Hoàn thiện kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm tại Công ty TNHH Hà Thịnh Phát
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (663.6 KB, 124 trang )
LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan khóa luận là công trình nghiên cứu khoa học độc lập
của em. Các số liệu, kết quả nêu trong khóa luận là trung thực và có nguồn
gốc rõ ràng.
Sinh viên
Nguyễn Thị Ngần
i
MỤC LỤC
!"#$%&$'()*+,-+.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123
+9,&-&:,;<1=7$>+
=?#"#$%&$'(8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+9,&-&:,;
<1=7$>+
@.$+/+0123
A-<3'0&-&'>4(#.6$;
B"C;&D;,E+4F8.$+/+0123
-&1+G&8.$+/+0123H
H-&1+G&+;+,-I
IJ$7#"8.$+/+0123K
BL-&45)*+6$78.$+/+0123M
B5C; M
BBNC;&D;'<&-&45)*+6$78.$+/+0123M
B J$7#"-&45)*+6$78.$+/+0123O
BHP1-1-&45)*+6$78.$+/+0123O
B-&&Q8.$)+*&R7+9,)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123
+9,&-&:,;<1=7$>+S
B,;+$'0&-&),773+9T:,;+$S
B,;+$R-0U:,;+$8.$+/+0123VS
BB-&),773+9T:,;+$W
BBX;'Y0R-U-'Y+0123V
BB5C;
BBB-&11-1-&45-'Y&D;+0123$>+),R-B
B L-&45)*+6$7H
Z;+9['0<3'/&D;)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+9,
&-&:,;<1=7$>+I
ii
Z;+9[&D;)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123I
B<3'/)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123I
HA*+,-&8*+6$-+9\8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+9,&-&
:,;<1=7$>+ K
HG+T=]:/ K
HB-&11-1E&+,-&8*+M
HBP1-1+^=,=,M
4_A*+,-&8*++0123+`,11-1+^=,=,O
HBBP1-1=a4Y&*$#$b&$cdS
4_BA*+,-&8*++0123+`,11-1=a4Y&*$#$b&$cdS
HB P1-1=a=Y:BW
4_ A*+,-&8*++0123+`,11-1=a=Y:B
IA*+,-+ae1&-&<1'/)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123
+9,&-&:,;<1=7$>+BB
IA*+,-8.$+/+0123+`,11-1).);+f$c.g+$*@@+`,
11-1)>$+9T BB
I@0),7=]:/BB
IBP1-1E&+,-BH
4_HA*+,-:,;+$+`,1+G&8.$+/+9h&8*1BH
4_IA*+,-R-0R.;,4E#"BH
4_KA*+,-:,;+$+`,1+G&R-0+97i1BH
+97&%3 BI
4_MA*+,-&-&),773+9T:,;+$BI
4_OA*+,--'Y+0123$>+),R-BK
IBA*+,-8.$+/+0123+`,11-1).);+f$c.g+$*@@+`,
11-1+9h&8*1 BK
I A*+,-8.$+/+0123+`,11-1)d3).45)jBM
4_SE&+,--'Y+0123$>+),R-BO
IHA*+,-&1X6$7#"):,;BO
IH@0),7=]:/BO
IHBP1-1E&+,- W
iii
4_WE&+,-&1XR-0 W
TK 352 30
UV W
UV@9X&#%1:h1[R7,0=7123 W
4_E&+,-&1X6$7#":,;<1
TK 142, 242, 335 31
Cp trả trước ngắn hạn, 31
dài hạn, phải trả 31
IIA*+,--&45)*+6$78.$+/+0123 B
II@0),7=]:/ B
IIBP1-1E&+,-
4_BA*+,--&45)*+6$78.$+/+0123+`,&*4F:,;<1k'0'T;
K-&\+G&=a)*+,-
K\+G&)*+,-%+)"&$
4_ @9\+h=a)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+`,\
+G&%+)X&$ H
KB\+G&)*+,-%+)"la&- I
4_H@9\+h=a)*+,-8.$+/+0123'0-&45 I
)*+6$78.$+/+0123+`,\+G&%+)"l=a&- I
K \+G&)*+,-G+T=a K
4_I@9\+h=a)*+,-8.$+/+0123'0-&45 K
)*+6$78.$+/+0123+`,\+G&&m+T=a K
KI\+G&)*+,-+9.3-c M
4_K@9\+h=a)*+,-8.$+/+0123'0-&45 M
