Giáo trình khảo sát nhu cầu thị trường cây giống lâm nghiệp mđ05 sản xuất kinh doanh cây giống lâm nghiệp

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN






GIÁO TRÌNH
KHẢO SÁT NHU CẦU THỊ TRƢỜNG
CÂY GIỐNG LÂM NGHIỆP
MĐ 05
NGHỀ SẢN XUẤT KINH DOANH
CÂY GIỐNG LÂM NGHIỆP
Trình độ: Sơ cấp nghề















1

TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Giáo trình được biên soạn phục vụ mục đích đào tạo nghề cho nông dân nên
các thông tin trong giáo trình có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng
cho các mục đích về đào tạo và tham khảo
Mọi đục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.

MÃ TÀI LIỆU: MĐ 05

2

LỜI GIỚI THIỆU
Trong những năm gần đây, hoạt động sản xuất cây giống lâm nghiệp đã giúp
cho nhiều bà con nông dân miền núi xóa được đói, giảm được nghèo. Tuy nhiên
việc sản xuất cây giống của bà con còn nhỏ, sử dụng giống không rõ xuất xứ,
không đăng ký sản xuất kinh doanh, thiết kế vườn ươm chưa đáp ứng được yêu cầu
sản xuất, sản xuất chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, các kỹ thuật nhân giống tiến tiến
chưa được áp dụng dẫn đến chât lượng, năng xuất cây giống thấp. Từ nhu cầu thực
tiễn trên, việc biên soạn Giáo trình hướng dẫn bà con sản xuất kinh doanh cây
giống lâm nghiệp là hết sức cần thiết.
Được sự hỗ trợ của Vụ Tổ chức Cán bộ - Bộ Nông nghiệp và Phát triển
Nông thôn, Trường Cao đẳng nghề Công nghệ và Nông lâm Phú Thọ đã tiến hành
biên soạn Giáo trình “Sản xuất kinh doanh cây giống lâm nghiệp” phục vụ cho
các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp va
̀
da
̣
y nghề dươ
́
i 3 tháng, trước hết là các
khoá đào tạo phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm
2020.
Giáo trình mô đun “Khảo sát nhu cầu thị trường cây giống lâm nghiệp” là
giáo trình mô đun thứ năm trong sáu giáo trình mô đun của nghề Sản xuất kinh
doanh cây giống lâm nghiệp. Giáo trình có 02 bài, mỗi bài học được chia làm 04
phần, cụ thể là: mục tiêu bài học, nội dung bài học, câu hỏi và bài tập thực hành,

ghi nhớ. Các bài dạy được biên soạn một cách ngắn gọn, kết cấu hợp lý giữa lý
thuyết và thực hành nhằm cung cấp những kiến thức, kỹ năng về khảo sát nhu cầu
thị trường cây giống lâm nghiệp cho người học.
Giáo trình được biên soạn bởi một nhóm các giáo viên có kiến thức, kinh
nghiệm về lĩnh vực thị trường cây giống và nhận được rất nhiều ý kiến đóng góp
của các nhà chuyên môn đến từ ba miền của đất nước.Trong quá trình biên soạn
nhóm tác giả tiến hành biên soạn nội dung các bài học theo trình tự các bước thực
hiện công việc của nghề và lồng ghép các kiến thức cần thiết theo logíc hành nghề.
Trong quá trình biên soạn chúng tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ của
các cán bộ khuyến nông của các tỉnh Tuyên Quang, Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái,
Phú Thọ.
Mặc dù đã hết sức cố gắng, nhưng do những nguyên nhân chủ quan và khách
quan nên việc biên soạn còn nhiều thiếu sót, rất mong nhận được những ý kiến
đóng góp của các đồng nghiệp, bạn đọc để Giáo trình được hoàn thiện hơn
Tham gia biên soạn
1. Thạc sỹ: Dương Danh Công ( chủ biên )
2. Kỹ sư: Lê Thị Tình
3. Kỹ sư: Phạm Hữu Hân



3

MỤC LỤC
ĐỀ MỤC TRANG

LỜI GIỚI THIỆU 2
MỤC LỤC 3
CÂY GIỐNG LÂM NGHIỆP 4
GIỚI THIỆU MÔ ĐUN 4

BÀI 1: NHẬN THỨC CHUNG VỀ THỊ TRƯỜNG 4
Mục tiêu: 4
A. Nội dung: 4
B. Câu hỏi và bài tập thực hành 14
C. Ghi nhớ 14
BÀI 2: KHẢO SÁT NHU CẦU THỊ TRƯỜNG CÂY GIỐNG 16
Mục tiêu: 16
A. Nội dung: 16
B. Câu hỏi và bài tập thực hành 32
C. Ghi nhớ 32
HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY MÔ ĐUN/MÔN HỌC 33
I. Vị trí, tính chất của mô đun 33
II. Mục tiêu mô đun 33
III. Nội dung chính của mô đun 33
IV. Hướng dẫn thực hiện bài tập, bài thực hành 33
V. Yêu cầu về đánh giá kết quả học tập 34
VI. Tài liệu tham khảo 34

4

MÔ ĐUN: KHẢO SÁT NHU CẦU THỊ TRƢỜNG
CÂY GIỐNG LÂM NGHIỆP
Mã mô đun: MĐ 05

GIỚI THIỆU MÔ ĐUN
Mô đun này trang bị cho người học những kiến thức, kỹ năng về nhu cầu thị
trường cây giống lâm nghiệp
Quá trình giảng dạy mô đun này chủ yếu tiến hành tại các cơ sở sản xuất cây
giống ở địa phương.
Việc đánh giá kết quả học tập của học viên thông qua quá trình khảo sát nhu
cầu thị trường và và đánh giá sản phẩm thực hành.

BÀI 1: NHẬN THỨC CHUNG VỀ THỊ TRƯỜNG
Mã bài: M5-01
Mục tiêu:
- Trình bày được khái niệm về thị trường, giá bán, khách hàng, đối thủ cạnh tranh,
marketing, cung, cầu,
- Xác định được các trung gian trên thị trường

A. Nội dung:

1.1. Khái niệm về thị trường
Thuật ngữ thị trường được nhắc rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày. Vậy
thị trường là gì?
Theo nghĩa cổ điển thì Thị trường là nơi diễn ra các quan hệ trao đổi, mua
bán hàng hoá.
+ Theo nghĩa này, thị trường được thu hẹp ở “cái chợ”. Vì vậy ta có thể hình dung
được thị trường về không gian và thời gian, dung lượng
+ Mỗi loại chợ khác nhau có các chức năng khác nhau. Trên thị trường cây giống
thường có các loại sau:
- Chợ đầu mối: Là chợ nơi nông dân và người thu gom bán các sản phẩm cây giống
cho các thương nhân có quy mô lớn hơn. Chức năng chính của chợ đầu mối là gom
nguồn cung cấp cây giống từ các cơ sở sản xuất phân tán, cho phép các thương
nhân tiếp cận một lượng cây giống lớn ở một địa điểm. Đôi khi, chợ đầu mối chỉ là
những khu vực nhỏ nơi nông dân và người mua tụ họp trong vài giờ vào mùa vụ,
hoặc là khu vực cố định, họp một hoặc hai lần một tuần hoặc thậm chí họp hàng
ngày. Các chợ đầu mối có thể họp một hoặc hai lần trong tuần hay thậm chí là hàng
ngày.
- Chợ bán buôn: Vai trò chính của chợ bán buôn là tập trung các nguồn cung cấp
cây giống từ các khu vực sản xuất khác nhau để cung ứng thường xuyên cho thị


