Sáng kiến kinh nghiệm Một cách đọc hiểu văn bản trong bài học Ngữ văn 8

I/ ĐẶT VẤN ĐỀ:
Hiện nay việc đổi mới phương pháp giảng dạy đã và đang được các thầy cô thực
hiện đồng bộ. mặc dù còn có một số ý kiến về việc đổi mới phương pháp giảng dạy, song
từ những trải nghiệm thực tế, chúng ta có thể khẳng định rằng việc đổi mới phương pháp
giảng dạy đã giúp các em tiếp xúc được nhiều tác phẩm hay, mới lạ, cập nhật với cuộc
sống. Không những thế đổi mới phương pháp dạy học nói chung và đổi mới phương pháp
dạy học môn Ngữ văn nói riêng giúp các em biết tư duy sáng tạo, biết phát hiện vấn đề,
biết nói lên những suy nghĩ, cảm nhận của riêng mình. Mỗi giờ học văn là một niềm vui
bất ngờ đối với các em, các em chủ động hơn trước nhiều. Nhiều hình thức học tập ngoài
giờ chính khoá đã được tổ chức, giáo viên đã quen dần với lối dạy theo nguyên tắc tích
cực và đã có nhiều sáng kiến trong việc phát huy tính tích cực trong mọi khâu của hoạt
động dạy học.
Qua những năm thực hiện việc đổi mới phương pháp giảng dạy nói chung và môn
Ngữ văn nói riêng , tôi đã được dự giờ nhiều đồng nghiệp. Song điều tôi còn băn khoăn là
một số thầy cô còn nặng về thuyết trình nhiều, việc cung cấp kiến thúc đôi khi còn áp đặt.
Chính vì vậy, tôi mạnh dạn đưa ra ý kiến của phương châm tích hợp trong quá trình ứng
dụng đó là “ Một cách đọc hiểu văn bản trong bài học Ngữ văn 8”.
II/GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
II.1/ CƠ SỞ LÍ LUẬN
Phải nói rằng, lứa tuổi học sinh THCS có đặc điểm tâm lí hết sức đặc biệt. Các em
dang ở thời kỳ quá độ chuyển từ giai đoạn trẻ em sang ngưới lớn. Trong giai đoạn này
hứng thú của các em đã phát đã phát triển ở mức độ cao, hứng thú về học tập được phát
triển ngày càng đậm nét . Đây là một đặc điểm hết sức thuận lợi đối với việc giảng dạy
bộ môn Văn. Bên cạnh đó ý thức tự học và khả năng đào sâu , khám phá những nét đẹp
trong cuộc sống là một ưu điểm điển hình của hoc sinh THCS . Tuy nhiên vẫn còn một số
em vẫn còn rụt rè , e ngại, đôi lúc còn nản chí , nản lòng khi tiếp cận với một văn bản
khó. Vậy làm thế nào để khắc phục những khó khăn đó ? Làm thế nào để tiết dạy môn
Ngữ văn thực sự có hiệu quả và thu hút được học sinh say mê học tập?
Như chúng ta đã biết, văn học xuất phát từ đời sống, chính vì thế văn học rất gẫn
gũi với mọi người. Những bài thơ hay , những văn bản hấp dẫn đã giúp cho giờ văn
không chỉ là giờ học mà còn là giờ giải trí , khám phá biết bao điều kì diệu của cuộc sống

con người. Để có giờ văn như thế thì khâu “ Đọc – hiểu văn bản” là rất quan trọng đòi
hỏi người thầy chủ động sáng tạo và linh hoạt trong việc thiết kế bài giảng.
II.2/ THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
Như chúng ta đã biết “ Văn học là nhân học”,“ Văn học là nghệ thuật của ngôn
từ”. Chính vì vậy, việc học văn không phải là đơn giản. Hơn nữa trong thời đại hiện nay,
môn Ngữ văn không còn là “điểm đến” hấp dẫn với các em học sinh như các môn Toán,
Lí, Hoá, Anh…mặc dù đó là một trong hai môn chính chiếm số lượng tiết trong chương
trình không nhỏ. Có nhiều học sinh rất ngại học môn Văn bởi lí do là Văn viết dài, khó
học, khó thuộc. Có những tác phẩm tự sự dài học sinh lười không đọc hết dẫn đến tình
trạng mơ màng về nội dung, cốt truyện, nhân vật. Có những bài thơ khi học xong học
sinh không nắm được nghệ thuật tiêu biểu, nội dung của bài thơ. Những lí do trên khiến
1
cho tâm lí học sinh ngại và chán học môn Văn. Từ đó, dẫn đến học sinh thụ động
không.Phát huy được tính tích cực trong giờ học môn Ngữ văn. Điều này đã ảnh hưởng
không nhỏ tới kết quả học tập của học sinh trong việc học Văn.
Mặc khác có giáo viên truyền đạt kiến thức một cách máy móc, áp đặt chưa tạo
được hứng thú cho các em trong giờ học Văn, chưa khơi gợi cho các em những cảm hứng
cảm thụ văn học một cách tích cực. Chính vì vậy mà giờ học Văn ít tạo không khí sôi nổi
như các môn học khác.
II.3/ CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Như ta đã biết trong 3 phân môn của môn Ngữ văn thì phân môn Văn học chiếm
một vị trí quan trọng. Trong sách giáo khoa phần Văn được biểu hiện bằng các văn bản.
Khi học tập học sinh phải “Đọc - hiểu văn bản”. Vậy “ Đọc – hiểu văn bản” là gì ? Khái
niệm “Đọc – hiểu văn bản” không diễn tả hành động tách rời đọc và hiểu. “ Đọc – hiểu
văn bản” là hoạt động đọc văn một cách nghiêm túc có nghiền ngẫm , cảm xúc, tưởng
tượng , liên tưởng. Bản chất đọc - hiểu là tìm hiểu , phân tích để chiếm lĩnh văn bản bằng
nhiều phương pháp và hình thức dạy học Văn. Trong đó dạy học văn bằng hệ thống câu
hỏi cảm thụ dưới hình thức đối thoại sẽ là hình thức và phương pháp chủ đạo. Các tác giả
trong Ngữ văn 6 ( Tập 1 / Sách giáo viên) đã lí giải như sau : “ Khả năng đọc - hiểu bao
gồm cả cảm thụ một tác phẩm văn chương lệ thuộc không ít vào việc có thể trả lời được

