HÌNH THÀNH NĂNG LỰC VÀ THÓI QUEN VIẾT ĐÚNG CHÍNH TẢ CHO HỌC SINH LỚP 4

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CHỢ MỚI
TRƯỜNG TIỂU HOC C NHƠN MỸ

Đề tài:

HÌNH THÀNH NĂNG LỰC VÀ THĨI QUEN
VIẾT ĐÚNG CHÍNH TẢ CHO HỌC SINH LỚP
4
Phân mơn chính tả
Người Thực hiện: Nguyễn Phú Quốc
Chức vụ:
Giáo viên dạy lớp
Tổ chuyên môn: Tổ…khối 4
Số di động
01685 243 222
Thuộc lĩnh vực:

Năm học: 2011 – 2012


I. ĐẶT VẤN ĐỀ
- Chữ viết là hệ thống ký hiệu bằng đường nét đặt ra để ghi tiếng nói và có những
quy tắc, quy định riêng. Muốn viết đúng chính tả Tiếng Việt, ta phải tuân theo những quy
định, quy tắc đã được xác lập.
- Trong thực tế, học sinh mắc lỗi chính tả rất nhiều. Có những học sinh viết sai hơn
10 lỗi ở một bài chính tả khoảng 60 chữ. Khi chấm bài T ập làm văn, tơi khơng thể hiểu

các em muốn diễn đạt điều gì vì bài viết mắc q nhi ều lỗi chính t ả. Đi ều này ảnh
hưởng tới kết quả học tập của các em ở môn Tiếng Việt cũng như các môn học
khác, hạn chế khả năng giao tiếp, làm các em mất tự tin, trở nên rụt rè, nhút nhát.
- Vì lý do đó, tơi đã cố gắng thống kê, phân loại lỗi, tìm hi ểu nguyên nhân và đ ưa

ra một số biện pháp khắc phục nhằm “ Hình thành năng lực và thói quen viết
đúng chính tả cho học sinh lớp 4 ”, giúp các em mạnh dạn, tự tin hơn khi giao
tiếp, nhằm mục tiêu đào tạo những chủ nhân tương lai năng động, sáng tạo phù hợp
với xu thế phát triển hiện nay.
II. NỘI DUNG & BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
A. NỘI DUNG
1. Kết quả thống kê lỗi
Qua kết quả thống kê các loại lỗi, tôi thấy học sinh thường mắc phải các loại lỗi sau:
a. Về thanh điệu
Tiếng Việt có 6 thanh điệu (ngang, huyền, sắc, hỏi, ngã, nặng) thì học sinh

khơng phân biệt 2 thanh hỏi, ngã. Tuy chỉ có 2 thanh nhưng số lượng tiếng mang
2 thanh này khơng ít và rất phổ biến - kể cả những người có trình độ văn hố cao.
Ví dụ: Sữa xe đạp, hướng dẩn, giử gìn, dổ dành…


b. Về âm đầu
- Học sinh viết lẫn lộn một số chữ cái ghi các âm đầu sau đây:
+ c/k: Céo cờ…
+ g/gh: Con gẹ , gê sợ…
+ ng/ngh: Ngỉ ngơi, nge nhạc…
+ ch/tr: Cây che, chiến chanh…
+ s/x: Cây xả , xa mạc…
+ v/d/gi: Giao động, giải lụa , giòng giống , dui dẻ…

- Trong các lỗi này, lỗi về ch/tr, s/x, v/d/gi là phổ biến hơn cả
c. Về âm chính
- Học sinh hay mắc lỗi khi viết chữ ghi các âm chính trong các vần sau đây:
+ ai/ay/ây: Bàn tai, đi cầy, dậy học…
+ ao/au/âu: Hôm sao, mầu đỏ…

+ iu/êu/iêu: chìu chuộng, lim khiết, cây niu…
+ oi/ơi/ơi: nơi gương, xoi nếp…
+ ăm/âm: con tầm, sưu tằm, bụi bậm…
+ im/iêm/êm/em: tim thuốc, lúa chim, cái kềm…
+ ăp/âp: gập gỡ, trùng lấp…
+ ip/iêp/êp/ep: số kíp, liên típ, thệp cưới…
+ ui/i: chín mùi, đầu đui, tủi tác…
+ um/m: nhụm áo, ao chum…
+ ưi /ươi: trái bửi…
+ ưu/ ươu: ốc bưu, con khứu
d. Về âm cuối

- Học sinh thường viết lẫn lộn chữ ghi âm cuối trong các vần sau đây:


+ an/ang: cây bàn, bàng bạc…
+ at/ac: lang bạc, lường gạc, rẻ mạc…
+ ăn/ăng: lẳn lặn, căn tin…
+ ăt/ăc: giặc giũ, co thắc, mặt quần áo…
+ ân/âng: hụt hẫn, nhà tần…
+ ât/âc: nổi bậc, nhất lên…
+ ên/ênh: bấp bên, nhẹ tên, ghập ghền, khấp khển…
+êt/êch: trắng bệt…
+ iêt/iêc: mải miếc, tiêu diệc…
+ ut/uc: chim cúc, bão lục…
+ uôn/uông: khuôn nhạc, buồn tắm…
+ uôt/uôc: rét buốc, chải chuốc…
+ ươn/ương: lươn bổng, sung sướn
2. Nguyên nhân mắc lỗi
a. Về thanh điệu

Theo các nhà ngữ âm học, người Việt từ Nghệ An trở vào khơng phân biệt được 2
thanh hỏi, ngã. Hay nói đúng hơn trong phương ngữ Trung và Nam khơng có thanh

ngã. Mặt khác, số lượng tiếng mang 2 thanh này khá lớn. Do đó lỗi về dấu câu rất
phổ biến.
b. Về âm đầu
Trong phương ngữ Bắc và Nam có sự lẫn lộn giữa các chữ ghi âm đầu ch/tr, s/x.

d/gi. Mặt khác, người Miền Nam còn lẫn lộn v và d. Ngồi ra, trong quy ước về
chữ quốc ngữ, một âm ghi bằng 2 hoặc 3 dạng (ví dụ: /k/ ghi bằng c,k,qu…) dĩ


nhiên là có những quy định riêng cho mỗi dạng, nhưng đối với học sinh tiểu học
(nhất là học sinh yếu) thì rất dễ lẫn lộn.
c. Về âm chính
Có 2 nguyên nhân gây ra sự lẫn lộn về âm chính trong các vần này:
- Nguyên nhân thứ nhất là do sự phức tạp của chữ quốc ngữ: Nguyên âm /ă/ lại được
ghi bằng chữ a trong các vần ay, au, các nguyên âm đôi /ie, ươ, uô/ lại được ghi bằng các
dạng iê,yê, ia, ya; ươ, ưa; uô, ua (bia - khuya, biên - tuyến, lửa - lương, mua - muôn); âm
đệm /w/ lại được ghi bằng 2 con chữ u và o (ví dụ: huệ, hoa).

- Nguyên nhân thứ hai là do cách phát âm lẫn lộn trong phương ngữ Nam Bộ đối
với các âm chính trong hầu hết các vần trên.
d. Về âm cuối
Người Miền Nam phát âm hồn tồn khơng phân biệt các vần có âm cuối n/ng/nh

và t/c/ch. Mà số từ mang các vần này không nhỏ. Mặt khác hai bán âm cuối
/i,u/ lại được ghi bằng 4 con chữ i/y (trong: lai/lây), u/o (trong: sau/sao) do đó lỗi về

âm cuối là lỗi khó khắc phục đối với học sinh khu vực phía Nam.

B. BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT
* Một số biện pháp khắc phục lỗi
a. Luyện phát âm:
- Muốn học sinh viết đúng chính tả, giáo viên phải chú ý luyện phát âm cho học sinh
để phân biệt các thanh, các âm đầu, âm chính, âm cuối vì chữ quốc ngữ là chữ ghi âm - âm
thế nào, chữ ghi lại thế ấy.
- Việc rèn phát âm không chỉ được thực hiện trong tiết Tập đọc mà được thực hiện
thường xuyên, liên tục, lâu dài trong tất cả các tiết học như Chính tả, Luyện từ và câu, Tập
làm văn…


