Cẩm nang làm giàu Tài liệu khởi nghiệp

Cẩm nang làm giàu Chat Master
1
MỤC LỤC

Lời mở đầu 4
1. Giàu có hạnh phúc? 6
2. Từ ước mơ đến hiện thực 7
3. Tiến từng bước vững chắc 9
4. Phẩm chất người giàu chân chính 11
5. Làm trọn vẹn một công việc 16
6. Làm sao giàu từ tay trắng?! 18
7. Buộc mình phải tiến lên 23
8. Nâng cao năng lực bản thân 26
9. Tập trung sức lực 28
10. Bán tinh thần, chất xám 30
11. Rèn luyện suy nghĩ sâu sắc 32
12. Sức mạnh của tri thức 34
13. Ý thức về thời gian 39
14. Làm chủ và làm thuê 41
15. Con mắt của người làm giàu 43
16. Bạn nghèo bạn sợ cái gì? 47
17. Ảo tưởng làm giàu 50
18. Làm việc hay lập nghiệp? 51
19. Thái độ của kẻ nghèo hèn 52
20. Học cách sử dụng người khác 54
21. Tại sao bạn thích làm chủ? 56
22. Cơ hội là gì? 58
23. Nhận thức làm giàu sai 64
24. Đừng làm giàu liều mạng! 68
25. Chọn bạn mà chơi 70
26. Sức mạnh ở tâm 71

27. Tiền để đầu tư 72
28. 3 nguyên tắc lập nghiệp 74
29. Học cách suy nghĩ 75
30. Tinh thần làm việc nhóm 77
31. Văn bản hóa trong quản lí 79
32. Ngôn ngữ hình ảnh 81
33. Chưa có kinh nghiệm 82
34. Năng lực sư phạm 84
35. Ứng dụng khoa học kĩ thuật 86
36. Điểm con người khác nhau 88
37. Thất bại vì lâu sinh lợi 90
38. Tôi suýt phạm tội ăn cắp 93
39. Bản lĩnh hơn trong gian khó 96
40. Tại sao thất bại? 99
Cẩm nang làm giàu Chat Master
2
41. Tay trắng đầu tư 101
42. Thay đổi hay kiên định? 105
43. Tinh thần quyết thắng 111
44. 5 vấn đề cần chú trọng 115
45. Bức tranh giàu có 121
46. Phân bổ sức lực 127
47. Luận đàm về giàu có 129
48. Phẩm chất người thành công 132
49. Tố chất tạo nên số phận 133
50. Cơ hội trong nghịch cảnh 135
51. Làm sao quản lí tiền bạc 137
52. “Cái hốc” của mình 144
53. Khẩu hiệu và quyết tâm 148
54. Chăn nuôi đầy rủi ro 150

55. Học tập gì để giàu có? 154
56. Con mắt học hỏi 157
57. Làm giàu từ đặc sản 159
58. Không làm được là thất bại! 164
59. Nghèo do chí ngắn 166
60. “Mở cửa” đón tương lai 168
61. Ý nghĩa của giàu có 170
62. Bạn có đầu óc kinh doanh? 172
63. Điểm tựa trong kinh doanh 174
64. Mặt bằng kinh doanh lí tưởng 175
65. Tâm thế trong kinh doanh 178
66. Giàu bền không phải ngẫu nhiên 180
67. Đầu tư, tiết kiệm tốt sẽ giàu 181
68. Quản lí bằng những con số 182
69. Thắng lớn nhờ dự đoán giỏi 183
70. Đừng chỉ nhìn thấy tiền 184
71. Chất lượng là bền vững 185
72. Tinh thần trách nhiệm 186
73. Đề phòng bị chơi xấu 187
74. Tiền bạc quí giá nhường nào? 189
75. Thay đổi góc độ tư duy 191
76. Cơ hội từ điều chưa thể 192
77. Ganh đua để tăng năng suất 193
78. Khai thác niềm đam mê 194
79. Cơ hội ở bất cứ đâu 195
80. Khó khăn song hành thuận lợi 196
81. Giữ gìn đồng tiền cẩn thận 197
82. Tình yêu và sự nghiệp 198
83. Khéo léo mới giàu có 199
84. Làm giàu không si mê 200

Cẩm nang làm giàu Chat Master
3
85. Trực giác trong kinh doanh 202
86. Mượn tiền để kinh doanh 205
87. Biết người biết ta 206
88. Dự đoán xu hướng 207
89. Tối ưu hóa trong kinh doanh 208
90. Vỏ bọc trong kinh doanh 211
91. Trọng dụng nhân tài 212
92. Tìm ra hướng đi mới 213
93. Kinh doanh dạng chuỗi 215
94. Cải tiến không ngừng 216
95. Lùi để tiến 218
96. Thắng lợi hoàn toàn 220
97. Quan niệm về đồng tiền 221
98. Đoàn kết trong kinh doanh 223
99. Có tiền mới sinh ra tiền 225
100. Giàu có một cách bền vững 227

Cẩm nang làm giàu Chat Master
4
LỜI MỞ ĐẦU

Làm giàu hiểu theo nghĩa hẹp là kiếm ra nhiều tiền bạc, hiểu theo nghĩa rộng
là làm cho cuộc sống vật chất, tinh thần ngày càng trở nên phong phú, hạnh phúc
hơn. Điều đó có nghĩa làm giàu là nhu cầu chính đáng tồn tại trong bản thân mỗi
người ngay từ khi bắt đầu có sự nhận thức về thế giới khách quan. Mặc dù vậy, để
trở thành người giàu có trong thời buổi ngày nay không phải điều dễ dàng. Đối với
những người chưa từng trải, tri thức kém, xuất phát điểm thấp … thì chuyện bước
chân lên bục vinh quang càng trở nên cực kì khó khăn. Có rất nhiều nguyên nhân
khiến cho viễn cảnh giàu có trở nên xa vời. Sau đây là một số nguyên nhân chính:
1. Khoa học làm giàu vừa mang tính xã hội vừa mang tính tự nhiên, nó là sự
kết hợp tri thức của nhiều ngành khác nhau. Cùng với sự thay đổi chóng mặt của

các hiện tượng, sự vật thì khoa học làm giàu cũng phải thay đổi theo. Những lí luận,
qui luật … làm giàu áp dụng ngày xưa không còn phù hợp trong thời đại mới. Làm
giàu ngày xưa là theo bản năng, nhưng ngày nay nếu không học tập nghiêm túc
không thể làm giàu thành công.
2. Con người ngày càng khôn ngoan, tài nguyên thiên nhiên ngày càng khan
hiếm, dịch bệnh hoành hành, thiên tai thường xuyên … cũng khiến cho công cuộc
làm giàu ngày càng trở nên khó khăn hơn. Ngày xưa thì “chim trời cá nước” rất là
phong phú, nhưng ngày nay thì mỏi mắt tìm kiếm mới có đồng tiền. Ngày xưa thì
nuôi con gì, trồng cây gì cũng dễ, nhưng ngày nay sức đề kháng của vật nuôi, cây
trồng ngày càng yếu kém, cứ sai kĩ thuật một chút là năng suất đạt được chẳng có
bao nhiêu. Ngày xưa nhiều phân khúc thị trường còn bỏ ngõ, nhưng ngày nay mảng
nào cũng có người chen chân khiến cho cơ hội làm giàu ngày càng bị thu hẹp.
3. Cuối cùng làm giàu khó bởi người đi làm giàu chưa đủ năng lực, phẩm
chất, kinh nghiệm …
Đất nước ta, dân tộc ta chỉ trở nên hùng mạnh, hạnh phúc khi giàu có. Chứng
kiến mỗi ngày biết bao nhiêu người lao vào làm giàu cho quê hương, gia đình, bản
thân nhưng thất bại thảm hại thấy thật đắng lòng. Trong những thất bại ấy có những
thất bại gây hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Thiết nghĩ đã đến lúc chúng ta phải
nhận thức ra: Muốn làm giàu trước tiên phải trang bị cho mình những tri thức khoa
học, năng lực, phẩm chất, vốn liếng … nhất định mới bắt tay vào cuộc.
Với mong muốn là người góp chút công sức giúp các bạn có cái nhìn tổng
quan, nắm bắt được các lí luận, qui luật … cần thiết trước khi bắt tay vào làm giàu,
chúng tôi đã bỏ công sức biên soạn cuốn Cẩm nang làm giàu. Một phần kiến thức
trong đây do chúng tôi thu lượm, nhưng hầu hết là chúng tôi tự đúc kết trong quá
trình làm giàu của mình. Cẩm nang làm giàu bao gồm hàng ngàn bài viết chọn lọc
được chia ra làm nhiều tập. Đó là những bài viết cung cấp cho bạn những lí luận
chung trước khi bắt tay vào con đường khởi nghiệp. Đây cũng là tài liệu chúng tôi
dùng để giảng dạy trong các lớp học làm giàu. Những bạn nào có nhu cầu về chúng
hoặc cần giải đáp những vấn đề chưa hiểu rõ có thể liên lạc qua địa chỉ E-mail:

Cẩm nang làm giàu Chat Master
5
Mặc dù đã cố gắng chỉnh sửa lỗi chính tả, nội dung … trước khi gửi đến bạn,
nhưng chắc chắn không thể tránh khỏi ít nhiều sai sót mong bạn lượng thứ và góp ý
để chúng tôi hoàn thiện cuốn Cẩm nang làm giàu ngày càng tốt hơn.
Xin gửi đến bạn cùng gia đình lời chúc sức khỏe, thành công và hạnh phúc!

Chat Master
28/07/2012

Cẩm nang làm giàu Chat Master
6
GIÀU CÓ HẠNH PHÚC?

Có một chuyện kể rằng: Một tỉ phú đang đi dạo dưới ánh nắng ấm áp của
mùa đông, gặp một gã lang thang đang phơi nắng bên cạnh một bức tường, ông ta
hỏi rằng:
- Này tại sao anh lại không đi làm?
- Vì sao phải đi làm? Gã lang thang trả lời.
- Anh đi làm có thể kiếm được tiền mà! Tỉ phú nói.
- Kiếm tiền để làm gì?
- Kiếm được tiền thì có thể ở nhà to, hưởng thụ cao lương mĩ vị và khoái lạc
trên đời.
- Sau đó thì sao?
- Khi anh già rồi, ăn mặc không phải lo, như tôi đây này, hàng ngày đi dạo

phơi nắng, sướng không?
- Lẽ nào bây giờ tôi chẳng phơi nắng đây ư?
Câu chuyện trên có lẽ là tác phẩm của một người có óc hài hước và phần nào
yêu thích triết học. Nghe ra có vẻ đúng. Khi đọc xong câu chuyện không ít người
nghèo đã tìm thấy lời an ủi cho mình.
Câu chuyện nhỏ được kể trong một bối cảnh nhất định, đã đem lại cho nhiều
kẻ lang thang thấy cuộc đời giống như một ý thơ. Cuộc sống lang thang không
những không bi ai, ngược lại còn làm cho người ta hâm mộ.
Nhưng nếu tỉ phú nọ hỏi tiếp gã lang thang rằng:
- Lẽ nào phơi nắng là tất cả của cuộc sống ư? Mặt trời lặn thì làm sao đây?
Khi đó không biết gã lang thang sẽ trả lời ra sao.
Rõ ràng, hạnh phúc nhiều khi có liên quan tới sự giàu có. Không cần tự lừa
mình và lừa người nữa. Ngoài một số ít người coi cuộc đời là nghệ thuật, nhìn
chung phần lớn người khác nếu rơi vào cảnh ngộ này quả thực là không thể chịu nổi.
Người nghèo chỉ có thể nhìn thẳng vào cái nghèo của mình, mới có thể tìm
được phương pháp thoát ra khỏi hiện trạng. Tất cả chúng ta đều là những người hiện
thực, để đạt được giàu có chúng ta phải hành động và đánh đổi rất nhiều!

