MOT SO BAI VAN HAY CUA HS LOP 9

Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
ÂÃƯ VÀN NGHË LÛN 9
Âãư 1:
Trong truûn “Ngỉåìi con gại Nam Xỉång”, nhán váût Trỉång Linh väüi
tin cáu nọi ngáy thå ca con tr â nghi oan cho V Nỉång rưng ráùy v âạnh âùi
nng âi. V Nỉång bë oan ỉïc nãn nhy xúng säng tỉû váùn.
Em hy âc ké lải tạc pháøm v tçm xem cọ nhỉỵng chi tiãút no trong truûn tạc
gi mún hẹ måí kh nàng cọ thãø trạnh âỉåüc thm këch âau thỉång cho V Nỉång.
Nhỉỵng ngun nhán no lm cho thm këch âọ váùn diãùn ra dáùn âãún cại chãút âau
thỉång ca ngỉåìi phủ nỉỵ âỉïc hảnh?
Em hy bçnh lûn vãư ngun nhán cại chãút âọ.
HỈÅÏNG DÁÙN
1. Âc ké tạc pháøm, nàõm vỉỵng chi tiãút, âäüc láûp suy nghé âãø tçm ra nhỉỵng chi tiãút
m âãư u cáưu. Ti thàõt nụt v måí nụt l åí chäù áúy. Mäùi em tçm ti theo cạch ca
mçnh miãùn l håüp lê.
2. Bçnh ln vãư ngun nhán cại chãút ca V Nỉång. Cọ ngun nhán trỉûc tiãúp do
tênh nãút cạ nhán ca Trỉång Linh v ngun nhán sáu xa ca chãú âäü x häüi tỉì âọ
tçm ra nghéa täú cạo v nhán âảo ca tạc pháøm.
BI VIÃÚT THAM KHO
“
Truưn kç mản lủc
” l mäüt tạc pháøm cọ giạ trë ca vàn hc cäø nỉåïc ta thãú kè
XVI, mäüt táûp truûn vàn thå âáưu tiãn bàòng chỉỵ Hạn åí Viãût Nam. Truûn “
Ngỉåìi con
gại Nam Xỉång
” l mäüt truûn hay trong tạc pháøm.
Truûn kãø ràòng, V Thë Thiãút l mäüt phủ nỉỵ âỉïc hảnh åí Nam Xỉång, chäưng l
Trỉång Linh, ngỉåìi nh giu nhỉng khäng cọ hc, tênh laiû âa nghi. Triãưu âçnh bàõt
lênh, Trỉång Linh phi tng qn trong khi våü âang mang thai. Chäưng âi xa måïi
âỉåüc mỉåìi ngy thç nng sinh con trai âàût tãn l Ân. Nàm sau, giàûc tan, viãûc qn
kãút thục, Trỉång Linh tråí vãư thç con â biãút nọi, nhỉng âỉïa tr nháút âënh khäng nháûn

Trỉång Linh lm bäú. Nọ nọi: “
Å hay
!
Thãú ra äng cng l cha täi ỉ
?
Äng lải biãút
nọi, chỉï khäng nhỉ cha täi trỉåïc kia chè thin thêt. Trỉåïc âáy thỉåìng cọ mäüt äng âãm
no cng âãún, mẻ Ân âi cng âi, mẻ Ân ngäưi cng ngäưi nhỉng chàóng bao giåì bãú
Ân c
.”
Tênh Trỉång Linh hay ghen, nghe con nọi váûy âinh ninh ràòng våü hỉ, â vu
oan cho V Nỉång, rưng ráùy v âạnh âøi nng âi. V Nỉång bë oan ỉïc â nhy
xúng säng tỉû váùn.
Âc ké tạc pháøm, em tháúy truûn khäng phi khäng hẹ måí kh nàng cọ thãø dãù
dng trạnh âỉåüc thm këch âau thỉång âọ. Ti kãø chuûn ca tạc gi l åí chäù âọ, cåíi
ra räưi lải thàõt vo âáùy cáu chuûn âi tåïi, khiãún ngỉåìi âc hỉïng thụ theo di v suy
nghé, ch âãư ca tạc pháømtỉìng bỉåïc näøi lãn theo dng kãø ca cáu chuûn. Låìi con
tr nghe nhỉ tháût m chỉïa âỉûng khäng êt âiãưu vä lê khäng thãø tin ngay âỉåüc, nãúu
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
Trỉång Linh biãút suy nghé, ngỉåìi cha gç m lả váûy: “
khäng biãút nọi, chè nên thin thêt
”
chàóng bao giåì bãú con mçnh, m hãût nhỉ “
cại mạy
” - “
mẻ Ân âi cng âi, mẻ Ân
ngäưi cng ngäưi
”. Cáu nọi âọ ca âỉïa tr chàóng phi l mäüt cáu âäú, ging gii âỉåüc