hay không những câu hỏi đặt ra ở những cấp độ khác nhau. Mức thấp nhất là chỉ cần sử
dụng những thông tin có ngay trong văn bản. Đó là trường hợp câu trả lời sẵn có trong
bài chỉ mới biết đọc trên dòng. Mức cao hơn là buộc phải suy nghĩ và sử dụng những
thông tin trong bài để trả lời câu hỏi. Cao hơn nữa là biết khái quát , liên hệ những cái mà
học sinh đã đọc với thế giới bên ngoài. Khám phá văn bản theo hướng ấy thì học sinh
không chỉ hứng thú hiểu sâu văn bản mà còn liên hệ một cách sinh động tự nhiên với
những vấn đề trong cuộc sống. Như vậy “ Đọc – hiểu văn bản” đòi hỏi người đọc phải có
thái độ chủ động tích cực , sáng tạo trong đọc văn. Để từ đó cảm thụ văn bản được tốt
hơn.
Trong chương trình Ngữ văn 8 có các văn bản thuộc các thể loại :
1. Truyện Việt Nam 1930 – 1945.
2. Truyện nước ngoài.
3. Tác phẩm trữ tình
4. Văn bản nghị luận.
5. Văn bản nhật dụng .
6. Đoạn trích kịch.
Với các loại văn bản trên kĩ năng” Đọc – hiểu văn bản” cần đạt tới mức độ sau :
• Biết đọc thầm , đọc thành tiếng có diễn cảm.
• Biết chọn lọc những đoạn văn bản có minh hoạ cho các nhiệm vụ học tập một
cách chính xác, tốc độ vừa phải, đúng với nội dung văn bản.
• Biết đọc nhanh các đoạn văn bản, ngữ liệu có những cách dùng từ ngữ và cấu
trúc câu phức tạp với năng lực phán đoán nhanh nhạy.
2
• Biết đặt câu hỏi cho mình hoặc người khác để hiểu mục đích văn bản và các
yêu cầu của nội dung học tập.
• Biết tóm tắt, chia đoạn, xác định chủ đề, mối liên hệ giữa các phần trong văn
bản và biết dặt tên cho đoạn văn.
• Biết nhận ra các câu văn, đoạn văn hay, có nội dung sâu sắc và hiểu được
nghĩa,vai trò và tác dụng của các từ ngữ, câu then chốt , các biện pháp nghệ
thuật trong đoạn văn đó.

• Nhớ chính xác một số câu, đoạn và văn bản hay, thơ hay , biết bình giá chi tiết
nghệ thuật trong các văn bản.
• Đọc và hiểu được các phương thức biểu đạt khác nhau, đặc điểm thể loại, thái
độ , tình cảm và tư tưởng của tác giả.
• Xác định được các hệ thống luận điểm và lập luận của các văn bản nghị luận.
• Xác định được các phương thức : tự sự, miêu tả , biểu cảm, lập luận, thuyết
minh trong các tác phẩm .
Như vậy “ Đọc – hiểu văn bản” đã thực hiện phương châm tích hợp. Học sinh vận
dụng được kĩ năng hiểu biết về phân môn này để học tập phân môn khác. Trong thực tế
rất hiếm những văn bản chỉ dùng một phương thức biểu đạt mà một trong những trọng
tâm của phân môn tập làm văn là dạy cho học sinh biết phân tích , biết thực hiện sự kết
hợp các phương thức ấy. Chính điều đó đã tạo ra một trường tích hợp vô cùng rộng lớn.
Phần hướng dẫn “ Đọc – hiểu văn bản” trong SGK đã tạo ra cơ chế cho sự tích hợp ấy.
Điều quan trọng là giáo viên cần thực hiện cần thực sự năng động, biết vận dụng linh
hoạt và khi cần vẫn có thể tạo ra những tình huống tích hợp mới. Việc đọc hiểu, phân
tích, bình giá các loại văn bản sẽ giúp cho học sinh có điều kiện tốt hơn trong việc làm
văn tự sự , thuyết minh và nghị luận. Hoạt động “ Đọc – hiểu văn bản” giúp học sinh qua
việc đọc đúng sẽ cảm nhận và hiểu đúng những thông tin hiển ngôn và hàm ngôn trong
văn bản. Nếu quan niệm văn bản là sự tổng hợp của 3 cấu trúc : Cấu trúc ngôn ngữ, cấu
trúc hình tượng và cấu trúc ý nghĩa, thì đối với học sinh lớp 8 thực hiện tốt hoạt động
“Đọc – hiểu văn bản” có nghĩa là học sinh phải nắm và lí giải được mối liên hệ của 3 lớp
cấu trúc này không chỉ trên phương diện của từ ngữ, câu chữ, nhịp điệu mà còn hiểu được
giá trị biểu đạt và biểu cảm của ngôn từ như là phương tiện để thể hiện hình tượng nghệ
thuật, hiểu được những quan điểm, tư tưởng về con người, về thời đại, về ý tưởng giáo
dục của tác giả gửi gắm trong văn bản.
Đối với một số truyện nước ngoài trong SGK Ngữ văn 8 thì đó là những văn bản
tự sự tiêu biểu có lối kể chuyện hấp dẫn, nội dung giàu tính nhân đạo. Các văn bản này
đươc học song song với các nội dung làm văn, đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và
biểu cảm cũng là do dụng ý dạy tích hợp của tác giả nhằm giúp học sinh có cái nhìn toàn
diện hơn về sự biến hoá của tự sự cũng như sự đan xen các yếu tố miêu tả, biểu cảm….

trong văn tự sự. Ở đó có sự độc đáo về cách tạo dựng tình huống truyện, cách sắp xếp
tình tiết, trình tự kể, cách khắc hoạ nhân vật, cách chon ngôi kể, lời kể….
Trong giáo án mới hoạt động “ Đọc – hiểu văn bản” có thể được tiến hành tuần tự
theo 3 hướng nhằm váo các nội dung của văn bản, đó là:
3
- Đọc – tìm hiểu chung văn bản.
- Đọc – hiểu nội dung văn bản.
- Đọc - hiểu ý nghĩa văn bản.
1. Hoạt động 1: Đọc – tìm hiểu chung văn bản.
Đây là hoạt động tiếp nhận các dấu hiệu cơ bản của văn bản như:
- Tác giả , tác phẩm.
- Đọc văn bản - Chú thích từ khó.
- Phương thức biểu đạt
- Bố cục.
Mỗi văn bản được tạo ra chủ yếu từ một phương thức biểu đạt nào đó tương ứng
với các phương thức phản ánh bằng nghệ thuật như tự sự hoặc trữ tình. Đồng thời mỗi
văn bản tồn tại trong một thể loại nào đó như : truyện, ký, thơ…
Đọc – tìm hiểu chung văn bản phù hợp với đặc điểm của thể loại văn bản. Ở văn
bản tự sự đọc để nắm chắc chuỗi các sự việc xung quanh nhân vật để từ đó đánh giá tính
chất xã hội của sự việc và nhân vật.Ở văn bản trữ tình (biểu cảm) thì đọc để đồng cảm
với nỗi niềm của con người. Còn trong văn bản nghị luận thì đọc để nắm bắt các tư tưởng
của tác giả qua hệ thống luận điểm, luận cứ.
Chính vì vậy “ Đọc – tìm hiểu chung văn bản” dược coi là khởi điểm của quá trình
“ Đọc – hiểu văn bản”, nó sẽ tạo cơ hội tích hựp rõ rệt giữa văn , tập làm văn, mở luồng
mạch cho hoạt động tìm hiểu sâu văn bản , đồng thời rèn luyện kiến thức và kĩ năng
nhận biết các kiểu loại văn bản đó.
2. Hoạt động 2 : Đọc – hiểu nội dung văn bản
Đây là hoạt động đi sâu vào văn bản nhằm phát hiện, phân tích, đánh giá văn bản
từ các chi tiết nổi bật. Nội dung văn bản bao gồm nội dung đời sống và hình thức thể
hiện. Nội dung của các tác phẩm văn học kông chỉ đơn thuần là nội dung đời sống mà là

