Sáng kiến kinh nghiệm Phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua các bài đồng dao

Sáng kiến kinh nghiệm:
ĐỀ TÀI : PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ
CHO TRẺ THÔNG QUA CÁC
BÀI ĐỒNG DAO


Giáo viên: Trần Thị Diễm Châu
Trường MGTH TW3

LỜI MỞ ĐẦU



Hiện nay , phát triển ngôn ngữ cho trẻ em là một trong những
nhiệm vụ quan trọng trong công tác chăm sóc giáo dục và nuôi dạy trẻ
của các trường mầm non . Đặc biệt đó chính là vai trò của người giáo
viên hướng dẫn trẻ như thế nào để ngôn ngữ của trẻ phát triển tốt ?
Ta thấy trẻ nhỏ thường phát âm không chính xác ( chẳng hạn như
: lá – ná , cá rô – cá gô , …. ) . Việc trẻ phát âm không đúng của trẻ chủ
yếu là do cơ quan phát âm của trẻ chưa linh hoạt , chưa nhạy cảm và
chưa chính xác , trẻ chưa biết cách điều chỉnh hơi thở ngôn ngữ và
giọng nói cho phù hợp với nội dung nói .
Vì vậy , để trẻ phát âm đúng cần phải được luyện tập thường
xuyên , mọi lúc mọi nơi , và thời gian lâu dài . Trong quá trình công tác
chăm sóc nuôi dạy trẻ , sau một thời gian cho trẻ làm quen với các bài
đồng dao, em thấy việc cho trẻ đọc các bài đồng dao kết hợp với các trò
chơi đơn giản có tác dụng rất tốt cho việc phát triển ngôn ngữ ở trẻ .
Bởi vì nó có tính chất thi đua , bắt chước để kích thích trẻ luyện tập
tốt .
Sau đây , em xin giới thiệu một số bài đồng dao được viết lời

mới và một số trò chơi kèm theo mỗi bài đồng dao .


CÁC BÀI ĐỒNG DAO

 CHI CHI CHÀNH CHÀNH

Chi chi chành chành
Nhớ rút cho nhanh
Tay xoè ngón đặt
Miệng đặt mắt nhìn
Đi trốn đi tìm
Ú tim oà ập !
CHI CHI CHÀNH CHÀNH

Chi chi chành chành
Chim oanh học nói
Khỉ già múa rối
Chó sói đuổi bò
Rùa nhảy khỏi hồ
Bắt cò ăn thịt
Sáo nằm gốc mít
Khóc mẹ hu hu !
CÁCH CHƠI :
Một trẻ xoè tay ra , các bạn giơ một ngón tay trỏ ra đặt vào lòng bàn tay đó , tất
cả cùng đọc bài “chi chi chành chành” . Đến chữ “hu hu”, “ập” trẻ nắm tay lại thật
nhanh , còn các bạn thì rút tay thật nhanh , ai rút không kịp thì phai xoè tay cho người
khác chơi .


 BỊT MẮT BẮT DÊ

Một bầy trẻ nhỏ
Bịt mắt bắt dê
Dê vấp bờ hè
Ngã kềnh bốn vó
Mọi người cười rộ
Cố đuổi vòng quanh
Dê chạy thật nhanh
Túm ngay một chú .
CÁCH CHƠI :
Mời 2 trẻ lên chơi “ oẳn tù tì” , người thua sẽ bị bịt mắt đi tìm dê , người thắng
làm dê .
Các bạn đứng bên ngoài cổ vũ , người bị bịt mắt sẽ đi theo tiếng trống lắc của
người làm dê để bắt bạn . Cả hai không được chạy ra khỏi vòng tròn . Có thể cùng một
lúc cho nhiều trẻ làm dê con và 1 trẻ bị bịt mắt .


 CẶP KÈ

Cặp kè
An muối mè
Ngồi xuống đất
Ăn rau muống
Đứng lên
CÁCH CHƠI :
Các cháu vừa đi vừa đọc bài đồng dao , và thực hiện theo lời bài đồng dao . Có
thể phân từng nhóm cho trẻ chơi , đây là một trò chơi rất thu hút trẻ .


 DUNG DĂNG DUNG DẺ

Dung dăng dung dẻ
Dắt trẻ đi chơi
Đến hỏi ông trời
Xin vài cái bánh
Gặp xe thì tránh
Đội mũ trên đầu
Đi chậm đi mau
Lâu lâu lại ngồi !
CÁCH CHƠI :
Các cháu cùng nắm tay , vừa đi vừa đung đưa theo nhịp bài đồng dao . Đến câu “
lâu lâu lại ngồi” thì tất cả cùng ngồi xổm một lát , rồi lại đứng dậy vừa đi vừa đọc tiếp bài
đồng dao .


