tiết 95: Hành động nói

Người thực hiện:
Người thực hiện:


Nguyễn Thị Hòa
Nguyễn Thị Hòa
TIẾT DẠY THỰC NGHIỆM
MÔN
Ngữ văn 8
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ

NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
1. Bài tập:
1. Bài tập:


Đọc đoạn trích sau:
Đọc đoạn trích sau:
Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là
Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là

hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy
hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy
rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn
rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn
tinh, chúng mới hoàn hồn. Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế
tinh, chúng mới hoàn hồn. Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế
khác. Hắn nói:
khác. Hắn nói:
−
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất
không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em
không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em
hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ con
Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ con
Lý Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân.
Lý Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân.
(Thạch Sanh)
(Thạch Sanh)
NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
Tuần 24,

Tuần 24,

1.Em hãy xác định lời nói của Lí Thông trong đoạn trích
1.Em hãy xác định lời nói của Lí Thông trong đoạn trích
trên?
trên?
2.Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích gì?Câu
2.Lí Thông nói với Thạch Sanh nhằm mục đích gì?Câu
nào thể hiện rõ nhất mục đích ấy?
nào thể hiện rõ nhất mục đích ấy?
3. Theo em Lí Thông có đạt được mục đích của mình
3. Theo em Lí Thông có đạt được mục đích của mình
không?Chi tiết nào nói lên điều đó?
không?Chi tiết nào nói lên điều đó?
4.Lí Thông đã thực hiện mục đích của mình bằng phương
4.Lí Thông đã thực hiện mục đích của mình bằng phương
tiện gì?
tiện gì?
5.Nếu hiểu hành động là những việc làm cụ thể của con
5.Nếu hiểu hành động là những việc làm cụ thể của con
người nhằm một mục đích nhất định thì việc làm của
người nhằm một mục đích nhất định thì việc làm của
Lí Thông có phải là một hành động không? Vì sao?
Lí Thông có phải là một hành động không? Vì sao?
Suy nghĩ và trả lời những câu hỏi sau:
Suy nghĩ và trả lời những câu hỏi sau:


Đoạn trích:
Đoạn trích:

Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa.
Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa.
Ngỡ là hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn
Ngỡ là hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn
hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể
hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể
cho nghe chuyện giết chằn tinh, chúng mới hoàn hồn.
cho nghe chuyện giết chằn tinh, chúng mới hoàn hồn.
Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói:
Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói:
−
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất
không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa
không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa
sáng em hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà
sáng em hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà
lo liệu.
lo liệu.
Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ
Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ
con Lý Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi
con Lý Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi
nuôi thân.
nuôi thân.
(Thạch Sanh)
(Thạch Sanh)

Tuần 24,
Tuần 24,

NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
−
(1)
(1)


Con trăn ấy là của vua
Con trăn ấy là của vua
nuôi đã lâu.
nuôi đã lâu.
(2)
(2)
Nay em giết nó,
Nay em giết nó,
tất không khỏi bị tội chết.
tất không khỏi bị tội chết.
(3)
(3)


Thôi, bây giờ nhân trời chưa
Thôi, bây giờ nhân trời chưa
sáng em hãy trốn ngay đi.

sáng em hãy trốn ngay đi.
(4)
(4)
Có
Có
chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
−
(1)
(1)


Con trăn ấy là của vua
Con trăn ấy là của vua
nuôi đã lâu.
nuôi đã lâu.
(2)
(2)
Nay em giết nó,
Nay em giết nó,
tất không khỏi bị tội chết.
tất không khỏi bị tội chết.
(3)
(3)


Thôi, bây giờ nhân trời chưa
Thôi, bây giờ nhân trời chưa
sáng em hãy trốn ngay đi
sáng em hãy trốn ngay đi

.
.


