQOO
Hinh 2.
Gian
do nhigt cua caolinit
(a),
galdazit
va
caolinit co dg
ph§n
tàn
cao
(b),
hydrogalluaztt
(e),
e
ngam trong
etylen-
giucoi^(d),
va

dickit (e)
///
- 10 -
*
trinh màt
nux5c
càu
t§o
• Higu ung nhigt
(O cua qua
trina
này
co
già tri khoàng 100 caio/gam, nàng
liA^ng ho§t
dgng
hóa (E)
Glia qua
trinh này khoàng
43 Kcalo/mol Hiéu
ung
tóa
nhigt
co
T.,
- lOOO^G ,
Ban
chat-
cua higu ung này hign
nay

chua co
quan
dtem
thong
nh^t . iVlgt
so tao
già
cho
r
higu ung
nèj
ung
vó'i qua
trinh
t§o
thành
hg'p chat meri
la
mullit
(5AI2OX.2SÌO2),
tu
metacaolinit
(Al20^.2£i02)
/1,
5,
6,
7, 8,
5,
10, 11/, Già tri
hiQu

u-ng
nhigt
C-x)
ung
vó»i
qua
trinh này thay doi
tùy
theo
tùmg lo^i
caolanh .
Looi
caolinit
co
dg phin tàn cao
ho^c mgng luo'i
khong
hoàn
chinh
con
co thém
higu
un,g
màt
nuK^'c hàp
phg. ce
T,,^
z
110 C
,

Galuazit
co cau
t^o
gióng caolinit
nghì^
Ir
cung gom
mot là tu dign va mgt là bàt dign
tf^o
thành
IcJp . Diém
khac
nhau
ò
day là giua càc
Icyp
cùa galuazit
co chiia
tu' 2 den
4
phàn
tu
nuo'c
dinh
hutJng
(hinh
>a),
s6
pnan tu
nu«*c nàm

giua càc ló'p
nhu
v^y
làm cho hinh thài cua galuazit khàc han
caolinit
.
Ghieu
dai
b ion
0~
trong
ló'p
tu
dign
là
8,9^
5^
con
eh leu dai
cua b
ion
OH"
trong
Icyp
bàt dign là
ti,62
A . '
Trong caolinit
hai lc5p này càch
nhau chua

ai^y > ^
, do
dò
duo-i ành
huó*ng
cua b
ion 0~
ó'
ló'p tii dign
làm cho
6
ion
OH"
ò lo'p
b't
dign
càng
ra
va
càu truc cùa caolanh van
giù
nguyén
dang
vày
j
(hinh
5a)
.
^on
U'

ijCii.uoz.iu
o.ij.
a<j
j.
xup
UCÌ;^
C-'CU
ua-Ju.
aen ;?,/t -
inji^
10p
OH" khong bi tàc dung làm
càng
cùa
icjp
0"
n\ia
.
I^ghfa
là
eiiiéu
dai cùa
6
ion OH" van
giù
8,02
A
/'"2 (tr.sng
Nhu
vgy

càc
Icyp
galuazit
co
càu
t§o
cong,
d§ng
vành
cung,
va toàn
bg
ió'p
cùa galuazit tao thành ong
tròn
dgng
cgng ro'm (ninh
4)
. ^
fìuvyng
kinh
ben ngoài cùa
on?
khoàng
Wo
den
I90O
A.
Bé
day cua thành ong den

200 A
.
_ u v§y
moi ong chua khoàng
^iO IcJp .
Anh
kxnh hién vi dlgri
tu cùa galuazit khong
co
d^nfr
vay
lue
p:iàc
nhu
ci:"
cnolìnit mn
r^
r^rr.T
onrT-
nr,-
,
mr"
TW'.!
-
11
-«
<*4
^3Ì qy
5',><'
i