nội dung đời sống được tổ chức trong các tác phẩm theo những cách thức của nghệ thuật
ngôn từ. Cái chết khủng khiếp và đau thương của một lão nông nghèo hiện lên thật sinh
động và cảm động trong lời văn miêu tả tỉ mỉ với vô số từ láy , từ tượng hình và từ tượng
thanh ở phần kết truyện “ Lão Hạc” Nam Cao.
Không có nội dung nào nằm ngoài hình thức của tác phẩm. Như vậy thực chất của
việc đọc – hiểu nội dung văn bản là sự phát hiện , phân tích chiếm lĩnh nội dung văn bản
qua các dấu hiệu hình thức của nó.
3. Hoạt động 3: Đọc - hiểu ý nghĩa văn bản
Đây là hoạt động cuối cùng của quá trình đọc hiểu văn bản, là quá trình đánh giá
các phẩm chất nổi trội của kết cấu nội dung , hình thức văn bản. Hiểu văn bản là hiểu
được cách làm, cách khám phá đời sống của tác giả. Hiểu văn có nghĩa là cảm nhận vẻ
đẹp của ngôn từ , hình ảnh, nhịp điệu, thể loại văn bản. “ Đọc – hiểu ý nghĩa văn bản”
còn mở rộng tới một phương diện ngoài văn bản, đièu mà lí luận gọi là cấp độ đọc vượt
ra khỏi dòng. Chẳng hạn có thể đọc trong văn bản “ Trong lòng mẹ” Ngữ văn 8 tập 1,
4
một tình u trong sáng, bền bĩ của bé Hồng dành cho mẹ là bài ca thiêng liêng của tình
mẫu tử, nhưng cũng là hình ảnh của tuổi thơ cay đắng, tủi cực của một nhà văn u
thương, vơ hạn những cuộc đời khốn khổ - nhà văn Ngun Hồng.
Ở hoạt động này giáo viên có cơ hội tích hợp cả 3 phân mơn Văn – Tập làm văn –
Tiếng Việt
IV. Gi¸o ¸n minh ho¹
Tn 8. Bµi 8 .
TiÕt 29- 30
Văn bản ChiÕc l¸ ci cïng
(TrÝch )
O. Hen -ri
i. mơc tiªu
1. KiÕn thøc: Gióp HS c¶m nhËn ®ỵc tõ v¨n b¶n:
- T×nh yªu th¬ng cao c¶ gi÷a nh÷ng con ngêi lao ®éng nghÌo khỉ, thÊy ®ỵc nghƯ tht ch©n chÝnh lµ
nghƯ thuật v× sù sèng con ngêi.

- C¸ch kÕt thóc trun theo kiĨu ®¶o ngỵc t×nh hng hai lÇn ®· g©y bÊt ngê vµ høng thó cho ngêi ®äc
- Sù kÕt hỵp gi÷a c¸c u tè miªu t¶ vµ biĨu c¶m trªn nỊn tù sù lµ ®Ỉc ®iĨm cđa ph¬ng thøc biĨu ®¹t
trong v¨n b¶n nµy
2. Kü n¨ng: RÌn kü n¨ng ®äc, kü n¨ng tãm t¾t trun, ph©n tÝch nh©n vËt
3. Th¸i ® ộ : gi¸o dơc t×nh yªu th¬ng con ngêi, t×nh yªu nghƯ tht, cã ý thøc ®a u tè biĨu c¶m, miªu t¶
khi lµm v¨n tù sù.
ii. Chn bÞ:
1.Chuẩn bò của GV : Gíao án , tranh minh ho¹ "ChiÕc l¸ ci cïng"
- B¶ng phơ
B¶ng 1: C©u nµo nãi vỊ viƯc mµ cơ B¬-men ®· lµm cho Gi«n - Xi trong ®o¹n trÝch ?
a. Cơ sỵ sƯt nh×n thÊy dây thêng xu©n ®ang rơng dÇn hÕt l¸.
b. Trong ®ªm ma tut cơ ®· vÏ chiÕc l¸ ci cïng trªn têng
c. Cơ ®· mắng Gi«n - xi kh«ng ®ỵc cã ý nghÜ ví vÈn
d. Cụ đã có ý đònh vẽ chiếc lá thường xuân cuối cùng.
B¶ng 2: T¹i sao t¸c gi¶ kh«ng kĨ l¹i sù viƯc cơ B¬- men vÏ chiÕc l¸ ci cïng mét c¸ch trùc tiÕp ?
a.V× Xiu mn tù m×nh kĨ viƯc ®ã cho Gi«n-xi nghe .
b.V× nhµ v¨n mn t¹o cho nh©n vËt vµ ngêi ®äc sù bÊt ngê lµm nỉi bËt ®øc hi sinh , tÊm lßng vÞ tha
cđa cơ B¬ -men.
c.V× ®ã lµ viƯc kh«ng quan träng.
d.V× ®ã lµ viƯc ngÉu nhiªn x¶y ra , nhµ v¨n kh«ng dù tÝnh tríc
2.Chuẩn bò của HS : §äc kü v¨n b¶n vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK
iii. ho¹t ®éng D ẠY HỌC
1. ỉ n ®Þnh tình hình lớp (1) : Kiểm tra sỉ số , tác phong
2. KiĨm tra bµi cò(5 )’ :
H: Ph©n tÝch mỈt tÝch cùc vµ mỈt h¹n chÕ cđa nh©n vËt §«n-ki-h«-tª trong ®o¹n
trÝch” §¸nh nhau víi cèi xay giã”cđa nhµ v¨n XÐc –van –tÐc.
- Dự kiến phương án trả lời của HS:
+ Mặt tích cực của Đôn – ki – hô – tê : Đó là lòng dũng cảm , ý nghó diệt trừ cái ác đem lại
nhiều điều tốt đẹp cho mọi người, xem nhẹ những nhu cầu vật chất cá nhân tầm thường.
+ Mặt hạn chế : Ý nghó của Đôn – ki – hô – tê thì tốt đẹp nhưng hành động lại điên rồ , quái