Cẩm nang làm giàu Chat Master
7
TỪ ƯỚC MƠ ĐẾN HIỆN THỰC

Có một chuyện kể rằng, có một cô vợ mua được một quả trứng gà về nhà,
anh chồng thấy vậy bèn nói, giá mà quả trứng này đem ấp sẽ được một con gà, gà
lại đẻ trứng, trứng lại ra gà, rồi dùng một đàn gà đi đổi lấy một con dê, dê mẹ sinh
dê con, dê con đổi lấy bò, bò lớn sinh bò con, bán bò đi sẽ mua được một căn nhà,
chẳng bao lâu chúng ta sẽ trở thành người giàu có …
Trên đây không chỉ đơn thuần là một câu chuyện, mà nó còn là nếp nghĩ của
biết bao nhiêu người nghèo. Thực tế để giải quyết bài toán giàu nghèo không thể chỉ
dùng phép tính cộng dồn, hay trừ dần. Mỗi chúng ta sinh ra trên đời về cơ bản đều
có những của cải sau đây:
+ Thời gian: Chúng ta không thể sống mãi. Giả sử mỗi tháng bạn để dành
được 100 USD, một năm bạn sẽ có 1.200 USD, 10 năm bạn sẽ có 1.2000 USD. Nếu
bạn bắt đầu để dành tiền từ năm 20 tuổi thì đến năm 60 tuổi bạn sẽ có 48.000 USD.
Một người có số tiền này chắc hẳn không thể gọi là người giàu, huống hồ bạn làm
ra tiền để hưởng thụ chứ đâu phải để đến cuối đời nhìn nó chơi, cho nên theo tôi cấp
số cộng là điều kiện cần nhưng chưa đủ để giàu có. Nếu ai đã xác định cuộc đời
mình phải giàu thì sẽ thấy rằng thời gian sống trên đời là chưa đủ. Nhiều người nói
với tôi rằng tôi còn trẻ mà tôi có thể từ từ, tôi còn trẻ mà nên tôi có thể vấp ngã để
học hỏi thêm … Tôi cho rằng những người nói như vậy là những kẻ tự bào chữa
cho cái dở của mình, tất nhiên đó là những kẻ ngu dốt nhưng quan trọng hơn đó là
những kẻ tìm lí do để rút khỏi con đường giàu có. Trên con đường chinh phục túi
tiền của người khác không cho phép chúng ta bỏ phí một giây phút nào, không cho
phép chúng ta mắc sai lầm. Sai lầm càng nhiều đồng nghĩa với thất bại.
Người không muốn giàu có thật sự hay nói cái miệng, các câu cửa miệng của
họ là “giá như …”, “nếu mà …” …, trong khi người muốn giàu có thật sự thường
hành động. Nếu bạn đừng nói “giá mà quả trứng này đem ấp sẽ được một con gà
…”, mà lao vào tính toán xem từ khi đem ấp cho đến khi có nhà phải mất bao nhiêu

thời gian, chắc chắn bạn sẽ biết bạn sai lầm ở chỗ nào. Rồi còn phải tính toán coi
liệu quả trứng đem ấp thì có nở không nữa … Quá trình lao vào tính toán, thí
nghiệm … chính là quá trình hành động từng bước để tiến đến sự giàu có. Sức
mạnh đầu óc của bạn để đâu mà chỉ biết sử dụng có cái miệng không vậy?!
Giàu có là một quá trình. Hay nói cách khác để giải bài toán giàu có chúng ta
phải giải một hàm phức. Trước khi giải bài toán nào việc đầu tiên tôi thường làm là
xem xét hướng giải bài toán ấy, khâu tiếp theo mới là các bước giải cụ thể. Nếu bạn
biết chắc rằng buôn lậu bị bắt sẽ phải vào tù thì tại sao bạn lại cứ đi theo hướng ấy?
Bạn nói giàu có phải liều ư? Người liều thường hành động ngu xuẩn. Tôi đã nhiều
lần đứng trước lựa chọn một là sẽ giàu có, hai là mất tất cả nên tôi rất hiểu. Tôi
hoàn toàn thông cảm với những ai có ý chí làm giàu còn lớn hơn cả sự sống chết,
danh dự và hạnh phúc của bản thân, gia đình, nhưng một khi đã lựa chọn con đường
“không có hậu” bạn sẽ mất nhiều hơn được, và khó mà có kết thúc tốt đẹp.
Chúng ta không thể làm cho thời gian dài ra, chính vì vậy để giải bài toán
giàu có chúng ta phải dùng cấp số nhân. Thậm chí không nhân với một vài số hạng
Cẩm nang làm giàu Chat Master
8
đơn lẻ mà sẽ nhân kép và rất phức tạp. Các bạn đã nghe nói đến phản ứng dây
chuyền hạt nhân chưa? Bí quyết thiết lập bài toán “phản ứng dây chuyền hạt nhân”
trong kinh doanh như thế nào, tôi chỉ có thể nói trong từng trường hợp cụ thể, và
phải có những lí do thật đặc biệt!
+ Sức khỏe: Dù bạn nói bạn bị tàn tật đi chăng nữa, tôi vẫn khẳng định với
bạn rằng mỗi người đều có một thể chất khác nhau. Không ai giống ai. Ai biết cách
khai thác tối đa sức khỏe của mình người đó sẽ làm được nhiều việc khi sống trên
đời. Nói như vậy bạn đừng hiểu sai mà cho rằng sức khỏe của mình giống như
quặng than đá hay dầu mỏ …, nếu hiểu đúng phải hiểu sức khỏe chúng ta như một
rừng cây, tài nguyên đất, hay bình ắc qui … Bạn muốn khai thác gỗ thì phải trồng
cây, có cây thì mới khai thác được gỗ chứ! Có thể bạn sẽ ăn uống, tập luyện, hay
sinh hoạt điều độ …, làm cách nào thì làm miễn là bạn có sức khỏe để chạy bền.
Cuộc đời là một cuộc chạy đua đường dài chứ không phải cuộc chạy đua nước rút.

Làm giàu không thể một sớm một chiều. Ai bền bỉ, nghị lực, ý chí ngày càng được
hun đúc sẽ thắng!
+ Trí tuệ: Bạn nói bạn ngu ư? Tôi không nghĩ vậy. Tôi nghĩ khi nói ra câu
nói đó phải đánh giá bạn là người hèn nhát, vì trí thông minh có hai loại: Một là biết
và không biết, hai là có thể tự tư duy. Đại đa số người thông minh là người biết
nhiều, còn người nghĩ ra cái này cái kia chẳng qua vì kiến thức của họ về lĩnh vực
đó quá sâu sắc, cộng với một số “chất xúc tác” nữa mới nghĩ ra. Hãy coi bạn là một
người bình thường, tất cả kiến thức đều phải học mới có. Ngày nay cùng với sự phát
triển của mạng internet và khoa học kĩ thuật …, việc tự học trở nên khá dễ dàng.
Vấn đề còn lại bạn là loại người nào mà thôi!
+ Một số điều kiện vật chất và tinh thần khác: Bạn đừng nói với tôi rằng bạn
chẳng có gì cả, bạn chẳng quen ai, chẳng ai chịu giúp bạn … Dù đó chỉ là những giá
trị rất nhỏ nhưng bạn đừng coi thường nó. Về lí thuyết mà nói thì vốn càng ít rủi ro
càng lớn. Trên thế giới này người vốn ít không thiếu, còn những người than mình
chẳng có vốn đa phần là người thiếu kiến thức. Bạn đang sở hữu 4 loại vốn trên mà
dám nói bạn không có vốn sao? Giả sử tôi đặt hằng số “thời gian” = A, biến số “sức
khỏe” = B, biến số “trí tuệ” = C, biến số “một số điều kiện vật chất và tinh thần
khác” = D. Để giải bài toán giàu có bạn phải lập một phương trình toán học:
1) A + B + C + D = giàu có; hay:
2) A(B + C) + D = giàu có; hay:
3) Một phương trình nào khác.
Ý tôi muốn nói ở đây là nếu D là một số nhỏ thì bạn phải cố tăng B và C lên,
thực tế chứng minh, dù D có lớn đến đâu đi chăng nữa mà B với C nhỏ thì cũng tiêu.
Ai nói rằng D nhỏ thì không thể kinh doanh được các ngành nghề cần số vốn lớn?
Người nghèo bao giờ cũng làm từ việc bé làm đi, mua quả trứng rồi ấp nó nở
thành gà, tại sao bạn không mua hẳn một con bò? Bạn nói bạn không có tiền hả?
Thì mượn tạm con bò vậy! Bạn nói không ai cho bạn mượn con bò hả? Thì bạn
tưởng tượng ra con bò vậy! Nói tới đây có lẽ bạn sẽ phì cười là tôi nói chuyện thật
tếu đúng không? Không! Tôi là người đã rất nhiều lần thực hiện các thương vụ khi
trong tay mình chẳng có gì cả! Một khi bạn dám hi sinh cả bản thân mình vì sự

nghiệp giàu có chân chính thì bạn sẽ biết bắt đầu từ đâu!
Cẩm nang làm giàu Chat Master
9
TIẾN TỪNG BƯỚC VỮNG CHẮC

Có một câu chuyện kể rằng, quốc vương nọ muốn cảm ơn một đại thần, liền
để cho ông ra một điều kiện. Đại thần nói:
- Thưa quốc vương yêu cầu của thần không cao, thần chỉ muốn đặt một hạt
gạo trong ô thứ nhất của bàn cờ tướng, hai hạt gạo trong ô thứ hai, bốn hạt gạo
trong ô thứ ba, 16 hạt gạo trong ô thứ tư …, tức là các ô kế tiếp được đặt gạo bằng
lũy thừa kết quả của ô trước.
Quốc vương vừa nghe xong cười thầm, nói:
- Yêu cầu của khanh quá thấp, trẫm đồng ý, cứ làm như vậy đi!
Việc đặt gạo được thực hiện nhanh chóng, một lúc sau thì các ô cờ nhỏ
không còn chỗ chứa, phải đựng vào bao tải, bao tải cũng đầy đổi sang xe nhỏ, xe
nhỏ cũng hết đành chứa vào kho … Quốc vương cho quân lính nhập gạo liên tục,
mà các ô cờ giống như một cái hốc không đáy, càng lấp càng thiếu … Cuối cùng
quốc vương phát hiện ông đã mắc lừa!
Bạn thử ngồi nhân hết 64 ô cờ theo phép tính trên xem kết quả ra bao nhiêu.
Thật là một con số đáng sợ đúng không?
Việc làm giàu cũng giống như vậy. Khi chúng ta không có đồng nào trong
tay, việc ngửa tay xin tiền người khác, hay bán sức lao động, trí tuệ … để kiếm
những đồng vốn đầu tiên là cực kì khó, đó là cả một thời gian dài gian khổ, nhưng
khi chúng ta đã có một số vốn nhất định chúng ta sẽ bắt đầu đầu tư.
Với một đồng duy nhất trong tay, bạn chỉ có thể đầu tư vào một việc, nhưng
khi đã có hai đồng, bạn bắt đầu nghĩ đến việc thứ hai. Cấp số nhân càng tăng lên khi
số lượng tiền bạc phình to ra.
Giống như xây nhà. Thời gian xây móng đến thời điểm đặt viên gạch đầu
tiên rất là kì công, nhưng khi đặt được một viên gạch rồi bạn sẽ có điểm tựa để đặt
tiếp viên gạch thứ hai, khi đặt được viên gạch thứ hai rồi bạn sẽ có điểm tựa để đặt