5

trường. Chợ bán buôn thường cung cấp cây giống cho người bán lẻ hoặc người bán
buôn từ các khu vực khác.
- Chợ bán lẻ: Một số chợ bán lẻ họp hàng ngày trong khi một số khác họp vào một
vài ngày cụ thể trong tuần. Chức năng chính là cung cấp cây giống cho người tiêu
dùng và người buôn bán nhỏ.
- Việc phân loại chợ ở trên chỉ có nghĩa tương đối, trên thực tế thì các loại chợ phục
vụ cho việc mua bán cây giống lâm nghiệp chưa phát triển. Việc mua bán cây

giống lâm nghiệp thường diễn ra ngay tại cơ sở sản xuất cây giống, người dân vẫn
chưa có thói quen mang cây giống đến chợ để bán
Ngày nay, sự phát triển của sản xuất làm cho quá trình lưu thông trở nên
phức tạp, các quan hệ mua bán không đơn giản “tiền trao, cháo múc” mà đa dạng,
phong phú nhiều kiểu hình khác nhau, nơi mà người mua và người bán gặp nhau
không chỉ giới hạn trong phạm vi chợ. Vì vậy khái niệm về thị trường cổ điển
không phù hợp với thực tiễn. Đây chính là lý do xuất hiện khái niệm thị trường
hiện đại.
Theo nghĩa hiện đại: Thị trường là quá trình mà người mua và người bán
tác động qua lại nhau để xác định giá cả và lượng hàng hoá mua, bán.
Như vậy, thị trường là tổng thể các mối quan hệ về lưu thông hàng hoá, lưu
thông tiền tệ, các giao dịch mua, bán và các dịch vụ.
Từ những khái niệm trên chúng ta có thể hiểu thị trường một cách chung
nhất như sau: Thị trường bao gồm tất cả các khách hàng tiềm ẩn cùng có một nhu
cầu hay một mong muốn cụ thể, sẵn sàng và có khả năng tham gia trao đổi để thoả
mãn nhu cầu và mong muốn đó
Như vậy, chúng ta có thể hiểu thị trường cây giống lâm nghiệp là toàn bộ
những tổ chức, cá nhân tiềm ẩn cùng có nhu cầu về một loại hay một số loại cây
giống lâm nghiệp cụ thể, sẵn sàng và có khả năng tham gia trao đổi, mua bán để
thỏa mãn nhu cầu đó

2. Cung và cầu

2.1 Tổng cầu là gì?
Tổng cầu là lượng số lượng sản phẩm hoặc dịch vụ mà người mua sẵn lòng
và có khả năng mua ở các mức giá khác nhau.
Tổng cầu không tĩnh mà thay đổi thường xuyên theo không gian và thời gian
của thị trường. Cùng một loài cây giống nhưng ở những nơi khác nhau thì nhu cầu
của khách hàng về nó là khác nhau. Cùng một loài cây giống ở cùng một địa điểm
nhưng ở những thời điểm khác nhau thì nhu cầu của khách hàng về nó cũng khác

nhau. Sự thay đổi tổng cầu cây giống lâm nghiệp là do một số nguyên nhân phổ
biến sau gây ra :
+ Giá bán cây giống: Nếu giá tăng, cầu sẽ có xu hướng giảm và nếu giá giảm, cầu
sẽ có xu hướng tăng. Ví dụ nếu như chúng ta bán một cây bạch đàn với giá 500


6

đồng/cây thì cầu (lượng mua) của khách hàng sẽ tăng cao hơn sơ với việc chúng ta
bán với giá 700 đồng/cây.
+ Thu nhập của khách hàng mua cây giống: Khi thu nhập thực tế của khách hàng
mua cây giống tăng, sức mua của họ và cầu sẽ tăng. Khi thu thập giảm, điều ngược
lại sẽ xảy ra.
+ Sở thích của người mua cây giống: Cầu là biểu hiện cho sở thích của người mua
cây giống. Sở thích của người mua cây giống có thể thay đổi cùng với thay đổi về
thu nhập, trình độ học vấn, cách quảng cáo. Ví dụ, vì thói quen nên khi mua cây
giống trồng rừng người dân thích mua những cây giống bản địa làm cho nhu cầu
của những cây này tăng cao.
+ Các cây giống thay thế: Tổng cầu của một loại cây giống sẽ giảm khi trên thị
trường có sẵn những loại cây giống thay thế khác với mức giá thấp hơn. Ngược lại,
tổng cầu của một loại cây giống sẽ tăng nếu trên thị trường khan hiếm những cây
giống thay thế. Ví dụ để trồng rừng người dân có rất nhiều loài cây khác nhau để
lựa chọn như Bạch đàn, keo, bồ đề, thông. Khi đó những cây giống nào có giá thấp
sẽ được người dân lựa chọn dẫn đến cầu của cây đó tăng cao và ngược lại
+ Chất lượng của cây giống:
- Chất lượng cây giống quyết định đến giá bán của cây giống, đến quyết định mua
hay không mua của người trồng rừng, quyết định đến tổng cầu của cây giống trên
thị trường. Vậy chất lượng cây giống là gì?
- Để có thể hiểu và xác định được chất lượng cây giống, chúng ta cần tìm hiểu khái
niệm về chất lượng sản phẩm. Hiện nay có rất nhiều quan niệm về chất lượng sản

phẩm nhưng có thể hiểu chất lượng sản phẩm chung nhất như sau: Chất lượng sản
phẩm là toàn bộ những tính chất của sản phẩm nhằm thỏa mãn nhu cầu sử dụng
của người tiêu dùng.
- Từ khái niệm về chất lượng sản phẩm ở trên chúng ta có thể khẳng định rừng chất
lượng của cây giống là những đặc tính của cây giống nhằm thỏa mãn nhu cầu trồng
rừng của các hộ dân.
- Những đặc tính của cây giống làm thỏa mãn nhu cầu trồng rừng của các hộ dân
gồm: kích thước, màu sắc, khả năng chống hạn, sâu bệnh, năng suất, khả năng
phòng chống lũ, cát bay… của cây giống đem trồng rừng.

2.2. Tổng cung là gì?
- Tổng cung là lượng sản phẩm, dịch vụ mà người sản xuất và các trung gian thị
trường sẵn lòng và có khả năng cung ứng ở các mức giá khác nhau
- Mặc dù cung ảnh hưởng nhiều bởi sản lượng nhưng cung và sản lượng không
phải là một. Lượng sản phẩm sản xuất ra luôn lớn hơn lượng sản phẩm cung trên
thị trường vì có nhiều sản phẩm sản xuất ra không trở thành sản phẩm cung trên thị
trường do bị hỏng hoặc được cất trữ
- Tổng cung của cây giống có xu hướng dễ thay đổi hơn tổng cầu của của cây giống
vì quá trình sản xuất cây giống bị chi phối bởi nhiều yếu tố. Dưới đây là một số yếu
tố chính ảnh hưởng tới nguồn cung của cây giống:


7

+ Chi phí sản xuất cây giống: Chi phí sản xuất cây giống cụ thể tăng khiến các nhà
sản xuất chuyển sang các cây giống khác có lãi cao hơn. Chi phí sản xuất giảm sẽ
có hiệu ứng ngược lại.
+ Giá bán của cây giống: Các nhà sản xuất cây giống có xu hướng mở rộng nguồn
cung khi giá tăng và giảm nguồn cung khi giá hạ.
+ Cơ sở hạ tầng vận chuyển: Cơ sở hạ tầng vận chuyển tốt giúp thu hẹp khoảng

cách giữa các khu vực làm cho việc sản xuất, vận chuyển cây giống được dễ dàng
dẫn đến số lượng cây giống sản xuất cung ra thị trường tăng lên và ngược lại.
2.3. Quy luật cung cầu cây giống lâm nghiệp:
Trên thị trường tổng cung cây giống luôn phải bằng tổng cầu cây giống để
đảm bảo cho sản xuất được bình thường.
Sự cân bằng của tổng công và tổng cầu là cân bằng động chứ không phải cân
bằng tĩnh. Chúng ta có thể tưởng tượng sự cân bằng này giống một chiếc bập bênh
mà trẻ em vẫn chơi.
Nếu tổng cung cây giống lớn hơn cầu dẫn đến cây giống không thể bán được,
các nhà sản xuất phải giảm giá để kích thích nhu cầu của thị trường cây giống, một
số nhà sản xuất tạm ngừng sản xuất hoặc rút khỏi thị trường. Điều này dẫn đến nhu
cầu thị trường cây giống tăng lên, nguồn cung giảm xuống. Đến một thời điểm nào
đó tổng cầu cây giống lớn hơn cung, cây giống khan hiếm các nhà sản xuất lại tăng
giá để giảm nhu cầu của thị trường, tăng số lượng cây giống sản xuất, có các nhà
sản xuất mới tham gia vào sản xuất cây giống trên thị trường dẫn đến cung lớn hơn
cầu.
Từ quy luật này chúng ta có thể rút ra bài học kinh nghiệm như sau: Khi trên
thị trường có ít người cây giống chúng ta cần mở rộng sản xuất, khi trên thị trường
có nhiều người sản xuất thì chúng ta cần thu hẹp quy mô sản xuất hoặc tìm cách
chuyển sang sản xuất kinh doanh khác.

Hình 1: Mô tả quy luật cung cầu

3. Khách hàng:
Khách hàng là những người có nhu cầu về một loại sản phẩm hàng hoá, dịch
vụ nào đó chưa được thoả mãn và có khả năng thanh toán được.
Tổng
cung
Tông
cầu


8

Nếu nhà sản xuất nào thu hút được khách hàng đến mua hàng của mình thì
việc sản xuất kinh doanh thuận lợi còn không thì ngược lại.
Đối với thị trường cây giống lâm nghiệp thì khách hàng chính là những
người có nhu cầu về cây giống lâm nghiệp chưa được thỏa mãn và có tiền để thanh
toán khi mua cây giống. Trong quá trình sản xuất kinh doanh cây giống lâm nghiệp,
các nhà sản xuất cần có các biện pháp thu hút khách hàng mua cây giống của mình
thông qua việc giá bán, chất lượng cây giống, các dịch vụ sau bán hàng, quảng
cáo
Để có được các biện pháp thu hút khách hàng hợp lý các nhà sản xuất cây
giống cần hiểu rõ những đặc điểm khách hàng của mình. Một trong những đặc
diểm cơ bản của khách hàng mua cây giống lâm nghiệp đó là họ thường là nông
dân hoặc các tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh liên quan đến rừng.

4. Đối thủ cạnh tranh
Đối thủ cạnh tranh là những người có cùng một loại sản phẩm hàng hoá,
dịch vụ nào đó có thể đem ra trao đổi để thoả mãn nhu cầu của khách hàng.
Nếu trên thị trường có nhiều đối thủ cạnh tranh thì vì việc sản xuất kinh

doanh sẽ gặp nhiều khó khăn và ngược lại.
Khi sản xuất cây giống lâm nghiệp chúng ta cần chú ý nếu có nhiều hộ sản
xuất kinh doanh cây giống lâm nghiệp thì việc sản xuất kinh doanh sẽ gặp khó khăn
và ngược lại.
Để có thể cạnh tranh được với các đối thủ cạnh tranh các nhà sản xuât cây
giống luôn phải là những người tiên phong, những người đi đầu trong việc tìm
kiếm những cây giống mới để cung cấp ra thị trường

5. Giá bán
- Giá bán là số tiền mà khách hàng trả cho người bán để họ có được một đơn vị
sản phẩm, dịch vụ.
- Giá bán chủ yếu do cung và cầu quyết định. Giá có thể dao động đáng kể, thậm
chí trong một ngày.
- Nếu có một lượng lớn cây giống đột ngột cung ứng cho thị trường giá sẽ giảm.
Khi thiếu nguồn cung trên thị trường giá sẽ tăng. Ví dụ: Nếu trong một địa phương
mà toàn bộ người dân cùng tiến hàng sản xuất một loài cây giống vào cùng một
thời điểm thì sẽ tạo ra một lượng cung rất lớn làm cho giá cây giống sẽ giảm
- Biết diễn biến cung và cầu là rất cần thiết để nắm bắt sự dao động giá ngắn hạn,
xu thế giá dài hạn. Hiểu biết về cung và cầu thậm chí còn có thể cho phép chúng ta
dự đoán sự thay đổi giá bán trong tương lai.

6. Các trung gian trên thị trường
Trung gian thị trường là các tổ chức, cá nhân tham gia vào quá trình phân
phối, bảo quản, vận chuyển sản phẩm từ khi được người sản xuất bán ra cho đến
khi sản phẩm tới tay người tiêu dùng(trồng rừng)


9

Đôi khi các nhà sản xuất không bán trực tiếp cây giống của mình tới người

trồng rừng. Tuy nhiên, trường hợp này không phải là phổ biến. Thông thường, các
cây giống phải qua nhiều người mới đến tay người trồng rừng. Những người tham
gia trực tiếp vào việc đưa cây giống từ nơi sản xuất đến người trồng rừng hoặc
người sử dụng cuối cùng được gọi là trung gian trên thị trường.
Các trung gian thị trường là mắt xích không thể thiếu giữa nhà sản xuất cây
giống và người trồng rừng vì người trồng rừng thường ở xa khu vực sản xuất nên
để đến được tay người trồng rừng cây giống phải được vận chuyển qua một quãng
đường dài.
- Có nhiều loại trung gian thị trường. Mỗi trung gian thực hiện một chức năng khác
nhau trong vận chuẩn, phân phối, bảo quản cây giống. Dưới đây là bốn loại trung
gian phổ biến trên thị trường cây giống:
+ Người thu gom cây giống:



Hình 2: Người thu gom mua cây giống của nông dân
Đây là những thương nhân địa phương, có quy mô nhỏ, trực tiếp mua cây
giống từ người sản xuất nhỏ, lẻ. Chức năng chính của họ là thu mua cây giống của
nông dân địa phương để bán cho những thương nhân lớn hơn trong khu vực. Người
thu mua thường có nguồn vốn hạn chế, buôn bán với số lượng nhỏ và sử dụng các
phương tiện vận chuyển đơn giản như xe kéo, xe máy. Một số người thu mua lớn
hơn có thể sở hữu hoặc thuê các xe tải nhỏ.