gở, hoang tưởng nên cuối cùng không đem lại kết quả tốt đẹp mà chỉ đem lại những hậu quả cho bản
thân.
3. Bµi míi:
* Giới thiệu bài (1’):Trªn ®êi hiÕm g× nghÞch lý o¸i o¨m ! Cã c¸i thËt lµm ngêi ta ®au ®ín, hÐo mßn
råi chÕt lơi. Nhng l¹i cã c¸i gi¶ an đi , n©ng ®ì t©m hån nh mét liỊu thc thËp toµn ®¹i bỉ. H×nh ¶nh chiÕc
l¸ thêng xu©n trong trun ng¾n lõng danh “ ChiÕc l¸ ci cïng” cđa nhµ v¨n Mü O.Hen-ri lµ mét trong
nh÷ng liỊu thc ®ã. Ở ®©y con ngêi ®ỵc håi sinh nhê mét t×nh yªu ®ỵc ®Ịn ®¸p , ®· tho¸t ®ỵc ¸c bƯnh bëi
mét niềm tin m·nh liƯt. ChiÕc l¸ ®ã nh thÕ nµo mµ l¹i cã søc m¹nh ®Õn nh vËy? Chúng ta cùng đi tìm
hiểu truyện ngắn “ Chiếc lá cuối cùng” trong tiết học hôm nay.
* TiÕn tr×nh bµi d¹y
TG Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Néi dung
5
14’
Ho¹t ®éng 1: Híng dÉn ®äc vµ t×m hiểu chung: I.§äc ,tìm hiểu chung
Híng dÉn c¸ch ®äc: Ph©n biƯt lêi kĨ,
t¶ cđa nhµ v¨n víi lêi nh©n vËt. Lêi
cđa Xiu khi kĨ vỊ c¸i chÕt cđa cơ B¬-
men ®äc giäng rng rng nghĐn ngµo.
Gäi HS ®äc
*Trun cã nh÷ng nh©n vËt nµo?
Nh©n vËt nµo ®ỵc kĨ ®Õn nhiỊu nhÊt?
Nh©n vËt nµo quan träng gãp phÇn
t¹o nªn chđ ®Ị cđa trun?
*X¸c ®Þnh c¸c sù viƯc trong ®o¹n
trÝch?
*Dùa vµ nh©n vËt vµ c¸c sù viƯc, kĨ
tãm t¾t ®o¹n trÝch.
*Tr×nh bµy hiĨu biÕt cđa em vỊ t¸c
gi¶ O.Hen -ri?
*Trun s¸ng t¸c kho¶ng thêi gian

nµo? VÞ trÝ ®o¹n trÝch?
*Trun ®ỵc kĨ theo ng«i thø mÊy?
T¸c dơng cđa ng«i kĨ?
*V¨n b¶n sư dơng ph¬ng thøc biĨu
®¹t nµo?
-3 HS ®äc tiÕp nèi – HS kh¸c
nhËn xÐt c¸ch ®äc.
-3 HS ®äc tiÕp nèi – HS kh¸c
nhËn xÐt c¸ch ®äc.
-Gåm 3 nh©n vËt: Xiu. Gi«n –
xi vµ B¬-men (ngoµi ra cßn B¸c
sÜ)
-Gi«n-xi ®ỵc nh¾c nhiỊu nhÊt.
-B¬-men (chiÕc l¸ ci cïng)
gãp phÇn t¹o nªn chđ ®Ị cđa
trun.
-3 sù viƯc:
+Gi«n-xi ®ỵi c¸i chÕt
+Gi«n-xi vỵt qua c¸i chÕt
+C¸i chÕt cđa cơ B¬-men vµ bÝ
mËt cđa chiÕc l¸ ci cïng.
-1 HS kĨ tãm t¾t
-1 HS nhËn xÐt, GV bỉ xung.
-T¸c gi¶: 1862 – 1910, nhµ v¨n
Mü chuyªn viÕt trun ng¾n.
-Trun cđa «ng nhĐ nhµng, to¸t
lªn tinh thÇn nh©n ®¹o, yªu th-
¬ng ngêi nghÌo khỉ rÊt c¶m
®éng.
-Trun s¸ng t¸c kho¶ng ci

thÕ kû XIX ®Çu thÕ kû XX.
-§o¹n trÝch chiÕm phÇn ci t¸c
phÈm.
-Ng«i kĨ: ng«i thø 3 –T¹o cho
sù viƯc mang tÝnh chÊt kh¸ch
quan.
-Ph¬ng thóc biĨu ®¹t: tù sù kÕt
hỵp miªu t¶ vµ biĨu c¶m.
1.§äc
2.KĨ tãm t¾t
3.Chó thÝch
a. T¸c gi¶ (1862 – 1910)
-Lµ nhµ v¨n Mü chuyªn viÕt
trun ng¾n.
b.T¸c phÈm:
- VÞ trÝ ®o¹n trÝch: chiÕm
h¼n ®o¹n ci t¸c phÈm.
4. Ngôi kể : Ngôi thứ ba
5.Phương thức biểu đạt : tù
sù kÕt hỵp miªu t¶ vµ biĨu
c¶m.
58’
Ho¹t ®éng 2: Híng dÉn đọc - hiĨu néi dung v¨n b¶n: II.Đọc - hiĨu nội dung v¨n
b¶n:
*Dùa vµo phÇn ch÷ in nhá, giíi thiƯu
mét vµi nÐt cơ thĨ vỊ cơ B¬- men.
*Em hiĨu thÕ nµo lµ mét kiƯt t¸c?
(KiƯt t¸c lµ g×?)
* Ở ®Çu ®o¹n trÝch ta thÊy Xiu vµ B¬-
men ngã ra ngoµi cưa sỉ nh×n d©y Th-