tiếp hai viên gạch nữa …
Vậy để giàu có chúng ta phải bắt đầu từ đâu?
Câu trả lời: Hãy bắt đầu từ việc “xây móng” và “đặt viên gạch” đầu tiên!
Mọi cuộc cách mạng từ trước đến nay thành công hay không đều nằm ở giai
đoạn chuẩn bị tốt. Bạn muốn bán bong bóng? Vậy trước khi bắt tay vào bạn đã điều
tra thị trường, hoạch định kế hoạch …, chuẩn bị nhân lực, quần áo, bong bóng …
chưa? Hãy tập chuẩn bị thật tốt.
Sau khâu chuẩn bị hãy tập “tiến từng bước vững chắc”! Giả sử, mục tiêu của
bạn là bán 100 cái kẹo, hãy tập bán cái kẹo đầu tiên thật suông sẻ. Ông bà ta hay
nói: “Đầu xuôi đuôi lọt!”. Câu nói này chưa đúng lắm trong kinh doanh, bởi trong
kinh doanh thì phải nói câu này: “Thành công lớn = Tổng của thành công nhỏ”.
Muốn giàu có chúng ta phải tập “không có bất cứ sai lầm nào”!
Để có một đồng đã là rất khó, nhưng nhân nó lên lại khó gấp vạn lần. Chính
vì vậy mà nhiều người hay nói: “Trên con đường thành công không có dấu chân của
kẻ lười biếng” là vậy. Làm giàu là một công việc không bao giờ được nghỉ ngơi,
những kẻ nói rằng “kiếm tiền ra mà không xài thì kiếm tiền để làm gì” thường
Cẩm nang làm giàu Chat Master
10
không bao giờ giàu có. Đó là những kẻ hủy hoại bản thân, gia đình và xã hội. Người
giàu có không bao giờ kiếm tiền để xài, mà kiếm tiền để “đầu tư”. Tôi giàu tôi đi du
lịch, không phải việc tôi đi du lịch là tôi xài tiền, mà đó là hành động tôi đầu tư vào
cuộc sống của mình để tôi càng giàu thêm. Một khi tinh thần tôi càng thoải mái, gia
đình tôi càng hạnh phúc, kiến thức tôi càng mở rộng … thì tiền bạc lại càng chảy
vào túi của tôi. Thật ngớ ngẩn nếu cuộc du lịch không giúp tôi thu được gì, mà còn
làm mất đi tiền bạc và thời gian.
Nhưng thật trớ trêu thay sống trên đời đâu phải ai cũng biết cách đầu tư tốt.
Đầu tư vào cái gì? Lúc nào? Bao nhiêu? … Là những câu hỏi không dễ trả lời. Bạn
đầu tư vào ngoại ngữ, trong khi tôi lại đi học nghề. Bạn đầu tư vào sản xuất, trong
khi tôi lại đi bán hàng. Bạn đầu tư vào kết bạn, trong khi tôi lại đầu tư vào học tập,
nghiên cứu chiều sâu … Vậy làm sao để biết chúng ta đầu tư vào cái gì là tốt? Lúc

nào thì nên đầu tư, và đầu tư với công sức, tiền bạc … bao nhiêu thì đủ? Khi bạn
hỏi câu này tôi lại nghĩ đến những môn khoa học chung, và một câu nói như thế này
“cuộc sống giả giả, thật thật, trắng trắng, đen đen, đúng đúng, sai sai, không có qui
luật nào hết!”. Thật ra trả lời câu hỏi của bạn cũng rất dễ thôi, muốn bạn hiểu làm
sao làm được những điều trên tôi phải nhồi nhét vào óc bạn khá nhiều kiến thức,
cộng với một số va chạm thực tế thì bạn mới hiểu ra. Nhưng làm như vậy thì mất
quá nhiều thời gian của tôi, bởi bạn là gì chứ! Với lại, nhiều khi bạn hiểu ra thì bạn
đã mất quá nhiều thứ không thể lấy lại được nữa rồi, như: Thời gian, tuổi trẻ, … Để
trả lời ngắn gọn, thực tế nhất, và giúp bạn nhận thức ra liền bạn phải đầu tư gì ngay
ngày mai, tôi có thể nói như vầy:
- Thứ nhất, bạn cố gắng tìm hiểu thật kĩ về bản thân mình, hoàn cảnh, và
những điều kiện … mà bạn có.
- Thứ hai, tập lập kế hoạch và tính toán bằng giấy, bằng những số liệu cụ thể
trước khi làm bất cứ điều gì.
- Thứ ba, tập quan sát thực tế và nhận xét. Quan sát bằng mọi phương tiện.
Quan sát làm sao để mỗi lần đưa ra phán đoán gần như chính xác.
- Thứ tư, tập tự học. Học tất cả những gì có thể nhằm đạt được mục đích
nhưng phải tự học là chính, tự suy nghĩ là chính. Học làm sao để không dựa dẫm
vào người khác, phát huy càng nhiều tính độc lập càng tốt. Hãy cố gắng chọn lọc và
tiếp nhận thông tin đa chiều.
- Thứ năm, là hỏi. Hỏi tất cả những ai khôn hơn mình để học hết cái hay của
người ta, để cân nhắc trước khi làm.
- Và thứ sáu, là đừng nói lí thuyết. Hãy tập lao vào làm (làm hiệu quả để tạo
ra thật nhiều của cải vật chất), yêu con người, yêu công việc, yêu lao động, yêu
đồng tiền (dù chỉ một xu), và trân trọng bản thân mình.
Nếu bạn làm được những điều trên, tôi tin tưởng nhất định sớm muộn gì bạn
cũng sẽ thành công mà thôi!

Cẩm nang làm giàu Chat Master
11
PHẨM CHẤT NGƯỜI GIÀU CHÂN CHÍNH

1. Phẩm chất đầu tiên: Biết tìm ra động lực đúng!
Hồi còn nhỏ tôi rất thích chơi tên lửa. Tôi hay chế tạo tên lửa bằng cách cuốn
giấy thành ống tròn, rồi nhét thuốc pháo dưới đáy. Mỗi lần nhìn chiếc tên lửa bay
vút lên không trung tôi vô cùng khoái chí. Từ việc quan sát trò chơi tên lửa, tôi đã
nghiệm ra nhiều điều cho bản thân:
Thứ nhất, một câu hỏi nảy ra trong đầu tôi là làm sao tên lửa lại bay được?
Và câu trả lời đó là do thuốc pháo cháy đã tạo ra lực đẩy. Nếu như không có thuốc
pháo thì liệu tên lửa có bay nổi không nhỉ? Câu trả lời là không. Như vậy muốn bay
lên tên lửa phải có một cái gì đó làm động lực. Từ suy nghĩ như vậy, tôi liên tưởng
đến con người. Phàm tất cả chúng ta sinh ra ai cũng đều có thời gian, sức khỏe, trí
tuệ … để có thể làm một cái gì đó, song chúng ta sẽ không cất cánh được nếu không
biết chọn động lực đúng. Động lực càng đúng đắn, càng mạnh mẽ thì càng giúp
chúng ta tiến nhanh và mạnh hơn. Tuy nhiên, đó là nói lí thuyết vậy thôi, chứ việc
chọn động lực thật không đơn giản. Nếu tôi chọn động lực là quê hương, dân tộc …,
những khái niệm này nghe có vẻ mơ hồ. Bởi hồi đó, như bao bạn trẻ khác tôi chẳng
định nghĩa nổi quê hương, dân tộc … là gì. Nếu may mắn bạn lớn lên trong tình yêu
thương đùm bọc của nhiều người thì khái niệm này có vẻ gần gũi; nhưng nếu như
bất hạnh thay bạn lại chứng kiến toàn cảnh người khác “chà đạp” người khác để
vươn lên, thì trong lòng bạn khó mà nói lên tiếng yêu người khác. Không yêu quê
hương dân tộc thì yêu cha mẹ vậy! Câu nói này có lẽ được nhiều người ủng hộ, vì
cha mẹ luôn là người gần gũi và mình mang ơn. Nhưng thật trớ trêu nếu bạn nào
phải sống trong cảnh mồ côi, thiếu tình thương cha mẹ, hay không được cha mẹ
giáo dục về đức tính này. Nếu không thì yêu người yêu, yêu vợ hay chồng mình.
Câu này cũng có lí. Thật may mắn cho ai có được một người yêu lí tưởng làm bạn

đời và cũng là người tri kỉ. Song hồi đó tôi còn nhỏ lắm, nhà nghèo nên bạn trai còn
hiếm huống hồ bạn gái. Suy nghĩ rất nhiều ngày cuối cùng thì tôi cũng nghĩ ra.
Động lực chân chính ấy không gì ngoài bản thân tôi. Chỉ có yêu bản thân tôi mới
khao khát sống, khao khát thành đạt, hướng thiện và tìm ra con đường đúng đắn để
đi. Và chỉ khi tôi thành đạt thì tôi mới giúp được quê hương, dân tộc, gia đình,
người yêu … được nhiều hơn. Từ suy nghĩ ấy, khi làm bất cứ điều gì tôi cũng tự hỏi
liệu làm vậy tôi có được hạnh phúc không? Tôi cân nhắc từng việc làm, cẩn trọng
từng lời nói, quí trọng từng phút giây … cố gắng làm sao để sống ý nghĩa nhất và
mau mau thành đạt. Đó là mục đích chung, thế nhưng để làm giàu tôi cần phải xác
định được một mục tiêu thật cụ thể để tiến bước. Hồi đó tôi cũng hay đọc sách báo,
nhất là mấy loại sách báo nói về tấm gương mấy người thành đạt. Tôi ước mơ mình
sẽ là triệu phú như họ. Tôi nhẩm tính nếu là triệu phú ít nhất tôi cũng phải có mười
mấy tỉ đồng Việt Nam. Thế là tôi viết số tiền ấy ra giấy và cất đi. Tôi còn lấy một
cây kim khâu chích vào ngón tay mình để máu chảy ra. Tôi lấy máu đó hòa với mực
rồi viết lên một tấm vải trắng khẩu hiệu: “Thành công hay là chết!”. Viết xong tôi
cẩn thận cất tấm vải đó vào một cái lọ. Đã rất nhiều năm trôi qua mỗi khi ngã lòng
Cẩm nang làm giàu Chat Master
12
tôi lại lấy tấm vải cũ ra xem. Tấm vải nhắc tôi nhớ đến một lời hứa với bản thân:
Nhất định tôi phải thành đạt!
Thứ hai, như các bạn biết đâu phải tên lửa nào cũng bay thẳng được. Có
động lực đúng, có đích đến là tốt, song để thành công cần nhiều thứ khác. Tên lửa
bay được thẳng là do thân tên lửa cân bằng, một người muốn thành đạt cũng phải
biết phát triển hài hòa. Sự hài hòa ở đây phải được hiểu là hài hòa so với mục đích
của mình. Hồi đó tôi còn có một ý nghĩ quái lạ như thế này, giá mà tôi có nhiều cái
đầu. Một đầu tôi sẽ học toán, một đầu tôi sẽ học văn …, nói chung là mỗi đầu tôi sẽ
học một loại kiến thức, để làm sao cái gì tôi cũng biết hết. Nghĩ vẩn vơ nhiều ngày
như vậy, cuối cùng tôi đã tìm ra câu trả lời. Nếu không có nhiều đầu thì tôi phải sử
dụng người khác làm thay cho mình. Đây là đáp án đúng, ngặt một điều việc sử
dụng người khác quả không đơn giản. Tôi phải có phẩm chất làm sao, tôi phải có

