Tiểu Luận những giá trị nền tảng của văn hoá Mỹ như giá trị về lao động quan niệm về công bằng.DOC

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Lời mở đầu
Văn hoá Mỹ đợc phổ biến bắt đầu từ khi những ngời Anh đầu tiên định
c năm 1607. Từ thời điểm đó lịch sử Mỹ là lịch sử của những tiến bộ, từ đời
sống hoang dã đến các loại máy bay phản lực, tất cả chỉ diễn ra trong vòng hai
thế kỷ. Ngày nay Mỹ đang là một cờng quốc thơng mại lớn nhất trên thế giới,
và ảnh hởng của nền kinh tế Mỹ đến nền thơng mại toàn câqù là vô cùng lớn.
Chính vì vậy việc nghiên cứu về Mỹ nói chung hay nền văn hoá Mỹ nói riêng
là một việc hết sức cần thiết đặc biệt đối với các Công ty muốn xâm nhập thị
trờng Mỹ.
Ngời Trung Quốc có câu:"Thập lý bách đồng phong, bách lý bất đồng
tục" có nghĩa là qua mời dặm đờng thì khôgn cùng một cơn gió, qua trăm dặm
thì không cùng một phong tục. Điều đó cho chúng ta thấy kinh doanh trên một
quốc gia khác thì sự khác biệt về văn hoá sẽ gây ra vô số khó khăn và Công ty
sẽ vấp phải nhiều vấn đề lan giải.
Bài viết này em không hy vọng mang đợc nhiều thông tin về văn hoá
Mỹ nh: sự khác biệt về văn hoá giữa các vùng của Mỹ, những món ăn, những
tính cách bài viết này em sẽ đi sâu vào những giá trị, những quan niệm tạo
nên nền tảng của văn hoá Mỹ để từ đó đi sâu vào phân tích sự ảnh hởng của nó
tới tập đoàn ô tô nisan của Nhật khi bắt đầu thâm nhập vào thị trờng Mỹ. Qua
đó rút ra bài học kinh nghiệm cho doanh nghiệp Việt Nam. Cuối cùng em rất
mong đợc sự góp ý của thầy cô, đặc biệt em xin chân thành cảm ơn cô Hờng
(Tiến sĩ - Giáo s chủ nhiệm bộ môn kinh doanh quốc tế) đã hớng dẫn cho em
hoàn thành đợc bài viết này.
1. Văn hoá Mỹ.
"Chúng tôi không cho là mình có những tiêu chuẩn giá trị riêng, chúng
tôi chỉ đơn giản nghĩ rằng những phẩm chất mà chúng tôi tôn trọng cũng
chính là những gì rất chung và hệ trọng đối với mọi ngời".
200 năm một con số lớn so với đời ngời nhng lại qúa nhỏ bé khi nói về
lịch sử một quốc gia. Nhng lịch sử 200 năm nớc Mỹ lại là niềm tự hào của dân
tộc Mỹ, niềm tự hào của những ngời yêu tự do bình đẳng, và rất mong muốn

sống hạnh phúc trên thế giới này. Quan trọng hơn hết chính lòng mong muốn
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
đó là cái nền tảng tạo nên những giá trị, quan niệm đã đợc truyền lại trong t
duy các thế hệ Mỹ.
Quyền tự do tự chủ:
Ngời Mỹ quan niệm rằng cơ sở của hạnh phúc là tự do và các thế hệ Mỹ
đã phải trải qua rất nhiều cuộc đấu tranh để đòi quyền tự do. Tuyên ngôn Mỹ
năm 1976 có nêu quyền tự do là quyền mà tạo hoá mang cho. Trong truyền
thống văn hoá của mình ngời Mỹ củng cố niềm tin chắc chắn vào tính bất khả
xâm phạm của quyền tự do và sự tin tởng chắc chắn vào quyền đó. Chính vì
niềm tin đó cho nên ngời Mỹ đợc cho mình có nghĩa vụ can thiệp mọi quá
trình dân chủ hoá để bảo vệ tự do - tự do theo quan điểm của họ. Họ tin có thể
thay đổi đợc vào một tơng lai tơi sáng hơn. Họ thay đổi bởi vì họ khao khát h-
ớng tới tơng lai, một tơng lai tơi sáng.
