CHƯƠNG 2: MẠCH ĐIỆN BA PHA

TRƯỜNG TRUNG CẤP XÂY DỰNG SỐ 4
KHOA ĐÀO TẠO NGHỀ
BÀI GIẢNG: MẠCH ĐIỆN BA PHA
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Đình Huấn
Vĩnh Phúc, ngày 13 tháng 02 năm 2011
Ngành xây dựng & công nghiệp

Câu 1. Công thức tính dung kháng của tụ điện là
a) Z
C
= ωC b) Z
C
= C/ ω
c) Z
C
= 1/ωC d) Z
C
= ω/C
Câu 2. Công thức tính cảm kháng của cuộn cảm là
a) Z
L
= ωL
c) Z
L
= ω
2
L
d) Z
L
= L / ω

b) Z
L
= ω/L
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Điền các thông tin vào các câu sau?

Để tạo ra và duy trì mạch điện
ba pha ta phải dùng các nguồn
điện xoay chiều 3pha, trong
bài học này ta sẽ nghiên cứu:
Khái niệm, nguồn điện, cách
nối mạch điện, mạch điện đối
xứng.và các biểu thức, đồ thị.

Nguồn điện Đường dây
Tải ba pha
2.1. Khái niệm chung
Chương 2
MẠCH ĐIỆN BA PHA
Mạch điện ba pha gồm:

2.1.1. Nguồn điện ba pha
Nguồn điện 3 pha được tạo ra bởi máy phát điện xoay chiều ba pha.
* Cấu tạo:
Gồm hai phần:
- Phần cảm(phần quay – Roto):
- Phần ứng(phần tĩnh – Stato):

S
N

C
B
X
A
y
z
-
Phần ứng (phần tĩnh- stato)
Gồm 3 cuộn dây AX, BY, CZ có
các số vòng dây như nhau, được
đặt lệch nhau 120
0
điện trong
không gian
là phần tạo ra từ trường là một
nam châm điện được gắn với
trục dẫn động S - N.
Mỗi cuộn dây là một pha:
- Cuộn dây AX là pha A.
- Cuộn dây BY là pha B.
- Cuộn dây CZ là pha C.
- Phần cảm (phần động -rotor)

* Nguyên lý làm việc
Khi quay nam châm (rotor) với tốc độ không đổi
từ trường sẽ lần lượt quét qua các dây quấn pha
A pha B pha C của stato và cảm ứng vào trong
dây quấn
các sức điện động xoay chiều cùng biên
độ cùng tần số và lệch pha nhau 1 góc

2π/3

Nếu chọn pha đầu của sức điện động eA của dây AX bằng
không thì biểu thức sức điện động tức thời của các pha là:
Sức điện động pha A
e
A
= E sinωt.
2

Sức điện động pha B

e
C
=E sin(ωt + 2π/3).
Sức điện động pha C
e
B
=E sin(ωt - 2π/3).
2

2


M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu ba pha

O
t
u (i)
S N

C B
X
A
y
z
Biến cơ năng thành điện năng


Đồ thị:
e
A
e
B
e
C
e
π
3
2
Đồ thị trị số tức thời hình sin
π
3
2
π
3
2
A
Ε
C
Ε

B
Ε
π
3
2
π
3
2
Đồ thị véctơ sđđ 3 pha
ωt

2.1.2. Cách nối mạch điện ba pha
- Mỗi pha của nguồn điện nối riêng rẽ với
mỗi pha của tải,thì ta có hệ thống ba pha
không liên hệ nhau. Mỗi mạch như vậygọi là
một pha của mạch điện ba pha.
- Thường dùng 2 cách nối: nối hình
sao ký hiệu (Y), nối hình tam giác ký
hiệu (Δ)
C
Z
X
A
B
Y
A
I
B
I
C

I
A
e
B
e
C
e
A
Z
B
Z
C
Z
Sức điện động, điện áp, dòng điện
mỗi pha của nguồn điện(hoặc tải)
- Sức điện động pha ký hiệu E
p
- Điện áp pha ký hiệu U
p
- Dòng điện pha ký hiệu I
p

C
Z
X
A
B
Y
A
I

B
I
C
I
A
e
B
e
C
e
A
Z
B
Z
C
Z
Dòng điện chạy trên đường dây pha từ
nguồn đến tải gọi là dòng điện dây ký hiệu I
d
Điện áp giữa các đường dây pha gọi
là điện áp dây, ký hiệu là U
d
Các quan hệ giữa đại lượng pha
và đại lượng dây phụ thuộc vào
cách nối (hình sao hay hình tam
giác)

2.1.3. Mạch điện ba pha đối xứng
Nguồn điện gồm ba sức điện động hình sin cùng biên độ, cùng
tần số, lệch nhau về pha 2π/3 gọi là nguồn ba pha đối xứng.

Đối với nguồn đối xứng ta có:
e
A
+ e
B
+ e
C
≈0
E
A
+ E
B
+ E
C
=0
Tải ba pha có tổng trở phức của các pha bằng nhau
Z
A
= Z
C
= Z
B
gọi là tải ba pha đối xứng
Ở mạch ba pha đối xứng, các đại lượng điện áp, dòng điện của
các pha sẽ đối xứng, có trị số hiệu dụng bằng nhau và lệch pha nhau
120
o
tạo thành các hình sao đối xứng và tổng của chúng bằng không.

Câu 1. Trong cấu tạo của máy phát điện xoay

Câu 1. Trong cấu tạo của máy phát điện xoay
chiều 3 pha thì roto luôn là:
chiều 3 pha thì roto luôn là:
A. Phần cảm tạo ra từ trường.
A. Phần cảm tạo ra từ trường.
B. Phần quay quanh một trục đối xứng.
B. Phần quay quanh một trục đối xứng.
C. Phần ứng tạo ra dòng điện.
C. Phần ứng tạo ra dòng điện.
D. Phần đứng yên gắn với vỏ máy.
D. Phần đứng yên gắn với vỏ máy.
Chọn các phương án đúng

2.1. Khái niệm chung
2.1.1. Nguồn điện ba pha
- Cấu tạo:
- Nguyên lý làm việc
2.1.2. Cách nối mạch điện ba pha
- Biểu thức sđđ
2.1.3. Mạch điện ba pha đối xứng
- Đồ thị
Kết thúc bài