Phân tích bài thơ khi con tu hú của tố hữu ngữ văn 8

Phân tích bài th Khi con tu hú c a T H u ng v n 8ơ ủ ố ữ ữ ă

bài: Anh ch hãy vi t bài v n phân tích bài th Khi con tu hu c a T H u. Bài làm v n Đề ị ế ă ơ ủ ố ữ ă
c a m t h c sinh l p 8 t i Hà N i (Gi i nhì cu c thi HSG c p thành ph ).ủ ộ ọ ớ ạ ộ ả ộ ấ ố

T H u sáng tác bài th Khi con tu hú t i nhà lao Th a Ph (Hu ) vào mùa hè n m 1939, sau ố ữ ơ ạ ừ ủ ế ă
khi b th c dân Pháp b t giam vì “t i” yêu n c và làm cách m ng. Bài th th hi n tâm tr ng ị ự ắ ộ ướ ạ ơ ể ệ ạ
x n xang, b c b i c a ng i thanh niên c ng s n ang b c m tù, khi nghe th y ti ng chim tu ố ứ ố ủ ườ ộ ả đ ị ầ ấ ế
hú báo hi u mùa hè n ã mu n phá tung xi ng xích tr v v i ng bào, ng chí yêu ệ đế đ ố ề để ở ề ớ đồ đồ
th ng.ươ

Ti ng chim tu hú g i b y g i cho nhà th ngh n khung tr i l ng l ng bên ngoài và càng ế ọ ầ ợ ơ ĩđế ờ ồ ộ ở
c m th y ng t ng t trong xà lim ch t ch i, càng khao khát cháy b ng cu c s ng t do. Ti ng ả ấ ộ ạ ậ ộ ỏ ộ ố ự ế
chim là y u t g i m m ch c m xúc trào dâng mãnh li t:ế ố ợ ởđể ạ ả ệ

Khi con tu hú g i b yọ ầ
Lúa chiêm ng chín, trái cây ng t d nđươ ọ ầ

ó là tín hi u c a mùa hè r c r , c a s s ng t ng b ng sinh sôi n y n . Ti ng chim vô tình Đ ệ ủ ự ỡ ủ ự ố ư ừ ả ở ế
tác ng n tâm h n ng i tù tr tu i. N m trong xà lim ch t h p, t i t m, cách bi t v i th độ đế ồ ườ ẻ ổ ằ ậ ẹ ố ă ệ ớ ế
gi i bên ngoài, nhà th l ng nghe ti ng chim r n rã, l ng nghe m i âm thanh cu c i b ng ớ ơ ắ ế ộ ắ ọ ộ đờ ằ
tâm h n và trái tim nh y c m c a ng i ngh s . M t ti ng chim thôi c ng g i trong tâm t ng ồ ạ ả ủ ườ ệ ĩ ộ ế ũ ợ ưở
nhà th c m t tr i th ng nh v nh ng mùa hè n ng nàn c a quê h ng.ơ ả ộ ờ ươ ớ ề ữ ồ ủ ươ

Mùa hè là mùa c a Lúa chiêm ng chín, trái cây ng t d n d i cái n ng vàng óng nh m t ủ đươ ọ ầ ướ ắ ư ậ
c a mi n Trung. Nh ng âm thanh r o r c và hình nh t i p, tràn y s c s ng c a mùa hè ủ ề ữ ạ ự ả ươ đẹ đầ ứ ố ủ
n i nhau hi n lên trong kí c nhà th :ố ệ ứ ơ

V n râm d y ti ng ve ngânườ ậ ế
B p rây vàng h t y sân n ng àoắ ạ đầ ắ đ
Tr i xanh càng r ng càng caoờ ộ

ô i con di u sáo l n nhào t ng không…Đ ề ộ ừ

Ôi ti ng ve! Ti ng ve ngân dài su t th i th u, su t tu i h c trò, làm sao quên c ! Ti ng ve ế ế ố ờ ơấ ố ổ ọ đượ ế
g i nh v nh ng khu v n râm mát bóng cây, nh ng sân ph i b p (ngô) y p n ng ào. ợ ớ ề ữ ườ ữ ơ ắ đầ ắ ắ đ
Màu vàng c a lúa, b p; màu h ng c a n ng; màu xanh c a tr i t o nên nh ng m ng màu s c ủ ắ ồ ủ ắ ủ ờ ạ ữ ả ắ
lung linh, r c r c a b c tranh quê. Thoang tho ng âu ây h ng lúa, h ng th m trái chín ự ỡ ủ ứ ả đ đ ươ ươ ơ
u mùa. Xa xa, ti ng chim tu hú l nh lót, ti ng ve ngân ra r trong vòm lá. Trên b u tr i cao đầ ế ả ế ả ầ ờ
r ng, nh ng cánh di u chao l n, ti ng sáo vi vu trong gió nam mát r i chi u hè… Ph i g n ộ ữ ề ượ ế ượ ề ả ắ
bó, yêu m n quê h ng sâu m n nào thì nhà th m i hình dung ra m t b c tranh mùa ế ươ đậ đế độ ơ ớ ộ ứ
hè x Hu s ng ng n nh v y. ó là nh ng mùa hè mà chàng thanh niên m i tám còn ứ ế ố độ đế ư ậ Đ ữ ườ
c s ng t do gi a gia ình, bè b n, ng bào, ng chí thân th ng.đượ ố ự ữ đ ạ đồ đồ ươ