Trong khi nhiều xã hội khác nhìn lại quá khứ để tìm sự chỉ dẫn thì ngời
Mỹ luôn hớng tới phía trớc. Với ngời Mỹ lịch sử của nớc mình là một sự tiến
bộ không ngừng. Do quan niệm có thể thay đổi, có thể cải tiến đợc thực tại
nên ngời Mỹ nh chúng ta thấy:Luôn vội vã. Ngời an phận thơng chấp nhận
sống nh nó vốn có còn ngời năng động thì tìm mọi cách để vợt nên. Và chính
vì thế nếu nhận xét là một ngời năng động đều đợc xen nh là một lời khen
xứng đáng nhất.
Sự thay đổi còn thể hiện ở chỗ các công ty Mỹ liên tục thay đổi cơ cấu,
giảm biên chế do đó công nhân thờng hay bị thải hồi. Về phía mình các công
nhân luôn đợc tự do trong việc cải thiện vị trí của họ bằng cách tìm các công
việc mới và nhanh chóng chuyển việc nếu kiếm đợc công việc tốt hơn.
Tóm lại đối với bất kỳ ngời Mỹ nào từ những ngời nhập c đầu tiên cho
đến thế hệ Mỹ ngày nay tự do luôn là một cái gì đó rất thiêng liêng tồn tại
trong lòng ngời Mỹ qua bao thế hệ.
Sự bình đẳng.

Với ngời Mỹ công bằng và quyền tự do cá nhân luôn gắn bó chặt chẽ
với nhau. Có bình đẳng sẽ có bình quyền, và thực tế đây là một dân tộc mà
mỗi khát vọng của một con ngời đều đợc tạo điều kiện. Việc tất cả mọi ngời đ-
ợc hởng một cách ngang bằng mọi cơ hội để thành đạt đã tồn tại nh một niềm
tin thiêng liêng. Hơn nữa những hệ thống của Mỹ tạo cho mọi ngời có một ý
thức rõ ràng là tất cả đều chơi cùng một luật. Công việc của Chính phủ là giữ
cho cuộc chơi đợc công bằng, bảo vệ quyền lợi của mọi cá nhân. Hiển nhiên
là khi con ngời ta tin rằng ít nhất họ còn có đợc một cơ hội thì họ sẽ có động
cơ để thử sức mình (niềm tin này thờng là ngây thơ nhng nó giúp cho ngời ta
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
luôn phấn đấu). Chính điều này làm cho đẳng cấp xã hội Mỹ bị mờ đi, không
có sự phân tách rõ ràng nh ở các quốc gia khác và điều đó thúc đẩy ngời ta
luôn luôn phấn đấu vơn lên để thay đổi số phận. Điều này có những mặt tích
cực nh làm việc hết mình, luôn có những ý kiến thông minh nhng kèm theo nó
là tâm trạng luôn cảm thấy không thoả mãn. Vì ngời Mỹ luôn phải phấn đấu,
nên họ không bao giờ gắn hẳng mình vào một tập thể. ở Mỹ mọi ngời đều
phải phấn đấu vơn lên để trở thành một "ngôi sao". Do đó mức độ gần gũi giữa
mọi ngời với nhau bị hạn chế rất nhiều. Trong khi đó ở Nhật một ngời nào đó
làm việc gắn hẳn suốt cuộc đời của họ vào một công ty hay một tập thể nào đó
là điều rất hiển nhiên. ở Nhật sự thành công là sự đóng góp chung là cả tập
thể còn ở Mỹ đó lại là sự nổi trội của một cá nhân nào đó làm ra.
Một điều khác nữa ở các Công ty của Nhật tính công bằng thể hiện ở
chỗ mọi quyết định đều đợc thông qua sự biểu quyết của tập thể - mang tính
công bằng. Trong khi đó ở những Công ty Mỹ sự quyết định đợc nhanh chóng
thông qua của những ông chủ - thờng là rất ít ngời (họ dựa trên số liệu thực tế
và sự dự đoán củ mình).
Nói tóm lại niềm tin vào sự công bằng về cơ hội thúc đẩy ngời Mỹ làm
việc một cách điên cuồng và say mê kiếm tiền để tạo địa vị xã hội hiện có của
mình. Nếu bạn tin rằng bạn vẫn còn có một cơ hội thăng tiến dù chỉ là rất

mỏng manh chắc chắn bạn sẽ nỗ lực hết mình.
Giá trị của lao động: "ở Mỹ công việc là công việc" - calvin coolidge.
