Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng phục vụ cho phát triển du lịch

Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : Nguyễn Thị Thoan - VH901
1

LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hải Phòng là một thành phố cảng biển có bề dày văn hóa, lịch sử. Hải
Phòng có một vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế, chính trị, an ninh, quốc
phòng, là cửa ngõ chính ra biển của các tỉnh phía Bắc và là đầu mối giao
thông trọng yếu trên con đường hàng hải Quốc tế.
Trong những năm qua Hải Phòng đã tạo được những bước phát triển
mới và những thành tựu mới về kinh tế xã hội. Riêng hoạt động du lịch Hải
Phòng đã tạo được những kết quả to lớn và những bước phát triển toàn diện,
trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước.
Lê Chân là một quận nội thành của Hải Phòng, diện tích đất tự nhiên
nhỏ song quận lại là nơi tập trung nhiều cơ sở sản xuất Công nghiệp, tiểu thủ
công nghiệp và đặc biệt trên điạ bàn quận có nhiều di tích lịch sử, kiến trúc có
giá trị nghệ thuật văn hóa tâm linh được nhà nước xếp hạng như: đền Nghè
( thờ nữ tướng Lê Chân), Đình An Biên, Đình Từ Vũ, Đình Đông An, Đình
Dư Hàng, Chùa Dư Hàng, Chùa Vẻn, Chùa An Dương, Chùa Nam Hải....mà
tiêu biểu nhất trong số đó là Đình Hàng Kênh - phố Nguyễn Công Chứ,
Phường Hàng Kênh, Quận Lê Chân.
Đình Hàng Kênh là một công trình kiến trúc mang những nét đặc trưng
tiêu biểu nhất trong các ngôi đình thế kỷ XVIII. Đặc biệt Đình Hàng Kênh
được mọi người ngưỡng mộ và yêu quí bởi là ngôi đình hội tụ, tập trung, chứa
đựng nghệ thuật điêu khắc tinh túy tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc trên
kiến trúc gỗ của các ngôi đình trong làng xã của vùng đồng bằng Bắc Bộ.
Trước nhu cầu giao lưu văn hóa của nhân dân thành phố Cảng ngày
càng rộng mở thì việc khai thác các giá trị văn hóa ở Đình Hàng Kênh để

phục vụ cho hoạt động phát triển du lịch của quận Lê Chân nói riêng, thành
phố Hải Phòng nói chung là cấp thiết. Nếu được sự đầu tư nghiên cứu có
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : Nguyễn Thị Thoan - VH901
2
chiều sâu về nội dung và tô điểm ở khu vực cảnh quan rộng lớn hiện nay chắc
chắn đình Hàng Kênh sẽ trở thành điểm du lịch văn hóa đặc sắc, thu hút du
khách trong và ngoài nước.
Đình Hàng Kênh là một di sản văn hóa quí báu cần được giữ gìn, bảo
vệ để phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc, tiêu biểu của một di sản văn hóa
cổ. Xây dựng Đình Hàng Kênh trở thành một trung tâm hoạt động bảo tồn di
sản văn hóa vật thể và phi vật thể ở Hải Phòng.
Với mong muốn đóng góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào
việc tuyên truyền, giới thiệu với du khách trong và ngoài nước về những giá
trị văn hóa của Đình Hàng Kênh, cũng như bảo tồn và phát huy những giá trị
văn hóa phục vụ cho phát triển du lịch của Quận và của Thành Phố Hải
Phòng. Em chọn Đề tài:
“ Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch”
2. Mục đích nghiên cứu
Qua việc tìm hiểu những giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh để thống kê
những giá trị về lịch sử ngôi đình, giá trị về điêu khắc, nghệ thuật kiến trúc, di
vật còn lưu lại tại đình.Từ đó nghiên cứu thực trạng khai thác các giá trị văn
hóa của đình phục vụ cho phát triển du lịch.
Trên cơ sở đó tìm hiểu nghiên cứu ở trên đề xuất một số giải pháp với
chính quyền địa phương, ngành du lịch, cũng như các ngành có liên quan của
quận trong việc khai thác và bảo tồn các giá trị của Đình Hàng Kênh một cách
có hiệu quả nhất vào mục đích du lịch, quảng bá hình ảnh đất nước con người

Việt Nam.
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu
+ Giá trị lịch sử, kiến trúc, điêu khắc, đồ thờ, di vật ở đình
+ Hoạt động du lịch tại đình
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : Nguyễn Thị Thoan - VH901
3
- Phạm vi nghiên cứu
+ Hệ thống cơ sở lý luận về du lịch, di tích lịch sử văn hóa, lịch sử hình
thành đình Việt Nam
+ Tìm hiểu về môi trường tự nhiên, kinh tế xã hội của di tích
+ Nghiên cưú nghệ thuật kiến trúc điêu khắc, lễ hội
4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp thu thập và sử lý số liêụ: Khóa luận sử dụng nguồn thông
tin từ nhiều nguồn khác nhau: Các giáo trình Nhập môn khoa học du lịch, Địa
lý du lịch,Cơ sở văn hóa Việt Nam, Đình làng miền Bắc, Tài nguyên du
lịch,...tài liệu thực địa do người viết sưu tập, phỏng vấn tại địa phương.
Phương pháp khảo sát điền dã: Trong quá trình làm khóa luận người
viết thường xuyên đến khảo sát thực tế tại đình Hàng Kênh: Quan sát, chụp
ảnh, mưu tả, phỏng vấn, đồng thời thu thập các tài liệu viết về đình Hàng
Kênh.
Phương pháp phân tích tổng hợp tư liệu
5. Bố cục khóa luận
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo,
bố cục khóa luận gồm 3 chương:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận chung
Chương 2: Giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh- Hải Phòng

Chương 3: Thực trạng và một số giải pháp khai thác giá trị
văn hóa Đình Hàng Kênh phục vụ cho phát triển du lịch.






Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : Nguyễn Thị Thoan - VH901
4

CHƯƠG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬ CỦA ĐỀ TÀI
1.1. Mối tương tác giữa du lịch và văn hóa
1.1.1. Khái niệm du lịch
Thuật ngữ du lịch trong ngôn ngữ nhiều nước bắt nguồn từ tiếng Hy
Lạp với ý nghĩa là “ đi một vòng”. Thuật ngữ này được La Tinh hóa thành
“Tornus”và sau đó thành “ Tourisme” (tiếng Pháp), “tourism” (tiếng Anh) .
Trong tiếng Việt thuật ngữ “ Tourism” được dịch thông qua tiếng Hán. “du”
nghĩa là đi chơi, “lịch” có nghĩa là từng trải.
Do hoàn cảnh( thời gian và khu vực) khác nhau,dưới mỗi góc độ khác
nhau, mỗi người một cách hiểu về du lịch khác nhau.
“Du lịch là nghệ thuật đi chơi của các cá nhân”
( Ausher)
“ Nghệ thuật đi chơi” ở đây phải chăng là sự trải nghiệm, sự tìm tòi, khám phá
những điều mới lạ, hấp dẫn của những miền đất, con người nơi họ đến tham
quan du lịch
“ Du lịch là sự mở rộng không gian văn hóa của con người”

( Viện sĩ Nguyễn Khắc Viện)
Khi đi du lịch du khách được mở rộng “ không gian văn hóa” - không gian
của sự giao lưu, tiếp xúc với nhưng miền đất mới, cùng với những nền văn
hóa khác nhau mang đậm màu sắc bản địa. Qua đó mà đời sống tinh thần
thêm phong phú, đa dạng hơn.
Theo quan niệm của nhà kinh tế học Kalfiotis thì:
“ Du lịch là sự di chuyển tạm thời của cá nhân hay tập thể từ nơi ở đến một
nơi khác nhằm thỏa mãn nhu cầu tinh thần, đạo đức, do đó tạo nên những
hoạt động kinh tế”
Ngoài ra, trong quá trình hoạt động du lịch, ngoài tiếp cận với môi
trường du khách còn phải tiếp cận với cộng đồng mới đảm bảo cho một sự
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : Nguyễn Thị Thoan - VH901
5
phát triển lâu dài, hài hòa, xiết chặt thêm tình đoàn kết, yêu thương đồng loại
ở mỗi người.
Dựa theo các cách tiếp cận ở trên, khái niệm du lịch có thể được xác
định:
“Du lịch là một dạng hoạt động của dân cư trong thời gian rỗi liên
quan với sự di chuyển và lưu lại tạm thời bên ngoài nơi cư trú thường xuyên
nhằm nghỉ ngơi, chữa bệnh, phát triển thể chất tâm hồn, nâng cao trình độ
nhận thức văn hóa hoặc thể thao kèm theo việc tiêu thụ những giá trị về tự
nhiên, kinh tế và văn hóa( I.I Pirogionic 1985)
1.1.2 Khái niệm văn hóa
Văn hóa theo ngôn ngữ cổ Trung quốc là cách gọn của “ Văn trị giáo
hóa”. Đó là căn bản đường lối trị nước của thánh nhân. Tức là cách cai trị
mang hình thức cao đẹp kết hợp với giáo hóa. “Văn” là cái biểu hiện ra bên
ngoài của sự vật, vũ trụ, nên đối lập với nó là bên trong. Đó là “chất”, là

“thực”. “Văn” là cái bên ngoài, không phải hoàn toàn tự nhiên nên có thể sửa
sang, trau dồi. Con người có thể làm cho cái chất phác tự nhiên thành có văn
vẻ, đẹp đẽ hơn. Đó là tác dụng của giáo hóa, của văn chương.
Cách hiểu văn hóa của phương Tây lại khác. Văn hóa theo phiên âm La
tinh bắt nguồn từ 2 nghĩa:
Cultus agri : trồng trọt ở ngoài đồng.
Cultus animi: trồng trọt tinh thần, nghĩa là giáo dục con người, giáo dục
bồi dưỡng tinh thần con người, giúp con người có những suy nghĩ, hành động
đúng đắn. Từ đó mà bản thân có nhng phNm cht tt p. Con ngưi ch có
th có văn hóa thông qua giáo dc  sng tt hơn, sng p hơn
Trong ting Vit, văn hóa ưc dùng theo nghĩa thông dng  ch hc
thc, li sng. Theo nghĩa rng thì văn hóa bao gm tt c, t nhng sn
phNm tinh vi, hin i cho n tín ngưng, phong tc, li sng, lao ng...
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
6
Tuy nhiên ngay c vi cách hiu rng này trên th gii cũng có hàng trăm
nh nghĩa khác nhau v văn hóa. Theo tuyên ngôn ca “ Hi ngh quc t v
chính sách văn hóa” do UN ESCO t chc 1982 ưc hu ht các nưc tham
gia nht trí, trong Final Report, Pari 1984, chương V, trang 41 “ Văn hóa với
tư cách là tổng thể các dấu hiệu tinh thần, vật chất, trí tuệ và tình cảm đặc
biệt, xác định tính cách của một xã hội hay một nhóm xã hội. ó bao hàm
không chỉ các nghệ thuật và khoa học, mà còn cả lối sống, các quyền cơ bản
của sự tồn tại nhân sinh, những hệ thống giá trị các truyền thống và các quan
niệm”.
Qua nhng nhn nh khác nhau, có th nêu ra nh nghĩa văn hóa như sau:
“ Văn hóa là một hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do
con người sáng tạo và tích lũy qua quá trình hoạt động thực tiễn, trong sự

tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên và xã hội”(7,10)
1.1.3. Tác động cuả du lịch với văn hóa
1.1.3.1. Tác động tích cực
Du lch là cu ni gia du khách vi nhng nn văn hóa, to iu kin
cho du khách ưc giao lưu, ưc hc hi, khám phá nhng nét văn hóa c
áo, hp dn ca mi a phương, dân tc, quc gia.
Du lch góp phn cho vic phc hi phát trin truyn thng văn hóa dân
tc. N hu cu v nâng cao nhn thc văn hóa trong chuyn i ca du khách
thúc Ny các nhà cung ng chú ý ti vic khôi phc, duy trì các di tích, l hi,
sn phNm th công truyn thng ca các làng ngh. Qua ó áp ng nhu cu
ca du khách và nâng cao cht lưng phc v.
N h có du lch mà cuc sng cng ng tr nên sôi ng hơn, các nn
văn hóa có iu kin giao lưu vi nhau, làm cho i sng tinh thn ca con
ngưi tr nên phong phú, a dng hơn. Sao cho “ hòa nhp” mà không “ hòa
tan”, phát trin du lch nhưng phi gi ưc “nét bn sc riêng”.

Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
7
1.1.3.2 Tác động tiêu cực
Bn cht ca hot ng du lch là giao lưu, tip xúc gia các cá nhân,
các cng ng ngưi. Chính quá trình giao tip này cũng là môi trưng  các
nh hưng tiêu cc xâm nhp vào xã hi nhanh chóng làm thay i nhng nét
văn hóa truyn thng ( nghin hút, mi dâm, trm cưp....)
Do chy theo li nhun, li ích kinh t trưc mt nên các hot ng văn
hóa truyn thng ưc trình din mt cách thiu t nhiên. N hiu nhà cung
ng du lch ã thuyt phc dân a phương thưng xuyên trình din li nhng
phong tc, l hi cho khách du lch xem. N hiu trưng hp do thiu hiu bit

v ngun gc, ý nghĩa ca các nghi thc, trò chơi trong l hi ngưi ta gii
thích sai lch. N hng hành vi k trên làm cho giá tr văn hóa ích thc ca
cng ng không ưc trân trng mà ch mang tính cht mua vui, gii trí cho
du khách. iu ó làm cho nhng giá tr văn hóa b phai m, lm dng vì mc
ích kinh t.
Du lch phát trin nhanh kéo theo vic chy theo s lưng mà không
quan tâm n “ cht lưng” sn phNm văn hóa. Trưc tiên phi k n nhng
mt hàng truyn thng ch tác làm hàng lưu nim cho du khách sn xut cNu
th, làm sai lch hình nh ca mt nn văn hóa bn a.
nh hưng ca du lch n văn hóa còn ưc biu hin qua xu hưng
thưng thy  các nưc nghèo ón khách t nhng nưc giàu là ngưi dân a
phương (nht là gii tr) ó là: h thay i cách sng , chi b văn hóa truyn
thng, hc theo “ mt ” ca du khách (áo qun màu sc lòe lot, trong ngôn
ng dan xen ting Tàu, ting Tây...). N hìn chung theo thi gian thái  nim
n, mn khách ca ngưi dân a phương ã thay bng thái  th ơ, vì li ích
kinh t là trên ht. Quan h tình cm gia du khách và ngưi dân a phương
ngày càng “ngui lnh”. i a s du khách ưc ón tip vi nghi l “xã
giao”, qua quan h mua bán.
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
8
Du lch có tác ng mnh m n văn hóa. Trên cơ s hn ch nhng
nh hưng tiêu cc và phát huy nhng th mnh, nhng nét riêng ca mi nn
văn hóa. Du lch s to iu kin, môi trưng thun li  văn hóa thêm m
à bn sc dân tc, thêm phong phú, a dang hơn. T ó lan ta và có sc
cun hút hp dn du khách tìm tòi, khám phá, nghiên cu. Du lch như “nhp
cu”, qung bá văn hoá n vi mi ngưi.
1.1.4. Vai trò của du lịch với việc phát triển văn hóa

Du lch có vai trò quan trng vi vic phát trin văn hóa. Du lch to
nên “ ưng truyn” giao lưu văn hóa gia các nn văn hóa, vùng lãnh th,
quc gia vi nhau. Giao lưu  cùng phát trin trên nn tng văn hóa truyn
thng ca dân tc.
Du lch giúp nâng cao dân trí, bi “ i mt ngày àng hc mt sàng khôn”.
Mi cuc vui, mi chuyn tham quan du lch giúp cho du khách nâng cao vn
hiu bit, kinh nghim cuc sng, m mang vn kin thc v văn hóa. N hn
thc thay i s quyt nh hành vi, ng x ca con ngưi vi xã hi, vi văn
hóa. T ó con ngưi s tác ng tích cc tr li bng nhng hành ng tích
cc, tip thu nhng tinh hoa văn hóa, bài tr mê tín d oan, nhng quan nim
c h, lc hu. Hình thành cho bn thân mt li sng văn hóa lành mnh, giúp
ích cho gia ình và xã hi.
Du lch ngày càng phát trin, ưc coi như mt ngành kinh t mũi nhn
ca mi quc gia. Doanh thu do du lch mang li to cơ s cho vic u tư
vào hot ng văn hóa ( trùng tu di tích, khôi phc làng ngh, ào to nhân
lc...).N h có s u tư tha áng mà nhiu truyn thng văn hóa, các di tích
lch s, l hi, làng ngh...ưc bo lưu, phát huy trên cơ s k tha nhng
tinh hoa văn hóa truyn thng.
Du lch làm thay i b mt văn hóa. Mi nn văn hóa khi ưc giao
lưu, tip xúc vi nhau s có s giao thoa, tip bin văn hóa. T ó to nên
nhng nn văn hóa a dng, mang nhng màu sc c áo, hp dn du khách.
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
9
Qua du lch,du khách bn phương có dp hiu hơn v t nưc, con
ngưi và c bit hơn c là văn hóa bn a. Du lch lúc này như mt “S gi”
hòa bình, hu ngh. ưa con ngưi xích li gn nhau hơn, c kt cng ng
và tương tr ln nhau.

Du lch ngày càng phát tin s hình thành nhng “im n an toàn và
thân thin”. Mun cho “ Ting lành n xa” thì vai trò ca ngưi làm du lch
là rt quan trng. Con ngưi nào cht lưng sn phNm ó. Hưng dn viên du
lch là hình nh u tiên mang n nhng cm nhn ban u v hình nh t
nưc, con ngưi nơi h n du lch. Du khách t phương xa n thưng mun
tìm hiu, khám phá cuc sng, nn văn hóa ca t nưc nơi h n tham
quam, du lch. Qua ó tìm km cho mình nhng cm nhn mi l, c áo và
thú v. Hưng dn viên chính là cu ni du khách vi ngưi dân bn a, văn
hóa bn a .
Du lch như mt “nhp cu” ni du khách vi văn hóa. Du lch ưa văn
hóa lên tm cao mi, giúp bo lưu nhng tinh hoa văn hóa truyn thng  li
cho muôn i sau.
1.2. Du lịch văn hóa
Du lch văn hóa là loi hình du lch mà  ó con ngưi ưc hưng th
nhng sn phNm văn hóa ca nhân loi, ca mt quc gia, mt vùng hay mt
dân tc.
Hot ng du lch văn hóa din ra ch yu trong môi trưng nhân văn
và tp trung khai thác tài nguyên du lch nhân văn.
1.2.1 Tài nguyên du lịch nhân văn
TN DL nhân văn là nhóm tài nguyên có ngun gc nhân to (do con
ngưi to ra). TN DL nhân văn gm: TN DL nhân văn vt th và TN DL nhân
văn phi vt th. TN DL nhân văn vt th gm: Các di sn văn hóa th gii, các
di tích lch s văn hóa và các công trình ương i, các vt k nim, các c
vt quý và bo vt quc gia.
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
10
TN DL nhân văn phi vt th: Các kit tác di sn văn hóa truyn ming

và phi vt th ca nhân loi, ngh thut sn xut hàng th công truyn thng,
l hi, văn hóa Nm thc, văn hóa ngh thut, tôn giáo, phong tc tp quán, các
phát minh sáng kin, văn hc dân gian...
1.2.2 Di tích lịch sử văn hóa
1.2.2.1 Khái niệm
DTLS văn hóa là công trình xây dng, a im và các di vt, c vt,
bo vt quc gia thuc công trình, a im ó có giá tr lch s, văn hóa,
khoa hc . ( Lut Di Sn Văn Hóa năm 2001)
1.2.2.2 Đình
ình là mt công trình kin trúc lch s văn hóa tiêu biu, là “ôi mt”
ca làng.
“ Trúc xinh trúc mọc đầu đình
Em xinh em đứng một mình cũng xinh”