- Với những học sinh có vấn đề về mặt phát âm (nói ngọng, nói lắp,…), giáo viên
lưu ý học sinh chú ý nghe cô phát âm để viết cho đúng. Vì vậy, giáo viên phải cố gắng phát
âm rõ ràng, tốc độ vừa phải mới có thể giúp học sinh viết đúng được.
b. Phân tích, so sánh:
- Với những tiếng khó, giáo viên áp dụng biện pháp phân tích cấu tạo tiếng, so sánh
với những tiếng dễ lẫn lộn, nhấn mạnh những điểm khác nhau để học sinh ghi nhớ.
Ví dụ: Khi viết tiếng “muống” học sinh dễ lẫn lộn với tiếng “muốn”,

giáo viên yêu cầu học sinh phân tích cấu tạo hai tiếng này:
- Muống = M + uông + thanh sắc

- Muốn = M + uôn + thanh sắc.
So sánh để thấy sự khác nhau: Tiếng “muống” có âm cuối là “ng”, tiếng

“muốn” có âm cuối là “n”. Học sinh ghi nhớ điều này, khi viết, các em sẽ không
viết sai.
c. Giải nghĩa từ:
- Biện pháp thứ ba để khắc phục lỗi chính tả cho học sinh là giải nghĩa từ. Việc giải

nghĩa từ thường được thực hiện trong tiết Luyện từ và câu, Tập đọc, Tập làm văn… nhưng

nó cũng là viêc làm rất cần thiết trong tiết Chính tả, khi mà học sinh khơng th ể phân
biệt từ khó dựa vào phát âm hay phân tích cấu tạo tiếng.
- Có nhiều cách để giải nghĩa từ cho học sinh: Giáo viên có thể cho học sinh
đọc chú giải, đặt câu (nếu học sinh đặt câu đúng tức là học sinh đã hi ểu ngh ĩa t ừ), tìm t ừ
đồng nghĩa, trái nghĩa, miêu tả đặc điểm hoặc sử dụng vật thật, mơ hình, tranh
ảnh,…
Ví dụ: Phân biệt chiêng và chiên
+ Giải nghĩa từ chiêng: Giáo viên có thể cho học sinh quan sát tranh ảnh cái chiêng
hoặc miêu tả đặc điểm (chiêng là nhạc cụ bằng đồng, hình trịn, đánh bằng dùi, âm thanh
vang dội).


+ Giải nghĩa từ chiên: Giáo viên có thể cho học sinh đặt câu với từ chiên hoặc giải
thích bằng định nghĩa (chiên là làm chín thức ăn bằng cách cho thức ăn vào chảo dầu,

mỡ, đun trực tiếp trên bếp lửa).
- Với những từ nhiều nghĩa, giáo viên phải đặt từ đó trong văn cảnh cụ thể
để giải nghĩa từ.
d. Ghi nhớ mẹo luật chính tả:
- Mẹo luật chính tả là các hiện tượng chính tả mang tính quy luật chi phối hàng loạt
từ, giúp giáo viên khắc phục lỗi chính tả cho học sinh một cách rất hữu hiệu. Ngay từ lớp 1,
các em đã được làm quen với luật chính tả đơn giản như: các âm đầu k,gh,ngh chỉ kết hợp
với các nguyên âm i, e,ê,iê, ie. Ngồi ra, giáo viên có thể cung cấp thêm cho học sinh

một số mẹo luật khác như:
+ Để phân biệt âm đầu tr/ch: Đa số các từ chỉ đồ vật trong nhà và tên con vật
đều bắt đầu bằng ch, ví dụ: chăn, chiếu, chảo, chổi, chai, chày, chén, chum,
chạn, chõ, chĩnh, chng, chiêng, ch,… chồn, chí, chuột, chó, chuồn chuồn, châu

chấu, chào mào, chiền chiện, chẫu chàng, chèo bẻo, chìa vơi…
+ Để phân biệt âm đầu s/x: Đa số các từ chỉ tên cây và tên con vật đều bắt đầu

bằng s: Sả, si, sồi, sứ, sung, sắn, sim, sao, su su, sầu đâu, sa nhân, sơn trà, sặt,
sậy, sấu, sến, săng lẻ, sầu riêng, so đũa… sam, sán, sáo, sâu, sên, s ếu, sị, sóc, sói,
sứa, sáo sậu, săn sắt, sư tử, sơn dương, san hô…
+ Để phân biệt dấu thanh hỏi/ngã: Các từ gộp âm chỉ mang thanh hỏi không

mang thanh ngã:
- Trong + ấy = trỏng.
- Trên + ấy = trển
- Cô + ấy = cổ
- Chị + ấy = chỉ