Niềm tin vào sự tiến bộ, ý thức đợc tầm quan trọng của những kết quả
thực tế đem lại, đã kích thích lòng nhiệt tình của ngời Mỹ khi bắt tay vào một
công việc mới. Môt ngời Mỹ tự tạo chân dung mình bằng hành động, vì vậy
ngay cả sự giàu có cũng không lấn át đợc đức tính cần cù lao động của họ.
Chính những ngời thanh giáo là một trong những nhóm ngời định c đầu
tiên và tồn tại lâu đời nhất đã duy trì những giá trị thật phù hợp để có thể tồn
tại đợc trong một thế giới hoàn toàn mới và xa lạ: đó là tính tự lập chăm chỉ
cuộc sống căn cơ thanh đạm và tuân theo sự dẫn dắt của lơng tâm. Làm việc
tốt và chăm chỉ là những đức tính đợc đánh giá cao, những ai không có phẩm
chất đó sẽ không những ngời ngang hàng kính nể và khó có thể vơn tới một
địa vị cao. Ngày nay điều đó lại càng đúng, ngời Mỹ tin rằng để đợc ngời khác
tôn trọng thì anh ta phải có tài năng và thành công. Càng thành công thì ngời
đó càng phải làm việc siêng năng, phải dành nhiều thời gian cho công việc chứ
không phải cho gia đình.
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Có rất nhiều ngời trên những quốc gia khác nhau đặc biệt là ở các nớc
Châu á, đánh giá ngời Mỹ là những ngời lạnh nhạt với tình cảm gia đình, nh-
ng thực tế thì không phải nh vậy bởi vì ngời Mỹ quan niệm trong tất cả các
hoạt động của con ngời thì công việc là quan trọng nhất. ở các nớc khác việc
một ngời thân bị ốm, anh em họ hàng gặp rắc rối có thể là một lý do để nghỉ
việc chính đáng. Nhng ở Mỹ thì không thế, công việc đặt lên trên tất cả mọi
yếu tố khác. Ngời Mỹ làm việc điên cuồng tới mức niềm say mê kiếm tiền,
không hề ngợng ngùng đợc đặt lên cao hơn tất cả các tình cảm khác. Điều đó
có lẽ đúng phần nào song vẫn còn có nhiều giá trị khác cao hơn đồng tiền chi
phối ngời Mỹ.
Hẳn là mọi ngời sẽ rất ngạc nhiên khi thấy ngời Mỹ say mê kiếm tiền
nh vậy cho dù anh ta rất giàu có, điều này trái ngợc hẳn với quan niệm phơng

đông truyền thống: "đủ thì dùng". Nguyên nhân có thể đa ra ở đây để giải
thích cho quan điểm này của ngời Mỹ có thể rằng:
Một là, từ quá khứ truyền lại.
Nh đã nói ở phần trên những ngời thanh giáo đã duy trì những giá trị
thật tốt đẹp nh: tính tự lập, chăm chỉ trong đó những ngời tôn giáo còn quan
niệm rằng: Những thành công trên trái đất này là biểu hiện của sự nâng đỡ của
chúa. Do đó họ cũng không thấy mâu thuẫn với việc kiếm tiền và việc lên
thiên đàng. Ngời Mỹ không coi sự nghèo khổ là thánh thiện, ngợc lại họ cho
rằng những cái mà con ngời ta có đợc thể hiện cái mà ngời ta xứng đáng đợc
hởng. Ngời Mỹ chỉ muốn tiếp tục kiếm thêm tiền, bị thúc đẩy bởi đạo lý của
ngời thanh giáo cũng nh bởi ớc muốn có thêm nhiều tiền.
Hai là, ngời Mỹ luôn muốn mình có đợc địa vị cao và đồng tiền chính
là chìa khoá để tiến đến địa vị xã hội đó. Một điều thật phi lý ở Mỹ là nếu anh
thuộc tầng lớp trên mà lại không có tiền. Tầm quan trọng của tiền là nh vậy,
nếu anh có tiền anh có thể mua ô tô, nhà, thuyền buồm và tham gia một câu
lạc bộ của những ngời giàu có. Anh ta sẽ tiếp nhận không chỉ vì anh ta có tiền
mà vì đồng tiền chứng minh đợc rằng anh ta đã hoạt động trong một xã hội ở
một cấp độ cao cấp.
Việc kiến đợc nhiều tiền là biểu hiện của sự thành công và họ chỉ ra cho
thế giới biết rằng họ đã sống theo nh đúng lời nguyện của mình.