^H^O
v///////////m
1,'
^««^^-^
,
S74.
1,6
<^
.0
a
@-
ò
Q^^*^'^^>
^"'^
UÌ:
' ••-j
'Fi!
ns
711-,
Hinh 4. Càu
t-io
dgng
cgng
ro'ra cÙ3
galuazit.
Thanh
phà'n iióa
n.gc
cùa
cao imi e

tron,'-,
truó'ng
aq'p
ly
tut)'ng
ung vó'i cong
tiiuc
/U2OZ.2SÌO2.2H2O,
con
cùa galuazit
\
co
cong thuc
Al20x2Si02nfl20'.
ó dsly
n co the thay doi tu 2
uen
4 . Khi n
=
4 co ten la
hydrogalua
zit,
khi n
thi ggi
là
metag-iluazit
,
Jhùng
toi dùng danh tu galuazit de ggi
\o'^

trung gian co già cri
n
tu 2
óevi
4
,
.rong tu nhlen
co su
cnuyén
hóa
dà'n
theo phàn ùng :
>il^0-^2SiO,
4f!.
0
d 5
•->
iilpO,:2Si:).
(4 -
x)H,,l
A
xa
- 12 -
Theo
Brijidley
/2,7/
thi phàn ung này co
the
bàt dàu fl
y ra

è
6J-75^G,
den
MOO^C mcyi mat
het
nu'o'c
giua càc
Icyp
.
Khi màt
nu^o^c
giua càc
ló'p
thi
c'^c
ong
bi
mó'
ra
dà'n
cho
òèn
lue
t^o
thành vày
phàng
(meta
galuazit)
.
Gian

do nhieu
x^ tia
x cùa
hyorog'-lua
zit
xuàt tiign
taém
dinh 10,1 A
(Oo1),
4,46
2
(002)
va
5,W
^ iOJ:>)
. GÓn
giàn
do
nhi^eu
xi^
cùa
^^luazit hsu
nhu
giong vai giàn
do
nhié
x§
cùa caolinit .
i^éc
Auàc

nhau chi la dg
rgng
cùa vùng nhieu
x§ •
6
caolinid
so
ainh
nhiéu
ho'n va
dg
rgue,
van^
nhieu
x^
hgp
ho'njcy
galuazit so dinh it
ho'n
con dg
rgiig
vùng nhieu
x-r^
ló'n hcn
(nghia là
oinh
tu han) .
Gian
(lo nhigt cùa galuazit cung
co

hai higu ùng
d^c
trung nhu cùa caolinit (hinh
?.)
.
l^huiig
ó'
day
co .ttiém
higu
ung màt
nuac ^iua
càc ló'p (T
^ j
lO^G).
Doi
vai hy ero fraina
zit
thi higu
ùr)fK mày
kh'^
mflrh
(hinh 2)
.
:ij ux'ug^'i
U'*
:_,i.
0 jii.i ugam
trjii^^
cj uj

J.C:U^_,L
ucofl^
l u
j.
etylen
s'.lucoX'thay
the
nu'ó'c
giua càc
lóp va
higu ung màt
ruac
càu
t-^o
(T^
;, 570^0)
chuyen ve già tri nhigt dg thàp
T^^^
»
WO'^G.
oàc loqi galuazit
khàc khong
co
hign
tUQ'ng
này
.
De phan
bigt caolinit
va càc Ioni

galuazit
co
the
dy'a
vào
khà nàng
t§o thành
hq^
chat
phùc tgp
vai
KCH
.
'00
roi ghi
giàn
do nhieu
x§
tia X
/12,15/
ho3.c du'a
vào chi so doi
xù'ng
I cùa
hi|u
ung
màt
nuK^c
càu
t§o

/6,12/
.
Do càu truc tinh the khàc nhau
nen
vige
thoàt
nuó'c
càu
t§o
cùa
galuazit
de dàng
ho'n
so
vó'i
caolinit
- Huà 570*^G d§i
bg
phgn
OH" trong
galuazit'da'
lo§i
aét
do
dò
nhành di len ben phài cùa higu ung nhigt này tuang
aoi
thàng, làm cho
higu
ung này