- Anh + ấy = ảnh
- Ông + ấy = ổng
- Hôm + ấy = hổm
- Bên + ấy = bển
+ Luật bổng - trầm: Trong các từ láy điệp âm đầu, thanh (hay dấu) của 2 yếu tố ở
cùng một hệ bổng (ngang/sắc/hỏi) hoặc trầm (huyền/ngã/nặng). Để nhớ được 2 nhóm
này, giáo viên chỉ cần dạy cho học sinh thuộc 2 câu thơ:
Em Huyền mang nặng, ngã đau
Anh Ngang sắc thuốc, hỏi đau chỗ nào

Nghĩa là đa số các từ láy âm đầu, nếu yếu tố đứng trước mang thanh huyền,
nặng, ngã thì yếu tố đứng sau sẽ mang thanh ngã, nếu yếu tố đứng trước mang
thanh ngang, sắc, hỏi thì yếu tố đứng sau sẽ mang thanh hỏi (hoặc ngược lại).
Ví dụ: Bổng

• Ngang + hỏi: Nho nhỏ, lẻ loi, trong trẻo, vui vẻ…
• Sắc + hỏi: Nhắc nhở, trắng trẻo, sắc sảo, vắng vẻ…
• Hỏi + hỏi: Lỏng lẻo, thỏ thẻ, hổn hển, thủ thỉ, rủ rỉ…
Trầm:

• Huyền + ngã: Sẵn sàng, lững lờ, vồn vã
• Nặng + ngã: Nhẹ nhõm, đẹp đẽ, mạnh mẽ, lạnh lẽo,…
• Ngã + ngã: Dễ dãi, nghễnh ngãng, nhõng nhẽo…
+ Để phân biệt các vần dễ lẫn lộn:
Một số từ có vần ênh chỉ trạng thái bấp bênh, không vững chắc: Gập ghềnh, khấp
khểnh, chông chênh, lênh đênh, bập bềnh, chếnh chống, chệnh choạng, lênh khênh,
bấp bênh, công kênh…

Hầu hết các từ tượng thanh có tận cùng là ng hoặc nh: oang oang, đùng
đồng, loảng xoảng, đồng đồng, sang sảng, rổn rảng, ùng ồng, quang quác,


ăng ẳng, ằng ặc, oăng oẳng, răng rắc, sằng sặc, pằng pằng, eng éc, beng
beng, chập cheng, leng keng, reng reng, phèng phèng, lẻng k ẻng, l ẻng x ẻng, ùng
ùng, đùng đùng, thùng thùng, bình bịch, thình thịch, thình thình, rập rình, xập xình,
huỳnh huỵch…
Vần uyu chỉ xuất hiện trong các từ: khuỷu tay, khúc khuỷu, ngã khuỵu,

khuỵu chân; vần oeo chỉ xuất hiện trong các từ ngoằn ngoèo, kho chân
e. Làm các bài tập chính tả:
Giáo viên có thể đưa ra các dạng bài tập chính tả khác nhau để giúp học sinh tập vận
dụng các kiến thức đã học, làm quen với việc sử dụng từ trong văn cảnh cụ thể. Sau mỗi bài
tập, giáo viên giúp học sinh rút ra các quy tắc chính tả để các em ghi nhớ.
- Bài tập trắc nghiệm:
* Khoanh tròn vào chữ cai trước những chữ viết đúng chính tả:

a. Hướng dẩn

b. Hướng dẫn

c. Giải lụa

d. Dải lụa

e. Oan uổng

f. Oan uổn

* Điền chữ Đ vào ô trống trước những chữ viết đúng chính tả và chữ S vào ơ
trống trước những chữ viết sai chính tả:
Rau muốn