)*+6$78.$+/+0123+`,\+G&)*+,-+9.3-c'g M
B O
@h&+9E)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+En+c@ O
0@5P-+ O
B@a6$;&$'(n+c@0@5P-+ O
iv
BJm;+9\\+0'01-++9d&D;n+c@0@5P-+ O
BJ$-+9\\+0'01-++9d&D;n+c@0@5P-+ O
BB@\\=7$>+A&D;&n+cBo3p4bcHW
d$@\\R*4a$_'Y&D;&n+cHW
d$B7R-,&-,)*+6$7,E+4F):,;o3BWBWBHW
BB&>$RF3-c6$7#"'0+a&G&=7$>+):,;&D;n+c@0@5P-+H
BB&>$RF3-c6$7#"+En+c@0@5P-+H
4_M4_RF3-c+a&G&6$7#"&D;n+cH
@0@5P-+ H
BBB@a&G&=7$>+):,;+En+c@0@5P-+H
4_OJ$c+9\&n<=7$>+=7123+En+c@HH
0@5P-+ HH
B q&4d3+a&G&'0E&+,-)*+,-+En+c@0@5P-+HH
B q&4d3+a&G&RF3-c)*+,-+En+c@0@5P-+HH
4_S4_+a&G&RF3-c)*+,-&D;n+cHI
@0@5P-+ HI
B Bq&4d3&*4F)*+,-+En+c@0@5P-+HK
4_BW@9\+h=a)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+`,\
+G&%+A"$&D;n+c@0@5P-+HO
BB@h&+9E)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+En+c@0
@5P-+ HS
BBq&4d3+01236$-+9\8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+E
n+c@0@5P-+ HS
BBq&4d3+0123&D;n+c@0@5P-+HS
d$ r$:;3/&)-&0HS
BBBq&4d36$-+9\8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+En+c
@0@5P-+ IW
BBB<3'/&D;)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+En+c
@0@5P-+ I
BB <+Y+0),7&G+T=a=-&=]:/+9,)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+
6$78.$+/+0123+En+c@0@5P-+I
BB B<+Y&G+TI
v
BB <+Y=a=-& IB
BBHA*+,-&8*+8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+En+c@0
@5P-+ IH
BBHA*+,-&8*+8.$+/+0123+En+c@0@5P-+IH
d$HJ$c+9\E&+,-=;$IH
d$I II
PsLt@Au II
d$K IK
v@@ IK
d$M IM
Ps@ IM
d$O IO
Ps@ IO
d$S IS
PsLt@Au IS
d$W KW
v@@ KW
d$ KW
w@s@u@xyK
d$B K
w@s@u@xyK
d$ KB
w@s@@@uxZzAxyK
d$H KI
@w{P@@ux@s@ZzAxyKI
d$I KM
@|Au KM
d$K KM
@|Au KO
vi
d$M KO
@|Au KS
d$O MW
w@s@@yP}U@9X&J$"Zl~BWBVMW
d$S MB
w@s@@yP}U@9X&J$"Zl~BWBVMB
d$BW MI
7+ae1lLl@+0123l@AIIMI
BBHBA*+,-&1X6$7#"):,;'0-&45)*+6$78.$+/+0123MK
d$B MM
Ps MM
d$BB MO
Ps MO
d$B MO
i;4@@ MS
d$BH MS
d$BIwP• O
d$BK OB
@@ux@€!• O
d$BM O
w@‚uƒP„wP•…O
d$BO OI
@•ZyP„wAtu@OI
BBIA*+,-+ae18.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+E&n+c@0
@5P-+ OI
d$BS OK
w†@ANU+9X&VOK
d$ W OM
w†@ANU+9X&VOM
vii
d$ OO
wx OO
d$ B OS
wx OS
d$ SW
wx SW
d$ H SB
wx SB
d$ I S
wx S
d$ K SH
wx SH
d$ M SI
wx SI
d$ O SK
wx SK
SM
-&71-14($>+)*5,0+<)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/
+0123+En+c@0@5P-+SM
h&p+*+&D;'<&,0+<)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123
+En+c@0@5P-+SM
BF+=Y")*%‡+&$'()*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123
+En+c@0@5P-+SO
B•$4d3 SO
BBE&* WW
F+=Y71-1ˆ3i11p,0+<)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/
+0123+En+c@0@5P-+WB
d$ S WH
A‰PsLt@Au WH
d$HW WI
w@s@xyWI
viii
d$H WI
xuxuAs@J@‰@@yP}WI
As@!† WM
@y!Š@AuWO
ix
DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT
STT TỪ VIẾT TẮT NGHĨA
01 TNHH TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN
02 TK TÀI KHOẢN
03 HĐ GTGT HÓA ĐƠN GTGT
04 PNK PHIẾU NHẬP KHO
05 PXK PHIẾU XUẤT KHO
06 N-X-T NHẬP- XUẤT- TỒN
07 DTT DOANH THU THUẦN
08 CP BH CHI PHÍ BÁN HÀNG
09 CP QLDN CHI PHÍ QUẢN LÝ DOANH NGHIỆP
10 CPQLKD CHI PHÍ QUẢN LÝ KINH DOANH
11 PKT PHIẾU KẾ TOÁN
12 BPB BẢNG PHÂN BỔ
13 BTL BẢNG TÍNH LƯƠNG
14 PT,PC PHIẾU THU, PHIẾU CHI
15 BHXH,BHYT,BHTN BẢO HIỂM XÃ HỘI. BẢO HIỂM Y
TẾ, BẢO HIỂM THẤT NGHIỆP
x
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
4_A*+,-&8*++0123+`,11-1+^=,=,O
4_BA*+,-&8*++0123+`,11-1=a4Y&*$#$b&$cdS
4_ A*+,-&8*++0123+`,11-1=a=Y:B
4_HA*+,-:,;+$+`,1+G&8.$+/+9h&8*1BH
4_IA*+,-R-0R.;,4E#"BH
4_KA*+,-:,;+$+`,1+G&R-0+97i1BH
+97&%3 BI
4_MA*+,-&-&),773+9T:,;+$BI
4_OA*+,--'Y+0123$>+),R-BK
4_SE&+,--'Y+0123$>+),R-BO
4_WE&+,-&1XR-0 W
4_E&+,-&1X6$7#":,;<1
4_BA*+,--&45)*+6$78.$+/+0123+`,&*4F:,;<1k'0'T;
4_ @9\+h=a)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+`,\
+G&%+)X&$ H
4_H@9\+h=a)*+,-8.$+/+0123'0-&45 I
)*+6$78.$+/+0123+`,\+G&%+)"l=a&- I
4_I@9\+h=a)*+,-8.$+/+0123'0-&45 K
)*+6$78.$+/+0123+`,\+G&&m+T=a K
4_K@9\+h=a)*+,-8.$+/+0123'0-&45 M
)*+6$78.$+/+0123+`,\+G&)*+,-+9.3-c'g M
d$@\\R*4a$_'Y&D;&n+cHW
d$B7R-,&-,)*+6$7,E+4F):,;o3BWBWBHW
4_M4_RF3-c+a&G&6$7#"&D;n+cH
@0@5P-+ H
4_OJ$c+9\&n<=7$>+=7123+En+c@HH
0@5P-+ HH
xi
4_S4_+a&G&RF3-c)*+,-&D;n+cHI
@0@5P-+ HI
4_BW@9\+h=a)*+,-8.$+/+0123'0-&45)*+6$78.$+/+0123+`,\
+G&%+A"$&D;n+c@0@5P-+HO
d$ r$:;3/&)-&0HS
d$HJ$c+9\E&+,-=;$IH
d$I II
PsLt@Au II
d$K IK
v@@ IK
d$M IM
Ps@ IM
d$O IO
Ps@ IO
d$S IS
PsLt@Au IS
d$W KW
v@@ KW
d$ KW
w@s@u@xyK
d$B K
w@s@u@xyK
d$ KB
w@s@@@uxZzAxyK
d$H KI
@w{P@@ux@s@ZzAxyKI
d$I KM
@|Au KM
d$K KM
xii
@|Au KO
d$M KO
@|Au KS
d$O MW
w@s@@yP}U@9X&J$"Zl~BWBVMW
d$S MB
w@s@@yP}U@9X&J$"Zl~BWBVMB
d$BW MI
7+ae1lLl@+0123l@AIIMI
d$B MM
Ps MM
d$BB MO
Ps MO
d$B MO
i;4@@ MS
d$BH MS
d$BIwP• O
d$BK OB
@@ux@€!• O
d$BM O
w@‚uƒP„wP•…O
d$BO OI
@•ZyP„wAtu@OI
d$BS OK
w†@ANU+9X&VOK
d$ W OM
w†@ANU+9X&VOM
d$ OO
wx OO
xiii
d$ B OS
wx OS
d$ SW
wx SW
d$ H SB
wx SB
d$ I S
wx S
d$ K SH
wx SH
d$ M SI
wx SI
d$ O SK
wx SK
d$ S WH
A‰PsLt@Au WH
d$HW WI
w@s@xyWI
d$H WI
xuxuAs@J@‰@@yP}WI
xiv
MỞ ĐẦU
Cùng với sự đi lên của xã hội, các doanh nghiệp ngày càng đòi hỏi phải
phát triển cao và sản xuất kinh doanh có hiệu quả nhất, trong điều kiện nền
kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước các doanh nghiệp đang cạnh
tranh trong cơ chế thị trường quy luật cung cầu về hàng hoá của xã hội. Để có
thể vượt qua được sự chọn lọc của thị trường, sự cạnh tranh quyết liệt, mọi
doanh nghiệp đều phải giải quyết các vấn đề về sản xuất kinh doanh sao cho
vững chắc và có lợi nhất.
