PHÒNG GD&ĐT BẢO THẮNG
TRƯỜNG THCS SƠN HÀ
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Sơn Hà, ngày 05 tháng 01 năm 2012
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến cấp cơ sở
Tên tôi là: Nguyễn Phương Loan
Sinh ngày 23 tháng 7 năm 1984
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THCS Sơn Hà
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm
Chuyên ngành: Âm nhạc
Đề tài: Vai trò của Tổng phụ trách đội trong việc phối kết hợp với các
tổ chức trong và ngoài nhà trường để nâng cao hiệu quả công tác hoạt động
đội TNTP Hồ Chí Minh trong nhà trường.
A - MÔ TẢ GIẢI PHÁP
Điều lệ Đội nêu rõ tính chất của Đội TNTP Hồ Chí Minh là: “Tổ chức
của thiếu nhi Việt Nam do Chủ Tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam
sáng lập, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phụ trách”. Nội dung này khẳng định thiếu
nhi Việt Nam có một tổ chức đại diện cho mình và của mình, có tính quần chúng
và tính cách mạng, đi theo con đường của Bác kính yêu và sự nghiệp đấu tranh,
xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc của dân tộc.
Đội TNTP Hồ Chí Minh là một tổ chức thống nhất trong cả nước. Hệ
thống tổ chức của Đội được thành lập ở các trường học và trên địa bàn dân cư từ
cấp Phường, Xã đến cấp Trung ương do Ban chấp hành cùng cấp lập ra để giúp
Đoàn phụ trách Đội. Đội thiếu niên nhi đồng là những chủ nhân tương lai của
đất nước, tuổi thiếu niên là giai đoạn phát triển đặc biệt của một đời người, ở lứa
tuổi này người ta nói: “Ngã đường dẫn đến tài năng, nhưng cũng là ngã đường
dẫn đến tội lỗi”. Đứng trước mặt các em bây giờ là hai ngã đường khác nhau:
một là có thể hư hỏng nếu các em không được quan tâm đến nơi, đến chốn; hai
là thế giới mới sẽ được mở rộng trước các em nếu các em được nhà trường, gia
đình và xã hội quan tâm, giáo dục đúng đắn.
Gắn với chủ đề năm học 2011 - 2012 là: “ Tiếp tục đổi mới công tác quản
lý và nâng cao chất lượng giáo dục; kiểm soát chất lượng giáo dục THCS”. Đáp
ứng yêu cầu về con người, mục tiêu giáo dục đào tạo nói chung và giáo dục học
sinh THCS nói riêng có nhiệm vụ đào tạo ra những con người tự chủ, năng
động, sáng tạo, có kiến thức văn hoá, đặc biệt phải có lòng nhân ái yêu đất nước,
yêu chủ nghĩa xã hội. Trong đó giáo dục là nền tảng nhằm giúp học sinh hình
thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn, lâu dài về đạo đức, trí
tuệ, thẩm mĩ, và các kỹ năng cơ bản để học tiếp lên phổ thông trung học.
Để đạt được mục tiêu trên, chúng ta phải giáo dục cho học sinh ở trong
một môi trường đồng bộ nghĩa là phải có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa các lực
lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường. Trong số các lực lượng giáo dục cần
đặc biệt chú ý đến tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh vì nó có vị trí rất quan trọng,
Đội là thành phần hỗ trợ tích cực trong các hoạt động của nhà trường và cùng
nhà trường thực hiện nội dung, mục đích giáo dục. Đội là tổ chức nòng cốt trong
các phong trào thiếu nhi, là thể hiện vai trò chủ động tập hợp thiếu nhi vào các
hoạt động do Đội tổ chức.
Những năm gần đây được sự lãnh đạo của Đảng, sự dìu dắt của Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh phong trào thiếu nhi của cả nước ngày càng phát triền mạnh
mẽ, hoạt động Đội đã thực sự trở thành nơi hội tụ của thiếu niên, nhi đồng trong
nhà trường, xứng đáng là lực lượng tích cực, góp phần rất lớn vào sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ Quốc. Nhiều năm nay, các phong trào của Đội thực sự đã thu
hút đông đảo các thế hệ thiếu nhi tham gia và đã trở thành truyền thống của Đội
như: Phong trào “Kế hoạch nhỏ”; phong trào “Nói lời hay làm việc tốt”; phong
trào “Thiếu nhi Việt Nam thi đua thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy”; phong trào
“Hoa điểm tốt, hoa điểm 10”; phong trào “Giúp bạn đến trường-cùng hướng
đến tương lai” Hoạt động đội còn là cầu nối giữa nhà trường và xã hội, góp
phần thực hiện nguyên lý giáo dục của Đảng.
Đứng trước thực tế đó đòi hỏi người giáo viên Tổng phụ trách đội phải
phấn đấu không ngừng, thật sự nhiệt huyết, có cách tổ chức, quản lý tốt để hoạt
động Đội trong nhà trường trở thành môi trường lành mạnh, có tác dụng giáo
dục tích cực, sâu rộng đến các em học sinh. Đặc biệt Tổng phụ trách đội phải
nhạy bén, thông minh, linh hoạt khi tổ chức các hoạt động trong nhà trường.
