cách làm bài văn nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí

14/02/2011

Võ Hoàng Trú c

1


14/02/2011

Võ Hoàng Trú c

2


I/ ĐỀ BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN
ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ:
1.ĐIỂM GIỐNG VÀ KHÁC NHAU GIỮA CÁC ĐỀ:

Giống nhau

Khác nhau

_ Dạng đề có kèm
mệnh đề (Đề
1,3,10)
- Các đề đều yêu
cầu về một vấn đề _ Dạng đề không
kèm mệnh đề
đạo lí.
( Đề 2,4,5,6,7,8,9)
14/02/2011

Võ Hồng Trú c

Điểm giống
và
khác nhau
giữa
các đề
văn trên?

3


1.ĐIỂM GIỐNG VÀ KHÁC NHAU GIỮA CÁC ĐỀ:

2. Tự ra một số đề
a) Dạng đề khơng kèm theo mệnh đề:
• Tiên học lẽ, hậu học văn
• Sống , chiến đấu , lão động học tập theo
gương Bác Hồ Vĩ đại
• Học , học nữa , học mãi
• Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
b) Dạng đề kèm mệnh lệnh:
• Suy nghĩ về câu nói của Bác:
• “ Một năm khởi đầu bằng mùa xuân
• Cuộc đời khởi đầu bằng tuổi trẻ
• Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”
14/02/2011

Võ Hoàng Trú c

Học sinh
tự ra một
số đề tư
tượng?
( dạng có
mệnh đề và
dạng khơng
có mệnh đề)

4


II/ CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ
Cho học sinh

TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ( 4 bước) văn trong
ề
1.BƯỚC 1: (Tìm hiểu đề và tìm ý)
a) Tìm hiểu đề:

_ Thể loại : Nghị luận về

SGK
trang 52?
Đề: Suy nghĩ
về đạo lí :
Các thao tác
“ Uống nước
tìm hiểu đề và áp

nhớ nguồn”
dụng vào đề bài
cụ thể theo gợi ý
ở SGK đã đủ chưa?

một vấn đề tư tưởng, đạo lí

_ Nội dung: Lịng biết ơn

_ Tri thức cần có :

+ Hiểu biết về câu tục ngữ Việt Nam
+ Vận dụng14/02/2011 về đời sống Võ Hồng Trú c
các tri thức

Vây, khi
ìm hiểu
đề bài là ,
cần làm
những ý gì?
5


b) Tìm ý:

Gợi ý cho
phần tìm
ý trong SGK
đã đủ chưa?

Nghĩa đen: Uống
nước thì phải nhớ tới nguồn
Nghĩa đen của
câu tục ngữ
này là gì?

Nghĩa bóng: Lịng biết ơn

Nội dung cả câu: Truyền
thống đạo lí của
người Việt Nam.
14/02/2011

Nghĩa bóng của
câu tục ngữ
này là gì?
Võ Hồng Trú c

Nội dung
Cả câu
là gì?

6


2. BƯỚC 2: (LẬP DÀN Ý )
Bố cục

Dàn Bài chung

_ Dãn dắt vào vấn đề
Mở
bài
Thân
bài
Kết
bài

_ Giới thiệu vấn đề tư tưởng, đạo lí
cần bàn luận.
_ Trích dẫn
_ Giải thích ( Đen,bóng), chứng
minh nội dung vấn đè tư tưởng
_ Nhận định, đánh giá vấn đề tư
tưởng, đạo lí trong bối cảnh của
cuộc sống riêng, chung.

Kết luận, tổng kết , nêu nhận
địnhmới, tỏ ý khuyên bảo hoặc tỏ ý
hành động.
14/02/2011

Võ Hoàng Trú c

Em có nhận xét
gì về dàn bài
trong SGK?

Các ý chính của
phần mở bài,

thân bài,
kết bài ?

7


3.BƯỚC 3: ( Viết bài)
Bài viết có cần
bám sát dàn ý
khơng? Vì sao?

a) Nhóm 1: Viết mở bài
( Diễn dịch hay quy nạp)

B Nhóm 2: Viết thân bài phần 1

( Giải thích nghĩa của
vấn đề : Nghĩa đen, bóng)
: Chia

nhóm cho
học sinh viết
từng phần?

c) Nhóm 3: Viết thân bài

phần 2( Giải thích ngun nhân)

d) Nhóm 4: Viết kết bài ( 2 cách
14/02/2011

Võ Hoàng Trú c

8


4.BƯỚC 4: ( Đọc lại và sửa chửa)
Cho các
nhóm lần lượt
đọc bài của tổ
( tùy thời gian

_ Dùng

từ,
câu, ngữ
pháp.
_ Liên kết câu,
đoạn
_ Chính tả.
14/02/2011

Bước 4
cần lưu ý
điều gì?

Võ Hồng Trú c

9

III/ GHI NHỚ:

1. Thế nào là nghị luận về một vấn đề tư
tưởng đạo lí?
_ Ngồi các u cầu chung đối với mọi bài
văn .
_ Cần chú ý vận dụng các phép lập luận giải
thích, chứng minh, phân tích, tích hợp
2. dàn bài chung: ( bước 2)
3. Bài làm cần lựa chọn góc độ riêng để giải
thích, đánh giá và đưa r a được ý kiến của
14/02/2011
Võ Hoàng Trú c
10
người viết.


CỦNG CỐ
_ Thế

nào là nghị luận về một
vấn đề tư tưởng, đạo lí?
_ Các bước làm bài văn nghị
luận về một vấn đề tư tưởng,
đạo lí ?
14/02/2011

Võ Hồng Trú c

11


DẶN DÒ
_ Nắm

được nội dung bài

học.
_ Chuẩn bị bài: “Mùa xuân
nho nhỏ ”

14/02/2011

Võ Hoàng Trú c

12