Bài giảng kỹ thuật môi trường và xử lý môi trường trong NMLD Dung Quất bằng tiếng Anh

Hanoi University of Mining and Geology
Faculty of Oil and Gas
Department: Oil Refining and Petrochemistry
Environmental Egineering
Hồ VănSơn
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Phần1: Cáckháiniệmcơbản
I. Cáckháiniệmvềmôitrường
I.1. Môitrường: Baogồmcácyếutốtựnhiênvàvật
chấtnhântạobaoquanhcon người, có ảnh
hưởng đến đờisống, sảnxuất, sự tồntạipháttriể
n
củacon ngườivàsinhvật
I.2. Phânloại: Theo chứcnăng, môitrường đượcchia
thành3 loại
l Môitrườngtựnhiên: baogồmcácyếutốthiên
nhiên, vậtlý, hóahọc, sinhhọctồntạikháchquan
baoquanhcon người
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Môitrườngxãhội: làtổngthể cácquanhệgiữa
con ngườivớicon người, tạonênsựthuậnlợihay
khókhănchosựpháttriểncủacánhânhay cộng
đồngdâncư
lMôitrườngnhântạo: làtậphợpcácyếutốtự
nhiênvàxãhộido con ngườitạonênvàchịusự
chi phốibởicon người
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
I.3. Cácchứcnăngchủ yếucủamôitrường
l Môitrườnglàkhônggiansốngcủacon ngườivàcácloài
sinhvật
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Môitrườnglànơicungcấptàinguyêncầnthiết
cho đờisốngvàhoạt độngsảnxuấtcủacon
người
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Môi trường là nơi chứa đựng các chất phế thải
do con người tạo ra trong cuộc sống vàhoạt
động sản xuất của mình
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
lMôi trường là nơi giảm nhẹ các tác động
cóhại của thiên nhiên tới con người và
sinh vật trên trái đất
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
lMôi trường là nơi lưu trữ vàcung cấp
thông tin cho con người
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
I.5. Nhữngtháchthứcmôitrườnghiện
nay
I.5.1. Sự biến đổikhíhậu
Hiệu ứngnhàkính:

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Kếtquả củasựcủasựtrao đổikhôngcânbằngvềnăng
lượnggiữatrái đấtvớikhônggianxungquanh, dẫn đến
sự giatăngnhiệt độ củakhíquyểntrái đất. Hiệntượng
nàydiễnratheocơchế tươngtựnhư nhàkínhtrồngcây
và đượcgọilàHiệu ứngnhàkính
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Khinồng độ CO
2
trongkhíquyểntănggấpđôi, thìnhiệt
độ bề mặttrái đấttănglênkhoảng3
o
C.
l Nhiệt độ trái đất đãtăng0,5
o
C trongkhoảngthờigiantừ
1885 đến1940 do thay đổicủanồng độ CO
2
trongkhí
quyểntừ0,027% đến0,035%. Dự báo, nếukhôngcó
biệnphápkhắcphụchiệu ứngnhàkính, nhiệt độ trái đất
sẽ tănglên1,5 -4,5
o
C vàonăm2050.
l Vaitrògâynênhiệu ứngnhàkínhcủacácchấtkhí được
xếptheothứ tự sau: CO
2
=> CFC => CH

4
=> O
3
=>NO
2
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Nhiệt độ trái đấttăngsẽlàmtan băngvàdângcaomực
nướcbiển. Như vậy, nhiềuvùngsảnxuấtlươngthựctrù
phú, cáckhu đôngdâncư, các đồngbằnglớn, nhiều
đảothấpsẽbịchìmdướinướcbiển.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Khíhậutrái đấtsẽbịbiến đổisâusắc, các đớikhíhậu
cóxuhướngthay đổi. Toànbộđiềukiệnsốngcủatấtcả
cácquốcgiabịxáo động. Hoạt độngsảnxuấtnông
nghiệp, lâmnghiệp, thuỷ hảisảnbịảnhhưởngnghiêm
trọng.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
I.5.2. Sự suygiảmtầngôzôn
l Ôzôn(O
3
) làloạikhíhiếmtrongkhôngkhígầnbềmặtđất
vàtậptrungthànhlớpdày ở những độ caokhácnhau
trongtầng đốilưutừ16km đếnkhoảng40km tùytheovĩ
độ
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Tầng đốilưu: Từ bề mặttrái đất đến độ cao7-17 km, tùy