êng Xu©n, em thÊy cơ B¬-men cã th¸i
®é g×?
-§©y lµ b¶n dÞch song ta vÉn cÇn lu ý
“Thêng xu©n” cßn cã n¬i gäi lµ “Tr-
êng xu©n”
*Em h·y tëng tỵng ra lêi ®éc tho¹i
cđa cơ B¬ - men lóc nµy.
B¶ng phơ 1: §a ra cho häc sinh quan
s¸t.
-Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi.
+Theo em cơ ®· vÏ trong hoµn c¶nh
-lµ mét ho¹ sÜ nghÌo, kiÕm tiỊn
b»ng c¸ch ngåi lµm mÉu vÏ cho
c¸c ho¹ sÜ trỴ.
- M¬ íc vÏ mét kiƯt t¸c nhng 40
n¨m nay cha thùc hiƯn.
-KiƯt t¸c lµ mét t¸c phÈm nghƯ
tht ®Ỉc s¾c ®· ®ỵc c«ng
nhËn…
- Sỵ sƯt khi thÊy d©y thêng xu©n
®ang rơng dÇn hÕt l¸.
*H/S th¶o ln theo nhãm: Tù
béc lé: VD “cã lÏ thêi tiÕt thÕ
nµy th× ®ªm nay chiÕc l¸ sÏ
rơng. Ta ph¶i lµm g× ®Ĩ cøu con
bÐ téi nghiƯp. À ta cã c¸ch råi…
nÕu nh chiÕc l¸ ci cïng cha
rơng…”
*Ho¹t ®éng chung c¶ líp.
B.ViƯc cơ b¬-men lµm cho

Gi«n-xi vÏ chiÕc l¸ ci cïng
trong ®ªm ma tut l¹nh lÏo.
1.KiƯt t¸c cđa cơ B¬-men.
-ChiÕc l¸ ci cïng ®ỵc vÏ
trong ®ªm ma tut phò
phµng.
6
nµo? Cơ cã nãi viƯc lµm cđa m×nh víi
ai kh«ng? Chi tiÕt nµo nãi lªn ®iỊu
®ã?
+Th¸i ®é vµ vÞªc lµm cđa cơ B¬-men
gióp em hiĨu g× vỊ t×nh c¶m cđa cơ
®èi víi Gi«n-xi?
+T¹i sao t¸c gi¶ kh«ng trùc tiÕp miªu
t¶ viƯc cơ B¬-men vÏ chiÕc l¸ nh thÕ
nµo mµ ®ỵi ®Õn dßng ci cđa trun
míi cho b¹n ®äc biÕt qua lêi cđa
Xiu?
-Gäi ®¹i diƯn häc sinh lµm trªn b¶ng
phơ sau khi thu giÊy.
+ Em h·y nhËn xÐt nghƯ tht cđa
c¸ch kĨ chun Êy?
+ PhÇn ci trun t¸c gi¶ ®Ĩ cho Xiu
nhËn xÐt vỊ bøc vÏ nh thÕ nµo? Em cã
®ång ý víi ý kiÕn ®ã kh«ng?
B×nh:
Bøc vÏ lµ mét kiƯt t¸c bëi nã ®· cøu
sèng mét con ngêi. §Ĩ hoµn thµnh nã
ngêi ho¹ sÜ kh«ng chØ dïng bót l«ng,
bét mµu mµ b»ng c¶ t×nh yªu th¬ng,

®øc hi sinh cao q. Cơ ®· ®¸nh ®ỉi
c¶ m¹ng sèng cđa m×nh ®Ĩ giµnh l¹i
sù sèng cho Gi«n –Xi.
+ Theo em khi vÏ chiÕc l¸ ci cïng,
cơ B¬-men cã nghÜ ®Õn viƯc m×nh
®ang lµm nghƯ tht, ®ang thùc hiƯn
c«ng tr×nh ®Ĩ cã lu danh hËu thÕ
kh«ng? §iỊu dã cã ý nghÜa g×?
B×nh:
Cơ B¬-men trë thµnh ngêi ch©m ngßi,
ngêi kh¬i ngn lµm rùc lªn ngän lưa
t×nh yªu cc sèng vÜnh cưu cho
Gi«n-xi nhng chÝnh nã ®· ®Çy nhanh
ngêi s¸ng t¹o ra nã vỊ câi h v«. C¸i
nghÜa cư Êy cđa cơ B¬-men chÝnh lµ
mét kiƯt t¸c; kh«ng cã bè cơc, ®êng
nÐt, s¾c mµu nhng thËt kú diƯu vµ bÊt
diƯt.
+ Theo em qua h×nh ¶nh chiÕc l¸ vÏ
trªn têng vµ c¸ch s¸ng t¸c ©m thÇm
cđa cơ B¬-men, nhµ v¨n mn nãi
®iỊu g× víi chóng ta?
GV cã thĨ híng dÉn häc sinh liªn hƯ
®Õn c¸c nhµ v¨n ViƯt Nam qua “L·o
H¹c”, “Trong lßng mĐ”.
* Tích hợp với Tập làm văn :T×m
c¸c u tè miªu t¶ vµ biĨu c¶m, trong
v¨n b¶n c¸c u tè ®ã ®· gióp nhµ
v¨n hoµn thµnh xt s¾c h×nh tỵng
nghƯ tht “chiÕc l¸ ci cïng “ nh

thÕ nµo?
-Cơ vÏ ©m thÇm, lỈng lÏ b»ng
chøng lµ: “Ngêi ta t×m thÊy
chiÕc thang … trén lÉn…”
-Yªu th¬ng lo l¾ng hÕt lßng cho
sè phËn cđa Gi«n-xi
+H/S quan s¸t b¶ng phơ 2.
Th¶o ln nhãm, lµm bµi tËp
tr¾c nghiƯm trªn giÊy.
-§¹i diƯn lªn lµm trªn b¶ng phơ.
+T¹o cho nh©n vËt vµ ngêi ®äc
bÊt ngê, lµm nỉi bËt ®øc hy sinh
vµ lßng vÞ tha cđa B¬-men.
-NghƯ tht kĨ chun ®¶o lén
thêi gian.
-Xiu nhËn xÐt: “®ã lµ mét kiƯt
t¸c” ®ã lµ nhËn xÐt hoµn toµn
®óng.
-V× nã gièng nh thËt ®Õn nçi 2
ho¹ sÜ thËt còng kh«ng nhËn ra.
- Nã ra ®êi trong hoµn c¶nh
kh¾c nghiƯt cđa mét t×nh yªu th-
¬ng m¹nh mÏ vµ sù hy sinh cao
thỵng.
- Nã thỉi vµo t©m hån Gi«n –xi
h¬i Êm vµ nghÞ lùc, gióp c« vỵt
qua c¸i chÕt trë vỊ sù sèng.
- Cơ kh«ng hỊ nghÜ nh vËy mµ
chØ ®¬n gi¶n lµ may ra cã thĨ
cøu ®ỵc c« bÐ Gi«n-xi ®¸ng th-

