Phân tích tác phẩm chiếc thuyền ngoài xa của nguyễn minh châu

Phân tích tác ph m Chi c thuy n ngoài xa c a Nguy n Minh Châuẩ ế ề ủ ễ

Phan tich tac pham Chiec thuyen ngoai xa cua Nguyen Minh Chau – Nhà v n Nguy n Minh ă ễ
Châu sinh n m 1930, quê xã Qu nh H i, huy n Qu nh L u, tnh Ngh An. Ông tham gia b ă ở ỳ ả ệ ỳ ư ỉ ệ ộ
i n m 1950, chi n u vùng ch h u ng b ng B c B r i vào chi n tr ng Qu ng Tr, độ ă ế đấ ở đị ậ đồ ằ ắ ộ ồ ế ườ ả ị
Th a Thiên. Nguy n Minh Châu là nhà v n tiêu bi u c a v n h c Vi t Nam th i ch ng M , ngừ ễ ă ể ủ ă ọ ệ ờ ố ĩ đồ
th i c ng là ng i m ng xu t s c cho công cu c i m i v n h c t sau n m 1975. giaiờ ũ ườ ởđườ ấ ắ ộ đổ ớ ă ọ ừ ă Ở
o n tr c, ông là ngòi bút có khuynh h ng lãng m n, s thi. th i kì sau, ngòi bút c a ông đ ạ ướ ướ ạ ử Ở ờ ủ
chuy n sang tài th s , quan tâm t i i s ng c a con ng i trong i th ng v i nh ng ể đề ế ự ớ đờ ố ủ ườ đờ ườ ớ ữ
v n v o c , v tri t lí nhân sinh. T p truy n ng n Nh ng vùng tr i khác nhau (1970), ấ đề ềđạ đứ ề ế ậ ệ ắ ữ ờ
ti u thuy t D u chân ng i lính (1972) v i hình t ng trung tâm là nh ng ng i lính ang ể ế ấ ườ ớ ượ ữ ườ đ
chi n u ch ng quân xâm l c M , gi i phóng mi n Nam, th ng nh t t n c ã kh ng nh ế đấ ố ượ ĩ ả ề ố ấ đấ ướ đ ẳ đị
tài n ng và tên tu i Nguy n Minh Châu trong v n h c hi n i. Ông c ng là nhà v n i u ă ổ ễ ă ọ ệ đạ ũ ă đ đầ
trong công cu c i m i v n h c v i m i quan tâm c bi t t i ph m giá, o c , quan ni m ộ đổ ớ ă ọ ớ ố đặ ệ ớ ẩ đạ đứ ệ
s ng c a 1 con ng i trong i th ng. i u ó c th hi n qua các tác ph m nh ti u ố ủ ườ đờ ườ Đ ề đ đượ ể ệ ẩ ư ể
thuy t Mi n cháy (1977), L a t nh ng ngôi nhà (1977) và nh ng truy n ng n nh Ng i àn ế ề ử ừ ữ ữ ệ ắ ư ườ đ
bà trên chuy n tàu t c hành, B n qu , Khách quê ra, B c tranh. N m 2000, Nguy n Minh ế ố ế ế ở ứ ă ễ
Châu c Nhà n c trao t ng Gi i th ng H Chi Minh v v n h c và ngh thu t.đượ ướ ặ ả ưở ồ ề ă ọ ệ ậ

Chi c thuy n ngoài xa sáng tác n m 1983 là truy n ng n xu t s c nh t c a ông th i kì sau; ế ề ă ệ ắ ấ ắ ấ ủ ở ờ
n i dung k v chuy n i th c t c a m t ngh s nhi p nh, qua ó th hi n cách nhìn c a tác ộ ể ề ế đ ự ế ủ ộ ệ ĩ ế ả đ ể ệ ủ
gi v hi n th c cu c s ng, m t cái nhìn th u hi u và th m m tình th ng cùng s b n ả ề ệ ự ộ ố ộ ấ ể ấ đẫ ươ ự ă
kho n, day d t v thân ph n con ng i. Tác gi cùng g i g m trong truy n ng n này nh ng ă ứ ể ậ ườ ả ử ắ ệ ắ ữ
chiêm nghi m sâu s c c a mình v ngh thu t. Ngh thu t chân chính ph i luôn luôn g n bó ệ ắ ủ ề ệ ậ ệ ậ ả ắ
v i cu c i. Ng i ngh s không th nhìn i m t cách h i h t, gi n n mà c n ph i nhìn ớ ộ đờ ườ ệ ĩ ể đờ ộ ờ ợ ả đơ ầ ả
nh n cu c s ng và con ng i b ng cái nhìn t nh táo, sáng su t c a lí trí k t h p v i rung ng ậ ộ ố ườ ằ ỉ ố ủ ế ợ ớ độ
chân thành c a trái tim nhân ái.ủ
Tác gi ã th hi n ph m ch t t t p c a con ng i lao ng trong cu c m u sinh nh c nh n ảđ ể ệ ẩ ấ ố đẹ ủ ườ độ ộ ư ọ ằ
và hành trình ki m tìm h nh phúc. Nh ng “h t ng c tâm h n” không hi n ra trong l a n chi nế ạ ữ ạ ọ ồ ệ ử đạ ế
tranh, mà l n khu t gi a i th ng y sóng gió.ẩ ấ ữ đờ ườ đầ

Nói n ngh thu t vi t truy n ng n, ng i ta th ng nh c n ba y u t : Nhân v t, gi ng i u đế ệ ậ ế ệ ắ ườ ườ ắ đế ế ố ậ ọ đ ệ
tr n thu t và tình hu ng truy n. Trong ó, vi c sáng t o c m t tình hu ng truy n c áo ầ ậ ố ệ đ ệ ạ đượ ộ ố ệ độ đ
óng vai trò then ch t, quy t nh thành công c a tác ph m. Có ba lo i tình hu ng ph bi n đ ố ế đị ủ ẩ ạ ố ổ ế
trong truy n ng n: tình hu ng hành ng, tình hu ng tâm tr ng và tình hu ng nh n th c. N u ệ ắ ố độ ố ạ ố ậ ứ ế
tình hu ng hành ng ch y u nh m t i hành ng có tính b c ngo t c a nhân v t, tình ố độ ủ ế ằ ớ độ ướ ặ ủ ậ
hu ng tâm tr ng ch y u khám phá di n bi n tình c m, c m xúc c a nhân v t thì tình hu ng ố ạ ủ ế ễ ế ả ả ủ ậ ố
nh n th c ch y u c t ngh a giây phút “giác ng ” chân lí c a nhân v t. Chi c thuy n ngoài xa ậ ứ ủ ế ắ ĩ ộ ủ ậ ế ề
s d c ánh giá là tác ph m xu t s c b i tác gi ã xây d ng c m t tình hu ng truy n ở ĩđượ đ ẩ ấ ắ ở ảđ ự đượ ộ ố ệ
h t s c c áo. ó là tình hu ng nh n th c và khám phá v cu c s ng và ngh thu t c a hai ế ứ độ đ Đ ố ậ ứ ề ộ ố ệ ậ ủ
nhân v t u và Phùng.ậ Đẩ