kém
doi xung . Vai caolinit
thi
qua 570^0
van con mgt
lu^'ng lan
OH" trong
m§ng luo'i
do
dò
phan di len ben
phai
cua hiéu ung này thoai thoài han
iàm
cho
higu
ùng can noi han . De
dànb
-i-'"'
mùc dg doi xù'ng cùa
higu ung nhigt,
Kissinger
/14/
d£^
re khài nig ^ •
i so
coi xung 1
.
Ghi so
doi

xùng i
ba^.^
-^
so
giJn
t
ùa
càc
,_',óc lUp
bo'i hai tiép tuyén
t^^i
hai diém
uon cùa
hai xmành
.iigu
ung nhigt
va duàng tiiàng
dung di qua giao
diém
hai tiép
tuyén do (hinh 5) .
-
1:J
-
iJ
I
^^
A
o
a

àc dtnh chi 60
'•ùa
higu
(a^^i
nhigt
•
Chi so
ùo '^
i cùa higu
i/ng
nhigt
m6t 3
trong caolinit co già
ti •»65-0,85
con
e*
o' higu ung
dò
1 co
r.ià
tri khoàng
/y/
Dickit co cong thuc hóa hgc
giong csolinit
trung cùa
dickit.là
ceu truc hoàn
chInh hcm cSu
truc
cù^

caolinit
.
Gi*
; x§ tia
A
cong co
caolinit
nhuXig e dg
cùa càc
dinh
lan
dinh bé han
va
so dinh nniéu
Caolini
^. . _*•
m^t
Irfn.
cìirkit
t'M,.^,
chonf^
sic lòn ]iha i
('
tu tri
uà
zit
Diem
d4;
uian
do

^xi^iigr
cùa
caolinit .
^j.^
• •
' - * *
it
cu
;::' e
J VJ
U
CUI u
C,
tu t<^a 1 aickit «
llofiB
/(
'Ul
tri
1)
.'A
AX^
bl§t
L
•
(.'
*"T"'"
\ »
„.
A ,^ i 1 Ti
h'

mica
vr'
orilSnit déu
co
CJ3U
truc la
tu cj Lnh VP phla
1^
' ^^ (
- 14 -
O-o-^yo-o
ct oKXr
ili.
Bet
2:
j luo'i
cua
caolii^it;
v-a
uicKii-
/ /
•4
s co mot phà'n
Si tr
1 ^;
v
'i
siile
cua hai
khoanjj

nay bi thay the b
monmonlonit
Uhi
Al*-^
tron^;
bàt dign bi
thè :adt
^•b^'^f ^o^^t
"^e*^-^ ,
dò !a§ng luó'i
cùs hai khoàng
nà^
tich dign
Sm .
Gation trao
dai nàm giife
càc
lOp
sé
truiag
hóa,
dign
tf-r.h §m dò
.
IcChoàng mSnmoiil^nlt eó
càc
cation
trac
doi.
la

Na ,
,
Ga
.
. Do
lu„ '3t
cu8 c8c cstion
trao doi
kh^
lan
nén
giàn do nhigt cùa
mònm'^rllSnit co hìQu
ung phàn hùy nuac
hydret
vai nuó'c
hàp phu è 110*^0-1^0*^0 r
trién rat n§nh
(hinh 8)
•
Khàc vai
monmorilonj
nhóm
hydromic*^
co cation
tr^^o-
r*ni
chù
YPU
là

•-,
L'tic
c mn e
UL'
e ^ u lOi
urong hydromica
it, yà cation
UTJO
CJC;I
chat
che • Do
d4
hiéu
UT
-^'U
nhi;'
*
ycro-
•-\-zr ' :ian
nhiéu (hinh
=,.
; -
vjian
do
nhiit
cua
mònmorilònit co
4 higu
ibag dàc tru'n?
iiu'ac hap

phi^
va nu^c hydrat
co
jn
ffl^nh
nuài
.
iiièu
ung
aàt nu'ó'c
c^u
t^o
co
T^,
nam
tron^
5t.>o-7Cy'> ày tuugc
vào
io§i
mònmorilònit
eàt houc
•.iàu hùy raQng
luci co
'x^
^ ti>J^G va
tiép
-
r?
-
—o

