Sổ tay cho người thúc đẩy Trường học trên đồng ruộng của nông dân về cây cà phê

Sổ tay FFS về cây cà phê 1


Sổ tay cho người thúc đẩy
Trường học trên đồng ruộng
của nông dân về cây cà phê


Lưu hành nội bộ
Lâm Đồng, tháng 3 năm 2013

Dự án Tăng cường Năng lực Quản lý
dựa vào cộng đồng của
Vườn Quốc Gia Bidoup - Núi Bà


Sổ tay FFS về cây cà phê 2

LI NI ĐU
Đây l mt ti liu lm vic dựa trên kinh nghim của nhng ngưi công tc
trong hp phn pht trin cc phương n sinh k thân thin vi môi trưng
(gọi tắt là EFLO), mt trong ba hp phn của Dự n JICA-Vưn Quc gia
Bidoup-Ni B. Ti liu ny đưc biên son vi hy vọng nhng ngưi tham gia
Trưng học trên đng rung của nông dân (FFS) bao gm nhm tư vn, nhm
công tc (WG) v nhng ngưi lm công tc thc đẩy ở cng đng c th dựa
vo đ, b sung, thch ng v sa đi đ trin khai c hiu quả cc hot đng
FFS. Chng tôi hy vọng s tay Trưng học trên đng rung của nông dân về h
thng canh tác cà phê này sẽ góp phn gip giảm nh công vic chuẩn b cho
nhng ngưi lm công tc thc đẩy FFS dự kin sẽ đưc tip tục t chc trong
năm nhng năm tip theo.

Trong khi phát trin tài liu ny, chng tôi đã tham khảo ý kin các nhóm liên
quan từ cc cơ quan nh nưc, khu vực tư nhân v vi t chc xã hi, tham
gia trong vic cung cp tư vn về quản lý h thng canh tc, nông tri và tip
th, các ý kin ny đã gip pht trin đề cương v ni dung của các tài liu liên
quan đn vic tăng cưng nhận thc, đo to và khuyn nông dựa vo nông
dân. Trong khuôn kh hp phn “Pht trin cc phương n sinh k thân thin
vi môi trưng (EFLO) của Dự n, cc chuyên viên trong nhm công tc tham
gia mt s cuc họp và cung cp các khuyn cáo về vic lập chương trnh FFS.
Chng tôi đặc bit cm ơn ông Kensei Oda, c vn trưởng Dự n đã cung cp
nhiều ý kin, tài liu tham khảo và khuyn khch v gip đỡ chúng tôi trong
vic biên son. Chng tôi cũng xin cảm ơn nhng ngưi tham gia hai cuc hi
thảo vit trong năm 2011 v 2012, bao gm cc nh tư vn FFS v đi din của
các cng đng đã cung cp ý kin của họ
Nhm công tc EFLO của dự n JICA-Vưn Quc gia Bidoup-Ni B xin trân
trọng cảm ơn nhng ngưi đã đng gp ý kin và bằng cách này hay cách khác
đã gip đỡ trong tiên trình chuẩn b s tay ny, bao gm cc chuyên gia về đt,
phân v cây c phê v bảo v thực vật ở tỉnh Lâm Đng và ở Trưng Đi học
Nông Lâm TP. H Ch Minh đã dnh nhiều thi gian cho cc thảo luận vi
ngưi biên son. Chng tôi đặc bit cm ơn Trung tâm Khuyn nông tỉnh Lâm
Đng, Trung tâm Nông nghip huyn Lc Dương tỉnh Lâm Đng, các UBND xã

Sổ tay FFS về cây cà phê 3

và Th trn có các thôn mục tiêu v ý kin của nông dân trong cc cuc họp t
chc ở cc thôn Đa Blah, Đ Tro v Dara Hoa thuc xã Đa Nhim v cc thôn
Bnor B thuc xã Lt v khu ph Bon Đưng 1 thuc th trn Lac Dương đã đưc
đưa vo chương trnh.
Chng tôi rt mong nhận đưc cc ý kin đng gp cho vic b sung v sa
cha ti liu này.
Mọi ý kin xin gởi về:

   
  
i biên son: Hoàng Hu Ci


Sổ tay FFS về cây cà phê 4

NHỮNG NGƯI ĐNG GP
Ngưi biên son xin trân trọng cảm ơn:
Ông Li Th Hưng, Gim đc Chi cục Bảo v Thực vật Lâm Đng, Tư vn cho
kha đo to nhng ngưi lm công tc đo to (TOT) cho Dự án JICA-VQG
Bidoup Núi Bà, 2011;
Ông Nguyễn Trúc Bng Sơn, Gim đc Trung tâm Khuyn nông tỉnh Lâm Đng,
Tư vn cho cc kha đo to Trưng học trên đng rung của nông dân (FFS)
ở Đa Nhim, trong hai năm 2011 v 2012;
Ông Thân Xuân Quý, Gim đc Trung tâm Nông nghip huyn Lc Dương, tỉnh
Lâm Đng, Tư vn cho cc kha đo to Khuyn nông thực hnh (PBE) năm
2011, v FFS năm 2012;
Ông Phm Thanh Sơn, Nhân viên Trung tâm Khuyn nông tỉnh Lâm Đng, Tư
vn cho cc kha đo to Trưng học trên đng rung của nông dân (FFS) ở
Đa Nhim, trong hai năm 2011 v 2012;
Cô Vũ Hnh Dung, Trưởng nhóm công tác (WG) hp phn Sinh k Thân thin
vi Môi trưng, Dự án JICA-Vưn Quc gia Bidoup-Núi Bà,
Ông Võ Hng Dương, Thnh viên nhm công tc (WG) hp phn Sinh k Thân
thin vi Môi trưng, Dự án JICA-Vưn Quc gia Bidoup-Núi Bà
Ông Nguyễn Văn Tỉnh, Thành viên nhóm công tác (WG) hp phn Sinh k Thân
thin vi Môi trưng, Dự án JICA-Vưn Quc gia Bidoup-Núi Bà
Ông Bùi Th Hoàng, Tr lý hp phn Sinh k Thân thin vi Môi trưng, Dự án
JICA-Vưn Quc gia Bidoup-Núi Bà.

Đã đng gp ý kin và ti liu tham khảo cho vic biên tập S tay này.
Ngưi Biên tập


Sổ tay FFS về cây cà phê 5

MỤC LỤC
PHN 1 TRƯNG HỌC TRÊN ĐỒNG RUỘNG CỦA NÔNG DÂN 1
Chương 1. MỞ ĐU 1
1.1. Gii thiu 1
1.2. Lch s ca  (FFS) 2
1.3. c m ca FFS 3
1.4. Thích ng FFS cho h thng canh tác Cà phê  L 7
1.5. Vai trò ci ty trong FFS 8
Chương 2. Chun b Triển khai FFS 11
  11
 11
Chương 3. Chương trnh chung của mỗi buổi học 18
3.1. Gii thiu 18
3.1 Ôn li bui hc 19
 t các hot ng trong ngày 20
3.3. Phn hi hng ngày 21
Chương 4. Khởi động FFS 28
4.1. Gii thiu 28
4.2 Khai mc chính thc FFS 29
ông dân i vi FFS 30
4.4. Ni quy khóa hc FFS 32
PHN 2 PHÂN TÍCH CÁC HỆ THỐNG CANH TÁC CÀ PHÊ 34
Chương 5. Tiếp cận phân tích H thng Canh tc 34

5.1 Phân  34
5.2 Dòng vt cht   39
Chương 6. Phân tích đặc điểm của cc h thng canh tc cà phê ở Lạc
Dương 43
m ca cà phê  L 43
   47
6.3. Các u kim trng  L 49
6.4. Các lot và v trí ca chúng - xói mòn t 53
PHN 3 KỸ THUẬT CANH TÁC CÀ PHÊ 56
Chương 7. Ging cà phê và kỹ thuật nhân ging 56

