Bai_49

Câu 1. Hiện tượng hấp thụ ánh sáng là gì? Phát
biểu định luật về sự hấp thụ ánh sáng?
Câu 3. Khi chiếu vào tấm bìa đỏ chùm ánh sáng
tím ta thấy tấm bìa có màu:
A. Đỏ B. Tím C. Vàng D. Đen
Câu 2: Khi chiếu vào tấm bìa đỏ chùm ánh sáng
trắng ta thấy tấm bìa có màu gì?
A. Đỏ B. Trắng C. Vàng D. Đen

Ban ngµy
§Ìn nª«n
Đại bàng bằng đá ép
Đại bàng bằng đá ép

TiÕt 80. Bµi 49:
TiÕt 80. Bµi 49:

Ban ®ªm
Ban ®ªm

1. Hiện tợng phát quang
a. Sự phát quang:
*Khái niệm:
+ Là hiện tợng một số chất (ở thể rắn lỏng, hoặc khí)
khi hấp thụ năng lợng dới dạng nào đó, thì có khả
năng phát xạ ra bức xạ điện từ trong miền ánh sáng
nhìn thấy
+ Chất có khả năng phát quang đợc gọi là chất phát
quang.

* Đặc điểm:

Bức xạ phát quang là bức xạ riêng của vật: Mỗi chất
phát quang có một quang phổ đặc trng cho nó.

Sau khi ngừng kích thích sự phát quang của một số
chất còn kéo dài thêm một khoảng thời gian nào đó.

1. Hiện tợng phát quang
b. Các dạng quang phát quang:
* Hiện tợng quang phát quang
Một số chất có khả năng hấp thụ ánh sáng kích thích có
bớc sóng này để phát ra ánh sáng có bớc sóng khác
gọi là hiện tợng quang phát quang
* Các dạng quang phát quang:
Có 2 loại là huỳnh quang và lân quang

Huỳnh quang Lân quang
Chất phát quang
Đặc điểm
một số chất lỏng
và chất khí
một số chất rắn
ánh sáng phát
quang bị tắt rất
nhanh sau khi
tắt ánh sáng
kích thích
ánh sáng phát
quang có thể

kéo dài một
khoảng thời
gian sau khi tắt
ánh sáng kích
thích
1. Hiện tợng phát quang
b. Các dạng quang phát quang:

Ví dụ 1:
Chiếu chùm ánh sáng trắng
vào con đại bàng bằng đá
ép, thì thấy con đại bàng
phát ra ánh sáng màu lục.
ánh sáng kích thích có màu gì?
ánh sáng phát quang màu gì?
chất phát quang là gì?
Ví dụ 2:
Chùm bức xạ tử ngoại
chiếu vào chất khí phát
quang ở bên trong của đèn
ống, thì thấy nó phát quang
ánh sáng trắng.

c. Định luật Xtốc về sự phát quang
Giải thích:
hf
kt
Kích thích
Va chạm
Nng lợng giảm

hf
hq
Bỡnh thờng
Nguyên tử (Phân
tử)
(Bỡnh thờng)
1. Hiện tợng phát quang
ánh sáng phát quang có bớc sóng dài hơn bớc
sóng của ánh sáng kích thích
'

>
'


hf
hq
<hf
kt

kthq
chch

.
.
<
hq kt

>

Sö dông s¬n ph¸t
quang trªn c¸c
biÓn b¸o giao
th«ng
Sö dông trong c¸c ®Ìn èng ®Ó
th¾p s¸ng, trong c¸c mµn h×nh
cña dao ®éng kÝ ®iÖn tö, cña
tivi, cña m¸y tÝnh
d. øng dông
1. HiÖn tîng ph¸t quang

?: T¹i sao s¬n qt trªn c¸c biĨn b¸o giao th«ng hc
trªn ®Çu c¸c cäc chØ giíi cã thĨ lµ s¬n ph¸t quang mµ
kh«ng lµ s¬n ph¶n quang (ph¶n x¹ ¸nh s¸ng)?
* Trên đầu các cọc chỉ giới và biển báo giao thông là
sơn phát quang, điều đó có lợi ở chỗ: nếu là ánh sáng
phát quang thì từ nhiều phía có thể thấy biển báo, cọc
chỉ giới. Còn nếu là ánh sáng phản xạ thì chỉ có thể
nhìn thấy các vật đó theo phương phản xạ.