Song một mình giáo viên Tổng phụ trách đội không thể làm hết được công việc
này, mà Tổng phụ trách đội phải biết phối kết hợp, tranh thủ sự hỗ trợ ở mọi
điều kiện, mọi lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường. Phải biết tuyên
truyền, thu hút, lôi cuốn các lực lượng cùng tham gia để giáo dục các em học
sinh, tổ chức các hoạt động vui chơi cho các em. Làm sao cho công tác hoạt
động đội TNTP Hồ Chí Minh trong nhà trường đạt hiệu quả tốt nhất.
Thực tế cho thấy, khi được tham gia vào các đoàn đi kiểm tra đánh giá
công tác đội theo kế hoạch Liên ngành của Hội đồng đội Bảo Thắng, Phòng
GD&ĐT, Hội chữ thập đỏ của Huyện hàng năm. Tôi nhận thấy, ở một số trường
hiện nay việc phối kết hợp giữa các lực lượng giáo dục với Tổng phụ trách đội
chưa được thực hiện thường xuyên, công việc này chưa thực sự được các nhà
trường quan tâm chú trọng. Điều đó ảnh hưởng không ít đến chất lượng phong
trào hoạt động của Đội và giáo dục thanh thiếu niên trong nhà trường đẫn đến
chất lượng giáo dục toàn diện chưa được nâng cao.
Xuất phát từ những lý do trên tôi thấy Tổng phụ trách đội có một vai trò
quan trọng trong việc xây dựng các mối quan hệ mật thiết giữa hoạt động Đội
với các tổ chức trong và ngoài nhà trường nhằm thu hút đông đảo các lực lượng
giáo dục xung quanh mình như: Ban giám hiệu nhà trường, Công đoàn, Đoàn
thanh niên; cán bộ Liên chi đội, các anh chị phụ trách, Hội cha mẹ học sinh, các
ban ngành trên địa bàn dân cư, đặc biệt Tổng phụ trách đội phải lấy được lòng
tin và biết tranh thủ sự giúp đỡ, ủng hộ, chỉ đạo và tạo mọi điều kiện thuận lợi
của các cấp lãnh đạo trong nhà trường để nâng cao hiệu quả công tác hoạt động
đội TNTP Hồ Chí Minh trong nhà trường. Tất cả các mối quan hệ này là sự
quyết định thành công hay thất bại cho các hoạt động của Liên đội trong suốt
năm học.
Vì vậy, tôi đã chọn đề tài này để nghiên cứu, mạnh dạn đưa những vấn đề
này để cho các đồng nghiệp tham khảo giúp đỡ tôi làm tốt hơn công việc này.
I. Khảo sát tình hình thực tế
1. Khảo sát tình hình thực tế liên đội
Từ tình hình thực tế, tôi đã tiến hành khảo sát các Liên đội trong Huyện
Bảo Thắng, sau khi khảo sát và cập nhật theo số liệu của Hội đồng đội Bảo
Thắng năm học 2010 - 2011 tôi đã thu được kết quả như sau:
Số Liên đội
Liên đội xếp loại Vững
mạnh xuất sắc
Liên đội xếp
loại Vững mạnh
Liên đội xếp loại
Khá
60 27 - 45% 30 - 50% 3 - 5%
Nhìn vào kết quả khảo sát tôi thấy số Liên đội xếp loại vững mạnh xuất
sắc chưa nhiều, vẫn còn 03 Liên đội xếp loại khá. Sở dĩ như vậy là do một số
Tổng phụ trách chưa làm hết vai trò trách nhiệm của mình, chưa thực sự được
BGH nhà trường quan tâm, cũng có đồng chí do mới đảm nhận công việc nên
chưa có nhiều kinh nghiệm. Cũng có Liên đội lại coi trọng việc nâng cao chất
lượng giáo dục văn hoá nên chưa thật sự chú ý đến những hoạt động của Đội,
cắt bỏ những hoạt động tập thể theo chủ điểm vì sợ làm ảnh hưởng đến học tập
của các em. Do đó công tác đội chưa được nâng cao, chưa đạt hiệu quả vẫn chỉ
xếp loại ở vững mạnh và mức khá.
Riêng đối với trường THCS Sơn Hà, hoạt động đội trong nhà trường đã
thực sự được coi trọng và là một trong những hoạt động không thể thiếu trong
suốt những năm học qua. Do đó Liên đội luôn được lãnh đạo nhà trường tạo mọi
điều kiện thuận lợi cả về kinh phí lẫn thời gian cho các hoạt động của Đội.
Những năm học gần đây Liên đội luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được
giao, đạt danh hiệu “Liên đội vững mạnh xuất sắc cấp Tỉnh”. Đã 03 năm liên
tục Liên đội tham gia cuộc thi AEROBIC cấp huyện đều đạt giải đặc biệt và giải
nhất. Luôn được các cấp lãnh đạo, các ban ngành đoàn thể trong Huyện, xã lấy
đi tham gia các hoạt động về VHVN - TDTT được đánh giá cao về chất lượng.