Tình hu ng b t ng trong truy n ã làm thay i nh n th c c a hai ng i tr c nh ng ngh ch ố ấ ờ ệ đ đổ ậ ứ ủ ườ ướ ữ ị
lí c a cu c s ng. Trong khi thiên nhiên có v p toàn bích thì c nh i l i u ám, áng bu n. ủ ộ ố ẻđẹ ả đờ ạ đ ồ
Ng i có thi n chí giúp n n nhân l i b n n nhân t ch i quy t li t. Ng i v b ch ng hành ườ ệ đỡ ạ ạ ị ạ ừ ố ế ệ ườ ợ ị ồ
h , ng c ãi, th nh ng v n cam ch u, quy t không b ch ng mà l i còn bênh v c. Ng i ạ ượ đ ế ư ẫ ị ế ỏ ồ ạ ự ườ
ch ng v n có trách nhi m v i gia ình nh ng ngày nào c ng hành h v .ồ ẫ ệ ớ đ ư ũ ạ ợ

a con dám ánh b vì quá th ng m …Đứ đ ố ươ ẹ
N i dung trên có th tóm t t nh sau:ộ ể ắ ư

Phùng là m t ngh s nhi p nh c tr ng phòng giao nhi m v i ch p m t c nh bi n s m ộ ệ ĩ ế ả đượ ưở ệ ụđ ụ ộ ả ể ớ
mai b sung vào b nh l ch. Anh v l i vùng ven bi n mi n Trung, n i tr c ây ã t ng để ổ ộả ị ề ạ ể ề ơ ướ đ đ ừ
tham gia chi n u ch ng M . Phùng g p l i u , ng i b n chi n u n m x a gi là chánh ế đấ ố ĩ ặ ạ Đẩ ườ ạ ế đấ ă ư ờ
án tòa án huy n và c u t n tình giúp . May m n thay, sau m y bu i sáng kiên nh n ệ đượ Đẩ ậ đỡ ắ ấ ổ ẫ
“mai ph c”, Phùng ã b t g p kho nh kh c kì di u c a Cái p ngh thu t: Có l su t m t i ụ đ ắ ặ ả ắ ệ ủ Đẹ ệ ậ ẽ ố ộ đờ
c m máy nh ch a bao gi tôi c th y m t c nh “ t" tr i cho nh v y: tr c m t tôi là m t ầ ả ư ờ đượ ấ ộ ả đấ ờ ư ậ ướ ặ ộ
b c tranh m c tàu c a m t danh h a th i c . M i thuy n in m t nét m h lòe nhòe vào b u ứ ự ủ ộ ọ ờ ổ ũ ề ộ ơ ồ ầ
s ng mù màu tr ng nh s a có pha ôi chút màu h ng h ng do ánh m t tr i chi u vào. Vài ươ ắ ư ữ đ ồ ồ ặ ờ ế
bóng ng i l n l n tr con ng i im ph ng ph c nh t ng trên chi c mui khum khum, ang ườ ớ ẫ ẻ ồ ă ắ ư ượ ế đ
h ng m t vào b . T t c khung c nh y nhìn qua nh ng cái m t l i và t m l i n m gi a ưở ặ ờ ấ ả ả ấ ữ ắ ướ ấ ướ ằ ữ

hai chi c g ng vó hi n ra d i m t hình thù y h t cánh m t con d i, toàn b khung c nh t ế ọ ệ ướ ộ ệ ộ ơ ộ ả ừ
ng nét n ánh sáng u hài hòa và p, m t v p th c n gi n và toàn bích khi n đườ đế đề đẹ ộ ẻđẹ ự đơ ả ế
ng tr c nó tôi tr nên b i r i, trong tr i tim nh có gì bóp th t vào.đứ ướ ở ố ố ả ư ắ

o n v n trên p nh m t bài th . Nguy n Minh Châu ã s d ng ngôn ng r t tài tình v Đ ạ ă đẹ ư ộ ơ ễ đ ử ụ ữ ấ để ẽ
lên b c tranh c nh bi n bu i sáng m s ng có n g nét, ánh sáng, s c màu và c hình ứ ả ể ổ ờ ươ đủđườ ắ ả
nh c a con ng i. Trong màn s ng s m tr ng nh s a, ph t chút ánh h ng m áp c a ban ả ủ ườ ươ ớ ắ ư ữ ớ ồ ấ ủ
mai, hình nh chi c thuy n t ngoài xa ang h ng m i vào b p nh m . Trên mui thuy n, ả ế ề ừ đ ướ ũ ờđẹ ư ơ ề
nh ng dáng ng i ng i im l ng y ch t t o hình. C n c nh là t m l i vó, vi n c nh là chi c ữ ườ ồ ặ đầ ấ ạ ậ ả ấ ướ ễ ả ế
thuy n th p thoáng trong s ng. Khung c nh hài hòa n toàn bích khi n trái tim ng i ề ấ ươ ả đế độ ế ườ
ngh s nhi p nh nh th t l i vì c m giác sung s ng và h nh phúc. ó chính là ni m h nh ệ ĩ ế ả ư ắ ạ ả ướ ạ Đ ề ạ
phúc c a s khám phá và sáng t o, c a s c m nh n tr c Cái p tuy t di u.ủ ự ạ ủ ự ả ậ ướ Đẹ ệ ệ

D ng nh khi nhìn th y hình nh chi c thuy n ngoài xa b ng b nh gi a tr i bi n m s ng, ườ ư ấ ả ế ề ồ ề ữ ờ ể ờ ươ
Phùng c m th y tâm h n mình nh c thanh l c, tr nên trong tr o, tinh khôi b i v p ả ấ ồ ưđượ ọ ở ẻ ở ẻđẹ
huy n di u c a thiên nhiên. Ch ng ph i l a ch n, xê d ch gì, anh nhanh nh n gác máy lên ề ệ ủ ẳ ả ự ọ ị ẹ
bánh xích c a chi c xe t ng h ng, b m máy liên t c, thu vào m t ph n t cu n phim ni m h nhủ ế ă ồ ấ ụ ộ ầ ư ộ ề ạ
phúc t t nh c a s khám phá, sáng t o y.ộ đỉ ủ ự ạ ấ