Sổ tay FFS về cây cà phê 6

7.1. Các ging   L 56
7.2. Nhân ging cà phê 60
Chương 8. Tính chất của đất trồng cà phê 71
8.1 Th nào là mt loi t tt? 71
8.2. Mô t mt mt 73
8.3. Phân tích phu dit 75
Chương 9. Thiết kế vườn và trồng cây cà phê 78
9.1. Thit k n cà phê 78
9.2. B trí các hàng cây theo ng ng mc 80
9.3. Trng cây chn gió và cây che bóng 82
9.4. Trng cây cà phê 83
Chương 10. Cc chất dinh dưỡng của đất 87
10.1 Các nguyên t ng 87
10.2. Vai trò ca pH ca t 93
10.3. Các nguyên t gii hn 94
10.4. Tính toán nhu cu ng ca cây cà phê 96
Chương 11. Cc loại phân bón và hàm lượng dinh dưỡng của chúng 99

11.1 Phân bón 99
11.2 Cách biu th ng ca phân bón 100
Chương 12. Sản xuất và sử dụng phân hữu cơ 104
Chương 13. Áp dụng phân bón cho cây cà phê 108
12.1. Thi k kin thit n u) 108
12.2. Thi k kinh doanh 109
12.3. c t 110
12.4. ng cht dinh dng b l qua qu  111
12.5. ng cht ng duy trì và b mt mác 111
12.6. K thut bón phân 112
12.7. Chn oán tình trng thiu cht dinh dng 113
Chương 13. Tĩa cành và cưa gc 116
13.1. Cây cà phê và vic qun lý cây 116
 119
c 120
Chương 15. Sâu bnh hại cà phê và quản lý dch hại tổng hợp 123

Sổ tay FFS về cây cà phê 7

15.1. M u 123
15.2 Các loi sâu bnh hi chính 123
15.3. S dng Nông dc 130
Chương 15. Lập kế hoạch đầu tư và quản lý cc vườn cà phê 138
Chương 15. Sản xuất cà phê được chứng nhận 143
Chương 16. Gim st, Đnh gi và Tổng kết FFS 148
Tài liu tham khảo 153

Sổ tay FFS về cây cà phê 8

PHN 1
TRƯNG HỌC TRÊN ĐỒNG RUỘNG CỦA
NÔNG DÂN
C1. M U
1.1. GII THIU
Nhii làm công tác khuyn nông và phát trin cng ng nhn
nh r   
  mà h phi din, tuy nhiên mt s nguyên tc chính có th d c
 làm cho các hong ca h tr nên có hiu qu là sự tham gia
tích cc và ch  c tp tích cc ca
h và cui cùng, cách thc mà h áp dng nhng gì hc hc vào
ng rung ca h t
s thc hi s tham gia này bng cách cung ci

 nông dân thảo luận, chia sẻ, th nghim, đi thoi và cùng khám phá mt
s v mà h gp phng rung ca h. Trong  này
chúng tôi gii thica FFS.
MC TIÊU VÀ K VNG CA HOT NG HC TP NÀY:
Sau khi nghiên ci hc s có th:
m ch yu ca cách tip cn FFS và phân bit nó vi
cách tip cn khuyn nông truyn thng;
+ tho lun s thích ng cách tip cn FFS trong bi cnh c th ca khu
vc;
+ phân tích vai trò cy trong mt FFS.
Tài liu này da vào kinh nghim trin khai FFS trên cây cà phê trong hai
t qu hai cuc hi tho vi
 giúp nh

Sổ tay FFS về cây cà phê 9

m chính ci
hc ca nông dân.
1.2. LCH S CA T  TRÊN    NÔNG DÂN
    
  Sekolah Lapangan trưng học ngay trên đng
rung, t cách tip cn khuyc bit. 
                 
