MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN VÀ HOÀN THIỆN NGUỒN TIN KINH TẾ TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN-TƯ LIỆU KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUỐC GIA

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Mục lục
Mở đầu................................................................................................................
Chơng i Khái quát chung về trung tâm thông tin-t liệu
khoa học và công nghệ quốc gia....................................................
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa học
và Công nghệ Quốc gia..................................................................................
1.1.1 Chức năng của Trung tâm TTTLKH&CNQG............................................
1.1.2 Nhiệm vụ của Trung tâm TTTLKH&CNQG.............................................
1.2 Cơ cấu tổ chức của Trung tâm TTTLKH&CNQG...............................................
1.3 Nguồn lực thông tin tại Trung tâm TTTLKH&CNQG........................................
1.4 Các nhiệm vụ u tiên mang tính đột phá và mối quan hệ hợp tác.........................
Chơng 2 thực trạng nguồn tin kinh tế tại trung tâm thông
tin-t liệu khoa học và công nghệ quốc gia.............................
2.1 Khái niệm về thông tin, thông tin kinh tế, nguồn tin, nguồn thông tin kinh tế..
2.2 Vai trò của nguồn tin kinh tế trong xã hội hiện đại.............................................
2.3 Điều tra về nguồn tin kinh tế tại Trung tâm TTTTLKH&CNQG........................
2.3.1 Nội dung của nguồn tin kinh tế tại Trung tâm TTTLKH&CNQG...........
2.3.2 Loại hình nguồn tin kinh tế tại Trung tâm TTTTLKH&CNQG.............
2.3.2.1 Sách...................................................................................................
2.3.2.2 Tạp chí..............................................................................................
2.3.2.3 Cơ sở dữ liệu.....................................................................................
2.3.2.4 Tài liệu xám......................................................................................
2.3.2.5 Tổng luận, tổng quan........................................................................
2.3.2.6 Tài liệu điện tử..................................................................................
2.4 Phân tích và đánh giá hiệu quả phục vụ nguồn lực thông tin kinh tế cho sự
phát triển kinh tế-xã hội của Trung tâm TTTLKH&CNQG......................................
Chơng 3 một số giải pháp phát triển và hoàn thiện nguồn

K45 Thông tin- Th viện
1

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
tin kinh tế tại trung tâm thông tin-t liệu khoa học và
công nghệ quốc gia..................................................................................
3.1 Đẩy mạnh công tác bổ sung các nguồn tin kinh tế tai Trung tâm
TTTLKH&CNQG......................................................................................................
3.2 Cụ thể hóa hớng phát triển nguồn tin kinh tế tại Trung tâm TTTLKH & CNQG
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
3.3 Tăng cờng ngân sách nhà nớc và kinh phí của Trung tâm TTTLKH&CNQG
cho kế hoạch phát triển nguồn tin kinh tế..................................................................
3.4 Xây dựng kế hoạch nâng cao chất lợng đội ngũ cán bộ thông tin ở Trung tâm
TTTLKH&CNQG......................................................................................................
3.5 Tăng cờng hợp tác quốc tế...................................................................................
3.6 Tin học hoá nguồn tin kinh tế tại Trung tâm TTTLKH&CNQG.........................
Kết luận...........................................................................................................
Danh mục tài liệu tham khảo............................................................

K45 Thông tin- Th viện
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Mở đầu
1. Sự cần thiết và ý nghĩa của đề tài nghiên cứu
Những thành tựu to lớn của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện
đại đã và đang đẩy nhanh sự phát triển của lực lợng sản xuất, nâng cao năng suất
lao động, làm chuyển biến mạnh mẽ cơ cấu kinh tế của các quốc gia, làm thay đổi
mọi mặt đời sống xã hội loài ngời. Bớc vào thế kỷ 21, trong các lĩnh vực chính trị,
quân sự, kinh tế, văn hóa , giáo dục-đào tạo, môi truờng ...đều có những biến đổi
sâu sắc. Cùng với việc xuất hiện các cơ hội phát triển mới, nguy cơ tụt hậu về kinh
tế, khoa học va công nghệ, thông tin đang và sẽ là những thách thức lớn đối với
nhiều quốc gia. Sự bất bình đẳng giữa các dân tộc, sự phân hóa giàu và nghèo

ngay trong mỗi quốc gia ngày càng gia tăng, tiềm ẩn những nguy cơ gây mất ổn
định trên thế giới.
Nắm đuợc tình hình đó, đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII Đảng cộng
sản Việt Nam đã đề ra mục tiêu Đa nớc ta cơ bản trở thành một nớc công nghiệp
từ nay đến năm 2020, đạt đợc mức tăng trởng GDP từ 8 đến 10 lần so với năm
1990. Đây là mục tiêu tơng đối khó khăn đối với nền kinh tế nuớc ta hiện nay.
Việc duy trì một tốc độ tăng trởng cao và ổn định trong những thập kỉ tới đòi hỏi
nuớc ta phải tìm kiếm, huy động và sử dụng có hiệu quả tất cả các nguồn lực trong
nớc cũng nh tranh thủ những nguồn lực mà chúng ta có cơ hội tiếp cận từ bên
ngoài. Trong xu thế chung của thời đại, thông tin khoa học và công nghệ ngày
càng giữ vai trò quan trọng trong các nguồn lực phát triển kinh tế. Việc phát triển
hệ thống thông tin, trong đó có hệ thống thông tin kinh tế không những chỉ huy
động đợc sức mạnh tiềm lực thông tin, khoa học và công nghệ vốn có trong nớc
mà còn tranh thủ đuợc các cơ hội, sự hỗ trợ của các tổ chức trên thế giới để phát
triển kinh tế đất nuớc. Với sự tác động của cuộc cách mang khoa học công nghệ đ-
ơng đại thì tiềm lực thông tin, khoa học và công nghệ là nguồn lực quan trọng nhất
trong những nền kinh tế tăng trởng nhanh của những thập niên vừa qua.
Trong một nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trờng định hớng xã hội chủ

