Tiết 57: Khúc hát ru những em bé trên lưng mẹ

H×nh ¶nh nhµ th¬ NguyÔn Khoa §iÒm

H×nh ¶nh bµ mÑ d©n téc miÒn Trung - T©y Nguyªn


•
MÑ gi· g¹o,
nu«i bé ®éi.
•
Con m¬ cho
mÑ h¹t g¹o
tr¾ng ngÇn -
Mai sau con
lín vung chµy
lón s©n.

•
MÑ tØa b¾p
trªn nói Ka-l(i.
•
Con m¬ cho
mÑ h¹t b¾p lªn
®Òu - Mai sau
con lín ph¸t m(
êi ka-l(i.


Con mơ cho

mẹ đ(ợc thấy
Bác Hồ - Mai
sau con lớn làm
ng(ời tự do.

Mẹ chuyển
lán, đạp rừng,
địu con đi
giành trận
cuối.




Lµm h×nh ¶nh ngêi
Lµm h×nh ¶nh ngêi
mÑ hiÖn lªn ®Ñp ®Ï, Ên
mÑ hiÖn lªn ®Ñp ®Ï, Ên
tîng.
tîng.



Lêi ru mang nÐt ®Æc
Lêi ru mang nÐt ®Æc
s¾c cña ®ång bµo d©n
s¾c cña ®ång bµo d©n
téc miÒn Trung.
téc miÒn Trung.


T×nh c¶m:
Th¬ng akay → th¬ng
bé ®éi, lµng ®ãi → th¬ng
®Êt níc.


Ước vọng:
- Hạt gạo trắng ngần
hạt bắp lên đều đợc
thấy Bác Hồ.
- Vung chày lún sân
phát mời Ka-li làm
ngời tự do.

Lµm cho:
-
T×nh c¶m, íc mong cña mÑ
ngµy cµng lín réng.
-
T×nh yªu con hoµ vµo c«ng
cuéc kh¸ng chiÕn cña ®Êt n
íc.
-
H×nh ¶nh mÑ cµng cao ®Ñp:
mÑ yªu con, yªu Tæ quèc.
KÕt luËn:

* Sö dông h×nh ¶nh vµ c¸c biÖn

ph¸p tu tõ:

- Tõ t¹o h×nh:
nghiªng
nhÊp nh«
→ Gîi d¸ng vÎ lao ®éng vÊt v¶
cña mÑ.

- Èn dô:
tim h¸t
mÆt trêi cña mÑ
→ T×nh th¬ng con bao la, s©u
nÆng cña ngêi mÑ.

- T¬ng ph¶n, so s¸nh:
lng nói to - lng mÑ nhá
→ Sù chÞu ®ùng gian khæ cña
mÑ.

* Sö dông c©u th¬ mang ý nghÜa
tîng trng:


Từ trên lng mẹ em đến chiến
trờng
Từ trong đói khổ em vào Trờng
Sơn

Nói lên sự trởng thành,
lớn mạnh nh sức trai Phù

Đổng của đứa con khi đất n
ớc có chiến tranh.

* ¢m ®iÖu, lêi th¬:

§iÖp khóc:
“
Em cu Tai ngñ trªn lng
mÑ ¬i
”
“
Ngñ ngoan akay ¬i
…”
“
MÑ th¬ng akay
…”
→ Lµm cho lêi th¬ ngät ngµo
s©u l¾ng, ©m ®iÖu cña khóc h¸t
ru vÊn v¬ng tha thiÕt.

Ng¾t nhÞp ë gi÷a c©u th¬:
“
Em cu Tai /ngñ trªn lng
mÑ ¬i
”
“
MÑ th¬ng akay / mÑ th
¬ng ®Êt níc
”
→ Lµm cho lêi th¬ nhÞp

nhµng, mang ©m ®iÖu cña lêi ru
tha thiÕt.

* Bè côc ®Æc s¾c:

Mỗi khúc hát ru gồm 2 lời ru:
-
Lời ru của tác giả (lời tự sự):
gợi ra những công việc và
hình ảnh ngời mẹ.
-
Lời ru của bà mẹ (lời biểu
cảm trực tiếp): nói lên tình
cảm và khát vọng của mẹ, của
nhân dân ta.
Làm bài thơ vừa tự sự vừa
trữ tình tha thiết.

-
Khúc hát ru ngọt ngào, sâu lắng.
Bố cục độc đáo.
- Trong cuộc sống vất vả, gian lao
ở chiến khu thời kháng chiến
chống Mĩ, ngời mẹ giành cho con
tình yêu thơng thắm thiết, ớc
mong con mau khôn lớn, khoẻ
mạnh, trở thành công dân của đất
nớc tự do.