Ý tưởng cuộc thi Intel Iseft

PGS.TS Lê Huy Hoàng

MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ
QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC
TP Huế, tháng 10 năm 2012
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ KHOA HỌC
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC

Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TRI THỨC NÀO ĐÁNG TIN
Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống
Trái đất ngày càng nóng lên
Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng
Cường độ dòng điện tỉ lệ nghịch với giá trị điện trở
Trong một bình khí kín, áp suất tỉ lệ thuận với nhiệt độ và
tỉ lệ nghịch với thể tích
Tuổi Canh Tý thành đạt
Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe
Rau non, xanh mơn mởn chứng tỏ có thuốc bảo vệ TV
Trên 50% GVPT cho biết sẽ không chọn lại nghề GV
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình

Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
KHÁI NIỆM KHOA HỌC
Tri thức khoa học: là những hiểu biết tích lũy được một cách
hệ thống nhờ hoạt động nghiên cứu khoa học có mục tiêu, có kế
hoạch và được thực hiện dựa trên hệ thống các phương pháp
khoa học
Tri thức kinh nghiệm: Từ quá trình cảm nhận và xử lý các vấn
đề trong cuộc sống, kinh nghiệm, hiểu biết được tích lũy, ban
đầu còn riêng lẻ, rời rạc, về sau hình thành những mối liên hệ
mang tính hệ thống.
là hệ thống tri thức về mọi loại quy luật của
vật chất và sự vận động của vật chất, những
quy luật của tự nhiên, xã hội, tư duy.
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình

Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Nghiên cứu khoa học là sự phát hiện bản
chất sự vật, phát triển nhận thức khoa
học về thế giới; hoặc sáng tạo phương
pháp mới và phương tiện kỹ thuật mới để
làm biến đổi sự vật phục vụ cho mục tiêu
hoạt động của con người
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ

NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
THÀNH TỰU KHOA HỌC ĐẶC BIỆT
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
CÂU NÀO ĐÚNG
Archimet PHÁT HIỆN ra định luật sức nâng của
nước.
Kock SÁNG CHẾ ra vi trùng lao.
Lebedev PHÁT MINH ra tính chất áp suất của

ánh sáng.
James Watt PHÁT MINH ra máy hơi nước.
Colombo PHÁT HIỆN châu Mỹ.
Nobel SÁNG CHẾ ra công thức thuốc nổ TNT.
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
PHÁT MINH
là sự khám phá ra những quy luật, những tính
chất hoặc những hiện tượng của thế giới vật
chất tồn tại một cách khách quan mà trước đó
chưa ai biết, nhờ đó làm thay đổi cơ bản nhận
thức của con người
Phát minh KHÔNG có giá trị thương mại, KHÔNG có
khái niệm cấp bằng phát minh và KHÔNG được bảo

hộ pháp lý
VD: Archimet phát minh định luật sức nâng của nước,
Lebedev phát minh tính chất áp suất của ánh sáng
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
PHÁT HIỆN
là sự khám phá ra những vật thể, những quy
luật xã hội đang tồn tại một cách khách quan
Phát hiện KHÔNG có giá trị thương mại, KHÔNG có
khái niệm cấp bằng phát minh và KHÔNG được bảo
hộ pháp lý
VD: Kock phát hiện vi trùng lao, Marie Curie phát hiện
nguyên tố phóng xạ radium, Colomb phát hiện châu
Mỹ

Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
SÁNG CHẾ
là một giải pháp kỹ thuật mới về nguyên lý kỹ
thuật, tính sáng tạo và áp dụng được
Sáng chế có khả năng áp dụng nên có ý nghĩa
thương mại, được cấp bằng sáng chế độc quyền
(patent), có thể mua bán bằng sáng chế, cấp giấy
phép sử dụng (licence) và được bảo hộ quyền sở hữu
công nghiệp
VD: James Watt sáng chế ra máy hơi nước, Nobel
sáng chế ra công thức thuốc nổ TNT
Khoa học
Khoa học

PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
LOGIC CỦA NCKH
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học

NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
VỚI DỰ ÁN KHOA HỌC
Đặt câu hỏi
Đặt câu hỏi
Nghiên cứu
Tổng quan
Nghiên cứu
Tổng quan
Xây dựng
Giả thuyết
Xây dựng
Giả thuyết
Thực nghiệm
kiểm chứng
Thực nghiệm
kiểm chứng
PT kết quả
và kết luận
PT kết quả
và kết luận
Giả thuyết đúng
Giả thuyết đúng
Giả thuyết sai
Giả thuyết sai
Báo cáo kết quả
Báo cáo kết quả