Việc tiêu thụ là một khâu quan trọng trong quá trình tái sản xuất, nó
giúp doanh nghiệp thu hồi được đồng vốn bỏ ra đồng thời mở rộng quá trình
sản xuất và nâng cao đời sống công nhân viên. Các doanh nghiệp trực tiếp sản
xuất tạo ra sản phẩm chỉ có thể khẳng định vị trí của mình khi sản phẩm của
họ được thì trường chấp nhận, vì vậy việc sản xuất ra sản phẩm chỉ có ý nghĩa
khi nó được tiêu thụ. Tiêu thụ sản phẩm quyết định đến sự tồn tại hay phá sản
của doanh nghiệp.
Bước sang năm 2013, việc tiêu thụ hàng hóa của các doanh nghiệp trên
toàn quốc phải đối mặt với không ít những khó khăn, thử thách. Một là sự gia
tăng ngày càng nhiều của các doang nghiệp với các loại hình kinh doanh đa
dạng, làm cho sự cạnh tranh ngày càng trở nên gay gắt. Thêm vào đó là chính
sách mở cửa nền kinh tế, các doanh nghiệp Việt Nam còn phải đối mặt với sự
cạnh tranh của các hãng nước ngoài. Hai là cơ chế quản lý còn nhiều bất cập
gây không ít khó khăn trở ngại cho các doanh nghiệp. Do vậy, để có thể đứng
vững trên thị trường thì các doanh nghiệp phải tổ chức tốt công tác tiêu thụ,
có chiến lược tiêu thụ thích hợp. Điều này chứng minh rằng hạch toán tiêu thụ
và xác định kết quả tiêu thụ có vai trò quan trọng đối với các doanh nghiệp,
nó cũng là một trong những phần hành chính trong công tác kế toán.
Nhận thức được tầm quan trọng trong vấn đề trên em cùng với vốn kiến
thức đã được học và nghiên cứu, đồng thời được sự giúp đỡ của cô giáo hướng
dẫn T.S Hà Thị Ngọc Hà cùng thầy cô và ban lãnh đạo, các anh chị trong phòng
1
kế toán của công ty em đã lựa chọn đề tài:
“ Hoàn thiện kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu
thụ thành phẩm tại Công ty TNHH Hà Thịnh Phát”. Ngoài lời mở đầu và
kết luận, khóa luận tốt nghiệp của em kết cấu gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận chung về kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác
định kết quả tiêu thụ thành phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất.
Chương 2: Thực trạng kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả
tiêu thụ thành phẩm tại Công ty TNHH Hà Thịnh Phát.
Chương 3:Các giải pháp đề xuất, kiến nghị hoàn thiện kế toán tiêu thụ
thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm tại Công ty TNHH Hà
Thịnh Phát.
Em xin chân thành cảm ơn cô giáo T.S Hà Thị Ngọc Hà và các thầy cô
giáo trong tổ kế toán của trường Đại Học Phương Đông, cùng ban lãnh đạo,
các anh chị trong phòng kế toán của Công ty TNHH Hà Thịnh Phát đã tận
tình giúp đỡ em hoàn thành bài khóa luận tốt nghiệp này.
Hà Nội, Ngày tháng … năm 2014
Sinh viên:
Nguyễn Thị Ngần
2
CHƯƠNG 1:
LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN THIÊU THỤ THÀNH PHẨM VÀ
XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ TIÊU THỤ THÀNH PHẨM
TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT.
1.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ TIÊU THỤ THÀNH PHẨM VÀ XÁC
ĐỊNH KẾT QUẢ TIÊU THỤ THÀNH PHẨM TRONG CÁC DOANH
NGHIỆP SẢN XUẤT.
1.1.1 . Tiêu thụ thành phẩm.
1.1.1.1 Khái niệm và các vấn đề liên quan.
Tiêu thụ thành phẩm là quá trình doanh nghiệp chuyển quyền sở hữu
sản phẩm hoặc cung cấp lao vụ, dịch vụ cho khách hàng đồng thời nhận được
quyền thu tiền từ khách hàng. Đây là quá trình trao đổi để thực hiện giá trị của
thành phẩm, tức là để chuyển hóa vốn của doanh nghiệp từ hình thái hiện vật
sang hình thái giá trị (H-T).
Việc tiêu thụ có thể thoả mãn nhu cầu của cá nhân, đơn vị ngoài doanh
nghiệp được gọi là tiêu thụ ra ngoài. Cũng có thể được cung cấp giữa các đơn
vị, cá nhân trong cùng một công ty, một tập đoàn…gọi là tiêu thụ nội bộ.
Quá trình tiêu thụ được coi là hoàn thành khi hội tụ đủ hai điều kiện:
- Sản phẩm đựơc chuyển giao cho khách
- Khách hàng đã thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán.
