Bước đầu tìm hiểu về mô hình du lịch cộng đồng tại bản Sín Chải, Sapa.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

Tên báo cáo:
Bư c

u tìm hi u v mơ hình du l ch c ng

ng

t i b n Sín Ch i, Sapa.
The first step of researching of Community based tourism model
at Sin Chai village, Sapa distric.

TÓM T T BÁO CÁO.
Hi n nay, Vi t Nam cũng như trên th gi i, du l ch là m t ngành
ang r t phát tri n và s phát tri n m nh hơn n a. Du l ch thư ng phát tri n
t i các khu b o t n thiên nhiên (BTTN), vư n qu c gia (VQG), các khu v c
có c nh quan p, nh ng nơi cịn tương i hoang sơ... Vì th , kéo theo nó
là hàng lo t các v n như suy thối mơi trư ng, tài ngun... và các v n
v kinh t xã h i c a cư dân a phương.
Trong xu hư ng phát tri n nói chung c a ngành du l ch, hình th c du
l ch d a vào c ng ng ang d n hình thành. Du l ch c ng ng ang t ra
cho chúng ta nhi u i u m i m c n ư c nghiên c u, tìm hi u. Vì v y,
tài : “Bư c u tìm hi u v mơ hình du l ch c ng
chúng tơi th c hi n
ng t i b n Sín Ch i, Sapa”.
tài c a chúng tôi

c pt i:

+ Cơ s lý lu n và m t s nghiên c u v du l ch c ng ng.

+ Tóm t t m t s mơ hình du l ch c ng ng.
+ Ho t ng c a mơ hình du l ch c ng ng t i b n Sín Ch i, Sapa.
+ Các y u t nh hư ng t i phát tri n du l ch c ng ng t i a i m
nghiên c u.
+ Các gi i pháp cho phát tri n mơ hình.
T các nghiên c u ó, chúng tơi ưa ra m t s ki n ngh nh m có th
th c hi n t t các gi i pháp cho s duy trì và phát tri n mơ hình:


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

+ T o i u ki n thu n l i cho ngư i dân tham gia vào các ho t
du l ch
+ C n h tr ngư i dân v tài chính

ng

c i thi n i u ki n cơ s v t

ch t.
+ Chia s l i ích t du l ch cho ngư i dân m t cách th a áng.
+ Tăng cư ng m i quan h và s giúp
c a các cơ quan, các công ty
du l ch trong ti p th , qu ng bá các s n ph m du l ch.
+ Tăng cư ng h th ng thơng tin liên l c ví d như xây d ng ư ng
dây i n tho i liên h gi a các công ty v i b n ư c thư ng xuyên và
phòng các trư ng h p kh n c p.

1

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

M CL C
+ Tóm t t báo cáo.
+ M c l c.

PH N M
1.
2.
3.

U

5

tv n .
a i m nghiên c u.
Phương pháp nghiên c u.

5
6
6

PH N N I DUNG :

8

I.
1.

2.
3.

T NG QUAN V V N
NGHIÊN C U.
Khái ni m v du l ch c ng ng.
Các nghiên c u v du l ch d a vào c ng ng.
M t s mơ hình du l ch d a vào c ng ng.

8
8
9
10

II.
1.

K T QU NGHIÊN C U.
Tài nguyên du l ch.

12
12

1.1 Tài nguyên du l ch t nhiên.
1.2. Tài nguyên du l ch nhân văn

12
14

2. Q trình hình thành mơ hình du l ch c ng ng

t i b n Sín Ch i.
3. Các ho t ng du l ch c ng ng t i Sín Ch i.

15
17

3.1. D ch v nhà ngh .
3.2. Hư ng d n viên, d n ư ng và khuân vác.

18
19

3.3.
3.4.
3.5.
4.
4.1.
4.2.
4.3.

19
20
20
21
22
23
23

Cung c p lương th c, th c ph m.
Bi u di n văn ngh truy n th ng.

Các ho t ng h tr c a khách du l ch.
Các y u t nh hư ng t i phát tri n du l ch c ng
Hi u bi t v du l ch.
i u ki n cơ s v t ch t.
Phong t c t p quán.

2

ng.


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
5.

Các gi i pháp cho phát tri n.

24

K T LU N VÀ KI N NGH .

26

1.
2.
+
+

K t lu n.
Ki n ngh .
Tài li u tham kh o.

Ph l c.

26
26

3


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

PH N M
1.

tv n

U

:

GS Võ Quý trong báo cáo “ Tăng cư ng s tham gia c a nhân
dân a phương trong vi c qu n lý các khu b o t n thiên nhiên” ã
k t lu n: Nguyên nhân cơ b n trong vi c suy thối r ng và các TNTN
khác có liên quan là s nghèo ói. R ng và các TNTN như ngư i ta
thư ng nói là “bát cơm manh áo” cho ngư i nghèo. C m ngư i nghèo
không ư c l y “bát cơm manh áo” c nh t ang trư c m t h là vi c
làm khó khăn, n u ta khơng mu n nói là khơng th ư c, th m chí khơng
cho phép làm như v y v phương di n nhân o. Cách b o v thi t th c
nh t có th làm ư c là tìm cách cung c p cho ngư i nghèo “bát cơm
manh áo” khác thay th cho “ bát cơm manh áo” c nh t c a h ang
dùng.

nư c ta, m c s ng c a nhân dân vùng m t i các VQG và các khu
b o t n v n còn r t th p. V y ph i làm sao
v a b o v ư c TNTN
v a nâng cao ư c m c s ng cho ngư i dân?
Trong nh ng năm g n ây, khi i u ki n kinh t ngày m t phát tri n,
nhu c u i du l ch, thư giãn, tham quan cũng ngày m t tăng. Du l ch
ang phát tri n nhanh chóng không ch riêng nư c ta mà v i quy mơ
tồn c u. Nó ư c m nh danh là ngành cơng nghi p khơng khói. Theo xu
th thân thi n hơn v i môi trư ng c a t t c các ngành kinh t , trong
ngành du l ch ã xu t hi n các hình th c du l ch g n v i b o v môi
trư ng như du l ch sinh thái, du l ch c ng ng... Vì v y, nghiên c u s
phát tri n c a các hình th c du l ch này là r t c n thi t.
Annlisa Koeman, IUCN Vi t Nam trong báo cáo “ Du l ch b n v ng
và du l ch sinh thái” có nói: Du l ch b n v ng cịn có ý nghĩa r ng l n
hơn c vi c b o v môi trư ng, t c là nó xem xét m t cách th a áng các
y u t v con ngư i, c ng ng, văn hóa, phong t c t p quán, l i s ng và
các h th ng kinh t xã h i a phương.

