Tải bản đầy đủ (.doc) (26 trang)

SKKN Vận dụng phương pháp dạy học hợp tác trong dạy học một số khái niệm toán học ở trường THPT

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (926.36 KB, 26 trang )

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
"VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC HỢP TÁC TRONG DẠY
HỌC MỘT SỐ KHÁI NIỆM TOÁN HỌC Ở TRƯỜNG THPT"

PHẦN I- ĐẶT VẤN ĐỀ
1- Lý do chọn đề tài
 ! 
"#$%&'( )*!%+ ,-.
/'01/$2)345(6786
'098'(4
:;"&1<8!=>*?1="
!4@='<;"&18<<"9A"#
<0<"9.#< !B
"!4C3=+1=(DEEF8GH<*(<8
</3<I<JKLMNOPQ<R<?8='
1=S!"+?1=(*+!<B"
"'(4S='<.K AB
T(8U<"9(0V.W82R++
AW8<.8W894O9A"#'
X2R+8"#4SK(19Y
TW9"#4
Z9A<[<.8\
]5^<_,<<"9A,`
]aWTW`
]:?A(bT<<"9c!`
]d^UW(*Y8#.`
7
]eW82R+fTW8R<<"b(<J2)1
8V444g`
]5^<_8V)h0?*T)`


]:_3b!,A"\B<X<+
i=;j<+'444
58+ .,c"94SK!
8X3A.W$<3A(?5<3
A, !&*T?54
S!1="&19 <&T861=+
.!k.l<(bK1.V
m+ <?!<3"9,>*
W8""#B4A<?<.I<J!1="&
19bK1 .1!
.'$"#; -ViB(4S!1=
"&1!"(.!bT8><?
<<"9b)!4SK“Vận dụng phương pháp dạy học hợp tác trong
dạy học một số khái niệm toán học ở trường THPT ”<"98<?(
! 4
2- Mục đích nghiên cứu
'0\5,!bTT!1="&1
91+3!5$"#; !4
3- Kết quả cần đạt được
n
oI<J,!bTT!1="&19
1+3!5$"#; !4
4- Đối tượng, phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
]:3"9'0\&$8h8eeZHH5`!`b^K1
!5`'4
]e'0\Z+3!5$"#5He5`
5"#5He5a'ph: 4
5B'0X\
]d'\"#'04
]H\HO$8qPqPn`CnCr7s7st"#5He5a'

ph: 4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
]'0&$8h8+3b<1!<
]5((+3K319?!1="&1
91!$"#; 45c<.<?2>*!
((;091!4
]5!"Y!,T<?<R<"9'
04
PHẦN II- NỘI DUNG
] P&$8h8\
1.1. Phương pháp dạy học hợp tác
u
1.1.1. Khái niệm về PPDH hợp tác
1.1.1.1. Khái niệm
GZ98+eeZH<.v<"9+
..+A'.A.<<=<,
45eeZH9VdS8"#;0<?!
 b9*Y!((#9V
"#8"#94H9c8"&!c8=
'14H<+#19*X\9A
+.9A.9AdS4
]H9.*X\
gP)'0fH:"1<+8g
7g5T8.fH:"1+.'g
ng5K*(bT.fH:"1;9g
]H9A.X\H:kfw[g<X>(bT4
H8-A."1;9'4
]H9AdS*X<+),;990
(0<<4
44474Các thành tố cơ bản của PPDH hợp tác

Thành tố 1: O=+,*'
Thành tố 2: 5!v)
Thành tố 3:45"&[<3[
Thành tố 4:oUW8!.TW,"#
t
Thành tố 5: O(.
1.1.2. Tình huống dạy học hợp tác
1.1.2.1. Tình huống dạy học hợp tác là gì?
5x +K3198K31<.2<J
y='v+./90
B945><.8+1K39>
<?dS<"1=h<+94
:[<*!>K319K31
8\eT<"9&+T8c*"<(bT
4
@+K319T<X#TR*<?!\
45K3T.1=9><?4
74H>.B9<;9<..
1=34
n45 "#9<!3b!(AV)
V4
1.1.2.2. Quy trình thiết kế tình huống dạy học hợp tác trong dạy học khái niệm toán học
C"\E<J='='?(8U(0=
<+B^&<(='z8!(
4
C"7\P+1 T#j.<"<19
<"9KT+1,94
r
C"n\5((K3=*X!=4
]:?!=\. b({1=(<