Thử lại
Thử lại
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
ĐÂY LÀ GÌ?
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý

Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
VỚI DỰ ÁN KỸ THUẬT
Xác định vấn đề
Xác định vấn đề
Nghiên cứu tổng quan
Nghiên cứu tổng quan
Xác định yêu cầu
Xác định yêu cầu
Đề xuất các giải pháp
Đề xuất các giải pháp
Lựa chọn giải pháp
Lựa chọn giải pháp
Hoàn thiện giải pháp
Hoàn thiện giải pháp
Xây dựng mẫu
Xây dựng mẫu
Đánh giá và
hoàn thiện thiết kế
Đánh giá và
hoàn thiện thiết kế
Khoa học
Khoa học

PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
Intel ISEF
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học

NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN
Lựa chọn chủ đề
Lựa chọn chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tổ chức, sắp xếp
Tổ chức, sắp xếp
Lập thời gian biểu
Lập thời gian biểu
Chuẩn bị thí nghiệm
Chuẩn bị thí nghiệm
Tham vấn người hướng dẫn và phê duyệt
Tham vấn người hướng dẫn và phê duyệt
Thực hiện thí nghiệm
Thực hiện thí nghiệm
Phân tích kết quả
Phân tích kết quả
Đưa ra kết luận
Đưa ra kết luận
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC

Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN
Lựa chọn chủ đề
Lựa chọn chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tổ chức, sắp xếp
Tổ chức, sắp xếp
Lập thời gian biểu
Lập thời gian biểu
Chuẩn bị thí nghiệm
Chuẩn bị thí nghiệm
Tham vấn NHD và duyệt
Tham vấn NHD và duyệt
Thực hiện thí nghiệm
Thực hiện thí nghiệm
Phân tích kết quả
Phân tích kết quả
Đưa ra kết luận

Đưa ra kết luận
•
Bước khó khăn nhất
•
Căn cứ vào sở thích, quan tâm
•
Muốn biết thêm về những điều
đang xảy ra trong cuộc sống
•
Vấn đề lựa chọn không quá
rộng
•
Có thể giải đáp được thông
qua nghiên cứu khoa học
•
Bước khó khăn nhất
•
Căn cứ vào sở thích, quan tâm
•
Muốn biết thêm về những điều
đang xảy ra trong cuộc sống
•
Vấn đề lựa chọn không quá
rộng
•
Có thể giải đáp được thông
qua nghiên cứu khoa học
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC

PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN
Lựa chọn chủ đề
Lựa chọn chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tổ chức, sắp xếp
Tổ chức, sắp xếp
Lập thời gian biểu
Lập thời gian biểu
Chuẩn bị thí nghiệm
Chuẩn bị thí nghiệm
Tham vấn NHD và duyệt
Tham vấn NHD và duyệt
Thực hiện thí nghiệm
Thực hiện thí nghiệm

Phân tích kết quả
Phân tích kết quả
Đưa ra kết luận
Đưa ra kết luận
•
Tìm hiểu tại thư viện, Internet
•
Luôn đặt câu hỏi: Tại sao, Điều
gì xảy ra nếu
•
Phát hiện những điều không
mong đợi hoặc chưa được giải
thích
•
Trao đổi với chuyên gia
•
Tìm hiểu tại thư viện, Internet
•
Luôn đặt câu hỏi: Tại sao, Điều
gì xảy ra nếu
•
Phát hiện những điều không
mong đợi hoặc chưa được giải
thích
•
Trao đổi với chuyên gia
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC

Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN
Lựa chọn chủ đề
Lựa chọn chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tổ chức, sắp xếp
Tổ chức, sắp xếp
Lập thời gian biểu
Lập thời gian biểu
Chuẩn bị thí nghiệm
Chuẩn bị thí nghiệm
Tham vấn NHD và duyệt
Tham vấn NHD và duyệt
Thực hiện thí nghiệm
Thực hiện thí nghiệm
Phân tích kết quả

Phân tích kết quả
Đưa ra kết luận
Đưa ra kết luận
•
Sắp xếp, tổ chức thông tin đã
tìm hiểu được về chủ đề
nghiên cứu
•
Phát hiện quy luật, thành tựu,
thiếu sót trong các công trình
đã nghiên cứu trước đây
•
Giới hạn và làm rõ phạm vi và
nội dung nghiên cứu
•
Sắp xếp, tổ chức thông tin đã
tìm hiểu được về chủ đề
nghiên cứu
•
Phát hiện quy luật, thành tựu,
thiếu sót trong các công trình
đã nghiên cứu trước đây
•
Giới hạn và làm rõ phạm vi và
nội dung nghiên cứu
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC

Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN
Lựa chọn chủ đề
Lựa chọn chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tổ chức, sắp xếp
Tổ chức, sắp xếp
Lập thời gian biểu
Lập thời gian biểu
Chuẩn bị thí nghiệm
Chuẩn bị thí nghiệm
Tham vấn NHD và duyệt
Tham vấn NHD và duyệt
Thực hiện thí nghiệm
Thực hiện thí nghiệm
Phân tích kết quả
Phân tích kết quả

Đưa ra kết luận
Đưa ra kết luận
•
Thiết lập thời gian biểu để
quản lý thời gian hiệu quả
•
Thời gian điền biểu mẫu
•
Thời gian lập kế hoạch
•
Thời gian làm việc với người
hướng dẫn
•
Thời gian dành cho viết báo
cáo và chuẩn bị thuyết trình
•
Nên dành thời gian nhiều cho
thử nghiệm và thu thập dữ liệu
•
Thiết lập thời gian biểu để
quản lý thời gian hiệu quả
•
Thời gian điền biểu mẫu
•
Thời gian lập kế hoạch
•
Thời gian làm việc với người
hướng dẫn
•
Thời gian dành cho viết báo

cáo và chuẩn bị thuyết trình
•
Nên dành thời gian nhiều cho
thử nghiệm và thu thập dữ liệu
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN
Lựa chọn chủ đề
Lựa chọn chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tổ chức, sắp xếp
Tổ chức, sắp xếp
Lập thời gian biểu

Lập thời gian biểu
Chuẩn bị thí nghiệm
Chuẩn bị thí nghiệm
Tham vấn NHD và duyệt
Tham vấn NHD và duyệt
Thực hiện thí nghiệm
Thực hiện thí nghiệm
Phân tích kết quả
Phân tích kết quả
Đưa ra kết luận
Đưa ra kết luận
•
Hãy suy nghĩ kĩ về mô hình thí
nghiệm qua việc viết kế hoạch
nghiên cứu và mô tả thí
nghiệm sẽ được tiến hành như
thế nào, cần những dụng cụ
nào và theo dạng thí nghiệm
“có kiểm soát”
•
Cần làm rõ biến độc lập, biến
phụ thuộc và biến kiểm soát
•
Cần đảm bảo đủ số liệu cho
việc thống kê
•
Hãy suy nghĩ kĩ về mô hình thí
nghiệm qua việc viết kế hoạch
nghiên cứu và mô tả thí
nghiệm sẽ được tiến hành như

thế nào, cần những dụng cụ
nào và theo dạng thí nghiệm
“có kiểm soát”
•
Cần làm rõ biến độc lập, biến
phụ thuộc và biến kiểm soát
•
Cần đảm bảo đủ số liệu cho
việc thống kê
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN
Lựa chọn chủ đề
Lựa chọn chủ đề

Tìm hiểu chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tổ chức, sắp xếp
Tổ chức, sắp xếp
Lập thời gian biểu
Lập thời gian biểu
Chuẩn bị thí nghiệm
Chuẩn bị thí nghiệm
Tham vấn NHD và duyệt
Tham vấn NHD và duyệt
Thực hiện thí nghiệm
Thực hiện thí nghiệm
Phân tích kết quả
Phân tích kết quả
Đưa ra kết luận
Đưa ra kết luận
•
Cần xin ý kiến người hướng
dẫn về bản kế hoạch nghiên
cứu và lấy chữ ký phê duyệt
•
Chỉnh sửa lại kế hoạch nghiên
cứu nếu có ý kiến của người
hướng dẫn.
•
Cần xin ý kiến người hướng
dẫn về bản kế hoạch nghiên
cứu và lấy chữ ký phê duyệt
•
Chỉnh sửa lại kế hoạch nghiên

cứu nếu có ý kiến của người
hướng dẫn.
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN
Lựa chọn chủ đề
Lựa chọn chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tổ chức, sắp xếp
Tổ chức, sắp xếp
Lập thời gian biểu
Lập thời gian biểu
Chuẩn bị thí nghiệm

