TÀI NGUYÊN DU LỊCH CỦA KHU PHỐ CỔ HỘI AN

LI M U

Cho n nay, quy hoch du lch vn luụn l bi toỏn khú i vi nhng
nh qun lớ, nhng ngi ó, ang v s hc ngh du lch. Bn v quy hoch du lch
Vit Nam, ngi ta nhn thy nhng li khen thỡ ớt m chờ thỡ nhiu. Rt ớt nhng
im du lch Vit Nam c quy hoch mt cỏch bi bn, cú tm nhỡn v hiu
qu. õu ú trờn cỏc phng tin thụng tin i chỳng, cỏc bỏo, i vn nhn mnh
n tm quan trng ca vic xõý dng quy hoch trong phỏt trin du lch v s cn
thit phi m bo tớnh thng nht ca cỏc yee t trong du lch. Quy hoch phỏt
trin du lch phi m bo tớnh bn vng bi vỡ s phỏt trin du lch ch yu da
vo cỏc im hp dn v cỏc hot ng cú liờn quan n mụi trng t nhiờn, cỏc
giỏ tr vn húa ca a phng. Ngi ta cng núi, lp quy hoch l phi xem xột
n tt c cỏc ýu t mụi trng v tớnh n nhng li ớch thit thc cho cng ng
a phng khi tham gia vo hot ng du lchTuy nhiờn, nhng nh qun lớ du
lch vn ang loay hoay i tỡm li gii cho bi toỏn quy hoch. Trong s ớt nhng
thnh cụng him hoi ca quy hoch phỏt trin du lch Vit Nam, ph c Hi An
c xem nh mt hỡnh mu khỏ tiờu biu. Khụng ch hp dn du khỏch bi nhng
giỏ tr t thõn ca mt im n c UNESCO cụng nhn l di sn vn húa th
gii m Hi An cũn c bit n nh mt im du lch c quy hoch mt cỏch
hiu qu, em li li ớch thit thc cho cng ng a phng v phỏt trin du lch
theo hng bn vng. Mc ớch ca bi bỏo cỏo, tỏc gi mun tỡm hiu rừ hn v
du lch Hi An, nhng tim nng v nh hng phỏt trin, nhng vic m cỏc nh
qun lớ, quy hoch du lch ph c Hi An ó lm c v c nhỡn nhn, ỏnh giỏ
ch yu da trờn quan im ca khỏch du lch, khụng nhm mc ớch lit kờ li tt
c nhng kin thc ó c tip nhn trong giỏo trỡnh ca thc s Bựi Th Hi Yn
nờn phn c cu ca ti cú ụi chỳt khỏc bit. Em mong nhn c s ỏnh giỏ
t phớa cụ giỏo hng dn - ging viờn trc tip ging dy mụn Tuyn im du lch
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
và Quy hoạch du lịch của khoa Du lịch học- ĐHKHXH&NV. Em xin chân thành
cảm ơn.

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

PHẦN NỘI DUNG
1. ĐÁNH GIÁ KHÁI QUÁT VỀ VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, LỊCH SỬ HÌNH THÀNH -
PHÁT TRIỂN VÀ TÀI NGUYÊN DU LỊCH CỦA KHU PHỐ CỔ HỘI AN.

Đô thị - thương cảng Hội An nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, cách thành phố Đà
Nẵng 30 km về phía Đông Nam, phía Đông nối liền với biển Đông qua cửa Đại.
Phía Nam giáp với huyện Duy Xuyên, phía Tây Nam giáp huyện Điện Bàn. Vào
các thế kỉ trước, Hội An còn thông thông thương với Đà Nẵng bằng con sông Cổ
Cờ. Thông qua sông Thu Bồn, đô thị cổ Hội An nối vơi kinh đo Trà Kiệu, với ku
thờ tự Mỹ Sơn ở thượng lưu, cà thông qua các đường sông, đường bộ nối với núi
rừng giàu lâm thổ sản miền Tâý, cũng như với kinh đô Phú Xuân - Huế ở phía Bắc
và các dinh trấn phía Nam. Hội An ở giữa vùng đồng bằng trù phú của xứ Quảng
và giữ một vị trí đầu mối giao thông thuận lợi với các thị trường tong nước và hệ
thống hàng hải quốc tế.