+ Người bán buôn


10


Hình 3: Người bán buôn thu mua cây giống của nông dân

Người bán buôn thường thu mua một lượng cây giống lớn hơn so với người
thu gom. Họ thuê hoặc sở hữu các phương tiện vận chuyển trung bình hoặc lớn. Họ
cũng thường thuê hoặc sở hữu các vườn ươm lớn. Nguồn cung ứng cho người bán
buôn chủ yếu là những người thu gom và người nông dân sản xuất nhỏ. Chức năng
chính của người bán buôn là cung ứng cây giống cho người bán lẻ cây giống tại các
xã.
+ Người bán lẻ:
Chức năng chính của những người bán lẻ là phân phối cây giống tới người
trồng rừng. Việc cung cấp cây giống của người bán lẻ cho người trồng rừng thường
được thực hiện ở vườn ươm của họ.


Hình 4: Người bán lẻ cây giống



11

7. Marketing.
7.1. Khái niệm về Marketing
Trong quá trình sản xuất kinh doanh, chúng ta được nghe nói nhiều về thuật
ngữ Marketing. Vậy Marketing là gì? Hiện nay trên thị trường vẫn còn nhiều quan
điểm khác nhau về Marketing. Trong khuôn khổ tài liệu này chúng tôi xin giới
thiệu hai khái niệm Marketing dưới đây.

+ Marketing: là làm việc với thị trường để thực hiện các cuộc trao đổi với mục
đích thoả mãn các nhu cầu và mong muốn của con người hoặc Marketing là một
dạng hoạt động của con người (bao gồm cả tổ chức) nhằm thoả mãn các nhu cầu
và mong muốn thông qua trao đổi.

+ Marketing: Là tất cả những gì bạn làm nhằm thoả mãn nhu cầu của khách hàng
và tạo ra lợi nhuận bằng việc:
- Cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ mà họ cần.
- Định ra mức giá mà họ chấp nhận trả.
- Đưa sản phẩm hay dịch vụ của bạn đến với khách hàng.
- Thông tin và thu hút khách hàng mua sản phẩm và dịch vụ của bạn.
Với khái niệm trên, chúng ta có thể hiểu Marketing cây giống lâm nghiệp
tức là chúng ta cần phải tiến hành các hoạt động sau:
+ Tìm hiểu thị trường cây giống lâm nghiệp
+ Sản xuất cây giống lâm nghiệp đáp ứng được nhu cầu thị trường cây giống về
mặt loài cây, số lượng, chất lượng, thời gian, địa điểm.
+ Đưa ra một mức giá bán cây giống hợp lý để thị trường chấp nhận, giá bán để
người mua của ta chứ không đi mua của người khác.
+ Tổ chức vận chuyển cây giống đến người mua với những chi phí thấp nhất đảm
bảo về mặt số lượng, thời gian, địa điểm
+ Tổ chức xúc tiến bán cây giống (quảng bá, khuếch trương, thu hút khách hàng) .


Hình 5: Sơ đồ mô tả Marketing
Giá bán
Địa điểm
Xúc tiến bán hàng
Sản phẩm


12

7.2. Marketing hỗn hợp cây giống lâm nghiệp
Nội dung Marketing hỗn hợp cây giống luôn xoay quanh 4 vấn đề:
- Sản xuất cây giống

- Phân phối cây giống
- Giá bán cây giống
- Xúc tiến bán cây giống.

a. Sản xuất cây giống
Mục tiêu của Marketing sản phẩm cây giống là các nhà sản xuất phải sản xuất
được cây giống đáp ứng được những yêu cầu của thị trường.
Những yêu cầu thị trường về cây giống gồm những vấn đề sau:
- Loài cây giống mà thị trường cần: Tên của loài cây giống sẽ nói lên giá trị sử
dụng của cây giống. Khi mua giống khách hàng quan tâm đến vấn đề này đầu tiên,
nó là vấn đề tiên quyết, quyết định đến việc mua cây giống của khách hàng.
- Chất lượng cây giống: Sau khi đã xác định được loài cây giống cần mua, khách
hàng sẽ quan tâm đến vấn đề thứ hai của sản phẩm đó là chất lượng cây giống. Chất
lượng của cây giống thể hiện qua các vấn đề sau:
+ Tuổi cây giống
+ Số lá thật của cây giống
+ Kích thước của cây giống như: đường kính gốc, chiều cao, kích thước lá, chiều
dài rẽ.
+ Màu sắc của cây giống: Màu sắc có thể chỉ ra việc phát triển của cây giống bình
thường hay không bình thường
+ Tình hình sâu bệnh của cây giống
+ Khả năng chống chịu sâu bệnh, lửa rừng,
+ Khả năng phòng hộ như xói mòn, nước, cát bay
+ Năng suất, chất lượng gỗ.
- Các dịch vụ sau bán hàng: Sau khi xác định được loài cây, chất lượng cây giống
khách hàng sẽ quan tâm đến vấn đề các dịch sau bán hành. Đối với cây giống các
dịch vụ sau bán hàng thường là:
+ Hình thức giao hàng: tại vườn ươm hay tận nơi trồng rừng của khách hàng
+ Hướng dẫn trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh
+ Hỗ trợ tài chính như bán chịu, bảo lãnh vay ngân hàng, trả góp, khi nào khai thác

mới trả tiền
- Những đặc điểm thể hiện sự hiện diện của cây giống trên thị trường
+ Thương hiệu của nhà sản xuất
+ Bao bì sử dụng trong quá trình vận chuyển
+ Số lượng cây giống trong một bao bì vận chuyển

b. Phân phân phối cây giống


13

Mục tiêu của phối cây giống là lựa chọn được những điểm bán hàng, kênh
phân phối, các trung gian, phương tiện vận chuyển đảm bảo bán được nhiều cây
giống nhất, sản phẩm hư hỏng thấp nhất, chi phí vận chuyển, bán hàng thấp nhất,
Kênh phân phối là một nhóm các tổ chức, các cá nhân tham gia thực hiện
quá trình chuyển cây giống và các thông tin về chúng từ người sản xuất đến
người tiêu dùng cuối cùng
Để đạt được mục tiêu nói trên, các nhà sản xuất cần lập kế hoạch phân phối
theo các bước sau;
- Chọn địa điểm bán cây giống: Địa điểm bán cây giống lên đặt tại những nơi có
lượng khách hàng lớn, khách hàng phân bố tập trung.
- Lựa chọn kênh phân phối và các trung gian: Cần căn cứ vào khoảng cách từ vườn
ươm đến địa điểm bán cây giống, căn cứ vào khả năng của mình mà nhà sản xuất
quyết định xem có lựa chọn trung gian tham gia vào quá trình bán hành hay không.
- Lựa chọn phương tiện vận chuyển: Sau khi đã xác định được địa điểm bán hàng,
các trung gian chúng ta cần xác định phương tiện vận chuyển cây giống để có chi
phí thấp nhất, hư hỏng thấp nhất, giao hàng đúng hẹn, đúng địa điểm.
- Xác định số lượng cây giống phân phối (bán) tại mỗi địa điểm: Việc xác định số
lượng cây giống phân phối tại mỗi địa điểm là cực kỹ quan trọng nó sẽ quyết định
đến việc dự trữ, bảo quản cây giống ở mỗi địa điểm, nó là nguyên nhân làm cho chi