Có thể nói những nền tảng văn hoá nh: sự tự do, sự công bằng, niềm tin
vào lao động đã tạo ra trong t duy của những ngời Mỹ về một tơng lai tơi
sáng hơn.
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Sự ảnh hởng của văn hoá tới kinh doanh quốc tế trong thời đại ngày nay
đang ngày càng sâu sắc. Do đó việc am hiểu văn hoá nói chung, văn hoá Mỹ
nói riêng là rất cần thiết cho những doanh nghiệp vào thị trờng Mỹ.
2. ảnh hởng của văn hoá đến nisan
Nisan là một trong những tiểu đoàn sản xuất xe hơi lớn tại Nhật sản l-

ợng không chỉ đứng đầu không chỉ Nhật Bản (1,7 triệu chiếc/năm) mà cũng
rất nổi tiếng trên thế giới chỉ đứng sau General motor của Mỹ tập đoàn nisan
là một trong những điển hình kinh tế Nhật sau chiến tranh.
Sự thành công của nisan đạt đợc nh ngày hôm nay là do xác định đợc
chiến lợc phát triển của thị trờng đúng đắn trong đó việc nisan thâm nhập vào
thị trờng Mỹ là một bớc tiến dài để vơn đến thành công. Ngay từ những năm
1964 ngành công nghiệp xe hơi của Nhật Bản ngày càng chín muồi thị trờng
trong nớc thể hiện tình hình bão hoà, nisan đã ý thức mau lẹ việc thu hút đợc
những kỹ thuật tiên tiến nớc ngoài và tính cấp bách đi vào trong việc đi vào thị
trờng quốc tế trong đó thị trờng Mỹ là mục tiêu hàng đầu vì thị trờng Mỹ có
đầy đủ nhân tố để nisan có thể phát triển và bành chớng quy mô của mình.
Tuy nhiên việc khó khăn đạt ra cho nisan chính là sự khác biệt về văn hoá.
Nisan nhà sản xuất xe hơi giàu bản sắc Nhật Bản nhất trong số các tập đoàn xe
hơi xứ Phù Tang, sẽ phải làm thế nào để thích nghi với một nền văn hoá phơng
tây hoàn toàn trái ngợc với nền văn hoá phơng đông vốn có của mình? Phần
này sẽ phân tích ảnh hởng của văn Mỹ đến nisan và làm thế nào để nisan có
thể thích nghi một cách nhanh chóng đến nh vậy.
Nisan nỗi lo đánh mất"Bản sắc Nhật Bản"
Sự trục trặc từ cơ cấu tổ chức: Sự tự do không dàng buộc và tập thể đã
làm cho ngời Mỹ luôn luôn thay đổi công việc, không bị vớng víu vào gia đình
hay những luật định của cộng đồng. Chính điều này là nỗi lo lớn nhất của
nisan khi bắt đầu bớc chân tới Mỹ, nền văn hoá truyền thống Nhật Bản từ xa
xa truyền lại không cho phép con ngời ta từ bỏ ông chủ của mình, đi ngợc lại
đó là phản bội lại lòng chung thành một điều không thể chấp nhận đợc ở Nhật
Bản. Việc một công nhân Mỹ chỉ làm cho nisan khi công ty trả lơng cho anh
ta cao hơn những Công ty sản xuất xe hơi khác và sẽ từ bỏ nó nếu nh Công ty
trả cho anh ta lơng thấp hơn điều đó làm cho không ít nhà quản lý của Nhật
Bản lo lắng. Sự thay đổi trong công việc của ngời Mỹ làm cho cơ cấu tổ chức
trở lên bất ổn định, hệ thống sản xuất trở lên không liên hoàn và nhịp nhàng
chỉ vì thiếu đi một khâu nào đó. Tất nhiên hậu quả của vấn đề này không có gì

5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
là to lớn lắm, nhng thật là nghiêm trọng nếu nh ngời công nhân Mỹ là một nhà
quản lý. Tình huống sẽ là:
- Anh ta sẽ bỏ Công ty nếu lơng thấp.
- Anh ta sẽ ra đi chỉ vì anh ta cảm thấy ngời điều khiển anh ta
kém năng lực hơn anh ta.
- Anh ta cảm thấy gò bó vì luôn luôn phải sống trong một cái tập
thể mà anh ta không mong muốn (đơn giản là vì anh ta không đợc dạy ở
phổ thông rằng tập thể là quan trọng hơn cá nhân. Nh đây là Mỹ vì vậy
anh hoàn toàn có lý).
