Đ Tài : Hai cu c kháng chi n ch ng T ng th i Ti n Lê (981) và th i Lý (1075 – 1077)ề ộ ế ố ố ờ ề ờ
L CH S VI T NAMỊ Ử Ệ
Nhà Lê hay còn g i là nhà Ti n Lê , b t đ u t khi Đinh Ph Đ nh ng ngôi cho Lê Hoàn vào năm 980, tr i qua ọ ề ắ ầ ừ ế ế ườ ả
3 tri u vua và k t thúc khi Lê Ng a Tri u qua đ i. Qu c hi u nhà Lê v n là Đ i C Vi t, là tri u đ i ti p n i ề ế ọ ề ờ ố ệ ẫ ạ ồ ệ ề ạ ế ố
c a nhà Đinh (968 – 980) và đ c nhà Lý (1009 – 1225) k th a.ủ ượ ế ừ
TH I TI N LÊỜ Ề
-
Cu i 979, Đinh tiên hoàng và con trai đinh li n b ám sát. Đinh toàn m i 6 tu i lên ngôi vua.ố ễ ị ớ ổ
-
S gi t ng báo cáo tình hình r i ren c a Đ i C Vi t v n c. Vua T ng phong H u Nhân B o làm Giao Châu ứ ả ố ố ủ ạ ồ ệ ề ướ ố ầ ả
l th y l c k đ chuy n v n s , Đ ng th i ban chi u chinh ph t n c ta.ộ ủ ụ ế ộ ể ậ ứ ồ ờ ế ạ ướ
-
Tr c tình hình đó, thái h u d ng vân nga đã trao ngôi vua cho Lê Hoàn, Lê hoàn lên ngôi t x ng là Đ i ướ ậ ươ ự ư ạ
Hành Hoàng Đ , tên n c v n là Đ i C Vi t, niên hi u Thiên Phúc, đóng đô t i Hoa L .ế ướ ẫ ạ ồ ệ ệ ạ ư
-
Sau khi lên ngôi Lê Hoàn đã huy đ ng quân dân kh n tr ng chu n b kháng chi n ch ng T ng.ộ ẩ ươ ẩ ị ế ố ố
B I C NHỐ Ả
NHÀ T NG:Ố
-
l p giao ch hành doanh là b ph n ch huy l c l ng vi n chinh.ậ ỉ ộ ậ ỉ ự ượ ễ
-
Nhà T ng chia quân làm 2 đ o: Ung Châu và Qu ng Châu ti n vào n c ta.ố ạ ả ế ướ
-
Quân T ng huy đ ng l c l ng quân dân t i các đ a ph ng, thành ph n c m quân là ch y uố ộ ự ượ ạ ị ươ ầ ấ ủ ế
-
Toàn b quân kho ng 3 – 4 v n ng i.ộ ả ạ ườ
Đ i C Vi t:ạ ồ ệ
-
Lê Hoàn ch huy quân dân c n c kháng chi n, l c l ng kho ng 10 v n ng i.ỉ ả ướ ế ự ượ ả ạ ườ
-
Ra l nh kh n tr ng xây d ng các phòng tuy n, tiêu bi u là chi n lũy Bình L .ệ ẩ ươ ự ế ể ế ỗ
CHU N B L C L NGẨ Ị Ự ƯỢ
-
Tháng 4/981; b t ch p c c u phong c a Lê Hoàn, quân T ng ào t ti n vào n c ta theo hai đ ng:ấ ấ ớ ầ ủ ố ạ ế ướ ườ
+ Đ o quân H u Nhân B o, Tôn Toàn Trung, Tr n Khâm T ti n theo đ ng L ng S n.ạ ầ ả ầ ộ ế ườ ạ ơ
+ Đ o quân c a L u Tr ng, Gi Th c,…ti n v phía c a sông B ch Đ ng.ạ ủ ư ừ ả ự ế ề ử ạ ằ
-
Sau vài l n giao chi n, Lê Hoàn đã dùng k trá hàng, d quân T ng vào đ a tr n ph c kích B ch Đ ng, ầ ế ế ụ ố ị ậ ụ ạ ằ
đánh tan gi c…ặ
-
Trong lúc đó, H u Nhân B o (HNB) không th y tin t c th y quân, bu c ph i đ c thúc Tô Toàn Trung đang ầ ả ấ ứ ủ ộ ả ố