4


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Xu th hi n nay ang t ra cho chúng ta m t v n c p bách là ph i
tìm ra m t hình th c du l ch b n v ng, th c s mang l i l i ích cho con
ngư i trong khi không gây t n h i t i môi trư ng mà h sinh s ng sau khi
ngư i du l ch cu i cùng ã ra v .

2.

a i m nghiên c u:

Chúng tôi ch n b n Sín Ch i, xã San S H , huy n Sapa, t nh Lào Cai

làm i
Ch i n
en v
kinh t
b n.

m bư c u nghiên c u mô hình du l ch d a vào c ng ng. Sín
m cách thi tr n Sapa 4km ư ng b . ây là b n c a ngư i H’mong
i dân s kho ng 1400 ngư i. Cư dân s ng
ây ã lâu v i n n
ch y u d a vào nông nghi p (tr ng lúa, ngô, th o qu ...) và săn

3. Phương pháp nghiên c u:
3.1. Ph ng v n :
Trong quá trình i th c t , chúng tôi ã ph ng v n các i tư ng có
liên quan. ó là nh ng ngư i dân tr c ti p làm d ch v du l ch c a b n,
cán b xã San S H và nhân viên d án “ H tr phát tri n du l ch b n
v ng t i huy n Sapa” cùng v i cán b c a Trung tâm Thông tin và d ch
v du l ch Sapa. Phương pháp này ư c chúng tôi ti n hành theo nhi u
hình th c khác nhau như ph ng v n chính th c, bán chính th c và khơng
chính th c. Các thơng tin thu th p ư c xem xét dư i các góc
khác
nhau.

3.2. Quan sát th c

a:

Chúng tôi ã i th c t t i Sapa và b n Sín Ch i. Vi c quan sát th c
t giúp chúng tơi có cái nhìn chính xác hơn v v n và lo i tr các thông
tin nhi u. Các hi n tư ng quan sát ư c ghi y và trung th c.

5


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

3.3. Phương pháp t ng h p tài li u:
Các tài li u ư c chúng tôi s d ng là các báo cáo, tham lu n,
nghiên c u và các sách gi i thi u v du l ch Sapa. Phương pháp này
cung c p cho chúng tơi nhi u thơng tin có liên quan t i lĩnh v c nghiên
c u c bi t là du l ch c ng ng. Trên cơ s ó, chúng tơi ã xác nh
ư c n i dung nghiên c u m t cách rõ ràng.

6


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

PH N N I DUNG
I. T ng quan v v n nghiên c u:
1. Khái ni m v du l ch c ng ng:
Hi n nay, trên th gi i v n chưa có m t quan i m th ng nh t v du
l ch c ng ng. Các khái ni m v du l ch c ng ng nh n m nh vào nh ng
i m khác nhau tùy thu c vào m i tác gi , d án và a i m, nhưng các
v n
v tính b n v ng và c ng ng a phương u có xu hư ng chi m
v trí trung tâm. M t s y u t dư i ây ư c ưa vào khái ni m du l ch

c ng

ng t i Vi t Nam :

Tính b n v ng:
Du l ch c ng ng c n ph i mang tính b n v ng c v khía c nh văn
hóa l n mơi trư ng, nghĩa là ph i b o t n ư c các tài nguyên thiên nhiên
và ngu n l c xã h i cho m c ích s d ng lâu dài. Du l ch c ng ng ph i
quan tâm n nh ng l i ích trư c m t và lâu dài cùng nh ng k t qu do
nh ng thay i mà du l ch c ng ng mang l i. Do v y, tính b n v ng
không ch là nh ng vi c làm th c t như thu gom rác th i mà còn là thái
tích c c và nh n th c rõ ràng v các giá tr văn hóa và thiên nhiên c a a
phương.

D a vào c ng

ng:

+ Giao quy n: C ng ng a phương ư c khuy n khích tham gia và
t t nh t ư c m nh n trách nhi m ra quy t nh, th c thi, i u hành các
ho t ng và d án du l ch.
+ Quy n s h u: C n chú tr ng t i nh n th c và thái
c a c ng ng
v tài nguyên văn hóa và thiên nhiên c a a phương. C ng ng nên nhìn
nh n mình là “ ngư i trơng coi di s n ”.
+ B o t n và b o v tài nguyên: Liên quan t i nhi u khía c nh c a tính
b n v ng ( kinh t , mơi trư ng, xã h i ).
+ Duy trì thu nh p: Vi c chia s l i nhu n t ho t ng du l ch nên d a
trên s óng góp c a c ng ng i v i ngành du l ch. Hơn n a, nên có
m t s phân chia cơng b ng ( khơng có c quy n ) ngay trong c ng ng.

7


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
H p tác chi n lư c:

d n t i thành công, du l ch c ng

ng ịi h i

ph i có s h p tác và ph i h p ch t ch gi a các

i tác chi n lư c.

2. M t s nghiên c u v du l ch c ng

ng:

Ngày 15 - 16.11.1995

y ban h i

ng du l ch Revelstoke c a British

Colombia Canada ã t ch c m t h i th o v k ho ch hành ng du l ch
c ng ng và ra tuyên b t m nhìn Revelstoke: “Revelstoke s i u trong
vi c t t i m t c ng ng b n v ng b ng cách cân b ng gi a các giá tr
v môi trư ng, kinh t và xã h i.”
Trương Hồng Phương - cơng ty du l ch thành ph H Chí Minh trong
báo cáo “ S tham gia c a c ng ng a phương trong vi c t ch c các

ho t ng du l ch t i các khu BTTN Vi t Nam “ có k t lu n r ng: “ u tư
cho giáo d c và nâng cao i s ng c a c ng ng là n n t ng cho các d
án du l ch trong ó c ng ng v a là s n ph m du l ch v a là ngư i tr c
ti p th c hi n d án.”
Annalisa Koeman, IUCN Vi t Nam trong báo cáo “Gi i thi u v du
l ch b n v ng và nh ng v n
có liên quan “ có k t lu n: M t i u c t lõi
là DLBV òi h i ph i thu x p cho th a áng các quan tâm nh m cho phép
ch p nh n và t o i u ki n thu n l i cho vi c trao quy n cho các dân t c
a phương
h có th ki m sốt du l ch khu v c c a mình và ư c
quy t nh i u gì là có th ch p nh n ư c và i u gì là khơng th ch p
nh n ư c. Ngư i dân a phương ph i ư c ti p c n y
v i các thơng
tin :
• ưa ra phán xét c a h v nh ng m t l i và h i khi tham gia vào
phát tri n du l ch.
• Cho phép phát tri n du l ch
• Quy t

nh các ho t

làng,

a phương mình.

ng du l ch nào là có th hay khơng th ch p

nh n ư c liên quan n văn hóa, mơi trư ng và cu c s ng thư ng ngày
c ah .