Và hậu quả sẽ là:
- Các hoạt động của Công ty sẽ đình trệ trong một thời gian chỉ vì
các quyết định cha đợc thông qua, do ban lãnh đạo đang bất ổn.
- Các nhà quản lý đến từ Nhật Bản sẽ đặt câu hỏi:
Tại sao anh ta cũng làm vịêc nh tôi với sản lợng công việc và chất lợng
công việc chẳng hơn gì tôi mà lơng anh ta lại cao hơn tôi?
Con ngời này luôn muốn nổ trội hơn ngời khác vậy thì cứ để cho hắn là
một ngời để xem hắn sẽ giả quyết vấn đề này nh thế nào?
Rốt cuộc xung đột sẽ xảy ra trong cơ cấu lãnh đạo và hậu quả là kinh
doanh ngày càng trở lên tồi tệ cho dù sản phẩm Công ty, dịch vụ của Công ty
đáp ứng thị hiếu ngời tiêu dùng
Một sự thực là nisan và các chi nhánh tại Mỹ không phải lúc nào cũng
đồng lòng, đặc biệt là khi phải lựa chọn đờng lối phát triển trên thị trờng Mỹ .
Có lúc mâu thuẫn chỉ là một vấn đề rất nhỏ nhng có những bất động này sinh
từ những quyết định mang tầm chiến lợc về sản phẩm.
Một ví dụ cho thấy điều đó: Khi chi nhánh tại Mỹ yêu cầu Tokyo thay
đổi tên cho sản phẩm mang tính mạnh mẽ hơn: Con cọp, báo thay vì nh cái
tên yểu điệu mà Tokyo đã đặt: Cô tiên, bầu trời xanh
Do quan niệm về tự do khác với ngời Nhật nên ngời Mỹ ít khi ràng

buộc vào tập thể, một sự thật mà Tokyo không thích chút nào. Vì vậy, để giảm
bớt đi rủi ro từ điều này gây ra nisan đã xây dựng một nhà máy tự động hoá
cao để hạn chế số lợng công nhân qua đó mà giảm thiểu sự ảnh hởng của văn
hoá Mỹ tới truyền thống Công ty.
Trong nhiều lĩnh vực nh: sơn và hàn đều là máy làm và ngời chỉ đứng
trông máy. Ngoài ra nisan chỉ thuê những thợ có tài về điện và điện từ, có thể
sửa chữa những máy phức tạp (đây là mảng mà nisan vừa thiếu vừa yếu), và
trả lơng khá cho họ (ngoài lơng chính còn có lơng làm thêm giờ, kiếm mỗi
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
năm lên tới 29.000 USD tơng đơng với lơng một Giáo s Đại học thời đó trong
một năm) .
Để tiết kiệm thời gian nisan chỉ dành một năm có 12 giờ họp lãnh đạo
và loại bỏ hầu hết các giấy tờ quan liêu mà trớc đây thờng làm ở Nhật. Đơn
giản hoá cấp lãnh đạo, làm cho ngời lãnh đạo cũng đến gian máy làm việc với
công nhân. Đây là sự biến đổi hết sức sâu sắc vì nh ta biết ở Nhật sự phân biệt
đẳng cấp rất lớn. Một lãnh đạo khác với một công nhân ở chỗ: ông ta có một
"chỗ ngồi cố định trong Công ty".
Không những thế nisan còn chuyền tinh thần lao động của những ngời
công nhân Nhật tới những ngời công nhân Mỹ, đó chính là: sự đoàn kết trong
Công ty, cùng lao động để hớng tới một mục đích chung cho tập thể
Sự đề cao chủ nghĩa cá nhân, coi trọng tài năng và sự năng động cá
nhân cũng ảnh hởng không nhỏ tới nisan bởi vì chính niềm tin vào những điều
đó nên ngời Mỹ thờng có tính "nổi trội" trớc đám đông, muốn độc lập vơn lên
những đỉnh cao. Nisan không thích điều đó bởi vì nó đi ngợc lại truyền thống
Nhật Bản: đề cao sự đồng thuận, coi trọng thành tích tập thể, từ bỏ cái tôi của
mình trong tập thể
Tuy nhiên chính sự muốn tự vơn lên này cho nên ngời Mỹ rất năng
động và sáng tạo, mà điều này thì công ty rất cần để phát triển và cải tiến sản
phẩm. Một ví dụ từ Toyota cho thấy điều đó:

Vào cuối những năm 1990, các nhà lập kế hoạch sản phẩm Nhật Bản
khăng khăng phản đối ý kiến của các đồng nghiệp Mỹ về loại xe tải nhỏ 8-V.