K45 Thông tin- Th viện
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nghĩa nh ở nớc ta hiện nay, thông tin đang trở thành một nguồn lực quan trọng,
đặc biệt là hệ thống thông tin kinh tế đã góp phần to lớn không chỉ trong công tác
quản lí, điều hành các hoạt động kinh tế mà nó còn góp phần tạo ra các giá trị mới
trong các hoạt động đó. Nhất là ở xã hội văn minh ngày nay, trong thời đại kinh tế
thị trờng, thông tin đợc coi là thứ hàng hóa đắt giá nhất, thậm chí còn quý hơn cả
vốn liếng. Thời đại ngày nay "Ai nắm đuợc thông tin thì coi nh nắm đuợc thành
công trong tay, ngời đó sẽ làm chủ thế giới". Những câu nói đó đã và đang trở
thành khẩu hiệu bất diệt. Tuy nhiên, sự thành công này còn tùy thuộc vào khả

năng nhận thức, xử lí, sáng tạo của ngời sử dụng tin. Thu thập, xử lí nh thế nào để
hình thành một t duy, một phuơng án, một quyết định hiệu quả, để áp dụng tiếp
trong hoạt động kinh doanh, hoạt động quản lí, tiêu dùng của mình. Đó là quá
trình tái sản xuất mở rộng thông tin để phù hợp với sự phát triển kinh tế xã hội của
đất nuớc.
Lúc đầu, thông tin kinh tế phát triển trên cơ sơ phân tán, tản mạn,
không thống nhất. Đến nay thông tin kinh tế ở các nớc t bản đã phát triển trên một
cơ sở kỹ thuật cao, với tiềm lực tính toán rất lớn và rất nhiều tổ chức, trung tâm
thông tin kinh tế lớn ra đời. ở một số nuớc công nghiệp phát triển, đã chuyển từ
hình thức xử lí thông tin, phân tán, bằng điện tử sang hệ thống thông tin kinh tế
liên kết trong phạm vi quốc gia, khu vực và quốc tế. Tại Việt Nam việc xây dựng
và phát triển nguồn lực thông tin kinh tế đặc biệt đợc chú trọng. Đây là yếu tố
không thể thiếu trong chiến lợc phát triển ngành thông tin-t liệu, là nhiệm vụ
không phải của riêng tổ chức xúc tiến mà còn là trách nhiệm của nhà nuớc trong
mục tiêu phát triển và nâng cao năng lực nội sinh của khoa học và công nghệ quốc
gia. Thế nên, thông tin kinh tế luôn là bộ phận không thể thiếu trong các cơ quan
thông tin. Với Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa học và Công nghệ Quốc gia-
Trung tâm đầu ngành cả nớc về khoa học-công nghệ, thông tin kinh tế tuy chiếm
số lợng không đáng kể nhng nó đã góp phần tạo nên sự hoàn chỉnh trong hệ thống
thông tin tại cơ quan. Bởi vậy, đề tài: Nguồn tin kinh tế tại trung tâm thông tin
t liệu khoa học và công nghệ quốc gia " có ý nghĩa to lớn cả về mặt lí luận và
thực tiễn.

K45 Thông tin- Th viện
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Thông qua tìm hiểu thực trạng và công tác hoạt động, quản lí nguồn thông
tin kinh tế tại Trung tâm Thông tin T liệu Khoa học và Công nghệ Quốc gia để có
hớng nhìn đúng đắn về tầm quan trọng của hệ thống thông tin kinh tế quốc gia, tác

giả cũng mạnh dạn đa ra một số đánh giá-nhận xét, kiến nghị để nâng cao hiệu
quả hoạt động lu giữ, khai thác và phục vụ nguồn thông tin kinh tế có giá trị này
góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế, giúp nền kinh tế đất nớc ngày càng phát triển
theo sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa mà Đảng và nhà nuớc đã đề ra.
3. Đối tợng và phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu hoạt động, quản lí và khai thác nguồn tài liệu
về kinh tế tại Trung tâm Thông tin T liệu Khoa học và Công nghệ Quốc gia. Mặc
dù nguồn tài liệu nay có số lợng rất hạn chế trong cả kho tài liệu của Trung tâm
nhng nó góp phần trong việc hoàn thiện vốn tài liệu nhằm phục vụ đắc lực cho bạn
đọc cả nớc. Đây cũng là cơ sở để các nhà quản lí hoạt động thông tin kinh tế có
chiến lợc phát triển tăng cờng nguồn lực thông tin kinh tế quốc gia trong thời kì
tới.
4. Cơ sở lí luận và phơng pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở lí luận
Khóa luận dựa trên quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin và t tởng Hồ chí
minh về kinh tế - xã hội, văn hóa, khoa học và công nghệ đặc biệt trong lĩnh vực
hoạt động thông tin- t liệu.
4.2. Phơng pháp nghiên cứu
Bên cạnh phơng pháp tổng hợp, nghiên cứu, thống kê, đánh giá tài liệu, tác
giả còn trao đổi, phỏng vấn các cán bộ thông tin để hiểu rõ thực trạng quản lí hoạt
động nguồn lực thông tin kinh tế ở Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa học và Công
nghệ Quốc gia hiện nay.

K45 Thông tin- Th viện
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
5. Bố cục của khóa luận
Ngoài phần mở đầu và kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, khóa luận có
3 chơng nội dung sau
Chơng 1: Khái quát chung về Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa học và

Công nghệ Quốc gia.
Chơng 2: Thực trạng nguồn tin kinh tế tại Trung tâm Thông tin-T liệu
Khoa học và Công nghệ Quốc gia.
Chơng 3: Phơng hớng phát triển và hoàn thiện nguồn lực thông tin kinh
tế tại Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa học và Công nghệ Quốc gia.