Rau muống

Chải chuốc

Chải chuốt

Giặc quần áo

Giặt quần áo

* Nối các tiếng ở cột A với các tiếng ở cột B để tạo thành những từ viết đúng
chính tả:
A

B

bênh

trái

bên

vực

bện

tật

bệnh

tóc


- Bài tập chọn lựa:
* Chọn từ thích hợp trong ngoặc điền vào chỗ trống trong câu sau:

• Cháu bé đang uống ……… (sửa, sữa)
• Học sinh …...........mũ chào thầy giáo. (ngả, ngã).
• Đơi …… này đế rất …….. (giày, dày)
• Sau khi ……. con, chị ấy trơng thật …… (xinh, sinh)
* Chọn từ thích hợp trong ngoặc điền vào chỗ trống trong câu sau:

• Học sinh …. đèn học bài….. đêm khuya. (trong, chong)
• Lan thích nghe kể……….hơn đọc……….. (truyện, chuyện)

• Trời nhiều …….., gió heo ………lại về. (mây, may)
- Bài tập phát hiện:
* Tìm từ sai chính tả trong câu sau và sửa lại cho đúng:

• Xuân diệu là một nhà thơ trử tình nổi tiếng.
• Cả phịng khéc lẹc mùi thuốc lá.
• Lá vàng bay liệng trong gió chiều.
• Bức tườn bị nức ngang nức dọc.
- Bài tập điền khuyết:
* Điền vào chỗ trống:

• l/n: lành…. ặn, nao…úng,…anh lảnh
• s/x: chim…ẻ, san…ẻ, …ẻ gỗ. …uất khẩu, năng….uất.
• ươn/ương: bay l…..., b…. chải, bốn ph….. , chán ch…\…
• iêt/ iêc: đi biền b…....., thấy tiêng t…/.., xanh biêng b…/..
* Điền tiếng láy thích hợp vào chỗ trống:

• Hắn bỡ…….. trước cuộc sống mới lạ.
• Buổi trưa hè, trời nắng chói …….


• Dây leo chằng………, chắn cả lối đi.
• Tiếng gà kêu quang ………
- Bài tập tìm từ:

Học sinh tìm từ ngữ chứa âm, vần dễ lẫn qua gợi ý nghĩa của từ, qua gợi ý
từ đồng âm, từ trái nghĩa….
* Tìm các từ chứa tiếng bắt đầu bằng ươt hoặc ươc có nghĩa như sau:

• Dụng cụ để đo, vẽ, kẻ:

• Thi khơng đỗ:
• Người chun nghiên cứu, bào chế thuốc chữa bệnh:
* Tìm các từ chỉ hoạt động:

• Chứa tiếng bắt đầu bằng r:
• Chứa tiếng bắt đầu bằng d:
• Chứa tiếng bắt đầu bằng gi:
• Chứa tiếng có vần ươt:
• Chứa tiếng có vần ươc:
* Tìm từ ngữ có thanh hỏi hoặc thanh ngã có ý nghĩa như sau:
• Trái nghĩa với từ thật thà:
• Đoạn đường nhỏ hẹp trong thành phố:
• Cây trồng để làm đẹp:
• Khung gỗ để dệt vải:
- Bài tập phân biệt:
Đặt câu để phân biệt từng cặp từ sau:

• nồi - lồi
• no - lo
• chúc - chút


• lụt - lục
• ngả - ngã
- Bài tập giải câu đố
* Em chọn tr hay ch để điền vào chỗ trống rồi giải câu đố sau:
Mặt….. òn, mặt lại đỏ gay
Ai nhìn cũng phải nhíu mày vì sao
Suốt ngày lơ lửng… ên cao
Đêm về đi ngủ, ….ui vào nơi đâu?

(là gì?)

* Em chọn dấu hỏi hay dấu ngã để đặt trên những chữ in đậm rồi giải câu đố
sau:
Cánh gì cánh chăng biết bay
Chim hay sà xuống nơi đây kiếm mồi
Đôi ngàn vạn giọt mồ hôi
Bát cơm trắng deo, đia xơi thơm bùi.

(là gì ?)
* Ngồi ra một số đặc điểm cần quan tâm chủ yếu:
+ Đối với học sinh:
- Phân loại đối tượng học sinh yếu chính tả theo từng nhóm :
* Nhóm lơ đễnh trong khi viết: Hữu Đức, Thùy Dương, Trung Phát, Trường
Giang,...
* Nhóm sai tùy tiện : Hồng Anh, Thanh Ngân, Ngọc, Duy Khánh...
* Nhóm chưa nắm vững cách phát âm, chưa hiểu rõ nghĩa từ hoặc chưa nắm vững
cách phân tích cấu tạo tiếng : Thành Lợi, Yến Linh, Như Ý, Qui, Hoàng Luận, Hồng Đào...
Tùy theo từng loại đối tượng, tôi phụ đạo các cách khác nhau và cũng tùy thời gian tôi thực
hiện trong hoặc ngồi giờ chính khố.
* Nhóm lơ đễnh: tơi rèn tính cẩn thận bằng cách cho chép lại lần 2 (tùy theo số lỗi
tôi cho sao hoặc chép cả bài). Sau đó hai bạn sai sẽ kiểm tra nhau. Nếu ai còn viết sai sẽ
cõng bạn viết đúng. Nếu cả hai đều đúng sẽ được lớp tuyên dương.


* Nhóm sai tùy tiện: tơi cho chơi ráp chữ với những mảnh bìa cắt sẵn bắt các em
ngồi ráp các chữ viết sai lại cho đúng. Việc làm này vừa vui, vừa giúp các em khắc sâu kiến
thức bằng dụng cụ trực quan dễ nhớ, dễ làm và không tốn kém.
* Nhóm chưa nắm vững cách phát âm, chưa nắm nghĩa từ hoặc chưa vững cách

phân tích cấu tạo tiếng thì được lưu ý nhiều trong các giờ Tập đọc, Từ ngữ, Ngữ pháp.
+ Giờ Tập đọc : Các em này thường được gọi lên tập phát âm. Tôi hướng dẫn kĩ
từng bộ phận môi, răng, lưỡi, ngạc,...
+ Giờ Từ ngữ : Ngồi việc giải nghĩa hoặc mở rộng từ giúp các em hiểu rõ nghĩa để
viết đúng, tôi cịn minh họa thêm bằng những hình vẽ trực quan cụ thể so sánh vui vui như :
* Tai : (lỗ tai) ngắn, nhỏ – viết “i”
* Tay : (cánh tay, bàn tay), dài – viết “y”
* Nửa :(phân nửa), bẻ ngang – viết “dấu hỏi”
* Nữa : Còn tiếp tục diễn ra, kéo dài – viết “dấu ngã”
* Trông: nhìn (vẽ hình đơi mắt như dấu ơ) – viết “ơ”
.................
+ Giờ Ngữ pháp: Khi dạy phân tích cấu tạo tiếng tôi cũng cho các em chơi ráp tiếng.
Các “Âm - Vần - Thanh” tôi sử dụng giấy màu khác nhau cho 3 phần. Các em rất thích khi
thực hành, hình thức này cũng giúp các em nhớ dai tiếng mình ráp.
Tơi cịn hướng dẫn các em cách nhớ các từ viết sai để loại trừ (theo hướng loại bỏ
cái sai, xây dựng cái đúng) qua những đoạn thơ, văn đã học như:
Quê hương là trùm khế ngọt
Cho con chèo hái mỗi ngày...
+ Hoặc vận dụng cách nhớ máy móc (đặc điểm của học sinh tiểu học) để đưa ra
những câu văn, thơ vui vào lùc củng cố bài nhằm giúp các em phân biệt âm như:
Sáng sớm sang sông
Sơn xem xổ số
Số xổ sáu sáu
Xem xong Sơn xỉu...
Hay: Sáo diều vi vu
Gió chiều dìu dịu
Danh vào cơng viên
Chơi với Vân, Vũ
Giọng cười giịn giã
Vang vang cơng viên

Ngồi ra việc sửa lỗi, sao lỗi cũng được tôi đặc biệt chú ý kiểm tra thường xuyên sau
mỗi bài viết
+ Đối với bản thân:
Tơi ln đầu tư nghiên cứu tìm ra nhiều phương pháp dạy để cuốn hút học sinh ham
thích giờ học.
Chịu khó điều tra thường xun tình hình mắc lỗi của học sinh để điều chỉnh cách
dạy phù hợp.
Vận dụng hai cách dạy: có ý thức (dạy theo quy tắc) và khơng có ý thức (dạy theo
cách nhớ máy móc) để hình thành kĩ xảo chính tả cho học sinh.