Shailendra Thakali - Vi n mi n núi Katmandu Nepan trong báo cáo “
B o t n d a trên c ng

ng và các sáng ki n du l ch. Kinh nghi m và

8


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
bài h c c a Nepan” có k t lu n: Du l ch d a vào c ng ng là m t cách
ti p c n nh m t o ra l i nhu n cao nh t cho ngư i dân a phương nh ng ngư i s d ng du l ch như là m t công c . Du khách ph i tr ti n
khi h
n thăm các khu v c và kho n ti n này s ư c s d ng
b ov
di s n văn hóa và t nhiên ho c

giúp cho vi c phát tri n kinh t xã h i.

3. M t s mơ hình du l ch c ng ng:
3.1. Mơ hình du l ch c ng ng t i thơn Pác Ngịi, VQG Ba
B :
Pác Ngòi là b n c a ngư i dân t c Tày n m trong vùng lõi c a VQG
Ba B v i ti m năng du l ch sinh thái r t l n.
Mơ hình du l ch c ng ng
ây m b o cho ngư i dân tham gia
tích c c vào các ho t ng du l ch như: làm nhà ngh , hư ng d n du l ch,
bi u di n văn ngh , tham gia các l h i truy n th ng.
+ Các thành viên c a c ng ng tham gia tích c c vào các ho t ng
c ng ng như l h i L ng T ng ( h i xu ng ng ). Vào d p này, các nét
văn hóa truy n th ng c a a phương ư c th hi n; các m t hàng th c m,

bánh trái và các c s n ư c bày bán cho du khách. i u này s mang l i
n tư ng t t p và thu hút khách t i tham quan.
+ M t s gia ình có khung c i có th s n xu t hàng th công truy n
th ng: d t th c m, may túi xách, trang ph c c a ngư i Tày...
bán cho
du khách và bà con trong thôn s d ng hàng ngày.
+ Nh ng gia ình có thuy n máy thì tham gia vào h p tác xã D ch v v n chuy n - du l ch h Ba B
ph c v ngư i dân a phương và khách
tham quan h Ba B .
Các gia ình thành viên khác trong thơn khơng có i u ki n hay vì lý
do nào ó mà khơng tham gia vào các hình th c trên có th tr ng cây ăn
qu , làm bánh c s n c a a phương hay ch bi n th c ph m. Ngoài ra,
h có th tham gia d n v sinh mơi trư ng công c ng.
Nhưng trên h t, trong quá trình quy ho ch các tuy n, i m du l ch...
ngư i dân ư c tham gia óng góp các ý ki n và cơng lao ng. Vì th vai

9


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
trị và trách nhi m c a h trong vi c b o v các s n ph m du l ch ư c
nâng cao.

3.2. Mơ hình du l ch c ng
Phương:

ng t i b n Khanh - VQG Cúc

B n Khanh là m t b n c a ngư i Mư ng n m bên b sông Bươi
thu c xã An Nghĩa, huy n L c Sơn, t nh Hịa Bình. B n n m trong ph m vi

VQG Cúc Phương, phía Tây B c c a Vư n.
B n có 23 h gia ình, trong ó có 3 h tham gia vào các ho t ng
du l ch. Các d ch v du l ch c ng ng
ây ch y u là nhà ngh , ph c v
ăn u ng, bi u di n văn ngh . M t s ít dân làng tham gia vào cơng tác
an ninh. Thêm vào ó, các m t hàng lưu ni m th c m và các s n v t a
phương như m t ong, nhung hươu, mơ... cũng ư c bán cho du khách.

3.3. Mơ hình du l ch c ng
Th a Thiên Hu :

ng t i khu du l ch Su i Voi -

Su i Voi là m t i m du l ch
Th a Thiên Hu .

xã L c Tiên, huy n Phú L c, t nh

Lo i hình du l ch Su i Voi ư c kh i xư ng và qu n lý b i H p tác
xã Nông nghi p Su i Voi theo phương th c c ph n. Hình th c này chưa
t ng ư c nghe th y Vi t Nam trư c kia, òi h i h p tác xã ph i có thêm
ch c năng qu n lý du l ch. Các c ông b u ra Ban qu n lý
i u hành
tr c ti p. Ban qu n lý ư c chia thành 3 ti u ban, m i ti u ban u có
nhi m v c th , g m có t ph trách thu gom rác, ch ng cháy r ng, bãi
xe, cung c p d ch v và bán vé. Các th nh làm vi c Su i Voi cũng ư c
t ch c thành nhóm riêng.
ã có 315/375 h gia ình tr thành c ơng, m c dù khơng ph i t t
c các h gia ình u só kh năng mua s lư ng c phi u như nhau. Có
kho ng 30 h gia ình tích c c tham gia vào cung c p s n ph m và các

d ch v du l ch.
10


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
H u h t thu nh p Su i Voi là t bán vé vào c a, l phí
xe, bán
lưu ni m, cho thuê gh ng i và nhà ngh v i t ng doanh thu hàng năm x p
x 750 tri u ng. Cu i mùa du l ch, doanh thu này s ư c chia như sau:
25% cho Ban qu n lý, 10% cho chính quy n huy n dư i hình th c thu ,
5% thu b sung ư c tr cho y ban Nhân dân xã, 10%
bù p kh u
hao tài nguyên, 5% dành cho phí giao d ch, 5% cho qu chung( dùng
nâng c p trư ng h c a phương), 40% còn l i ư c chia cho các c ông.

II. K t qu nghiên c u:
1. Tài nguyên du l ch:
Sapa ã n i ti ng t lâu v i nh ng tài nguyên du l ch t nhiên cũng như
văn hố r t c s c. Sín Ch i cùng các thôn b n khác thu c khu v c này
cũng không là ngo i l .