Để thay đổi, nhà điều hành Mỹ đã đa các đối tác Nhật Bản đi xem một trận
đấu bóng đá, và dừng lại một chút trên bãi đỗ xe của sân vận động Taxes. Tại
đó các nhà quản trị Nhật Bản nhìn thấy hàng dãy xe tải lớn nhỏ đủ kích cỡ. Và
cuối cùng, họ cũng công nhận rằng ngời Mỹ nhìn theo con mắt thơng mại
hơn. Kết quả là loại xe Tundra ra đời bán với giá 25000 USD/1chiếc.
Qua đó ta thấy ngời Mỹ luôn luôn từ thực tế đi vào kinh doanh và
không có một định kiến, điều đó làm cho sản phẩm luôn luôn đợc cải tiến thay
đổi phù hợp với thị hiếu ngời tiêu dùng, một điều mà ngời Nhật còn phải học
tập rất nhiều. Phát huy tinh thần năng động sáng tạo của ngời Mỹ kết hợp với
sự chăm chỉ lòng chung thành của ngời Nhật nisan đã thúc đẩy sự phát triển
của Công ty ngày một phát triển, kết hợp mà không mất đi bản sắc Nhật.
Sự đảo lộn trong nếp sống:
Một thử thách khó khăn đối với nisan trong công cuộc thâm nhập thị tr-
ờng Mỹ đó là: quan điểm về công việc ở Mỹ.
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
ở Mỹ công việc là công việc và ngời ta làm một cách điên cuồng để
hoàn thành công việc. Khi nghiên cứu quan điểm này của ngời Mỹ, các nhà
lãnh đạo nisan hay bất cứ các nhà quản lý của Công ty nào khác đáng ra phải
cảm thấy là mừng rỡ nhng làm việc quá chăm chỉ lại gây ra khó khăn cho
nisan. Thật là buồn cời!
Những nhà máy xe hơi ở Mỹ không chỉ làm hai ca mà nhiều lúc còn
làm ba ca. Làm ca đêm với công nhân Mỹ thì chẳng có vấn đề gì nhng đối với
công nhân Nhật thì lại thành một vấn đề rắc rối. ở Mỹ nhà cửa rộng rãi, tử tế,
công nhân làm đêm về đều có chỗ nghỉ nghơi. ở Nhật không thế, nhà bé, lấy
đâu ra chỗ cho ngời làm ca đêm về? Tất nhiên giải quyết vấn đề này đối với
Công ty là quá đơn giản vì hiện tại nó đang ở trên thị trờng Mỹ. Nhng cái vấn
đề chủ yếu lại không ở đó mà ở chỗ ngời Nhật không thích làm ca đêm, ngời

ta ghét khi phải làm nhiều ca. Chẳng ai ngủ đợc và giờ ăn uống trong nhà bị
đảo lộn. Từ ngời công nhân cho đến các nhà quản lý cao cấp của Nhật, tất tần
tật họ đều ghét phải làm nh vậy cho dù làm ca đêm lơng cao hơn (thờng là
tăng lên 50%). Nhng cũng chẳng có một ông "Japan" nhận cả. Nisan giải
quyết vấn đề này bằng cách cứ làm một tuần ca đêm thì lại làm một tuần ca
ngày, hoặc chỉ áp dụng ca đêm cho công nhân Mỹ (tất nhiên phải luân chuyển
ca làm cho họ).
Thay đổi: Tồn tại hay là chết.
Trong những năm đầu tiên mở thị trờng Mỹ nisan nhận thấy trớc hết
cần nghiên cứu thị trờng Mỹ, tìm ra nó sẽ mua cái gì? Katayama (Chủ tịch chi
nhánh nisan tại bờ biển phía tây Mỹ) thấy rằng Califonia (một bang ở miền
tây nớc Mỹ) có một thói quen mua sắm không cố định, luôn thay đổi. Họ
thích thay đổi nh trớc đây họ đã từng cắt với quá khứ mà tới vùng này, do đó
họ sẽ thích mua một cái gì mới nh xe Nhật. Cái quan trọng nữa là khác với ở
Nhật mạng lới đại lý cực kỳ quyết định. ở Mỹ đại lý là khách hàng thực sự
của Công ty. ở Nhật Công ty đa các ngời quản lý bị lu đầy vào việc đại lý, trả
lơng cho họ thấp và coi thờng họ.
