Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y :
TiÕt 102: Dïng côm chñ vÞ
®Ó më réng c©u
A. Mục tiêu cần đạt
- Học sinh nắm được cụm chủ vị với tư cách là một kết cấu ngôn ngữ.Cách
dùng cụm chủ vị làm thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ, bổ ngữ, định ngữ
- Có kĩ năng mở rộng câu bằng cách dùng cụm C-V làm thành phần câu
trong nói., viết
B.Chuẩn bị:
-Giáo viên:
- Học sinh:
C.Các bước lên lớp
1. Ổn định tổ chức
2.Kiểm tra bài cũ:
? Có mấy cách chuyển đổi câu chủ động sang câu bị động?
-Hai cách:
+ Chuyển từ, cụm từ chỉ đối tượng của hành động lên đầu câu và thêm từ bị
(được) vào sau cụm từ ấy
+ Chuyển từ ( cụm từ) chỉ đối tượng của hành động lên đầu câu và lược bỏ
chủ thể của hành động
3.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học
Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung chÝnh
Hoạt động 1: Khởi động
Gv dưa ra ví dụ: Trung đội trưởng Bính
khuôn mặt đầy đặn
?Phân tích cấu tạo câu?
?Phân tích cấu tạo VN?
Khuôn mặt /đầy đặn
C V
?Sử dụng cụm C-V như thế có tác dụng
gì?
Chúng ta cùng tìm hiểu bài hôm nay
Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới
Học sinh đọc bài tập
?Xác định cụm danh từ trong câu trên?
I. Thế nào là dùng cụm chủ vị để mở
rộng câu
1.Bài tập
2.Nhận xét
-Hai cụm danh từ
?Hãy phân tích cấu tạo của cụm danh từ
vừa tìm được
?Phân tích cấu tạo của các PN sau
-Cụm C-V
GV: đó là những câu đã dùng cụm C-V để
mở rộng câu, em hiểu thế nào là dùng cụm
C-V để mở rộng câu?
Học sinh đọc ghi nhớ
Gv chốt
?Xác định cụm C-V làm định ngữ trong
các câu sau:
Căn phòng tôi ở/ rất đơn sơ
C V
C V
Nam/đọc quyển sách tôi /cho mượn
C C V
Học sinh đọc bài tập sgk
?Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc
thành phần cụm từ trong các câu trên?
a.Chị Ba đến khiến tôi vui và vững tâm
C V
C V
b. Khi bắt đầu cuộc khởi nghĩa nhân dân ta
/tinh thần
rất hăng say
C
V
c.Chúng ta có thể nói rằng /trời sinh lá sen
để bao bọc cồm cũng như trời/sinh cốm để
nằm ủ trong lá sen
d.Nói cho đúng thì phẩm giá của Tiếng
Việt/mới thực sự được bảo đảm từ ngày
cách mạng tháng tám thành công
?Từ bài tập trên em thấy những thành phần
câu nào có thể được cấu tạo bởi cụm C-V
Học sinh đọc ghi nhớ ( 69) 2 em
Hoạt động 3: Luyện tập
-Những /tình cảm/ ta không có
ĐN trc DTTtâm ĐN sau
-Những /tình cảm/ ta sẵn có
PNT DTTT PNS
-> PN sau cấu taoh bởi cụm C-V
3.Ghi nhớ(sgk)
II. Các trường hợp dùng cụm C-V để
mở rộng nòng cốt câu
1.Bài tập
2.Nhận xét
a.Kết cấu c-V làm C-V
b.Kết cấu C-V làm VN
c.Kết cấu C-V làm BN
d.Kết câu C-V làm ĐN
3.Ghi nhớ(sgk)
III. Luyện tập
1.Bài tập 1: Tìm cụm C-V và cho biết
nó làm thành phần gì?
a/Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng
những người chuyên môn mới định
được, người ta gặt mang về
->cụm C-V làm phụ ngữ cho cụm danh
từ
b. Trung đội trưởng Bính /khuôn
Học sinh đọc, xác định yêu cầu, làm bài
Gv hướng dẫn , bổ sung
mặtđayf đặn
->cụm C-v làm VN
c.Khi các cô gái làng Vòng đỗ gánh giở
từng lớp lá sen, ta thấy hiện ra từng lớp
lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, khong mảy
may một chút bụi nào
->cụm CV
1
làm phụ ngữ trong cụm DT
-> cụm CV
2
làm phụ ngữ trong cụm
động từ
d.Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến
hắn giật mình
->cụm CV
1
làm C-N
->cụm CV
2
làm phụ ngữ
4.Củng cố: Cụm C-V có thể làm thành phần gì trong câu, trong cụm từ
5.Hướng dẫn học ở nhà:
-Học bài, xem kĩ các bài tập và làm bài tập trong sách bài tập
- Soạn: Sửa các lỗi trong bài kiểm tra TV, Văn, TLV
6. Rót kinh nghiÖm:………………………………………………………………….