((K3"+<A)!1-<(J8h444
C"u\5;09
4474n4P*"(19+(
4P*"(19\
Z91'<+.<"9(x*"\
C"\5;08
C"7\a!x.
C"n\5T8;((0
*4|z8!UW9
H98*TW"#"<9.!bTK"#B
T<"9z8!UW9<,0cTc3
b!=4
P.t8UW&*T8UW(UW2)11K*B 
,"$8-UWz[UW8R<UW"1'
4
1.2. Dạy học khái niệm toán học.
51 5!K!8!8.h
U /b4!=1!*X\Z(
!3!)!4
1.2.1. Vị trí của khái niệm và yêu cầu dạy học khái niệm.
}
G5!1j"$!1*>m $
"#; <?b>8K+A%
+!3!4pKK!.1=8<(!
,!<X#j.B1=(bL4
S!1!5$"#; T8
1B1B<<"9'B\
g%A<[<<["+!4
*gC(1!08*(!2x<3"9".+
+!<. <X#*(!!U8*(

+<3"9++!"4
gC(*y,2<JU+!4
1gC(1=!AK3=<+T
01=~
xgC()8!%<"93b!+!A
!+!3!4
1.2.2. Các bước dạy học khái niệm Toán học
1.2.2.1. Dạy học tiếp cận khái niệm Toán học
51"#"#)*!*<"#(!\
]P<"#1~4
]P<"#b4
]P<"#((4
1.2.2.2. Những hoạt động củng cố khái niệm.

pK(!"(^*<"9<JU!
<.4@+)>b83!`)"#<"9!*Y
<+<)\
]1!!`
]H<+ A`
]ob<[*!!3A!<R4
7] 5><?
]:3dS\
€S!1="&19T1*+ 5.
1!5.'V>(4P.A'"*
#{1=eebK14
€B(dS<"9<?<?3K1=eeZH91
8K*(?eeZH9V(1!4
]:3\HOT>0^<"9dS;019
3<"9dS;0?#9&x"%y
W94

*Một số thuận lợi và khó khăn trong dạy học khái niệm Toán học ở trường THPT.
 eB8'; 1B!V[,(
K"^z8!TW((0TW
1!!4@+*+ l %<"9*T
>!.A.+8V!
" *T>!<.8K4

 C'<.?[)8,?(!
T+3'j(?$TW%A*T>
!4Z<.'; ,K3
&+</9!Tb(><?4SK(,?j
8(<(,,TW9438"9
8$+3&V< #"&!V(K
!1="&""&19T1
j[?.W4
 5'*'A.W'j.?(389!
1=A"&14
 H!'; <"9b??&!)*3
"&K11<.)*3#j<"9<+&/9
&~1*'<."&K<"9!8!&*T
!)<?j^'89!((8?
8"90<+(0/9<3"94
 SW08)?K<+,)8,
; 91^/lTT
*YK0;09Y38'!*+A
4
n] 5((,3191+3!$"#5He54
Z<?!<((K319.!bT 
>A!.+1.(x<"#b[1~
q

<+3!)!K.((<"9K3
194O<)8+3,1=4
Tình huống 1:5(!>3+(bằng con đường quy nạp)
‚g@='\
o(0\%<"9<JU>3+4
oUW\C(2<J3(x+>3+*(
3<B4
‚g+1!\P>3+8+1R3fA[ g<.c
30v3<?*Y3<0".++3
 <;d4O3d <"98 >3+4
‚g!=9\
e(
P3<B1R3
g]7t•444*gq7ur44444gnt}44444
1g]t]n}4444xgt7]]u444444ƒg
n
7