“ Bao giờ rau diếp làm đình
Gỗ lim ăn ghém thì ta lấy mình”
N gôi ình gn bó vi t quê, tình quê, vi ngưi dân a phương t
bao th h cha ông. N gôi ình chính là biu tưng cho văn hóa làng Vit.
N gôi ình là mt ngôi nhà công cng ca làng, là “b mt” ca làng xã. Mi
thành viên trong làng u phi có trách nhim óng góp, cùng nhau xây dng
ình làng.
“Trống làng nào làng ấy đánh
Thánh làng nào làng ấy thờ”
Mi làng u chia theo nhng xut inh, mi xut inh phi óng góp
cho làng  xây dng ình, tham gia các công vic chung. ình là biu tưng
cho c làng, là nim t hào chính áng ca tt c mi thành viên trong làng.

Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
11
* Lịch sử nguồn gốc đình làng
T lâu ri, giá tr ca ngôi ình làng Vit ã dưc ca ngi. Tuy nhiên
v lch s ngun gc ca nó thì li ny sinh nhiu ý kin, quan nim rt khác
nhau.
N hiu ngưi i tìm gc gác ca ình làng t nhng dng kin trúc cng
ng thi nguyên thy và cho rng nó là hu thân ca kiu nhà Rông. Ý kin
này ã ưc công nhn trong mt thi gian dài.
Có ngưi xut phát t nghĩa “dng li” ca ch “ ình” mà cho rng
ình làng có ngun gc ình Trm, Dch ình, Quán ình. N goài ra còn khá
nhiu ý kin khác na nhưng mi ý kin ch tp trung vào mt khía cnh c
th mà chưa gii quyt ưc toàn din vn .
Tr li vn  lch s, kin trúc có tên gi là ình vi chc năng làm
nơi ngh ngơi, có l ã t rt sm, khi ngưi Vit t vùng ven chân núi tin
xung khai phá ng bng Bc B. Kin trúc ca ngôi nhà này chc chn
cũng ch ơn gin như hình nh hu thân ca nó mà ngày nay còn gp ây ó
 mt vài nơi thuc Bc B và Bc Trung B. Thông thưng, ó là mt ngôi
nhà ba gian ( hoc có Chái hoc tưng hi bít c) nm dưi bóng mt cây
ln, bên v ưng hoc gia cánh ng. Là nơi trú ng ca ngưi nông dân i
làm ng, hay khách b hành tránh mưa, trn nng. Có ình có quán
hàng(ch yu là hàng nưc). Tt c các ngôi ình dng này thưng luôn ưc
tu sa, vì vy ti nay không có mt kin trúc nào thuc dng này có niên i
trưc th k XIX. N iên i xut hin ca loi hình kin trúc này ch yu da
trên qui lut dân tc hc, nhưng mun nht là dưi thi Trn, nó ã rt ph
bin. i Vit S Ký Toàn Thư-1967,chép :“ Thượng Hoàng xuống chiếu
rằng, trong nước, phàm chỗ nào có Đình Trạm đều phải tô tượng phật để thờ.
Trước là tục nước ta vì nắng mưa nên làm nhiều đình để cho người đi đường
nghỉ chân, trát vách bằng vôi trắng gọi là Đình Trạm”.
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng

phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
12
Mt loi kin trúc khác cũng ưc gi là ình nhưng mang mt chc
năng hơi khác, ó là: Dch ình. Du vt vt cht ca kin trúc này còn thy
 khu di tích C ô Hoa Lư - N inh Bình, cnh ng Thiên Tôn. Tương truyn
vào thi inh và Tin Lê(968-980 và 980-1009) s gi các vùng và các lân
quc thưng i thuyn v kinh ô, nên ngh ti Dch ình này trưc khi ưc
vào b kin. Tuy vy, t nhng căn c trên cũng ch có th suy lun rng Dch
ình là tin thân ca loi kin trúc Quán S v sau.
Mt dng ình khác dùng làm nơi yt các văn bn pháp lnh tr dân,
tiêu biu là ình Qung Văn do vua Lê Thánh Tông cho dng vào thi Hng
c ca th k XV. ình tr thành công s nhà nưc “tiu triu ình”. Tóm
li, c ình Trm, dch ình hay ình Qung Văn u không mang tư cách
ca mt kin trúc tôn giáo, tín ngưng như ình làng sau này. Tuy nhiên, hin
chưa có  tư liu  ph nh cũng như khng nh s chuyn bin ca các
kin trúc y thành các kin trúc công cng ca làng xã vi hai chc năng cơ
bn là th Thành Hoàng và nơi ban b chính lnh ca triu ình.
*Chức năng của đình làng
- Chức năng tôn giáo
Là nơi th Thành Hoàng làng, nhân vt linh thiêng, v thn bn mnh
ưc suy tôn cao nht ca làng xã. Lch s văn hóa cho bit thành hoàng là
mt biu tưng c xưa, có gc t Trung Hoa, i din cho mt tòa thành ln
có hào bao quanh.  âu xây thành, ào hào  ó có Thành hoàng làng. Tín
ngưng này lưu truyn sang Vit N am, ưc các triu ình phong kin phng
theo. Tuy vy nh hưng ca vic th thn cai qun thành trì  nưc ta không
sâu m và không kéo dài. Chng bao lâu nhân dân lao ng suy tôn làm
thành hoàng làng xã là “Thiên thn”(ngưi tri), như Thánh Gióng-(Phù
ng Thiên Vương) là ngưi có công ánh gic cu nưc, hay như: Ch