2. Vai trò của Tổng phụ trách đội trong nhà trường
Vai trò của tổng phụ trách đặc biệt quan trọng trong các nhà trường, vị trí
và vai trò của Tổng phụ trách đội gắn chặt với vai trò, vị trí của tổ chức Đội,
thực tiễn những năm vừa qua cho thấy Đội TNTP Hồ Chí Minh ngày càng trở
thành một lực lượng giáo dục không thể thiếu được trong cả 3 khâu: “Dạy chữ -
Dạy nghề - Dạy người”. Nhiều trường đạt được danh hiệu tiên tiến xuất sắc,
công tác Đội đã đóng góp một phần không nhỏ. Hoạt động Đội trong nhà trường
mạnh hay yếu, tốt hay xấu một phần rất quan trọng phụ thuộc vào phẩm chất và
năng lực của người giáo viên - tổng phụ trách đội.
Trong nhà trường giáo viên - Tổng phụ trách đội đóng một vai trò rất
quan trọng bởi chính giáo viên - Tổng phụ trách đội là người gần gũi các em hơn
bao giờ hết, là người hiểu thế giới nội tâm của các em học sinh, có điều kiện tiếp
cận được nhiều đối tượng học sinh trong nhà trường: những học sinh tiêu biểu;
những học sinh có hoàn cảnh khó khăn; học sinh cá biệt nên giáo viên - tổng
phụ trách đội hiểu kỹ hơn về những tâm tư, tình cảm của các em, hiểu được cá
tính của các em, nắm bắt được nhu cầu mà các em mong muốn, coi các em như
những đứa con của mình. Để từ đó, biết động viên, an ủi hoặc cảm hoá, giúp đỡ
các em vượt khó và sửa chữa những lỗi lầm của mình. Người tổng phụ trách đội
phải biết thu phục nhân tâm từ chính tấm gương sáng của bản thân mình trong
cuộc sống và trong mọi công việc. Điều đó muốn khẳng định rằng: Tổng phụ
trách đội chẳng những ở cương vị là người thầy, người cô mẫu mực, mà còn là
người cha, người mẹ đỡ đầu, người anh, người chị quý mến của các em khi các
em tiến bộ cũng như khi các em mắc khuyết điểm, sai lầm. Thực sự là chỗ dựa
cho các em về mặt tinh thần trong bối cảnh xã hội đầy biến động hiện nay, các tệ
nạn học đường ngày càng nhiều.
Người giáo viên - tổng phụ trách đóng vai trò của một nhà tổ chức và
đương nhiên phải thông thạo về kỹ năng, nghiệp vụ trong công tác Đội, có khả
năng tổ chức được các hoạt động vui chơi bổ ích nhằm thu hút đông đảo lực
lượng học sinh tham gia để các em “Học mà chơi, chơi mà học”. Gắn với phong
trào “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” để các em thấy được “Mỗi
ngày đến trường là một ngày vui” càng đáp ứng được mục tiêu giáo dục đã đề
ra.
Tổng phụ trách đội có vai trò quan trọng như vậy nhưng trên thực tế lực
lượng giáo viên - tổng phụ trách đội các trường học trong huyện Bảo Thắng nói
riêng và toàn tỉnh Lào Cai nói chung vẫn chưa được đề cao. Hầu hết các giáo
viên được phân công làm tổng phụ trách đội là các giáo viên không được đào tạo
qua trường lớp, mà thường lấy ở các bộ môn văn hoá trực tiếp chuyển sang làm
tổng phụ trách chuyên trách hoặc bán chuyên trách và như vậy giáo viên - tổng
phụ trách không cố định, có thể chỉ làm trong một năm học hoặc có khi chỉ một
vài tháng lại thay người khác, cho nên dẫn đến các hoạt động Đội trong các nhà
trường còn hạn chế, đây là khó khăn chung của các trường học.
Khảo sát tình hình thực tế vai trò tổng phụ trách đội các nhà trường
trong huyện Bảo Thắng (theo số liệu thống kê của HĐĐ huyện).