Nisan đã đặt ngay một mạng lới đại lý dọc bờ biển phía tây và cho họ
một món hời to: họ đợc hởng từ 18 - 20% tiền lãi (trong khi các Công ty Mỹ
chỉ trả cho đại lý từ 12 - 13%). Không nhiều thì ít ai lại đi gõ cửa thiên hạ mời
mua một chiếc xe ít nghe nói đến. Hơn nữa do phân tích doanh nghiệp Mỹ
nisan đã đi tới thấy rằng con đờng duy nhất cho Công ty phồn vinh đó chính là
làm giàu cho các đại lý.
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Nisan cho rằng nếu Nhật đổ hết tất cả các năng lợng và tài nguyên vào
mọi vùng của Mỹ thì chắc chắn sẽ thất bại. Nên bắt đầu lặp những đầu cầu ở
bờ biển, từ từ kiếm tiền để chi cho quảng cáo và chỉ đến mức nào đó mới mở
rộng vào những vùng đã đợc chọn lựa ở sâu trong nội địa.
Nisan tuyệt đối tin rằng nhân tố quan trọng nhất để thành công là cung

cấp đợc dịch vụ thích hợp. Một phần nào thị trờng Mỹ giống nh tù nhân của sự
giàu sang của đất nớc. "Giàu quá không thiết sửa xe" ngời ta có thể thay đổi
hẳn một bộ phận chứ không thích một chiếc xe "tu sửa". Chế độ đã đợc thiết
kế để sản xuất một chiếc xe lâu chừng 3 - 4 năm rồi khi nó bắt đầu h thì sẽ đa
nó xuống lớp dân nghèo hơn. Các công ty và đại lý không phải cố gắng nhiều
để phục vụ vì nhiều khách hàng dễ dàng mua một chiếc xe mới. Trong khi đó
vẫn không ít ngời Mỹ phàn nàn là thiếu dịch vụ xe. Họ gồm cả ngời già, trẻ,
và những ngời nghèo hơn, tất cả đều cần xe bền, không hao xăng mà tiềm
năng họ là những khách hàng tốt.
Công ty volkswagen đã làm ăn tốt với khách hàng này. Nisan bèn lấy
volkswagen làm mẫu mực. Không đánh bại đợc thì ít ra cũng phải thi đua với
nó. Tuy nhiên một vấn đề là chiếc ô đầu tiên của nisan (Dasun) đem tới Mỹ là
quá tệ, giá nó 1616 USD và các nhà quản lý của nisan đều tự hỏi: tại sao lại có
ngời bỏ tiền ra mua nó?
Nhiều khi giám đốc tiêu thu phải tự tay lái chiếc xe hỏng của khách
hàng sang biên đờng để sửa chữa. Không chỉ có nisan mà ngay cả Toyota,
chiếc xe đầu tiên của nó khi màng vào Mỹ cũng nh một quả bom kinh hoàng.
Và Toyota đã phải rút nó ngay về Nhật để cải tiến.
Cái tệ nhất là động cơ của nó quá bé 1000 phân khối (CC) trong khi xe
Mỹ lại từ 5 - 6000 CC . Không tăng tốc đợc, xe từ đờng biên đổ và xa lộ cao
tốc thật vất vả, phanh cũng yếu. Cha hết Dasun đợc thiết kế cho mùa đông ở
Nhật (ấm hơn ở Mỹ). Sang đây nó khó khởi động vì ác quy quá nhỏ, khách
hàng hỏi nhà sản xuất. Nhà sản xuất trả lời nếu khởi động mà khó khăn thì
đêm đến đắp cho nó cái chăn. Khách hàng trả lời: "Mỹ ngời ta không làm thế,
xe là thứ phụ sao vất vả với nó quá vậy?"
Ngay đến chuyện thảm sàn xe cũng là một vấn đề, Nhật thích cọ rửa xe
cho nên sàn thảm tháo ra đợc còn ở Mỹ thì không. Qúa lắm ngời ta dùng máy
hút bụi. Cái mà ngời Mỹ cần trớc hết là một cái xe khoẻ và đẹp thì Tokyo cha
làm nổi. Ngời Nhật cha hiểu hết tầm quan trọng của dáng và kiểu thì cha vào
đợc thị trờng Mỹ.