1.1. Tài nguyên du l ch t nhiên:
1.1.1 C nh quan:
Sapa có
cao t 1000 m t i 3143 m. Nơi ây có nh Phanxipang
ư c m nh danh là “Nóc nhà c a ơng Dương”. Sín Ch i thu c qu n th
khu du l ch Sapa, n m tr n v n trong VQG Hồng Liên.
B n Sín Ch i có c nh quan r t p, là s k t h p cái hùng vĩ c a núi
r ng Tây B c bên c nh v yên bình c a m t b n làng dân t c.
n v i Sín Ch i ta có th theo hai con ư ng: i vòng qua b n Cát

Cát ho c i th ng t th tr n.
N u du khách i theo con ư ng th nh t - ư ng qua b n Cát Cát
thì du khách s i xuyên qua khu r ng nguyên sinh c a VQG Hoàng Liên.
Con su i Vàng len l i trong r ng theo chân khách. Lúc thì nó bi n m t, lúc
l i hi n ra hi n hòa v i các bãi á gi a thung lũng, lúc òa ra tr ng xóa, lao
xu ng m t vách á d ng ng. N u du khách n vào mùa mưa ch c
không kh i tr m tr mà ng m nhìn dịng thác Cát Cát hùng vĩ nơi ây.

11


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
N u i th ng t th tr n Sapa, du khách l i ư c ng m nhìn m t
khung c nh hồn tồn khác. ó là c nh các th a ru ng b c thang c a ngư i
H’mong n i ti p nhau trên các sư n i núi th p. ây ó tha th n vài chú
bị, chú dê ang g m c . Du khách cũng không kh i tr m tr v i các cơng
trình c s c như h th ng d n nư c cho tư i tiêu c a ngư i dân nơi ây.
Nh ng ngôi nhà H’mong cheo leo bên sư n núi ch c ch n s làm du khách
c m th y thú v .

1.1.2. Khí h u:
Khí h u là thành ph n quan tr ng c a môi trư ng t nhiên i v i
phát tri n du l ch. Theo th ng kê c a tr m khí tư ng th y văn, nhi t
trung bình năm t i Sapa là 15,9ºC,
m trung bình 85 - 88%. Khí h u nơi
ây r t c bi t v i c 4 mùa ch trong m t ngày. Sáng s m và chi u mu n,
Sapa chìm trong sương. Bu i trưa tr i h ng n ng, r t thích h p v i các
chuy n trekking, dã ngo i.
n v i Sapa vào mùa ơng, r t có th b n s
ư c ng m tuy t rơi m t nư c nhi t i - m t nét c s c ch riêng có

Sapa.

1.1.3. Sinh v t:
Sín Ch i n m tr n v n trong VQG Hoàng Liên. Theo các nhà sinh
h c, VQG Hoàng Liên lưu gi m t kho tàng gen quý hi m thu c lo i b c
nh t c a nư c ta.
V th c v t ã th ng kê ư c 2.346 loài th c v t b c cao có m ch,
thu c 1.020 chi c a 285 h , trong 6 ngành th c v t. H th c v t Hoàng
Liên a d ng v m t tài nguyên v i nhi u công d ng. Theo th ng kê sơ b
hi n có: 754 lồi làm thu c; 458 loài cho g ; 311 loài làm bóng mát, cây
c nh; 126 lồi làm rau ăn; 60 loài l y qu ; 43 loài cho nh a m ; 35 loài cho
tanin; 41 loài cho tinh d u; 26 loài cho nh a d u, sáp; cho v t li u an có
25 lồi; cho s i, dây bu c có 23 lồi; làm phân xanh: 21 loài; l y c : 17
loài; lá l p nhà: 10 loài; cây cho màu nhu m: 10 loài; l y b t: 9 loài, ...

12


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Khu h
ng v t r ng Hoàng Liên ã ư c nghiên c u t lâu và khá
k càng. n nay ã th ng kê ư c 555 lồi ng v t có xương s ng c n
cho VQG và nhi u loài khác cũng ư c ghi nh n l n
Nam.

u tiên cho Vi t

Hồng Liên có t i 5 lồi và lồi ph Chim c h u cho Vi t Nam, và
kho ng 25 loài khác c h u cho vùng núi cao c a B c Lào và Hoàng Liên
Sơn.

1.2. Tài nguyên du l ch nhân văn:
V i di n tích g n 68000 ha, tồn huy n Sapa có 18 ơn v hành chính
trong ó có 17 xã vùng cao hồn toàn là ngư i dân t c thi u s . Có 6 dân
t c là H’mong (53% ), Dao
( 24% ), Tày ( 5% ), Giáy ( 2% ), cịn l i là
Kinh, Phù Lá ( Xá Phó ). Nét c trưng Sapa là du khách có th ti p xúc
tr c ti p v i ng bào dân t c ngay trên ư ng ph , trong khách s n, trong
ch ho c t i các b n h ang sinh s ng.
Nh ng ngư i H’mong u tiên t i Sapa là vào u th k 18. H thu c
m t t c ngư i nh - ngư i H’mong en. Cái tên H’mong en có ngu n g c
t màu chàm s m nhu m trên trang ph c c a h .
Sín Ch i là b n c a ngư i dân t c H’mong en v i dân s kho ng
1400. N n kinh t c a h ch y u là d a vào nơng nghi p. Các c i m v
thói quen ăn u ng, sinh ho t, các nét truy n th ng trong quy ho ch cư trú,
xây d ng cũng như trang ph c c a h là nh ng i m thu hút khách du l ch
m nh m .
Du khách cũng b thu hút b i ti ng kèn lá, ti ng hát c a các chàng trai,
cô gái H’mong trong mùa l h i. Ngư i H’mong có h i G u Tào t ngày 2
n 5 tháng Giêng, t i khu i hay ru ng g n làng. Trong l h i, h c u
m nh, s c kh e, ông con cái, làm ăn phát t, làm ăn th nh vư ng, thi b n
súng, n , múa võ, múa khèn... H cũng có các t c l như t c c m lá, cư p
v ...