¬ng.
- §iỊu ®ã cµng lµm t¨ng thªm
gi¸ trÞ nh©n v¨n cđa t¸c phÈm.
-Nhµ v¨n mn ca ngỵi t×nh yªu
th¬ng, tÊm lßng vÞ tha cđa
nh÷ng con ngêi nghÌo khỉ trªn
®Êt Mü nãi riªng, trªn mäi miỊn
tr¸i ®Êt nãi chung
-NghƯ tht ch©n chÝnh ph¶i h-
íng tíi con ngêi vµ v× con ngêi.
- HS tìm và phát biểu
-VD: “Nhng « k×a!” “ngµ h«m
®ã tr«i qua … kiĨu Hµ Lan…” →
gióp ngêi đọc thÊy râ thiªn
nhiªn kh¾c nghiƯt vµ chiÕc l¸
ci cïng ®ang hÐo tµn, theo
quy lt tự nhiªn nã
sÏ rơng – lµ ®iỊu kh«ng thĨ

-ThĨ hiƯn t×nh th¬ng yªu
bao la của cụ Bơ – men đối
với Giôn - xi
- §øc hy sinh vµ lßng vÞ tha
cao q cđa cơ B¬-men.
- Bøc vÏ lµ mét kiƯt t¸c, lµ
mét t¸c phÈm nghƯ tht h-
íng tíi con ngêi
-T¸c phÈm mang gi¸ trÞ
nh©n v¨n lớn lao.
=>Kiệt tác « Chiếc lá cuối

cùng »được vẽ bằng cả tình
thương yêu bao la và đức
hy sinh cao thượng của cụ
già Bơ - men
7
*Chuyển ý sang mục 2(Tiết 30)
+ H·y t×m nh÷ng chi tiÕt nãi lªn th¸i
®é vµ viƯc lµm cđa Xiu dµnh cho
Gi«n-xi.?
+Nh÷ng chi tiÕt Êy ®· nãi lªn t×nh
c¶m g× cđa Xiu ®èi víi Gi«n –Xi ?
Xiu liƯu cã biÕt sù thËt vỊ chiÕc l¸
ci cïng ngay tõ ®Çu kh«ng? Chi
tiÕt nµo gióp em biÕt ®iỊu ®ã ?

+C©u v¨n “Nhng « k×a” ®· diƠn t¶
t©m tr¹ng g× cđa ai ?
+ VËy theo em Xiu biÕt sù thËt vµo
lóc nµo? T¹i sao c« l¹i b×nh tÜnh khi
lÇn thø 2 Gi«n-xi b¶o kÐo mµnh lªn?
-NÕu Xiu biÕt tríc ý ®inh cđa cơ B¬-
men th× trun cã bít søc hÊp dÉn
kh«ng v× sao?
-GV: Cho ®Õn hai, ba ngµy sau khi
ch¾c ch¾n Gi«n-xi khái bƯnhXiu míi
khoan thai kĨ vỊ sù thËt cđa chiÕc l¸
dòng c¶m.
+VËy c¸ch ng¾t ®o¹n, ®¶o ngỵc thêi
gian nh thÕ cã t¸c dơng g× ?
GV:Cïng víi nh©n vËt B¬-men, Xiu

®· gãp nh÷ng mµu s¾c nhá nhĐ, trong
s¸ng lµm ®Đp thªm bøc tranh t×nh ng-
êi bao la, kú diƯu.
+Khi kh¾c ho¹ nh©n vËt Xiu, nhµ v¨n
®· sư dơng giäng kĨ nh thÕ nµo? HiƯu
qu¶ nghƯ tht cđa giäng kĨ Êy?
* Chuyển ý sang mục 3
+Em h·y nh¾c l¹i hoµn c¶nh sèng cđa
Gi«n - xi?
+Suy nghÜ cđa Gi«n-xi: “khi chiÕc l¸
ci cïng rơng …sÏ chÕt” gióp em
hiĨu g× vỊ t©m tr¹ng cđa Gi«n-xi?
+ Lóc nh×n thÊy chiÕc l¸ ci cïng
cha rơng vµo s¸ng h«m sau, Gi«n-xi
cã t©m tr¹ng nh thÕ nµo?
+LÇn thø hai, khi trêi võa hưng s¸ng
Gi«n-xi l¹i kÐo mµnh lªn hµnh ®éng
tr¸nh khái. ThÊy ®ỵc sù dòng
c¶m trêng tån cđa chiÕc l¸.
-Sỵ sƯt ngã ra ngoµi cưa sỉ nh×n
d©y thêng xu©n ®ang rơng dÇn
hÕt l¸ mµ ch¼ng biÕt nãi n¨ng
g×.
-Khi nghe Gi«n-xi ra lƯnh kÐo
mµnh lªn, Xiu lµm theo mét
c¸ch ch¸n n¶n gÇn nh tut
väng.
-Cè hÕt søc ch¨m sãc Gi«n-xi:
nÊu ch¸o, pha s÷a, mêi b¸c sÜ…
ThĨ hiƯn t×nh yªu th¬ng, ch¨m

sãc Gi«n-xi nh ®èi víi ®øa em
rt thÞt
-Lóc ®Çu Xiu kh«ng hỊ biÕt sù
thËt ®ã. v× vËy mµ khi Gi«n-xi
b¶o kÐo mµnh lªn, c« ®· “lµm
theo mét c¸ch ch¸n n¶n” sau ®ã
cßn “cói khu«n mỈt hèc h¸c”
xng ngêi bƯnh nãi lêi n·o
nt.
-T©m tr¹ng ng¹c nhiªn kh«ng
ngê chiÕc l¸ ci cïng cßn trªn
cµnh trong hoµn c¶nh kh¾c
nghiƯt Êy.
-§ã lµ t©m tr¹ng cđa Gi«n-xi vµ
Xiu
HS th¶o ln:
Cã thĨ ngay khi kÐo mµnh lªn
lÇn thø hai, c« ®· ®Õn ®ã xem
thùc h ra sao vµ c« ®· dÊu sù
thËt ®ã víi Gi«n-xi.
-Trun sÏ bít hÊp dÉn v× Xiu
kh«ng bÞ bÊt ngê vµ kh«ng lµm
nỉi bËt ®ỵc t©m tr¹ng lo l¾ng
thÊm ®ỵm t×nh yªu cđa xiu.
- Lµm cho nh©n vËt trë nªn tinh
tÕ, vai trß ngêi chÞ cđa Xiu cµng
thªm nỉi bËt.
- Giäng kĨ thđ thØ, t©m t×nh nh
mét lµn h¬i Êm, dÞu dµng gi÷a
®ªm ®«ng gi¸ bt