ng T, mu Liu Hnh...Thiên thn ưc sc phong là “Thưng ng
Thn”. Có khi Thành hoàng Làng là N hân Thn( hay Phúc Thn)- là nhân vt
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
13
lch s, anh hùng dân tc, có công vi dân vi nưc: Trn Hưng o, Hai Bà
Trưng..hay là nhng ngưi dy dân mt ngh gì ó, ngưi có công khNn
hoang, lp làng.(N guyn Công Ch lp ra 2 huyn Kim Sơn và Tin Hi
thuc N inh Bình và Thái Bình). “ N hân Thn” là ngưi có tht, và ưc sc
phong là “ Trung ng Thn”.
N hiu trưng hp thn làng không ưc phong Thành hoàng mà vn
ưc th như Thành Hoàng. ó là nhng ngưi vn là: tr em, ngưi ăn
mày,ăn trm, ngưi mù, ngưi gp phân...S dĩ nhng ngưi này ưc th vì
h cht vào gi thiêng, ã ra oai (gây ha hon, dch bnh..) khin cho dân
làng n s nên phi th. Tri qua các triu i phong kin “D Thn” u b
rè bu, chê bai nhưng tt c chính quyn phong kin u không dám ph nh.
Hàng năm nhà nưc u phi có sc phong cho “D thn” là “ H ng
Thn”. Chng t rng nhà nưc buc phi tôn trng tín ngưng ca ngưi
dân. Làng nào không có thn  th thì th tm v Th Thn bn th.
- Chức năng hành chính
N gày xưa chưa có nhà văn hóa nên mi công vic u din ra  ình
làng. Trong làng lp ra nhng hương ưc- là nhng văn bn dưi lut ca mi
làng. Có làng có hương ưc tích cc, có làng hương ưc li pha nhng iu
mê tín d oan, có khi li khác vi iu l ca nhà nưc, “ phép vua thua l
làng” là vy !
ình làng là nơi hi hp, bàn vic làng, x kin, pht v, nơi làm vic
ca các chc dch, hào lý.
- Chức năng văn hoá

ình là nơi tin hành các l hi, các sinh hot văn hóa làng xã – nơi
“hi hè ình ám”. Qua l hi mi ngưi bit ưc lch s ca làng, qua ó
tip thu và k tha nhng truyn thng quí báu ca làng. n hi  tham gia
vào các sinh hot văn hóa như: hát chèo, hát úm, din tung, chơi c tưng,
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
14
thi u vt, kéo co...Mi ngưi u háo hc, nô nc trong ngày hi, làng xã
tưng bng, vui v, mi ngưi thêm gn kt.
* Kiến trúc đình làng
Kin trúc ình làng có mt s kiu ph bin như:
- Kt cu ch nht “_” : kt cu mt tòa i ình có 5 gian hoc 7 gian 2 chái.
n th k XVII ngưi ta ưa thành hoàng vào th, xut hin tc th thn.
Cu trúc ch “_” b phá v và phát trin thành kt cu ch “N h”, ch “inh”
và ch “ Công”.
- Kt cu ch nh gm 2 phn: i ình và hu cung
- Kt cu ch “inh” gm: i ình và hu cung
- Kt cu ch “Công” gm : i dình, ng mung và hu cung.
* Cảnh quan, không gian
Th t ình làng bao gi cũng dng trên mt mt bng tương i cao.
Theo “ phong thy” nó thưng  trên lưng, trên trán các linh vt tàng Nn trong
lòng t hay  mt th t “t linh, t phúc”. ình làng dng cao nên mang
yu t Dương.  cân bng, thưng có ging tròn hoc h bán nguyt hay
mt dòng chy (mang yu t Âm)  phía trưc ình. Bi theo quan nim xưa
âm dương phi luôn cân bng và hài hòa.
Hưng ình làng ch quay theo hưng N am hoc Tây. Hưng N am là
hưng ca thn linh, là hưng ca Bát nhã( trí tu). Mt s ình quay v
hưng Tây cũng là  phù hp vi qui lut Âm Dương mà trưng tn.

* Giá trị về kiến trúc
ình làng là mt công trình kin trúc truyn thng, ưc to nên bi
mt b khung g ưc kt cu chc chn. ình làng th k XVI, XVII, XVIII
bao gi cũng có sàn ình.ình làng phân theo nhiu cp, th hin dưc các
th bc trong xã hi phong kin xưa. H thng sàn cao khong 70-90cm lát
ván dày kín các gian t hu, ch cha li gian chính gia( gi là gian lòng
thuyn). Cho nên ngưi ta thưng nói “Đình làng là hậu duệ của những ngôi
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
15
nhà sàn trên trống đồng”. N gôi ình làng gi li truyn thng nàn xưa  li-
ình bao gi cũng phi có sàn.
ình làng có kin trúc m, không bao gi có tưng gch bao quanh.
Ca ra vào ca ình là ca bc bàn( là ca có th tháo ra trong nhng ngày
hi)
Mái ình làng thưng ln, làm hơi nóng b hút lên nh, làm mát lòng
nhà. Mái ình càng to nng thì sc nén xung các chân ct càng ln và b
khung càng phi vng chãi. Bi vy nhìn t xa, ngôi ình bao gi cũng có
dáng mt b mái  s gi lên nhng hàng chân ct vng chãi. Hiên rng,
thp trùm xung hè va ngăn nóng va chn ưc nưc mưa ht vào làm mc
chân ct. Mái ình thưng np ngói mũi hài. Bn góc ca mái là bn u ao
cong vút có tác dng làm cho cm xúc nng n ca mái ình nh nhàng và
thanh thoát hơn.
B nóc có “ Lưỡng long chầu nguyệt” th hin ưc mơ “mưa thun
gió hòa”, cây ci tt tươi, mùa màng bi thu ca cư dân nông nghip. B di
có hình con thú bn chân, kin trúc c gi con vt ó là “ con xô”, làm cho
mái ình trông p và sinh ng hơn. n u ao có hình Rng Phưng kt
hp vi nhau.