0
e-
•'^
Ì:1L,
-^ lòrilònit) / i
Lx-ii-
jdj
9£o
(2>
4^f
j-éco
'IJo
>oo
/
"<3)
5i4>
-
^
fo
lan
do
uuigt
cu'
rilòii
ica
(2),
clorit
(>)
::3u
do la higu

xjtxi;;^
t;
gc
co
trinh hinh
th:*
' ,5 a nfaict uv
ugj u.
Ì:'::;
lan
la:,
•
-
„.
v.
^
-
v-^
n*^-à
hùy msli^j
1
!•: t
hign
.
C'
u
tv
ou lu
thu nh
vai

i^ua
rien
-
1b -
Giàn do nhieu
x§ tia X
cùa
monMiorilonit
co
aiem
kha
d4c
bigt . Già tri
d d$c truiag
là 12,4-15,4
2 .
Khi ngam
mònmorilònit
trong glyxerin thi nuac
giua
càc
lo'p
bi thay
the
bang
glyxerin
va m§ng luK^'i
cùa mònmorilònit
bi
truo'ng

phong len làm cho già
tri d
này tàng lén den
1/,0-17,8
2
Khi nung len
600^C
thi già tri d
ù6
l^i
-;iàm
xuong
9,5-9,8
•
do
lUQ'ng
nuó'c giua càc
lap va nu?ac hydr-t
thoàt
r'
.
Gian
do nhieu
x§
tia
X
cùa hydròmica co càc dinh
d$c
trung
nhix

trèn bang 1 . De
nhgin
biét hydròmica co the càn cu
vào thành
ph^n
K^O
trong mau a càp
h§t
set .
Meng lu^'i
cùa clorlt (hinh
9)
cung tuang
tu
nhu
m§ng
luo'i
cùs hydròmica,
chS"
khàc nhau
ó'
day là giua càc lap cua
clorit
con eó
thém mot
là bàt dign cùa
Mp:(0")^,
"^f^C^^^O? bo^c
Ai(OH)^
.

Gljxxu
ii.^
ixtio^ii-^
L^jo
ouu-ii^o '-'•-'•*-
y^i'^
uxeij
OÌ'UUIJ^
co lan
trong càc khoàng set khàc, nhung cho den nay tài ligu ve bién
hóa cùa clorit khi nung con it
va
khòng phù
hQ*p
vó'i nhau
•
Theo
Grira
/1/
thi clorit eó
P'-'^
• Lgu
ung thu
nliigt
a
gàn
400^
ùng vai
qua
trinh màt nuac

hj<-^\.u^jl
cùa bàt dien giua cac ló'p
Hièu
ù'ng
thu nhigt màt nuac
hydx'òxyl eoa
mang
la'ai hydròraica
xày tiép taeo sau
dò va
kéo dai
oén
000-850^'^
Theo
Garpòva
/
15/
thi giàn do
nhiSt
cua clorit
co
mgt
hiv-
^^^^ tóa
nhigt
ó'
>00-463^
• tiep thteo rau ''' "^-*
^M-V"
'••• '-^-^

v,;i^r.+-
vA
ri*^
,0
'^
Vige
nh§n
biet clorit
nig/x
nay
bot
nhàt là
d^-a
vào
giàn do nhieu
x§
tia
X
(xem
bàn^
1) .
l'i-
' >
vai
ri
- o , ^ , . ^.
u
=
7,15
^

khac vai
dmh dy.e
trung cho
caolintt
a cnò : khi
ng§m
trong
ilCl
10<^
a
80^0
trong 8
gió'
thi clorit
b;
r>ha
hùy
con caolinit thi khòng bi phà huy
.
De xàc
òinb
thành
phà'n
kho'
-^t
con eó
the ^^ dung
phuo'ng phàp nhuom
màu
bang càch

c^
•'ìu
huu co'
r^'^

:i
sàt
bang
màt /16
trang
515/,
hoac
do
m$t dO
quang cùs
duxig
dtch
huyén phù
/17/
.
Theo
Viculòva
/17/
thi
do
thi
chi
su'
phu
thuòc