Số TPT Đội Chuyên trách Bán chuyên trách Chuyên môn Được đào tạo
60 14 46
8 GV nhạc
52 GV văn
hoá
0
Nhìn vào kết quả khảo sát ta thấy: Trong toàn huyện có 60 trường cả cấp
tiểu học và trung học cơ sở mà chỉ có 14 trường có giáo viên - tổng phụ trách
đội chuyên trách, còn lại là bán chuyên trách và đặc biệt không có giáo viên nào
được học và đào tạo cơ bản về công tác Đội, nhiều giáo viên được cử làm tổng
phụ trách còn không biết tổ chức một hoạt động tập thể, thậm chí không biết
đánh các bài trống trong quy định, những bài hát tập thể thì làm sao có thể
đưa các hoạt động của Đội ngày một đi lên được. Thực tế cho thấy giáo viên bán
chuyên trách còn phải lo nhiều đến chuyên môn của mình và việc cử làm tổng
phụ trách đội chỉ là phụ cho nên các hoạt động của Đội nhiều khi không tổ chức
được, bị lãng quên. Bên cạnh đó nhiều giáo viên - tổng phụ trách chưa có kinh
nghiệm nên ngại tiếp cận Ban giám hiệu nhà trường để tham mưu, để trao đổi,
nên không tạo được mối quan hệ với các lực lượng giáo dục khác trong nhà
trường để nhằm thúc đẩy hoạt động của Đội vững mạnh hơn, tôi cho rằng đó là
nguyên nhân chính dẫn đến nhiều Liên đội chưa hoàn thành công tác Đội thiếu
niên trong năm học một cách bài bản, toàn diện.
Chính vì vậy giáo viên - tổng phụ trách đội phải biết phối kết hợp, phải
tranh thủ sự giúp đỡ của các tổ chức trong và ngoài nhà trường, phải phối hợp
được với các mối quan hệ như tôi đã nói ở trên để giúp mình hoàn thành tốt
công việc được giao.
II. Phối kết hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường để nâng
cao hiệu quả công tác hoạt động đội TNTP Hồ Chí Minh trong nhà trường.
Bám sát chương trình hoạt động công tác Đội và phong trào thiếu nhi của
Hội đồng đội huyện Bảo Thắng, tôi đã xây dựng kế hoạch chung cho cả năm học
và trình cấp Uỷ - Ban giám hiệu nhà trường để đưa vào chỉ tiêu và nhiệm vụ
chung của năm học. Sau đó tôi chọn lọc các chủ đề lớn, lên kế hoạch cụ thể chi
tiết theo từng giai đoạn, từng tháng và đưa ra lấy ý kiến của Ban chỉ huy Liên
đội, Đoàn thanh niên, Hội cha mẹ học sinh nhằm thu hút các lực lượng giáo
dục cùng tham gia để giúp đỡ các em về mọi mặt, cho nên tất cả các hoạt động
của Liên đội đã thu được kết quả khá cao. Do có sự phối kết hợp nhịp nhàng
giữa các lực lượng giáo dục nên năm học 2010 - 2011 Liên đội đã tổ chức và
tham gia thành công nhiều hoạt động lớn như: Xây dựng quỹ vì bạn nghèo; Hội
thi “Em yêu làn điệu dân ca cấp huyện lần thứ nhất”; Các hoạt động kỷ niệm
“80 năm ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; 70 năm Đội ta lớn lên cùng
đất nước”; phối kết hợp với Đoàn xã tổ chức “Chương trình thắp sáng ước
mơ”; tổ chức “lễ tri ân cho học sinh khoá 2007 - 2011”; tham gia cuộc thi
EAROBIC cấp huyện lần thứ 4 đạt giải nhất
Trong những năm qua, công tác Đội thực sự là lực lượng giáo dục trong
và ngoài nhà trường, trước thực tế đó rất cần người Tổng phụ trách đội phải thực
sự có năng lực trong mọi hoạt động, biết thu hút các em và hướng dẫn các em
tham gia các phong trào một cách tích cực, có hiệu quả. Vì vậy điều quan trọng
nhất giáo viên - tổng phụ trách đội phải hình thành được sự hợp tác, gắn bó tinh
thần cộng đồng trách nhiệm, vì công việc chung của các tổ chức trong và ngoài
nhà trường. Từ tổ chức nhỏ nhất như Ban chỉ huy Liên đội cũng phải hiểu rõ
năng lực, sở trường thế mạnh của từng em để tạo mọi điều kiện cho các em được
thể hiện, tự khẳng định mình trong học tập và trong công tác Đội. Đó chính là cơ
sở để phát huy vai trò tự quản, tính độc lập, sáng tạo của các em, nhằm cung cấp
nguồn lực cho Đoàn và cho Đảng sau này. Muốn thực hiện được điều đó một lần
nữa khẳng định rằng: Tổng phụ trách đội phải biết phối kết hợp mối quan hệ
với các tổ chức trong và ngoài nhà trường.