Khu phố cổ được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới có diện tích
tổng cộng 0.3 km2, nơi rộng nhất khoảng 300 m và dài nhất khoảng 1000m. Thị xã
nhỏ bé nằm trên đất Quảng Nam này từng là nơi chứng kiến hai cuộc giao thoa văn
hóa lớn nhất trong lịch sử dân tộc Việt: Lần thứ nhất cách đâý hơn 5 thế kỷ, khi
nước Đại Việt tiến về phương Nam mở mang bờ cõi, và lần thứ hai cách đây hai
thế kỉ, khi người phương Tây theo các chiến thuyền và thương thuyền đặt chân lên
mảnh đất nàý với ýư đồ truyền bá và thôn tính. Cả hai sự kiện lớn đó đều kéo theo
tương tác văn hóa lớn lao và nền văn hóa Việt đã phải vượt qua thử thách đồng hóa
để tự cải biến và tồn tại cùng thời cuộc. Có thể nói rằng, thương cảng Hội An được
hình thành vào khoảng thế kỉ 15-16 nhưng thịnh đạt nhất ở thế kỉ 17-18, trong thời
kì thịnh đạt đó, Hội An là trung tâm mậu dịch lớn nhất của Đàng Trong và cả nước
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
i Vit, l mt trong nhng thng cng sm uõt ca vựng biern ụng Nam A.
Trung tõm hot ng ca thng cng l vựng bn cng cựng ph ch buụn bỏn
nm trờn b bin Bc sụng Thu Bn, nay l vựng ni th ca th xó Hi An. Nhng
phm vi thng cng lỳc ú cũn mwor rng ra c hai bờn b Bc, b Nam dũng
sụng bao gm nhng ni neo u tu thuyn nh m Tr Nhiờu, Trung Phng,
Tr QuCng sụng Hn phớa Bc, phớa trờn sụng Thu Bn chớnh l dinh trn
Thanh Chiờm ca Qung Nam, ni cỏc tu thuyn ngoi quc mun hot ng phi
n trỡnh bỏo, vn l cỏc th tc hi quan. Nh vy vo thi k ný ụ th Hi An
ó l nt khụng gian hot ng kinh t rng ln. Nh vo v trớ a lớ thun li nờn
hng húa bn phng trong nc t v thng cng Hi An, ri li chớnh t thng
cng ný, hng húa trong nc vi nhng sn phm ni ting nh t tm, gm s,
trm hng, ýn soc thuyenf buụn cỏc nc chuyn ti n nhiu nc
ụng ỏ, Nam A v mt s nc phng Tõy. Hng húa nc ngoi cng t Hi An
c chuyn n mi min t nc. Trong lch s hỡnh thnh v phỏt trin, Hi
An c th gii bit n di nhiu tờn gi khỏc nhau. Ph bin nht l: Faifo,
Haisfo, Hoi ph, Ketchem, Cotam. Cỏc di ch kho c v hin vt, cụng trỡnh kin
trỳc cũn lu li ó chng minh Hi An l ni hi t giao thoa gia nhiu nn vn
húa: Chm, Vit, Trung Hoa, Nht Bntrong ú chu nh hng nhiu nht ca

vn húa Vit v Trung. Cú th núi, Hi An chớnh l mt trong nhng cỏi nụi chớnh
hỡnh thnh nờn ch Quc ng, l trung tõm truyn bỏ o Thiờn Chỳa, o Pht
ng Trong.
Sang n th k XIX, do nhiu nguyờn nhõn bờn trong v bờn ngoi, do c
nhng bin i ca a hỡnh sụng nc, hot ng kinh t v vai trũ ca Hi An suy
gim dn, kt thỳc thi kỡ thng cng thuyn bum v nhng ch cho thng
cng thuyn mỏy Nng phỏt trin ( t cui th k XIX). Nhng cng nh ú m
Hi An trỏnh c nhng bin dng ca mt ụ th cn i bo tn cho n
ngy nay - mt qun th ụ th, thng cng c tng i cũn nguyờn vn, bao
gm nhiu cụng trỡnh nh , hi quỏn, ỡnh chựa, miu mo, ging cu, nh th tc,
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
bn cng, ch v nhng con ng hp chy ngang dc to thnh cỏc ụ vuụng
kiu bn c. Theo ti liu thng kờ, n nay Hi An cú 1.360 di tớch, danh thng.
Cỏc di tớch c phõn thnh 11 loi gm: 1.068 nh c, 19 chựa, 43 miu th thn
linh, 23 ỡnh, 38 nh th tc, 5 hi quỏn, 11 ging nc c, 1 cu v 44 ngụi m c.
Thi gian gn õy ( nm 2006), trong quỏ trỡnh thi cụng nhng d ỏn ln vỡ mc
ớch dõn sinh, ci to cnh quan mụi trng ( nh D ỏn tụn to c s h tng
trong ku ph c Hi An- do S vn húa thụng tin lm ch u t, d ỏn bo tn,
tu bo, tụn to di tớch Lai Vin Kiu do trung tõm bo tn di sn di tớch Qung
Nam lm ch u t), cỏc nh kho c hc ó phỏt hin ra nhng di tớch quan
trng nhm nhn din sõu sc hn v din mo ca khu ph c Hi An trong lch
s. ú l du tớch vn húa Chm c v du tớch vn húa thi i Vit. Ngoi nhng
di tớch ging c cú kt cu ging kiu ging Chm v nhng di vt Chm c phỏt
hin ri rỏc trong khu ph c, ti a im xõý dng cụng trỡnh H iu Hũa thuc
khu vc bo v I - khu ph c Hi An cỏch Chựa Cu khong 100 m v phớa Bc,
ngi ta ó phỏt hin ra mt vũ gm cũn khỏ nguyờn vn v nhiu mnh gm thuc
giai on sm ca vn húa Chm. Mi loi hỡnh gm ngi th s dng cỏc loi
cht liu khỏc nhau. Hoa vn trang trớ trờn gm khỏ phong phỳ c thc hin bng
k thut in n, dp , khc vch v chi. Loi hỡnh, hoa vn, cht kiu gm cú nhiu
nột tng ng vi gm phỏt hin c ti cỏc di tớch vn húa Sa Hunh mun

v Chm sm. c bit l s xut hin ca loi gm cú cht liu mn, mu ,
s ph bin ca loi gm trang trớ hoa vn in ụ vuụng v ụ trỏm lng mang phong
cỏch Hỏn.nờn cú th õy l du tớch c trỳ ca ngi Chm c cú niờn i
khong th k III-V sau cụng nguyờn. S tn ti ca du tớch ny ( v nhng mnh
gm Chm phỏt hin ng Hong Vn Th) trong khu ph c l iu ht sc
thỳ v, cú nhiu ngha khoa hc v lch s. Hn na, nú phn ỏnh s tn ti an
xen gia cỏc di tớch vn húa Sa Hunh v vn húa Chm trờn di t cn cỏt ven
sụng c chy t Lai Nghi n Hi An. Cỏc nh kho c hc cng phỏt hin ra du
tớch ca nhng snh, s, gm cú niờn i ph bin t th k XVI-XIX. Ngoi ra,
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN