Slide kỹ thuật định nhóm máu hệ ABO

04/17/15 1
Kü thuËt ®Þnh nhãm
m¸u hÖ ABO
04/17/15 2
Qui trình định nhóm máu hệ ABO
Mục tiêu:
Đảm bảo thực hiện đúng các b ớc tiến
hành của kỹ thuật định nhóm máu hệ
ABO. Xác định chính xác nhóm máu
hệ ABO cũng nh kiểm tra đầy đủ các
thủ tục hành chính là một khâu quan
trọng để đảm bảo truyền máu an toàn,
có hiệu lực cho ng ời bệnh.
04/17/15 3
Các b ớc của qui trình
1. Chuẩn bị và kiểm tra dụng cụ, sinh phẩm.
2. Nhận bệnh phẩm: Kiểm tra phiếu yêu cầu
xét nghiệm và ống máu của bệnh nhân.
3. Định nhóm máu hệ ABO lần 1 bằng 2 ph
ơng pháp huyết thanh mẫu và hồng cầu
mẫu.
4. Định nhóm máu hệ ABO lần 2 bằng 2 ph
ơng pháp huyết thanh mẫu và hồng cầu
mẫu (do KTV khác làm).
04/17/15 4
5. Đối chiếu kết quả giữa 2 lần định nhóm:
- Nếu kết quả phù hợp: Đóng dấu nhóm máu
vào phiếu xét nghiệm.
- Nếu kết quả không phù hợp: Kiểm tra lại
toàn bộ các b ớc từ lúc nhận bệnh phẩm.
6. Ghi ngày tháng năm, BS, KTV định nhóm kí

nháy vào phiếu xét nghiệm.
7. Vào sổ kết quả định nhóm máu.
8. Bác sỹ tr ởng khoa kí phiếu xét nghiệm.
Các b ớc của qui trình
04/17/15 5
Kü thuËt ®Þnh nhãm m¸u hÖ ABO
04/17/15 6
Mục tiêu học tập
Khi bạn học xong bài này bạn phải có khả năng:
1. Hiểu nguyên lý của kỹ thuật.
2. Thực hiện một cách chính xác các kỹ thuật
định nhóm máu hệ ABO.
3. Xác định nguyên nhân và tránh những lầm
lẫn thông th ờng trong định nhóm máu.
4. Biết cách kiểm tra chất l ợng huyết thanh
mẫu và hồng cầu mẫu.
5. Xác định đ ợc các dụng cụ cần thiết để tiến
hành các kỹ thuật xác định nhóm máu hệ
ABO.
04/17/15 7
Nguyên lý của kỹ thuật
Nguyên lý của kỹ thuật đ ợc dựa trên nguyên lý
của phản ứng ng ng kết. Nhóm máu hệ ABO đ ợc
xác định nhờ sự có mặt của kháng nguyên trên
bề mặt hồng cầu và kháng thể có trong huyết
thanh, ng ời bình th ờng trong huyết thanh có
kháng thể tự nhiên chống lại kháng nguyên mà
kháng nguyên đó lại không có trên bề mặt hồng
cầu của chính mình. Nhóm máu hệ ABO đ ợc xác
định bằng hai ph ơng pháp là huyết thanh mẫu

và hồng cầu mẫu.
04/17/15 8
Nhãm m¸u
Kh¸ng nguyªn
trªn BM hång cÇu
Kh¸ng thÓ
trong huyÕt thanh
A A Kh¸ng thÓ chèng B
B B Kh¸ng thÓ chèng A
AB A vµ B Kh«ng cã kh¸ng thÓ
O Kh«ng cã Kh¸ng thÓ chèng B
Kh¸ng thÓ chèng B
§Æc ®iÓm nhãm m¸u hÖ ABO
04/17/15 9
Dụng cụ và thuốc thử
Dụng cụ và thuốc thử
A. Dụng cụ:
Ly tâm ống thẳng.
Tủ lạnh bảo quản thuốc thử huyết thanh mẫu, hồng
cầu mẫu và mẫu máu.
Quầy lạnh sâu để bảo quản mẫu huyết thanh
Hộp sáng hoặc gạch men trắng.
Bình cách thuỷ 370C (hoặc tủ ấm hoặc bình giữ
nhiệt)
Bình đựng n ớc muối.
Nhiệt kế
Pipet Pasteur.
04/17/15 10

ống nghiệm để định nhóm (50 x 7 mm) nhựa hoặc thuỷ
tinh.
Giá đựng ống nghiệm để tiến hành kỹ thuật.
Lam kính.
Bút chì kính, bút dạ
Giấy đo pH
Bông thấm
Cốc mỏ thuỷ tinh
Que thuỷ tinh
Kính hiển vi
Tủ sấy dụng cụ
Dụng cụ và thuốc thử
Dụng cụ và thuốc thử
04/17/15 11
B. Thuèc thö:

HuyÕt thanh mÉu: Chèng A, chèng B,
chèng AB, chèng H, chèng A1.