Nội dung này có ý nghĩa quan trọng để ghi nhận doanh thu, là cơ sở để
kết chuyển, xác định kết quả hoạt động tiêu thụ cũng như hoạt động sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp.
1.1.1.2. ý nghĩa của hoạt động tiêu thụ thành phẩm.
Đối với mỗi doanh nghiệp, việc tiêu thụ sản phẩm là vấn đề sống còn
quyết định đến sự tồn tại và phát triển của mình. Vì vậy việc xác định đúng
đắn thời điểm tiêu thụ cũng có ý nghĩa rất quan trọng. Có tiêu thụ được sản
phẩm thì doanh nghiệp mới có khả năng để bù đắp toàn bộ chi phí sản
xuất(CP NVLTT, CP NCTT, CP SXC) và các chi phí thời kỳ (CPBH, CP
3
QLDN) để tiếp tục thực hiện chu kì sản xuất mới.
Việc đẩy nhanh quá trình tiêu thụ góp phần thúc đẩy nhanh tốc độ chu
chuyển vốn kinh doanh, tiết kiệm vốn, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn để tiến
hành tái sản xuất mở rộng, góp phần thoả mãn nhu cầu tiêu dùng của xã hội
đồng thời nó góp phần tiết kiệm các chi phí quản lý, bảo quản, bảo đảm chất
lượng sản phẩm làm giảm giá thành, tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp và nâng
cao đời sống cho cán bộ công nhân viên.
Bên cạnh đó qua hoạt động tiêu thụ thành phẩm doanh nghiệp sẽ nắm
bắt được thị hiếu người tiêu dùng cũng như tình hình cạnh tranh trên thị
trường, nhằm xác định được vị trí của mình và các đối thủ cạnh tranh, tìm ra
được những nhược điểm còn tồn tại để khắc phục và khai thác được những lợi
thế của doanh nghiệp, nhận biết được thị trường tiềm năng cần khai thác và
mở rộng Từ đó, doanh nghiệp có thể hoạch định chiến lược sản xuất kinh
doanh và tổ chức hoạt động tiêu thụ sao cho phù hợp và hiệu quả nhất.
Thực hiện hoạt động tiêu thụ thành phẩm nhanh chóng và kịp thời sẽ
góp phần thúc đẩy nhanh chóng, kịp thời tốc độ lưu chuyển vốn, tiết kiệm chi
phí và làm tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. Đây cũng chính là điều kiện
thuận lợi để doanh nghiệp trích lập các quỹ, mở rộng đầu tư vào hoạt động
sản xuất kinh doanh, tăng thu nhập cho người lao động.
1.1.1.3. Các phương thức tiêu thụ thành phẩm.
• Phương thức bán buôn.
Bán buôn là phương thức bán cho các đơn vị thương mại, các doanh
nghiệp sản xuất để thực hiện bán ra hoặc để gia công, chế biến bán ra, Đặc
điểm của hàng bán buôn là hàng vẫn nằm trong lĩnh vực lưu thông, chưa đi
vào tiêu dùng, do vậy giá trị sử dụng của hàng hoá chưa được thực hiện. Hàng
thường được bán theo lô hàng hoặc bán với số lượng lớn, giá bán biến động
tuỳ thuộc vào khối lượng hàng bán và phương thức thanh toán.
• Phương thức bán lẻ.
Bán lẻ hàng hoá là phương thức bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng
4
hoặc các tổ chức kinh tế, tập thể mua về mang tính chất tiêu dùng nội bộ.
Theo phương thức này có đặc điểm là hàng đã ra khỏi lĩnh vực lưu thông và
đi vào lĩnh vực tiêu dùng, giá trị và giá trị sử dụng của hàng hoá đã được thực
hiện. Bán lẻ thường bán đơn chiếc hoặc số lượng nhỏ, giá bán thông thường
ổn định.
• Phương thức bán trả góp.
Theo phương thức này người mua được trả tiền mua hàng thành nhiều
lần. Ngoài số tiền thu theo giá bán thông thường doanh nghiệp còn thu thêm
người mua một khoản lãi do trả chậm.
• Phương thức bán theo hợp đồng thương mại.
Theo phương thức này bên bán chuyển hàng cho bên mua theo địa
điểm ghi trong hợp đồng. Số hàng chuyển đi này vẫn thuộc quyền sở hữu của
doanh nghiệp. Khi được người mua thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán về
số hàng chuyển giao (một phần hay toàn bộ) thì số hàng chấp nhận này mới
được coi là tiêu thụ.
• Phương thức bán theo hình thức hàng đổi hàng.
Là phương thức tiêu thụ mà trong đó người bán đem sản phẩm vật tư
của mình đổi lấy sản phẩm, vật tư của người mua. Giá trao đổi là giá bán của
sản phẩm đó trên thị trường.