phí bán hàng tăng lên

c. Giá bán cây giống.
Mục tiêu của giá bán cây giống là đưa ra được giá bán thích hợp nhằm thu
được lợi nhuận tối đa từ việc bán cây giống.
Việc xác định được mức giá thích hợp để đạt được tốt đa hóa lợi nhuận là rất
khó vì:
- Lợi nhuận = Số lượng cây giống bán ra x Giá bán của một cây giống
- Nếu giá bán cây giống cao thì lợi nhuận từ một cây giống cao nhưng số lượng cây
giống bán ra có thể thấp (vì giá bán tăng có thể làm nhu cầu giảm) vì vậy lợi nhuận
tổng thể chưa chắc đã cao.
- Nếu giá bán cây giống thấp thì lợi nhuận từ một cây giống thấp nhưng số lượng
cây giống bán ra có thể cao (vì giá bán giảm có thể làm nhu cầu tăng) vì vậy lợi
nhuận tổng thể chưa chắc đã thấp.
Từ nguyên lý trên đây mà chúng thấy có những cơ sở sản xuất đã đưa ra giá
bán thấp nhưng họ tin rằng lấy số lượng để bù lại giá bán.
Kế hoạch giá bán cây giống là phải đưa ra những mức giá bán cụ thể áp dụng
cho từng loài cây giống khác nhau, chất lượng khác nhau, khách hàng khác nhau,
địa điểm khác nhau, thời điểm bán hàng khác nhau. Ví cùng cây keo hom với cùng
chất lượng giống nhau, cùng một thời điểm nhưng với khách hàng mua số lượng từ
10.000 cây trở lên thì bán 400 đ/cây còn dưới 10.000 cây bán 500 đ/cây.

d. Xúc tiến bán cây giống.


14

+ Mục tiêu của xúc tiến bán cây giống là lựa chọn được hình thức quảng cáo, xúc
tiến bán hàng, bán hàng cá nhân với chi phí thấp nhất và bán được nhiều cây giống
nhất trong điều kiện có thể.

+ Quảng cáo cây giống là quá trình sử dụng các phương tiện khác nhau nhằm
truyền tin về cây giống, thông tin về cơ sở sản xuất nhằm thu hút sự chú ý mua cây
giống của khách hàng. Các phương tiện sử dụng trong quá trình truyền tin có thể là:
Báo chí, Bao bì, Biển báo, tranh ảnh rộng, áp phích, pano, tờ rơi, Trưng bày có đèn
điện, Trưng bày tại nơi bán hàng, Ký hiệu, biểu tượng, Đài, ti vi…
+ Xúc tiến bán hàng là các hoạt động tác động trực tiếp và tích cực tới việc tăng
doanh số tiêu thụ bằng những lợi ích vật chất bổ sung cho người mua. Để đưa được
những lợi ích vật chất bổ sung tới khách hàng chúng ta có thể sử dụng các phương
tiện như: Các trò chơi, xổ số, Phần thưởng và quà tặng, Hàng mẫu, Hội trợ, triển
lãm, sản phẩm mẫu, Hạ giá, Cho vay với lãi suất thấp
+ Bán hàng cá nhân là quá trình người bán hàng gặp gỡ khách hàng để giới thiệu,
đàm phán số lượng, địa điểm, thời gian, giá cả , chất lượng của cây giống mua
bán. Người bán hàng cần chú ý một số những vấn đề sau: Xắp xếp cây giống theo
đung chủng loại, chất lượng, ngay ngắn, luôn giữ cho cây tươi, luôn đưa ra nhiều
phương án vận chuyển, địa điểm, chất lượng, thời điểm giao hàng khác nhau cho
khách hàng lựa chọn

B. Câu hỏi và bài tập thực hành
Câu hỏi số 1. Theo anh (chị) thì ta nên tăng hay giảm số lượng sản phẩm sản xuất
trong các trường hợp sau: Tổng cung = Tổng cầu; Tổng cung < Tổng cầu; Tổng
cung > Tổng cầu?
Câu hỏi số 2: Anh/ chị hãy cho biết những hoạt động nào sau đây được gọi là hoạt
động Marketing cây giống lâm nghiệp:
1. Sản xuất cây giống lâm nghiệp
2. Làm biển quảng cáo cây giống lâm nghiệp
3. Khi nào khai thác mới phải trả tiền giống.
4. Sau khi bán nếu cây giống mắc bệnh thì nhà sản xuất sẽ chữa bệnh miễn phí

C. Ghi nhớ
- Thị trường là một nhóm người có nhu cầu cụ thể và sẵn sàng trả tiền nhằm thoả

mãn các nhu cầu đó.
- Cầu là lượng sản phẩm hoặc dịch vụ mà người mua sẵn lòng và có khả năng mua
ở các mức giá khác nhau.
- Cung là lượng sản phẩm, dịch vụ mà người sản xuất và các trung gian thị trường
sẵn lòng và có khả năng cung ứng ở các mức giá khác nhau
- Giá bán là số tiền mà khách hàng trả cho người bán để họ có được một đơn vị sản
phẩm, dịch vụ


15

- Giá thành sản phẩm là toàn bộ số tiền mà sản xuất phải bỏ ra để sản xuất ra một
đơn vị sản phẩm, dịch vụ
- Khách hàng là những người có nhu cầu về một loại sản phẩm hàng hoá, dịch vụ
nào đó chưa được thoả mãn và có khả năng thanh toán được
- Đối thủ cạnh tranh là những người có cùng một loại sản phẩm hàng hoá, dịch vụ
nào đó có thể đem ra trao đổi để thoả mãn nhu cầu của khách hàng
- Trung gian thị trường là các tổ chức cá nhân tham gia vào quá trình phân phối,
vận chuyển và bảo quản sản phẩm từ khi được người sản xuất bán ra cho đến khi
sản phẩm tới tay người tiêu dùng
- Marketing là tất cả những gì bạn làm nhằm thoả mãn nhu cầu của khách hàng và
tạo ra lợi nhuận bằng việc:
- Cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ mà họ cần.
- Định ra mức giá mà họ chấp nhận trả.
- Đưa sản phẩm hay dịch vụ của bạn đến với khách hàng.
- Thông tin và thu hút khách hàng mua sản phẩm và dịch vụ của bạn.

16

BÀI 2: KHẢO SÁT NHU CẦU THỊ TRƯỜNG CÂY GIỐNG
Mã bài: M5- 02
Mục tiêu:

- Trình bày được khái niệm, nội dung, ý nghĩa của việc khảo sát nhu cầu thị trường
cây giống
- Liệt kê được các nguồn cung cấp thông tin cho việc khảo sát nhu cầu thị trường
cây giống
- Lựa chọn được phương pháp thu thập thông tin phù hợp trong việc khảo sát nhu
cầu thị trường cây giống
- Xác định được khả năng tiêu thụ sản phẩm cây giống cho các cơ sở sản xuất kinh
doanh cây giống.

A. Nội dung:

1. Khái niệm về khảo sát nhu cầu thị trường cây giống
- Khảo sát nhu cầu thị trường cây giống là quá trình thu thập, xử lý thông tin về
khách hàng, các nhà sản xuất cây giống để xác định khả năng sản xuất tiêu thụ một
hoặc một số cây giống trên thị trường.
- Thông tin thị trường cây giống là thông tin về cung, cầu của các loại cây giống,
vật tư đầu vào và các dịch vụ có liên quan
- Thông tin thị trường cây giống là tất cả các thông tin về mua và bán các sản phẩm
và dịch vụ về cây giống. Nó không chỉ là thông tin về giá cả và số lượng mà còn
bao gồm cả các thông tin liên quan đến thị trường đầu ra và đầu vào của cây giống.