p:iua
m§t
dg
quanr^
theo
bu>3'c sónr
cù^
(^un^T
c]\o.h hiiv^n
-
17
-DAI HOC
OL'OC
C !A
HA
!v
,.1
^ t+z
Ne
0
0
@
m
•
0
OH
~
%r'^
S^-^^
4t

v3
dmh
J.I
trniH"
'H/
phù
/i^;t dSt
set
dux^'c
tntr^
ir^tvlontionit
•
>^0^
X/
;ylen
xanh
(clorua
cvdw
ir'
n^t
ca sa de
nh^n.
biét
khoàng soc
L VU
1
iVt 'J"»
' Ior
iK
thay

uii kiA
th-"^
set
nhón caolinit
va
hydròmica
thi
trén
do thi
nr
jCi^c
d^i
ve
m§t dO q ' "^o
vi tri
buac
sòr:;
\=:
:^
Ivf^
A
=
^
.
1 cuc
Vài
tinh
the
KOI '
'ung

die
.irilònit thi ';j "" Ù
cux<,
G*^
L
'
' •'
di«i
'
hAn
c;^'
^i co
buac
I/^'-K^
X-
/^
A
IvUÌJlU
u
in
-
i8
.
/ài tinh the
KGl và-ì
dun.^
dicr hoynn
nhù
thi cuc àQi &
}\

-
U - i :; > r$t va<ft A= /^ •
Theo
Gri:i , . _
_
,
.
17/
thi doi vai
lo.
rilònit
,,iàu sàt (s<Ji là nòntrònit)
khòn^^
thuc hign
duccc ph
iiiiUÒ'T làu
vi ion
'''e làm xù
.
puóp iiiiy puy aewjleii
x^^xiu
UÌ^Ì.
^ tj
vai.
U'Ui^
.i^,.';
i-ò'i-vii
f^ùu
tiép .
'v^man

cho rang qua
crirj:!
hàp phyi
raà.*
cùa nhóm caolinit
va
n^^^xoiica
ve
thi/c chàc
là
paàn ung
tr-
<iói
ion gius cation
hap pha va
cation trao doi
' ••
doi vai
nhófa radanorilònit
thi
mot phén
lan
met^j.».^
:
i-uuj.
vào khòng gian giua càc lap silicat
/1tì/
. Apgustinic
/19/
•' - "*•

si^
h'^^p
phi^
metylen
acanh
con
pha thuge
vào kich
thau*
v^
^-jA-i^^""
^/a
con de nghi dùng
phuang
phàp
nèy
:
•• ^-
Ùa caolanh .
CiO§l
co dg phan tàn cao lan trong
^
'2'
'
-
<^atir.
- 1 4C truiig
cua
;ach
d.

tro
loai
càe
kiièànt_,
này co
l'fii
trong
1.
Cìifin ] hièu
Ùng thu
ixhigt a
^'
-
^ i ' •
.
:
trung cho qua trinh L
Lióa
th
. ,Gh giua 2 .
thu
hin;
•v.
i
J
•

*il
>
k>l

;.,
ich
6ni.
/) cK
aiéu KKi^i
tbi,
' ,ch
anh
ton
t^i
oén
nung nóng
^
Diéi*
h
)Ó
i
^- ^hu
nnigt|
già
tr^
ìj^i^o:
hoqt dgiig
bòa
-
-J
.It
co mgt
/ai
qua tr

A
1.0
*
'.it
xày rs
cai/
' thuvft
v^'"
ni (e
t»ó) vh^^TìfT nh
thuge
vào
^n^t
Ior;
tr,
0
aa
ung
cho
hi'
tro ri
i^
-^C
tr;"'
qua
Ghuyùn
tu
i.gnvch
(^G)
^c