Chịu khó theo dõi sự tiến bộ từng bước của học sinh yếu chính tả để khen thưởng.
Rèn cách phát âm thật chuẩn để giúp học sinh viết đúng vì có “chính âm” mới có
“chính tự” và đặc biệt lưu ý cách ngắt nghỉ hợp lí nhất trong từng bài.
Rèn tính kiên trì chịu khó, ln làm việc với phương châm “Tất cả vì học sinh thân
yêu”

C. KIỂM NGHIỆM LẠI KINH NGHIỆM
Trong q trình đứng lớp, tơi đã áp dụng các biện pháp trên và nhận thấy học sinh
có tiến bộ rõ rệt. Bản thân các em cũng ý thức hơn khi viết bài nên bài viết ít mắc lỗi chính
tả. Những em trước kia thường sai 9, 10 lỗi thì nay chỉ cịn 3, 4 lỗi, những em trước kia sai
5, 6 lỗi thì nay chỉ cịn 1, 2 lỗi…
- Chất lượng bộ môn được nâng lên rõ rệt. Cụ thể:

Đầu năm
Học kỳ I
Học kỳ II

TS
29

29
29

G
11 – 37,93
14 – 48,28
26 – 89,66

K
TB
7 – 24,13
5 – 17,24
8 – 27,5855 4 – 13,79
5
2 – 6,89
1 – 3,44

Yếu kém
6 – 20,29
3 – 10,34
/

Tiến bộ nổi bật có các em: Hồng Anh, Thanh Hiền, Thanh Ngân, Trung Phát, Tuyết Mai.
Tuy rằng đây mới chỉ là kết quả hết sức khiêm tốn và việc “ Hình thành năng lực

và thói quen viết đúng chính tả cho học sinh lớp 4 ” là một quá trình lâu dài song tơi
vẫn cảm thấy rất vui vì cơng việc mình làm đã bước đầu có hiệu quả.
Sáng kiến kinh nhgiệp này có thể áp dụng rộng rãi cho cá nhân, cho chuyên môn bậc
tiểu học.
- Những bài học kinh nghiệm:

+ Việc phát hiện lỗi chính tả, thống kê, tìm ngun nhân gây lỗi, từ đó đưa ra các
biện pháp khắc phục là rất cần thiết, không thể thiếu trong q trình dạy - học Tiếng Việt.
Nhưng khơng phải chỉ đưa ra các biện pháp khắc phục là có thể thực hiện một cách có hiệu
quả. Sửa chữa, khắc phục lỗi chính tả là cả một q trình lâu dài, địi hỏi người giáo viên
phải kiên trì, bền bỉ, khơng được nóng vội. Bởi vì có những học sinh tiến bộ ngay trong vài
tuần nhưng cũng có những học sinh thì sự tiến bộ diễn ra rất chậm, khơng phải vài tuần, có


khi vài tháng, thậm chí cả một học kỳ. Nếu giáo viên khơng biết chờ đợi, nơn nóng thì chắc
chắn sẽ thất bại.
+ Ngay từ khi các em mới bắt đầu “làm quen” với Tiếng Việt, giáo viên nên hướng
dẫn các em thật tỉ mỉ về các quy tắc chính tả, quy tắc kết hợp từ, quy tắc ghi âm chữ quốc
ngữ… tránh trường hợp học sinh vì thiếu hiểu biết dẫn đến sai sót.
+ Trong q trình giảng dạy, giáo viên ln quan sát, kiểm tra, … từ đó phát hiện ra
những khó khăn, vướng mắc, hoặc những lỗi mà học sinh hay mắc phải để kịp thời sửa
chữa, uốn nắn.
+ “Ở đâu có thầy giỏi. ở đó có trị giỏi”. Vì vậy người giáo viên cần phải khơng
ngừng học hỏi, tự tìm hiểu, nghiên cứu để nâng cao trình độ, tay nghề. Có nắm chắc kiến
thức, giáo viên mới có thể giúp học sinh chữa lỗi và khắc phục lỗi một cách có hiệu quả.