13


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

2. Qúa trình hình thành du l ch c ng

Ch i - Sapa:

ng t i b n Sín

V i nh ng ti m năng du l ch s n có, t nh ng năm 90 du l ch Sapa ã
phát tri n nhanh và tr thành m t trong ba ngành mũi nh n c a huy n ( hai
ngành kia là nông nghi p và lâm nghi p ).
M c dù ngư i dân t c thi u s chi m a s ( 86% ) và là

i tư ng thu

hút chính c a du l ch song h l i nh n ư c r t ít l i ích kinh t - xã h i t
du l ch. Ph n l n l i nhu n là do c ng ng ngư i Kinh s ng t i th xã và
các công ty du l ch hư ng. M t cách t phát, ngư i dân t c thi u s i thu
th c m ph c v du l ch ...L i ích mà du l ch mang
lư m lâm s n và bán
l i cho h không nhi u mà ã có r t nhi u các tác ng tiêu c c. M t tác
ng d th y nh t là hi n tư ng tr em lang thang th tr n Sapa. Các em
gái H’mong tu i t 7 n 15 thư ng l i ây su t ngày th b y, ch nh t,
th m chí cịn lâu hơn. i u mà chúng ta quan tâm là hi n tu ng trên s d n
n tr b h c, tác ng n các m i quan h gia ình và s g n k t c ng
ng, d n y sinh các t n n xã h i như m i dâm, nghi n hút...
Trong lúc ó, t ch c B o t n thiên nhiên th gi i IUCN t i Vi t Nam
b t u th c hi n d án “Xây d ng Năng l c v Các sáng ki n Du l ch
B n v ng” ( vi t t t là D án PTBV ) vào tháng 10 năm 1997. D án kéo
dài 2 năm do qu Ford, ICCO và Oxfam qu c t tài tr . ây là d án u
tiên thu c lo i này Vi t Nam. Năm 1998, d án ã xác nh cơ quan i
tác trong nư c là Vi n ngiên c u Phát tri n du l ch ( ITDR ).M c ích c a
d án là : l p m ng và trao i thông tin ; nghiên c u và phân tích ; giáo
d c ào t o ; ng h , h tr cho d án thí i m và vi c m r ng d án.

Huy n Sapa thu c t nh Lào Cai ư c ch n làm i m kh i u cho d
án thí i m v du l ch b n v ng d a vào c ng ng. T tháng 12 năm
1997, d án DLBV ã kh i xư ng các h at ng có tính ch t t n n t ng
cho s phát tri n du l ch t i Sapa b n v ng hơn. Các ho t ng này bao
g m:
• Chuy n thăm quan kh o sát 3 tu n v du l ch b n v ng t i Nepan
dành cho các cán b huy n và t nh.

14


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
• Ti n hành nghiên c u v s tham gia và các tác
c ng

ng c a du l ch

n

ng dân t c thi u s .

• Cùng v i các t ch c phi chính ph Qu c t
so n th o hai tài li u là “Nh ng ý tư ng nh
“ và “Hi p h i du l ch Sapa “. Văn ki n th
m t bi n pháp nh m tăng cư ng s tham
ng vào quá trình ra quy t nh v du l ch.

khác ho t ng t i Sapa
m tr giúp ngành du l ch
hai ư c

xu t như là
gia c a qu ng i c ng

• T ch c h i th o 3 ngày v K ho ch du l ch c ng ng Sapa vào
tháng 12 năm 1998. H i th o ã t p h p i di n c a nhi u ban
ngành, nhi u t ch c khác nhau trong ó có c c ng ng dân t c
thi u s . Các i bi u ã nh t trí r ng s r t có ích n u ti p t c c ng
c nh ng n l c hi n có
t ư c du l ch b n v ng t i huy n Sapa
và c n có m t ơn v qu n lý du l ch, ơn v ó ph i có s tham gia
r ng rãi c a c ng ng và i di n m i thành ph n. Các i bi u
cũng ã xây d ng ư c 10 Nguyên t c
v ng Sapa.

nh hư ng cho du l ch b n

Trên cơ s áp ng nguyên v ng c a chính quy n a phương mu n
các ho t ng trong giai o n 1 c a d án ư c ti p t c kéo dài thành m t
chương trình hành ng c th , d án “ H tr Du l ch b n v ng t i huy n
Sapa ” ã ra i. D án ư c th c hi n do y ban Nhân dân và nhân dân
huy n Sapa ph i h p v i T ch c b o t n thiên nhiên qu c t ( IUCN ) và
T ch c phát tri n Hà Lan ( SNV ) Vi t Nam. D án kéo dài trong ba năm,
t tháng 11 năm 2000 n tháng 12 năm 2002 v i t ng chi phí kho ng
188,000 USD. M t trong các m c tiêu c a d án là nh m t ư c s chia
s có tính ng u hơn nh ng l i ích t du l ch gi a i b ph n dân cư và
t o i u kiên cho s tham gia tích c c c a c ng ng vào quá trình ra quy t
nh cũng như quá trình th c hi n các quy t nh v du l ch. ây cũng là
m c tiêu cơ b n c a vi c phát tri n du l ch d a vào c ng ng.
Trong th i gian ti n hành d án, r t nhi u vi c ã ư c làm, chúng tôi
ch

c p t i m t s ho t ng mà t
Sín Ch i ã ư c hình thành :
Nâng cao năng l c c a các
quan
a phương:

ó du l ch d a vào c ng

ng t i b n

i tác d án và nh ng thành ph n có liên

15


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
•

Xây d ng và hu n luy n cho nhóm các hư ng d n viên ngư i

a

phương: D y ti ng Anh và các k năng hư ng d n cho khách du
l ch.
•

ào t o cho các thành viên c a c ng ng ( bao g m c các c ng
ng dân t c thi u s s ón ti p các du khách trekking): D y
n u ăn, t p văn ngh , các v n v gi v sinh môi trư ng...

•

ào t o cho các hư ng d n viên và ngư i i u hành các tour.

•

ào t o cho các cán b s , phòng, ban c a huy n và t nh.

•
ào t o cho cán b d án.
Các ho t ng trekking có trách nhi m :
•

Xây d ng tuy n trekking th nghi m.

•
M r ng trekking và giám sát.
Th c hi n h th ng thu l phí du l ch.
Hi n nay, SNV ang xây d ng m t k ho ch
ti p t c h tr c ng
ng t i b n Sín Ch i. Theo k ho ch này, SNV s t ch c m t s khoá t p
hu n v nghi p v hư ng d n, ón ti p khách và cách chu n b ch ăn ngh
cho du khách, hồn ch nh mơ hình du l ch c ng ng. Các s n ph m du l ch
c ng ng c a b n Sín Ch i s
ơc gi i thi u t i Trung tâm Thông tin du
l ch và d ch v Sapa.

3. Các ho t

ng du l ch c ng

ng t i b n Sín ch i:

Trư c khi có các d án c a IUCN và SNV, ngư i dân c a b n Sín Ch i
h u như khơng h tham gia vào các d ch v du l ch. Nguyên nhân ch y u
là do nh n th c v du l ch chưa cao. Nh các d án này mà nhi u ho t ng
h tr cho vi c phát tri n du l ch c ng ng ã ư c tri n khai. ó là vi c
thành l p CLB c ng ng, xây nhà câu l c b và các ho t ng ào t o cho
ngư i dân v nghi p v du l ch. Nh ó mà ngư i dân Sín Ch i ã th y
ư c t m quan tr ng c a du l ch và ã tham gia tích c c vào các d ch v du
l ch như làm nhà ngh dân, hư ng d n viên, bi u di n văn ngh truy n
th ng...

