Phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh tại Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển Nam Bắc

Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
Chương 1
TỔNG QUAN NHỮNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU VỀ PHÂN
TÍCH HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN KINH DOANH
1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu.
● Về góc độ lý thuyết:
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
1
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
Như chúng ta đã biết, vốn là điều kiện tiên quyết không thể thiếu được đối
với bất kỳ một doanh nghiệp nào trong nền kinh tế thị trường hiện nay và khi nói
đến sản xuất kinh doanh thì cho dù dưới hình thức kinh tế xã hội nào vấn đề được
nêu ra trước tiên cũng là hiệu quả. Hiệu quả kinh doanh là mục tiêu phấn đấu của
một nền sản xuất, là thước đo về mọi mặt của nền kinh tế quốc dân cũng như của
từng đon vị kinh tế. Vì vậy nhiệm vụ đặt ra cho các doanh nghiệp là phải sử dụng
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
2
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
vốn kinh doanh sao cho có hiệu quả nhất trên cơ sở tôn trọng các nguyên tắc tài
chính tín dụng và chấp hành luật pháp. Muốn thực hiện được điều đó trước hết
chúng ta phải phân tích hiệu quả sử dụng vốn của công ty. Nếu phân tích đúng
người ta sẽ có các quyết định đúng và tổ chức thực hiện kịp thời, đương nhiên sẽ có
được kết quả mong muốn. Ngược lại nếu nhận thức sai sẽ dẫn tới các quyết định sai
và nếu thực hiện sẽ có kết quả không lường được…Thực chất của việc phân tích
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
3
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh là việc tính toán so sánh, đối chiếu mức độ đạt
được để tìm ra những biện pháp tối ưu nhất.
● Về góc độ thực tế:
Qua quá trình khảo sát thực tế tại Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển Nam

Bắc, em nhận thấy vốn kinh doanh là điều kiện tiên quyết cần thiết với quá trình
hoạt động kinh doanh. Sử dụng vốn để đảm bảo cho hoạt động kinh doanh diễn ra
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
4
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
liên tục, để cải tiến các máy móc thiết bị, trang trải các chi phí…Do đó, hiệu quả sử
dụng vốn kinh doanh luôn được công ty, các cấp lãnh đạo quan tâm, luôn cố gắng
để tạo ra hiệu quả sử dụng vốn tốt nhất, đề ra những giải pháp nâng cao hiệu quả sử
dụng vốn kinh doanh trong các kì tiếp theo.
Ngoài ra, dựa trên kết quả điều tra phỏng vấn em nhận thấy công ty chưa có
đội ngũ phân tích riêng, tình hình phân tích hiệu quả sử dụng vốn tại công ty còn
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
5
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
nhiều vấn đề yếu kém, phân tích còn sơ sài mặc dù công ty đã rất chú trọng tới vấn
đề này. Hơn nữa dù công ty có nhiều sinh viên đến thực tập nhưng chưa có ai làm
về đề tài phân tích hiệu quả sử dụng vốn nên em xin mạnh dạn chọn đề tài này để
nghiên cứu.
1.2. Xác lập và tuyên bố đề tài.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
6
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
Trong thời gian thực tập được sự chỉ dẫn nhiệt tình của giáo viên hướng dẫn
cùng ban lãnh đạo công ty em đã từng bước khảo sát tình hình thực tế kết hợp với
những vấn đề lí luận đã được học. Em đã đi sâu nghiên cứu và quyết định chọn đề
tài “ Phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh tại Công ty cổ phần đầu tư và phát
triển Nam Bắc” làm đề tài luận văn của mình.
1.3. Mục tiêu nghiên cứu.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
7

Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng

Đối với bản thân.
Quá trình đi sâu tìm hiểu tại công ty đã giúp em tích luỹ thêm nhiều kiến
thức quý báu như:
- Hệ thống hoá được các vấn đề cơ bản về hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh.
- Nâng cao trình độ chuyên môn hơn, đặc biệt là về nghiệp vụ phân tích kinh
doanh. Bởi vì phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh là công việc đòi hỏi phải
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
8
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
tổng hợp nhiều chỉ tiêu, vận dụng nhiều phương pháp so sánh, phân tích…Nhờ đó
qua việc phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh tại công ty em đã bổ sung được
nhiều kiến thức và hiểu thêm các vấn đề về công tác phân tích qua đó hoàn thành tốt
bài luận văn của mình.