7

t
7
444
 gP.h(Y\“Các dãy số trên có cùng một quy luật”4C.>,
 „(>,Kb8<.8K„P+,1=?1R3.b8"'4
7gA1R3"'<"98>3+4S*(8>3
+„
‚gH<+"1T8.
C"\H(UK4


C"7\5T8.4@v'K*h(K'
^h8%x<3(h(3<."h
;9h(3>(bT.4
‚gZ(K3T8.
gP.)8h(\
…(\o >,h('4
…(7\>,h('"..Ab8A4S,1=.
((u3(x1R3'*Y8[8x0*
<B<.<"b881R3<.0u388[88B4
5'K=<,<+8!b81-<(<J
U'B(dS.9h\Ek!38'(cT
4
7go!b8.*<"9!>3+4
‚go(8><?
O.K*2(bT.KdS90
!*>m*8!$Odo4
Tình huống 2:5(!3y = sinxf*Y<"#bg
‚ge(\
g
gP*0y = sinxR<?J,9*T\
7
x 0
r
π
u
π
n
π
7
π

7
n
π
n
u
π
t
r
π
π
sinx
*gC1~<(x;sinx)cK<"98'!=<+<' .Oxyx
_\

7gdT{3<s@8x
1
2<Jsinx
1
*1~<(x
1
;sinx
1
)8'[
I<+4
ngP.h(Y\GVới mọi giá trị của
x

¡
ta luôn tìm được duy nhất một giá trị
y ∈¡

sao cho y = sinxL4C.<Xh „5„f9h\<R*(
α
∀ ∈¡
8 
K<"91><@Y'<"#V8"93<s@
*Y†g
ug@3"&b*1~*Y 0y = sinx.T38"&b
3 „(83K3<.<"92<J"(„HR
*(2<JJ3<.4
n
‚gH<+"1T8.
C"\H(UK4
C"7\5T8.4@v'K*h(K'
^h8%x<3(h(3<."h
;9h(3>(bT.4
‚gZ(K3T8.
gH) v'.,+J$*T'*
1~^8'!=<+4
7g5c<JUJ8"9sin
α
<R$8q2<J
<"9sinx
1
*YcM1MK .=<.
OK
= sinx
1
c
<.2<J<"9<fx
1

; sinx
1
g'[I<+4
ngp9h'T8#h('8<^T,<"9<^4
ugHT8#<"93"&b'831<<"93<.<"9
2<J"\sin\
→¡ ¡

x y x=a
<.xK<"92<J38
¡
<3J3.
.7h("\
]…(\5J8
¡
]…(7\5J8‡]`ˆ4
Tình huống 3:5(!"&K;b[I 
(bằng con đường kiến thiết).
u
*) Gợi vấn đề\5[IQ2<"#I."&K;b.1s2
€C€P‰q Oxyz..1"&K*1~+
[I „5K<?<. b(\
‚ge(
5 Oxyz[I(P)<b<M
0
(x
0
,y
0,
z

0
).x&
(8
f   gn A B C
r
4
P)4P2k<)<^„5„
gGĐiểm M nằm trên mặt phẳng (P) khi và chỉ khi
q
M M n⊥
uuuuuur r
L
7gGĐiểm M(x,y,z) nằm trên mặt phẳng (P) thì các số x,y,z phải thoả mãn phương
trình A(x - x
0
) + B(y - y
0
) + C(z - z
0
) = 0L
ngG(<+fx,y,zg<@TR"&KA(x - x
0
) + B(y - y
0
) + C(z
- z
0
) = 0 (1)K<MY'fPgL4
P)74CY\GTa có thể biến đổi phương trình (1) về dạng Ax + By + Cz +
D = 0 (2)L45x*h(<.<^„5„