 

   
(Gallagher, 1999). T  rng sang nhic khác và qua
nhiu quc gia khác nhau trên th gip mt
tng quan v lch s phát trin cng chính ca nó n
t k thut canh tác ca tng cây trng sang h thng canh tác và các ch 

rc, và phát
trin nông thôn toàn din.
Trong thc t   
  
 bi cnh công tác ca h. Tuy nhiên,
nu xem xét nhu cng s i các h thng
bn v nhn mnh c ba khía cnh nông dân, nông nghip và
nông thôn ca phong trào xây dng nông thôn mi, trong bi cnh ca các
khu vc nông nghing phc tp và nhiFFS ph 
p cn ca nó.
FFS là m  t
v canh tác d  t c nh
  
o nghim và chia s t 
 bin và tip th mt nông sn. 
 
     

Sổ tay FFS về cây cà phê 10

 
i ti 
  khóa tp hup hun s
    
       
a h. c lng ghép vi hot
ng  tham gia, tp trung vào s chp nhn và áp
dng nhng gì h hc hi và khám phá qua FFS và s nhân rng nhu
h hc hi cho nhng nông. Mt FFS thành công là m   
 

a h. Mi
y gi vai trò tu kin cho tin trình hc hi và khám phá này có
th x 
m t hình thc thích hp mà không phi
  
 n xu p 
1.3. CM CA T       DÂN
   
1. Gio dục không chnh quy cho ngưi ln:  a
vào các nguyên tc hc tp ci ln. Nói mt cách hình nh, gio dục
cho ngưi ln ging như vic khuy mt ci tch đã c sn c phê, sa v
đưng theo mt cch thc mi. Nó da trên m
  
  
 h th  
 
quá ph thuc vào các nhng hóa h 
  
   
    
nh     , FFS

Sổ tay FFS về cây cà phê 11

   cho tng
hp c th.
2. Đòi hỏi nhng ngưi thc đẩy c kỹ năng:  
      
  
   

 h thng thi phi có các k
y tin trình hc tp ca các nhóm nông dân. S tìm kim nhng
 là mt vi 
  
c go nho (ToT). Các khóa
ToT này ph   
 
n chuyn ti và t  mt cách làm có
hiu qu  
 cùng hc tp vi nông dân trong các th nghim trên nông tr
 
   

3. Dựa trên vật hậu của cây trng v c thi gian gii hn: 
  
  
  
 
  
     
  
 
  
   
    
   

Sổ tay FFS về cây cà phê 12

  

 
  
     

   
4. Học tập theo nhm:    
   
 
      
  n có
s   
  ng hc ch
     
  i h tr 
  ch 
 

5. Học tập ngay trên đng rung:    
 
 
 n hành các hong v
    Nông trc ch t
chng hc không nht thit phi là mt mô hình kiu m
pha h thng canh tác ca khu vc và thun tin cho
n quan sát và thm ca h thng canh tác cà
n hai nông tr m hc tp,
mn kin thin và mn
kinh doanh. Ngoài ra, nhi t chn dàn x có mt
phòng hc khi thi tit không cho phép tin hành các hong ngoài tri.
6. Xây dựng nhm:   

  tin hành các ho

Sổ tay FFS về cây cà phê 13

có th    
 
          h tr      
 p tht thành phn
ca ni dung hc tp cn phc chú ý nhi 

 y các sáng ki
7. Cân bằng gia tnh cơ bản v tnh thực t: 
  
 
y các kin th
   ng
i tham 
 n này h s là khách hàng t
  

 c t 
  ny sinh trong thc t.
8. Các th nghim đ học tập trên đng rung: 

 
  
cp mt quy trình, mt s hong hc tp FFS cc tii
hình thc mt th nghim trên m 
m
2

 y các hong tho lunh
m nghing
 

   
 c tr
 
  