thç cại chãút ca V Nỉång s khäng xy ra. Nhỉng Trỉång Linh c ghen, êt hc,
thiãúu suy nghé, â vä tçnh b dåí kh nàng gii quút táúm thm këch, dáùn tåïi cại chãút
oan øng ca ngỉåìi våü m chng khäng phi khäng cọ tçnh u thỉång. Táút nhiãn sỉû
âåìi cọ thãú måïi thnh chuûn, v lải trãn âåç lm gç cọ sỉû ghen tng sạng sút.
Bi këch cọ thãø trạnh âỉåüc khi våü hi chuûn kia ai nọi, chè cáưn Trỉång Linh
kãø lải låìi con nọi mi chuûn s r rng. V Nỉång s chỉïng minh cho chäưng r åí
mäüt mçnh nng hay âa våïi con tr vo bọng mçnh v nọi l cha Ân. Mi sau ny,
mäüt âãm phng khäng vàõng v, ngäưi bưn dỉåïi bọng ân khuya, chåüt ngỉåìi con chè
vo bọng mçnh trãn vạch m bo âọ l cha nọ, Trỉång Linh måïi tènh ngä,ü tháúu hiãøu
näùi oan ca våü thç mi chuûn â xong. V Nỉång khäng cn nỉỵa trãn âåìi.
Cáu chuûn bàõt âáưu tỉì mäüt bi këch gia âçnh, mäüt chuûn trong nh, mäüt vủ
ghen tng. Khäng êt tạc pháøm xỉa nay â viãút vãư cại chuûn thỉåìng tçnh âáưy tai hoả
ny. V nỉång khäng may láúy phi ngỉåìi chäưng c ghen, ngun nhán trỉûc tiãúp dáùn
nng âãún cại chãút bi thm l “
mạu ghen
” ca ngỉåìi chäưng näng näøi. Nhỉng sỉû thỉûc
váùn l sỉû thỉûc!cại chãút oan øng quạ v ngỉåìi chäưng âäüc âoạn quạ!
Mäüt phủ nỉỵ âỉïc hảnh, tám häưn nhỉ ngc sạng m bë nghi oan båíi mäüt chuûn
khäng âáu åí mäüt låìi con tr, mäüt cáu nọi âa ca mẻ våïi con m phi tçm âãún cại
chãút bi thm, ai oạn trong lng säng thàm thàóm. Cáu chuûn âau lng vỉåüt ra ngoi
khn khäø cu mäüt gia âçnh, nọ büc chụng ta phi suy nghé tåïi säú pháûn mong manh
ca con ngỉåìi trong mäüt x häüi m nhỉỵng oan khút, báút cäng, tai hoả cọ thãø xy ra
báút cỉï lục no âäúi våïi h m nhỉỵng ngun nhán dáùn âãún nhiãưu khi ráút lả lng khäng
thãø lỉåìng trỉåïc âỉåüc. Âọ l x häüi phong kiãún åí nỉåïc ta, nháút l åí thåìi nọ â suy
vong. X häüi âọ â sinh ra nhỉỵng chng Trỉång Sinh, nhỉỵng ngỉåìi ân äng âàûc âáưu
ọc “
nam quưn
”, ch âảp lãn quưn säúng ca ngỉåìi phủ nỉỵ. Tênh ghen tng ca cạ
nhán cäüng våïi tỉ tỉåíng “
nam quưn