2. Mục đích, ý nghĩa của việc khảo sát nhu cầu thị trường cây giống
Việc khảo sát nhu cầu thị trường cây giống có một ý nghĩa rất quan trọng đối
với hoạt động kinh doanh của cơ sở sản xuất cây giống bởi vì thị trường là nhân tố
quan trọng có ảnh hưởng, quyết định tới hiệu quả của hoạt động sản xuất kinh
doanh
Mục đích chủ yếu của việc khảo sát nhu cầu thị trường cây giống là xác định
khả năng tiêu thụ một hoặc một nhóm cây giống nào đó của nhà sản xuất

3. Trình tự các bước khảo sát nhu cầu thị trường cây giống.

3.1. Xác định thông tin cần thu thập
Mục đích của hoạt động xác định thông tin cần thu thập là liệt kê được toàn
bộ các thông tin thị trường cần phải thu thập
Việc khảo sát nhu cầu thị trường cây giống cần rất nhiều loại thông tin khác
nhau. Nhưng có thể chia ra thành một số loại thông tin chủ yếu sau:
3.1.1. Thông tin về khách hàng.


17

Trong quá trình khảo sát nhu cầu cây giống chúng ta cần thu thập các thông
tin sau về khách hàng:
- Khách hàng là ai?
- Khách hàng cần những loại cây giống gì?
- Khách hàng cần bao nhiêu cây giống trong 1 năm?
- Khách hàng thường mua cây giống ở đâu?
- Khách hàng chấp nhận trả giá bao nhiêu?
- Khách hàng yêu cầu về quy cách, chất lượng cây giống như thế nào? Quy cách,
chất lượng cây giống muốn nói đến chiều cao, đường kính, số lá, tuổi cây
- Khi nào khách hàng cần mua cây giống khi nào?
- Những ai có ảnh hưởng đến quyết định mua cây giống của khách hàng?
- Nhu cầu cây giống của khách hàng trong tương lai tăng lên hay giảm đi? (sự thay
đổi của thị trường trong tương lai )

3.1.2. Thông tin về đối thủ cạnh tranh
Trong quá trình sản xuất kinh doanh, việc nắm bắt được các thông tin về đối
thủ cạnh tranh là hết sức quan trọng vì nhờ có những thông tin đó chúng ta sẽ đưa
ra những quyết định, những chính sách sản xuất kinh doanh có lợi thế hơn các đối

thủ cạnh tranh, từ đó có thể chiếm lĩnh thị trường, thu hút khách hàng mua sản
phẩm của mình. Thông tin về đối thủ cạnh tranh cần thu thập gồm:
- Trên thị trường có những nhà sản xuất nào?
- Loài cây đối thủ cạnh tranh sản xuất là gì?
- Số lượng cây giống đối thủ cạnh tranh sản xuất trong một năm là bao nhiêu?
- Giá bán cây giống của đối thủ cạnh tranh?
- Quy cách và chất lượng cây giống của đối thủ cạnh tranh như thế nào?
- Đối thủ cạnh tranh bán cây giống của họ ở đâu?
- Trong tương lai thì quy mô sản xuất của đối thủ cạnh tranh sẽ mở rộng hay thu
hẹp?
- Đối thủ cạnh tranh sản xuất cây giống bằng cách nào?
- Khả năng tài chính của đối thủ cạnh tranh như thế nào?

3.1.3. Thông tin về các yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất
Việc sản xuất kinh doanh cây giống thường chịu tác động bởi các yếu tố sau:
a. Những tác động của các Các chính sách, chủ trương của Đảng và Nhà nước:
Các chính sách, chủ trương của Đảng và Nhà nước như: Luật, nghị định,
quyết định, thông tư, pháp lệnh, nghị quyết, chiến lược phát triển của ngành, địa
phương, các dụ án nông lâm nghiệp luôn có những ảnh hưởng đến nhu cầu, hoạt
động sản xuất kinh doanh, tiêu thụ cây giống. Những tác động của các chính sách
và chủ trương thường trên các mặt sau:
+ Cung cầu cây giống trên thị trường. Ví dụ. Khi quy chế quản lý giống cây trồng
lâm nghiệp ra đời sẽ làm cho nhu cầu về các loại cây giống có nguồn gốc xuất xứ
tăng cao.


18

+ Việc huy động vốn của cơ sở sản xuất kinh doanh. Ví dụ: Nhà nước có chính
sách hỗ trợ các hộ trang trại trong việc vay vốn (vay vốn không cần thế chấp) sẽ

giúp các hộ dễ dàng hơn trong việc vay vốn ngân hàng để sản xuất
+ Tác động về mặt kỹ thuật sản xuất: Ví dụ: Khi quyết định 1956 ra đời, nông dân
có thể đề nghị các cơ sở dạy nghề đào tạo cho mình những phương pháp nhân
giống tiên tiến trên thị trường hiện nay
+ Tác động đến cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất: Nhờ có chương trình 135 mà các
địa phương được nhà nước xây dựng cơ sở hạ tầng giúp cho việc sản xuất kinh
doanh được thuận lợi hơn
+ Những tác động khác
b. Nguồn cung cấp đầu vào cho sản xuất cây giống
Nguồn đầu vào bao gồm: vốn, lao động kỹ thuật, vật tư, nhiên liệu, hạt
giống Khi sản xuất kinh doanh các nhà sản xuất cần phải chú ý đến những vấn đề
này vì nếu thị trường có khả năng tiêu thụ sản phẩm nhưng nguồn cung cấp nguyên
liệu phục vụ sản xuất gặp khó khăn thì chúng ta sẽ khó có thể tiến hành sản xuất
kinh doanh.
c. Các rủi ro thường gặp khi sản xuất kinh doanh cây giống.
Rủi ro trong sản xuất kinh doanh là điều không ai muốn vì nó gây ra những
tổn thất, thiệt hại cho các nhà sản xuất. Vậy thì "rủi ro” là gì? Đã có nhiều định
nghĩa về rủi ro, tựu trung lại, có hai điểm chủ yếu : thứ nhất đó là các sự kiện bất
ngờ, không mong đợi; thứ hai là khi xảy ra, rủi ro gây tổn thất cho con người, xã
hội.
Trong quá trình sản xuất kinh doanh cây giống thường xảy ra các loại rủi ro
sau:
+ Rủi ro do bên ngoài mang lại: Trong quá trình sản xuất kinh doanh cây giống các
cơ sở sản xuất có thể gặp phải các rủi ro do bên ngoài sau:
- Rủi ro do môi trường tự nhiên: Các hiện tượng bão, lũ lụt, hạn hán, động đất, núi
lửa, sóng thần, nước biển dâng, trái đất “nóng” lên, dịch bệnh thường có hai đặc
điểm chung: một khả năng dự báo, dự đoán thấp, xảy ra bất ngờ, thứ hai là gây thiệt
hại trên quy mô lớn; không chỉ cho một vùng miền, một ngành hàng, một cộng
đồng mà cho cả một nền kinh tế, một số quốc gia hoặc cả thế giới. Trong bốn tai
họa "thủy, hỏa, đạo, tặc", ông bà ta đã xếp thủy là tai họa số một. Nói dự đoán, dự

báo là khó nhưng các hiện tượng thiên nhiên này cũng hoạt động theo quy luật, do
đó, các cơ sở sản xuất cây giống cũng có thể chủ động phòng tránh hoặc lựa chọn
giải pháp thích hợp.
- Rủi ro do chính trị, an ninh: Các hiện tượng trộm, cắp, xung đốt sắc tộc, chiến
tranh, thay đổi chế độ, thay đổi chính sách, luật pháp, quốc hữu hóa dẫn đến các
nhà sản xuất cây giống bị thiệt hạt, mất mát tài sản. Trong quá trình sản xuất các cơ
sở sản xuất cần có những dự đoán, dự báo để đề phòng các trường hợp này xảy ra.
- Rủi ro do nền kinh tế: Một nền kinh tế khoẻ là một nền kinh tế có sức đề kháng
cao, có khả năng giải quyết khủng hoảng một cách tốt nhất theo hướng minh bạch,
chi phí thấp, tính bền vững cao sẽ giúp cho việc sản xuất kinh doanh cây giống