16


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

3.1. D ch v nhà ngh :
Trong khn kh thí i m c a d án, m i có 5 h gia ình tham gia
làm nhà ngh . Tuy g i là nhà ngh nhưng nh ng c trưng riêng bi t c a
ngôi nhà h u như v n còn nguyên v n.
Ngư i H’mong là cư dân vùng núi cao, h s ng r i rác trên các sư n
núi. Theo truy n th ng, nhà c a ngư i H’mong ư c xây d ng
ph c v
các nhu c u thi t y u c a gia ình. Các t m ván ư c ghép l i v i nhau
t o thành tư ng nhà mà khơng có kh p n i ho c inh, n n nhà là n n t
ư c san ph ng. S phòng trong m t căn nhà ph thu c quy mơ c a gia
ình. Lo i g ư c ưa chu ng hơn c là g pơmu vì ây là lo i g nh , b n
và khơng ịi h i ph i x lý b ng hóa ch t. Tùy thu c vào kích thư c,

xây d ng m t ngôi nhà c n 5 -> 10 m³ g . Thư ng c n 1 ->2 năm
thu
th p
g cho m t ngôi nhà m c dù trên th c t ch c n 1-> 2 ngày
xây
i v i ngư i dân t c thi u s , xây nhà là m t công vi c mang tính
d ng.
c ng ng v i s tham gia c a c làng.
i l i nh ng ngư i tham gia xây
d ng s ư c tham d m t b a ti c l n.
có
tiêu chu n làm nhà cho khách ngh , 5 h gia ình này ã
ư c d án c p kinh phí làm h th ng b nư c ăn, nhà b p, nhà v sinh,
láng n n nhà b ng xi măng...
B n Sín Ch i cũng ã có h th ng nư c s ch dùng cho sinh ho t. Các
h gia ình cũng ư c ào t o n u ăn ph c v khách tuy r ng m i ch là
nh ng món ăn ơn gi n t s n v t c a a phương. H cũng ư c h c ti ng
Anh
giao ti p thông thư ng v i khách. Quan tr ng nh t ngư i dân ã
ư c h c cách th c gi v sinh nhà c a và khu v c xung quanh, ư c
tuyên truy n v gi v sinh môi trư ng. Nhà ngh có chăn màn và giư ng
riêng ph c v khách (ch khi có khách m i l y ra dùng ).
Thông thư ng i tư ng khách ngh l i qua êm là khách nư c
ngoài. H thư ng l i 1->2 ngày. Trong th i gian ó, h ư c thư ng
th c văn hóa truy n th ng, phong t c t p quán c a ngư i H’mong. Chi
phí tr cho m i h trong m t ngày v i m i khách du l ch là 30.000 ng
ti n ng và 30.000 ng ti n ăn (sau khi ã trích m t s ti n cho ban qu n

17

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
lý d án). Thư ng là nó ư c thanh tốn thơng qua hư ng d n viên i
cùng khách.

3.2. Hư ng d n viên, d n ư ng và khuân vác:
ây là lo i hình tham gia vào ho t

ng du l ch v i m c thu nh p cao.

Trong s khách t i Sapa, có nh ng ngư i d tính t i ây nh m leo núi,
chinh ph c nh Phanxipang, ph n l n h là ngư i nư c ngoài. Ngư i dân
t c mà trư c h t là ngư i H’mong là nh ng ngư i th dân n m ch c a
bàn, có kinh nghi m leo núi dày d n, trong khi các hư ng d n viên cho
khách ho c t th tr n ho c t nơi khác t i h u h t là ngư i Kinh, không
th
c l p áp ng nhu c u này c a khách nên ph i nh t i s giúp
c a
nh ng ngư i dân t c.
Xét v m t nghi p v , hi n nay chưa có m t thành viên nào c a c ng
ng ư c công nh n là hư ng d n viên. Do yêu c u c a các ơn v thuê
ngư i dân t c a phương thì kh năng c a ngư i dân t c m i ch d ng l i
v trí ngư i d n ư ng và khuân vác v i thu nh p 100.000 ng 1 ngư i /
ngày. M i t i là t 3->4 ngày. T i Sín Ch i hi n nay có 6 ngư i trong
i hư ng d n viên. H ư c h c ti ng Anh và t ng bư c ư c ào t o v
nghi p v hư ng d n du l ch.
Thông thư ng, các hư ng d n viên hay các ch khách s n, nhà hàng
thi t l p quan h ch t ch v i nh ng ngư i dân t c nh t nh nào ó làm
vi c này. B i v y, s lư ng ngư i H’mong tham gia vào lo i hình này r t
h n ch ,

c bi t khi s khách có nhu c u leo núi l i khơng nhi u.

3.3. Cung c p lương th c, th c ph m :
S lư ng khách du l ch tăng không ng ng ã làm tăng m nh nhu c u
lương th c, th c ph m. Ngư i dân Sín Ch i cũng như ngư i dân t c thi u
s

các thơn lân c n th tr n ang có d u hi u chuy n i cơ c u s n xu t
cung c p lương th c, th c ph m cho khách. Ví d nhu c u c a khách du

l ch Vi t Nam v lo i ngơ, b p tươi non hi n ang kích thích các h dân t c

18


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
trong thơn b n chuy n hư ng m t ph n t canh tác sang s n xu t các lo i
s n ph m này
áp ng nhu c u th trư ng. Quá trình này trên th c t
khơng di n ra c l p mà cùng v i s h tr v n và k thu t t các chương
trình d án u tư khác, trong ó trư c h t có th nh c t i các d án c a
chương trình nh canh, nh cư, chương trình khuy n nơng, chương trình
phát tri n lâm nghi p...M t khác, nh nhu c u gia tăng nên giá bán các s n
ph m nông s n cũng tăng lên và d tiêu th hơn.