Sổ tay FFS về cây cà phê 14

 i ch
t.
9. Mt tin trnh, không phải mt mục đch:  
 
   dng các
bin pháp canh tác thân thin v i
thin thu nhi v   
  a ht tin
trình, không phi là mt mt
vn  m r 
 mt cách tiêu c  
1.4. THÍCH NG FFS CHO H THNG CANH TÁC CÀ PHÊ  LC

Hp phn EFLO ca d án JICA- VQG ng cách tip
c ng vi nhu cu ca nông dân và h thng canh tác ca h.
Các ni dung thích c trình bày trong Bng 1.
Bảng 1: Cc đặc điểm của một FFS cho h thng canh tác Cà phê
Đặc trưng
FFS ở Đa Nhim

Tn sut các bui hc
Hàng tun
Thi gian mi bui hc trung
bình
3 gi 30
Thi gian cng hc
Mt v, t tháng 3 n tháng 12/ 2011
Tng s bui hc
24
S hc viên t
30 (10 x 3 thôn mc tiêu)

Sổ tay FFS về cây cà phê 15

Ch  chính:
Phân tích h thng canh tác da trên cây cà
phê: toàn h thng và các thành phn ca nó,
nh các bin pháp qun lý h tht
và chng, cây trng, dch hi, thu
hoch, ch bin và tiêu th) và các v v
qun lý nông tri và nâng cao giá tr sn
phm.
P
Hc tp theo nhóm, th nghim trên nông
tri kt hp vi qun lý thích ng và kho
nghim trên nông tri

Tổng kết: Trưng học trên đng rung của nông dân l mt tin trnh khuyn
nông theo nhm dựa trên phương php gio dục không chnh quy cho ngưi
ln.

1.5. Vai trò ci t
y trong FFS
y là mt cách thc làm vic vi mi. Nó tu kin
có th và to quyn cho mi thc hin mt công vic hay mt
y không thc hin công vi, mà s dng mt
s k  trong mt tin trình cho phép các cá nhân/nhóm c mt
quynh, thit lp mt mc tiêu hay hc tp mt k a h. y
là mc phát trin, nó khuyn khích mi chia s
ng, ngun lc, m và  xác
nh nhu cu và tìm ra nhng cách thc có hiu qu  ng vi các nhu
c  (Prendiville, 2004). Trong bi cnh c     y
không phi thuyt ging mà các k  y c
khuyn khích i hvà phát tring
ca chính h. Thc t trin khai các ho
thy cách thc này mang li hiu qu không ch trong vic truyn thông mà
c trong vic áp dng các gii pháp k thut và qun lý mà nhi
tham gia có th thích ng và làm ch. Mt phn ln các hong FFS da
trên s làm vic theo nhóm. Tin trình làm vic nhóm trong thc t s thay
i t nhóm này sang nhóm khác, nh chung ca s làm vic

Sổ tay FFS về cây cà phê 16

c trình bày s c nhìn thy trong các nhóm mà i thúc
y s làm vic vi h. Mt s khía cnh ca s phát trin ca mt nhóm s
ch ny sinh qua nhng khong thi gian dài, mt s khác xy ra trong tng
cuc hp c th. hông nên gi nh rng tt c các nhóm s có cùng
mv s hc hi và làm vic chung.
Mt yu t rt quan trng góp phn vào s thành công ca mng hc
ca nông dân là nông dân tham gia phi biu th sự quan tâm i vi các ch
 cng hng h

ng h  
Tổng kết: Thc đẩy là mt phương php khuyn khích mọi ngưi chia sẻ các
ý tưởng, ngun lực, quan đim và suy nghĩ mt cách có phê phán mà không
làm thay cho họ.


Sổ tay FFS về cây cà phê 17














Hình 1. M

Hình 2. M trí mt thí nghim trng cây ph t.

Sổ tay FFS về cây cà phê 18











Hình 3. Nông dân tham gia FFS  o lun nhóm trên tha.