1/
;iici
1/
g)
:
-^o\
4.)
-lipxit
ut;
-J
pi.
VI
di,'
la
tri.
se
\
i'O
à
d§y
:,
la
nhi^^t < vai
cuc
T.ri
cu.
ii-
b
là
" aO Cot

nóng
(dO/p^ùt)
^^
; hóa
cuti
'.iU'
phu
tliugc
vào
oan vi cuS O
A
là
hàng
so kh£
là
h.i
ia tri
0
ià
tri
dus
Mg
thuc (2) eh
:ai
tà:
= -dici
\
lan
th.'
vào

hg
thuc
(ci)
cnùng ta
co tnò là.n tàch
bigt
nei
'
già tri
K unog
vai hai hièu
ùn^
dò ittuìc
nnau
ragt càch
dàn^
ke .
i-iiU'tfc
l§i kni
twoii^
dg
nh^y
bang càch
ta.
.j
dò
,
b thi co the
làm
chonr;

cn§p
hai higu
ùn^j
dàng ra
vai toc
.g bi eh
ong
chgp
1
V V4.4j.n
X^hung
die^
vu
ti'inh
bay
^.JL^-U
U^J
thành
;^*^'" Khoàng vgt
cùa
hon hcfp bang
phu ^
'^'^•
phài
bi :.
i^ià
tr:
^ •^•*
"
r-—-

'-*^
•
'- ' ^ u^.;
i.xui^
cu ^
ting
khoiiig tron
Di/a vào he
thuc
(2)
co
thù
xàc
di.nh duac :
óa cùa
i
hi raffu
nhiéu
l^n
vai nhiéu toc dg khàc nhau
• 5ng
vai
t'ì
chon
sé thu
duqrc
m^t
già
tri
T.,

tuang ùng
.
D.
^ thi
pht;
thu^n -:i->
-ri-
va In
b
r.o
t-hn
ri
b
i<-'ii.
0(
.
la
hàng
so
; là
n&riR
lu
jà trir
>1t
tì.
- hSn
hùy
naigo cÙ3
mgt
CUL\.

IÌ
f'
•,'
-
n
-
qua
f:
:
r«
tuang khi
C co
th
>
::^
trinh
n.h?
bif
it ^
0
v{ dg qu
h
ù.y
vai
Ul
iU
thU;.:
^
vai truc
;a

a^
dui'
-^ 22
-
b;
_
(hintì
11).
Gol
a là
luq?n<^
trgng
luiijrng giara a
nhigt dg
V uil jò hij tnùc
1-
n « : -^,
u6
uni.
cao biet
BU
phu ttiugc
ò-^^^^'^
C-^^^
"?^~
^ *-> pbép
tli.:
iof.!
ùii, ;
vai

CO
9^
L.'
V
A.
j )an
.
2-
FhiAD»ng phip
^òtiep-
iòp
/25/
i^u.
cho phép xàc dinh toc dg qua tri
7,
ò tùng
già tri
nhi^t
dg
nh^t ùinh
theo
hg
thuc
hip.
(>;
1*4.
a,
i
xci^
t.ren

ama
ìc
''•:•; cfin '^au
(
ig)
aivm
tich
giai h§n
bo"
icnòng
'.
f ^tl^p
pht;
vào
0 ha
-
2>
-
•T
*
i
1
r:
xr^.f-,
f ^n
oiin -^ r-fv'h
r\F>fìn
hìlV
In
V

Oò
thf^
thB-r irV
ban
l
ÌQ
oinn
LO Ciii puyL Uiiugc
i^tu^
LU ^
V'-'
—qr-
cn:.,
-e uixia 5
%oài
hai
phuang
phàp
tren
con nhiéu
pauù'x^
phàp xàc
theo giàn do
nhigt
/24/,
li-
s^UA
TKiMi
.vIUliIill'
lìQA . ^_ ^^:

Ga sa cùa
vige san xu5t vgt
ligu
caia lUci
Ì:.')I
rieng
v^*
v^ij
lidu
gora su nói
cu
ung là
thi^c
hign a
nuigt
dg cao
phàn
iing chuyen
hòa caolinit
(i^l20.2Bi022H20)
thành
lullit-
(5^U20^2£>i0^^) .
•/'gt
trong
ii'arniQ
ngi
r^ximr^
qusn trgng cùa
v^n

de là
tirn
che
dO
nung luygn toi
uu
(nhigt dg nung, thài gian n
•oc
dg
nui::t,5
vv ) de
chuyen ho e mQt lut;ng
t^i
da Al
va
SiO^
^rong
nhóm caolinit thành
niullifc
va dong thài
dqt
ySu
c8u
kinh té
va
ky
thu§t
.
fvfullit co
nhigt dg nóng chày khà cao (T