• Phương thức bán thông qua đại lý.
Là phương thức bán hàng mà trong đó doanh nghiệp giao hàng cho cơ
sở đại lý, ký gửi để cho các cơ sở này trực tiếp bán hàng.
Bên nhận làm đại lý ký gửi sẽ trực tiếp bán hàng, thanh toán tiền hàng
và được hưởng hoa hồng đại lý bán. Số hàng chuyển giao cho các cơ sở đại
lý ký gửi vẫn thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp cho đến khi doanh nghiệp được
cơ sở đại lý ký gửi thanh toán tiền hay chấp nhận thanh toán hoặc thông báo về số
hàng đã bán được doanh nghiệp mới mất quyền sở hữu về số hàng này.
1.1.1.4. Các phương thức thanh toán.
• Thanh toán bằng tiền
5
Người mua thanh toán trực tiếp với người bán bằng tiền mặt. Trong
trường hợp này việc giao hàng và thanh toán tiền hàng được thực hiện ở cùng
một thời điểm và ngay tại doanh nghiệp, do vậy việc tiêu thụ thành phẩm
được hoàn tất ngay khi giao hàng và nhận tiền.
• Thanh toán không dùng tiền mặt
Người mua thanh toán bằng chuyển khoản qua ngân hàng, thanh toán
bù trừ. Thanh toán chuyển khoản qua ngân hàng với điều kiện người mua có
quyền từ chối không thanh toán một phần hoặc toàn bộ giá trị hàng mua, do khối
lượng hàng gửi đến cho người mua không phù hợp về chất lượng và quy cách.
1.1.1.5. Quản lý tiêu thụ thành phẩm.
Có thể nói rằng, thành phẩm có tiêu thụ được trên thị trường hay không
là một vấn đề sống còn tác động tới sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp.
Điều này thể hiện ở phản ứng của thị trường đối với thành phẩm. Nếu thành
phẩm của doanh nghiệp được thị trường chấp nhận chứng tỏ nó đã đáp ứng
được yêu cầu của xã hội về mặt quy cách, phẩm chất, mẫu mã, vì tính hữu
ích của thành phẩm chỉ được xã hội thừa nhận khi kết thúc quá trình tiêu thụ,
đó là tiền đề để nâng cao khả năng cạnh trạnh và uy tín của doanh nghiệp trên
thị trường. Vì vậy việc quản lý khâu tiêu thụ thành phẩm là một vấn đề hết
sức cấp bách. Để quản lý tốt khâu tiêu thụ cần phải:
- Xây dựng kế hoạch về tiêu thụ thành phẩm sát với thực tế tiêu thụ, phản
ánh và giám đốc chặt chẽ quá trình tiêu thụ thành phẩm, theo dõi, ghi chép đầy
đủ tình hình tiêu thụ của từng mặt hàng cả về giá bán và số lượng bán.
- Xây dựng chiến lược, chính sách Marketing phù hợp. Tích cực nghiên
cứu thăm dò thị trường để đưa ra kế hoạch phát triển thị trường theo đúng
hướng, từ đó đẩy mạnh quá trình tiêu thụ một cách hợp lý.
Ngoài ra doanh nghiệp phải tính chính xác giá cả của từng loại sản
phẩm, đồng thời với việc đa dạng hóa phương thức bán hàng và có các hình
thức thanh toán linh hoạt phù hợp với đối tượng để xây dựng và mở rộng các
chính sách ưu đãi như chiết khấu, khuyến mại nhằm đẩy nhanh khối lượng
6
tiêu thụ thành phẩm. Mặt khác doanh nghiệp cũng cần có biện pháp vừa mềm
dẻo vừa cứng rắn trong việc đôn đốc các khoản nợ khó đòi, tránh tình trạng
chiếm dụng vốn.
Yêu cầu quản lý thành phẩm còn đòi hỏi doanh nghiệp phải thường
xuyên cải tiến mẫu mã mặt hàng như kiểu dáng, hình thức, màu sắc, kích
thích nhu cầu tiêu dùng trong xã hội, tránh để sản phẩm ứ đọng vì kém phẩm
chất, lỗi thời, lạc mốt, Trong điều kiện nền kinh tế thị trường việc quản lý
tốt thành phẩm sẽ đem lại hiệu quả kinh tế cao cho những bước luân chuyển
sau, thực hiện giá trị thành phẩm, quyết định sự tồn tại và phát triển của
doanh nghiệp.
1.1.2. Xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm.
1.1.2.1. Định nghĩa.