Khi cái c m giác ng t ngây, th a mãn do c nh p tuy t v i v a mang l i cho mình ch a kp ả ấ ỏ ả đẹ ệ ờ ừ ạ ư ị
tan i thì ngay sau ó, Phùng tình c ch ng ki n m t c nh t ng au lòng x y ra ngay tr c đ đ ờ ử ế ộ ả ượ đ ả ướ
m t: Ngay lúc y, chi c thuy n âm th ng vào tr c ch tôi ng. M t ng i àn ông và m t ắ ấ ế ề đ ẳ ướ ỗ đứ ộ ườ đ ộ
ng i àn bà r i chi c thuy n. H ph i l i qua m t quãng b ph n c ng p n quá u g i. ườ đ ờ ế ề ọ ả ộ ộ ờ ả ướ ậ đế đầ ố
B t giác tôi nghe ng i àn ông nói chõ lên thuy n nh quát : “C ng i nguyên y. ng y ấ ườ đ ề ư ứ ồ đấ Độ đậ
tao gi t c mày i bây gi ”.ế ả đ ờ

H hi n ra m t kho ng cách r t g n, Phùng nh n ra t ng nét rõ trên khuôn m t c a ọ ệ ở ộ ả ấ ầ đủđể ậ ừ ặ ủ
ng i àn bà và v m t c ác áng s c a ng i àn ông : Ng i àn bà tr c ngoài b n ườ đ ẻ ặ độ đ ợ ủ ườ đ ườ đ ạ ố
m i, m t thân hình quen thu c c a àn bà vùng bi n, cao l n v i nh ng ng nét thô k ch. ươ ộ ộ ủ đ ể ớ ớ ữ đườ ệ
M rõ m t Khuôn m t m t m i sau m t êm th c tr ng kéo l i, tái ng t và d ng nh ang ụ ặ ặ ệ ỏ ộ đ ứ ắ ướ ắ ườ ư đ

bu n ng . Ng i àn ông i sau. T m l ng r ng và cong nh l ng m t chi c thuy n. Mái tóc tồ ủ ườ đ đ ấ ư ộ ư ư ộ ế ề ổ
qu . Lão i chân ch bát, b c t ng b c ch c ch n, hàng lông mày cháy n ng r xu ng hai ạ đ ữ ướ ừ ướ ắ ắ ắ ủ ố
con m t y v c d lúc nào c ng nhìn dán vào t m l ng áo b c ph ch và rách r i, n a ắ đầ ẻ độ ữ ũ ấ ư ạ ế ướ ử
thân d i t s ng c a ng i àn bà… Hai ng i i qua tr c m t tôi. H i n bên chi c xeướ ướ ũ ủ ườ đ ườ đ ướ ặ ọ đ đế ế
rà phá mìn. Ng i àn bà ng l i, ng c m t nhìn ra ngoài m t phá n c ch chi c thuy n ườ đ đứ ạ ướ ắ ặ ướ ỗ ế ề
u m t thoáng, r i a m t cánh tay lên có l nh gãi hay s a l i mái tóc nh ng r i l i buông đậ ộ ồ đư ộ ẽ đị ử ạ ư ồ ạ
thõng xu ng, a c p m t nhìn xu ng chân.ố đư ặ ắ ố

Nh ng gì x y ra tr c m t khi n Phùng không th t ng t ng n i. Bãi cát, n i có xác chi c ữ ả ướ ắ ế ể ưở ượ ổ ơ ế
xe rà phá mìn b h ng ã tr thành n i hành t i : Khi ng i àn bà ng l i, ng c m t nhìn ra ị ỏ đ ở ơ ộ ườ đ đứ ạ ướ ắ
ngoài m t phá ch chi c thuy n u m t thoáng thì : Lão àn ông l p t c tr nên hùng h , m t ặ ỗ ế ề đậ ộ đ ậ ứ ở ổ ặ
gay, lão rút trong ng i ra m t chi c th t l ng c a lính ng y ngày x a,… qu t t i t p vào đỏ ườ ộ ế ắ ư ủ ụ ư ậ ớ ấ
l ng ng i àn bà, lão v a ánh v a th h ng h c, hai hàm r ng nghi n ken két, c m i nhát ư ườ đ ừ đ ừ ở ồ ộ ă ế ứ ỗ
qu t xu ng lão l i nguy n r a b ng cái gi ng rên r au n : “Mày ch t i cho ông nh . Chúng ấ ố ạ ề ủ ằ ọ ĩ đ đớ ế đ ờ
mày ch t h t i cho ng nh !”.ế ế đ ồ ờ

Th t kì l là ng i àn bà kh n kh y không h kêu rên m t ti ng, không ch ng tr , không tr nậ ạ ườ đ ố ổ ấ ề ộ ế ố ả ố
ch y mà nh n nh c cam ch u. C nh t ng ó ã làm cho Phùng kinh ng c n m c, trong m yạ ẫ ụ ị ả ượ đ đ ạ đế ứ ấ
phút u… c ng há m m ra mà nhìn. Khi anh v t chi c máy nh xu ng t ch y nhào t i đầ ứ đứ ồ ứ ế ả ố đấ ạ ớ
thì m t th ng bé con gi n d nh m t viên n lao t i ích ã nh m th ng vào lão àn ông. ộ ằ ậ ữ ư ộ đạ ớ đ đ ắ ẳ đ
a bé v i s c m nh ghê g m ã gi ng c chi c th t l ng, li n d n th ng ng i vung Đứ ớ ứ ạ ớ đ ằ đượ ế ắ ư ề ướ ẳ ườ
chi c khóa s t qu t vào gi a khuôn ng c tr n v m v cháy n ng… c a lão. Gi ng không c ế ắ ậ ữ ự ầ ạ ỡ ắ ủ ằ đượ
cái th t l ng da, lão ta li n dang th ng cánh cho th ngắ ư ề ẳ ằ bé hai tát khi n th ng nh l o o ngã ế ằ ỏ ả đả
dúi xu ng cát… a con ã li u l nh lao n c u m , ch n bàn tay tàn b o c a ng i cha ố Đứ đ ề ĩ đế ứ ẹ để ặ ạ ủ ườ
ang trong c n gi n d iên cu ng.đ ơ ậ ữ đ ồ

