Tiêt 72. Rút gọn phân số (Thi giảng)

Kiểm tra bài cũ
? Phát biểu tính chất cơ bản của phân số?
Viết dạng tổng quát ?
Áp dụng điền số thích hợp vào ô vuông
=
a/
a/
-1
-1
-3
-3
12
12
=
b/
b/
3
3
14
14
21
21

? Em có nhận xét gì về tử và mẫu của phân số
14
21
với tử và mẫu của phân số
2
3

=
a/
a/
-1
-1
4
-3
-3
12
12
=
b/
b/
2
3
3
14
14
21
21
Kiểm tra bài cũ

Ví dụ1:
Xét phân số
Ta có
Hoặc ta có thể rút gọn một lần
42
28
Ví dụ 2 : Rút gọn phân số
8

4−
►Ta thấy 4 là ước chung của – 4 và 8
4:8
4:)4(−
=
8
4−
2
1−
=
28
42
=
=
14
21
:2
:2
=
=
:7
:7
2
3
28
42
=
=
2
3

:14
:14

Qui tắc :
Muốn rút gọn phân số, ta chia cả tử và mẫu
của phân số cho một ước chung ( khác 1 và -1 )
của chúng.

?1 Rút gọn các phân số sau :
;
10
5
)
−
a
;
33
18
)
−
b
;
57
19
)c
;
12
36
)
−

−
d
Đáp số
10
5
)
−
a
5:10
5:5−
=
2
1−
=
33
18
)
−
b
3:33
3:18
−
=
11
6
11
6 −
=
−
=

57
19
)c
19:57
19:19
=
3
1
=
12
36
)
−
−
d
)12(:12
)12(:36
−−
−−
=
1
3
=
3=

Định nghĩa:
Phân số tối giản (hay phân số không rút gọn
được nữa) là phân số mà tử và mẫu
chỉ có ước chung là 1 và -1

?2 Tìm các phân số tối giản trong các phân số
sau
.
63
14
,
16
9
,
12
4
,
4
1
,
6
3 −−
Các phân số tối giản là các phân số :
.
16
9
,
4
1−
Đáp số

Ví Dụ 1:Xét phân số
Ta có
Hoặc Ta có thể rút gọn một lần
42

28
28
42
=
=
14
21
:2
:2
=
=
:7
:7
2
3
28
42
=
=
2
3
:14
:14
14 là ƯCLN(28,42)
Phân số tối giản

2
1
8
4 −

=
−
2
1
4:8
4:4
=
8
4
. Ở VD2, để rút gọn phân số
ta có thể rút gọn phân số
ƯCLN(4, 8) = 4 nên ta có:
8
4
8
4−
=
Do đó
rồi đặt dấu “ – “ ở tử của phân số nhận được
•
Khi rút gọn một phân số, ta thường rút gọn
phân số đó đến phân số tối giản
•
Phân số là tối giản nếu a và b là hai
số nguyên tố cùng nhau
b
a
* Chú ý :

Bài 15 SGK / 15 : Rút gọn các phân số sau :

;
55
22
)a
;
81
63
)
−
b
;
140
20
)
−
c
.
75
25
)
−
−
d
Giải
55
22
)a
11:55
11:22
=

5
2
=
81
63
)
−
b
9:81
9:63−
=
9
7−
=
140
20
)
−
c
20:140
20:20
−
=
7
1
−
=
7
1−
=

.
75
25
)
−
−
d
)25(:75
)25(:25
−−
−−
=
3
1
=

Bài 18 (SGK/15)
20
60
1
3
a) 20 phút =
giờ =
giờ.
35
60
7
12
b) 35 phút =
giờ =

giờ
90
60
3
2
c) 90 phút =
giờ =
giờ
Viết các số đo thời gian sau đây với đơn vị là
giờ ( chú ý rút gọn nếu có thể )
Giải

Bài 16 SGK/ 15 : Bộ răng đầy đủ của một người
trưởng thành có 32 chiếc trong đó có 8 răng cửa, 4
răng nanh, 8 răng cối nhỏ và 12 răng hàm. Hỏi mỗi
loại răng chiếm mấy phần của tổng số răng ? (Viết
dưới dạng phân số tối giản
Giải
Răng cửa chiếm
32
8
4
1
=
(tổng số răng)
Răng nanh
32
4
8
1

=
Răng cối nhỏ
32
8
4
1
=
Răng hàm
32
12
8
3
=
(tổng số răng)
(tổng số răng)
(tổng số răng)

Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
-
Học thuộc qui tắc rút gọn phân số. Định nghĩa
phân số giản.
- Làm bài tập 17, 19, 20 SGK trang 15.
-
Ôn tập định nghĩa phân số bằng nhau, tính chất
cơ bản của phân số, rút gọn phân số