Đối với công ty.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
9
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
Công tác phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh có ý nghĩa rất lớn đối
với công ty:
- Những số liệu từ kết quả phân tích hiệu quả sử dụng vốn có thể coi là
những căn cứ và cơ sở đáng tin cho lãnh đạo và ban giám đốc của công ty ra quyết
định trong việc sử dụng vốn kinh doanh trong các kì kế tiếp.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
10
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
- Qua phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh, thấy được công ty sử dụng
hiệu quả hay không hiệu quả nguồn vốn kinh doanh và từ đó có thể đánh giá

được chất lượng công tác quản lý hoạt động kinh doanh của công ty, khả năng khai
thác các nguồn vốn sẵn có và khả năng sử dụng các nguồn lực huy động được từ
bên ngoài như vay, nợ…Cũng qua công tác phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh
doanh giúp công ty đánh giá được vị trí của mình đối với các đối thủ cạnh tranh, vai
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
11
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
trò và chỗ đứng trên thị trường xây dựng…Từ đó công ty biết được ưu, nhược điểm
để phát huy hoặc tìm ra biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn hơn, cụ thể là tìm
cách sử dụng tiết kiệm và hiệu quả các nguồn lực để đạt được kết quả cao nhất…
1.4. Phạm vi nghiên cứu.
- Đối tượng nghiên cứu: Phân tích hiệu qaur sử dụng vốn kinh doanh tại
công ty Cổ phân đầu tư và phát triển Nam Bắc.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
12
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
- Về không gian: Đề tài được khảo sát, nghiên cứu tại công ty Cổ phần đầu tư
và phát triển Nam Bắc.
- Về thời gian: Nghiên cứu các dữ liệu những năm gần đây từ Báo cáo tài
chính và các số liệu có liên quan, đặc biệt là trong năm 2008 và 2009
Số liệu thể hiện trong đề tài là do đơn vị cung cấp và đó là nguồn số liệu thực
tế về tình hình hoạt động kinh doanh của công ty trong các năm qua.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
13
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
1.5. Kết cấu luận văn.
Bài luận văn của em gồm có 4 chương như sau:
Chương 1: Tổng quan về đề tài “ Phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh
tại công ty cổ phần đầu tư và phát triển Nam Bắc”
Chương 2: Những vấn đề lý luận cơ bản về vốn và phân tích hiệu quả sử

dụng vốn kinh doanh trong doanh nghiệp.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
14
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu và thực trạng phân tích hiệu quả sử
dụng vốn kinh doanh tại công ty cổ phần đầu tư và phát triển Nam Bắc.
Chương 4: Nhận xét và các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn
kinh doanh tại công ty Cổ phần đầu tư và phát triển Nam Bắc.
Do thời gian tìm hiểu và khảo sát không được nhiều, cùng với khả năng và
hiểu biết còn hạn chế nên nội dung trong bài có thể còn sơ sài và không tránh khỏi
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
15
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
những sai sót. Em rất mong các thầy cô cùng các bạn sinh viên quan tâm đến bài
viết đóng góp những ý kiến để bài luận văn của em được hoàn thiện hơn. Em xin
chân thành cảm ơn!
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
16
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
Chương 2
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ VỐN VÀ PHÂN TÍCH HIỆU
QUẢ SỬ DỤNG VỐN KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP
2.1. Một số các định nghĩa khái niệm cơ bản về vốn kinh doanh và hiệu
quả sử dụng vốn kinh doanh.
2.1.1, Khái niệm vốn kinh doanh
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
17
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
Trong nền kinh tế thị trường, để tiến hành các hoạt động kinh doanh, bất kì
doanh nghiệp nào cũng cần phải có được các yếu tố cần thiết như kho tàng, cửa

hàng, văn phòng, nhà xưởng, máy móc thiết bị, phương tiện, vật tư, hàng hoá…
Muốn có được các tài sản này, các doanh nghiệp cần phải có một lượng vốn nhất
định để đầu tư, mua sắm, thuê mướn…Do vậy hoạt động sản xuất kinh doanh của
các doanh nghiệp thực sự có hiệu quả thì điều đầu tiên mà các doanh nghiệp quan
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
18
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
tâm và nghĩ đến là làm sao để có đủ vốn và phải sử dụng nó như nào để đem lại
hiệu quả cao nhất. Vậy vốn kinh doanh là gì?

Theo quan điểm của Mark – nhìn dưới giác độ của các yếu tố sản xuất thì
“ Vốn chính là tư bản, là giá trị đem lại giá trị thặng dư, là một đầu vào của quá
trình sản xuất”. Tuy nhiên Mark quan niệm chỉ có khu vực sản xuất vật chất mới tạo
ra giá trị thặng dư cho nền kinh tế. Đây là một hạn chế trong quan điểm của Mark.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
19
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
Cách hiểu này phù hợp với nền kinh tế sơ khai – giai đoạn kinh tế học mới xuất
hiện và phát triển.
 Theo cuốn “kinh tế học” của David Begg cho rằng: Vốn là một loại hàng
hoá nhưng được sử dụng tiếp tục vào quá trình sản xuất kinh doanh tiếp theo. Có
hai loại vốn là vốn hiện vật và vốn tài chính. Vốn hiện vật là dự trữ các loại hàng
hoá đã sản xuất ra các hàng hoá và dịch vụ khác. Vốn tài chính là tiền mặt, hay tiền
gửi ngân hàng…Đất đai không được coi là vốn.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
20
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
 Theo giáo trình Tài chính Doanh nghiệp của trường đại học Thương mại:
Vốn kinh doanh của doanh nghiệp là toàn bộ lượng tiền cần thiết để bắt đầu
và duy trì các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nói cách khác, vốn kinh

doanh của doanh nghiệp là loại quỹ tiền tệ đặc biệt phục vụ cho các hoạt động kinh
doanh, sản xuất của doanh nghiệp.
Theo cách tiếp cận trên thì vốn kinh doanh phải có trước khi diễn ra các hoạt
động kinh doanh. Nói cách khác, vốn kinh doanh của doanh nghiệp là toàn bộ số
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
21
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng
tiền đầu tư ứng trước cho kinh doanh của doanh nghiệp đó. Với yêu cầu mục tiêu về
hiệu quả hoạt động, số vốn ứng trước ban đầu cho kinh doanh sẽ phải thường xuyên
vận động và chuyển hoá hình thái biểu hiện từ tiền tệ sang các tài sản khác và
ngược lại. Do đó, nếu xét tại một thời điểm nhất định thì vốn kinh doanh không chỉ
là vốn bằng tiền mà còn là các hình thái tài sản khác. Cho nên, có thể hiểu vốn kinh
doanh của doanh nghiệp là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ giá trị tài sản được
huy động, sử dụng vào hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm mục đích sinh lời.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
22
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng

Một số quan niệm về vốn ở trên tiếp cận dưới những góc độ nghiên cứu
khác nhau, trong điều kiện lịch sử khác nhau. Vì vậy, để đáp ứng đầy đủ yêu cầu về
hạch toán và quản lí vốn trong cơ chế thị trường hiện nay, có thể khái quát “ Vốn là
một phần thu nhập quốc dân dưới dạng vật chất và tài sản chính được các cá nhân,
tổ chức bỏ ra để tiến hành kinh doanh nhằm mục đích tối đa hoá lợi nhuận”.
2.1.3, Phân loại vốn kinh doanh.
2.1.3.1, Phân loại vốn theo nguồn hình thành.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
23
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng

Vốn chủ sở hữu

Vốn chủ sở hữu là số vốn góp do chủ sở hữu, các nhà đầu tư đóng góp. Số
vốn này không phải là một khoản nợ, doanh nghiệp không phải cam kết thanh toán,
không phải trả lãi suất. Tuy nhiên, lợi nhuận thu được do kinh doanh có lãi của
doanh nghiệp sẽ được chia cho các cổ đông theo tỷ lệ phần vốn góp cho mình. Tuỳ
theo loại hình doanh nghiệp, vốn chủ sở hữu được hình thành theo các cách thức
khác nhau. Thông thường nguồn vốn này bao gồm vốn góp và lãi chưa phân phối.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
24
Luận văn tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Trần Thế Dũng

Nợ phải trả
Nợ phải trả là nguồn vốn kinh doanh ngoài vốn pháp định được hình thành
từ nguồn đi vay, đi chiếm dụng của các tổ chức, đơn vị, cá nhân và sau một thời
gian nhất định, doanh nghiệp phải hoàn trả cho người cho vay cả lãi và gốc. Phần
vốn này được doanh nghiệp sử dụng với những điều kiện nhất định (như thời gian
sử dụng, lãi suất, thế chấp…) nhưng không thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp.
Vốn vay có hai loại là vốn vay ngắn hạn và vốn vay dài hạn.
SVTH: Vũ Thị Vui K42D1 Khoa Kế toán – Kiểm toán
25