Khi bi t có ng i l ch ng ki n c nh b o hành v a x y ra, ng i àn bà d ng nh lúc này ế ườ ạ ứ ế ả ạ ừ ả ườ đ ườ ư
m i c m th y au n – v a au n v a vô cùng x u h , nh c nhã. Ti ng g i: Phác, con i! ớ ả ấ đ đớ ừ đ đớ ừ ấ ổ ụ ế ọ ơ
c a ng i àn bà t i nghi p c t lên y t i nh c và cay ng. Hình nh ng i àn bà ng i x p ủ ườ đ ộ ệ ấ đầ ủ ụ đắ ả ườ đ ồ ệ
xu ng tr c m t th ng bé, ôm ch m l y nó r i l i buông ra, ch p tay vái l y vái , r i l i ôm ố ướ ặ ằ ầ ấ ồ ạ ắ ấ để ồ ạ

ch m l y… th t khác th ng và c ng th t xúc ng. Ch ta l y a con mình vì s nó th ng ầ ấ ậ ườ ũ ậ độ ị ạ đứ ợ ươ
m , bênh m mà ánh b là ph m vào t i b t hi u. Và hình nh th ng nh l ng l a m y ẹ ẹ đ ố ạ ộ ấ ế ả ằ ỏ ặ ẽ đư ấ
ngón tay kh s lên khuôn m t ng i m nh mu n lau i nh ng gi t n c m t ch a y trongẽ ờ ậ ườ ẹ ư ố đ ữ ọ ướ ắ ứ đầ
nh ng n t r ch ng ch t ã l i n t ng khó quên trong tâm trí Phùng.ữ ố ỗ ằ ị đ để ạ ấ ượ

C nh t ng di n ra và k t thúc quá nhanh khi n Phùng ng ngác nhìn ra b ph khi ng i ànả ượ ễ ế ế ơ ờ ả ườ đ
bà buông a tr ra, i th t nhanh… u i theo lão àn ông. C hai ng i l i tr v chi c đứ ẻ đ ậ đ ổ đ ả ườ ạ ở ề ế
thuy n. i u kì l là : Nh trong câu chuy n c y quái n, chi c thuy n l i vó ã bi n m t ề Đề ạ ư ệ ổ đầ đả ế ề ướ đ ế ấ
khi n Phùng bàng hoàng, s ng s không hi u vì sao!ế ữ ờ ể

Nguy n Minh Châu ã ph n ánh m t ngh ch lí c a cu c s ng: khung c nh thiên nhiên thì toàn ễ đ ả ộ ị ủ ộ ố ả
bích nh ng c nh t ng i th ng thì t m t i, áng bu n.ư ả ượ đờ ườ ă ố đ ồ

L n th hai ch ng ki n c nh b o hành, Phùng ch y t i bênh v c ng i àn bà. Lão àn ông ầ ứ ứ ế ả ạ ạ ớ ự ườ đ đ
ánh anh b th ng. Anh c a v tr m y t c a tòa án huy n và tình c anh ã c ngheđ ị ươ đượ đư ề ạ ế ủ ệ ờ đ đượ
ng i àn bà b t h nh k v gia c nh c a mình. Phùng và u l ng nghe v i s c m thông và ườ đ ấ ạ ể ề ả ủ Đẩ ắ ớ ự ả
th ng xót th t s .ươ ậ ự

Sau khi th y các bi n pháp giáo d c, r n e ng i ch ng không có k t qu , u v i t cách là ấ ệ ụ ă đ ườ ồ ế ả Đẩ ớ ư
chánh án ã m i ng i àn bà n tòa án trao i v v n này. Tuy ây là l n th hai đ ờ ườ đ đế để đổ ề ấ đề đ ầ ứ
c m i n tòa, nh ng ng i àn bà v n có v s s t, lúng túng. Lúc u, ch ta ch dám đượ ờ đế ư ườ đ ẫ ẻ ợ ệ đầ ị ỉ
ng i góc t ng, u m i l n n a m i rón rén n ng i ghé vào mép chi c gh và c thu ồ ở ườ Đẩ ờ ầ ữ ớ đế ồ ế ế ố
ng i l i. Khi nghe v chánh án hòi : Th nào, ch ã ngh k ch a ? thì ng i àn bà ng c lênườ ạ ị ế ị đ ĩ ĩ ư ườ đ ướ
nhìn r i l i cúi m t xu ng áp nhò: Th a …ồ ạ ặ ố đ ư

Chánh án u t ng ng i àn bà hi u c ý mình nên có thái thân ti n và chân thành Đẩ ưở ườ đ ể đượ độ ệ
h n : u g t u. Anh ng d y. T nhiên anh r i chi c bàn n ng v n vào l ng gh ng iơ Đẩ ậ đầ đứ ậ ự ờ ế đế đứ ị ư ế ườ
àn bà ang ng i, gi ng tr nên y gi n d , khác h n v i gi ng m t v chánh án : – Ba ngày đ đ ồ ọ ở đầ ậ ữ ẳ ớ ọ ộ ị
m t tr n nh , n m ngày m t tr n n ng. C n c không có m t ng i ch ng nào nh h n. Tôi ộ ậ ẹ ă ộ ậ ặ ả ướ ộ ườ ồ ư ắ
ch a h i t i c a h n mà tôi ch mu n b o ngay v i ch : Ch s ng không n i v i cái lão àn ông ư ỏ ộ ủ ắ ỉ ố ả ớ ị ị ố ổ ớ đ

v phu y âu ! Ch ngh th nào ?ũ ấ đ ị ĩ ế

u khuyên ch ta nên li hôn kh i b lão ch ng hành h , ng c ãi. Có l u tin r ng gi i Đẩ ị để ỏ ị ồ ạ ượ đ ẽ Đẩ ằ ả
pháp mình a ra là úng, nh ng sau bu i nói chuy n thì m i lí l c a anh ta u b ng i àn đư đ ư ổ ệ ọ ẽ ủ đề ị ườ đ
bà kh n kh y bác b .ố ổ ấ ỏ

V chánh án v a d t l i thì ng i àn bà s hãi ng c lên nhìn r i l i cúi m t xu ng. Ch ta ị ừ ứ ờ ườ đ ợ ướ ồ ạ ặ ố ị
ch p tay vái lia l a và x ng con v i u : Con l y quý tòa… Quý tòa b t t i con c ng c, ph tắ ị ư ớ Đẩ ạ ắ ộ ũ đượ ạ
tù con c ng c, ng b t con b nó… u ng c nhiên b t h i : Sao, sao ? t v không hi u ũ đượ đừ ắ ỏ Đẩ ạ ậ ỏ ỏ ẻ ể
c s éo le ó. Còn Phùng, sau câu nói c a ng i àn bà, anh c m th y gian phòng ng đượ ự đ ủ ườ đ ả ấ ủ
l ng l ng gió bi n c a u t nhiên b hút h t không khí, tr nên ng t ng t quá.ồ ộ ể ủ Đẩ ự ị ế ở ộ ạ

Khi nghe v chánh án ang g i mình b ng ch b ng chuy n sang g i b ng bà và nói rõ ch ị đ ọ ằ ị ỗ ể ọ ằ ủ
tr ng kêu g i hòa thu n – ngh a là ng ý v i s c u xin c a mình thì ng i àn bà ng ngácươ ọ ậ ĩ đồ ớ ự ầ ủ ườ đ ơ
h t nhìn u l i nhìn Phùng. n lúc hi u ra, ch ta li n thay i cách x ng hô, t x ng là ch , ế Đẩ ạ Đế ể ị ề đổ ư ự ư ị
g i u, Phùng là các ch b ng gi ng i u thân m t, chân tình: Ch cám n các chú !… ây là ọ Đẩ ủ ằ ọ đệ ậ ị ơ Đ
ch nói thành th c, ch c m n các chú. Lòng các chú t t, nh ng các ch âu có ph i là ng i ị ự ị ả ơ ố ư ủ đ ả ườ
làm n… cho nên các ch âu có hi u c cái vi c c a các ng i làm n lam l , khó nh c…ă ủ đ ể đượ ệ ủ ườ ă ũ ọ

R i ch ta tâm s v chuy n l y ch ng c a mình. Th i tr , vì x u gái nên ch không c ai ồ ị ự ề ệ ấ ồ ủ ờ ẻ ấ ị đượ để
m t t i. R i ch có mang v i anh chàng làm ngh ánh cá c c tính nh ng hi n lành l m,… t c ắ ớ ồ ị ớ ề đ ụ ư ề ắ ứ
là lão ch ng hung d bây gi .ồ ữ ờ

Ch ta than th v gia c nh nghèo nàn, chi c thuy n l i vó thì quá nh h p. Ch l i nhi u ị ở ề ả ế ề ướ ỏ ẹ ị ạ đẻ ề
quá, nuôi không xu . Vì th mà ra nông n i: …b t k lúc nào th y kh quá là lão xách tôi ra ể ế ỗ ấ ể ấ ổ
ánh, c ng nh àn ông thuy n khác u ng r u… Giá mà lão u ng r u… thì tôi còn đ ũ ư đ ề ố ượ ố ượ đỡ
kh … Sau này con cái l n lên, tôi m i xin c v i lão… a tôi lên b mà ánh…ổ ớ ớ đượ ớ đư ờ đ

u và Phùng ã l ng nghe ch ta nói v n i v t v c a ng i àn bà trên m t chi c thuy n Đẩ đ ắ ị ề ỗ ấ ả ủ ườ đ ộ ế ề
ánh cá không có àn ông, nh t là nh ng khi bi n ng. Gi ng nói c a ch ta nh giãi b y, đ đ ấ ữ ể độ ọ ủ ị ư ầ

mong c s chia s c a ng i nghe : Mong các ch cách m ng thông c m cho, ám àn bàđượ ự ẻ ủ ườ ứ ạ ả đ đ
hàng chài thuy n chúng t i c n ph i có ng i àn ông chèo ch ng khi phong ba, ó cùng ở ề ồ ầ ả ườ đ đổ ố đ
làm n nuôi n ng ng m t s p con nhà nào c ng trên d i ch c a. Ông tr i sinh ra ng i ă ấ đặ ộ ắ ũ ướ ụ đứ ờ ườ
àn bà là con, r i nuôi con cho n khi khôn l n cho nên ph i gánh l y cái kh . àn bà đ để đẻ ồ đế ớ ả ấ ổ Đ ở
thuy n chúng tôi ph i s ng cho con ch không th s ng cho mình nh trên t c ! Mong ề ả ố ứ ể ố ư ở đấ đượ
các chú l ng tình cho cái s l c h u. Các chú ng b t tôi b nó ượ ự ạ ậ đừ ắ ỏ Ị

V m t c a ng i àn bà b t s u não ph n nào khi k r ng trong cu c s ng lam l , c c nh c, ẻ ặ ủ ườ đ ớ ầ ầ ể ằ ộ ố ũ ự ọ
ôi khi v n có ni m vui. y là khi v ch ng con cái s ng hòa thu n vui v , vui nh t là lúc nhìn đ ẫ ề Ấ ợ ồ ố ậ ẻ ấ
àn con c n no.đ đượ ă

Ch ng ki n c nh ng i ch ng v phu ánh p ng i v m t cách tàn nh n và nghe l i k ứ ế ả ườ ồ ũ đ đậ ườ ợ ộ ẫ ờ ể
c a n n nhân, Phùng và u ch t nh n ra ngh ch lí th hai c a tình hu ng : Ng i v th ng ủ ạ Đẩ ợ ậ ị ứ ủ ố ườ ợ ườ
xuyên b ch ng ánh p, ng c ãi ; nh ng v n nh n nh c cam ch u, quy t không b ch ng ị ồ đ đậ ượ đ ư ẫ ẫ ụ ị ế ỏ ồ
và l i còn bênh v c lão. Ng i ch ng v n có trách nhi m v i gia ình nh ng ngày ngày c ạ ự ườ ồ ẫ ệ ớ đ ư ứ
quen thói hành h v .ạ ợ

T t c nh ng i u trên tác ng n u và Phùng, khi n h có s thay i trong nh n th c, ấ ả ữ đề độ đế Đẩ ế ọ ự đổ ậ ứ
suy ngh và riêng Phùng ã có nh ng phát hi n b t ng v quan h gi a hi n th c i s ng và ĩ đ ữ ệ ấ ờ ề ệ ữ ệ ự đờ ố
ngh thu t.ệ ậ

Trong Chi c thuy n -ngoài xa, tình hu ng truy n gi ng nh m t vòng tròn ng tâm mà ngh sế ề ố ệ ố ư ộ đồ ệ ĩ
Phùng c ng nh chánh án u u ph i quay theo r i có c giây phút giác ng v b n ũ ư Đẩ đề ả để ồ đượ ộ ề ả
ch t c a cu c s ng và v l ra nhi u i u mà tr c kia h ch suy ngh m t chi u ho c ch a ấ ủ ộ ố ỡ ẽ ề đề ướ ọ ỉ ĩ ộ ề ặ ư
bao gi ngh t i. Ch ng h n nh ng sau cái vô lí l i là cái có lí. Chuy n ng i àn bà lam l ờ ĩ ớ ẳ ạ ư đằ ạ ệ ườ đ ũ
b ch ng hành h tàn nh n th ng xuyên là vô lí, nh ng ng i àn bà y không mu n b ị ồ ạ ẫ ườ ư ườ đ ấ ố ỏ
ch ng l i r t có lí. V n t ng ch ng n gi n hóa ra l i ch t ch a nhi u i u ph c t p.ồ ạ ấ ấ đề ưở ừ đơ ả ạ ấ ử ề đề ứ ạ