thuộcvàovĩđộ (ở 2 vùngcựclà7-10 km) vàcácyếutố
thờitiết. Khôngkhí ở tầngnàychuyển độngrấtmạnh
theochiềuthẳng đứngvànằmngang, làmchonước
thay đổi ở cả 3 trạngthái: Lỏng(mưa), hơi(mâymù) và
rắn(tuyết, nước đá). Cáchiệntượngnhư: Mưa, mưa
đá, tuyết đềudiễnra ở tầng đốilưu
lTầngbìnhlưu(từđộ caotrêntầng đốilưuđếnkhoảng
50 km): Ởđâykhôngkhíloãng, nướcvàbụiít, không
khíchủ yếuchuyển độngtheochiềungangvàrấtổn
định
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Tầngtrunglưu(từ khoảng50 đến80-85 km): Phần đỉnh
củatầngnàycómộtíthơinước, thỉnhthoảngcómộtvài
vệtmâybạc, gọilàmâydạquang.
l Tầng điệnly (từ 80-85 đếnkhoảng640 km): Ôxyvànitơ
ở tầngnày ở trạngtháiion, vìthế gọilàtầng điệnly.
Sóngvôtuyếnphátratừmộtnơinào đótrênbềmặttrái
đấtbịphảnxạqua tầng điệnlynêntruyền đi đượckhá
xa. Tại đây, do bứcxạ, nhiềuphản ứnghoáhọcxảyra
đốivớiôxynitơ, hơinước, CO
2
nênchúngbịtáchra
thànhnguyêntử, sau đóbịion hóatrở thànhcácion
như NO+, O
2
+, NO
-
3
, NO

-
2
. Cácion nàycóthể phátra
sóng điệntừkhihấpthụ tiatửngoạitừmặttrờichiếu
đến.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Tầngngoài: Cáchmặtđất500-1.000 đến10.000 km.
Đâylàvùngquá độ giữakhíquyểntrái đấtvớikhoảng
khôngvũtrụ. Khôngkhí ởđâyrấtloãng, cácloạiphân
tử thưathớtchuyển độngvớivậntốccao, cónhững
phântửbay nhanh(thắng đượcsứchútcủatrái đất) ra
ngoàikhoảngkhôngvũtrụ
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l ViệcsửdụngquánhiềukhíChlorofluorocacbon(CFC)
làmsuygiảmôzôn
CFCl
3
+ hv= CFCl
2
+ Cl
Cltácdụngvớiôzôn:
Cl + O
3
=ClO + O
2
ClO + O
3
= Cl + 2O

2
l Cl ở đây làm nhiệm vụ như làxúc tác, không tham gia
vào phân tử hình thành cuối cùng làO
2
nên tiếp tục tồn
tại để làm nhiệm vụ chuyển ôzôn thành O
2
l Một nguyên tử Cl huỷ hoại 100.000 phân tử ôzôn
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Nồng độ ôzôngiảm đi đôivớicường độ tiatửngoại
chiếuxuốngtrái đấttăng, do đónơicólỗthủng ở tầng
ôzôncũnglànơitiatửngoạitừmặttrờichiếuxuốngítbị
ngăncản, dẫntớicácnguycơđốivớiđờisốngtrêntrái
đấtcànglớn
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l CácnhàkhoahọcNASA đãtheodõisựmởrộnglỗ
thủngtầngôzôn ở Nam Cựccách đây20 nămcho đến
tháng11/2006 vừaqua lỗ thủngtầngôzôn đãmởrộng ở
mứckỷlục17,6 triệukm
2
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l I.5.2. Sự suythoáitàinguyên
l Dânsốthế giớităngnhanhcộngvớichủ nghĩatiêudùng
đang đẩyhànhtinhchúngtavàotìnhtrạng“nợ sinhthái”
ngàycàngtrầmtrọng. Khôngchỉ rừng, nănglượng, đếncả
nguồntàinguyênnướccũng đangdầncạnkiệt.
l CácnhàmôitrườngcảnhbáonướcsôngHằng(tiểulụcđịa Ấn Độ)

bâygiờ khôngthể dùng đểănuốnghay tắmgiặtvì đãbịô nhiễm
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
l Theo Tổ chứcNônglươngLHQ (FAO), tínhtừnăm1990
đếnnay, mỗinămthế giớimấtđimất13 triệuha rừngdo
nạnchặtphárừngtrànlan. Diệntíchrừngnguyênsinhhiện
chỉ còn36%, nhưngcũng đangbịđedọavìhàngnămcó
khoảng6 triệuha rừngcónguycơbịxóasổ. Hiệncó76
nướctrênthế giớikhôngcònrừngnguyênsinh
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Cáckháiniệmvềmôitrường
l Quátrình đôthị hóa, hoạt độngnôngnghiệp, côngnghiệp
vàbiến đổikhíhậungàycànggâyáplựcnặngnềlênkhối
lượngvàchấtlượngnguồnnước
l 80% nguồnnướcngọtvà2/3 trongtổngsốcáccon sông
trênthế giới đangdầncạnnước
l Dự báo đếntrướcnăm2030, cókhoảng60 quốcgialâm
vàotìnhtrạngthiếunướctrầmtrọng
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com