” trong x häüi â lm nãn mäüt Trỉång Sinh âäüc
âoạn âãún k củc, khỉ khỉ theo riãng, nháút thiãút khäng nghe kiãún ca ngỉåìi khạc.
Âỉïa tr nọi thç tin ngay, cn våü than khọc gii by thäúng thiãút thç nháút âënh khäng
tin, h hng, lng xọm phán gii cäng minh cng chàóng àn thua gç. Háûu qu l cại
chãút thm thỉång ca V nỉång m ngun nhán sáu xa l chãú âäü phong kiãún báút
cäng cng chãú âäü “
nam quưn
” báút bçnh âàóng ca nọ â gáy ra bao nhiãu tai hoả cho
ngỉåìi phủ nỉỵ nọi riãng v con ngỉåìi thåìi âọ nọi chung.
Âãư 2:
Phán têch truûn “Ngỉåìi con gại Nam Xỉång” ca Nguùn Dỉỵ
BI VIÃÚT THAM KHO:
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
Truưn k mản lủc l mäüt tạc pháøm cọ giạ trë ca vàn hc cäø nỉåïc ta åí thãú k
XVI, mäüt táûp truûn vàn xi bàòng chỉỵ Hạn âáưu tiãn åí Viãût Nam.
Truûn “ Chuûn
ngỉåìi con gại Nam Xỉång”
l mäüt truûn hay trong tạc pháøm âọ âỉåüc trêch trong
Truưn kç mản lủc ca Nguùn Dỉỵ.
Truûn kãø vãư mäüt ngỉåìi phủ nỉỵ tãn l V Thë Thiãút åí huûn Nam Xỉång, tènh
H Nam. Väún l mäüt ngỉåìi våü âoan chênh, âm âang. Nng giỉỵ lng chung thu,
háưu hả mẻ chäưng, chàm sọc con thå trong sút thåìi gian chäưng âi lênh åí phỉång xa.
Khi tråí vãư vç nghe låìi ngáy thå ca con tr, ngỉåìi chäưng nghi ngåì nng tháút tiãút nãn
âạnh màõng âøi âi. Khäng thãø phán gii âỉåüc oan tçnh, nng tráùm mçnh åí säng
Hong Giang. Cm âäüng vç lng trung thỉûc ca nng, Linh Phi (
våü vua biãøn
) cỉïu
våït nng v cho åí lải Long Cung. Ngỉåìi chäưng biãút våü bë oan nãn ráút häúi háûn, láûp

ân gii oan cho nng. V Nỉång hiãûn lãn, áøn hiãûn trong chäúc lạt räưi tråí lải Long
Cung.
Chuûn ca ngåüi mäüt ngỉåìi phủ nỉỵ cọ pháøm cháút, cọ tám häưn trong sạng, sạng
ngåìi nhỉ ngc lải bë näùi oan ty tråìi vç mäüt chuûn våì ghen våï váøn ca ngỉåìi chäưng
näng näøi. Cúi cng nng phi tçm âãún cại chãút âãø gii näùi oan tçnh.
Tạc gi âàût nhán váût V Nỉång vo nhỉỵng hon cnh khạc nhau, qua âọ bäüc
läü nhỉỵng pháøm cháút täút âẻp ca ngỉåìi phủ nỉỵ. V Nỉång väún l ngỉåìi con gại cọ tỉ
dung täút âẻp, tênh tçnh thu më, nãút na. Khi láúy chäưng, nng ln giỉỵ gçn khn
phẹp, khäng âãø våü chäưng phi tháút ho d Trỉång Sinh väún cọ tênh hay ghen. Khi
chäưng âi lênh, V Nỉång rọt chẹn rỉåüi âáưy tiãùn chäưng. Låìi ca nng tháût xục âäüng,
nọi vãư niãưm u thỉång, mong nhåï ca mçnh âäúi våïi ngỉåìi chäưng s âi xa, räưi by t
näùi lo làõng trỉåïc nhỉỵng gian lao nguy hiãøm m ngỉåìi chäưng s tri qua, niãưm mong
ỉåïc âỉåüc âon tủ lm mi ngỉåìi trong tiãûc âãưu ỉïa hai hng lãû.
Chäưng âi âạnh giàûc ngoi biãn i, nng mäüt lng son sàõt, thu chung,
“cạch
biãût ba nàm, giỉỵ gçn mäüt tiãút”,
mong âåüi chäưng vãư trong cä âån mn mi
“mäùi khi
tháúy bỉåïm lỉåün âáưy vỉåìn, máy che kên nụi, thç näùi bưn gọc bãø, chán tråìi khäng thãø
no ngàn âỉåüc”.
Hån nỉỵa, nng l mäüt ngỉåìi con dáu hiãúu kênh, táûn tu chàm sọc
khi mẻ chäưng cn säúng, chän cáút mẻ chäưng khi mẻ qua âåìi (
lo liãûu nhỉ âäúi våïi mẻ
â mçnh
).
Räưi âàòng âàóng thåìi gian träi qua, chäưng ra lênh tråí vãư, cng l lục nng bë nghi
oan. V Nỉång â phán tráưn âãø chäưng hiãøu r táúm lng mçnh:
“Thiãúp väún con k
khọ mong chng âỉìng mäüt mỉûc nghi oan cho thiãúp”.
Nng â nọi âãún thán pháûn