Hång cÇu mÉu: Hång cÇu mÉu A, B, O.

N íc muèi 0,9 %

N íc cÊt hoÆc n íc kh«ng cã ion.

HuyÕt thanh AB

Enzyme Papain
04/17/15 12
Tiến hành kỹ thuật

1. Định nhóm trên phiến đá:

Ph ơng pháp huyết thanh mẫu
Trên một phiến đá: Nhỏ 3 giọt huyết thanh mẫu chống A, chống B, chống
AB vào 3 vị trí khác nhau
Thêm 1 giọt hồng cầu cần định nhóm 10-20% (đ ợc pha trong n ớc muối
0,9%, huyết thanh hoặc huyết t ơng).
Trộn đều huyết thanh mẫu với hồng cầu của bệnh nhân cần định nhóm
bằng một que thuỷ tinh thành một vòng tròn có đ ờng kính 2-3 cm. Lắc
nhẹ liên tục trong vòng 2 phút rồi đọc kết quả.

Ph ơng pháp hồng cầu mẫu

Trên một phiến đá: Nhỏ 2 giọt huyết thanh của bệnh nhân cần định
nhóm vào 2 vị trí khác nhau.

Thêm 1 giọt hồng cầu mẫu A, 1 giọt hồng cầu mẫu B 10-20%.

Trộn đều huyết thanh của bệnh nhân với hồng cầu mẫu thành một vòng
tròn có đ ờng kính 2-3 cm. Lắc nhẹ liên tục trong vòng 2 phút rồi đọc kết
quả.
04/17/15 13
2. Định nhóm trong ống nghiệm:

Ph ơng pháp huyết thanh mẫu:

Nhỏ 1 giọt huyết thanh mẫu chống A, chống B, chống AB vào
3 ống nghiệm khác nhau.

Thêm 1 giọt hồng cầu cần định nhóm 2-5 % (đ ợc pha trong n

ớc muối 0,9%, huyết thanh hoặc huyết t ơng) vào mỗi ống
nghiệm trên.

Lắc đều, ly tâm 1000 vòng/phút/ 1 phút

Nghiêng nhẹ thành ống nghiệm, đọc kết quả bằng mắt th ờng
và trên kính hiển vi

Ph ơng pháp hồng cầu mẫu:

Nhỏ 1 giọt huyết thanh của bệnh nhân vào 2 ống nghiệm khác
nhau.

Thêm 1 giọt hồng cầu mẫu A, 1 giọt hồng cầu mẫu B, 1 giọt
hồng cầu mẫu O 2-5% vào mỗi ống nghiệm trên.

Lắc đều, ly tâm 1000 vòng/phút/ 1 phút

Nghiêng nhẹ thành ống nghiệm, đọc kết quả bằng mắt th ờng
và trên kính hiển vi.
04/17/15 14
AB
BA
BA
B
A
BA
Kháng thể- HC cần Đ.Nhóm
+
0 0

0+
+0
++
O
A
B
AB
Nhận định kết quả
AB
AB
AB
AB
0
+
+
+
Nhóm máu
04/17/15 15
BA
BA
B
A
BA
Hồng cầu
HT cần đ. nhóm
+
+ +
+0
0+
00

O
A
B
AB
Nhận định kết quả
Nhóm máu
04/17/15 16
Những nguyên nhân sai lầm trong định
nhóm máu hệ ABO
1. Tay nghề của cán bộ làm xét nghiệm.
2. Dụng cụ làm xét nghiệm bẩn.
3. Kỹ thuật nghèo nàn. Đọc kết quả quá nhanh
hoặc để quá lâu mới đọc kết quả. Tỷ lệ giữa
huyết thanh mẫu và hồng cầu mẫu không t
ơng ứng.
4. Huyết thanh mẫu, hồng cầu mẫu hỏng, biến
chất, nhiễm trùng, quá hạn sử dụng.
5. Mẫu máu cần định nhóm bị nhiễm trùng
04/17/15 17
Xin tr©n träng c¶m ¬n