_ .^.>.,>
20^) /2S
trnnf^
590/
so vó'i
m^t
r."
v|t
ll§u chiù
l' ^
^^^^^'-
1
, ., •
thi
mullit;
co
n,
, gia'r
nà bé
va
o^
phu ;-
n5r.
b§c nh'^t
vào nhigt dg;
dO
ran
c-^
'"^ x
7,^.^

,
H^
ra co axit nào tàc
dung
lén
mulli
. Do dò
tinh
ch5b
cùf'
/vi
ligu
chiù lùa
alumosilic-^''
'^V = •'-'-' ^* •;
va o ha II 1
UQT
rr "i n
T1.
\ t o ^
t
r^
vi
>•
r.
'
-gc
- 24 -
%
Aì^Où

/iW^l->-
^i-
ZoMo
^•.0
*iS
'^i'^
?
e
47fio
_. 1 ,
L
"^ivOfiii
1
1
!
^
1
lo4o
M/
^''^
Va AjS . AÉ^Oj
Hinh
15,
Cxiàn
do
tr^ng
thài
hg
Si02"Al20.
theo

Bov;en-Greig
(a)
va
theo
Tòròpòp-Gaiakhòp
(b)
/8 trang 55/
De
biét diéu kign hinh thành mullit truc tiép tu hai
oxyt
Al^O^
va SiOp
can phài khào sàt giàn do
trqng
thài cùa
hg hai oxyt
dò
(hinh
15)
.
Màc dà'u
eó
dén
vài
eh un
cong trinh
co
già
tri
nghien

cuu hg
AlpO,-Si0.j,
nhun^;^
e i
nay
vfn
khòng the
x§y dung
duKi'c fngt
gian dò
trqng
thài
thòng
nhàt,
vi
rànr;
diéu kign
nghien cuu càc
tàc
f^ia
rat khàc nhau
.
Theo
-Doweii
J-^
.ÌJ.
, vjx-^?ig
o.
t\,
K'^-^/

L-UI
;nuliiL.
t^
o thc na
trong hg này nóng chày khòng tuang
hq'p
(hinh
15a).
^ng
hg cho
quan
diem nèy co
còng trinh cùa
"T'
ahenkò-Lavròp
/2'//
va
cùa
vVelch
/28/.
Ket
qua
nghien
cùu
cùa
Voròpòp va
Gslakhòp
/2i/
i§i
cho

ràiig luuilit nóiig
chày tuang
hq'p (xem hinh Ì5b)
.
iMaiéu
con^^
trinh khàc
cùiit_,
na^n dug'c
ket
qua tuo^ng tu
/>0,>l,52/.
Thành phà'n cùa
mullit ùnfr vr;l
còng thuc
5^^10-^22810,^
ó
co 72;i
Ai-0,
va 2b/o blu . iVhi
tàn^
t ành
ohàn
trong do
AlgO^
thi
"^uliit co
khà pan
11
"I"

r'w
••
• n
•'
thanh
^^
-
/
^gi auiiic co
colili,
thic
^Al^O^-::^^^.
la 'auiii-t
con
lo^i etnia niiLèa
Al^)^
tiau là
raullit
hhièa tao sia ntshten ciu ành bu)t?tié ^^ taÒU
so
oxyt
kh^c
nhau den phàn
ing tqo thèah mullit giijfa
Al
d(5u chT biét
» ành
huóne eòe
càc
ox;/t

phu
gi.a
t ro
r«t
cJ
Ip,
-,'n nhìQt
do cao (
V/QO°i^)
thi
khong
co
tàc
dants
r"
ròt
. / .
,uu-
-ri^
uixiii .UCÌ U :uaUlt ,. ^aolann
xA^
ra
(^
nhiv't <55
thàp
hi^n nhlèu
.
Uy là m$t doi tu^s nghion cùa
ly t
li,