Alfered Kastler
Alfered Kastler
(1902 – 1984)
(1902 – 1984)
Nikolai
Nikolai
Gennadiyevich Basov
Gennadiyevich Basov
(1922)

(1922)
Charles Townes
Charles Townes
(1915)
(1915)
Aleksandr
Aleksandr
Mikhailovich
Mikhailovich
Prokhorov (1916)
Prokhorov (1916)
Ý tưởng về Laser được Einstein đưa ra từ năm 1917
Năm 1958, các nhà bác học Nga và Mĩ , nghiên cứu độc lập với
nhau, đã chế tạo thành công laser đầu tiên
Ngày 16/5/1960 T. Maiman chính thức tạo ra Laser từ thể rắn hồng ngọc.
Tia sáng do ông tìm ra là luồng ánh sáng rất tập trung và có độ hội tụ
lớn, hoàn toàn thẳng, rõ nét, thuần khiết, màu đỏ lộng lẫy và chiều dài
bước sóng đo được là 0,694 micromet.

Laze là thuật ngữ phiên âm từ tiếng Anh LASER, đó
là từ ghép của các chữ cái đầu tiên của cụm từ
tiếng Anh “Light Amplification by Stimulated
Emission of Radiation”, có nghĩa là sự khuếch đại
ánh sáng bằng phát xạ cảm ứng (còn gọi là phát xạ
kích thích).
Laze là một nguồn sáng phát ra một chùm sáng
cường độ lớn dựa trên việc ứng dụng hiện tượng
phát xạ cảm ứng. Chùm bức xạ phát ra cũng được
gọi là chùm tia laze.
2. S¬ lîc vÒ LAZE

- Tia laze có tính đơn sắc rất cao. Độ sai lệch tương đối Δf/f của
tần số ánh sáng do laze phát ra có thể chỉ bằng 10
-15
.
- Tia laze là chùm sáng kết hợp (các phôtôn trong chùm có cùng
tần số và cùng pha).
- Tia laze là chùm sáng song song (có tính định hướng cao).
- Tia laze có cường độ lớn. Chẳng hạn, tia laze rubi (hồng ngọc)
có cường độ tới 10
6
W/cm
2
2. S¬ lîc vÒ LAZE
Như vậy có thể xem laze là một nguồn
sáng phát ra chùm sáng song song, kết
hợp, có tính đơn sắc rất cao và có cường
độ lớn.

+ Laze r¾n: VD laze Rubi
+Laze khÝ
+Laze b¸n dÉn
2. S¬ lîc vÒ LAZE

§Æc biÖt lµ Laze b¸n dÉn lµ lo¹i dïng phæ biÕn hiÖn
nay
2. S¬ lîc vÒ LAZE

Tia laze có ưu thế đặc biệt trong thông tin liên lạc vô
tuyến như truyền thông tin bằng cáp quang

2. S¬ lîc vÒ LAZE

Dùng trong vô
tuyến định vị, điều
khiển con tàu vũ
trụ
2. S¬ lîc vÒ LAZE
Dùng tia LASER để
phát hiện và làm
chệch quĩ đạo của
các vật thể vũ trụ có
khả năng đâm sầm
vào Trái Đất…

Bắn một tia laser cực
mạnh vào vùng trung
tâm dải Ngân Hà để đo
độ biến dạng của khí
quyển Trái Đất.
2. S¬ lîc vÒ LAZE
Xo¸ x¨m b»ng Laze

- Tia laze được dùng như dao mổ trong phẫu thuật mắt,
để chữa một số bệnh ngoài da (nhờ tác dụng nhiệt),…
Dao mổ laze
2. S¬ lîc vÒ LAZE

Tia LAZE
được dùng
trong các đầu

đọc đĩa DC
2. S¬ lîc vÒ LAZE
Tia LAZE được
dùng trong bút trỏ
bảng

- Tia laze còn được dùng để khoan, cắt, tôi,…
chính xác các vật liệu trong công nghiệp.

LASER QUÉT MÃ VẠCH HÀNG HOÁ VÀ LASER CHỐNG TRỘM