Sáu câu-th l c bát uy n chuy n m ra c m t th gi i r n ràng, tràn tr nh a s ng. Nhi u âm ơ ụ ể ể ở ả ộ ế ớ ộ ề ự ố ề
thanh, hình nh tiêu bi u c a mùa hè c a vào bài th : ti ng ve ngân trong v n cây, lúa ả ể ủ đượ đư ơ ế ườ
chiêm chín vàng trên cánh ng, b u tr i cao r ng v i cánh di u chao l n, trái cây chín m ng đồ ầ ờ ộ ớ ề ượ ọ
ng t lành… Ti ng chim tu hú kh i u và b t nh p cho mùa hè r n rã âm thanh, r c r màu ọ ế ở đầ ắ ị ộ ự ỡ
s c, ng t ngào h ng v … trong c m nh n c a ng i tù. o n th th hi n kh n ng c m ắ ạ ươ ị ả ậ ủ ườ Đ ạ ơ ể ệ ả ă ả
nh n tinh t và khát v ng t do cháy b ng c a ng i chi n s cách m ng tr trung, yêu i ậ ế ọ ự ỏ ủ ườ ế ĩ ạ ẻ đờ
nh ng ang b quân thù t c m t t do.ư đ ị ướ ấ ự

a ng h i t ng v quá kh , nhà th tr l i v i th c t i ph phàng c a ch n lao tù:Đ ồ ưở ề ứ ơ ở ạ ớ ự ạ ũ ủ ố

Ta nghe hè d y bên lòngậ
Mà chân mu n p tan phòng, hè ôi!ố đạ

Thi h ng c kh i ngu n b t u t ti ng chim tu hú. Ti ng chim nh c nh n mùa hè và ứ đượ ơ ồ ắ đầ ừ ế ế ắ ớđế
t o nên s xao ng l n trong tâm h n thi s . C m xúc c dâng lên t ng t , t ng t nh ạ ự độ ớ ồ ĩ ả ứ ừ đợ ừ đợ ư
sóng d y, thôi thúc con ng i bit tung xi ng xích, phá tan tù ng c tr v v i cu c s ng ậ ườ ỉ ề ụ để ở ề ớ ộ ố
phóng khoáng, t do.ự

D ng nh s c nóng c a mùa hè ang r ng r c cháy trong huy t qu n ng i thanh niên yêu ườ ư ứ ủ đ ừ ự ế ả ườ
n c T H u. S c s ng mãnh li t c a mùa hè chính là s c s ng mãnh li t c a tu i tr khát ướ ố ữ ứ ố ệ ủ ứ ố ệ ủ ổ ẻ
khao lí t ng cách m ng, khát khao ho t ng, c ng hi n cho dân, cho n c.ưở ạ ạ độ ố ế ướ

Ti ng chim tu hú là ti ng g i thôi thúc c a cu c s ng i v i ng i chi n s cách m ng ang b ế ế ọ ủ ộ ố đố ớ ườ ế ĩ ạ đ ị
giam c m. Bên ngoài là t do, phóng khoáng, còn n i ây là tù túng, b c b i:ầ ự ơ đ ứ ố