Hoa B xu ng đánh, nh ng Toàn Trung không ch u. ở ộ ố ư ị
-
HNB đành ph i t mình đ c quân xu ng đánh theo đ ng sông Chi Lăng, Lê Hoàn đã ph c kích, đánh tan ả ự ố ố ườ ụ
gi c, gi t ch t HNB, r i nhân đà th ng l i ti n đánh phía B c.ặ ế ế ồ ắ ợ ế ắ
-
Tr n khâm T hay tin HNB ch t, ho ng s , rút ch y; b quân ta truy kích Tây K t, cu c kháng chi n ầ ộ ế ả ợ ạ ị ở ế ộ ế
ch ng T ng hoàn toàn th ng l i.ố ố ắ ợ
DI N BI NỄ Ế
TH I NHÀ LÝỜ
Nhà Lý, còn đ c g i là nhà H u Lý. Tri u đ i ượ ọ ậ ề ạ
đ c b t đ u khi vua Thái T lên ngôi tháng ượ ắ ầ ổ
10 âm l ch 1009, tr i qua 9 đ i vua, và k t ị ả ờ ế
thúc vào th i Lý Chiêu Hoàng, t ng c ng là ờ ổ ộ
216 năm.
Nhà lý có đóng góp to l n trong l ch s c a ớ ị ử ủ
đ t n c, qua vi c d i đô c a Lý Công U n, ấ ướ ệ ờ ủ ẩ
và s phát tri n v t b c các th i : Thái ự ể ượ ậ ở ờ
Tông, Thánh Tông,…
-
Công phu nh t là vi c nhà T NG t ch c khu v c biên gi i Vi t-Trung, thành m t h th ng căn c xâm ấ ệ Ố ổ ứ ự ớ ệ ộ ệ ố ứ
l c l i h i.nh v y con đ ng hành quân t n c T ng vào Đ i Vi t ch có m t h ng qua vùng này mà ượ ợ ạ ư ậ ườ ừ ướ ố ạ ệ ỉ ộ ướ
thôi.
-
Vùng này có thành Ung châu (Qu ng Tây); Khâm Châu,Liêm Châu(Qu ng Đông) r t thu n l i cho xu t quân ả ả ấ ậ ợ ấ
t T ng vào Đ i Vi t. Ung Châu là m t v trí quan tr ng c a Qu ng Tây.ừ ố ạ ệ ộ ị ọ ủ ả
-
Đ chu n b cho cu c xâm l c Đ i Vi t năm 1071 tri u T ng đã c Tô Giám m t đ i t ng có nhi u kinh ể ẩ ị ộ ượ ạ ệ ề ố ử ộ ạ ướ ề
nghi m đ n Đ i Vi t ph trách. Tô Giám cho xây d ng thành Ung Châu r t kiên c .Thành có 5000 quân ệ ế ạ ệ ụ ự ấ ố
chuyên lo vi c biên thùy.ệ
-
Ngoài ra, nhà T ng còn xúi gi c đ Champa khiêu khích Đ i Viêt.ố ụ ể ạ
B c l âm m u bành tr ng c a k thù.ộ ộ ư ướ ủ ẻ
TRI U T NG TI P TUC M U Đ BÀNH TR NGỀ Ố Ế Ư Ồ ƯỚ
-
Năm 1072, vua Thánh Tông m t vua Nhân Tông m i 6 tu i lên ngôi, nhà T ng xem đây là m t c h i t t nên ấ ớ ổ ố ộ ơ ộ ố
càng đ y m nh xâm l c Đ i Vi t.ẩ ạ ượ ạ ệ
-
Vua nhân Tông còn nh nên binh quy n n m t p trung trong tay Thái úy Lý Th ng Ki t; Lý Th ng Ki t đã ỏ ề ằ ậ ườ ệ ườ ệ
đ m đ ng vi c t ch c lãnh đ o cu c kháng chi n ch ng T ng vào th k XI.ả ươ ệ ổ ứ ạ ộ ế ố ố ế ỉ
-
Năm 1074, Lý Th ng Ki t m i Lý Đ o Thành (quan thái s ) t Ngh An v tri u đình gi ch c thái phó bình ườ ệ ờ ạ ư ừ ệ ề ề ữ ứ