1. Phối kết hợp giữa Tổng phụ trách đội với Ban chỉ huy Liên, Chi
đội:
Đây vừa là mối quan hệ đồng nghiệp vừa là mối quan hệ trên dưới, phối
kết hợp tốt mối quan hệ này sẽ góp phần quyết định vào việc nâng cao chất
lượng giáo dục nói chung và chất lượng hoạt động Đội nói riêng. Vì vậy giáo
viên - tổng phụ trách đội phải thực sự gần gũi, chăm lo xây dựng đội ngũ phụ
trách chi đội có mối đoàn kết thống nhất, hợp tác chặt chẽ nhằm hỗ trợ lẫn nhau
vì công việc chung, đồng thời phải tìm ra được một đội ngũ cán bộ Liên, Chi đội
thực sự có năng lực thúc đẩy phong trào hoạt động ngày càng phát triển. Muốn
vậy tổng phụ trách đội phải thường xuyên bồi dưỡng, kỹ năng, nghiệp vụ công
tác Đội, tập huấn các bài hát, múa, AEROBIC đầu năm do Hội đồng đội triển
khai để các em tự tổ chức các hoạt động ở chi đội mình hoặc có thể thay cô giáo
tổng phụ trách dạy được cho toàn thể các bạn học sinh trong trường. Sau đó tổng
phụ trách đánh giá, bổ sung những gì còn thiếu xót để các em tự hoàn thiện
mình hơn, đồng thời tổng phụ trách đội phải gần gũi các em, tìm hiểu những tâm
tư, nguyện vọng, những vướng mắc của các em để kịp thời giải quyết, tạo uy tín
và niềm tin cho các em. Tổng phụ trách đội đề xuất với Chi bộ - Ban giám hiệu
nhà trường có một số chế độ ưu đãi hợp lý nhằm động viên, khích lệ các em
tham gia hoạt động tốt hơn. Có được đội ngũ Ban chỉ huy Liên, Chi đội tốt sẽ
giúp cho giáo viên - tổng phụ trách đội nhàn đi rất nhiều trong việc tổ chức, triển
khai các hoạt động công tác Đội.
2. Phối kết hợp giữa Tổng phụ trách đội với Chi đoàn giáo viên, các
anh chị phụ trách trong nhà trường.
Người tổng phụ trách đội phải biết phối kết hợp có mối quan hệ mật thiết
với chi đoàn thanh niên, cán bộ giáo viên đóng vai trò là các anh chị phụ trách
chi đội (giáo viên chủ nhiệm các lớp).
Trước hết, đây là cán bộ giáo dục trực thuộc nhà trường được Ban giám
hiệu phân công chủ nhiệm lớp học và trực tiếp phụ trách công tác Đội của chi
đội trong phạm vi nhà trường. Do vậy, giáo viên - tổng phụ trách đội phải hướng
dẫn cho các anh chị phụ trách hiểu và nắm mọi hoạt động của Đoàn - Đội trong
nhà trường. Theo đúng điều lệ Đội, Ban chấp hành đoàn trường sẽ chỉ đạo mọi
hoạt động của Liên đội. Liên đội kết hợp với Ban chấp hành đoàn trường chỉ đạo
và theo dõi các hoạt động ở các chi đội, tiếp thu những ý kiến, những đề xuất
của các anh chị phụ trách để điều chỉnh các hoạt động sao cho phù hợp với đặc
thù của từng chi đội. Thường xuyên triển khai kế hoạch tuần, kế hoạch tháng tới
các giáo viên chủ nhiệm để các anh chị phụ trách triển khai tới các chi đội của
mình. Hàng tuần nhận báo cáo nhanh của các giáo viên chủ nhiệm (các anh chị
phụ trách) về tình hình học tập, rèn luyện của đội viên để kịp thời tuyên dương
dưới cờ những đội viên có thành tích xuất sắc và có biện pháp giáo dục với
những em đội viên còn chậm tiến hay mắc lỗi để giúp các em ngày càng hoàn
thiện mình hơn.
Cùng với những mối quan hệ trên tổng phụ trách đội cũng cần phối kết
hợp tốt với Ban chấp hành đoàn xã của địa phương để nắm bắt tình hình thực tế
và cùng nhau làm tốt nhiệm vụ chăm sóc giáo dục thanh thiếu niên, nhi đồng.
3. Phối kết hợp giữa Tổng phụ trách đội với hội cha mẹ học sinh.
Đây là sự phối hợp không thể thiếu được trong việc giáo dục học sinh để
tạo ra sự phối hợp đồng bộ, thống nhất giữa ba môi trường: nhà trường, gia đình
và xã hội. Đây chính là sự hỗ trợ tích cực, thiết thực và có hiệu quả của gia đình,
của hội cha mẹ học sinh. Là động lực to lớn thúc đẩy các hoạt động của Đội,
nâng cao chất lượng giáo dục.
Từ mối quan hệ này giáo viên - tổng phụ trách đội phải tiếp cận với các
bậc phụ huynh học sinh tìm hiểu hoàn cảnh gia đình và có ý kiến với nhà trường
giúp đỡ các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, những học sinh cá biệt, giúp
các em tiến bộ và hoà đồng với bạn bè. Đôi khi, để tổ chức các hoạt động lớn
giáo viên - tổng phụ trách đội cần phải tham mưu với Ban đại diện cha mẹ học
sinh để tranh thủ sự ủng hộ vật chất từ phía các phụ huynh để tăng thêm hiệu
quả. Bên cạnh đó tổng phụ trách đội cần phải phối kết hợp, hợp tác với cộng
đồng dân cư nơi nhà trường đóng trên địa bàn. Ở đây, vai trò của hội phụ nữ, hội
cựu chiến binh, hội người cao tuổi có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ,
chăm sóc giáo dục thiếu nhi ngoài thời gian lên lớp, giúp các em tham gia hoạt
động xã hội vừa với sức mình trên địa bàn dân cư.