kiến thức như thế nào … mới có thể làm được điều đó. Những câu hỏi này đã day
dứt tôi mãi đến tận năm cuối cấp ba. Chắc cũng vì ý muốn đậu bằng được đại học
đã làm tôi lao vào học như điên như khùng. Tôi chọn cho mình một ngành tự nhiên
nên phải học thật giỏi ba môn toán, lí, hóa mới thi đậu được. Trong quá trình học
toán tôi phát hiện ra một điều thú vị: Mặc dù không biết cách lập một đẳng thức,
nhưng tôi có thể chứng minh được đẳng thức đó đúng hay sai. Không nhất thiết tôi
phải có kiến thức về âm nhạc, nhưng tôi có thể biết ca sĩ đó hát hay hay dở; không
nhất thiết tôi phải ra thị trường, song tôi có thể biết phương án tiếp thị của cấp dưới
trình bày là đúng hay sai … Đây là loại kiến thức gì? Như các bạn biết, tất cả các sự
vật tồn tại trên thế gian này nói chung và suy nghĩ của chúng ta nói riêng, đều tuân
theo những qui luật nhất định. Nếu nắm được qui luật vận động này, sẽ không khó
khăn gì phát hiện ra cái sai của quá trình vận động đó. Nói đến đây chắc các bạn đã
hình dung ra tôi phải làm cái gì, phải học cái gì rồi chứ!
Có hai câu chuyện tôi muốn kể thêm để làm sáng tỏ phẩm chất đầu tiên này:
Câu chuyện thứ nhất: Hồi năm cấp hai tôi có đọc một mẩu chuyện. Mẩu
chuyện đó kể về một nhà sư. Nhà sư đó đi đâu cũng đeo chiếc quan tài nhỏ ở cổ.
Khi mọi người hỏi nhà sư đó rằng tại sao ông lại đeo chiếc quan tài ấy, thì ông ta đã
trả lời như vầy:
- Ta đeo chiếc quan tài này để khi ta đứng trước một điều khó xử trong cuộc
sống ta sẽ nghĩ đến lẽ sống chết, chỉ khi thấu hiểu thế nào là lẽ sống chết ở trên đời
ta mới tìm ra cách cư xử đúng.
Câu trả lời của nhà sư có lẽ rất cao siêu, tôi nghĩ rằng bạn phải nghiền ngẫm
rất nhiều lần trong cuộc đời mới hiểu được.
Câu chuyện thứ hai, có một bạo chúa muốn trả thù kẻ thù của mình. Ông ta
sai bịt mắt và nhốt 10 tráng sĩ trong ngục tối. Suốt nhiều tháng trời ông ta dùng
nhục hình hành hạ 10 tráng sĩ đó, ông ta nói rằng ông ta muốn đào tạo họ thành
những kẻ sát thủ, mà một kẻ sát thủ thì phải có một mốt thù đến tận xương tủy. Do
đó mà ông ta đã làm vậy. Sau nhiều ngày tháng hành hạ, ông ta mở mắt cho họ và
nói cho họ biết kẻ thù của họ là ai (tất nhiên là kẻ thù của ông ta). Ông ta cho 10
người họ đánh lẫn nhau để tuyển ra một người duy nhất. Khi chín người lao vào

đánh nhau chí tử, thì một người vẫn đứng ngoài cuộc. Đến khi còn một người duy
nhất, thì anh ta mới ra tay hạ người đó. Khi hạ xong người đó, bạo chúa đã hỏi anh
Cẩm nang làm giàu Chat Master
13
ta làm sao anh ta lại có thể chiến thắng được tất cả họ, anh ta điềm đạm trả lời: Tôi
chiến thắng được họ là do tôi muốn sống và biết chọn đúng thời cơ để ra tay.
Câu chuyện trên đã góp một cái nhìn rõ nét hơn cho những ai muốn theo
đuổi nghiệp kinh doanh. Ý chí kinh doanh phải lớn như lòng căm thù và khao khát
sống của anh chàng trong câu chuyện, nhưng để thắng lợi cần phải biết chọn đúng
thời cơ để “ra tay”. Lòng căm thù ở đây không nên hiểu theo nghĩa tiêu cực mà là
tích cực. Nghèo đói, nhục nhã … chính là kẻ thù của chúng ta. Nếu ai có lòng “căm
thù” không đủ lớn, người đó không thể trở thành một nhà kinh doanh lớn được!
2. Phẩm chất thứ hai: Tập yêu lao động, không ngại khó, ngại khổ để
luyện cho đức tính nghị lực ngày càng lớn, biến ý chí thành sắt thép.
Có người nói: “Trên bước đường thành công không có dấu chân của kẻ lười
biếng”! Nhiều bạn trẻ chưa từng trải khi nghe câu nói này có vẻ rất khó hiểu. Thôi
thì tôi liên hệ đến bản thân tôi cho các bạn dễ hình dung hơn.
Nhà tôi vốn đông anh em, để giáo dục các con có ý thức lao động, ba tôi ra
một qui định: Mỗi sáng anh em phải phân công nhau quét nhà, mỗi người sẽ rửa
chén bát trong vòng một năm sau đó đến người kế tiếp. Ban đầu anh tôi rửa chén
bát một năm, sau đó đến tôi. Khi hết hạn một năm, tôi bàn giao lại cho em gái tôi,
thế nhưng cuộc bàn giao gặp “một sự cố”. Em gái tôi đang bận học luyện thi, công
việc học rất quan trọng nên nó chỉ tập trung vào học mà thôi. Nghĩ thôi để nó tập
trung vào học, cộng với sự động viên của ba là hãy làm giùm em nó một năm rồi
năm sau nó sẽ làm, tôi chấp nhận “kéo dài hợp đồng có kì hạn”. Ngày nào tôi cũng
phải rửa ít nhất là ba lần chén bát, ban đầu thì tôi thấy rất gượng ép, nhưng lâu dần
nó trở thành một thói quen. Cùng thói quen rửa chén bát, nhiều thói quen khác cũng
hình thành trong tôi. Lâu dần tôi thấy sống trên đời được làm việc thật thú vị. Tôi
trở nên yêu lao động lúc nào không hay. Chính vì yêu lao động, tôi lao vào làm hết
việc này đến việc kia, không chỉ làm cho mình mà còn giúp đỡ người khác. Thói

quen lao động đã đem lại cho tôi rất nhiều lợi ích:
+ Tôi được mọi người rất yêu mến. Chính điều này đã đem lại cho tôi nhiều
cơ hội lớn lao trong cuộc đời.
+ Tôi trở thành một người đàn ông lí tưởng mà nhiều người hằng mong ước.
+ Đầu óc sáng tạo trong tôi ngày càng nảy nở. Tôi đã cải tiến việc rửa chén
bát mất khoảng nửa tiếng xuống còn vài phút. Có lần mẹ tôi nhờ tôi chà vẩy một kg
cá bống kèo. Nếu cầm từng con mà chà xuống cát, thì ít nhất tôi cũng phải mất
khoảng hai tiếng đồng hồ. Ấy vậy mà bằng việc đổ tất cả chúng vào một cái túi vải
có cát rồi chà, tôi chỉ mất có 5 phút. Đây là món quà tuyệt vời nhất từ lao động. Chỉ
có lao vào làm việc thì cơ hội và trí sáng tạo của ta mới nảy nở mà thôi.
+ Nghị lực của tôi ngày càng lớn. Đức tính lao động bền bỉ đã giúp tôi có
thật nhiều nghị lực để vượt qua biết bao nhiêu chông gai sau này.
+ Ý chí ngày càng được hun đúc. Điều đặc biệt đối với người có ý chí lớn là
họ thường hành động. Nhìn một người có ý chí lớn bạn rất khó nhận ra, bởi ý chí
không thể hiện ra bên ngoài, nhưng theo dõi cách họ làm, phấn đấu thì bạn sẽ hiểu.
Cuộc sống có thể làm người có ý chí thất bại nhưng không thể đè bẹp ý chí vươn
lên – đức tính tuyệt vời nhất của một người có ý chí.
Cẩm nang làm giàu Chat Master
14
+ Niềm tin ở bản thân lan tỏa sang cả người tiếp xúc. Niềm tin, niềm kiêu
hãnh từ bản thân có thể lan truyền, nếu bạn không tin hãy thử tiếp xúc với một
người có niềm tin đủ lớn xem. Ở bên một người có niềm tin đủ lớn, bạn sẽ thấy ấm
áp và vững tin hơn rất nhiều.
+ Và một điều hết sức quí báu nữa mà lao động đem lại cho ta đó là sức khỏe.
Người lười biếng có một tinh thần rất bạc nhược, một sức khỏe suy đồi, trong khi
người yêu lao động luôn sống lạc quan và khỏe khoắn.
Con đường của người thành đạt không trải thảm hoa, để sống ý nghĩa, không
sa ngã thì yêu lao động là phẩm chất cao quí nhất của con người!
3. Phẩm chất thứ ba: Biết tiết kiệm, sống giản dị, không phô trương.
Như đã nói, phẩm chất đầu tiên của một nhà kinh doanh là phải biết tìm ra

động lực đúng. Bạn không thể bắt chước tôi và tôi cũng không thể bắt chước bạn.
Động lực mà bạn tìm ra chỉ có thể đúng với bạn mà không đúng với tôi. Tuy nhiên,
một động lực đúng là một động lực sẽ làm bạn trở nên mạnh mẽ hơn. Trong phần
một, tôi cũng đề cập đến việc chọn ra một mục tiêu cụ thể cho cuộc đời mình. Bạn
nào khôn ngoan sẽ chọn được mục tiêu phù hợp với sức mình, nhưng bạn nào thiếu
kiến thức sẽ biến con đường làm giàu thành con đường đi vào tử ngục. Chúng ta đi
làm giàu để cuộc sống của chúng ta hạnh phúc hơn. Nếu con đường giàu có biến
chúng ta thành nô lệ, thành kẻ dã tâm, thành người mất hết hạnh phúc, niềm vui …,
thì tôi e rằng đó không phải con đường làm giàu chân chính.
Con người không so sánh với loài vật, song tôi thấy nhiều kẻ sống trong xã
hội đã hiểu sai về sự giàu có. Họ nói có tiền là có tất cả. Họ lao vào kiếm tiền, khi
có tiền thì họ lao vào ăn uống, quậy phá, xài tiền, cặp bồ cặp bịch … Nhiều người
không hiểu vì thù đời hay lóa mắt vì đồng tiền, họ bán rẻ lương tâm, hạnh phúc,
tình thân … Nhiều người họ lại cảm thấy hạnh phúc khi người khác trầm trồ khen
ngợi, tôn vinh, tán thưởng … Cuộc sống chỉ vì miếng ăn, cái mặc, sự hào nhoáng
bên ngoài e rằng đó không phải là cuộc sống hạnh phúc. Tạo hóa rất công bằng khi
cho chúng ta cái này lại lấy đi của chúng ta cái khác. Không điều gì trên đời mà
không có cái giá của nó, chính vì vậy để trở thành người giàu có và hạnh phúc thật
sự chúng ta phải biết sống thật khôn ngoan.
Hồi còn nhỏ cha tôi đã dạy tôi hai bài học lớn, mà cho đến tận bây giờ tôi
vẫn còn khắc cốt ghi xương. Cha tôi bảo có hai bài học mà tôi phải học và rèn luyện
suốt cuộc đời này, nếu tôi muốn có cuộc sống giàu có và hạnh phúc:
Bài học thứ nhất là giao tiếp. Hơn 90% thời gian chúng ta sống trên đời là
dành cho giao tiếp, chính vì vậy ai muốn giàu có và hạnh phúc phải rèn luyện điều
này suốt đời. Người này giỏi ắt có người khác giỏi hơn. Trong giao tiếp kị nhất là
thói phô trương. Hãy đơn giản hóa cuộc sống, sống giản dị bạn sẽ có cuộc sống thật
nhẹ nhàng. Thật khó nói hết ý nghĩa của từ “giản dị”. Nhiều bạn không hiểu cho
rằng ý tôi muốn nói là sống mà không tiêu xài nhiều chứ gì. Ý nghĩ đó hoàn toàn sai
lầm. “Giản” ở đây có nghĩa là giản đơn. Giản đơn không có nghĩa là nghèo nàn.
Nghèo nàn tức là thiếu thốn, song giản đơn thì vẫn đầy đủ. “Dị” ở đây có nghĩa là