Kin trúc ình làng bao gi cũng l. Gian gia th cúng, hai gian bên
ăng i vi nhau( gi là 2 chái). Bên trong kin trúc ình làng th k XVI,
XVII, XVIII có thc kin trúc ơn gin, có truyn thng là kt cu b khung
g, b rng ca ình t 4 n 6 hàng chân ct. Mi ct cách xa, không có gii
hn, tùy theo tng ình. Thc kin trúc ã xut hin vào thi Trn, u thi
Lê là “Giá chiêng chồng rường”. Gm 2 ct chính  gia gi là ct cái, hai
ct ngoài là ct quân, ct ngoài cùng là ct con. Xà ni trên nh ct cái là câu
u( hay quá giang). Trên câu u là giá chiêng, ni ct cái vi ct quân là xà
nách. Gi lên xà nách là các con rưng. N hng con rưng giá  mái con
rưng n chng lên con rưng gi là “chng rưng”. Sang thi Hu Lê gi là
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
16
“giá chiêng kẻ truyền”. Kin trúc ình làng ưc gn kt khéo léo bng mng
và mt s k thut khác mt cách vng chãi, t nhiên và ưc chm khc
bng nhng ha tit tinh vi, mang tính cht ngh thut cao.
* Giá trị điêu khắc
ình làng ưc chm ch bng nhiu hoa văn trang trí sinh ng, giàu
tính ngh thut. Th hin cuc sng sinh hot làng quê: Cnh lao ng( i
cày, chăn trâu, i săn...), cnh sinh hot làng xã ( cõng em, cho con bú, mi
tru, ánh ghen...), cnh hi hè ( ánh vt, chi gà, ánh c...). N goài ra còn
phi k n  tài “ T linh” ( long, ly, qui, phưng) xut hin t thi Hu Lê
ti nay. ó là “Rng , phưng àn”, xut phát t tín ngưng phn thc, có
rng b, rng m ln nht ri n nhng con rng con xung quanh.
Thông qua nhng hình tưng chm khc, ình làng ã lưu li nhiu
pho tưng, hình nh tiêu biu ca ngưi Vit. Biu hin cho tính cách và bn
sc dân tc. N hng hình nh iêu khc này không ln vi nhng hình nh
iêu khc ca dân tc khác, phn ánh rõ nét tâm hn ca con ngưi t Vit.

ình làng là mt sn phNm ca văn hóa dân tc Vit. Thông qua kin trúc và
ngh thut iêu khc mà nó biu hin, các ngôi ình ã phn ánh rt rõ ting
nói ương thi. ó là ưc vng, là khao khát mt cuc sng m no trong mt
xã hi yên bình, thái hòa.
1.2.3 Lễ hội
L hi là mt sinh hot văn hóa mang tính cng ng, din ra trên mt
a bàn dân cư, trong mt thi gian và không gian xác nh. N hm nhc li
mt s kin, mt nhân vt lch s, hay mt huyn thoi. ng thi biu hin
s ng x văn hóa ca con ngưi vi thiên nhiên, thn thánh, con ngưi trong
xã hi. N i dung ca l hi: phn l và phn hi.



Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
17
1.2.3.1.Phần lễ
ưc gii thích theo nghĩa ghi trong T in ting Vit là nhng nghi
thc tin hành nhm ánh du hay k nim mt s vt, mt s kin nào ó có
ý nghĩa.
Bn cht ca l hi là nhng nghi thc. Trong phn l các nghi thc
u toát lên nhng yu t mang tinh cht linh thiêng, huyn bí. Hưng n
nhng nhân vt lch s văn hóa, hi t nhng phNm cht cao p.
L biu hin lòng tôn kính ca con ngưi trưc thn linh, lc lưng
siêu nhân nói chung, Thành Hoàng làng ưc tôn th nói riêng. Phn ánh
nhng nguyn vng, ưc mơ chính áng ca con ngưi trưc cuc sng khó
khăn mà bn thân h chưa có kh năng ci to.
L là hình thccon ngưi  t nhng mong ưc, nguyn vng ca

mình lên thn thánh, giúp cân bng i sng tâm linh, tình cm.
N ghi l to thành nn móng vng chc, to nên yu t văn hóa linh
thiêng, mt giá tr thNm m i vi toàn th cng ng ngưi i hi trưc khi
chuyn sang phn hi. L chính là “phn o” ca con ngưi, chi phi mi
suy nghĩ và hành ng ca con ngưi.
L trong l hi là h thng liên kt có trt t, cùng h tr nhau, thưng
gm : L rưc nưc, l mc dc, t gia quan, ám rưc, i t, l túc trc, l
hèm.
1.2.3.2. Phần hội
Là hot ng có ông o mi ngưi tham d to ra nhng nim vui.
Trc tip tham gia vào l hi, ngưi ta mi tht s hòa quyn vào nim vui
chung ca l hi, tìm thy nhng gi phút vui v và có nhng n tưng p,
k nim khó quên.
N u như l là mt h thng có tính qui phm nghiêm ngt, ưc c
hành  chn ình chung thì trái li hi là mt sinh hot dân dã, phóng khoáng
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
18
din ra trên bãi sân  dân làng và du khách thp phương có th cùng bình
ng d hi, vui hi.
Hi là h thng trò chơi, trò din rt phong phú, a dng. ó là nơi thu
hút toàn b các hot ng ngh thut,vui chơi, gii trí và là nơi thi th các tài
năng: thi thi cơm, làm bánh, trò ánh vt, hát quan h,....
Trong l hi không th thiu phn hi, vì hi là  vui chơi tha thích,
thoi mái. N ó không ràng buc bi nhng l nghi, tôn giáo, ng cp, tôn giáo
và tui tác. Hơn na, sau nhng ngày tháng làm ăn bươn chi vt v, nhng lo
toan thưng nht bn b, vn vt ca cuc sng nơi thành th hay nông thôn,
không ch có dân làng mà du khách i hi cũng ón ch ngày hi như mt

“tin vui”.
“ Vui xem hát, nhạt xem bơi, tả tơi như xem hội”
N goài vui chơi, gii trí , gp g bn bè, mi ngưi v d hi u cm nhn
mình ưc thêm mt cái gì na. ó có th là iu may hay “lc hi”, hay ch
ơn gin là nhng tràng cưi sng khoái như mt liu thuc b, mt s khi
u cho mt năm mi may mn. Chính vì vy mà hi bao gi cũng rt ông,
rt nhn nhp và rt thu hút.
N u l là phn tín ngưng, là phn th gii tâm linh, phn “o”,
thì“hi” là i sng văn hoá, là “phn i” ca con ngưi. L hi là mt nét
p trong văn hóa Vit, th hin tâm hn ngưi dân t Vit.
* Thời gian lễ hội
T lâu trong dân gian ã có câu:
“Tháng giêng là tháng ăn chơi
Tháng hai cờ bạc
Tháng ba hội hè”
Là nhng ngưi làm nông nghip truyn i, khuôn thi v theo mùa
mưa nng nên ã t lâu hình thành  h mt quan nim chu kỳ thi gian khép
kín ca nông lch. L hi thưng ưc t chc vào thi im ca s chuyn
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
19
tip gia hai mùa, ánh du s kt thúc ca chu kỳ lao ng, chuNn b bưc
sang mt chu kỳ mi. L hi tp trung nht vào mùa xuân, ngoài ra còn có hi
thu, có câu “Xuân thu nh kì” gn lin vi “hi hè ình ám”.
L hi thưng tp trung vào mt thi gian ngn, có l hi ưc tin
hành trong mt, hai tháng (l hi chùa Hương) nhưng cũng có l hi ch din
ra trong vài ngày.
* Không gian lễ hội