Kết quả tiêu thụ thành phẩm là biểu hiện kết quả cuối cùng hay số tiền
lãi hay lỗ từ hoạt động tiêu thụ thành phẩm của doanh nghiệp trong một thời
kỳ nhất định. Trong các doanh nghiệp sản xuất thì đây là hoạt động chính tạo
ra doanh thu của doanh nghiệp. Kết quả tiêu thụ chính là phần chênh lệch
giữa doanh thu bán hàng, các khoản giảm trừ doanh thu với trị giá vốn hàng
bán, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp. Chỉ tiêu này còn gọi là
lợi nhuận trước thuế từ hoạt động tiêu thụ. Đây là chỉ tiêu kinh tế tổng hợp
quan trọng để đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
1.1.2.2. Ý nghĩa của việc xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm.
Những thông tin từ kết quả hạch toán tiêu thụ là thông tin rất cần thiết
đối với các nhà quản trị trong việc phân tích đánh giá kết quả hoạt động làm
cơ sở xác định phương hướng hoạt động cho kỳ tới. Việc thống kê các khoản
doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh chính xác, tỉ mỉ và khoa học sẽ giúp
các nhà quản trị doanh nghiệp có được các thông tin chi tiết về tình hình tiêu
thụ cũng như hiệu quả sản xuất của từng mặt hàng tiêu dùng trên thị trường
khác nhau. Từ đó, nhà quản trị có thể tính được mức độ hoàn thành kế hoạch,
xu hướng tiêu dùng, hiệu quả quản lý chất lượng cũng như nhược điểm trong
7
công tác tiêu thụ của từng loại sản phẩm. Trên cơ sở đó, doanh nghiệp xác
định được kết quả kinh doanh, thực tế lãi cũng như số thuế nộp ngân sách
Nhà Nước. Và cuối cùng nhà quản trị sẽ đề ra được kế hoạch sản xuất của
từng loại sản phẩm trong kỳ hạch toán tới, tìm ra biện pháp khắc phục những
yếu điểm để hoàn thiện công tác tiêu thụ sản phẩm trong doanh nghiệp.
Thông qua đó các nhà lãnh đạo có thể tìm ra hướng phát triển ngành nghề, có
chính sách ưu đãi hay hạn chế sự phát triển đối với từng hoạt động kinh doanh
trên từng lĩnh vực cụ thể.
Kết quả tiêu thụ cung cấp cho khách hàng và các bên quan tâm như
ngân hàng, cổ đông, các nhà đầu tư những thông tin về hiệu quả kinh doanh
của doanh nghiệp. Từ đó thiết lập mối quan hệ giữa doanh nghiệp và khách
hàng và các đối tượng liên quan, là cơ sở cho sự hợp tác lâu dài và bền chặt.
1.1.2.3. Quản lý xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm.
Trong doanh nghiệp sản xuất thì kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh
chủ yếu là kết quả của hoạt động tiêi thụ thành phẩm. Việc xác định kết quả
tiêu thụ thành phẩm cần phải xác định đúng, chính xác theo từng loại mặt
hàng và theo từng thời kỳ để cung cấp thông tin phục vụ cho các nhà quản lý,
cho nhà nước và các đối tượng quan tâm khác
1.1.2.4 Phương pháp xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm.
Kết quả hoạt động tiêu thụ được xác định như sau :
Lãi (lỗ) từ hoạt
động tiêu thụ
=
Doanh thu thuần
từ tiêu thụ TP
-
Gía vốn TP
xuất kho bán
-
CP quản lý
kinh doanh
Trong đó:
Doanh thu thuần từ
tiêu thụ TP
= Doanh thu tiêu thụ TP -
Các khoản giảm trừ
doanh thu
Các khoản giảm trừ doanh thu gồm có:
- Chiết khấu thương mại
- Hàng bán bị trả lại
8
- Giảm giá hàng bán
- Các loại thuế làm giảm trừ doanh thu: thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu,
thuế GTGT nếu doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp.
CP quản lý kinh
doanh
= CP bán hàng +
CP quản lý doanh
nghiệp
1.2 Các chỉ tiêu kinh tế cơ bản trong kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác
định kết quả tiêu thụ thành phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất.
1.2.1. Doanh thu và các khoản giảm trừ doanh thu.
1.2.1.1. Doanh thu bán hàng (doanh thu tiêu thụ thành phẩm).
- Định nghĩa.
Doanh thu bán hàng là tổng giá trị các lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp
đã thu được hoặc sẽ thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản
xuất kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ
sở hữu.
- Điều kiện ghi nhận doanh thu.
Theo chuẩn mực số 14: Doanh thu và thu nhập khác ban hành và công
bố theo quyết định số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31 thánh 12 năm 2001 và
thông tư 138 của Bộ trưởng Bộ tài chính, doanh thu bán hàng được ghi nhận
khi thỏa mãn đồng thời tất cả 5 điều kiện sau:
- Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích kinh tế gắn
liền với quyền sở hữu sản phẩm, hàng hóa cho người mua
- Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý, kiểm soát sản
phẩm, hàng hóa.