- BÞ bƯnh nỈng, nghÌo, mang
t©m tr¹ng u ®èi gÇn nh bÊt lùc
tríc bƯnh tËt. C« chØ tr«ng ®ỵi
chiÕc l¸ ci cïng cđa c¸i d©y
leo giµ cçi kia rơng xng th× c«
l×a ®êi
- Ch¸n n¶n, mƯt mái vµ tut
väng bu«ng xu«i
-Ng¹c nhiªn nhng råi l¹i trë l¹i
t©m tr¹ng ban ®Çu
-Tµn nhÉn, l¹nh lïng thê ¬ víi
chÝnh b¶n th©n m×nh
2.T×nh yªu th ¬ng cđa Xiu.
- Lo sợ khi nhìn vài chiếc
lá ít ỏi trên tường.
- Lo lắng cho bệnh tật của
Giôn – xi.
- Hết lòng chăm sóc Giôn -
xi
*C¸ch kĨ chun, ng¾t
®o¹n, ®¶o ngỵc thêi gian
lµm nỉi bËt vai trß ngêi chÞ
cđa Xiu víi Gi«n-xi: Giµu
lßng yªu th¬ng, cã tÊm lßng
vÞ tha cao c¶.
3.DiƠn biÕn t©m tr¹ng cđa
Gi«n-xi
-Ch¸n n¶n, mƯt mái, tut
väng, bu«ng xu«i
-Không còn niềm tin vào

8
®ã thĨ hiƯn t©m tr¹ng g×?
+Khi thÊy chiÕc l¸ ci cïng vÉn dai
d¼ng kiªn cêng chèng chäi l¹i kh¾c
nghiƯt cđa thiªn nhiªn,Gi«n-xi ®·
qut ®Þnh ra sao?
+Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn t©m tr¹ng
håi sinh ë Gi«n –xi?
GV b×nh: ChiÕc l¸ ci cïng Êy ®·
®em l¹i nhiƯt t×nh ti trỴ cđa Gi«n-
xi, trë l¹i cho c«, lµ ph¬ng thc mµu
nhiƯm kú diƯu. Nã nh mét tia lưa,
mét ®éng lùc lµm ph¸t sinh, néi lùc
gióp Gi«n-xi thay ®ỉi t©m tr¹ng, cã ®-
ỵc t×nh yªu céng sèng vµ ®Êu trang
®Ĩ chiÕn th¾ng bƯnh tËt.
+T¹i sao nhµ v¨n kÕt thóc truyện
b»ng lêi kĨ cđa Xiu mµ kh«ng ®Ĩ cho
Gi«n-xi ph¶n øng g× thªm ?
+ Truyện ®ỵc kÕt thóc trªn c¬ së 2 sù
kiƯn bÊt ngê ®èi lËp nhau t¹o nªn
hiƯn tỵng ®¶o ngỵc t×nh hng 2
lÇn,em h·y chØ râ ®iỊu ®ã.
-Nh×n chiÕc l¸ håi l©u, c« gäi
Xiu ®Ĩ t©m sù “ cã c¸i g× ®Êy…
mn chÕt lµ mét téi.”
-ThÌm ¨n ch¸o, ng s÷a, íc m¬
vÏ vÞnh…
-Thc men, sù ch¨m sãc nhiƯt
t×nh cđa b¹n, kh©m phơc sù gan

gãc kiªn cêng cđa chiÕc l¸.
-§ã cßn lµ qu¸ tr×nh ®Êu tranh
cđa b¶n th©n Gi«n-Xi ®Ĩ chiÕn
th¾ng c¸i chÕt
-KÕt thóc nh vËy sÏ t¹o cho
trun mét d ©m nh cßn v¬ng
vÊn ®Ĩ l¹i trong lßng ngêi ®äc
nhiỊu suy nghÜ vµ dù ®o¸n
+T×nh hng 1:Gi«n-xi ®ang
tiÕn dÇn ®Õn c¸i chÕt ci cïng
®· chiÕn th¾ng bƯnh tËt trë l¹i
yªu ®êi.
-T×nh hng 2: Cơ B¬-men ®ang
kh m¹nh ®Õn ci trun th×
l¹i qua ®êi
sự sống
-Kh¸t khao ®ỵc sèng, ®ỵc
lµm nghƯ tht
4.§¶o ng ỵc t×nh hng 2
lÇn
-Mét cơ giµ ®i tõ sù sèng
®Õn c¸i chÕt ®Ĩ dÉn d¾t mét
c« g¸i tõ c¸i chÕt trë vỊ sù
sèng
5’
*Ho¹t ®éng 3: Đọc - t×m hiĨu ý nghÜa v¨n b¶n :
III.Tỉng kÕt
+Tõ sù ph©n tÝch trªn, h·y kh¸i qu¸
l¹i nghƯ tht cđa v¨n b¶n
+Nh÷ng nghƯ tht ®ã cã t¸c dơng g×

trong viƯc thĨ hiƯn néi dung v¨n b¶n?
NghƯ tht: C¸ch kĨ chun ®éc
®¸o nhiỊu t×nh tiÕt hÊp dÉn, S¾p
xÕp chỈt chÏ, khÐo lÐo, kÕt cÊu
®¶o ngỵc t×nh hng 2 lÇn, kh¾c
ho¹ râ nÐt t©m lÝ hµnh ®éng cđa
nh©n vËt
-Néi dung: Lµm nỉi bËt chiÕc l¸
dòng c¶m vµ ch©n dung nh÷ng
con ngêi nghÌo khỉ nhng t×nh
yêu th¬ng th× bao la v« tËn.
- HS đọc ghi nhớ SGK/90
1. Ng hệ thuật :
- Tình tiết hấp dẫn bất
ngờ
- Đảo ngược tình huống
hai lần gây hứng thú cho
người đọc.
2. Nội dung:
- Tình yêu thương cao cả
giữa những con người
nghèo khổ
- Nghệ thuật chân chính là
nghệ thuật củatình yêu
thương và hạnh phúc của
con người.
5’
Ho¹t ®ộng 4: Híng dÉn cđng cè lun tËp
IV. Lun tËp
+NÕu ®ỵc phÐp ®Ỉt tªn cho t¸c phÈm,