K45 Thông tin- Th viện
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chơng 1
Khái quát chung về trung tâm thông tin- t liệu khoa
học và công nghệ quốc gia
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển
Trong thời đại hiện nay, việc áp dụng những thành tựu khoa học vào tất cả
các lĩnh vực trong đời sống đang trở thành nhân tố cho sự lớn mạnh của xã hội. Sự
phát triển khoa học và lực lợng sản xuất xã hội, việc áp dụng những thành tựu
khoa học vào nền kinh tế quốc dân là đối tợng chú ý đặc biệt của các nuớc xã hội
chủ nghĩa. Sự tiến bộ của khoa học-công nghệ đã đa đến việc giảm bớt sức lao
động rút ngắn ngày công, nâng cao phúc lợi của nhân dân lao động, phục vụ cho
sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nớc. Chính vì thế mà hầu hết các quốc
gia phát triển và nhiều quốc gia đang phát triển đều có Trung tâm khoa học quốc
gia-bộ phận khoa học đầu não trong cả nớc. Nhiều quốc gia có Viện hàn lâm khoa
học với bề dày lịch sử trên 100 năm. Nhng hoạt động khoa học chỉ thực sự đạt
hiệu quả khi có sự tham gia của hoạt động thông tin. Chính thông tin vừa là chất
xúc tác, vừa là môi truờng để hoạt động khoa học đi lên. Do đó, bên cạnh việc chú
trọng phát triển thông tin khoa học quốc gia, các nớc cũng xây dựng và hoàn thiện
cho mình Trung tâm thông tin mang tính đầu ngành cả nuớc. Hòa chung vào dòng
chảy đó, ngay từ năm 1961 Việt Nam đã hình thành Viện Thông tin Khoa học Kỹ
thuật Trung ơng với nhiệm vụ ban đầu chủ yếu là xuất bản tạp chí tóm tắt, tiến
hành nghiên cứu các vấn đề lí luận, phơng pháp và thực hành thông tin khoa học

kỹ thuật; nghiên cứu, thu thập, xử lí, bảo quản và phổ biến những kinh nghiệm tiên
tiến, những thành tựu khoa học-kỹ thuật của trong và ngoài nớc; giúp đỡ về mặt
phơng pháp cho các cơ quan thông tin khoa học nghành và địa phơng. Song song

K45 Thông tin- Th viện
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
với sự tồn tại của Viện Thông tin này, trớc đó vào năm 1958 Th viện Khoa học
Kỹ thuật Trung ơng cũng đã ra đời dựa trên cơ sở chia tách Th viện Khoa học
Trung ơng thành Th viện Khoa học Kỹ thuật Trung ơng và Th viện Khoa học Xã
hội. Trong sự nghiệp đổi mới của đất nớc hiện nay, vai trò của Th viện Khoa học
Kỹ thuật Trung ơng ngày càng đuợc xác định rõ ràng. Để phát triển kinh tế đất n-
ớc, nâng cao đời sống của nhân dân đi tới văn minh hiện đại, đòi hỏi phải có tri
thức khoa học kỹ thuật. Th viện chính là nơi tàng trữ tài liệu khoa học kỹ thuật, là
cây cầu giao lu chất xám giữa các nhà khoa học trong nớc là cánh cửa giao lu với
thế giới bên ngoài cho các nhà khoa học của ta tiếp xúc với nền khoa học kỹ thuật
tiên tiến toàn cầu. Hiện nay, th viện còn là nơi lui tới của một đội ngũ đông đảo
bạn đọc gồm toàn những cán bộ nghiên cứu, những chuyên gia khoa học xuất sắc
của đất nớc. Trong hoàn cảnh nền khoa học kỹ thuật của ta còn rất lạc hậu, Đảng
và nhà nuớc đã nhận thức đợc tầm quan trọng của th viện khoa học đối với việc
thu thập và phổ biến các tri thức tiên tiến của nhân loại. Đại hội lần thứ 6 của
Đảng Cộng sản Việt Nam đã đề ra đờng lối đổi mới coi khoa học và công nghệ là
một động lực mạnh mẽ của sự nghiệp đổi mới đất nuớc. Vai trò của cách mạng
khoa học kỹ thuật càng đợc khẳng định, trong đó hoạt động thông tin khoa học giữ
vị trí thiết yếu. Ngày 24 tháng 9 năm 1990, Chủ nhiệm ủy ban khoa học kỹ thuật
nhà nớc (nay là Bộ Khoa học Công nghệ) đã ra quyết định số 487/TCCB hợp nhất
hai đơn vị Th viện Khoa học Kỹ thuật Trung ơng với Viện Thông tin Khoa học kỹ
thuật Trung ơng thành Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa học và Công nghệ Quốc
gia(Trung tâm TTTLKH & CN).
1.1.1 Chức năng

. Thông tin khoa học và công nghệ của Nhà nớc.
. Giúp Bộ Khoa học và Công nghệ quản lý thống nhất hoạt động thông
tin t liệu khoa học, công nghệ trong cả nớc.
1.1.2 Nhiệm vụ
Những năm qua, bằng việc xác định rõ nhiệm vụ hàng đầu để bắt kịp sự đi
lên của xã hội ở cơ quan mình, Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa học và Công