IV. KẾT LUẬN
Tóm lại, từ vị trí và nhiệm vụ của phân mơn ở tiểu học; chính tả được dạy, được
chú ý trên tất cả các phân môn Tiếng Việt như Tập đọc, Tập làm văn, Từ ngữ, Ngữ pháp,...
và cịn dạy với tính cách là một phân mơn độc lập. Chính vì vậy, để giúp các em học tốt
phân mơn Chính tả hay nói cách khác là để giúp học sinh Nói - Viết - Hiểu đúng Tiếng Việt
thì giáo viên phải giải quyết hai phần việc liên quan chặt chẽ với nhau đó là dạy lý thuyết
và dạy cả thực hành cho các em, để từ đó tạo cho các em năng lực thực hành đồng thời rèn
luyện kỹ năng Nghe - Nói - Đọc - Viết đúng Tiếng Việt.
Ngồi ra, việc dạy học ở phân mơn Chính tả phải đảm bảo hầu hết các nguyên tắc
của giáo dục học, có như thế việc học chính tả mới đảm bảo một cách khoa học. Nếu dựa

vào tâm lý của trẻ, việc dạy chính tả phải phù hợp theo từng lứa tuổi, theo từng đối tượng
một cách chặt chẽ. Bên cạnh đó, giáo viên cần phải chú ý vận dụng các kết quả của tâm lý
học như các quy luật tiếp thu tri thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo, ... để từ đó khi dạy học
chính tả ta có thể biết được sản phẩm của lời nói được sản sinh ra như thế nào, vai trị của
ngơn ngữ trong sự phát triển tư duy để hình thành kỹ năng nói, viết ra sao ...
Nói chung, muốn đạt được mục đích dạy học, người giáo viên phải hết sức linh
hoạt, sáng tạo trong công tác dạy học mà chủ yếu là phương pháp truyền thụ kiến thức và
kỹ năng thực hành cho học sinh (Ví dụ như ở phần củng cố tiết dạy, có thể tổ chức thêm trị
chơi thi ghép chữ, tìm từ và viết từ,... ) , để từ đó học sinh có thể nắm bắt và khắc sâu kiến
thức một cách chủ động, có hệ thống và khoa học, giúp các em nghiên cứu tự học, tự sáng
tạo trong quá trình lĩnh hội tri thức.
Song song đó, để việc dạy học chính tả đi vào chất lượng thật sự trong quá trình
giảng dạy ở trường tiểu học. Qua nghiên cứu thực nghiệm ở phần lý luận so với thực tiễn,
bản thân xin có lời kiến nghị như sau:


Một là, việc chỉ đạo, cải tiến phương pháp dạy học cần có sự kế thừa giữa phương
pháp truyền thống và phương pháp hiện đại một cách hài hồ vì trình độ của học sinh vùng
nơng thơn chưa đồng đều và ít hoạt bát.
Hai là, về phía sách học sinh, nên có những bài tập (sau phần bài viết chính tả) có
nội dung liên quan đến bài tập ở lớp nhiều hơn bài tập ở nhà vì thời gian học tập của học
sinh ở vùng nơng thơn q khó khăn, các em phải dành nhiều thời gian giúp gia đình, cha
mẹ ít quan tâm ... .
Ba là, nên có thêm “chú thích” theo phương ngữ Bắc - Trung - Nam. Bởi vì, hiện
nay ở sách học sinh có những từ mà giáo viên phía Nam khơng hiểu hết nghĩa thì khó mà
giảng cho học sinh được.
Với kết quả nghiên cứu của bản thân, tơi khơng có tham vọng đưa ra các biện pháp
nhằm giải quyết vấn đề một cách tổng thể mà chỉ xin nêu một số kinh nghiệm ít ỏi của cá
nhân tơi tích luỹ được trong q trình giảng dạy, và những biện pháp này sử dụng cho các
khối lớp ba, bốn , năm ở trường tiểu học. Bản thân mong muốn được cùng chia sẻ với các

“bạn đồng nghiệp”.