Ng t làm sao, ch t u t thôiộ ế ấ
Con chim tu hú ngoài tr i c kêu!ờ ứ

Tâm tr ng au kh , u t c b t th t thành l i th th ng thi t. Cách ng t nhp b t th ng k t h pạ đ ổ ấ ứ ậ ố ờ ơ ố ế ắ ị ấ ườ ế ợ
v i các t ng có kh n ng c t và nh ng t c m thán nh truy n n c gi cái c m giác ớ ừ ữ ả ă đặ ả ữ ừ ả ư ề đế độ ả ả
u t h n cao và ni m khao khát cháy b ng mu n thoát ra kh i c nh tù ng c, tr v v i cu c ấ ậ độ ề ỏ ố ỏ ả ụ ở ề ớ ộ
s ng t do bên ngoài c a ng i thanh niên yêu n c ang b giam c m trong lao tù qu c.ố ự ủ ườ ướ đ ị ầ đế ố
Câu th ch a ng n i kh c kho i, v t vã, day d t khôn nguôi c v th xác l n tâm h n c a ơ ứ đự ỗ ắ ả ậ ứ ả ề ể ẫ ồ ủ
nhà th tr . Trong hoàn c nh y, th i kh c y, ng i c ng s n ph i t u tranh v i b n thân ơ ẻ ả ấ ờ ắ ấ ườ ộ ả ả ựđấ ớ ả
làm ch mình, v t lên nh ng n g cay nghi t ngã c a lao tù qu c, nuôi d ng ý chí, để ủ ượ ữ đắ ệ ủ đế ố ưỡ
gi v ng khí ti t và tinh th n u tranh cách m ng. ó là m t hình th c u tranh tích c c mà ữ ữ ế ầ đấ ạ Đ ộ ứ đấ ự
Bác H r t tâm c khi Ng i r i vào ch n lao tú c a T ng Gi i Th ch: Thân th trong lao, ồ ấ đắ ườ ơ ố ủ ưở ớ ạ ểở
Tinh th n ngoài lao. Các chi n s cách m ng ti n b i trung kiên c ng ã kh ng nh: Giam ầ ở ế ĩ ạ ề ố ũ đ ẳ đị
ng i khóa c chân tay l i, Ch ng th ng n ta ngh t do. (Xuân Th y).ườ ả ạ ẳ ể ă ĩ ự ủ

Ti ng chim tu hú c kêu hoài nh nh c nh t i ngh ch c nh c a nhà th , gi c giã nhà th phá ế ứ ư ắ ở ớ ị ả ủ ơ ụ ơ
tung tù ng c giành l i t do.ụ để ạ ự

Bài th Khi con tu hú làm theo th th l c bát r t phù h p v i vi c di n t tâm t nhân v t. Sáu ơ ể ơ ụ ấ ợ ớ ệ ễ ả ư ậ
câu u nh p i u thong th , t ng trong sáng, hình nh t i vui, t o nên b c tranh mùa hè đầ ị đ ệ ả ừ ữ ả ươ ạ ứ
tuy t p. B n câu th sau nh p i u thay i h n. Câu th c ng th ng nh ch a ng m t ệ đẹ ố ơ ị đ ệ đổ ẳ ơ ă ẳ ư ứ đự ộ
s c m nh b d n nén ch ch c b t tung ra. ó là tâm tr ng c a ng i chi n s cách m ng tr ứ ạ ị ồ ỉ ự ậ Đ ạ ủ ườ ế ĩ ạ ẻ
tu i ho t ng ch a c bao lâu ã lâm vào c nh tù ng c, lúc nào c ng khao khát t do, ổ ạ độ ư đượ đ ả ụ ũ ự

mu n thoát kh i b n b c t ng xà-lim l nh l o tr v v i ng bào, ng chí thân yêu.ố ỏ ố ứ ườ ạ ẽ để ở ề ớ đồ đồ

c s c ngh thu t c a bài th c t o nên t rung ng t t nh c a c m xúc k t h p v i Đặ ắ ệ ậ ủ ơ đượ ạ ừ độ ộ đỉ ủ ả ế ợ ớ
bút pháp miêu t tâm lí nhân v t v a chân th c v a tinh t . Ti ng chim tu hú ch trong m t ả ậ ừ ự ừ ế ế ỉ ộ
kho nh kh c ng n ng i ã làm d y lên t t c c nh và tình mùa hè trong tâm t ng nhà th . ả ắ ắ ủ đ ậ ấ ả ả ưở ơ
Ng i tù th u hi u c c nh ng tr trêu c a mình trong ch n lao tù ng t ng t, gi a lúc cu c ườ ấ ể đượ ả ộ ớ ủ ố ộ ạ ữ ộ
s ng bên ngoài ang n y n , sinh sôi. Ph i b t tung xi ng xích, phá tan nh ng nhà ng c h u ố đ ả ở ả ứ ề ữ ụ ữ
hình và vô hình ang giam hãm c dân t c trong vòng nô l .đ ả ộ ệ

Bài th Khi con tu hú là ti ng lòng c a ng i chi n s c ng s n tr tu i tuy ang ph i s ng trongơ ế ủ ườ ế ĩ ộ ả ẻ ổ đ ả ố
c nh lao tù nh ng v n tràn y s c s ng, s c tr , chan ch a tình yêu con ng i, tình yêu cu cả ư ẫ đầ ứ ố ứ ẻ ứ ườ ộ
s ng.ố