K45 Thông tin- Th viện
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nghệ Quốc gia đã không ngừng nâng cao chất lợng phục vụ ngời dùng tin và bạn
đọc trong cả nớc. Các nhiệm vụ đó là
. Tổ chức xây dựng, trình Bộ trởng Bộ Khoa học công nghệ (KHCN) phê
duyệt kế hoạch công tác thông tin t liệu KHCN trong cả nớc và tổ chức thực hiện
kế hoạch đó. Theo dõi kiểm tra hoạt động thông tin t liệu KHCN ở các cấp , các
ngành.
. Tổ chức, thúc đẩy và hoàn thiện hệ thống thông tin t liệu KHCN quốc
gia qua việc tạo nguồn, thu thập, bảo quản và lu trữ các nguồn thông tin, t liệu về
khoa học, công nghệ và môi trờng trong và ngoài nớc đáp ứng các nhu cầu phát
triển kinh tế-xã hội của đất nớc. Hớng dẫn xây dựng các tổ chức thông tin t liệu ở
từng cấp, kể cả mạng lới các th viện khoa học kỹ thuật.
. Quản lý nhà nớc các nguồn t liệu về khoa học, công nghệ và môi trờng.
Trên cơ sở tổ chức thực hiện công tác đăng ký đề tài và kết quả nghiên cứu khoa
học công nghệ và môi trờng. Tổ chức việc tạo nguồn, thu thập, bảo quản và lu trữ
các nguồn thông tin, t liệu về khoa học, công nghệ và môi trờng trong và ngoài n-
ớc. Xây dựng vốn thông tin, t liệu đáp ứng các nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội,
khoa học, công nghệ và môi trờng của đất nớc.
. Xử lý phân tích-tổng hợp các nguồn thông tin t liệu trong và ngoài nớc
nhằm tạo ra các sản phẩm và dịch vụ thông tin đáp ứng nhu cầu ngời dùng tin và
bạn đọc, tiến tới tạo lập ngân hàng thông tin quốc gia về t liệu và dữ kiện khoa

học, công nghệ, môi trờng và kinh tế.
. Tổ chức cung cấp thông tin, t liệu cho các yêu cầu xét duyệt, đánh giá các
chơng trình, đề tài, giám định công nghệ, thẩm định các dự án đầu t, các dự án
phát triển kinh tế-xã hội.
. Tổ chức phục vụ bạn đọc, thực hiện công tác nghiên cứu phát triển hoạt
động thông tin, t liệu; hớng dẫn chỉ đạo thống nhất nghiệp vụ trong cả nớc cũng

K45 Thông tin- Th viện
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nh đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ cho cán bộ. Tuyên truyền,
phổ biến các thành tựu và kiến thức về khoa học, công nghệ, môi trờng trong và
ngoài nớc.
. Tham gia hoạt động hợp tác quốc tế, trao đổi tài liệu, cho mợn giữa các
th viện. Thực hiện các dịch vụ thông tin-t liệu về khoa học, công nghệ, môi trờng
cho mọi đối tợng có yêu cầu.
Nhờ vậy, các sản phẩm-dịch vụ thông tin của Trung tâm ngày càng đa dạng
về số lợng, chuyên sâu về chất lợng, phục vụ tốt hơn cho độc giả và ngời dùng tin
góp phần đẩy mạnh dịch vụ thông tin công nghệ nh marketing về thị trờng thông
tin công nghệ, xây dựng cơ sở dữ liệu thông tin công nghệ, t vấn công tác chuyển
giao công nghệ....
1.1.3 Các nhiệm vụ u tiên mang tính đột phá và mối quan hệ hợp tác.
Trên cơ sở nguồn lực thông tin hiện có, Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa
học và Công nghệ Quốc gia bớc đầu xây dựng những đột phá cho mình nh:
. Đẩy mạnh thông tin phục vụ các địa phơng.
. Đẩy mạnh các sản phẩm và dịch vụ thông tin phân tích.
. Đẩy mạnh dịch vụ thông tin công nghệ.
. Xây dựng và phát triển th viện điện tử.
Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa học và Công nghệ Quốc gia có quan hệ
hợp tác và trao đổi t liệu với hơn 120 cơ quan, tổ chức và th viện của hơn 40 nớc

trên thế giới nh AIF (Tổ chức liên Chính phủ Pháp ngữ), SAREC/SIDA (Tổ chức
hợp tác nghiên cứu với các nớc đang phát triển của Thụy Điển), UNESCO,
APCTT, Trung tâm Thông tin khoa học kỹ thuật quốc tế...
1.2 Cơ cấu tổ chức
Với mục tiêu tổng quát của Chơng trình hành động là tăng cờng năng lực
của Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa học và Công nghệ Quốc gia để thực hiện

K45 Thông tin- Th viện
10
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
chức năng và nhiệm vụ của cơ quan thông tin khoa học công nghệ hàng đầu nhà n-
ớc và giúp Bộ quản lý thống nhất hoạt động thông tin khoa học công nghệ trong cả
nớc, cơ cấu tổ chức của Trung tâm hiện naycũng có nhiều thay đổi so với trớc.
Toàn bộ Trung tâm gồm có 14 phòng ban hoạt động liên hoàn. Mỗi phòng
đều có những chức năng riêng biệt song liên kết với nhau rất chặt chẽ. Do đó mà
cả cơ quan luôn hoàn thành xuất sắc kế hoạch đặt ra. Bao gồm: Giám đốc, Các phó
giám đốc, Hội đồng khoa học, Văn phòng, Phòng quản lý hoạt động thông tin,
Phòng quan hệ quốc tế, Phòng tin học, Phòng phát triển các nguồn tin, Phòng xây
dựng cơ sở dữ liệu th mục, Phòng nghiên cứu và phân tích thông tin, Phòng dịch
vụ thông tin, Phòng tra cứu- chỉ dẫn, Phòng đọc sách, Phòng đọc tạp chí, Phòng
phổ biến khoa học và công nghệ, Phòng in-sao, Trung tâm INFOTERRA Việt
Nam.
1.3 Nguồn lực thông tin:
Trung tâm TTTLKH&CN có một nguồn lực thông tin về khoa học- công nghệ
khá lớn vào bậc nhất ở Việt Nam. Các tài liệu này luôn đợc bổ sung, cập nhật hàng
ngày, nhất là các nguồn thông tin số hoá để đảm bảo cho nhu cầu tin cao của độc
giả.
Sách: Hơn 220.000 đầu sách đủ các loại tiếng nh Anh, Nga, Pháp,
Việt, Trung... Trong đó, 35%các ngành khoa học cơ bản, 45% thuộc các ngành
khoa học kỹ thuật và 19% thuộc nông-lâm-ng nghiệp-y tế.