Hình 4. Nông dân tham gia FFS  Lo lun nhóm trong lp hc.

Sổ tay FFS về cây cà phê 19



















Hình 5. S các yu t ca FFS


y
FFS
y
Ci thin k i thúc y
thông qua trang b k n và
va hc va làm. Dành thi gian tip xúc

vi cng nhi
Tài liu hc tp:
Phát trin tài liu thích
ng v
y tp s
ng b theo
chu k vt
hu
Chia s
Quan sát
Thí nghim
Tho lun
c
c
Khuyn nông da vào
Nông dân
i hc
Áp dng
Hc tp
Kt qu/
tác dng
Nhân rng
T l áp dng/
thích ng
t/
Hiu qu
Nhóm,
F-to-F
S tham gia
Ch báo hiu qu ng:

- T l nông dân áp dng k thut mi,
bo tt, tn dng tài nguyên ti ch
(phân chung, võ cà phê) cho h thng
canh tác ca mình;
- Thu nhu sn xut
thit yu.
Tin trình:
Ch báo:

Sổ tay FFS về cây cà phê 20

C2. C TRIN KHAI FFS
2.1. M 
Mt yu t rt quan trng  trin khai thành công FFS là nông dân phc
thu hút ngay t u trong các hong trin khai FFS.  
   t
lot các cuc hp ca chính thc c tin hành v
  ch
c khi bu FFS. Thông qua các cuc
h nhn thy rc qu
phê là m ng nh
m bo h s i vic hc tp trong sut mt v/chu kc t chc
chung quanh ch 
MC TIÊU VÀ K VNG CA HOT NG HC TP NÀY:
Hong hc tp này dành cho nhy s tham gia vào FFS;
sau khi nghiên ci hc s có th:
+ duyt lc chun b c hin trong 
+ phân tích các bài hc rút ra trong tin trình chun b FFS.
2.2. C  
Qua các cuc hp chun b, các yu t cn thit cho vic t ch

nh:
1. Duyt li thông tin th cp: n các v/hn ch
n vic qu
n có v lot và
 phì c  cho vic xác
 

2. Xc đnh nhóm nông dân tham gia: Sau khi tho lun các tiêu chí la
chn rõ ràng, chn mt nhóm nông dân cùng s quan tâm, s thích hay

Sổ tay FFS về cây cà phê 21

vn  p c
 
  qu
3.  p cn và mc tiêu chông báo cho nông dân;
tho lun nhng gì h có th k vng t FFS và nhng gì FFS k vng
t s tham gia ca h. Các ni dung này c c th hóa
 Ma hp phi
ca nó, là phát trin nhng s la chn sinh k thân thin vi môi
c nhi tham gia hiu là qu
ng hp, có hiu qu  .
Nông dân tham gia biu th s i vi các ch  c v k
thut và v qun lý h thng canh tác tham gia tích
cc vào quan vinh ca các v v qu
 i pháp phù hp.
4. Nhc s ng ý tham gia FFS trong sut mt v/chu k; vi
   c bao g
luôn nhn mnh s tham gia tích cc và ch ng cu
kin then ch FFS thành công.

5. Chun b mt danh mc các ch  ng hc
 thng nht vi nông dân tham gia trong bui khai ging, nhn mnh
nhng s cam kt ca h v s tham gia, s thc hin các nhim v
hc tp i ý kin vi các nông dân trong các hong trao
i nông dân vi nông dân.
6. Xác nhn s ng ý v  dài và m ng xuyên ca mi bui
hc trong bui h
 
yu ty nhng
ngi tham gia  ca h.
7.   
c nông dân quan tâm và s ng
hn mô t nhim v (TOR) cy FFS.
8. nh v trí cng hc và s ng ý ca ch n. Cân nhc kh
 thc hin các bài hc, khoi c