4. Phối kết hợp giữa Tổng phụ trách đội với Ban giám hiệu nhà
trường.
Cùng với những mối quan hệ trên, giáo viên - tổng phụ trách đội phải
thiết lập mối quan hệ, phối kết hợp mật thiết với lãnh đạo nhà trường vì: Là một
thành viên trong bộ máy quản lý, giáo viên - tổng phụ trách cùng với chi bộ -
Ban giám hiệu nhà trường có trách nhiệm hướng dẫn và chỉ đạo các hoạt động
của tổ chức Đội, gắn với các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, giáo dục
ngoại khoá, đưa kế hoạch công tác Đội vào kế hoạch chung của nhà trường.
Chính sự phối hợp này phản ánh sự thống nhất mục tiêu của các lực lượng giáo
dục trong nhà trường.
Tổng phụ trách đội có nhiệm vụ tham mưu, đề xuất với Ban giám hiệu
nhà trường tổ chức các hoạt động theo chủ điểm, mức đầu tư kinh phí, cơ sở vật
chất cần thiết cho các hoạt động Đội theo kế hoạch đã duyệt để tạo điều kiện
thuận lợi cho các hoạt động đội đạt được kết quả cao.
Tổng phụ trách với tư cách là một thành viên chỉ đạo tổ chức các hoạt
động Đội trong nhà trường và là một thành viên trong hội đồng sư phạm. Vì vậy,
rất cần sự đồng tình, ủng hộ của các thành viên trong hội đồng nhà trường với
công tác của Liên đội, khơi dậy được ý thức tình nguyện, tự giác đồng thời cũng
là trách nhiệm của mỗi giáo viên trong việc chăm sóc, bảo vệ giáo thiếu nhi
hướng tới mục tiêu hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho học sinh.
B - TÍNH MỚI CỦA GIẢI PHÁP
Tính mới của giải pháp này tôi thấy rằng:
Một là: Giúp cho Tổng phụ trách các nhà trường làm tốt vai trò phối kết
hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường: “Phối kết hợp giữa TPTĐ với
BCH Liên, Chi đội; giữa TPTĐ với chi đoàn giáo viên, các anh chị phụ trách
trong nhà trường; giữa giáo viên tổng phụ trách đội với hội cha mẹ học sinh;
giữa giáo viên TPTĐ với Ban giám hiệu nhà trường”. Để nâng cao hiệu quả
công tác hoạt động Đội.
Hai là: Giúp cho tổng phụ trách xác định rằng mình có một vai trò vô
cùng quan trọng trong việc phối kết hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà
trường để nâng cao hiệu quả công tác hoạt động đội TNTP Hồ Chí Minh ngày
một đi lên. Nhưng vấn đề cốt lõi để làm nên sự thành công của giáo viên - tổng
phụ trách đội cũng như mọi hoạt động của Liên đội trong nhà trường thì đòi hỏi
nhân thức của Hiệu trưởng về vị trí, vai trò của tổ chức Đội trong nhà trường và
năng lực của người giáo viên - tổng phụ trách đội quyết định đến sự thành công
hay thất bại của một Liên đội.
Ba là: Giáo viên - tổng phụ trách đội khẳng định được trình độ và năng
lực của mình. Đây cũng là yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến những mối quan hệ
trong và ngoài nhà trường. Nếu như người tổng phụ trách đội có năng lực thực
sự cộng với sự năng động, nhiệt tình và nhiều kinh nghiệm thì không những
được Hiệu trưởng ủng hộ mà còn tranh thủ được nhiều sự giúp đỡ của các tổ
chức xung quanh mình để tổ chức được nhiều hoạt động bổ ích cho các em học
sinh. Vì vậy, bản thân tổng phụ trách phải cố gắng học tập hết mình, không ngại
khó, ngại khổ để biết cách tổ chức các hoạt động tập thể, làm thế nào để thu hút
đông đảo lực lượng học sinh tham gia, tạo không khí thoải mái khi các em đến
trường, có như thế chúng ta mới tranh thủ được mọi điều kiện tốt nhất của Ban
giám hiệu nhà trường, các tổ chức khác trong và ngoài nhà trường để mọi người
đều thấy được tầm quan trọng của công tác Đội trong nhà trường. Nếu ai chưa
làm được điều này thì chưa thật sự yêu nghề, yêu trẻ và có trách nhiệm với công
việc được giao.