Tạp chí: Có hơn 6300 tên, ớc khoảng 1000 tên đợc quay vòng và bổ
sung thờng xuyên phục vụ rộng rãi ngời dùng tin: 5300 tên tạp chí tiếng La Tinh,
780 tên tạp chí tiếng Nga, 300 tên tạp chí tiếng Việt. Ngoài ra, trong kho còn có
kho microfim khoảng 1000 tên tạp chí tiếng Anh .
T liệu xám: Trung tâm cũng lu trữ hơn 3500 báo cáo kết quả nghiên
cứu, hơn 8000 đề cơng nghiên cứu của các đề tài đăng ký tiến hành nghiên cứu.
Cơ sở dữ liệu: Hiện có nhiều cơ sở dữ liệu khoa học công nghệ có
giá trị ở trong nớc và trên thế giới: Pascal, Chemical abtracts, Vendor, Energy and

K45 Thông tin- Th viện
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
environment, Scitec, cơ sở dữ liệu trên CD-ROM.... Tất cả các cơ sở dữ liệu này đ-
ợc đông đảo độc giả quan tâm và tra cứu thờng xuyên.
Hơn nữa, Trung tâm Thông tin-T liệu Khoa học và Công nghệ Quốc gia còn
tổ chức, xây dựng và quản lý mạng VISTA. Đây là mạng thông tin máy tính diện
rộng về khoa học và công nghệ đợc chuyển tải trực tuyến các thông tin, thành tựu
mới nhất về khoa học công nghệ trong nớc cũng nh trên thế giới đến các thành
viên làm công tác khoa học và công nghệ phục vụ công cuộc công nghiệp hoá-
hiện đại hoá đất nớc.

K45 Thông tin- Th viện
12
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chơng 2
Thực trạng nguồn tin kinh tế tại trung tâm
thông tin-t liệu khoa học và công nghệ quốc
gia
2.1 Khái niệm thông tin, thông tin kinh tế, nguồn tin, nguồn thông tin kinh tế
Trong đời sống con nguời, thông tin là một nhu cầu rất cơ bản, nhu cầu đó

không ngừng tăng lên cùng với sự gia tăng các mối quan hệ trong xã hội. Mỗi ngời
sử dụng thông tin lại tạo ra những thông tin mới. Các thông tin đợc truyền cho ng-
ời khác trong quá trình thảo luận, truyền đạt mệnh lệnh, trong th từ và tài liệu hoặc
qua các phuơng tiện truyền thông khác. Thông tin đuợc tổ chức tuân theo một số
quan hệ logic nhất định trở thành bộ phận của tri thức, đòi hỏi phải đuợc khai thác
và nghiên cứu một cách hệ thống.
Thông tin đợc thể hiện qua nhiều hình thức đa dạng và phong phú nh con
số, chữ viết, âm thanh, hình ảnh... Thông tin cũng có thể đợc ghi và truyền thông
qua nghệ thuật bằng nét mặt, động tác và cử chỉ. Hơn nữa, con ngời đuợc cung cấp
thông tin dới dạng mã di truyền. Những hiện tợng này của thông tin đợc thấm vào
thế giới vật chất và tinh thần của con ngời, cùng với sự đa dạng phong phú của nó
khiến khó có thể đa ra định nghĩa thống nhất về thông tin .
Tựu trung lại có thể hiểu:
Thông tin là những tin tức phản ánh thế giới khách quan mà con ngời
sử dụng trong mục đích của mình nhằm phát triển kinh tế xã hội, phục vụ và thỏa
mãn mọi cầu sống của con ngời.
Hiện nay, ngời ta thừa nhận rằng vật chất, năng lợng, thông tin và bản sắc
văn hóa dân tộc là các nhân tố quyết định sự tồn tại, phát triển của mỗi quốc gia.
Nếu nh trớc đây mọi nền kinh tế đều dựa chủ yếu vào các nguồn tài nguyên thiên
nhiên, lấy việc khai thác và chế biến chúng là nguồn chủ yếu tạo ra của cải, sự
giàu có trong xã hội; thì từ những năm cuối thế kỷ 20 thông tin đuợc xem là một
nguồn tài nguyên kinh tế giống nh các tài nguyên khác nh vật chất, lao động, tiền

K45 Thông tin- Th viện
13
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
vốn... Bởi vì việc sở hữu, sử dụng và khai thác thông tin có thể đem lại hiệu quả
cho nhiều quá trình vật lí và nhận thức. Ngày nay các hoạt động liên quan đến xử
lí thông tin trong công nghiệp chế tạo cũng nh trong việc giải quyết các vấn đề xã
hội và con ngời tăng lên đáng kể. Khác với các nguồn tài nguyên khác tài nguyên

thông tin có thể mở rộng phát triển không ngừng và hầu nh chỉ bị giới hạn bởi thời
gian lẫn khả năng nhận thức của con nguời. Do đó, con ngời sử dụng thông tin
ngày càng nhiều với nhu cầu rất cao ở xã hội hiện đại. Đặc biệt trong điều kiện
cách mạng khoa học và công nghệ đang diễn ra với quy mô lớn nh ngày nay cùng
với việc ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, số luợng thông tin tăng lên
chóng mặt. Chính các tiềm lực này tạo ra sự phát triển nhảy vọt nh vũ bão của các
thông tin khoa học đã gây ra một hiện tợng "Bùng nổ thông tin ". Đứng trớc tình
hình trên, các cơ quan thông tin t liệu phải gồng mình vì hiện tợng này. Họ phải
chắt lọc trong số rất nhiều thông tin đó, những nguồn chính xác, có độ tin cậy, phù
hợp để cung cấp cho nguời dùng tin và xây dụng vốn t liệu cho cơ quan mình. Thế
nên , thuật ngữ nguồn tin ra đời.
Nguồn tin là toàn bộ các thông tin phản ánh thế giới khách quan, là
nguồn tri thức hiểu biết xã hội đợc lu giữ trong các vật mang tin khác nhau, đợc tổ
chúc có thể truy cập đợc giúp con ngời nhận thức, cải tạo thế giới khách quan và
làm chủ xã hội.
ở mỗi cơ quan thông tin-th viện, nguồn tin trở thành một trong những
nguồn lực quan trọng cần phải quan tâm hàng đầu vì nó là cơ sở tiên quyết cho sự
tồn tại và phát triển của chính cơ quan đó.
Cùng với sự phát triển của khoa học và công nghệ, kinh tế hiện đại, thông
tin kinh tế cũng phát triển nhanh chóng. Thông tin phát ra từ các yếu tố của hệ
thống nến kinh tế quốc dân từ trung ơng đến cơ sở: các thông báo nội bộ của một
hệ thống kinh tế, giữa những hệ thống kinh tế khác nhau. Bởi thế thông tin kinh tế
góp phần thúc đẩy phát triển nền kinh tế hàng hóa và tăng cờng hiệu lực quản lý
kinh tế của nhà nớc, là một phần không thể thiếu trong chính sách tạo nguồn đối
với từng quốc gia. Thật vậy, từ trớc đến nay các hoạt động kinh tế và sản xuất đều
cần đến thông tin. Các tổ chức sản xuất và kinh doanh đòi hỏi về nhu cầu đang

K45 Thông tin- Th viện
14
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

thay đổi của khách hàng, các khuynh hớng thị trờng đang tiến hóa, các vật liệu sản
xuất đang xuất hiện, các trang thiết bị mới với khả năng kỹ thuật cao hơn, các
công nghệ mới đang đợc áp dụng... Chính quá trình liên hệ nhiều thông tin với
nhau, dù ở xã hội nguyên sơ nhất, đã dần dần đa đến kiến thức về những nguyên lý
thông dụng trong sản xuất, giúp con nguời đổi mới và hoàn thiện các quá trình lẫn
phơng pháp hiện hành. Đó chính là yếu tố quan trọng của sự phát triển, góp phần
nâng cao sức sản xuất và tạo nên sự giàu có của xã hội. Từ giữa thế kỷ 20, nền sản
xuất công nghiệp và kinh tế hàng hóa phát triển mạnh mẽ, nhiều nhu cầu thông tin
và xử lý thông tin mới nảy sinh nhanh chóng, đòi hỏi đợc đáp ứng kịp thời, nên
vai trò của thông tin kinh tế ngày càng thêm quan trọng
Thông tin kinh tế phản ánh các hiện tợng kinh tế-xã hội khách quan. Là
những thông tin kinh tế xã hội và kinh tế-kỹ thuật, những số liệu, những sự kiện
tin tức và các tài liệu khác trên cơ sở nhận thức ban đầu về chất lợng và sự u thế về
mặt số lợng, phản ánh những quan hệ kinh tế-xã hội, đuợc dùng để phân tích, quản
lý, lập kế hoạch và dự báo sự phát triển kinh tế-xã hội. Nó khác với các thông tin
khoa học tự nhiên, thiên văn, sinh học. Đó là những thông tin về các hiện tợng tự
nhiên trong thế giới khách quan.
Trong lĩnh vực hoạt động kinh tế, thông tin kinh tế là đại lợng đo lờng, miêu
tả những hiện tợng phát sinh ra trong hoạt động kinh tế, đuợc thu thập và lựa chọn,
xử lý để phục vụ cho mục tiêu và nhiệm vụ nhất định của công tác quản lý, trong
quá trình tái sản xuất mở rộng nền kinh tế quốc dân. Thông tin kinh tế là những
căn cứ để giúp cho cán bộ quản lý lựa chọn và ra các quyết định quản lý tối u để
điều hành hoạt động quản lý trong các đơn vị. Lênin đã từng khẳng định "Khoa
học thống kê kinh tế-xã hội một trong những công cụ mạnh mẽ nhất để nhận thức
xã hội".
Có thể có nhiều định nghĩa khác nhau về thông tin kinh tế dới những góc độ
cụ thể. Nhng ta có thể hiểu:
Thông tin kinh tế là loại thông tin chuyên ngành phản ánh về tình
hình kinh tế-xã hội, về sản xuất kinh doanh và dịch vụ trong điều kiện nền kinh tế
thị trờng có định hớng phục vụ cho các nhà quản lý vi mô và vĩ mô lập kế hoạch