Sổ tay FFS về cây cà phê 22

 
  au.
1. Duyt li thông tin th cp về các hn ch của sản xut của c
phê ở Đa Nhim
   
 (Giang et al., 2010); 
 
  

  các hong khuyn nông trong các thôn
m  
u tra ch

 p c tii nhiu cng
ng nông dân. D lic thu thp trong các ho quan
trng cho vic thit k ng hc.
Khi duyt lc bit các v n h
thng canh tác hi  

và công ngh c áp d 
 
 
n chn xut nông nghi
à qun lý nông tri c


  
  
 

 
t l 

Sổ tay FFS về cây cà phê 23

 
  phì và kh   
   
 

Khi tóm tt thông tin này và tho lun vi nông   
 n dn phát
trin trng tâm cng hc: các v 

u xác nh s quan tâm c

2. Xc đnh mt nhóm nông dân vi cùng sự quan tâm, sở thích
hay các vn đề.

nh mt nhóm nông dân, nam và n, mà cách tip cn và các ch  ca
ng hc h xem là mng các v ca h
  i nhóm không quá 25 nông dân, tt c t cùng
m  
 
    
    
 
m bo rng tt c nhc bao gm;
chú ý nhu cu khác nhau ca nam gii và ph n trong cùng m
h mt ph ni hc ca FFS có th khác
vi nam gi
   
    
   
3. Trình bày cách tip cận FFS cho nông dân tham gia
Trong các cuc hp chính thc hay tho lun không chính th 


Sổ tay FFS về cây cà phê 24

các ni dung sau:
i thiu cách tip cn FFS, mc tiêu, và cu trúc ca nó.
i thích và tho lun vi h v nhng gì h có th k vng t FFS.
i vi phn ln nông dân, cách tip cu mi m vi h

c s dng nó c tp ca chính h. iu
quan trng cho s phát trin thành công ca FFS là nông dân bic h có
th k vng nhng gì t nc k vng t h. Trong
khi trình bày cách tip cy cn gii thiu các hong
có th t chc trong FFS: hc hi ý kim và
i thích và tho lun nhc k vng t h:
S tham gia tích cc t tt c m 
  
    
 
 t c nhng
i có ti
i toàn b  bit nhng gì h k vng và nhc k
vng t h  
mt    và các ni dung chính
c ng hc.
4. CHỌN CH Đ ƯU TIÊN
ng hc da trên s nh và kh
qun lý h thng canh tác cho mt cây trng c th ng
u (voting) và phân hng c
c mt quynh tp thi cây tr
trong s các loài liên quan nhiu nht vi nhu cu ca h 
c h quan tâm nhiu nhc bit liên quan n vic
qu 
  


Sổ tay FFS về cây cà phê 25

5. THỜI GIAN VÀ TẦN SUẤT CA CÁC CUỘC HỌP FFS

Khi lp lch hu quan tri tham gia tho
lun v thi gian và lch trình ca các cuc hp. Nông dân khó có th dành
trn m hi hp vì phi làm mt s công vic trong nhà và trong
nông tru quan trng là phi tho lun vi h v thi gian cho mi
bui hc. Cn nh rng ph n không có thi gian dành cho vic hi h
nam gii và thi gian thích hp ph m bo ph n có
th ng hi v nông dân, thi gian
thích hp cho mi bui hc là na ngày (3-3, 5 gi
 
   
   
   t vai
trò quan trng trong công vi 
     
  
6. XÁC ĐỊNH ĐỊA ĐIỂM FFS
 chng h   
   
  
m bo rng ý
kin ca tt c nhi tham gia v m c l
 
7. QUYẾT ĐỊNH NGÀY BẮT ĐẦU VÀ KẾT THÚC FFS
Thông qua tho lu   
 nht trí v ngày b
 c bu vào tháng 7 và kt thúc
n rn vi vic thu hoch. Th
i vi m cân nhc mt
thu mong mun. Nông dân bu mùa v
 