Chuyên Đề Pha Chế Hóa Chất

ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM IUH.EDU.VN PHA CHẾ HÓA CHẤT

1
0509
I. CÁC CÔNG THỨC VỀ NỒNG ĐỘ
1. Nồng độ mol (mol/l, M):
Nồng độ mol là số mol chất tan có trong một đơn vị thể tích dung dịch. Nồng độ mol thay
đổi theo nhiệt độ.



 








2. Nồng độ molan (m):
Là số mol chất tan có trong 1 kg dung môi, không thay đổi theo nhiệt độ



 


3. Nồng độ phần trăm:
a. Nồng độ phần trăm về khối lượng:
Là khối lượng chất tan (g) có trong 100g dung dịch

 
 



 
b. Nồng độ phần trăm về thể tích:
Là thể tích chất tan (ml, l) có trong 100 (ml, l) dung dịch.
 


 




 


 
c. Nồng độ ppm, ppt:
 Nồng độ ppm (phần triệu khối lượng):
Dung dịch:      (cho dung dịch loãng   
Chất rắn:     
  








 

 


 Nồng độ ppb (phần tỷ khối lượng):
-    

  
-   

  
Lưu ý:   

  

  


 Nồng độ ppt (phần ngàn tỷ khối lượng)
-    

  

  




4. Nồng độ phần mol:
Hỗn hợp hai cấu tử A và B, phần mol 

là số mol của

 trên tổng số mol của hỗn
hợp.


 





ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM IUH.EDU.VN PHA CHẾ HÓA CHẤT

2
0509
5. Nồng độ đương lượng gam hay nồng độ đương lượng:
Nồng độ đương lượng số dương lượng chất gam chất tan có trong 1 lít dung dịch.



 









Trong đó:
- 




   



- Z: Số electron trao đổi trong 1 mol, số 





hay ion tham gia phản ứng trung
hòa.
6. Mối liên hệ:


 





 




  


II. CÁCH PHA HOA CHẤT
1. Pha dung dịch nồng độ mol/l 

:
a. Đối với chất rắn: Lượng cân rắn cần lấy để pha 

dung dịch có nồng độ


 


   


Với: m : Khối lượng cân (g)


: nồng độ mol/l (M)
M : Khối lượng phân tử
V : Thể tích cần pha (ml)
P : Độ tinh khiết của hóa chất

b. Đối với chất lỏng: Thể tích chất lỏng đậm đặc cần dùng để pha (ml) dung dịch có nồng
độ 







   
  

Với: 

: Thể tích dung dịch đậm đặc (ml)
V : Thể tích dung dịch cần pha (ml)
d : Tỉ trọng (g/ml)
 : Nồng độ phần trăm của dung dịch
2. Pha dung dịch có nồng độ đương lượng (


a. Đối với chất rắn: Lượng cân chất rắn cần lấy để pha 

dung dịch có nồng độ








  




ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM IUH.EDU.VN PHA CHẾ HÓA CHẤT

3
0509
Với: m : Khối lượng cân (g)


: Nồng độ đương lượng
V : Thể tích cần pha (ml)
p : Độ tinh khuyết

b. Đối với chất lỏng: Thể tích chất lỏng đậm đặc cần dùng để pha V (ml) dung dịch có
nồng độ 




 





Với: 


: Thể tích dung dịch đậm đặc (ml)
V : Thể tích dung dịch cần pha (ml)
d : Khối lượng riêng (tỉ trọng) của dung dịch (g/ml)
C : Nồng độ phần trăm của dung dịch đậm đặc
3. Nồng độ phần trăm khối lượng:
a. Chất rắn không ngậm nước: Lượng chất rắn cần lấy để pha 

(g) dung dịch có nồng
độ C



 








Với: m : Khối lượng cân (g)


: Khối lượng dụng dịch cần pha (g)
b. Chất rắn ngậm nước:
Lượng chất rắn cần lấy để pha 












Với: 

: Khối lượng phân tử ngậm nước


: Khối lượng phân tử không ngậm nước
4. Nồng độ phần trăm khối lượng – thể tích:
Cân số g chất rắn bằng  muốn pha để thành 100ml dd.
5. Phần trăm thể tích – thể tích:
 

 




Với: 

: Thể tích dung dịch cần lấy để pha



: Thể tích dung dịch cần pha


 : Nồng độ phần trăm dung dịch lấy để pha


 : Nồng độ phần trăm dung dịch cân pha

ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM IUH.EDU.VN PHA CHẾ HÓA CHẤT

4
0509
Cách 1: Pha 1 thể tích 

dung dịch có nồng độ 

 từ 1 dung dịch có nồng độ 

 với


 > 

có dung dịch 1 và dung dịch 2 tra bảng.


 




 

 

 


thể tích dung dịch 

 cần lấy là:





 

 



 

















Cách 2: Quy tắc đường chéo:
- Nồng độ :
Dung dịch đầu


 





0 

 



 













  





- Nồng độ mol hay đương lượng:
Dung dịch đầu









0 

 


 











 