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn
- Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao
dịch bán sản phẩm, hàng hóa
- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán sản phẩm, hàng hóa.
- Cách xác định doanh thu.
Doanh thu bán hàng hay doanh thu tiêu thụ thành phẩm của các doanh
9
nghiệp sản xuất được xác định như sau:
- Đối với SP thuộc đối tượng chịu thuế GTGT tính theo phương pháp
khấu trừ thì doanh thu là giá bán chưa có thuế GTGT
- Đối với SP không thuộc đối tượng chịu thuế GTGT hoặc thuộc đối
tượng chịu thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì doanh thu là tổng giá
thanh toán
- Đối với SP thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế xuất
khẩu thì doanh thu là tổng giá thanh toán (bao gồm cả thuế tiêu thụ đặc biệt,
thuế xuất khẩu)
- Những doanh nghiệp nhận gia công vật tư hàng hóa thì chỉ doanh thu
là số tiền gia công thực tế được hưởng, không bao gồm giá trị của vật tư hàng
hóa nhận gia công
- Trường hợp bán thành phẩm theo phương thức trả chậm, trả góp thì
doanh thu được tính theo giá bán trả tiền ngay và ghi nhận vào doanh thu
chưa thực hiện phần lãi tính trên khoản phải trả nhưng trả chậm phù hợp với
thời điểm ghi nhận doanh thu được xác định (được phân bổ dần vào doanh thu
hoạt động tài chính).
1.2.1.2 Các khoản giảm trừ doanh thu.
- Chiết khấu thương mại :
Là khoản mà người bán thưởng cho người mua do trong một khoản thời
gian đã tiến hành mua một khối lượng lớn sản phẩm, hàng hóa và khoản giảm
trừ trên giá bán niêm yết vì mua khối lượng lớn sản phẩm, hàng hóa trong
một đợt (bớt giá). Chiết khấu thương mại được ghi trong các hợp đồng mua
bán và cam kết về mua bán hàng .
- Hàng bán bị trả lại:
Là số hàng đã được coi là tiêu thụ (đã chuyển giao quyền sở hữu, đã thu
tiền hay được người mua chấp nhận) nhưng bị người mua trả lại và từ chối
thanh toán. Tương ứng với hàng bán bị trả lại là giá vốn của hàng bị trả lại
(tính theo giá vốn khi bán) và doanh thu của hàng bán bị trả lại cùng với thuế
10
giá trị tăng đầu ra phải nộp của hàng bán bị trả lại (nếu có).
- Giảm giá hàng bán :
Là số tiền giảm trừ cho khách hàng ngoài hóa đơn hay hợp đồng cung
cấp dịch vụ cho các nguyên nhân đặc biệt như: Hàng kém phẩm chất, không
đúng quy cách, giao hàng không đúng thời gian, địa điểm trong hợp đồng,
hàng lạc hậu (do chủ quan của người bán).
- Ngoài ra các doanh nghiệp có thể phải nộp các khoản thuế làm giảm
trừ doanh thu như:
- Thuế GTGT phải nộp theo phương pháp trực tiếp
- Thuế tiêu thụ đặc biệt
Thuế xuất khẩu phải nộp
* Để đẩy nhanh tốc độ thu hồi vốn, khuyến khích người mua thanh toán
nhanh doanh nghiệp thường áp dụng chính sách chiết khấu thanh toán.
Chiết khấu thanh toán: Là số tiền mà người bán thưởng cho người mua
do người mua thanh toán tiền hàng trước thời hạn thanh toán theo hợp đồng
tính trên tổng số tiền hàng mà họ đã thanh toán. Khoản chiết khấu này sẽ làm
phát sinh một khoản chi phí cho doanh nghiệp và được hạch toán vào chi phí
hoạt động tài chính.
1.2.2 Gía vốn hàng bán (giá vốn thành phẩm).
1.2.2.1 Định nghĩa.
- Gía vốn hàng bán: Là toàn bộ các chi phí liên quan đến quá trình bán
thành phẩm gồm có trị giá vốn của thành phẩm xuất kho để bán (giá thành sản
xuất), chi phí quản lý kinh doanh (chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh
nghiệp) phân bổ cho thành phẩm bán trong kỳ.
- Gía vốn của thành phẩm xuất kho bán (hoặc thành phẩm hoàn thành
không nhập kho đã bán ngay) phải được phản ánh theo giá thành thực tế. Nó
chính là giá thành sản xuất thực tế của thành phẩm xuất kho bán hoặc giá
thành sản xuất của thành phẩm hoàn thành bán ngay.
- Chi phí bán hàng: Là toàn bộ chi phí phát sinh trong quá trình bán
11