gần gũi. Thường những người tài giỏi, giàu có thật sự người ta không cần phô
trương. Tại sao? Tại trong bản thân người ta đã có rất nhiều năng lực và tố chất làm
toát lên điều ấy rồi. Chỉ những kẻ thùng rỗng kêu to mới cần rắc kim tuyến lên mình
Cẩm nang làm giàu Chat Master
15
thôi. Người có cuộc sống giản dị biết thế nào là đủ để dừng, kẻ phô trương thì quá
lố nên gặp nhiều tai họa. Cho nên người càng giỏi, càng giàu thì càng phải sống
giản dị để giữ mãi cái giàu đó.
Đặt trường hợp bạn chưa giàu hãy tập sống như bạn đang là một người giàu
thật sự. Có nghĩa là sống giản dị. Tôi nghĩ rằng một ngày không xa nữa ắt bạn sẽ
giàu. Tại sao? Bởi để có thể sống được như tôi nói, bạn phải cư xử khác, tiêu xài
cũng cân nhắc, tính toán hơn. Nếu giữ thói quen này lâu nó sẽ giúp bạn cắt giảm
không những tiền bạc mà còn rất nhiều lo toan. Một điều quan trọng nữa là, người
có phong cách sống giản dị cái tâm rất điềm đạm, mà điều này rất quan trọng để trở
thành một người giỏi, một nhà lãnh đạo xuất sắc. Không phải ai cũng làm được
những điều tôi nói đâu, chính vì vậy mới rất hiếm người giàu có chân chính.
Khi bạn nghèo bạn lao vào kiếm tiền, khi bạn đói bạn lao vào ăn, nhưng khi
bạn giàu tiền trở nên rất bình thường, còn đồ ăn thì còn tệ hơn như vậy nữa. Cái hay
của người thành đạt là người ta có chí lớn và đầu óc tư duy sâu sắc ngay từ nhỏ.
Nếu như bạn đang thiếu tiền, đang đói mà bạn vẫn cư xử với một phong cách như
bạn đã giàu có, tôi dám đoan chắc tương lai bạn sẽ trở thành một người tài ba. Có
một câu nói đại loại như thế này: Kẻ không muốn làm tìm lí do, kẻ muốn làm tìm
biện pháp. Những kiến thức tôi viết ra sẽ là báu vật dành cho những ai thật sự muốn
vượt qua cái nghèo, cái nhục để thành đạt, nhưng nó sẽ chẳng là gì đối với những kẻ
chỉ muốn hưởng thụ chẳng muốn làm.
Bài học thứ hai là sử dụng sức lao động. Chúng ta nghèo, nguyên nhân vì sao
chúng ta nghèo? Mặc dù chúng ta vẫn làm ra rất nhiều của cải vật chất, song tại sao
chúng ta lại vẫn nghèo? Một phần rất lớn là do chúng ta không biết cách sử dụng
sức lao động của mình và của người khác. Chúng ta nên làm gì? Chỉ đạo, hay
hướng dẫn người khác làm gì? Khi làm ra một đơn vị của cải vật chất, chúng ta sẽ

sử dụng chúng vào việc gì? Thật không dễ trả lời đúng không.
Có một thời gian tôi phải sống và làm việc bên Nhật Bản. Hồi đó tôi có sống
chung với một nhóm tu nghiệp sinh. Tháng nào những tu nghiệp sinh này cũng phải
bỏ tiền ra mua cục mút để rửa chén bát, số tiền đó không phải là nhỏ, mặc dù những
người tu nghiệp sinh này lương không cao và đều có hoàn cảnh rất nghèo. Trong
khi đó, tôi có mức lương cao hơn các tu nghiệp sinh này rất nhiều, nhưng không bao
giờ tôi tốn một xu cho những thứ ấy. Đơn giản là tôi không rửa chén bát bằng mút
mà bằng một miếng lưới đánh cá. Như các bạn biết, lưới đánh cá thì rất bền, tôi có
rửa cả đời nó cũng chẳng bao giờ hư cả. Và còn rất nhiều chuyện xoay quanh chủ
đề này nữa, tuy nhiên không tiện nói ra hết.
Tiết kiệm không có nghĩa là keo kiệt. Và muốn tiết kiệm được không hề đơn
giản. Chúng ta phải suy nghĩ, phải sáng tạo rất nhiều.
Đợt khủng hoảng năm 2008 xảy ra, nhiều người lao vào thắt lưng buộc bụng,
nhiều công ty hô hào tiết kiệm. Họ bắt nhân viên phải xài giấy cả hai mặt, họ không
dám mở đèn chiếu sáng, chắt chiu từng giọt nước … Tại sao vậy? Tại sao khi chúng
ta lâm vào hoàn cảnh khó khăn, chúng ta mới nhận thức ra tiết kiệm là đáng quí.
Nhiều bạn trẻ bây giờ khi dắt chiếc xe máy ra đường không cần biết đích đến là nơi
nào, ăn uống thì bỏ mứa … Những người giàu có chân chính không bao giờ làm
như vậy, nếu bạn muốn mình như họ hãy bắt đầu tập đức tính này ngay từ bây giờ!
Cẩm nang làm giàu Chat Master
16
LÀM TRỌN VẸN MỘT CÔNG VIỆC

Có rất nhiều bạn trẻ hỏi tôi, tại sao tôi cũng học mà sao không giỏi như
người ta, tại sao tôi cũng làm mà lại không làm được, tại sao tôi cũng yêu mà chẳng
cảm thấy hạnh phúc?
Gần cuối năm 2009, khi giá yên tăng lên quá trời thì bạn tôi quyết định mua
vào một số lượng lớn. Sau đó một tháng thì giá yên lại giảm thê thảm khiến bạn tôi
vô cùng lo lắng. Cùng lúc đó nhà nước ra hàng loạt chính sách để kìm hãm lạm phát
càng làm cho giá yên không ngóc đầu lên được. Nếu quyết định bán lúc này thì điều

đó đồng nghĩa với chịu lỗ thê thảm, bạn tôi đã vô cùng hoang mang bèn hỏi ý kiến
của tôi. Sau khi tính toán và hỏi anh ta dựa vào cơ sở nào mà quyết định mua yên
vào, anh ta nói với tôi rằng đó là do anh ta dự báo tình hình kinh tế cận tết sẽ lạm
phát cao. Hồi đó tôi chưa biết mình phán đoán có đúng hay không, song tôi nói với
anh ta như thế này, anh dự báo cận tết sẽ lạm phát cao, trong khi đó còn hơn một
tháng nữa mới tới tết mà anh đã cuống lên, phàm muốn làm giàu phải chấp nhận
đánh đổi, khi chưa biết kết quả mà rút lui rất khó lập nên kì tích … Vào cái tuần
giáp tết quả yên có lên chóng mặt và điều này giúp anh ta lấy lại rất nhiều niềm tin
trong cuộc sống.
Tôi có quen một cậu bạn, hồi mới qua Nhật làm việc cậu ta gặp rất nhiều khó
khăn, Nhật khủng hoảng làm cậu ta mất việc. Sau nhiều ngày tháng tìm kiếm việc
làm mới cậu ta mới xin được một vị trí làm khá tốt, song lại nghe nói có người xin
được mức lương cao hơn nên tính nghỉ việc. Cậu ta hỏi tôi nên quyết định như thế
nào. Tôi nói nhiều khi quyết định ra đi là tốt, nhưng nhiều khi không hẳn là như vậy.
Một khi bạn quyết định bỏ việc gì phải thấy được kết quả việc mình đang làm là tồi,
phải biết rõ về việc sẽ làm sắp tới, một khi bạn chưa hiểu rõ cả hai việc ấy thì việc
quyết định chạy theo “cái bóng” là một điều khờ khạo. Nhiều bạn trẻ khi bước vào
tuổi yêu hiện nay cũng vậy, khi đến với người yêu thì đến một cách vội vàng, cắm
đầu vào yêu chẳng tìm hiểu gì cả, khi mới gặp khó khăn trong chuyện tình cảm thì
quyết định chia tay để đến với người khác. Hạnh phúc, cơ hội chân chính không có
ở khắp mọi nơi. Rất nhiều người thất bại trong cuộc sống vì không học cách làm
việc tới tận cùng. Sau một thời gian cậu bạn tôi nghe tin cái anh bạn hưởng mức
lương cao bị mất việc, còn công việc của cậu ta vẫn suông sẻ mới vỡ ra chân lí sống.
Vào cuối năm 2009 tôi có hướng dẫn cho một sinh viên làm cây kiểng bán.
Khi anh ta mang cây kiểng đến chào người ta thì người ta nói là cái này trên thị
trường có rồi. Anh ta cảm thấy không yên tâm bèn hỏi tôi. Tôi trả lời rằng đúng là
có rồi. Rất nhiều người bán gạo để mưu sinh, song ai bán gạo chuyên nghiệp nhất sẽ
giàu có. Tôi không khuyên cậu ta bỏ ý định bán cây kiểng, mà khuyên cậu ta làm
chuyên nghiệp cái công việc mình đang làm. Cậu ta trồng cây giống mọi người, rồi
đem ra chợ bán như mọi người sao cậu ta có thể bán được. Vấn đề không nằm ở chỗ

chúng ta làm cái gì, mà nằm ở chỗ chúng ta làm nó như thế nào. Chúng ta không
bán cây kiểng, mà chúng ta bán ý tưởng thiết kế cây kiểng!
Rất nhiều người thành đạt trong cuộc sống bởi họ biết làm chuyên nghiệp
một cái gì đó. Như Mike Tyson võ sĩ quyền anh có cú móc thần sầu, Lí Tiểu Long
Cẩm nang làm giàu Chat Master
17
có cú đá ngang vô địch … Rất nhiều bạn trẻ cứ nghĩ rằng đi kinh doanh phải tạo ra
cái gì chưa ai làm, ý nghĩ ấy thì hay nhưng thật khó thực hiện. Một khi chúng ta
muốn tạo ra cái gì đó khác người, chúng ta phải có năng lực, điều kiện nhất định,
thử hỏi rằng mấy ai được như vậy? Những gì người ta làm rồi, nay mình cải tiến lại
và làm chuyên nghiệp hơn, thiết nghĩ nhiêu đó thôi cũng đủ sung sướng suốt đời
rồi! Cũng có nhiều người hiểu sai ý nghĩa của cải tiến là hủy diệt. Tôi có biết một
cậu bạn, cậu ta mở công ty kinh doanh về thiết kế web nhưng cậu ta lại không lấy
tiền thiết kế mà chỉ thu phí mỗi tháng 50.000 VNĐ, sau một thời gian làm cậu ta
ngập vào nợ nần đến 3 tỉ VNĐ. Không trả được nợ chắc thế nào cậu ta cũng bị kiện
ra tòa.
Mọi người thường cảm thấy cái mà mình có trong tay không phải là tốt nhất,
một khi có “cái bóng” gì vụt qua, họ đều muốn chụp lấy để tạo ra kì tích, song đều
thất bại. Tôi không khuyên các bạn cứ làm mãi một cái gì đó, mà tôi khuyên các
bạn hãy làm trọn vẹn, chuyên nghiệp nhất những gì mình muốn làm. Một khi muốn
thay đổi phải xem xét thật kĩ trước khi quyết định.
Đừng quyết định nhiều mà hãy quyết định chính xác!
Người nghèo lập nghiệp không phải là không có cơ hội kiếm tiền, mà khi
gặp cơ hội họ không biết dồn hết sức lực để đón nhận trọn vẹn cơ hội đó. Ban đầu
bao giờ cũng gặp muôn vàn gian khổ, nếu không biết kiên trì theo đuổi thì cả đời
đều vứt bỏ. Chẳng có cái gì tốt đẹp lại dễ dàng.
Trớ trêu thay không phải việc gì chi ra cũng có ngay báo đáp tương ứng.
Nhiều quyết định sai phải một thời gian sau mới nhận ra và cảm thấy hối hận.
Tôi có một người bạn, anh ta mở một cửa hàng riêng cho một đứa em. Sáng
nào anh ta cũng dậy thật sớm đánh thức người em dậy dọn hàng. Ban đầu người em

còn nghe theo, càng về sau người em càng cãi lại, cậu em cho rằng làm chủ tại sao
phải khổ như vậy, thích thì làm không thích thì nghỉ chứ sao lại sống quá kỉ luật
như vậy. Cậu em rất oán ghét người anh vì cho rằng anh mình làm vậy là không
đúng, cậu ta không làm chủ nữa mà đi làm thuê. Khi cậu em bước lên vị trí quản lí
thì cậu ta mới hiểu làm người quản lí quả không dễ chút nào. Cậu ta phải làm gương
cho người khác, phải có rất nhiều phẩm chất hơn người và không bao giờ chấp nhận
cấp dưới lười biếng … Cậu ta bèn xin lỗi người anh, nhưng đó là một lời xin lỗi
muộn màng.
Phần lớn hoạt động của đời người chỉ là bước đệm, những “khoảng khắc” có
tính chất quyết định thì rất hiếm hoi. Một khi bạn nắm chắc một cơ hội trong tay thì
khó khăn mấy cũng không nên rời bỏ, bởi nhiều khi làm xong việc này thôi bạn đã
đặt nền móng cho cả cuộc đời. Chính vì vậy, làm trọn vẹn một công việc là con
đường ngắn nhất của người thành đạt!
Vấn đề quan trọng không phải quyết định làm gì, mà quyết định không làm
gì. Không làm gì để đợi đến cơ hội cần phải làm gì đó, một khi quyết định làm gì đó
thì nhất định phải làm trọn vẹn!
Chúng ta phải học cách làm việc đến tận cuối cùng để được hạnh phúc và
thịnh vượng!