K45 Thông tin- Th viện
15
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
phát triển nền kinh tế-xã hội, quản trị sản xuất và kinh doanh.
Đối với việc xây dựng nền kinh tế quốc gia, thông tin kinh tế trở thành một
đối tợng nghiên cứu độc lập cùng với sự ra đời của phơng thức t bản chủ
nghĩa.Tính mâu thuẫn và sự phát triển không đều của chủ nghĩa t bản đã quyết
định tính mâu thuẫn trong sự phát triển của lĩnh vục thông tin kinh tế. Đồng thời,
nó cũng là đối tợng nghiên cứu độc lập đối với các nhà lãnh đạo quản lý. Bởi nó
cung cấp những thông tin kinh tế-xã hội, kinh tế-kỹ thuật, số liệu, sự kiện, tin tức
giúp họ phân tích, quản lý, lập kế hoạch, xây dựng chiến lợc dự báo sự phát triển
kinh tế, xã hội cho đất nớc mình.
Chính điều này làm cho thông tin kinh tế trở thành nguồn tài nguyên quan
trọng trong nền kinh tế thị trờng theo định hớng xã hội chủ nghĩa. Ngày nay,
thông tin kinh tế đã thâm nhập vào mọi khâu của hoạt động kinh tế xã hội, nó trở
thành nguồn lực cho sản xuất-kinh doanh, quản lý. Và vì vậy, nguồn tin kinh tế
ngày càng đợc cán bộ quản lý, các doanh nghiệp nhất là các cơ quan thông tin-th
viện coi trọng, phát triển cả về số lợng lẫn chất lợng nhằm phục vụ cho sự phát
triển kinh tế-xã hội của mỗi quốc gia.
Nguồn tin kinh tế là toàn bộ những thông tin kinh đợc lu trên các vật
mang tin khác nhau, đợc tổ chức và có thể truy cập đợc phục vụ đắc lực cho việc
phát triển kinh tế-xã hội, sản xuất kinh doannh của đất nớc theo định hớng xã hội
chủ nghĩa.
ở nớc ta hiện nay, quá trình chuyển biến từ một nền kinh tế đợc quản lý
một cách tập trung quan liêu sang một nền kinh tế thị trờng có sự điều tiết của nhà
nuớc rất cần có sự góp sức của nguồn tin kinh tế. Quá trình chuyển biến sang nền
kinh tế thị trờng xã hội chủ nghĩa đòi hỏi nắm vững rất nhiều loại thông tin kinh tế
khác nhau với chất lợng thông tin cao nhằm phục vụ cho các doanh nghiệp hoạt
động sản xuất, kinh doanh. Các nhu cầu thông tin kinh tế đợc đáp ứng có hiệu quả

sẽ thúc đẩy nhanh quá trình đổi mới, cải cách làm cho nền kinh tế phát triển.
Quốc gia nào càng có nguồn lực thông tin kinh tế lớn mạnh quốc gia đó
càng có nền kinh tế phát triển. Thế nên, nguồn tin kinh tế trở thành một trong
những tiêu chí đánh giá trình độ phát triển của mỗi nớc, là nguồn lực quan trọng

K45 Thông tin- Th viện
16
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
góp phần tạo nên những u thế kinh tế-xã hội để quốc gia đó khẳng định đợc chính
mình.
2.2 Vai trò của thông tin kinh tế trong nền kinh tế hiện đại.
Để cạnh tranh thành công trên thơng trờng một doanh nghiệp phải đa ra
những quyết định đúng đắn và kịp thời. Trên thực tế có nhiều yếu tố tác động đến
chất lợng của các quyết định đó nh trình độ của các nhà quản lý, sự hỗ trợ của các
phơng tiện kỹ thuật ... và một yếu tố cực kỳ quan trọng đó chính là vấn đề cung
cấp thông tin.
Một trong những biến chuyển lớn lao của xã hội chúng ta hiện nay là từ xã
hội công nghiệp chuyển sang xã hội thông tin. Điều này không có nghĩa là công
nghiệp sẽ biến mất trong tơng lai, mà nó nói lên rằng, nếu ngời quản lý không hiểu
rõ vai trò của thông tin thì họ sẽ biến mất.
Kiến thức ngày nay là sản xuất, là sức mạnh của doanh nghiệp. Kiến thúc
có vai rò là hệ số của sản xuất, bởi vì nó có đặc tính sáng tạo. Thông tin nói chung,
thông tin kinh tế nói riêng và kiến thức đang đóng vai trò tích cực và nổi bật trong
các hoạt động tạo ra giá trị cho các công ty và các tổ chức kinh doanh. Nó là một
trong ba lĩnh vực (công nghiệp, thơng mại, dịch vụ) tạo thành trục quan trọng của
quá trình phát triển kinh tế-xã hội; nối liền giữa sản xuất, lu thông, tiêu dùng; thỏa
mãn các nhu cầu nhanh nhậy, chính xác, toàn diện trong hoạt động kinh tế của các
nớc, các đơn vị kinh tế cơ sở. Bởi thế, thông tin kinh tế đóng vai trò hết sức quan
trọng không chỉ riêng với nền kinh tế mà còn đối với các lĩnh vục hoạt động khác.
Thứ nhất, thông tin kinh tế góp phần thực hiện quá trình chuyển giao tri

thức, tiến tới hỗ trợ việc ra quyết định giải quyết các vấn đề quan tâm cần thiết.
Thông tin kinh tế phản ánh các mặt đời sống kinh tế của xã hội. Nó chủ yếu
vận động trong lĩnh vực hoạt động kinh tế, giúp cho các chủ thể kinh tế ra quyết
định thực hiện các hoạt động kinh tế của mình.
Thông tin kinh tế nói chung đang trở thành một nhân tố cạnh tranh quan
trọng nhất mà bất kỳ nguời lãnh đạo công ty nào cũng phải cố nắm lấy để cạnh
tranh với các công ty khác trên thế giới, để xác định cho mình hớng kinh doanh
mới, cũng nh phát huy đuợc lợi thế vốn có của mình.