Chuẩn bị thí nghiệm
Tham vấn NHD và duyệt
Tham vấn NHD và duyệt
Thực hiện thí nghiệm
Thực hiện thí nghiệm
Phân tích kết quả
Phân tích kết quả
Đưa ra kết luận
Đưa ra kết luận
•
Ghi chép chi tiết tất cả thí
nghiệm, số liệu đo đạc và hiện
tượng quan sát được vào một
cuốn sổ
•
Tuyệt đối không dựa vào trí
nhớ về các số liệu đo đạc
•
Sử dụng các bảng hoặc biểu
đồ để ghi lại các dữ liệu định
lượng
•
Ghi chép chi tiết tất cả thí
nghiệm, số liệu đo đạc và hiện
tượng quan sát được vào một
cuốn sổ
•
Tuyệt đối không dựa vào trí
nhớ về các số liệu đo đạc
•

Sử dụng các bảng hoặc biểu
đồ để ghi lại các dữ liệu định
lượng
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ
NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN
Lựa chọn chủ đề
Lựa chọn chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tổ chức, sắp xếp
Tổ chức, sắp xếp
Lập thời gian biểu
Lập thời gian biểu

Chuẩn bị thí nghiệm
Chuẩn bị thí nghiệm
Tham vấn NHD và duyệt
Tham vấn NHD và duyệt
Thực hiện thí nghiệm
Thực hiện thí nghiệm
Phân tích kết quả
Phân tích kết quả
Đưa ra kết luận
Đưa ra kết luận
•
Kiểm tra và sắp xếp kết quả
•
Sử dụng các biểu đồ thích hợp
đề minh họa dữ liệu
•
Tự đặt và suy nghĩ về các câu
hỏi: thí nghiệm có đem lại kết
quả mong muốn không; tại sao
hoặc tại sao không; thí nghiệm
có được tiến hành giống nhau
giữa các lần không; có những
lỗi thực nghiệm nào gặp phải
không;
•
Tập trung vào các yếu tố
không rõ ràng nhưng không
làm thay đổi kết quả nghiên
cứu
•

Kiểm tra và sắp xếp kết quả
•
Sử dụng các biểu đồ thích hợp
đề minh họa dữ liệu
•
Tự đặt và suy nghĩ về các câu
hỏi: thí nghiệm có đem lại kết
quả mong muốn không; tại sao
hoặc tại sao không; thí nghiệm
có được tiến hành giống nhau
giữa các lần không; có những
lỗi thực nghiệm nào gặp phải
không;
•
Tập trung vào các yếu tố
không rõ ràng nhưng không
làm thay đổi kết quả nghiên
cứu
Khoa học
Khoa học
PM, PH, SC
PM, PH, SC
Logic NC
Logic NC
Quy trình
Quy trình
Lưu ý
Lưu ý
Ví dụ
Ví dụ

NC Khoa học
NC Khoa học
Intel ISEF 2012
Intel ISEF 2012
NCKH
NCKH
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN
Lựa chọn chủ đề
Lựa chọn chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tìm hiểu chủ đề
Tổ chức, sắp xếp
Tổ chức, sắp xếp
Lập thời gian biểu
Lập thời gian biểu
Chuẩn bị thí nghiệm
Chuẩn bị thí nghiệm
Tham vấn NHD và duyệt
Tham vấn NHD và duyệt
Thực hiện thí nghiệm
Thực hiện thí nghiệm
Phân tích kết quả
Phân tích kết quả
Đưa ra kết luận
Đưa ra kết luận
•
Những thông số được kiểm
chứng có tạo nên sự thay đổi
so với tiêu chuẩn ban đầu
không;

•
Những thông số nào là quan
trọng;
•
Dữ liệu đã thu thập đủ chưa,
có cần tiến hành thí nghiệm
thêm hay không
•
Không thay đổi kết quả để cho
phù hợp với giả thuyết
•
Cố gắng giải thích tại sao có
những số liệu không phù hợp
•
Nghiên cứu này ứng dụng ntn,
có thể cải tiến thí nghiệm ko
•
Những thông số được kiểm
chứng có tạo nên sự thay đổi
so với tiêu chuẩn ban đầu
không;
•
Những thông số nào là quan
trọng;
•
Dữ liệu đã thu thập đủ chưa,
có cần tiến hành thí nghiệm
thêm hay không
•
Không thay đổi kết quả để cho

phù hợp với giả thuyết
•
Cố gắng giải thích tại sao có
những số liệu không phù hợp
•
Nghiên cứu này ứng dụng ntn,
có thể cải tiến thí nghiệm ko