iSu dal vò llen tyc
cua nhiéu tàc
i^ià
.
Dlèu
này cung
d^
hiéu
vi
ràns nullit là
khoàng chù yéu cùa
v%t
llC'U chi
lia
aia'iÓBillcat.
ma
kho-
-' -*'- lldu chiù
l.ra
thi
khòm-
thè
co nén còng
nghldp ^^ • ;'
VlOc
s^'
chiù lùa alunjtiiicuu oui 'aot -
trong
nhÙT);^
nguyén liyu

chu yeu là
dSt
caolanh . Caolanh
S ^
fl.
rial
niKyc,
cà
a
càc vùng khàc nhau
tr-
^^- ^ •"— "^ V
là
lu'cfJ'MJ t§p cha
>.
xiuu
>-•
»
*-•
,
L'i'"
,
,ciCi,
itiem
tuo
Jàc tqp cnàt
này ành
bue—
••>•
^(Jn

qua
trinh hinh thành
mullit
.
Theo
chdnti;
tòi
co tuo he thóiiS
hóa càc
cònii,
trinh
,u qua crinh laulilt ho» ktil nuius
caolanh theo càc
phuWi.,^
K.
-a 11 à&y
•
IV thuvct
ijtiiie,
GOii
Ciu-
•
'^^^
n.aiWu
u:ja^
V-'
»-"Jl^^
ti-'*.;
"-av;
*iuà

trinh
xéy
ra khi.
i^ai^
cùollntt /tì
(trang
i4)
,>;?,>fc,>y,>K./.
Két qua
tinh
toàn
cùs càc tàc
(ila dèu
cho
th^j
r-
•- '•
nhl#t
thi khi
m
ilinlt
tó'i
ailit
.
lO ^^^ Lillio uu (iv-Jliiiiu
bòa ; ^ -Petroc ' is
con
e;
' blnii tosai
nhlQt

linh thành
aullit Ktii
aa.
- - -
•
ly
ra
d"
/
b)
VIP
thi^c ^ VÓI
caola.
.
.ài san ohàm , Kinh
*^'-ò ./'^'
:ù'a gisn
co
n:iiou
i<^
-fv^
-
li^ng phUd-) ^ ''n BC i
nun^
tronf? kiém
/^>/
-
i-GhìGi-
cùu qua trinh
iauilit

hóa khi
iolanh
tronj? Oi#n tru'tfng ragnh de
-c*
c^^®
s>^
-:aj • > di eh eie Ion /^i-V
-
Nghien cuu ành
hutyng
ct^
càc
tgp ch^t khoàng hóe
;hLf
H^
/-^«-^Z,
'^l2''^ò /^^/» titsn
oxyt
va
nhieu oxyt khàc
/V/
i.>5ie
uiwL-
di logi
bó
-liii
L.civ^.s_,
*. ., ^ ^àn tron^j
cooxiiixh,
Kslinina

da'
tien hành
tont^
hcfp
caolinit tinh khie
va nt^hièn ciiu
càc
muà
trinh
bié'*
'-'-^ ^-^y
re
v;:i
,!]nv>
/vh/
nay
vfin chufi co quan
UI«ÌI
UU^U
ve
ck/
cue
siuà
trinh
xày
ra
i^ni
niin^
caolinit thanh
aulli

i.
d§y
xin
ne i tàt viuan diém diAjc
nhieu n
^
*
^ /5»
6,7,8/
/
ra
phin
mf^
m5t iiuw cSu t9o de
chuyen
tina
cho caolinit
(Al o
2S1-
th tinh
th
oli-
-it ( l
lullit
(
2^
^^ -'^^^ ^
tri'
crif
4

'r>
ti.
'
nn-)linit
tinh
t'^
r^tfìcflolinlt
nulli.;
v.:
•,.
^r
:i mn
rong
thi/c
te
q<ià
trinh hinh
' illit