Phùng và u có ngh nghi p khác nhau : m t là ngh s , m t là chánh án, nh ng s thay i Đẩ ề ệ ộ ệ ĩ ộ ư ự đổ
nh n th c c a h l i gi ng nhau và u xu t phát t t m lòng nhân h u, t m c ích t t p. ậ ứ ủ ọ ạ ố đề ấ ừ ấ ậ ừ ụ đ ố đẹ

Sau khi nghe câu chuy n c a ng i àn bà hàng chài, c hai u ng c nhiên, ng ngàng, r i ệ ủ ườ đ ả đề ạ ỡ ồ
v ra nhi u i u m i m : Cu c i này y r y tình hu ng trái ngang mà sách v ch a nói ỡ ề để ớ ẻ ộ đờ đầ ẫ ố ở ư
t i ; còn có nhi u góc khu t trong tâm h n con ng i mà ngh thu t ch a c p n.ớ ề ấ ồ ườ ệ ậ ư đề ậ đế

Là m t chánh án, u v a làm ph n s là ng i i di n cho pháp lu t v a th c hi n m nh ộ Đẩ ừ ậ ự ườ đạ ệ ậ ừ ự ệ ệ
l nh c a trái tim. Anh mu n gi i thoát ng i àn bà kh i nh ng tr n òn tàn b o c a lão ch ng ệ ủ ố ả ườ đ ỏ ữ ậ đ ạ ủ ồ
b ng l i khuyên li hôn. Anh tin l i khuyên c a mình là úng nh ng anh ã l m. Ban u, u ằ ờ ờ ủ đ ư đ ầ đầ Đẩ
t ng li hôn là cách gi i quy t d t i m c s b o hành, là c u v t c ng i àn bà b t ưở ả ế ứ để đượ ự ạ ứ ớ đượ ườ đ ấ
h nh, nh ng nghe ch ta tâm s thì anh th y quan h v ch ng c a h ph c t p h n nhi u. T ạ ư ị ự ấ ệ ợ ồ ủ ọ ứ ạ ơ ề ừ
ó, anh hi u ra r ng: Mu n gi i quy t nh ng v n ph c t p c a cu c s ng, không ch d a đ ể ằ ố ả ế ữ ấ đề ứ ạ ủ ộ ố ỉ ự
vào thi n chí, vào pháp lu t ho c lí thuy t sách v , mà ph i th u hi u và c n có gi i pháp thi t ệ ậ ặ ế ở ả ấ ể ầ ả ế
th c. Hóa ra lòng t t c a anh là lòng t t phi th c t . Ki n th c sách v mà anh ã c h c trự ố ủ ố ự ế ế ứ ở đ đượ ọ ở
thành vô ngh a tr c nh ng lí l m c m c nh ng sâu s c c a ng i àn bà th t h c. S yên ĩ ướ ữ ẽ ộ ạ ư ắ ủ ườ đ ấ ọ ự
m c a gia ình và t ng lai c a nh ng a con bu c ch ta ph i câm l ng và ch u ng t t c .ấ ủ đ ươ ủ ữ đứ ộ ị ả ặ ị đự ấ ả
Ch ta ch có m t ngu n an i duy nh t là cu c s ng c a mình âu ph i ch toàn là nh ng tr n ị ỉ ộ ồ ủ ấ ộ ố ủ đ ả ỉ ữ ậ
òn tàn b o c a ch ng, mà còn có nh ng giây phút h nh phúc nh khi v ch ng hòa thu n đ ạ ủ ồ ữ ạ ư ợ ồ ậ
ho c khi nhìn àn con c n no.ặ đ đượ ă

Là ng i tính xu t ng v làm chánh án tòa án huy n vùng bi n, u v n gi nguyên ch t lính ườ ấ ũ ề ệ ể Đẩ ẫ ữ ấ
th ng th n, nhi t tình ch ng l i cái ác, cái x u. Ph n n tr c s ng c ãi c a ng i ch ng, ẳ ắ ệ ố ạ ấ ẫ ộ ướ ự ượ đ ủ ườ ồ
xót th ng ng i v b b o hành ba ngày m t tr n nh , n m ngày m t tr n n ng nên anh ã i ươ ườ ợ ị ạ ộ ậ ẹ ă ộ ậ ặ đ đ
ng c v i ph ng châm l y hòa gi i làm u trong khi gi i quy t các v án li hôn mà b o ượ ớ ươ ấ ả đầ ả ế ụ ả
th ng v i ng i àn bà : Ch không s ng n i v i lão àn ông v phu y âu ! Anh th c thi lu t ẳ ớ ườ đ ị ố ổ ớ đ ũ ấ đ ự ậ
pháp b ng lí thuy t sách v và nh ng nguyên t c o c. Chính vì v y mà anh ã phán quy tằ ế ở ữ ắ đạ đứ ậ đ ế
có ph n n gi n tr c c nh ng c bi t c a ng i àn bà hàng chài. áp l i lòng t t c a ầ đơ ả ướ ả ộ đặ ệ ủ ườ đ Đ ạ ố ủ
anh, ng i àn bà ã t s ng anh và n n n xin tòa ng b t con b nó. Ng i àn bà dân chàiườ đ đ ế ố ă ỉ đừ ắ ỏ ườ đ
th t h c nh ng b ng s t ng tr i sâu s c ã khi n m t cái gì v a m i v ra trong u v Bao ấ ọ ư ằ ự ừ ả ắ đ ế ộ ừ ớ ỡ đầ ị
Công ph huy n. Có th u b t u hi u ra r ng mu n giúp con ng i thoát kh i c nh s ng ố ệ ể Đẩ ắ đầ ể ằ ố ườ ỏ ả ố
au kh , t m t i thì c n ph i có nh ng gi i pháp thi t th c ch không ph i ch là thi n chí ho c đ ổ ă ố ầ ả ữ ả ế ự ứ ả ỉ ệ ặ
các lí thuy t p mà xa r i th c ti n. Câu chuy n c a ng i àn bà giúp chúng ta hi u rõ sế đẹ đẽ ờ ự ễ ệ ủ ườ đ ể ự

th t v nguyên nhân bi k ch b o hành trong gia ình, ó là c nh ói nghèo, b t c trong cu c ậ ề ị ạ đ đ ả đ ế ắ ộ
s ng. ng th i, chúng ta c ng hi u sâu h n v c hi sinh cùng tâm lí c a ng i ph n lao ố Đồ ờ ũ ể ơ ề đứ ủ ườ ụ ữ
ng trong m i ngh ch c nh c a cu c i.độ ọ ị ả ủ ộ đờ

Sau khi ch ng ki n cu c nói chuy n gi a ng i àn bà hàng chài và chánh án u, Phùng b t ứ ế ộ ệ ữ ườ đ Đẩ ấ
ch t nh n ra nhi u i u. Cái p c a ngo i c nh có khi che khu t cái x u c a i s ng. Ban ợ ậ ề đề đẹ ủ ạ ả ấ ấ ủ đờ ố
u, Phùng ngây ng t tr c v p th m ng, huy n o c a chi c thuy n ngoài xa. V sau, đầ ấ ướ ồ đẹ ơ ộ ề ả ủ ế ề ề
anh nh n ra r ng cái v p bên ngoài ó ã che gi u th c t nh c nh i bên trong. Ng c l i, ậ ằ ẻ đẹ đ đ ấ ự ế ứ ố ượ ạ
cái x u c ng có th l n át cái p. Tìm hi u sâu v c nh ng i àn bà hàng chài, Phùng l i ấ ũ ể ấ đẹ ể ề ả ườ đ ạ
th y th c t nh c nh i ã làm cho nh ng nét p c a con ng i b lu m . T m i quan h ấ ự ế ứ ố đ ữ đẹ ủ ườ ị ờ ừ ố ệ
ph c t p y, Phùng suy ng m và rút ra nh n xét: hi u c b n ch t c a i s ng thì ng iứ ạ ấ ẫ ậ Để ể đượ ả ấ ủ đờ ố ườ
ngh s không th nhìn nh n m t cách h i h t, n gi n, mà ph i có cái nhìn a chi u, t nh táo ệ ĩ ể ậ ộ ờ ợ đơ ả ả đ ề ỉ
và sâu s c. Phùng ã phát hi n ra nh ng v p khác n ch a ng sau nh ng b c nh và ắ đ ệ ữ ẻ đẹ ẩ ứ đằ ữ ứ ả
anh ã b nhi u công s c m i ch p c. Nó không toàn bích nh t m nh chi c thuy n ngoàiđ ỏ ề ứ ớ ụ đượ ư ấ ả ế ề
xa mà ph n ánh v p c a i th ng a oan, a s . Ng i ngh s ng bao gi dùng cái ả ẻ đẹ ủ đờ ườ đ đ đ ự ườ ệ ĩ đừ ờ
nhìn n i u, m t chi u tr c cu c s ng v n ph c t p và bí n. Ngh ch lí cu c i v n luôn là đơ đệ ộ ề ướ ộ ố ố ứ ạ ẩ ị ộ đờ ẫ
i u thách th c i v i m i chúng ta nên ng vì khao khát Cái p ngh thu t mà quên i đề ứ đố ớ ỗ đừ Đẹ ệ ậ đ
hi n th c, b i ngh thu t chân chính c kh i ngu n t cu c i và c sáng t o ra vì cu cệ ự ở ệ ậ đượ ơ ồ ừ ộ đờ đượ ạ ộ
i. Tr c khi là ng i ngh s bi t rung ng tr c Cái p thì hãy là con ng i bi t yêu, đờ ướ ườ ệ ĩ ế độ ướ Đẹ ườ ế
ghét, vui, bu n tr c m i l th ng tình, bi t hành ng vì nh ng i u t t p c a cu c s ng.ồ ướ ọ ẽ ườ ế độ ữ đề ố đẹ ủ ộ ố

S th t tr n tr i ch a ng bên trong Chi c thuy n ngoài xa ch c ch n ã làm cho cách nhìn, ự ậ ầ ụ ứ đự ế ề ắ ắ đ
cách ngh và c m quan ngh thu t c a Phùng thay i. B c nh th s ã c Nguy n Minh ĩ ả ệ ậ ủ đổ ứ ả ế ự đ đượ ễ
Châu phác h a, c nhà nhi p nh ch ng ki n và b m máy th t giàu ý ngh a. Ngh thu t ọ đượ ế ả ứ ế ấ ậ ĩ ệ ậ
h ng v Cái p nh ng không th là s l a d i. Lãng m n hóa cu c i, bôi h ng tô son hi nướ ề Đẹ ư ể ự ừ ố ạ ộ đờ ồ ệ
th c cu c i là gi d i và vô ngh a trong khi hi n th c cu c i còn nhi u m hôi và n c ự ộ đờ ả ố ĩ ệ ự ộ đờ ề ồ ướ
m t.ắ

Phùng bàng hoàng nh n ra sau c nh p nh m c a chi c thuy n ngoài xa là bao nhiêu i u ậ ả đẹ ư ơ ủ ế ề đề
ngang trái, xót xa. Tình hu ng truy n c t o nên b i s t ng ph n gi a v p c a chi c ố ệ đượ ạ ở ự ươ ả ữ ẻ đẹ ủ ế

thuy n ngoài xa v i s éo le trong gia ình hàng chài. Chính gánh n ng m u sinh ch ng ch t ề ớ ự đ ặ ư ồ ấ
trên vai ã bi n ng i ch ng thành k v phu và khi n ng i v vì th ng con, vì s nghi t đ ế ườ ồ ẻ ũ ế ườ ợ ươ ự ệ
ngã c a ngh i bi n, vì hoàn c nh s ng thi u th n trên thuy n và nh t là vì s th u hi u ng iủ ề đ ể ả ố ế ố ề ấ ự ấ ể ườ
ch ng hi n lành nh ng c c tính nên ã nh n nh c ch u ng nh ng hành ng tàn b o c a ồ ề ư ụ đ ẫ ụ ị đự ữ độ ạ ủ
ch ng. Nh ng ng i m y không bi t là mình ã làm t n th ng tâm h n nh ng a con. ồ ư ườ ẹ ấ ế đ ổ ươ ồ ữ đứ
Th ng Phác vì th ng m , bênh v c m mà thành ra c m ghét chính cha c a mình.ằ ươ ẹ ự ẹ ă đẻ ủ

Phùng cay ng nh n ra bi k ch và cái ác l ng hành trong gia ình thuy n chài kia nh th đắ ậ ị ộ đ ể ư ứ
thu c r a quái n, làm cho nh ng th c phim huy n di u mà anh dày công ch p c b ng ố ử đả ữ ướ ề ệ ụ đượ ỗ
hi n hình kh ng khi p, ghê s . Gi ng nh chi c thuy n ngoài xa có v p huy n o trong ệ ủ ế ợ ố ư ế ề ẻ đẹ ề ả
s ng s m, khi ra kh i kho ng cách xa xôi, huy n o ho c ph i mình d i ánh m t tr i thì s ươ ớ ỏ ả ề ả ặ ơ ướ ặ ờ ẽ
tr nên x u xí, t m th ng.ở ấ ầ ườ