Cẩm nang làm giàu Chat Master
18
LÀM SAO GIÀU TỪ TAY TRẮNG?!

Tôi “may mắn” được sinh ra trong một gia đình nghèo khó. Chính cái nghèo
khó đã hun đúc cho tôi một niềm khát khao giàu có ngay từ khi còn rất nhỏ. Hồi đó
tôi luôn ao ước giá như mình gặp được một người có đủ kiến thức dẫn dắt mình, thế
nhưng tôi đã không có được diễm phúc đó. Người thầy duy nhất của tôi là cha. Ông
có những tư tưởng và suy nghĩ khá sâu sắc về cuộc sống, ngặt một điều ông lại là
một nông dân chính gốc nên không có chút kiến thức gì về kinh doanh. Ông cần cù
lao động vô cùng. Cả cuộc đời ông dường như chẳng biết lừa gạt ai. Ông tuyệt đối

tin vào lẽ phải, vào công lí và những chuẩn mực đạo đức đương thời. Ông cố gắng
vắt kiệt sức mình chỉ để mong vợ con có cuộc sống hạnh phúc … Nghĩ về ông đã
không ít lần tôi đầm đìa nước mắt và tự hỏi: Tại sao một người như cha tôi mà suốt
đời chỉ có nghèo là nghèo?!
Không tìm được câu trả lời về giàu có từ cha mình, tôi đã mò mẫm tìm nó
bằng mọi cách. Lúc nào trong đầu tôi cũng vang lên câu hỏi: Làm sao để giàu có?
Nhiều lần câu hỏi đó đã làm tôi phát điên. Có một dịp cha đã hỏi tôi mục đích sống
của tôi là gì, khi đó tôi bèn trả lời là tiền. Nghe vậy ông bèn nói nếu một người chỉ
biết sống vì tiền thôi thì người đó thật tồi. Tôi đã không đồng ý với phán xét ấy, và
cố gân cổ lên để biện minh rằng nếu con không xác định rõ mục đích con sẽ không
thể đạt được nó. Thật ra tôi là một đứa trẻ tốt và cha tôi cũng không sai. Tôi chỉ
muốn kiếm nhiều tiền để giúp đỡ gia đình. Nghèo thường đi đôi với hèn. Chính nó
là thủ phạm đã đem lại cho gia đình tôi nhiều bất hạnh, đem lại cho tuổi thơ tôi đầy
nước mắt … Và cho đến lúc trưởng thành, nhiều bạn bè đôi khi còn chỉ vào mặt tôi
mà xối xả rằng: Mày cứ cho là mày giỏi tại sao mày vẫn cứ nghèo? Đấy, thế đấy!
Khi bạn nghèo bạn chẳng khác con vật là mấy. Mọi quyền lợi, danh dự, hạnh phúc
… của bạn hầu như đều bị chà đạp. Tôi căm thù nghèo đói!
Tôi đã quan sát mọi người rất kĩ, cố gắng nhật xét thật tinh tế, tự nghiền
ngẫm để đưa ra những suy nghĩ thật sâu sắc … Tôi đã lắng nghe, đọc biết bao nhiêu
là sách làm giàu … Tôi đã lăn lộn kiếm tiền từ khi còn học cấp hai … Tôi đã rèn
luyện mình thành một con người cực kì siêng năng, cực kì mạnh mẽ … Tôi đã lần
lượt ứng dụng vào cuộc sống vô vàn ý tưởng, sáng kiến, kế hoạch, đề án … Nhưng
hầu như tôi vẫn cứ nghèo. Kết quả mà tôi đạt được không cao, số tiền kiếm được
nhích một cách chậm chạp theo năm tháng. Tôi tự hỏi chả lẽ trên cuộc đời này
không có cách nào để làm giàu từ hai bàn tay trắng hay sao?
Dẫu biết rằng để giàu có phải có một “phương trình” gồm nhiều “ẩn số” hội
tụ, song tôi vẫn không tin vào định mệnh. Tôi càng phấn đấu thì càng gặp nhiều khó
khăn, nhục nhã, nhiều lúc tôi tưởng chừng như gục ngã, nhưng từ trong sâu thẳm
bản ngã tôi quyết không lùi bước. Chắc có lẽ điều này có được là do hoàn cảnh tôi
đã trải qua. Lời thề không đội trời chung với cái nghèo đã ăn sâu vào tận xương tủy

tôi. Giá mà lúc đó có ai nói cho tôi biết tôi phải làm gì, nhưng bốn bề vẫn lạnh lùng
im lặng.
Tôi nghe người ta nói muốn giàu có phải siêng năng, cần cù … Trời ơi! Bài
học về cha tôi còn sờ sờ ra đấy, cả đời ông ấy siêng năng mà có giàu đâu! Tôi
Cẩm nang làm giàu Chat Master
19
không có ý phủ định điều này, song hình như nó chưa phải là nhân tố quyết định.
Với thời đại khoa học kĩ thuật phát triển như bây giờ tất cả đều làm bằng máy móc,
người ta đã không quan tâm bạn siêng năng hay lười biếng, mà quan tâm đến hiệu
quả công việc bạn đem lại. Bạn chăm chỉ ư? Nhưng nếu bạn đầu tư sự chăm chỉ ấy
sai chỗ liệu có mang lại một kết quả như mong đợi?
Tôi lại nghe người ta nói làm giàu phải biết liều! Thật sự mà nói từ “liều” ở
đây chỉ có thể sử dụng cho kẻ ngu dốt. Người giỏi thật sự chỉ trông đợi vào may
mắn khoảng 10%, trong khi kẻ thiếu kiến thức lại trông đợi vào nó đến 90%. Thực
tế đã chứng minh, rất ít kẻ ngu dốt giàu có!
Tôi lại nghe người ta nói muốn giàu có phải học thật giỏi. Tôi cố gắng học
giỏi, nhưng tôi lại thấy nhiều người học giỏi nhưng họ có giàu đâu. Nhiều nhà bác
học, nhiều người đoạt các giải thưởng quốc tế vậy mà nghèo vẫn hoàn nghèo. Ôi
đau đầu!
Tôi lại nghe người ta nói muốn giàu có phải học ngoại ngữ. Tôi cắm đầu vào
học ngoại ngữ, cuối cùng đầu óc tôi trở nên tư duy rất hời hợt. Tôi suy nghĩ không
thể sâu được vì suốt ngày tôi cứ lải nhải nói ngoại ngữ hoài.
Tôi lại nghe người ta nói muốn giàu có phải có trong tay một nghề gì đó thật
vững chắc. Tôi thử đi học nghề. Khi học nghề xong tôi đã không biết mình phải bắt
đầu từ đâu, thế là tôi đành đi xin việc để sống qua ngày.
Tôi lại nghe người ta nói muốn giàu có phải có kiến thức về kinh tế. Tôi lao
vào nghiên cứu kinh tế quên ăn quên ngủ. Kinh tế đã trở thành máu trong cơ thể tôi.
Tôi ăn cũng kinh tế, nói cũng kinh tế, ngủ cũng kinh tế … Thế nhưng làm giàu đâu
chỉ cần có kiến thức lí thuyết!
Tôi lại nghe người ta nói muốn giàu có phải có vốn. Tôi đi làm tích góp được

bao nhiêu tiền dồn hết vào mở một cửa hàng kinh doanh, kết quả tôi trắng tay. Đồng
vốn tôi quá ít cộng với kinh nghiệm trận mạc non nớt là nguyên nhân của thất bại.
Thất bại là mẹ thành công mà! Ừ, có lẽ đây là câu nói của những người biết an ủi
người khác! Tôi phải thất bại đến bao nhiêu lần nữa thì thành công mới đến với tôi?
Tôi chỉ sợ chưa tới lúc đó thì tôi đã chết rồi! Bạn cho rằng tôi quá bi quan ư?
Không! Khi bắt tay vào làm bất cứ cái gì ai cũng muốn thành công không ai muốn
thất bại cả. Thất bại càng nhiều thì tổn thất càng lớn. Càng thất bại thì càng đau
khổ! Kinh nghiệm ư? Kinh nghiệm thì có đó, song chả lẽ chỉ có thất bại mới cho
bạn kinh nghiệm sao? Kinh nghiệm có làm bạn giàu có không? Có ư? Ừ đúng đó,
nhưng đối với một người hai bàn tay trắng như tôi điều đó nghe có vẻ “tiểu thuyết”
quá! Tôi nghĩ thực tế hơn: Muốn thành công phải hạn chế thất bại đến mức tối đa!
Tôi lại nghe người ta nói muốn giàu có phải biết lừa đảo, trốn thuế, buôn lậu,
lấy vợ giàu … Ôi chỉ nghe nói thôi đã có thể đoán được hậu quả của những việc làm
đó. Tôi muốn giàu có để hạnh phúc chứ không muốn giàu có trong lao tù, bất hạnh.
Tôi lại nghe người ta nói “Buôn thuyền bán bè không bằng ăn dè hà tiện”.
Nhưng nếu mình không kiếm ra tiền thì để dành tiền làm sao đây? Hai việc này cần
phải làm song song mới được.
Tôi lại nghe người ta nói muốn giàu có phải biết đầu tư? Ôi lí thuyết bao giờ
cũng tuyệt vời! Đầu tư vào cái gì và làm sao không phải ai cũng biết và có cơ hội
thực hiện nó. Hầu như 100 người đầu tư thì hết 99 người thất bại. Khó thật!
Cẩm nang làm giàu Chat Master
20
Tôi lại nghe người ta nói muốn làm giàu phải có tư duy làm giàu. Tư duy đó
là tư duy như thế nào và áp dụng nó ra sao? Có lẽ câu nói đó từ những người thành
đạt, họ đã làm được nên họ mới mạnh miệng, nếu họ thất bại họ cũng sẽ hoang
mang không biết họ nên làm như thế nào. Mỗi người đều có một hoàn cảnh riêng,
cơ hội riêng, khó khăn riêng … không thể áp dụng giống nhau như đúc. Khi một
quyết định được đưa ra, chúng ta chỉ có thể biết đúng hay sai khi kết quả hiện diện.
Lí thuyết muôn đời vẫn là lí thuyết, bạn chỉ có thể hạn chế thất bại của mình bằng
cách trang bị thật nhiều qui luật suy nghĩ chung, đúng đắn. Nếu không có ánh sáng