L hi không tách ri các di tích lch s văn hóa, di tích và l hi là cp
ôi i lin nhau, an xen vi nhau. Các l hi thưng ưc t chc ti nhng
di tích lch s văn hóa. L hi “thi hn” cho di tích bi di tích là kt tinh
“dng cng”, còn l hi là cái “hn” và nó chuyn ti truyn thng n cuc
i  “dng mm”. Qua l hi mà mi ngưi bit n di tích nhiu hơn, tăng
thêm vn hiu bit. T ó có ý thc trân trng, phát huy nhng giá tr truyn
thng, lưu truyn cho mai sau.
*Qui mô của lễ hội
Các l hi có qui mô ln, nh khác nhau, có l hi din ra trên a bàn
rng, có l hi ch bó gn trong mt a phương nh. Qua ây chng t “sc
hút” ca l hi vi du khách. L hi càng c áo, hp dn, m à bn sc,
din ra trong thi gian dài s thu hút du khách n tham gia, tìm hiu
1.2.4. Vai trò của các Di tích lịch sử văn hóa và Lễ hội với hoạt động du
lịch
Các DTLSVH và l hi ưc hiu như mt giá tr nn tng, mt tài sn
ca quá kh dành dm cho hin ti và tương lai. Bên cnh các giá tr v mt
tín ngưng tâm linh i vi i sng ca cng ng, các DTLSVH, l hi còn
có vai trò to ln vi s phát trin ca hot ng du lch ca mt a phương,
mt t nưc.
Các DTLSVH là các công trình kin trúc có giá tr lch s văn hóa
như: ình, chùa, nghè, miu. ó là nhng di sn văn hóa cha ng c mt
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
20
thi kỳ lch s anh hùng ca dân tc, cha ng nhng giá tr tôn giáo, tâm
linh ca tng vùng min, tng giai on lch s, là nơi tưng nh, t ơn các
bc Thn linh, các v Thành Hoàng, các Anh hùng dân tc.
Các DTLSVH Nn cha nhng nét p văn hóa ca con ngưi t

Vit, tr thành không gian văn hóa cho nhân dân. Trong nhng ngày hi
truyn thng, ó là nơi h th hin nhng nghi thc bày t lòng thành kính, t
ơn ca mình ti các bc thn linh, cu mong mt mt sng m no, hnh phúc.
Du khách khi n vi các DTLSVH là n vi quá kh xa xưa, ưc
tham quan di tích  ri chiêm nghim, tìm hiu và nghiên cu. Sc hút ca
DTLSVH là vô tn, òi hi s say mê, tìm hiu, khám phá ca mi du khách.
Có th nói DTLSVH có vai trò quan trng trong hot ng du lch, c bit là
du lch văn hóa. n vi mi DTLSVH là n vi mt cng ng dân tc vi
nhng nét văn hóa, bn sc riêng, ưc hòa mình trong “Văn hóa bn a” ,
ưc khám phá nhng “nét riêng”, c áo. T ó thêm yêu mn mnh t,
con ngưi cùng vi các DTLSVH.
L hi là mt loi hình văn hóa, mt tác phNm văn hóa ca con ngưi
t Vit. Là nhu cu không th thiu ưc trong tư duy, i sng tinh thn
ca nhân dân. Chính vì vy l hi t góc  xã hi hc nói theo Emile
Durkheim “ Đã trở thành một hiện tượng xã hội” hay nói theo Macxayber là
“ Một hành động xã hội có ý nghĩa xã hội học cực kì lớn”.
L hi là mt kho lch s khng l,  ó tích t vô s nhng lp
phong tc, tín ngưng,văn hóa, ngh thut, và các s kin xã hi, lch s quan
trng ca dân tc. L hi là bo tàng sng v các mt sinh hot văn hóa tinh
thn ca ngưi Vit.
“Lễ hội là cuộc đời thứ hai bên cạnh cuộc đời thực”
“Cuc i th hai” là khát vng ca con ngưi ti mt cuc sng hnh phúc,
m no trong tương lai bên cnh “cuc i thc”- cuc sng vt v “ mt nng
hai sương”. n hi là n vi không khí, môi trưng mi, va linh thiêng
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
21
va rt thc. Con ngưi n vi l hi là tr v vi ci ngun, là dp cu kt

cng ng, nâng cao các mi quan h, là dp  ngưi ta vui chơi, gii trí sau
nhng mùa v lao ng vt v. L hi có sc hp dn ln vi mi ngưi bi
“Vui như hi”, “T tơi như xem hi ”.
Càng ngày ngưi ta càng ý thc ưc rng các DTLSVH và L hi
chính là “Gia tài to ln” mà các th h i trưc  li cho chúng ta. Mi quá
kh u là nn tng ca tương lai. Vì vy hôm nay chúng ta ang tha hưng
và phát huy nhng di sn quí báu ca cha ông, trong ó có nhng giá tr thNm
mĩ và nhân văn ca các DTLSVH và L hi. Gi gìn “ bn sc dân tc”  to
nên nhng nét c áo riêng là công vic ca mi ngưi.


















Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
22


TIỂU KẾT CHƯƠG 1
Du lch là cu ni du khách n vi tri thc nhân loi  có s hiu
bit v nhng lĩnh vc, nhng nn văn hóa khác nhau.
Tài nguyên du lch ưc coi là mc ích i du lch ca du khách, là
nhng ngun lc quan trng, mang tính quyt nh s phát trin ca ngành du
lch. TN DL là cơ s  hình thành, phát trin các h thng lãnh th du lch.
Các công trình kin trúc, DTLSVH, Danh lam thng cnh, Văn ngh dân
gian, L hi truyn thng, Di sn vt th và phi vt th khác ã và ang ưc
khai thác có hiu qu  phc v cho phát trin du lch.
Du lch văn hóa ang tr thành loi hình du lch có sc hp dn du
khách bi nhng giá tr nhân văn Nn cha trong mi nn văn hóa, mi min
t. Du lch s ưa du khách n tham quan, tìm hiu và khám phá.












Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
23

CHƯƠG 2 : GIÁ TRN VĂ HÓA ĐÌH HÀG KÊH
2.1 Môi trường tự nhiên – kinh tế xã hội của di tích đình Hàng Kênh
2.1.1 Điều kiện tự nhiên
2.1.1.1 Vị trí địa lý
Qun Lê Chân là mt qun ni thành nm trong thành ph Hi Phòng.
Phía ông giáp qun N gô Quyn và huyn Kin Thy, phía N am giáp qun
Kin Thy, phía Tây giáp qun Kin An và huyn An dương, phía Bc giáp
qun Hng Bàng.
Din tích t nhiên hin nay ca qun là 1240 ha( 12,4km
2
). So vi
trưc khi iu chnh a gii hành chính din tích t nhiên có tăng lên 3 ln.
N goài din tích 4,2 km
2
thuc 12 phưng cũ ã ưc ô th hóa, qun còn
8,2km
2
thuc 2 phưng mi sát nhp hin ang trong quá trình ô th hóa
nhanh. Quĩ t này là cơ s vt cht quan trng và thun li  chuyn i cơ
cu kinh t, cơ cu u tư và t chc li không gian kinh t xã hi ca qun
theo hưng ô th hin i.
2.1.1.2 Khí hậu, thủy văn, sông ngòi
Qun Lê Chân nm trong vùng ng bng Bc B ven bin, có khí hu
nhit i gió mùa. T tháng 5 n tháng 10 hàng năm, lưng mưa nhiu, gây
ngp lt mt s tuyn ưng giao thông trong qun. T tháng 11 n tháng 4
năm sau, chu nh hung ca gió mùa ông bc, kèm theo mưa phùn làm nh

hưng không nh n hot ng sn xut kinh doanh, dch v.
Bao quanh trên a bàn qun có 5,5 km sông Lch Tray. ây là tuyn
giao thông ương thy thun li cho tàu có trng ti dưi 500 tn hot ng,
cũng như to iu kin thun li cho vic phát trin du lch, dch v dc sông
Lch Tray.
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
24
Trên a bàn qun có 17 h và m ln nh, vi tng din tích mt
nưc hơn 75 ha. c bit có tuyn kênh An Kim Hi và tuyn kênh Tây N am
chy qua a bàn qun.
2.1.2. Dân cư, kinh tế xã hội
N gày 20/12/2002 Th tưng Phan Văn Khi ã ban hành ngh nh
106/2002/N _CP v vic iu chnh a gii hành chính qun Lê Chân. Theo
ó, quyt nh sáp nhp nguyên trng din tích t nhiên và dân s ca 2 xã
Vĩnh N im và Dư Hàng Kênh thuc huyn An Hi vào qun Lê Chân. Thành
2 phưng Vĩnh N im và Dư Hàng Kênh thuc qun Lê Chân. Vic m rng
din tích, không gian trên ã to iu kin thun li cho qun Lê Chân phát
trin kinh t xã hi hơn. Tng dân s toàn qun tính n 31/12/2007 là
198.500 ngưi. Lê Chân là qun có mt  dân s trung bình cao nht thành
ph Hi Phòng 15.653 ngưi / km
2
.
Qun lê chân là nơi tp trung nhiu cơ s sn xut công nghip, tiu th
công nghip. Th mnh y chính là ng lc giúp Lê Chân vưt qua mi khó
khăn và phát trin mnh m vi tc  GDP bình quân luôn  mc 2 con s
trong nhièu năm qua ( 25-31%). ó là mt kỳ tích không ch vi Hi Phòng
mà vi nn kinh t c nưc.

Thành công y có l xut phát t nhn thc úng n ca chính quyn
a phương nơi ây khi thy vai trò ca sn xut công nghip tiu th công
nghip dưi s phát trin kinh t. Vì th trong nhng năm qua UBN D qun
Lê Chân luôn to iu kin thun li, khuyn khích u tư, m rng sn xut
kinh doanh hai lĩnh vc “xương sng” này. Cơ cu kinh t ca qun là: công
nghip chim 35%, thương mi chim 30%, dch v là 35%.
Trên a bàn qun hin nay có 450 doanh nghip tư nhân, 78 hp tác
xã, xí nghip và 3000 h kinh doanh cá th. Vi 47 d án có tng giá tr u
tư là 105 t ng, ã mang li din mo mi cho qun. Trong ó phi k n
nhng d án tiêu biu như:
Khai thác giá trị văn hóa của đình Hàng Kênh –Hải Phòng
phục vụ cho phát triển du lịch

Sinh viên : N guyn Th Thoan - VH901
25
* N hà máy giy xut khNu, công xut 3 triu ôi / năm, tr giá
u tư 29 t ng. ca công ty TN HH Vn t
* Xưng sn xut giy Dupex ca hp tác xã M Hương, tr giá
u tư 14 t, công xut 4000 tn/ năm
* N hà máy bao bì PP ca xí nghip N gc Quyn, tr giá u tư
10 t, công xut 13 triu bao / năm
N hng nhà máy xí nghip này sau khi hoàn thành và i vào hot ng s góp
phn to ra nhng ngành hàng th mnh trong cnh tranh, phát trin kinh t
ca qun như: cơ khí,  g, bao bì, sn xut giy.... Hin nay h thng doanh
nghip này có tng s vn ăng ký sn xut, kinh doanh là 215 t, vi mc
thu nhp n nh, góp phn gii quyt nhiu vn  xã hi (c bit là vic
làm)
2.1.3. Tài nguyên du lịch nhân văn
Lê Chân vn ni ting là mt t anh hùng vi tinh thn qut khi, ý trí
u tranh anh dũng, kiên cưng. Trong lch s hình thành và phát trin, ngưi

dân Lê Chân ã có nhiu óng góp tích cc, to ln vào s nghip gii phóng
và bo v t quc. N ăm 2000 qun Lê Chân ưc nhà nưc công nhn là
“Anh hùng lc lưng vũ trang nhân dân”. Vùng t Lê Chân gn lin vi
truyn thng lch s nhng năm u công nguyên, thi Hai Bà Trưng, v
ngưi con gái tài sc “N  tưng Lê Chân” có công ánh ui quân xâm lưc
N am Hán( 40-43), lp lên làng Vn ( An Biên)
Bên cnh truyn thng lch s hào hùng , Lê chân còn là mnh t giàu
truyn thng văn hóa. N ét p y dã ưc ghi chép, phn ánh qua nhiu văn
bia, di tích còn li n ngay nay.  phưng N im N ghĩa hin còn lưu gi bia
“ Văn hi bi kí” (to năm 1782) ghi chép vic óng góp, xây dng Văn T,
mt trong nhng nơi sinh hot văn hóa cng ng.  ình Hàng Kênh vn
còn lưu li bia ghi tên tui nhng ngưi  t t (1460-1693).