19

được thuận lợi. Một môi trường kinh tế, nơi thường xuyên có khủng hoảng, lạm
phát triền miên, giá cả thất thường, cung cầu bất ổn, tỷ giá thay đổi chóng mặt,
hàng hóa dịch vụ khan hiếm (thật và giả), độc quyền không kiểm soát được, cạnh
tranh công bằng chỉ nằm trên giấy cùng với việc thiếu năng lực quản trị hoặc sự
công tâm của công quyền đều được coi là những rủi ro lớn cho các cơ sở sản xuất
cây giống.
- Rủi ro do xã hội: Các yếu tố dân số, lao động, ảnh hưởng của các nhân vật nổi
tiếng, thói quen tiêu dùng, trình độ, ý thức cộng đồng phong tục tập quán cũng có
thể làm cho các có sở sản xuất cây giống bị thiệt hại trong quá trình sản xuất kinh
doanh. Để khắc phục rủi ro này các nhà sản xuất cây giống tìm hiểu kỹ những vấn
đề có liên quan trước khi xâm nhập vào thị trường
- Rủi ro do khoa học công nghệ: Do trình độ phát triển khoa học công nghệ trong
lĩnh vực cây giống dẫn đến sự ra đời của những cây giống mới trên cơ sở công
nghệ mới, phương thức sản xuất mới tiết kiệm hơn (ít nhân công), cách quản lý
mới, các kênh tiếp cận khách hàng và kênh phân phối mới dẫn đến các nhà sản xuất
cũng có thể gặp rủi ro.

- Rủi ro do khách hàng mang lại: Trong quá trình sản xuất kinh doanh các cơ sở sản
xuất cây giống có thể gặp phải những rủi ro do khách hàng mang đến như hủy hợp
đồng, không trả tiền, trả tiền chậm Để khác phục rủi ro này các cơ sở sản xuất cây
giống luôn luôn có các phương án dự phòng để giải quyết những rủi ro này.
- Rủi ro do đối thủ cạnh tranh: Trong quá trình sản xuất kinh doanh các cơ sở sản
xuất cây giống có thể gặp phải những rủi ro do đối thủ cạnh tranh mang lại như bị
họ giành mất khách hàng, ngăn cản chúng ta tiếp cận khách hàng Để đối phó với
rủi ro này chúng ta cần có một kế hoạch cạnh tranh hợp lý, để chúng ta luôn là
những người đi trước, chiếm ưu thế trong cạnh tranh.
- Rủi ro do nhà cung cấp: Trong quá trình sản xuất cây giống người sản xuất có thể
gặp phải rủi ro từ các nhà cung cấp vật tư, công cụ dụng cụ như vào thời điểm sản
xuất nhà cung cấp không cung cấp được hạt giống, phân bón, thuốc trừ sâu để phục
vụ sản xuất. Để khắc phục rủi ro này các cơ sở sản xuất cần có nhiều nhà cung cấp
khác nhau.
+ Rủi ro do bên trong cơ sở sản xuất đem lại: Trong quá trình sản xuất kinh doanh
cây giống các cơ sở sản xuất có thể gặp phải các rủi ro do bên trong sau:
- Rủi ro trong quá trình lựa chọn đối tác hợp tác sản xuất: Trong quá trình sản xuất
kinh doanh, các cơ sở sản xuất cây giống có thể phải tiến hành các hợp tác để tiến
hành sản xuất kinh doanh. Nhưng quá trình lựa chọn đối tác hợp tác không tốt dẫn
đến cơ sở sản xuất cây giống sẽ gặp phải rủi ro như đối tác không đủ năng lực tài
chính, kỹ thuật, các nguồn lực khác mà chúng ta mong đợi hoặc họ là những người
lừa đảo. Để khắc phục điều này khi chọn đối tác hợp tác chúng ta cần tìm hiểu kỹ
và kiểm tra đối tác.
- Rủi ro do vi phạm pháp luật: Trong quá trình sản xuất kinh doanh cây giống các
cơ sở sản xuất kinh doanh cây giống có thể mắc phải rủi ro là vi phạm các chủ
trương đường lối, chính sách, luật pháp, quy chế, cũng như cam kết của cơ sở sản


20

xuất với bên ngoài. Trong lĩnh vực sản xuất cây giống thì đa số các hộ sản xuất cây
giống lâm nghiệp chính không đăng kí kinh doanh dẫn đến khi bán cây giống cho
các dự án, các tổ chức trồng rừng người sản xuất không bán được giá cao, thậm chí
không thể thanh toán được tiền do thiếu các giấy đăng ký kinh doanh cây giống lâm
nghiệp chính. Để khắc phục những rủi ro này các cơ sở kinh doanh cây giống cần
tìm hiểu kỹ các chủ trương, chính sách, pháp luật của nhà nước đối với lĩnh vực cây
giống lâm nghiệp.
- Rủi ro do quản lý sử dụng không tốt tài sản và nguồn lực khác trong quá trình
hình thành và sử dụng, chẳng hạn như : mất mát, lãng phí, hư hỏng, lạm dụng, phá
hoại Để khắc phục rủi ro này các cơ sở sản xuất cây giống cần quản lý chặt chẽ
các nguồn lực của cơ sở sản xuất.

Chú ý Việc khảo sát nhu cầu thị trường toàn diện thì chúng ta cần có hầu như toàn
bộ các thông tin đã giới thiệu ở trên. Nhưng trong thực tế khi khảo sát nhu cầu thị
trường chúng ta chỉ cần một hoặc một số thông tin trên.

3.2. Xác định nguồn cung cấp thông tin
Sau khi đã xác định được các thông tin cần thu thập, các nhà khảo sát nhu
cầu thị trường cần phải xác định các nguồn cung cấp thông tin cho từng loại thông
tin.
Mục đích của hoạt động xác định nguồn cung cấp thông tin là xác định được
các nguồn cung cấp thông tin thích hợp cho từng loại thông tin cần thu thập
Việc xác định nguồn cung cấp thông tin hợp lý sẽ giúp cho các nhà khảo sát
nhu cầu thị trường thu được đầy đủ các thông tin cần thiết, tiết kiệm thời gian, tiền
bạc và các nguồn lực khác.
Mỗi nguồn cung cấp thông tin khác nhau có thể cung cấp cho chúng ta số
lượng và độ chính xác của thông tin là khác nhau. Để kiểm tra mức độ chính xác và
hoàn chỉnh của thông tin chúng ta cần có nhiều nguồn cung cấp thông tin khác
nhau.
Để thu thập các thông tin thị trường cây giống chúng ta có thể thu thập từ các

nguồn cung cấp sau:

1/ Các trung gian và cơ sở sản xuất cây giống
Các trung gian thị trường và cơ sở sản cây giống là những người mua bán
cây giống hàng ngày do đó họ nắm rất chắc những thông tin về khách hàng cũng
như đối thủ cạnh tranh. Họ là những nguồn cung cấp thông tin tuyệt vời.
Vì vậy, khi thu thập thông tin thị trường, chúng ta nên bắt đầu bằng cách trao
đổi với các trung gian thị trường và các cơ sở sản xuất cây giống.
Các trung gian và cơ sở sản xuất cây giống khác nhau có thể cung cấp nhiều
loại thông tin khác nhau. Một số thành viên có thể có thông tin về nhiều loại cây
giống, trong khi số khác chỉ có thông tin tập trung vào một hoặc một số loại cây


21

giống nhất định. Những thành viên này có thể đang buôn bán cây giống tại địa
phương hoặc ở các vùng khác.