của những môn như triết học, logic học, tâm lí học … thì mãi mãi bạn cũng chỉ sờ
soạng trong bóng đêm. Đôi khi bạn làm đúng qui luật suy nghĩ, nhưng kết quả lại
xảy ra hoàn toàn ngược lại. Bốn bề tối đen đâu là con đường cho bạn? Phải thật sâu
sắc và sâu sắc hơn nữa mới hiểu mình cần phải làm gì để thành đạt!
Tôi lại nghe người ta nói muốn giàu có bạn phải có một người thầy cực giỏi
dẫn dắt! Ừ đúng đó! Nhưng tìm người đó ở đâu và làm sao bạn biết người ta là
người giỏi? Lưu Bị phải mấy lần lên núi mời Khổng Minh xuống giúp, bạn liệu có
phẩm hạnh và đầu óc nhìn người như Lưu Bị? Tôi đã không tìm ra người thầy cho
mình, cho nên tôi luôn coi người thầy đó là tôi. Lúc nào cũng suy nghĩ hoàn thiện
mình đó là một ông thầy tốt nhất!
Tôi còn nghe người ta nói rất nhiều rất nhiều nữa. Họ nói rằng muốn giàu có
phải thế này thế kia, song hình như những lí thuyết ấy còn nhiều khiếm khuyết.
Chúng chỉ là một phần góp nhặt cho vinh quang của bạn. Tôi muốn một câu trả lời
thật cụ thể để tôi có thể sờ tay vào giàu có khi thực hiện nó ngay kia!
Tôi thấy nhiều bạn trẻ bây giờ thích làm chủ lắm, song để làm chủ không
phải đơn giản đâu! Bạn làm chủ khi trong tay không có đồng vốn nào ư? Bạn nói
bạn để dành tiền à? Ừ, để dành tiền thì được đó, nhưng để trong bao lâu và bao
nhiêu thì đủ? Quá trình bạn đi làm thuê góp nhặt từng đồng thành vốn liếng sao mà
lắm gian nan. Liệu ra kinh doanh chỉ với vốn thôi bạn có thành công hay không?
Làm chủ bạn phải biết quản lí, biết ra quyết định, có nhiều phẩm chất hơn người …
Rồi hàng hóa bạn sản xuất là gì chứ? Khi sản xuất ra liệu có bán được không? Quá
trình này quả lắm gian nan gấp khúc, phải mất bao nhiêu thời gian bạn mới đụng
đến giàu có. Lí thuyết nghe ra rất đơn giản, song nếu ai chịu suy nghĩ sâu sẽ thấy
làm chủ quả không dễ. Ấy thế mà nhiều bạn trẻ chẳng cần đắn đo nhiều đã xin giấy
phép thành lập công ty khi trong tay có vài chục triệu. Thực tế thì rất nhiều người
vẫn thành đạt từ hai bàn tay trắng, nhưng không phải theo cách làm như bạn. Một
khi vốn ít, bạn lại chọn con đường dài, rủi ro và tổn thất sẽ lớn. Khi qui mô phát
triển tăng trưởng, nhu cầu hoàn thiện bản thân, áp lực công việc, chi phí kinh doanh
… tăng theo, liệu một người với tầm nhìn và phẩm chất kém có thể gánh vác được
trọng trách? Nếu như trong quá trình thực hiện một khâu hay thao tác nào đó trật

đường rầy, thì công sức gây dựng bao lâu nay của bạn sẽ đổ sông đổ biển. Bên cạnh
đó, với hai bàn tay trắng ôm đồm quá nhiều việc bạn khó tập trung sức lực, trí tuệ
để đạt đến độ sắc sảo. Biết đúng, biết sai, biết đủ, biết dừng … luôn luôn là đòi hỏi
cao nhất của người lãnh đạo. Cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2008 rút ra
bài học xương máu cho tất cả mọi người: Ai cũng có thể gãy đổ bất cứ lúc nào nếu
không hiểu rõ về qui luật phát triển! Ngày xưa phải gây chiến thì mới cướp đoạt
Cẩm nang làm giàu Chat Master
21
được của cải trên tay kẻ khác, nhưng ngày nay vũ khí của các nước giàu chính là
giao thương. Chúng ta không ai ngờ rằng thị trường bất động sản của Mĩ lại trở nên
bi đát đến như vậy, có lẽ vì thế mà hàng loạt ngân hàng phải phá sản. Khi nghe tin
tập đoàn General Motor lừng danh thế giới giải thể nhiều người đã không tin đó là
sự thật. Tại sao lại có chuyện lạ lùng như vậy?
Tôi đã tìm câu trả lời này sau rất nhiều năm trăn trở, cộng với việc nghiên
cứu lịch sử kinh tế thế giới. Vào cái thời “ăn lông ở lỗ”, phương thức sản xuất của
chúng ta chỉ là hái lượm, săn bắt, khi đó công cụ lao động của chúng ta cũng không
có nhiều. Khi nhu cầu con người ngày càng tăng cao, việc đầu tiên chúng ta nghĩ
đến là cải tiến công cụ lao động. Trải qua nhiều thế kỉ, nhờ khoa học kĩ thuật phát
triển công cụ lao động đã phát triển thật dữ dội. Lúc này cái từ “công cụ lao động”
đã biến tướng không thể tưởng nổi. Từ cái rìu, cái búa … bây giờ công cụ lao động
là robot, thậm chí cả con người. Các nước chạy đua nhau sáng chế ra nhiều công cụ
lao động tân tiến nhằm sản xuất ra nhiều của cải vật chất với độ tinh xảo và lượng
“chất xám” tồn tại trong nó rất cao. Những nước như vậy tất nhiên là những nước
giàu. Một sản phẩm mà họ sản xuất trong vài phút nhiều khi bạn phải làm cả năm
mới đủ tiền mua. Công cụ lao động đã giúp họ gom tiền nhanh chưa từng có. Có
công cụ lao động thì phải có phương thức sản xuất. Phương thức sản xuất chính là
công nghệ, bí mật khoa học kĩ thuật … Trung Quốc thì có công nghệ sản xuất hàng
siêu rẻ, siêu bắt chước, siêu nhanh. Khó ai ngờ được một chiếc xe máy Trung Quốc
chỉ có vài triệu đồng. Nhật thì nổi tiếng với hàng chất lượng cao. Nói đến Nhật
người ta nghĩ ngay đến chất lượng. Thái Lan thì có công nghệ du lịch. Họ đã phát

triển một đất nước thua kém ta khá nhiều về tiềm năng, thành một đất nước chuyên
dành cho du khách thập phương. Phương Tây thì lại khẳng định mình bằng cách
đầu tư vào các ngành công nghiệp nặng, và tạo ra một phong cách làm việc chuyên
nghiệp. Còn Việt Nam chúng ta? Chúng ta có phát triển về khoa học kĩ thuật để tạo
ra nhiều công cụ lao động tốt? Chúng ta có công nghệ gì để tạo ra một thế mạnh cho
mình hay không?
Mặc dù rất giàu có, song Nhật Bản và Mĩ lại là những nước gặp nhiều khủng
hoảng? Một khi chúng ta sản xuất ra nhiều hàng hóa, thì công việc cuối cùng của
chúng ta là bán chúng đi! Đây là lời giải cho bài toán giàu có! Bạn không bán được
hàng hóa, dịch vụ của mình làm sao mà bạn giàu được cơ chứ! Bạn chỉ tập trung
vào sản xuất ra hàng hóa, lượng sản xuất và lượng bán ra không cân đối tất yếu dẫn
đến khủng hoảng!
Đất nước ta nghèo ư?
Việt Nam chúng ta muốn phát triển hùng mạnh phải tạo dựng được “tam giác
phát triển” mà ba cạnh của nó chính là: Khoa học kĩ thuật, sản xuất và giao thương.
Muốn giàu có phải sản xuất ra nhiều của cải vật chất, tinh thần. Hoạt động
sản xuất chỉ thật sự phát triển khi được sự trợ giúp đắc lực của khoa học kĩ thuật.
Ngược lại, khoa học kĩ thuật phát triển là để phục vụ cho sản xuất. Muốn đất nước
phát triển việc đầu tiên cần làm là đầu tư vào đội ngũ nghiên cứu khoa học kĩ thuật.
Đội ngũ này đảm nhận vai trò như những người đi tiên phong, hướng đạo toàn bộ
quá trình phát triển đất nước. Nhật Bản phát triển cũng nhờ xây dựng được một đội
ngũ như vậy còn đa số người dân chỉ dừng ở trình độ “ứng dụng” mà thôi!
Cẩm nang làm giàu Chat Master
22
Sản xuất ra thì phải trao đổi. Nó chỉ phát triển khi giao thương phát triển tốt.
Ngược lại, muốn giao thương phát triển ta phải làm tốt từ khâu sản xuất. Giao
thương là kim chỉ nam định hướng, chỉ đạo hoạt động sản xuất. Mối quan hệ giữa
giao thương và sản xuất là mối quan hệ biện chứng không thể tách rời.
Giao thương được sự hỗ trợ của khoa học kĩ thuật, ngược lại khoa học kĩ
thuật định hướng được hoạt động của mình là nhờ giao thương.

Mối quan hệ giữa khoa học kĩ thuật, sản xuất và giao thương là mối quan hệ
hai chiều trong một “tam giác phát triển” khép kín.
Bạn lập nghiệp từ hai bàn tay trắng ư?
Bạn phải thiết lập được một tam giác để phát triển chặt chẽ ba nhân tố cùng
một lúc: Công cụ lao động – công nghệ sản xuất (hay phương án kinh doanh) – bán
hàng. Công cụ lao động và công nghệ sản xuất chịu sự chi phối của khoa học kĩ
thuật. Chúng hơi khác nhau một chút, đó là công cụ lao động là một sản phẩm hữu
hình, còn công nghệ sản xuất lại là sản phẩm vô hình của con người. Trong ba nhân
tố này thì bán hàng là nhân tố quan trọng nhất. Nó đóng vai trò quyết định, thúc đẩy,
hướng đạo … toàn bộ hai nhân tố kia phát triển.
Bạn muốn đi làm giàu thì hãy sắm sửa công cụ lao động cho mình đi! Đó là
chiếc máy tính, dây chuyền sản xuất, một số bạn bè, tiền vốn (tiền vốn cũng coi là
công cụ lao động vì nó có thể tạo ra của cải vật chất) … Tất cả đã đủ và sẵn sàng
lao vào cuộc chiến sinh tử chưa?
Bạn muốn đi làm giàu thì hãy hoạch định cho mình phương án kinh doanh,
sản xuất hay cách chế tạo sản phẩm đi … Nếu không có một công nghệ hơn người
thì chớ mà đâm đầu vào thị trường để phải trả giá đắng cay!
Bạn muốn đi làm giàu thì hãy đi học bán hàng và bán hàng đi! Không bán
được hàng hãy lập tức xóa mọi ý nghĩ về giàu có trong đầu mình bạn nhé!
Nếu bạn tay trắng mà đi lập nghiệp, lời khuyên tốt nhất cho bạn là tập trung
phát triển về nhân tố thứ ba trước. Nghĩa là chỉ bán hàng thôi hãy khoan nghĩ đến
sản xuất, chế tạo công cụ lao động. Coi như điều đó đã có người khác làm thay bạn.
Công việc của bạn là chỉ tập trung vào học, luyện kĩ năng, lập phương án … để bán
được hàng mà thôi! Tất nhiên, trong một tình huống nào đó bạn cũng có thể tiến
hành cả hai nhân tố kia, song đó phải là hai nhân tố mất ít tiền bạc đầu tư nhất (vì
bạn ít tiền mà), để hạn chế mức thấp nhất rủi ro.
Hiện nay trên nhiều phương tiện thông tin đại chúng đang cố gắng quảng bá
cho hàng Việt, họ kêu gọi, khuyến khích xài hàng Việt, họ nói xài hàng Việt là một
hành động nhân văn … Ôi thật thê thảm cho các doanh nghiệp của chúng ta! Chắc
tôi viết đến đây các bạn đã hiểu tại sao chúng ta nghèo rồi chứ!

Chúng ta làm kinh tế theo cái kiểu chụp giật, không tầm nhìn, không thương
hiệu, phá giá, bán đổ bán tháo, bán sản phẩm thô … chả trách nào chúng ta vẫn
nghèo hoài!
Bạn nào, doanh nghiệp nào, đất nước nào không thiết lập ba nhân tố trên một
cách vững chắc, thì giấc mơ giàu có mãi mãi cũng chỉ là giấc mơ mà thôi!


Cẩm nang làm giàu Chat Master
23
BUỘC MÌNH PHẢI TIẾN LÊN

Hồi còn nhỏ tôi có đọc truyện “Tam quốc chí”, đã lâu quá tôi không còn nhớ
rõ từng chi tiết nữa, thế nhưng có một đoạn mà cho tới nay tôi vẫn không quên nội
dung. Đó là đoạn nói về quân Khổng Minh chỉ khoảng 500 người mà phải đối đầu
với một lực lượng khá hùng mạnh. Lực lượng không cân bằng Khổng Minh biết
chắc chắn quân mình sẽ thất bại, nhưng không còn con đường lựa chọn nào khác
ông đành ra quyết định tấn công trước. Để cho trận đấu giành thắng lợi, ông lệnh
cho quân lính đập hết thuyền bè, dụng cụ nấu ăn, vứt hết lương thảo … Trước mặt
là quân giặc, sau lưng là sông ngòi, trong tay không còn phương tiện rút lui …,
quân lính của ông bây giờ chỉ còn một con đường là chiến đấu để giành sự sống mà
thôi. Chính vì áp dụng sách lược “đập thuyền phá nồi” dồn mình vào bước đường
cùng như vậy, mà quân giặc phải bỏ chạy trước sự tấn công như vũ bão của những
kẻ liều mạng.
Khi lớn lên bước ra đời kiếm đồng tiền, tôi mới cảm thấy làm giàu quả
không đơn giản. Nếu như bạn không có dũng khí thì bạn làm gì cũng sợ hết. Tôi xin
nhắc là bạn đừng lẫn lộn giữa một người có dũng khí và một kẻ liều lĩnh. Dũng khí
chỉ có ở những người biết rất rõ mình cần phải làm gì, làm như thế nào và sẵn sàng
hi sinh khi thất bại; trong khi đó kẻ liều lĩnh chỉ biết cắm đầu vào làm mà không
biết hậu quả của nó ra sao.
Tôi có quen một anh bạn, nhà anh ta rất nghèo. Cái nghèo làm cho anh ta

xoay chuyển mọi cách mà vẫn cứ nghèo. Sau nhiều ngày trằn trọc, anh ta quyết định
thay đổi hoàn cảnh sống để phát huy năng lực của mình. Anh ta lên mạng kiếm việc,
và phỏng vấn vào một công ty của Nhật bên Nhật. Với lòng quyết tâm cao độ anh ta
đã trúng tuyển. Cái ngày khăn gói hành lí để đáp máy bay sang Nhật đi làm, anh ta
chỉ mang vỏn vẹn có 100 USD. Thời gian đầu phải chi tiêu nhiều thứ, đã vậy phải
làm hơn một tháng mới có lương làm sao anh ta có thể sống nổi. Ấy vậy mà anh ta
vẫn tin vào nghị lực và sự sáng tạo của mình. Anh ta nói với tôi, chả lẽ khi sang
Nhật rồi họ có thể đuổi mình về nước khi visa của mình vẫn còn hạn, với lại giữa
cái đất nước hiện đại như thế không tìm ra một công việc để tồn tại sao.
Thật ra, anh ta đã nghĩ sai chút đỉnh. Để xin được việc ở Nhật cực kì khó
khăn chứ không đơn giản. Chính phủ Nhật có chính sách hạn chế người nhập cư
nước ngoài, cho nên để có quốc tịch Nhật người nước ngoài phải thi sát hạch rất
khó. Thực tế nhiều Việt kiều sống ở Nhật đến hết đời mà vẫn chưa có quốc tịch.
Một khi bạn chưa có quốc tịch bạn phải có người Nhật bảo lãnh khi thuê nhà, xin
việc, mua bán trả góp … Bên cạnh đó, tỉ lệ thất nghiệp của Nhật khá cao. Để có
việc làm bạn phải cạnh tranh ngay cả với người bản xứ, không kể những rủi ro về
bệnh tật vì thời tiết cực kì khắc nghiệt (mùa hè thì nóng kinh hồn, mùa đông có nơi
như Hokkaido lạnh âm 20 độ C) … Tồn tại và phát triển trong một môi trường như
vậy không phải dễ. Nhưng tôi biết anh ta rất giàu nghị lực!
Anh ta làm được khoảng nửa tháng thì hết sạch tiền trong tay. Chả lẽ kĩ sư
lại đi ăn trộm ăn cắp, anh ta nghĩ vậy nên mạnh dạn lên gặp ban giám đốc để vay
tiền. Như bạn biết, vay tiền người Nhật cực kì khó, nhất là vay tiền những người
Cẩm nang làm giàu Chat Master
24
không quen biết, thế mà anh bạn của tôi đã làm được. Sau này anh ta kể lại, tôi mới
biết “sức mạnh của bàn tay trắng” là như thế nào.
Khi bạn tay trắng, bạn trở nên rất mạnh mẽ. Chính vì hiểu được sức mạnh đó,
sau này cái công ty mà anh bạn tôi làm bị phá sản, anh ta vẫn kiếm được việc làm
khác. Anh ta không xin việc như những người bình thường là nộp đơn đến công ty
hay qua mạng, mà gõ cửa gặp hẳn ban giám đốc để nói chuyện. Hành trang của anh

ta chỉ có cái ba lô và vài đồng bạc lẻ, anh ta đâu có gì để mất, trong khi đó phía
trước là tương lai của biết bao nhiêu người thân đang chờ đợi. Nếu tôi mà kể hết ra
chắc bạn phải rơi nước mắt, nhưng vì đó là một bí mật riêng của anh ta nên không
thể nói ra. Anh ta đã gặp muôn vàn khó khăn gian khổ, cho dù bạn có giàu trí tưởng
tượng đến mấy cũng không thể hình dung ra được. Từ trước tới giờ tôi chưa gặp
một người nào có nghị lực và đức hi sinh lớn như vậy. Tôi cảm thấy thật ngưỡng
mộ. Một lòng quyết tâm cao độ, sẵn sàng đối đầu với cái chết nếu gặp thất bại
không phải ai cũng dám làm!
Bài thơ “Giã gạo” (Nhật kí trong tù), bác Hồ kính yêu của chúng ta có viết:
“Gạo đem vào giã bao đau đớn,
Gạo giã xong rồi trắng tựa bông,
Sống ở trên đời người cũng vậy,
Gian nan rèn luyện mới thành công!”
Ai chưa từng trải qua những quãng đời gian khổ, chắc không thể hiểu nổi
những gì tôi kể, càng không thể hiểu nổi ý nghĩa sâu sắc của bốn câu thơ trên. Chỉ
có những người đã được tôi luyện trong bão lửa mới nghiệm ra. Gian khổ chính là
người bạn đồng hành của những người chí lớn, giàu đức hi sinh. Nhiều bạn sống
trong nhung lụa chắc không biết vị của thành công nó như thế nào, đôi khi đọc
những gì tôi viết ra lại bảo rằng tôi cường điệu hóa. Không! Bất cứ sự giàu có, hạnh
phúc chân chính nào cũng đều phải trả một cái giá rất đắt. Đằng sau niềm vui hân
hoan chiến thắng có lẫn máu và nước mắt. Nếu động lực không đúng đắn, ý chí
không mãnh liệt, trái tim không rực cháy, tầm nhìn không sâu sắc, sức khỏe không
bền bỉ, tinh thần không vững vàng … thì bạn đừng mong đi đến cuối con đường.
Ai cũng có thể biết những kiến thức làm giàu, nhưng trong trăm ngàn người
chỉ có vài người làm được mà thôi. Chúng ta không thiếu kiến thức, cái chúng ta
thiếu là phẩm chất của một người thành đạt. Giống như viên ngọc càng mài càng
sáng. Phẩm chất của con người nếu không tôi luyện sẽ dần dần thui chột đi. Trong
bản thân mỗi con người chúng ta tiềm tàng những giá trị vô hình mà chúng ta không
biết. Nếu chúng ta biết cách “đánh thức” nó, chúng ta sẽ đạt đến đỉnh vinh quang.
Đôi khi bạn không lựa chọn cũng là một loại lựa chọn. Bạn dừng lại đợi thời

cơ chín muồi để hành động, nhưng bạn lại không biết bao giờ thì thời cơ đến. Và
khi thời cơ đến thì liệu bạn đã hội đủ tất cả các điều kiện? Khi bạn chờ đợi như vậy
bạn có biết rằng thời gian sống trên đời của bạn đang ngắn lại, sự vất vả của gia
đình bạn đang bị kéo dài ra … Khi không hành động chúng ta cũng đang bị mất đi
rất nhiều thứ, vì vậy vừa làm vừa hoàn thiện là lựa chọn tốt nhất. Không biết thì tìm
hiểu cho kĩ rồi hãy làm, chứ không biết mà không làm thì làm sao thành đạt đây?
Có người nói với tôi rằng mở công ty sao khó quá. Ai bảo bạn mở công ty
khi bạn còn thiếu thốn tiền bạc, kinh nghiệm … vậy? Bạn hãy đem sản phẩm mà
Cẩm nang làm giàu Chat Master
25
mình sẽ kinh doanh bán thử xem có bán được không đã. Hãy bán nó bằng mọi cách,
năn nỉ ỉ ôi, chào mời từng người, dầm mưa dãi nắng … xem sao. Quá trình đó chính
là quá trình xâm nhập thực tế, nó giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn trước khi bước
vào “cuộc chiến”. Làm ông chủ thực ra cũng chỉ làm thuê cao cấp mà thôi. Bạn
không có “con mắt” thực tế sao bạn có thể chỉ đạo người khác để thành công đây?
Tòa nhà cao tầng bao giờ cũng bắt đầu từ viên gạch nhỏ. Cuối cùng bạn sống vì cái
mẽ bề ngoài hay những giá trị đích thực?
Có người nói với tôi rằng tôi học hoài vẫn không giỏi. Thực tế bạn có học
thật hay chưa? Nếu bạn học thật bạn có thể không đi chơi trong vòng vài năm, dành
mọi thời gian để chuyên tâm vào học hành không?
Có người nói với tôi rằng sao tôi cứ gặp chuyện đau khổ trong tình yêu hoài.
Chúng ta ai cũng khát khao hạnh phúc, nhưng hãy xem chúng ta làm như thế nào để
đạt được điều ấy. Nhiều người biết sai lầm, biết con đường phía trước bịt lối, nhưng
vẫn cứ cắm đầu đi tới trước. Bạn không thể vứt bỏ những cái tồi tệ để đi con đường
sáng sủa hơn sao? Một khi hoàn cảnh dồn bạn đến bước đường cùng, thì thực tế nó
đang mở ra một cánh cửa khác cho bạn. Không nên ôm giữ khư khư những gì
không nên giữ. Hãy dũng cảm đặt mình vào hoàn cảnh buộc phải tiến xem bạn có
đạt được điều mình muốn không. Nhất định lúc đó bạn sẽ nhận ra rằng nghị lực,
đức hi sinh, niềm khao khát sống có ích … của mỗi con người chính là một nguồn
của cải vô cùng quí báu!