 DUNG DĂNG DUNG DẺ

Dung dăng dung dẻ
Dắt trẻ đi chơi
Đến chỗ mát trời
Chớ nên bỏ phí
Thở làn không khí
Vừa sạch vừa trong
Em thấy mát lòng
Thân càng mạnh mẽ .
Dung dăng dung dẻ
Dắt trẻ đi chơi
Đến chỗ đông người
Nếu không nhìn kỹ

Người ta vô ý
Chân dẫm phải chân
Đau đớn vô cùng
Còn chi vui vẻ !

Dung dăng dung dẻ
Dắt trẻ đi chơi
Những buổi đẹp trời
Tìm nơi râm mát
Cùng nhau ca hát
Cất tiếng cười vang
Nhảy múa nhịp nhàng
Cho lòng tươi trẻ .

 NU NA NU NỐNG

Nu na nu nống
Một hồ nước trong
Sao không rửa chân
Cho trắng cho xinh
Đi thi chân đẹp
Chân ai sạch sẽ
Gót đỏ hồng hào
Được vào đánh trống
Tùng tùng tùng tùng !
CÁCH CHƠI :
Tất cả trẻ ngồi vòng tròn , đưa 2 chân ra phía trước vừa đọc bài đồng dao vừa
nhịp chân theo lời bài đồng dao . đến chữ ‘ tùng tùng …” thì trẻ giả bộ lấy 2 tay làm dùi
đánh vào chân .


 RỒNG RẮN

Rồng rắn đi chơi
Vừa hát vừa cười
Đến thăm thầy thuốc
Đếm chân mà bước
Thong thả mà đi
Tay chống chân quỳ
Hỏi cho thật lớn :
Thầy thuốc có nhà không ?
CÁCH CHƠI :
Một trẻ làm chủ nhà , tất cả trẻ còn lại nắm lấy đuôi nhau đi thành vòng tròn đến
nhà thầy thuốc . Đến câu : “ thầy thuốc có nhà không ?” thì chủ nhà trả lời theo ý của
mình “có” hoặc “ không” , nếu “không” thì đi tiếp , nếu “có” thì hỏi chủ nhà muốn lấy
khúc nào “đuôi”, “giữa” hay “cuối”, tất cả trẻ phải bảo vệ bạn ở nơi mà thầy thuốc muốn
bắt . Trẻ nào bị bắt được thì lên làm thầy thuốc và chơi tiếp .

 TẬP TẦM VÔNG

Tập tầm vông
Tay đàng đông
Tay đàng tây
Tay nào mây
Tay nào gió
Tập tầm vó !
Tay nào có
Tay nào không
Tay nào phồng
Tay nào đẹp ?
CÁCH CHƠI :

Trẻ vừa đọc bài đồng dao vừa đưa tay theo nhịp bài đồng dao . Trò chơi
này cũng có tác dụng rèn cơ tay cho trẻ . GV có thể sử dụng nhiều hình thức khác nhau
như : thay đổi bằng chân , làm nhiều kiểu tay , ….


THẢ ĐỈA
Thả đải ba ba
Làm ngỗng , làm gà
Làm voi , làm gấu
Làm anh cá sấu
Làm chị ễnh ương
Làm bác linh dương
Cùng chạy bốn phương .
CÁCH CHƠI :
Một trẻ đi giữa vòng tròn làm đỉa , các bạn khác nắm tay thành vòng tròn .
Tất cả cùng đọc bài đồng dao , tới câu “ cùng chạy bốn phương” trẻ chỉ vao bạn nào thì
bạn đó chạy đuổi bắt bạn . Cứ thế tiếp tục thay đổi trẻ khác được chơi .

 KÉO C ƯA LỪA XẺ
Kéo cưa lừa xẻ
Bé ngoan bé khoẻ
Nhớ chăm học hành
Học nhanh học giỏi
Sẽ giành điểm mười .
CÁCH CHƠI :
Đây là một trò chơi nhẹ , có mục đích giải trí . Hai trẻ ngồi đối diện nhau ,
cả 2 duỗi chân ra và đạp 2 bàn chân vào nhau , 2 tay nắm lấy nhau , đẩy qua đẩy lại rồi
cùng đọc bài đồng dao .


CÂU ẾCH
Ếch ở dưới ao
Vừa ngớt mưa rào
Nhảy ra bì bọp
Ếch kêu – ộp ộp
Ếch kêu –ạp ạp
Thấy bác đi câu
Rủ nhau trốn mau
Ếch kêu –ộp ộp
Ếch kêu – ạp ạp
CÁCH CHƠI :
Vẽ một vòng tròn lớn ở giữa sân , một trẻ làm người đi câu , tất cả các bạn còn
lại đứng trong vòng tròn làm ếch . Ếch ở trong vòng tròn nhảy ra ngoài , vừa nhảy vừa
đọc bài đồng dao , người đi câu đuổi theo hễ đụng vào bạn nào thì bạn đó phải thay làm
người đi câu .