C - HỮU ÍCH CỦA GIẢI PHÁP
Trong những năm học gần đây, tôi luôn chú trọng trong việc phối kết hợp
với các tổ chức trong và ngoài nhà trường, đồng thời được sự tin tưởng tuyệt đối
của cấp Uỷ - Ban giám hiệu nhà trường tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi
hoạt động nên trong những năm học gần đây, đặc biệt là từ năm học 2010 -
2011và năm học 2011 - 2012 tôi đã đưa hoạt động công tác Đội của Liên đội
trường THCS Sơn Hà đứng trong tốp đầu của toàn Huyện ở khối THCS và luôn
hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Cụ thể là: Trong hai năm học này Liên đội đã duy trì tốt hoạt động của đội
cờ đỏ, đội thanh niên xung kích, do đó mọi nền nếp của nhà trường cũng như
của Liên đội được duy trì tốt. Nhiều phong trào, hoạt động được thực hiện theo
5 chương trình lớn của Hội đồng đội: Tự hào truyền thống - Tiếp bước cha anh;
Luyện rèn tri thức - Vững bước tương lai; Vui bước đến trường - Ươm ước mơ
xanh; Xây Đội vững mạnh - Tiến bước lên Đoàn; Khăn hồng tình nguyện -
Chắp cánh yêu thương được duy trì và thực hiện trong suốt năm học, việc học
sinh vi phạm kỷ luật, vô lễ đã giảm nhiều so với các năm học trước. Song song
với các phong trào trên, các phong trào trong năm đạt kết quả tốt như: Phong
trào “Hoa điểm tốt”; phong trào “Đôi bạn cùng tiến”; phong trào “Uống nước
nhớ nguồn” gây quỹ ủng hộ tôn tạo khu di tích lịch sử mộ anh Kim đồng do
Hội đồng đội phát động với số tiền 1.150.000 đồng. Ngoài ra hàng năm cứ vào
tháng 12 Liên đội thực hiện tốt phong trào “Vòng tay bè bạn” quyên góp ủng hộ
quần áo, sách vở, gạo, tiền cho các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn ở Liên
đội nhân dịp tết Nguyên Đán, ở trường bạn kết nghĩa Thanh Kim - Sa Pa và
trung học cơ sở Trì Quang. Đây là nguồn động viên to lớn giúp các em vượt lên
trong học tập, càng tăng thên tình đoàn kết, sẻ chia với các trường kết nghĩa.
Hàng năm vào dịp 22/12 Liên đội phối kết hợp với các tổ chức đoàn thể trong
nhà trường để tổ chức các hoạt động sinh hoạt dưới cờ: mít tinh, tổ chức chuyên
đề “Hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ trong thơ văn” nhằm ôn lại ý nghĩa thành lập
ngày Quốc phòng toàn dân cho học sinh. Qua hoạt động này giúp các em luôn
nhớ về những thế hệ cha ông đã hy sinh xương, máu cho Tổ Quốc để giữ nền
độc lập cho nước nhà. Từ đó giúp các em thêm yêu quê hương, đất nước của
mình.
Trong các phong trào lớn do các cấp, các ngành phát động Liên đội đã
phối kết hợp với các lực lượng giáo dục, chỉ đạo chặt chẽ để mọi hoạt động đạt
kết quả tốt, cụ thể là: Các cuộc thi như: “phòng chống ma tuý”, cuộc thi “viết
thư Quốc tế UPU”, cuộc thi tìm hiểu “70 mùa hoa Đội ta lớn lên cùng đất
nước”, cuộc thi “Em yêu làn điệu dân ca”, cuộc thi EAROBIC cấp huyện được
tổ chức thường niên vào hè từ năm 2007 - 2008 đến nay thu hút được đông đảo
các em học sinh trong nhà trường tham dự có chất lượng và hiệu quả cao.
Phong trào xây dựng “Kế hoạch nhỏ” được các em nhiệt tình hưởng ứng
và hoàn thành tốt chỉ tiêu của Huyện đoàn đề ra.
Song song với các phong trào trên là phong trào hoạt động của Đội theo
chủ điểm từng tuần, tháng cũng được Liên đội tổ chức thường xuyên, đây là sân
chơi bổ ích thu hút đông đảo các em tham gia như: Văn hoá, văn nghệ - thể dục
thể thao, các trò chơi dân gian vào các giờ hoạt động ngoài giờ lên lớp, nhân
dịp tết trung thu, tết Nguyên đán
Liên đội luôn hoàn thành các chương trình “Rèn luyện đội viên” trong
năm học cuối năm 100% đội viên đều xếp loại đạt.
Các bài hát, múa, thể dục AEROBIC do Hội đồng đội triển khai cũng
được Liên đội tiếp thu, tập luyện tốt, đánh đúng các bài trống quy định theo yêu
cầu.
Cuối năm học 2010 - 2011, Liên đội đã phối kết hợp với các tổ chức trong
và ngoài nhà trường để tổ chức thành công “Lễ tri ân” cho học sinh khoá học
2007 - 2011 và tạo được nhiều ấn tượng khó phai trong lòng các thầy cô, các em
học sinh và các bậc phụ huynh đến tham dự.
Từ những kết quả trên, năm học 2010 - 2011 Liên đội đã đạt được những
danh hiệu sau đây:
- 8/10 lớp đạt lớp tiên tiến xuất sắc.
- Liên đội đạt danh hiệu “Liên đội vững mạnh xuất sắc cấp Tỉnh”.