3.4. Bi u di n văn ngh truy n th ng:
N u ngư i dân t c Thái t hào v i nh ng i u múa uy n chuy n c a
mình thì ngư i dân t c H’mong l i cu n hút khách du l ch b i ti ng khèn
c a các chàng trai trong các phiên ch tình hay m i d p l h i. Vào các

bu i chi u vùng cao, thì ti ng kèn lá c a ngư i dân nơi ây l i i m thêm
cho b c tranh núi r ng thêm s ng ng. Ngư i dân Sín Ch i ã ưa du
khách l i g n hơn v i nh ng nét văn hóa c s c này c a dân t c mình. T i
Sín Ch i ã thành l p m t i văn ngh g m 10 ngư i. Khách du l ch có
th ư c thư ng th c ti ng khèn, các bài hát, i u múa H’mong và t t
nhiên là c ti ng kèn lá c s c. Thu nh p cho i là 350.000/m i l n bi u
di n. S ti n này ngoài tr cho ngư i dân còn ư c dùng
mua s m nh c
c .
Trong các ho t ng du l ch c a Sín Ch i thì nhà câu l c b ( nhà c ng
ng ) có m t vai trị r t quan tr ng. ây là nơi dùng
ón và ti n khách,
t p và bi u di n văn ngh truy n th ng, h i h p... Nhà CLB chính là nơi
u tiên khách t i và ti p xúc tr c ti p v i ngư i dân,
l i n tư ng u
tiên cho du khách.

3.5. Các ho t

ng h tr c ng

ng c a du khách:

Khách du l ch t i ây ngồi các chi phí d ch v ph i tr , h cũng h
tr r t nhi u cho c ng ng. ã t ng có ồn khách cịn qt vơi cho
trư ng h c c a xã. Bu i t i ngh l i nhà dân, khách còn d y c ti ng Anh

19

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
cho ch nhà. Các ho t ng này ã giúp cho khách du l ch và ngư i dân c i
m và g n nhau hơn, nó cũng ph n nào góp ph n nâng cao ch t lư ng cu c
s ng cho ngư i dân. Khách du l ch thư ng cho tr em k o bánh, sách v ,
chơi...và ôi khi là cho ti n. Nhưng vi c khách du l ch cho ti n hay các
th khác cho tr em l i có h i nhi u hơn là có l i. Vì nó làm cho ngư i dân
có thói quen d a vào khách và hi n tư ng tr em ăn xin bám theo khách du
l ch cũng xu t phát t ây.
Bên c nh ó, du khách cũng ư c tham gia vào các ho t ng như
tr ng cây, nh t rác trong khu du l ch... N u các ho t ng này ư c duy trì
và phát tri n thì s r t có ích vì nó góp ph n nâng cao nh n th c v b o v
môi trư ng c a c c ng ng và khách.
Như v y, du l ch c ng ng ã bư c u n v i ngư i dân H’mong
t i Sín Ch i. Cu c s ng c a h ang b t u có nh ng i thay. Du l ch t o
cơ h i vi c làm và làm tăng thu nh p cho ngư i dân, m r ng th gi i quan
và tăng cư ng giao lưu, hi u bi t v i th gi i bên ngoài...Nhưng ng th i,
du l ch cũng có nh ng tác ng tiêu c c t i l i s ng c a ngư i dân và t i
môi trư ng. Trong khuôn kh nghiên c u này chúng tôi chưa th
c p
t i.

4. Các y u t h n ch phát tri n du l ch c ng

ng:

Sín Ch i cũng như các buôn làng c a ngư i dân t c thi u s khác bư c
u tham gia vào ho t ng du l ch v i khơng ít khó khăn. Trư c h t là khó
khăn c a m t vùng cao và sau ó là nh ng h n ch c a ngư i dân t c thi u
s .
t nư c ta ang chuy n mình nhanh chóng v i nh ng chính sách kinh

t - xã h i h p lý. Tuy nhiên, vùng núi cao chi m t i 3/4 di n tích lãnh th
là nơi cư trú c a 1/3 dân s Vi t Nam l i ph i ang ương u v i nh ng
khó khăn ngày càng tr m tr ng trong cơng cu c phát tri n. ó là các v n
v s gia tăng dân s , nghèo ói, suy thối mơi trư ng và các v n
v
văn hóa, l i s ng. Trong quá trình gia nh p vào h th ng văn hóa, xã h i,
kinh t bên ngồi, ngư i dân t c g p khơng ít tr ng i mà trư c h t là tr
ng i v m t ngôn ng . i u áng bu n là văn hóa bên ngồi ang tác ng
20


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
m nh m t i ngư i dân t c thi u s và làm mai m t d n truy n th ng văn
hóa c a h . Du l ch c ng ng v i m c ích là nâng cao cu c s ng và b o
t n nh ng giá tt văn hóa t t p c a ngư i dân b n a ang g p r t nhi u
thách th c c n ph i vư t qua. Có th xét t i các v n
như: hi u bi t v
du l ch c a ngư i dân, i u ki n v cơ s v t ch t và phong t c t p quán
c a ngư i dân.

4.1. Hi u bi t v du l ch c a ngư i dân t c:
Do các rào c n v ngôn ng , i u ki n kinh t - xã h i mà trình
nh n th c c a ngư i dân nói chung cịn th p kém. Nh n th c v du l ch l i
càng h n ch . H chưa hi u ư c t m quan tr ng c a du l ch và các nghi p
v du l ch.
i v i ngư i dân Sín Ch i, du l ch m i ch là nh ng ngư i khách t i
ây mang theo r t nhi u i u m i m và c nh ng cám d v v t ch t. Du
l ch nói chung và du l ch c ng ng riêng n u ư c phát tri n h p lý thì s
mang l i r t nhi u l i ích cho ngư i dân nơi ây. Nâng cao i s ng, m
mang dân trí, b o v môi trư ng và quan tr ng nh t là b o t n và phát huy

các giá tr văn hóa b n a chính là nh ng l i ích to l n mà du l ch có th
mang l i.
Các nghi p v du l ch cũng chưa ư c ngư i dân n m ch c. Trư c h t
là v nghi p v hư ng d n du l ch. Khi d n khách leo nh Phanxipang, các
hư ng d n viên nghi p dư c th i trư c mà không ch
ng gi i thi u
cho khách tr khi khách h i. Như v y khách ph i t mình khám phá nh ng
nét p c a c nh quan, làm gi m i r t nhi u ý nghĩa c a chuy n i. VQG
Hồng Liên v i nh Phanxipang cịn r t nhi u i u thú v
khám phá.
N u có hư ng d n viên hi u bi t rõ v khu v c và có trình
chun mơn
thì du khách s c m th y thích thú và b ích hơn nhi u.
Th hai, ngư i dân cũng chưa có ý th c rõ ràng trong vi c xây d ng,
gi gìn và qu ng bá các hình nh du l ch. Các hình nh du l ch
ây chính
là c nh quan t nhiên, phong t c t p quán, l h i và b n thân ngư i dân t c
thi u s . Hình nh p c a ngư i dân t c ang b làm x u i b i hi n tư ng

21


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
bán hàng rong v i các s c thái tiêu c c như bám theo, nài n khách mua
hàng, tr em i theo khách xin ti n…
i v i các h làm d ch v nhà ngh , ngư i dân t c cũng chưa bi t
cách gi i thích cho khách v các phong t c, t p quán cũng như nh ng nét
hay v văn hóa truy n th ng c a dân t c mình. M t m t là do h n ch v
ngôn ng , nhưng ch y u là do h chưa ý th c ư c h t v t m quan tr ng
c a vi c này.