P)n45c2k''R'!0?<?!B<<< M(x,y,z)
+[I(P)4
5.0<"9Y\ Oxyz9>T<
M(x;y;z)TR"&KAx + By + Cz + D = 0f<.!3A, B, C
 <X#*Yqg8+[I.x&(8
f ` ` gn A B C
r
4
ph('.1<.1"&K<*1~+[
I „(.R'1"&K<.Š
‚gH<+"1T8.
t
C"\H(UK4
C"7\5T8.4@v'K*h(K'
^h8%x<3(h(3<."h
;9h(3>(bT.4
‚gZ(K3T8.
4:3Yh('8<^T,<"9<^4
74H"&K1fg<[Z‰]fs2
q
€C
q
€P‹
q
gK"&
Kfg$"&Kf7g4
n4:3.1<<"9<?!B<<< M(x;y;z) Y'+
[I(P)8Ax + By + Cz + D = 0<.A, B,C <X#*Yq
*<"9<JU"&K;b[I4
‚go(8><?

]O.K*2(bT.K.T8dS
*;90!4
Tình huống 4\5(!k+x&fx<"#((g4
‚g+1!
Px&
a
r

b
r
4a>+<s<.X2<J<sCP
AB a=
uuur r

BC b=
uuur r
4o<.x&
AC
uuur
<"98;x&
a
r

b
r
4
o,!\
AC a b= +
uuur r r
4

ek8>;x&<"98k+x&4
‚gd9><?
gHK T+<"91#J,<s@444
r
<"91#<(<sŒ@Œ4444
• •AA MM=
uuur uuuuur
‰444o<..Y\S<"9
GJ(Lxx&
•AA
uuur
4

7g5'K7<++<"9 T"\5cJ,fFg.<"9J
(xx&
AB
uuur
<<(J,fFFg<.8<"9J(+8BAxx&
BC
uuur
<<(J,fFFFg

S.<"9J(6+8BcJ,fFg<(J,fFFFg „(.K
J(xx&„
ng"..\5J(xx&
AC
uuur
G*YLJ(xx&
AB
uuur

XJ
(xx&
BC
uuur
4
55A<?K*"'<"9+%8\
Sx&
AC
uuur
8;x&
AB
uuur

BC
uuur
4S;x&8K„5;
x&<"92<J"(„5Kb(\
‚ge(
Px&
a
r

b
r
" K\
}
4E<J<CPx&
AB a=
uuur r
x&

BC b=
uuur r
,.2<J
<"9*'<CTR
AB a=
uuur r
*'<PTT
BC b=
uuur r

74E<Jx&
AC
uuur
4o<.x&
AC
uuur
<"98;x&
a
r

b
r
,!\
AC a b= +
uuur r r
.
n4HR'*"<2<Jx&;x&
a
r


b
r
.
Tình huống 5:P3!,+x&+3(bằng nhận dạng và thể
hiện khái niệm)4
‚g@='\
o(0\H<"9<JU,+3+x&4
oUW\E<J<"9x&
b ka=
r r
"3kx&
a
r
4
•
5"1\e),+.'4
‚g!=9\
e(
PsCP)s4@8B8"98<
sCsPd8)sCP4
P)4P(8<)<^„5„
g 
7BC MN=
uuur uuuur
                                  7g 

7
MN CB= −
uuuur uuur
ng 

7AB MB=
uuur
                   ug

7
BM CA=
uuuur uuur
tg
7CA AN=
uuur uuur
rg
nCM MG=
uuuur uuuur
4
}g
7
n
CG CM=
uuur uuuur
•g
n
7
MC CG=
uuuur uuur
•g
MC NB=
uuuur uuur
P)74Zx&
nBK MN=
uuur uuuur

4
P)n4Z+x&
x
r

ux BM= −
r uuuur
‚gH<+"1T8.
C"\."$) !='.fv
'..8+3)(g
C"7\H(UK4
C"n\5T8.4@v'K*h(K'
^h8%x<3(h(3<."h
;9h(3>(bT.4
•
‚gZ(K3T8.
4:3T8#<"9(8'<^T,<"91
<JU,+3+x&4
74P..7h(\
]…(\5'<"#ICP8><oCo‰n@
]…(7\5'<"#ICP8><oCo‰n@x&
BK
uuur