2/ Nông dân
Nông dân cũng là một nguồn cung cấp thông tin về thị trường cây giống, đặc
biệt nếu những nông dân là những khách hàng cần mua cây giống. Họ chính là
những người nắm bắt tốt nhất về cung và cầu của các loại cây giống trên thị trường.
Chúng ta có thể gặp gỡ nông dân ngay ở địa phương hoặc ở khu vực lân cận
nơi mà họ đã từng làm việc để có được những thông tin về thị trường cây giống

Hình 6: Nói chuyện với nông dân để thu thập thông tin

3/ Các cán bộ khuyến nông
Cán bộ khuyến nông có thể cung cấp các thông tin hữu ích về thị trường cây
giống trong khu vực họ phụ trách. Để có được các thông tin về thị trường cây giống
chúng ta nên trao đổi thường xuyên với cán bộ khuyến nông dưới nhiều hình thức
khác nhau như qua điện thoại, trong các cuộc họp với sự tham gia của một số nông
dân tiêu biểu, qua trò chuyện











Hình 7: Nói chuyện với nông dân để thu thập thông tin
4/ Báo
Thông tin thị trường, đặc biệt là các thông tin về xu thế giá của một số mặt
hàng cụ thể thường được đăng tải trên các báo trung ương và địa phương. Một số


22

bài báo còn cung cấp thông tin và phân tích về cung và cầu, thông tin về các doanh
nghiệp và những đầu tư gần đây.
Một trong những điểm thú vị nhất của nguồn thông tin này là chúng cho phép
chúng ta tiếp cận thông tin về thị trường ở các vùng trong nước với chi phí thấp.
Chi phí mua báo thấp và chúng ta chỉ mất vài phút để đọc qua các mục.
Khi đọc báo, chúng ta cần chú ý tới các bài cung cấp thông tin và phân tích
về thị trường.


Hình 8: Xem báo để thu thập thông tin

5/ Các nhà nghiên cứu thị trường
Hiện nay ở Việt Nam vẫn chưa có nhiều nhà nghiên cứu thị trường có kinh
nghiệm. Tuy nhiên, chúng ta có thể liên hệ với một số nhà nghiên cứu tại các
trường đại học, viện nghiên cứu, tổ chức và dự án phát triển để thu thập tài liệu,
thông tin liên quan và hiểu sâu hơn về thị trường sản xuất kinh doanh cây giống.

6/ Tạp chí, bản tin
Có rất nhiều tạp chí, bản tin định kỳ cung cấp thông tin và phân tích có ích
về thị trường sản xuất cây giống. Một số tạp chí, bản tin chuyên về các vấn đề kinh
tế và kinh doanh, trong khi một số khác lại tập trung vào lĩnh vực nông nghiệp cụ
thể. Một số tạp chí mang tính chuyên môn, tuy nhiên cũng có khá nhiều tạp chí phổ
thông. Cũng giống như báo chí, các tạp chí và bản tin định kỳ cung cấp cơ hội tiếp
cận các thông tin của nhiều loại thị trường khác nhau.
Tạp chí và bản tin do các ban thông tin thị trường xuất bản thường rất bổ ích.
Bộ Thương mại, bộ Tài chính và bộ Nông nghiệp đều có các ban thông tin thị
trường riêng và xuất bản định kỳ các bản tin. Nhiều tỉnh cũng đang tiến hành phát
triển hệ thống thông tin thị trường, và họ cũng sẽ cho ra đời các tạp chí và bản tin
riêng của mình.

23


Hình 9: Xem bản tin khuyến nông để thu thập thông tin

7/ Truyền thanh và truyền hình
Chúng ta có thể tiếp cận thông tin và nắm bắt thị trường cây giống qua nghe
đài và xem truyền hình thường xuyên. Các đài truyền hình và truyền thanh địa
phương thường phát các bản tin chuyên đề về nông nghiệp và kinh tế/kinh doanh,
cung cấp rất nhiều thông tin hữu ích về thị trường. Thời gian phát sóng của các
chương trình có thể thay đổi, vì vậy, chúng ta nên truy cập trang web của đài tiếng
nói Việt Nam () và Đài truyền hình Việt Nam
(www.vtv.org.vn) để nắm được lịch phát song chính xác của các chương trình.

Hình 10: Xem ti vi để thu thập thông tin

8/ Internet
Internet ngày càng được sử dụng phổ biến trong quá trình thu thập thông tin.
Hiện nay, chúng ta có thể truy cập internet tại bất cứ đâu ở Việt Nam, kể cả ở
những
vùng sâu vùng xa. Với một máy tính có kết nối Internet, chúng ta có thể thu thập
được rất nhiều thông tin về thị trường cây giống trong nước và quốc tế mà không
cần rời khỏi văn phòng.


24

Hiện ở Việt Nam đã có rất nhiều trang web với các thông tin hữu ích về thị
trường cây giống, trong đó có một vài diễn đàn trực tuyến và chuyên đề nơi người
sử dụng có thể đưa các câu hỏi và yêu cầu thông tin cụ thể. Có thể thu thập các
thông tin cụ thể bằng cách sử dụng các công cụ tìm kiếm như google
(). Bằng các từ khóa liên quan đến nhu cầu thông tin, ví
dụ “thị trường cây giống” hoặc “thị trường cây quế”, chúng ta sẽ có một danh sách
các trang web có các thông tin liên quan.


Hình 11: Vào google của internet để thu thập thông tin

9/ Các nguồn khác
Ngoài các nguồn cung cấp thông tin thị trường cây giống ở trên, chúng ta
còn có thể có các nguồn cung cấp thông tin khác. Ví dụ các đoàn thể chính trị xã
hội như: Đoàn thanh niên, hội nông dân, hội cựu chiến binh, các câu lạc bộ cùng sở
thích, các hội sản xuất cây giống vv

3.3. Xác định phương pháp thu thập thông tin.
Sau khi đã xác định được các thông tin cần thu thập và nguồn cung cấp cho
từng loại thông tin cụ thể, chúng ta cần xác định phương pháp thu thập thông tin
hợp lý cho từng loại thông tin nhằm thu thập đầy đủ các thông tin cần thiết, tiết
kiệm thời gian, tiền bạc và các nguồn lực khác.
Mục đích của hoạt động xác định các phương pháp thu thập thông tin là chỉ
ra được các biện pháp thu thập thông tin sẽ sử dụng cho từng loại thông tin và
nguồn cung cấp cụ thể
Để thu thập thông tin trên thị trường, người ta có thể sử dụng các phương
sau:

1/ Phương pháp tài liệu
- Đây là phương pháp mà người khảo sát nhu cầu thị trường sử dụng các phương

tiện thông tin đại chúng, các báo cáo của các cơ sở sản xuất, các cơ quan quản lý,