Chúng ta th y r ng s hi u bi t v du l ch có vai trị vơ cùng quan
tr ng trong vi c nâng cao s c cu n hút c a các hình nh du l ch cũng như
b o v các hình nh ó. Hi u bi t v du l ch cũng là ngư i dân ph i có
thêm nhi u k năng và kinh nghi m ph c v khách
ngư i dân t c hi u
và ý th c rõ ràng v i u ó ịi h i ph i có q trình lâu dài và h ph i
ư c hư ng d n t m . T ó khách du l ch s ư c ph c v t t hơn, c m
th y hài lòng hơn và h a h n s quay tr l i c a h . D án H tr du l ch
b n v ng ã bư c u làm ư c i u này khi t ch c các l p ào t o cho
ngư i dân Sín Ch i v ti ng Anh và cách hư ng d n cho du khách.

4.2. i u ki n v cơ s v t ch t:
Cơ s h t ng cũng là m t y u t r t quan tr ng trong phát tri n du l ch
nói chung và du l ch c ng ng nói riêng t i Sín Ch i.
M t năm tr l i ây, ư ng t th tr n Sapa vào b n ã ư c r i á,
làm b c thang, r t thu n l i cho vi c i l i c a ngư i dân và du khách vào
thăm b n. Cùng v i ư ng xá là h th ng c ng và ư ng d n nư c sinh
ho t cũng ư c xây d ng. Tuy nhiên, do h th ng c ng khơng có n p nên
d
ng rác làm nh hư ng t i mơi trư ng. Bên c nh ó, m i ch có 5
nhà dân làm d ch v nhà ngh là có nhà v sinh nên v n
v sinh chung
trong b n v n chưa ư c m b o.
V nhà cũng có nhi u i u áng nói. Nhà c a ngư i H’mong do c
i m là lưng ch ng núi nên làm r t kín
ch n gió. Thêm vào ó là
ngư i dân un b p c i trong nhà nên càng bí hơn. Nhà cũng khơng có c a
s . T i tăm và bí, ó là nh ng như c i m h n ch du khách t i trong

22

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
nhà dân. Tuy v y, khi kh c ph c các như c i m c a ngôi nhà r t c n ph i
chú ý gi các nét nguyên sơ c n thi t là i m thu hút khách.

4.3. Phong t c t p quán:
Bên c nh các phong t c t p quán và các nét văn hóa truy n th ng t t
p c a ngư i dân t c thi u s v n còn t n t i các h t c l c h u h n ch s
phát tri n.
Khi b m, ngư i dân v n m i các th y mo vào cúng u i ma. H
quan ni m b m nghĩa là b ma ám nên c n ph i u i ma i, sau ó c m lá
c a
ma khơng vào nhà ư c n a. N u b nh quá n ng thì m i ưa i
tr m xá. Nguyên nhân c a t p t c này m t ph n do trình
nh n th c c a
ngư i dân m t ph n cũng là do i u ki n v y t
ây quá y u. C xã San
S H m i có m t tr m xá v i duy nh t m t dư c s . Thêm n a, ngư i dân
v n gi t p quán th rông gia súc, làm nh hư ng n v sinh môi trư ng
thôn b n.
Như v y, mu n mơ hình du l ch c ng ng có th phát tri n chúng ta
ph i phát huy các th m nh k t h p v i kh c ph c các i m còn y u kém.
Làm sao cho t t c c ng ng u ư c tham gia vào làm du l ch, ư c
hư ng l i t du l ch. Quan tr ng nh t là b n s c văn hóa c a ngư i dân
ph i ư c gi gìn.

5. Gi i pháp cho phát tri n:
5.1 Qu n lý:

l ch

ch t lư ng ph c v khách ư c nâng cao, trư c h t ho t ng du
ây c n có s qu n lý ch t ch hơn. Nên thành l p m t ban qu n lý

du l ch ngay t i b n do chính ngư i dân b u ra. Ban này l i ư c chia thành
các ti u ban ho c các t như t v sinh môi trư ng, t d ch v …T t c các
ho t ng t ón khách, ph c v , hư ng d n cho t i ti n khách u do ban
này i u hành.

23


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
c p huy n nên có chính sách h tr ngư i dân và ơn gi n hoá th
t c khai báo t m trú khi có khách nư c ngồi ngh l i b n.

5.2. Quy ho ch :
C n quy ho ch l i thôn b n cho h p lý. Nhà v sinh, chu ng gia súc
ph i ư c b trí tách bi t kh i khu nhà
m b o v sinh môi trư ng và
c nh quan. Trong tương lai, khi ho t ng du l ch ã phát tri n thì c n có
thêm các khu d ch v như bãi xe, khu bán hàng lưu ni m…

5.3. Tài chính:
i u ki n kinh t c a vùng cịn nhi u khó khăn do v y

u tư v tài

chính là r t c n thi t. Nhà nư c c n tăng cư ng u tư hơn n a và có các

chính sách thu hút v n t các ngu n khác nhau. Có như v y thì các i u
ki n cơ s v t ch t như ư ng sá, nhà c a hay i u ki n v sinh môi trư ng
m i ư c c i thi n.

5.4. ào t o:
Tăng cư ng hơn n a vi c ào t o cho các hư ng d n viên ngư i

a

phương, i văn ngh , các h làm nhà ngh … Vi c ào t o c n ti n hành
c a ngư i dân. Qua ó, hi u bi t
bài b n nhưng ph i phù h p v i trình
v du l ch c a c ng ng ư c nâng cao ng th i t o i u ki n cho a s
ngư i dân tham gia vào các ho t ng du l ch.

5.5. Ti p th , qu ng cáo:
Các ho t ng ti p th , qu ng bá các hình nh du l ch a phương là
r t c n thi t nh t là trong giai an u phát tri n du l ch c ng ông. Vi c
qu ng cáo nên ư c k t h p ch t ch gi a Trung tâm thông tin du l ch và

24