MN
uuuur
/"4
n4P..?8^^!2<J<<Bx&
x
r

<.
dS<"9h\<*>K8<<Bx&
x
r
f,1=<Cg4
‚go(8><?
]O.K*2(bT.K.T8
dS2k*;4
Tình huống 6:P3!.A<"#I[I
‚g@='\
o(0\o%)<JU.A<"#I[I4
oUW\%A2<J.A<"#I[I4
5"1\e),;9+.'4
‚g!=9\
]H<+\fH<+ Ag4
dS\Ž'B*8!.A<"#I[I4
HO\
7q
dS\HR'2<J.A<"#I[I4
HO\
]H<+7\f1!!g
e(
    PK. SABCD .< ABCD 8K *Y SA =
7
 
f gSA ABCD⊥
4 M, N 8B8"98K (   A
8'SBSC
P)4Ph(<)h(   <^„ …
(„5„

gd.A<"#ISD [  I
fABCDg8
SDCR
4
7gd.A<"#ISD [  I
fABCDg8
ASDR
4
ngd.A<"#ISD[IfABCDg8
SDAR
4
ugd.A<"#ISC[IfABCDg8
SADR
4
P)74E<J,.A<"#ISC[IfABCDg4
P)n4E<J.A<"#ISA[IfAMNg4fd9h\P0SC

(AMN)K<SCfAMNgg
‚gH<+"1T8.
C"\H(UK4
7
C"7\5T8.4@v'K*h(K'
^h8%x<3(h(3<."h
;9h(3>(bT.4
‚gZ(K3T8.
P)4…(n8<^KAD8K(SD8'(ABCD).A<"#
ISDAD8.
SDAR
P)74d.A<"#ISC[IfABCDg8.
SCAR


SCAR
‰ut

4
P)n4Z=hdS8)l1l45'
+#%..T8#<"9)lKdSB9
h<.Tb($4
‚go(8><?
]O.K*2(bT.K.T8dS
2k*;4
u] o(bT!\
]5;0!\5(<"!1!5+3
(1+1"&K55He54
a!\qP`Cn`7s4
a<30\qPn`Cr`7st4
:J<!\5"#5He5a'ph: 4
:<T*T,;*(- 8!8<30
.8"&<"&4
77
]p<+(!$8!
8<304
]Ov(! ;0T<?l>
'1#?!1!$"#5He5 b"&
194
]P8*!fT8!8<3
0/8+<?/#g=<,*Y\
€:!%(04
€:?[B<X<+z8!6W94
4.1.Đánh giá về mặt nắm kiến thức.

O(8^ <R(3',
<"9*T38!\
Bảng 3.2. Bảng thống kê các điểm số (X
i
) của bài kiểm tra
H•@
O•
HO
O•
C‘F
o5
O•C‘FoF’@5|s:“5:F’@E

 7 n u t r } • • q
:P n7 n7 q t  7 n7 nq r n u q
5 nq nq q 7 r t 7r 7} 77 7 • 7
7n
Đồ thị 3.1. Biểu đồ phân bố điểm của hai nhóm ĐC và TN
4.2. Đánh giá về mặt tinh thần đồng đội và rèn luyện kĩ năng hợp tác
5xb(1$8!> ,$
88 ;,.B94K
..<+'^,<+T84
p(<?W1Vh(#!<"9(bT\
]o . ,94HB(xY#
98 ;.<(•qu”,93"#2'<"99
4:?<.0l9/9B<34
7u
SKUW98!834P
<?l&!5.<+,45 
b<+.UW9<"9j"!bT

'.<"9W8'4
p<;W1Vh(dS<3•dS1#<"9\
]P.•t”'<#1!8[3I<J
!1=eeZH9<"9,,j"
UW94
 ]P.•••'Y'1="&91
!54
"b<+!><?.,T.!
bT!^8U+(0~UW2R+"#
4

PHẦN III- KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1- Những đánh giá cơ bản nhất
pbK'0Ooo<R<"9A(bT\
4 '0+3><??&$8h8~"&1
9<R8&$3!1=eeZH9+1<3"9=
4
7t

×