K45 Thông tin- Th viện
17
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Trong nền kinh tế thị trờng, mỗi chủ thể kinh tế, dù là ngời sản xuất, ngời
tiêu dùng, ngời chủ nguồn lực kinh tế hay những ngời trung gian, đều chịu sự chi
phối của cơ chế thị trờng. Các quyết định kinh tế của họ có liên quan đến những
ngời còn lại thông qua các quan hệ thị trờng. Việc đề ra và triển khai thực hiện các
quyết định đòi hỏi chủ thể kinh tế phải hiểu rõ những gì diễn ra trong các quá trình
kinh tế của họ cũng nh của những ngời khác liên đến họ. Vì vậy, thông tin kinh tế
trớc hết và chủ yếu phục vụ cho quá trình ra quyết định về các hành vi kinh tế
trong nền kinh tế thị trờng. Những xu hớng phát triển kinh tế thị trờng ngày nay
làm cho thông tin có nhiều vai trò mới.
Tuy nhiên, mỗi giai đoạn lịch sử đều gắn với một trình độ phát triển nhất
định của loài ngời. Sự kế tiếp giữa hai nền văn minh xuất hiện hiện tợng chuyển
giao tri thức. Tri thức là nguồn tài nguyên của nhân loại, biểu hiện của trí tuệ con
ngời và công nghệ. Tri thức cũng là nguồn tài nguyên quan trọng để giúp đem lại
sự thịnh vợng của các quốc gia ở những giai đoạn khác nhau. Vì nó là động lực để
thúc đẩy kinh tế và đổi mới công nghệ mang tính xuyên ngành và xuyên quốc gia.
ở xã hội hiện đại, vai trò của tri thức nổi lên nh một nguồn lực kinh tế. Các nớc
đều dựa vào tri thức làm sức mạnh chủ yếu đem lại giá trị kinh tế-xã hội. Việc góp
mặt của thông tin kinh tế đã làm cho tri thức đi sâu áp dụng vào đời sống con ngời,

làm cho quá trình chuyển giao tri thức nhanh hơn, đạt hiệu quả cao.
Bên cạnh đó, thông tin kinh tế làm cho ngời nhận đợc thông tin hiểu biết
nhiều hơn về đối tợng để ra các quyết định hợp lý hơn.
Với vai trò này, thông tin kinh tế luôn gắn liền với hoạt động quản lý kinh
tế, vừa là "nguyên liệu", vừa là "sản phẩm", vừa là công cụ để thực hiện quá trình
quản lý kinh tế cả ở tầm vi mô và vĩ mô. Đồng thời, thông tin kinh dới dạng các
thông lệ, qui tắc ứng xử, những quy luật đợc tổng kết về các mối quan hệ, các quá
trình vận động kinh tế đóng vai trò tiền đề cho các hoạt động quản lý. Những
thông tin đó làm tăng năng lực, kỹ năng của những ngời ra quyết định ở các doanh
nghiệp, các gia đình, các cơ quan của chính phủ trong sự vận hành kinh tế thị tr-
ờng. Nó là những tiền đề để các nhà quản lý ra các quyết định tránh chủ quan,

K45 Thông tin- Th viện
18
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
cảm tính và xa lạ với thực tế.
Thông tin không đầy đủ, thiếu chính xác làm cho doanh nghiệp đánh giá sai
về tiềm lực của mình hoặc về cơ hội, hay nguy cơ môi truờng hoạt động từ đó ra
các quyết định kém hiệu quả. Chúng không thể thực hiện đợc hoặc thực hiện đợc
nhng đem lại kết quả thấp, không đạt đợc các mục tiêu đề ra. Cơ sở thông tin đầy
đủ, cung cấp các thông tin chính xác, kịp thời sẽ giúp cho doanh nghiệp đáp ứng
với thị trờng một cách phù hợp và hiệu quả. Quá trình ra quyết định ở các doanh
nghiệp không chỉ sử dụng thông tin nh các "nguyên liệu" mà kết quả của các quá
trình đó là các quyết định, chính là những thông tin sẽ đợc truyền đạt đến đối tợng
quản lý. Tuy nhiên, thông tin không chỉ đợc sử dụng nh cơ sở và công cụ của quá
trình quản lý ở các doanh nghiệp. Thông tin còn là tiền đề tạo ra các khả năng, kỹ
năng của ngời ra quyết định. Sự vận động liên tục của doanh nghiệp, của thị trờng
và các môi truờng khác xung quanh đòi hỏi ngời ra quyết định ở các doanh nghiệp
phải luôn cập nhật với những tri thức mới để có đợc những năng lực, phẩm chất
mới, từ đó có thể hiểu đợc các xu hớng vận động chung, có thể theo kịp đợc bớc

tiến của thời đại.
Thứ ba, thông tin kinh tế giúp các nhà kinh tế, các nhà sản xuất kinh doanh
phân tích sự kiện hiện tợng hiểu đợc những gì đang xảy ra trong công ty của mình
và môi trờng rộng lớn bên ngoài; sáng tạo ra các yếu tố kinh doanh, rút ngắn thời
gian phát hiện quy luật từ triển khai đến ứng dụng.
Thông tin và kiến thức có liên quan chặt chẽ đến trí tuệ con ngời. Sự sử
dụng thông tin của mỗi cá nhân rất khác nhau, thậm chí các đánh giá đuợc xây
dựng từ cùng một cơ sở dữ liệu, cùng một chất liệu thông tin, nhng cũng khác
nhau, tùy thuộc vào ngời sử dụng thông tin.Trình độ, kiến thức, kinh nghiệm và
nhiều tố chất khác của con nguời, kể cả vị trí xã hội, trạng thái tâm lý...là các yếu
tố tác động lên hiệu quả sử dụng thông tin của từng ngời.
Tất cả những ngời lãnh đạo các doanh nghiệp đều có chiến lợc cạnh tranh
riêng cho doanh nghiệp của mình. Biết và hiểu những điều mà đối thủ không biết,
biết trớc đối thủ trao đổi thông tin để có kiến thức mới...Tất cả là những biện pháp
cạnh tranh để đi trớc đối thủ của mình một bớc.

K45 Thông tin- Th viện
19