em sÏ chọn nhan ®Ị nµo? V× sao ?
+V× sao OHen-ri l¹i ®Ỉt tªn cho t¸c
phÈm cđa m×nh lµ “ ChiÕc l¸ ci
cïng “?
- HS th¶o ln nhãm, cư ®¹i
diƯn tr×nh bµy
- HS t chän miƠn c¸c em lÝ
gi¶i phï hỵp
-Ho¹t ®éng c¸ nh©n
-V×” chiÕc l¸ ci cïng” cã mét
vÞ trÝ quan träng xuyªn suốt
toµn bé cèt trun g©y xóc ®éng
vµ nhen lªn t×nh yªu sù sèng ®ã
1.Chọn nhan ®Ị kh¸c cho
v¨n b¶n
9
+H·y tëng tỵng ra sù ph¶n øng cđa
Gi«n-xi khi nghe Xiu kĨ vỊ sù thËt
cđa chiÕc l¸ ci cïng vµ c¸i chÕt cđa
cơ B¬ -men.
Tõ sù tëng tỵng ®ã, em h·y viÕt l¹i
phÇn kÕt trun.
+Bøc tranh trong SGK minh ho¹ cho
c¶nh nµo cđa trun? NÕu ®ỵc vÏ
tranh minh ho¹ em sÏ chọn c¶nh nµo?
H·y nªu ý tëng ?
lµ h×nh ¶nh c¶m ®éng tËn ®¸y
lßng ngêi vµ trë thµnh mét biĨu
tỵng nghƯ tht bÊt ngê ®éc ®¸o
mang ý nghÜa nh©n v¨n, nh©n

b¶n s©u s¾c
-Ho¹t ®éng nhãm
- Đại diện nhóm trình bày
- Các nhóm khác nhận xét góp
ý
- HS trình bày ý tưởng
2. ViÕt l¹i phÇn kÕt cđa
trun
3.Tr×nh bày ý tëng vÏ tranh

4. Dặn dò HS chuẩn bò cho tiết học tiếp theo(1’)
- Yªu cÇu HS vỊ nhµ häc ®Ĩ n¾m ch¾c néi dung nghƯ tht cđa t¸c phÈm- chđ ®Ị
- ViÕt mét ®o¹n v¨n tù sù kÕt hỵp miªu t¶ vµ biĨu c¶m vỊ mét nh©n vËt yªu thÝch trong v¨n b¶n
- Chuẩn bò tiết sau : Chương trình đòa phương phần Tiếng Việt
IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG:




II. 4. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Sáng kiến kinh nghiệm này tơi áp dụng cho lớp 8 A3 năm học 2010 – 2011
Sau khi áp dụng tơi thu được kết quả như sau

Lớp
8A3
Sĩ số Trước khi chưa áp dụng sáng
kiến kinh nghiệm
Sau khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm
36

G K TB Y G K TB Y
5 10 16 5 7 11 15 3

III. KẾT LUẬN
1/ KÕt ln:
Trên đây là một kinh nghiệm nhỏ mà tôi mạnh dạn nêu trong việc giảng dạy môn
Ngữ văn 8 . Từ kinh nghiệm này tôi đã giảng dạy cho HS trong năm học qua và đạt
được một số kết quả thật đáng khích lệ.
Qua việc hướng dẫn HS đọc hiểu văn bản theo hướng tích cực, các em đã có
những hứng thú hơn trong học tập , từ chỗ lười chuẩn bò bài , không nắm vững nội
dung , nghệ thuật của một văn bản HS đã thường xuyên chuẩn bò bài trước khi đến
lớp , đọc trước văn bản ở nhà .
Bài thi học kỳ về những câu hỏi liên quan đến phần Đọc – hiểu văn bản HS
10
đều làm được.
Việc tạo hứng thú cho HS trong môn học Ngữ văn thông qua việc “ Đọc – hiểu văn
bản” không chỉ giới hạn ở lớp 8 , mà nó là việc làm cho cả cấp học đối với môn Ngữ
văn.
Tôi tin rằng nếu mỗi giáo viên ý thức được tầm quan trọng của việc “ Đọc – hiểu
văn bản” trong việc khai thác nội dung văn bản thì việc dạy học môn Ngữ văn sẽ có
chất lượng khả quan, sẽ đưa học sinh đến chỗ thích học môn học này. Từ đó các em
sẽ vận dụng được kiến thức học văn vào các môn học khác và vào cuộc sống một
cách hiệu quả.
Tuy nhiên với khả năng còn hạn chế việc trình bày sáng kiến kinh nghiệm còn
nhiều hạn chế , khiếm khuyết mà tôi chưa nhìn thấy được. Tôi rất mong sự đóng góp
ý kiến chân tình của đồng nghiệp và các cấp lãnh đạo để tôi có thể làm tốt hơn trong
những năm học tiếp theo.
2/Bµi häc kinh nghiệm
- Để giờ học có hiệu quả trước hết người giáo viên phải nắm chắc các phương
pháp “ Đọc - hiểu văn bản”, nghiên cứu thêm tài liệu tham khảo, sử dụng đồ dùng

dạy học một cách hiệu quả đúng mục đích, đúng trọng tâm văn bản.
- Vận dụng phương pháp này một cách linh hoạt tạo cho học sinh hứng thú trong
giờ học
- Đối với những văn bản dài nhưng thời lượng giảng dạy ít như văn bản “ Thuế
máu” của Nguyễn Ái Quốc, muốn làm cho HS hứng thú với giờ học giáo viên nên cho
HS những đoạn văn tiêu biểu nhằm khai thác nội dung, nghệ thuật tiêu biểu của văn
bản. Làm được như vậy vừa tránh tốn thời gian mà chất lượng không cao vừa tránh
cho HS mệt mỏi chán nản trong giờ học.
- Trong một văn bản GV có thể đặt nhiều câu hỏi khai thác văn bản từ dễ đến khó
để mọi đối tượng HS có thể tham gia xây dựng tiết học được sinh động , tạo cho HS
hứng thú trong giờ học.
- Nên khuyến khích HS có những câu trả lời hay , chính xác một cách kòp thời để
tạo tâm thế hứng khởi trong giờ học.
3/ Đề xuất :
Để học sinh có thể “ Đọc – hiểu văn bản” tốt trong chương trình Ngữ văn 8 , tôi có
một vài đề xuất như sau :
- Hiện nay đồ dùng dạy học cho môn Ngữ văn còn thiếu nhiều , riêng môn Ngữ
văn 8 chỉ có một vài tranh ảnh của một vài tiết . Trong khi trong chương trình học có
đến 28 văn bản nên tôi mong muốn các cấp lãnh đạo cần trang bò thêm đồ dùng dạy
học cho môn Ngữ văn đặt biệt là phân môn Văn học.
- Thường xuyên tổ chức các chuyên đề của phân môn Văn học để GV học hỏi
kinh nghiệm nâng cao chuyên môn .
11

12