- Tổng phụ trách được nhận giấy chứng nhận “Đã có thành tích xuất sắc
trong phong trào thi đua 70 mùa hoa Đội ta lớn lên cùng đất nước” và cuối năm
đạt danh hiệu “Tổng phụ trách đội giỏi cấp Huyện”.
Năm học 2011 - 2012 Liên đội đang tiếp tục phấn đấu đạt danh hiệu
“Vững mạnh xuất sắc cấp Tỉnh” và tổng phụ trách đội đạt danh hiệu “Tổng phụ
trách đội giỏi cấp Tỉnh”.
D - KHẢ NĂNG PHỔ BIẾN NHÂN RỘNG
Có khả năng áp dụng cho tất cả các Liên đội của các trường học, các cấp
học nói chung, bậc THCS nói riêng. Trên cơ sở về vai trò của giáo viên TPTĐ
trong việc phối kết hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường trên nó sẽ
phần tháo gỡ những vướng mắc cho giáo viên TPTĐ trong việc tổ chức các hoạt
động Đội trong nhà trường và góp phần không nhỏ cho giáo viên TPTĐ thúc
đẩy mọi phong trào hoạt động Đội ngày một vững mạnh, hiệu quả hơn.
Ngoài ra kinh nghiệm này sẽ giúp cho Tổng phụ trách đội xác định được
vị trí, vài trò của mình trong công tác giáo dục học sinh, thông qua các hoạt
động của Đội nhằm thu hút đông đảo các em tham gia, tạo được sân chơi thật sự
bổ ích cho các em. Tổng phụ trách Đội phải lên kế hoạch từ đầu năm và cụ thể
từng tháng, từng tuần theo chủ điểm một cách cụ thể để trình Ban giám hiệu xin
ý kiến chỉ đạo. Nếu như tổng phụ trách đội linh hoạt và năng động thì chất lượng
giáo dục toàn diện học sinh trong các nhà trường sẽ được ngày một nâng cao.
Giữa tổng phụ trách đội và các mối quan hệ giáo dục trên phải được duy trì
trong suốt cả năm học.
Hiệu trưởng cùng với chi bộ, BCH chi đoàn tạo mọi điều kiện tốt nhất về
nhân lực, vật lực tài lực cho tổng phụ trách đội trong việc tổ chức các hoạt động
của Đội. Hiệu trưởng có thể là chỗ dựa vững chắc cho tổng phụ trách trong quá
trình công tác, đặc biệt giúp tổng phụ trách có được sự phối hợp nhịp nhàng với
các tổ chức giáo dục trong và ngoài nhà trường có như vậy họ mới làm tốt
nhiệm vụ được giao.
Trên đây là một số kinh nghiệm về hoạt động công tác Đội mang tính cá
nhân nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công tác Đội trong nhà trường. Mục
đích cuối cùng muốn nói: Đội là cánh tay đắc lực của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
và là lực lượng nòng cốt trong các phong trào thanh, thiếu nhi, giúp các em học,
vui chơi, thực hiện quyền và bổn phận của mình. Mong muốn cuối cùng là mọi
hoạt động của Đội đều nâng cao tri thức, nâng cao sự hiểu biết để các em có thể
lĩnh hội hết những cái hay, cái đẹp của cuộc sống, để trở thành những con người
toàn diện có đủ đức, đủ tài nhằm đáp ứng yêu cầu của đất nước là đào tạo thế hệ
trẻ thành những người lao động mới “Vừa hồng, vừa chuyên”.
Tôi hy vọng rằng với kinh nghiệm nhỏ này “Vai trò của Tổng phụ trách
đội trong việc phối kết hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường để nâng
cao hiệu quả công tác hoạt động đội TNTP Hồ Chí Minh trong nhà trường” sẽ
góp phần tháo gỡ những vướng mắc cho giáo viên - tổng phụ trách đội trong
việc tổ chức các hoạt động Đội trong nhà trường và góp phần không nhỏ cho
giáo viên - tổng phụ trách đội thúc đẩy phong trào hoạt động Đội ngày càng
vững mạnh hơn. Vì kinh nghiệm của tôi còn ít, do đó không thể không tránh
khỏi những thiếu xót, hoặc chưa thật sự nổi bật. Tôi rất mong nhận được sự góp
ý của các cấp lãnh đạo, các nhà chuyên môn và đặc biệt là các bạn đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn
Người viết
Nguyễn Phương Loan
Nhận xét xếp loại của tổ chuyên môn
Nhận xét xếp loại của BGH
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BẢO THẮNG
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ SƠN HÀ
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài: Vai trò của Tổng phụ trách đội trong việc phối kết
hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường để nâng cao hiệu
quả công tác hoạt động đội TNTP Hồ Chí Minh trong nhà
trường.
Họ và tên giáo viên: Nguyễn Phương Loan
Tổ: Khoa học xã hội
Chức vụ: Giáo viên - Tổng phụ trách đội
Năm học: 2011 - 2012