(4)
(4)
Có
Có
chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
-
-
Lý Thông
Lý Thông
tìm cách đuổi
tìm cách đuổi
Thạch Sanh đi để
Thạch Sanh đi để
cướp công của
cướp công của
Thạch Sanh
Thạch Sanh


Đoạn trích :
Đoạn trích :
Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là
Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là
hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy
hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy

rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn
rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn
tinh, chúng mới hoàn hồn. Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế
tinh, chúng mới hoàn hồn. Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế
khác. Hắn nói:
khác. Hắn nói:
−
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất
không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em
không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em
hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ con
Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ con
Lý Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân.
Lý Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân.
(Thạch Sanh)
(Thạch Sanh)
NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
Tuần 24,
Tuần 24,


Đoạn trích :
Đoạn trích :
Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là
Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là
hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy
hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy
rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn
rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn
tinh, chúng mới hoàn hồn. Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế khác.
tinh, chúng mới hoàn hồn. Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế khác.
Hắn nói:
Hắn nói:
−
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không
Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không
khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn
khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn
ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
Thạch Sanh lại thật thà tin ngay.
Thạch Sanh lại thật thà tin ngay.
Chàng vội vã từ giã mẹ con
Chàng vội vã từ giã mẹ con
Lý Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân.
Lý Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân.
(Thạch Sanh)
(Thạch Sanh)

Có
Có

Tuần 24,
Tuần 24,
NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
−
(1)
(1)


Con trăn ấy là của vua
Con trăn ấy là của vua
nuôi đã lâu.
nuôi đã lâu.
(2)
(2)
Nay em giết nó,
Nay em giết nó,
tất không khỏi bị tội chết.
tất không khỏi bị tội chết.
(3)
(3)


Thôi, bây giờ nhân trời chưa

Thôi, bây giờ nhân trời chưa
sáng em hãy trốn ngay đi.
sáng em hãy trốn ngay đi.
(4)
(4)
Có
Có
chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.
-
-
Lý Thông
Lý Thông
tìm cách đuổi
tìm cách đuổi
Thạch Sanh đi
Thạch Sanh đi
để cướp công
để cướp công
của Thạch Sanh
của Thạch Sanh
Hành động nói
Hành động nói
Lời nói
Lời nói
Mục đích
Mục đích

NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8

Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
1. Bài tập:
1. Bài tập:
1. Bài tập:
1. Bài tập:
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
1. Bài tập:
1. Bài tập:
2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:
Hành động nói là hành động được thực hiện bằng
Hành động nói là hành động được thực hiện bằng
lời nói nhằm mục đích nhất định.
lời nói nhằm mục đích nhất định.
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:

I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
1. Bài tập:
1. Bài tập:
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?

NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
2. Ghi nhớ:

2. Ghi nhớ:
( SGK )/ Tr. 62
( SGK )/ Tr. 62
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
1. Bài tập:
1. Bài tập:
Bài tập tình huống
Bài tập tình huống

A hỏi B:
A hỏi B:
- Mấy giờ rồi ?
- Mấy giờ rồi ?

B có thể ứng xử như sau:
B có thể ứng xử như sau:
(1) B im lặng không trả lời.
(1) B im lặng không trả lời.
(2) B nói: Xin lỗi, tôi không biết.
(2) B nói: Xin lỗi, tôi không biết.
(3) B nói: 3 giờ rồi.
(3) B nói: 3 giờ rồi.

Bài tập tình huống
Bài tập tình huống
A hỏi B:
A hỏi B:
- Mấy giờ rồi ?
- Mấy giờ rồi ?

B có thể ứng xử như sau:
B có thể ứng xử như sau:
Câu trả lời của B thỏa mãn được
Câu trả lời của B thỏa mãn được
việc cung cấp thông tin cần thiết
việc cung cấp thông tin cần thiết
cho A.
cho A.
(1) B im lặng không trả lời.
(1) B im lặng không trả lời.
B có cộng tác nhưng B không nắm
B có cộng tác nhưng B không nắm
được nội dung thông tin để trả
được nội dung thông tin để trả
lời theo nội dung đòi hỏi của A.
lời theo nội dung đòi hỏi của A.
B không cộng tác với A. Có thể B
B không cộng tác với A. Có thể B
đang mải theo đuổi chuyện riêng
đang mải theo đuổi chuyện riêng
của mình và không nghe thấy lời
của mình và không nghe thấy lời
A hỏi. Hoặc có thể B nghe thấy
A hỏi. Hoặc có thể B nghe thấy
lời A nhưng không muốn trả lời.
lời A nhưng không muốn trả lời.
(2) B nói: Xin lỗi, tôi không biết.
(2) B nói: Xin lỗi, tôi không biết.
(3) B nói: 3 giờ rồi.
(3) B nói: 3 giờ rồi.

=> Hành động nói => Hỏi
=> Hành động nói => Hỏi

=>
=>
Chú ý:
Chú ý:
Khi thực hiện hành động nói có thể đạt được mục đích nói mà
Khi thực hiện hành động nói có thể đạt được mục đích nói mà
cũng có thể không.
cũng có thể không.
Vậy theo em hành động nói có thể đạt được
Vậy theo em hành động nói có thể đạt được
hiệu quả giao tiếp hay không lệ thuộc vào
hiệu quả giao tiếp hay không lệ thuộc vào
điều gì?
điều gì?
-
Lệ thuộc vào người nghe có chịu cộng tác với người nói hay không.
Lệ thuộc vào người nghe có chịu cộng tác với người nói hay không.
-
Vốn hiểu biết và khả năng suy đoán của người nghe có đủ để tiếp
Vốn hiểu biết và khả năng suy đoán của người nghe có đủ để tiếp
nhận lời nói của người nói hay không?
nhận lời nói của người nói hay không?

hứa hẹn
hứa hẹn
câu 3
câu 3

điều khiển
điều khiển


câu 2
câu 2
bộc lộ cảm xúc
bộc lộ cảm xúc
câu 1
câu 1
Mục đích
Mục đích
Hành động nói
Hành động nói
LỜI CÁ VÀNG
LỜI CÁ VÀNG
-
(1)Ông lão ơi!
(2)Ông sinh phúc thả tôi
trở về biển khơi.
(3)Tôi sẽ xin đền ơn ông,
ông muốn gì cũng được.
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI

NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:

Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:
( SGK )/ Tr. 62
( SGK )/ Tr. 62
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
1. Bài tập:
1. Bài tập:
II. Một số kiểu hành động nói thường gặp.
II. Một số kiểu hành động nói thường gặp.
1. Bài tập:
1. Bài tập:

−
(
(
1
1
)Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu.
)Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu.
(
(
2
2
)Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết.
)Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết.
(

(
3
3
)Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy
)Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy
.
.


trốn đi ngay đi.
trốn đi ngay đi.
(
(
4
4
)Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu
)Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu
.
.
Đẩy Thạch Sanh đi để mình hưởng lợi
Đẩy Thạch Sanh đi để mình hưởng lợi
Xác định mục đích của hành động nói:
Xác định mục đích của hành động nói:
NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI

HÀNH ĐỘNG NÓI
Tuần 24,
Tuần 24,
L
L
ời của Lý Thông
ời của Lý Thông
M
M
ục đích
ục đích
Trình bày
Trình bày
Điều khiển (đe
Điều khiển (đe
doạ )
doạ )
Điều khiển
Điều khiển
Hứa hẹn
Hứa hẹn

Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và hỏi bằng giọng luống cuống:
Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và hỏi bằng giọng luống cuống:


- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ?
- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ?
Điểm thêm một “giây” nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa:
Điểm thêm một “giây” nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa:

- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị Thôn Đoài.
- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị Thôn Đoài.
Cái Tí nghe nói dãy nảy, giống như sét đánh bên tai, nó liệng củ khoai vào rổ và òa lên
Cái Tí nghe nói dãy nảy, giống như sét đánh bên tai, nó liệng củ khoai vào rổ và òa lên
khóc.
khóc.
[…] Chừng như lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí vẫn tưởng những con vật ấy
[…] Chừng như lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí vẫn tưởng những con vật ấy
sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên nó đã vững dạ ngồi im. Bây giờ nghe mẹ nó giục phải đi,
sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên nó đã vững dạ ngồi im. Bây giờ nghe mẹ nó giục phải đi,
nó lại nhếch nhác, mếu khóc:
nó lại nhếch nhác, mếu khóc:
- U nhất định bán con đấy ư ? U không cho con ở nhà nữa ư ? Khốn nạn thân con thế
- U nhất định bán con đấy ư ? U không cho con ở nhà nữa ư ? Khốn nạn thân con thế
này ! Trời ơi !
này ! Trời ơi !
( Ngô Tất Tố, Tắt đèn )
( Ngô Tất Tố, Tắt đèn )

Bài tập: Chỉ ra các hành động nói trong
Bài tập: Chỉ ra các hành động nói trong
đoạn trích sau và cho biết mục đích của mỗi
đoạn trích sau và cho biết mục đích của mỗi
hành động.
hành động.

Đoạn văn:
Đoạn văn:

Bộc lộ cảm xúc
Bộc lộ cảm xúc



(4)Khố n nạn thân co n thế n ày ! T rời ơi !
(4)Khố n nạn thân co n thế n ày ! T rời ơi !
Hỏi, bộc lộ cảm xúc
Hỏi, bộc lộ cảm xúc



(3) U nhất định bán con đấy ư ? U không cho con ở
(3) U nhất định bán con đấy ư ? U không cho con ở
nhà nữa ư?
nhà nữa ư?
Trình bày ( báo tin )
Trình bày ( báo tin )



(2) Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.
(2) Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.
Hỏi, bộc lộ cảm xúc
Hỏi, bộc lộ cảm xúc



(1) Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ?

(1) Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ?
MỤC ĐÍCH
MỤC ĐÍCH
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI

- Đoạn trích 1: Trình bày, đe dọa, điều khiển, hứa hẹn.
- Đoạn trích 1: Trình bày, đe dọa, điều khiển, hứa hẹn.
- Đoạn trích 2: Hỏi, báo tin, bộc lộ cảm xúc.
- Đoạn trích 2: Hỏi, báo tin, bộc lộ cảm xúc.
- Hôm qua đi chợ em gặp bác Hai.
- Hôm qua đi chợ em gặp bác Hai.
⇒
Kể (Câu trần thuật).
Kể (Câu trần thuật).
-
Cô ấy có khuôn mặt dễ nhìn, làn da trắng hồng nom rất
Cô ấy có khuôn mặt dễ nhìn, làn da trắng hồng nom rất
phúc hậu.
phúc hậu.
⇒
Tả ( Câu trần thuật).
Tả ( Câu trần thuật).
-
Tôi nghĩ thế nào anh ấy cũng đến.
Tôi nghĩ thế nào anh ấy cũng đến.
⇒
Dự đoán ( câu trần thuật).
Dự đoán ( câu trần thuật).
-

Tôi nghĩ là chúng ta nên hoãn buổi họp lại.
Tôi nghĩ là chúng ta nên hoãn buổi họp lại.
⇒
Nêu ý kiến ( câu cầu khiến).
Nêu ý kiến ( câu cầu khiến).
-
Tôi quyết học thật giỏi rồi các bạn xem!
Tôi quyết học thật giỏi rồi các bạn xem!
=> Thách thức ( Câu cảm thán)
=> Thách thức ( Câu cảm thán)



MỘT SỐ KIỂU HÀNH ĐỘNG NÓI
MỘT SỐ KIỂU HÀNH ĐỘNG NÓI
THƯỜNG GẶP:
THƯỜNG GẶP:



Hành động bộc lộ cảm xúc
Hành động bộc lộ cảm xúc



Hành động hứa hẹn
Hành động hứa hẹn


Hành động điều khiển
Hành động điều khiển



Hành động trình bày
Hành động trình bày



Hành động hỏi
Hành động hỏi
MỤC ĐÍCH
MỤC ĐÍCH
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
hỏi,rủ rê.
hỏi,rủ rê.


báo tin, nêu ý kiến, tả, kể…
báo tin, nêu ý kiến, tả, kể…
yêu cầu,đe dọa,thách thức…
yêu cầu,đe dọa,thách thức…
hứa hẹn.
hứa hẹn.
bộc lộ cảm xúc.
bộc lộ cảm xúc.

NGỮ VĂN 8

NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:
( SGK )/ Tr. 62
( SGK )/ Tr. 62
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
1. Bài tập:
1. Bài tập:
II. Một số kiểu hành động nói thường gặp.
II. Một số kiểu hành động nói thường gặp.
1. Bài tập:
1. Bài tập:
2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:


Người ta dựa theo mục đích nói của hành động nói mà đặt tên cho nó.Những
Người ta dựa theo mục đích nói của hành động nói mà đặt tên cho nó.Những
kiểu hành động nói thường gặp là hỏi, trình bày,( báo tin, kể, tả,nêu ý kiến,dự đoán,
kiểu hành động nói thường gặp là hỏi, trình bày,( báo tin, kể, tả,nêu ý kiến,dự đoán,
…),điều khiển( cầu khiến,đe dọa,thách thức,…),hứa hẹn, bộc lộ cảm xúc.
…),điều khiển( cầu khiến,đe dọa,thách thức,…),hứa hẹn, bộc lộ cảm xúc.
(SGK )/

(SGK )/
Tr.63
Tr.63

Theo em tương ứng với mỗi kiểu câu người ta thường dùng
Theo em tương ứng với mỗi kiểu câu người ta thường dùng
để thực hiện hành động nói gì?
để thực hiện hành động nói gì?

Câu cầu khiến thường dùng để thực hiện hành động
Câu cầu khiến thường dùng để thực hiện hành động
điều khiển.
điều khiển.

Câu cảm thán thường dùng để thực hiện hành động
Câu cảm thán thường dùng để thực hiện hành động
bộc lộ cảm xúc.
bộc lộ cảm xúc.

Câu nghi vấn thường dùng để thực hiện hành động
Câu nghi vấn thường dùng để thực hiện hành động
hỏi.
hỏi.

Câu trần thuật thường dùng để thực hiện hành động
Câu trần thuật thường dùng để thực hiện hành động
trình bày.
trình bày.

Câu hỏi:

Câu hỏi:


Trần Quốc
Trần Quốc
Tuấn viết
Tuấn viết
Hịch tướng
Hịch tướng
sĩ
sĩ
nhằm mục đích gì?
nhằm mục đích gì?
Hãy xác định mục
Hãy xác định mục
đích của hành động
đích của hành động
nói thể hiện ở một câu
nói thể hiện ở một câu
trong bài
trong bài


Hịch
Hịch


và vai
và vai
trò của câu ấy đối với

trò của câu ấy đối với
việc thực hiện mục
việc thực hiện mục
đích chung?
đích chung?
III- Luyện tập: Bài 1
III- Luyện tập: Bài 1
(trang 63)
(trang 63)
NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
Tuần 24,
Tuần 24,

III- Luyện tập: Bài 1
III- Luyện tập: Bài 1
(trang 63)
(trang 63)
“
“
Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh
Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh
ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú
ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú

diều mà sỉ mắng triều đình,đem
diều mà sỉ mắng triều đình,đem
thân dê chó mà bắt nạt tể
thân dê chó mà bắt nạt tể
phụ,thác mệnh Hốt Tất Liệt mà
phụ,thác mệnh Hốt Tất Liệt mà
đòi ngọc lụa,để thỏa lòng tham
đòi ngọc lụa,để thỏa lòng tham
không cùng,giả hiệu Vân Nam
không cùng,giả hiệu Vân Nam
Vương mà thu bạc vàng ,để vét
Vương mà thu bạc vàng ,để vét
của kho có hạn.”
của kho có hạn.”
“
“
Các ngươi ở cùng ta coi giữ binh
Các ngươi ở cùng ta coi giữ binh
quyền đã lâu ngày, không có mặc
quyền đã lâu ngày, không có mặc
thì ta cho áo,không có ăn thì ta
thì ta cho áo,không có ăn thì ta
cho cơm;quan nhỏ thì ta thăng
cho cơm;quan nhỏ thì ta thăng
chức, lương ít thì ta cấp bổng; đi
chức, lương ít thì ta cấp bổng; đi
thủy ta cho thuyền, đi bộ ta cho
thủy ta cho thuyền, đi bộ ta cho
ngựa; lúc trận mạc xông pha thì
ngựa; lúc trận mạc xông pha thì

cùng nhau sống chết,lúc ở nhà
cùng nhau sống chết,lúc ở nhà
nhàn hạ thì cùng nhau vui cười.
nhàn hạ thì cùng nhau vui cười.
”
”
khích lệ lòng căm
khích lệ lòng căm
thù giặc…
thù giặc…
“
“
Huấn luyện quân sĩ, tập dượt
Huấn luyện quân sĩ, tập dượt
cung tên khiến cho người người
cung tên khiến cho người người
giỏi như Bàng Mông,nhà nhà
giỏi như Bàng Mông,nhà nhà
đều là Hậu Nghệ;có thể bêu
đều là Hậu Nghệ;có thể bêu
được đầu Hốt Tất Liệt ở cửa
được đầu Hốt Tất Liệt ở cửa
khuyết,làm rữa thịt Vân Nam
khuyết,làm rữa thịt Vân Nam
Vương ở Cảo Nhai.”
Vương ở Cảo Nhai.”
khích lệ lòng trung quân
khích lệ lòng trung quân
ái quốc…
ái quốc…

khích lệ tinh thần học
khích lệ tinh thần học
tập,rèn luyện…
tập,rèn luyện…
Khích lệ tinh thần học tập “Binh thư yếu
Khích lệ tinh thần học tập “Binh thư yếu
lược”… và lòng yêu nước của các tướng sĩ.
lược”… và lòng yêu nước của các tướng sĩ.
MỤC ĐÍCH CỦA HÀNH ĐỘNG NÓI


NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
Tuần 24,
Tuần 24,
trình bày(kể)
trình bày(kể)
trình bày (tả)
trình bày (tả)
điều khiển
điều khiển

NGỮ VĂN 8
NGỮ VĂN 8
Bài 23,
Bài 23,
Tiết 95:
Tiết 95:
HÀNH ĐỘNG NÓI
HÀNH ĐỘNG NÓI
2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:
( SGK )/ Tr. 62
( SGK )/ Tr. 62
I. Hành động nói là gì?
I. Hành động nói là gì?
1. Bài tập:
1. Bài tập:
II. Một số kiểu hành động nói thường gặp.
II. Một số kiểu hành động nói thường gặp.
1. Bài tập:
1. Bài tập:
2. Ghi nhớ:
2. Ghi nhớ:
( SGK )/ Tr. 63
( SGK )/ Tr. 63
III. Luyện tập.
III. Luyện tập.
1. Bài tập 1:
1. Bài tập 1:
2. Bài tập 2:
2. Bài tập 2:

Chỉ ra các hành động nói và mục đích của mỗi hành động
Chỉ ra các hành động nói và mục đích của mỗi hành động
nói trong đoạn trích sau:
nói trong đoạn trích sau:
a.
a.
Tiếng chó sủa vang các xóm.
Tiếng chó sủa vang các xóm.
Bà lão láng giềng lại lật đật chạy sang:
Bà lão láng giềng lại lật đật chạy sang:
-
Bác trai đã khá rồi chứ ?
Bác trai đã khá rồi chứ ?
-
Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường. Nhưng xem ý hãy còn lề bề
Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường. Nhưng xem ý hãy còn lề bề
lệt bệt chừng như vẫn mỏi mệt lắm.
lệt bệt chừng như vẫn mỏi mệt lắm.
-
Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn. Chứ cứ nằm đấy, chốc nữa họ vào
Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn. Chứ cứ nằm đấy, chốc nữa họ vào
thúc sưu, không có, họ lại đánh trói thì khổ. Người ốm rề rề như thế, nếu lại
thúc sưu, không có, họ lại đánh trói thì khổ. Người ốm rề rề như thế, nếu lại
phải một trận đòn, nuôi mấy tháng cho hoàn hồn.
phải một trận đòn, nuôi mấy tháng cho hoàn hồn.
-
Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ. Nhưng để cháo nguội, cháu cho nhà cháu
Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ. Nhưng để cháo nguội, cháu cho nhà cháu
ăn lấy vài húp cái đã. Nhịn suông từ sáng hôm qua tới giờ còn gì.

ăn lấy vài húp cái đã. Nhịn suông từ sáng hôm qua tới giờ còn gì.
-
Thế thì phải giục anh ấy ăn mau lên đi, kẻo nữa người ta sắp sửa kéo vào
Thế thì phải giục anh ấy ăn mau lên đi, kẻo nữa người ta sắp sửa kéo vào
rồi đấy !
rồi đấy !
Rồi bà lão lật đật trở về với vẻ mặt băn khoăn.
Rồi bà lão lật đật trở về với vẻ mặt băn khoăn.
( Ngô Tất Tố - Tắt đèn )
( Ngô Tất Tố - Tắt đèn )