ch ng quân qu c trung s . Hai ông cùng h p l c lo toan vi c n c lúc nguy nan.ươ ố ử ợ ự ệ ướ
-
Ông còn liên k t v i các tù tr ng các dân t c thi u s mi n núi phiá B c ph i h p ch ng gi c.ế ớ ưở ộ ể ố ở ề ắ ố ợ ố ặ
HOÀN C NH VÀ CHU N B TRONG N CẢ Ẩ Ị Ở ƯỚ
-
Sau khi c ng c l c l ng, đ p tan s uy hi p t phía nam. Lý Th ng Ki t đã ch đ ng ti n đánh tr c ủ ố ự ượ ậ ự ế ừ ườ ệ ủ ộ ế ướ
đ đ y đ ch vào th b đ ng, giành l y th ch đ ng cho cu c kháng chi n.ể ẩ ị ế ị ộ ấ ế ủ ộ ộ ế
-
10/1075; chi n d ch t p kích b t đ u. H n 10 v n quân sĩ th y b c a nhà Lý đã ti n đánh châu Khâm, ế ị ậ ắ ầ ơ ạ ủ ộ ủ ế
châu Liêm (QĐông), ti n t i vây hãm thành Ung châu (QTây), sau 42 ngày chi n đ u, quân nhà Lý h đ c ế ớ ế ấ ạ ượ
thành, t ng Tô Giám ph i t t .ướ ả ự ử
-
Khi đ t đ c m c tiêu, LTK chu n đ ng rút quân, chu n b phòng tuy n ch n đ ch trong n c.ạ ượ ụ ẩ ộ ẩ ị ế ặ ị ướ
Làm thay đ i k ho ch và ch m l i cu c t n công c a k thù.ổ ế ạ ậ ạ ộ ấ ủ ẻ
DI N BI NỄ Ế
-
Mùa thu 1076, 10 v n quân T ng cùng 20 v n dân phu, do Quách Quỳ và Tri u Ti t ch huy theo h ng ạ ố ạ ệ ế ỉ ướ
t L ng S n xâm l c n c ta, ngoài ra, th y binh nhà T ng theo c a B ch Đ ng đ ph i h p.ừ ạ ơ ượ ướ ủ ố ử ạ ằ ể ố ợ
-
Phía Đ i Vi t chu n b l c l ng đánh g m đánh t xa và tuy n phòng th sâu.ạ ệ ẩ ị ự ượ ồ ừ ế ủ
-
Đ i Vi t b trí hai tuy n phòng th :ạ ệ ố ế ủ
+ m t ngay trên biên gi i do l c l ng tù tr ng dân t c thi u s ch huy.ộ ớ ự ượ ưở ộ ể ố ỉ
+ m t b nam sông Nh Nguy t, dài kho ng 30 km.ộ ở ờ ư ệ ả
QUÂN T NG XÂM L C Ố ƯỢ
-
Ngày 8/1/1077, Quách Quỳ và Tri u Ti t v t i Nam Quan ệ ế ượ ả L ng S n (ngày nay) ạ ơ Thăng Long; quân
Thân C nh Phúc ch huy ch n đánh quy t li t.ả ỉ ặ ế ệ
-
Quân T ng bu c ph i phá i Quy t Lý, Thân C nh Phúc c th ; Quách Quỳ bu c ph i c t ng Th C d n ố ộ ả ả ế ả ố ủ ộ ả ử ướ ế ử ẫ
ti p binh ng chi n ế ứ ế Thân C nh Phúc ch đ ng lui v c th i Chi Lăng.ả ủ ộ ề ố ủ ả
-
Chi Lăng, quân T ng cho ti n đ o đánh chính di n, hai đ o do Th C và Yên Đ t vòng qua núi Cai Kinh, Ở ố ề ạ ệ ạ ế ử ạ
theo đ ng đ t đánh m t sau Chi Lăng ườ ấ ặ quân ta dùng n , máy b n đá và t ng binh ph n kích ỏ ắ ượ ả quân
T ng thi t h i n ng n .ố ệ ạ ặ ề
-
Do chênh l ch l n v l c l ng, nên Thân C nh Phúc rút quân v gi căn c Đ ng Giáp, chuy n sang đánh ệ ớ ề ự ượ ả ề ữ ứ ộ ể
du kích.
-
Cùng lúc đó Nhâm Kh i t Vĩnh An ở ừ T M u ổ ậ Nham Bi n; Khúc Tr n t Qu ng Nguyên ề ầ ừ ả Môn Châu;
Tri t Ti t ệ ế Bình Nha, V n Nhai ạ Nhã Nam và b n Nh Nguy t.ế ư ệ
Các tr n đ u tiên:ậ ầ
Do D ng Tùng Tiên ch huy, ti n vào h i ph n n c ta ươ ỉ ế ả ậ ướ ti n g p vào sông B ch Đ ng;quân ta mai ph c ế ấ ạ ằ ụ ở
sông Đông Kênh, khi hàm đ i gi c l t vào mai ph c, Lý K Nguyên phát đ ng t n công, b đánh b t ng quân ộ ặ ọ ụ ế ộ ấ ị ấ ờ
T ng thua to, rút v vùng bi n Liêm châu, c th .ố ề ể ố ủ
Làm th t b i k ho ch c a gi c; đ y Quách Quỳ, Tri t ấ ạ ế ạ ủ ặ ẩ ệ
Ti t vào hoàn c nh không có ph ng ti n cho đ i quân v t ế ả ươ ệ ạ ượ
sông.
Tr n chi n Đông Kênhậ ế
Tr n chi n Đông Kênhậ ế
Tr n sông Nh Nguy tậ ư ệ
Tr n sông Nh Nguy tậ ư ệ
NÉT T NG Đ NG:ƯƠ Ồ
M c đích xâm l c c a T ng: dùng chi n th ng bên ngoài, t o uy danh trong n c, gi i quy t khó khăn trong ụ ượ ủ ố ế ắ ạ ướ ả ế
n c.ướ
L i d ng tình hình r i ren c a Đ i Vi t đ xâm l c.ợ ụ ố ủ ạ ệ ể ượ
N c ta đ u dành th ng l i và th ng nh t đ t n c.ướ ề ắ ợ ố ấ ấ ướ
NÉT KHÁC BI T:Ệ
TI N LÊỀ
Lãnh đ o: Lê Hoànạ
Chi n l c: bày tr n và ch gi c.ế ượ ậ ờ ặ
L p phòng tuy n trên sông B ch Đ ng nh ng tr n chi n kéo dài l t . S ph i h p gi a các cánh quân ch a t t.ậ ế ạ ằ ư ậ ế ẻ ẻ ự ố ợ ữ ư ố
K t qu : giành th ng l i, Gi t ch t ng gi c (H u Nhân B o).ế ả ắ ợ ế ủ ướ ặ ầ ả
TH I LÝ:Ờ
Lãnh đ o: Lý Th ng Ki t.ạ ườ ệ
Chi n l c: ch đ ng ti n đánh, c th và l p phòng tuy n.ế ượ ủ ộ ế ố ủ ậ ế
Phát huy th m nh c a chi n tranh du kích, ph i h p nhu n nhuy n gi a các đ o quân.ế ạ ủ ế ố ợ ầ ễ ữ ạ
K t qu : giành th ch đ ng trên chi n tr ng, ch đ ng gi ng hòa.ế ả ế ủ ộ ế ườ ủ ộ ả
So sánh hai cu c kháng chi n ch ng T ng th i Ti n Lê và ộ ế ố ố ờ ề
Th i Lýờ
So sánh hai cu c kháng chi n ch ng T ng th i Ti n Lê và ộ ế ố ố ờ ề
Th i Lýờ
THANK YOU VERY MUSH