9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Nói tóm lại cần phải thay đổi, cái gì cũng phải thay đổi: từ chất lợng xe,
kiểu dáng xe, tính thẩm mỹ cho tới cách nhìn và cách đánh giá mà ngời tiêu
dùng Mỹ góp ý.
Khi bắt đầu bớc chân vào Mỹ các nhà quản trị của nisan rất ngạc nhiên
trớc sự tự do và khả năng của ngời Mỹ. Ngời Mỹ tin rằng họ muốn điều gì
cũng đều làm đợc, không nghi lễ, không kiểu cách.
ở Mỹ chủ Công ty có thể mặc áo sơ mi hở cổ và th ký quèm lại mặc
com lê cà vạt. Nói cách khác phải thay đổi một cách toàn diện từ cơ cấu Công
ty cho tới chất lợng sản phẩm đơn giản là vì thay đổi mới có thể tồn tại đợc ở
Mỹ.
3. Bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Trong thời đại nh ngày nay một doanh nghiệp Việt Nam muốn tồn tại
thì phải có những chiến lợc phát triển thị trờng lâu dài. Việc xác định thị trờng
nào là quan trọng rất cần thiết. Thị trờng Mỹ một thị trờng rộng lớn đầy tiềm
năng và đầy rủi ro. Sẽ rất bất cập cho doanh nghiệp Việt Nam khi thâm nhập
vào thị trờng Mỹ mà lại không có sự hiểu biết về văn hoá. Qua phần viết ở trên
các doanh nghiệp Việt Nam cần phải học tập các doanh nghiệp Nhật ở một số
vấn đề sau:
Một là, phải có sự nghiên cứu kỹ về thị trờng: các thị hiếu nhu cầu tiêu
dùng, hệ thống cung cấp dịch vụ và đại lý
Hai là, phải nhìn thấy đợc yếu tố văn hoá nào sẽ ảnh hởng tới con ngời
sản phẩm của Công ty, phân tích đánh giá và thay đổi cho phù hợp.
Ba là, phải có một thái độ cầu thị học hỏi những điều hay từ tính cách
con ngời Mỹ: sự năng động, sự sáng tạo, không định kiến và đặc biệt là đi từ
thực tế.
Bốn là, luôn luôn phải ghi nhớ chúng ta là ngời ngoại quốc. Đây là một
điều hết sức quan trọng vì: khi đã đặt chân lên một lãnh thổ không thuộc quốc
gia mình thì mình đã là ngời ngoại quốc do đó không đợc mỉa mai, khinh chê

những gì mà ở quốc gia chúng ta không chấp nhận đợc.
Nói tóm lại: chúng ta là ngời ngoại quốc.
Cuối cùng các doanh nghiệp Việt Nam cần phải có một tinh thần tự tôn
dân tộc, tiếp thu bản sắc văn hoá của các dân tộc khác nhng cũng phải giữ gìn
và phát huy truyền thống văn hoá của dân tộc.
Trên đây là một số nghiên cứu về văn hoá Mỹ mặc dù bài viết của em
còn nhiều thiếu sót do không có sự am hiểu về Công ty và sản phẩm một cách
chi tiết. Tuy nhiên bài viết của em tập chung vào những giá trị nền tảng của
văn hoá Mỹ nh: giá trị về lao động quan niệm về công bằng, tự do từ đó đi sâu
10
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
vào phân tích đồng thời qua đó đã giới thiệu sự ảnh hởng của văn hoá Mỹ đến
nisan một Công ty nổi tiếng sản xuất xe hơi của Nhật.
Bài viết đã cố gắng đa nhiều ví dụ minh hoạ tuy nhiên còn rất nhiều
thiếu sót nhng em mong rằng bài viết này có thể đem lại một điều gì đó mới
mẻ và quan trọng hơn hết là nó có thể đem lại những tri thức là hiểu biết về
văn hoá Mỹ cho những sinh viên khoá dới thông qua sự chỉ bảo và dạy dỗ của
thầy cô. Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn cô Nguyễn Thị Hờng đã hớng
dẫn cho em để em có thể hoàn thành đề án này
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Tài liệu tham khảo
1. Sốc văn hoá Mỹ
2. Khái quát lịch sử
3. Tạp chí Châu Mỹ ngày nay
4. Sự sụp đổ của Ford và sự đi lên của Nisan
5. Toyota Mỹ hoá.
12