Sau khi g p và nghe ng i àn bà b t h nh nói v chính mình tòa án huy n thì Phùng m i ặ ườ đ ấ ạ ề ở ệ ớ
v l ra nhi u i u v con ng i và cu c s ng xung quanh. Anh ã hi u vì sao ng i àn bà yỡ ẽ ề đề ề ườ ộ ố đ ể ườ đ ấ
cam ch u n nh n nh c, c n r ng chung s ng v i ng i àn ông coi vi c ánh v nh ị đế ẫ ụ ắ ă ố ớ ườ đ ệ đ ợ ư
ph ng th c duy nh t gi i t a kh au, u t c. Thì ra, trên thuy n r t c n có m t ng i ànươ ứ ấ để ả ỏ ổ đ ấ ứ ề ấ ầ ộ ườ đ
ông b i nhi u khi bi n ng, sóng to gió c . V l i, ông tr i sinh ra ng i àn bà con và ở ề ể độ ả ả ạ ờ ườ đ đểđẻ
nuôi con khôn l n. Ng i v c n có m t ng i ch ng cùng làm l ng nuôi con. Ch ta hi u ớ ườ ợ ầ ộ ườ ồ để ụ ị ể
r t úng r ng ch vì ói nghèo, túng qu n mà ch ng mình hóa ra hung b o. Tình th ng con vàấ đ ằ ỉ đ ẫ ồ ạ ươ
lòng v tha khi n ch quên i n i au tri n miên nh sóng bi n, còn ni m h nh phúc hi m hoi ị ế ị đ ỗ đ ề ư ể ề ạ ế
nh châu ng c thì ch gi l y làm ngu n an i: Trên thuy n c ng có lúc v ch ng con cái hòa ư ọ ị ữ ấ ồ ủ ề ũ ợ ồ
h p vui v ,… Ch nói th t lòng: Vui nh t là lúc ng i nhìn àn con c n no.ợ ẻ ị ậ ấ ồ đ đượ ă

Câu chuy n khép l i b ng k t qu chuy n i th c t c a Phùng. B c nh Chi c thuy n ngoài ệ ạ ằ ế ả ế đ ự ế ủ ứ ả ế ề
xa c a vào b l ch phong c nh bi n và c ánh giá r t cao:đượ đư ộ ị ả ể đượ đ ấ

Nh ng t m nh tôi mang v , ã c ch n l y m t t m… Không nh ng trong b l ch n m y ữ ấ ả ề đ đượ ọ ấ ộ ấ ữ ộ ị ă ấ
mà mãi mãi v sau, t m nh ch p c a tôi v n còn c treo nhi u n i, nh t là trong các gia ề ấ ả ụ ủ ẫ đượ ở ề ơ ấ
ình sành ngh thu t. Quái l , tuy là nh en tr ng nh ng m i l n ng m k , tôi v n th y hi n lênđ ệ ậ ạ ả đ ắ ư ỗ ầ ắ ĩ ẫ ấ ệ

cái màu h ng h ng c a ánh s ng mai lúc b y gi tôi nhìn th y t bãi xe t ng h ng, và n u ồ ồ ủ ươ ấ ờ ấ ừ ă ỏ ế
nhìn lâu h n, bao gi tôi c ng th y ng i àn bà y ang b c ra kh i t m nh, ó là m t ơ ờ ũ ấ ườ đ ấ đ ướ ỏ ấ ả đ ộ
ng i àn bà vùng bi n cao l n v i nh ng ng nét thô k ch, t m l ng áo b c ph ch có ườ đ ể ớ ớ ữ đườ ệ ấ ư ạ ế
mi ng vá, n a thân d i t s ng, khuôn m t r ã nh t tr ng vì kéo l i su t êm. M b c ế ử ướ ướ ũ ặ ỗ đ ợ ắ ướ ố đ ụ ướ
nh ng b c ch m rãi, bàn chân gi m trên m t t ch c ch n, hòa l n trong êm ông…ữ ướ ậ ậ ặ đấ ắ ắ ẫ đ đ
V i Phùng, có th coi ây là m t chuy n i có ý ngh a phát hi n và th c t nh: chi c thuy n nghớ ể đ ộ ế đ ĩ ệ ứ ỉ ế ề ệ
thu t thì ngoài xa, n hi n trong s ng mù, còn s th t cu c i thì l i tr n tr i và ngay ậ ở ẩ ệ ươ ự ậ ộ đờ ạ ầ ụ ở
tr c m t. Qua ó, chúng ta th y chân lí cu c i có lúc, có n i không ph i là chân lí ngh ướ ắ đ ấ ộ đờ ơ ả ệ
thu t. i u ó th hi n chi ti t m i khi Phùng nhìn ng m và th ng th c v p c a b c nh,ậ Đ ề đ ể ệ ở ế ỗ ắ ưở ứ ẻ đẹ ủ ứ ả
anh u c m th y ng i àn bà y ang b c ra kh i t m nh.đề ả ấ ườ đ ấ đ ướ ỏ ấ ả

Qua truy n ng n Chi c thuy n ngoài xa, Nguy n Minh Châu ã nêu lên bài h c v cái nhìn a ệ ắ ế ề ễ đ ọ ề đ
di n, cái nhìn khám phá trong sáng t o ngh thu t i v i các ngh s chân chính. T tình ệ ạ ệ ậ đố ớ ệ ĩ ừ
hu ng truy n có ý ngh a khám phá, phát hi n v s th t i s ng và qua s thay i nh n th c ố ệ ĩ ệ ề ự ậ đờ ố ự đổ ậ ứ
c a Phùng, c a u, tác gi ã kh ng nh m i quan h gi a ngh thu t và hi n th c. Theo ủ ủ Đẩ ả đ ẳ đị ố ệ ữ ệ ậ ệ ự
ông, b n ph n c a ng i ngh s là ph i phát hi n ra b n ch t c a cu c i. Cái p, cái Thi nổ ậ ủ ườ ệ ĩ ả ệ ả ấ ủ ộ đờ Đẹ ệ
tr c h t ph i là s chân th c, Cu c s ng v n ph c t p, chúng ta không th n gi n, s l cướ ế ả ự ự ộ ố ố ứ ạ ể đơ ả ơ ượ
khi nhìn nh n con ng i và cu c s ng mà c n có cái nhìn t nh táo, sâu s c cùng v i s tìm tòi, ậ ườ ộ ố ầ ỉ ắ ớ ự
phát hi n hi u úng b n ch t c a nó.ệ để ể đ ả ấ ủ