mçnh, tçnh nghéa våü chäưng v khàóng âënh lng chung thu, hãút lng tçm cạch hn gàõn
hảnh phục gia âçnh âang cọ nguy cå bë tan våỵ. D h hng, lng xọm cọ bãnh vỉûc v
biãûn bảch, Trỉång Sinh váùn khäng tin. Báút âàõc dé V Nỉång thäúng thiãút: “
Thiãúp såỵ
dé nỉång tỉûa vo chng âáu cọ thãø lãn nụi vng phu kia nỉỵa!
”. Âọ l hảnh phục
gia âçnh, niãưm khao khạt ca c âåìi nng giåì âáy tan våỵ. Tçnh u khäng cn, c näùi
âau khäø chåì chäưng giåì âáy hoạ âạ
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
Tuût vng vç phi gnh chëu näùi oan khút ty tråìi khäng phỉång gii by,
cỉïu chỉỵa nng ânh mỉåün cại chãút âãø chỉïng t tiãút hảnh trong sạng ca mçnh. låìi
kháún nguûn våïi tháưn linh vä cng thm thiãút:
“Thiãúp nãúu âoan trang giỉỵ tiãút, trinh
bảch gçn lng, vo nỉåïc xin lm ngc Më Nỉång, xúng âáút xin lm c Nga Mé.
Nhỉûåüc bàòng lng chim, dả cạ, lỉìa däúi chäưng con, âỉåüc xin lm mäưi cho cạ täm, trãn
xin lm cåm cho diãưu quả v xin chëu khàõp mi ngỉåìi phè nhäø
” låìi kháún nguûn
â lm cho ngỉåìi âc xọt xa - con ngỉåìi råi cnh ngäü bãú tàõc, khäng thãø tiãúp tủc säúng
âãø tỉû gii oan tçnh m phi tçm âãún cại chãút âãø tháưn linh chỉïng dạm.
Sau mäüt nàm åí thu cung, khi nghe kãø chuûn nh, nng â ỉïa nỉåïc màõt khọc, nghé
âãún cáu “
ngỉûa Häư gáưm giạ Bàõc, chim Viãût âáûu cnh Nam
” räưi hiãûn vãư trãn dng
nỉåïc cho tho lng nhåï chäưng, con.
Qua nhỉỵng hon cnh khạc nhau ca v Nỉång, våïi nhỉỵng låìi tỉû thoải ca
nng, truûn â khàóng âënh nhỉỵng nẹt âẻp truưn thäúng ca ngỉåìi phủ nỉỵ Viãût Nam
- mäüt ngỉåìi phủ nỉỵ âẻp ngỉåìi, lải nãút na, hiãưn thủc, âm âang, thạo vạt, ráút mỉûc
hiãúu kênh våïi mẻ chäưng, giỉỵ vẻn lng chung thu sàõt son våïi chäưng, hãút lng vun

âàõp hảnh phục gia âçnh, l ra phi âỉåüc hảnh phục trn vẻn thãú m phi chãút mäüt
cạch oan øng, âau âåïn.
Cại chãút ca V Nỉång cọ nhiãưu ngun nhán sáu xa, bàõt ngưn tỉì hiãûn thỉûc
nghiãût ng ca lãù giạo phong kiãún ca x häüi c, våïi chãú âäü
“nam quưn
”, coi r thán
pháûn ca ngỉåìi phủ nỉỵ, räưi tênh âa nghi, ghen tng ca chäưng, thọi hung bảo, gia
trỉåíng ca chäưng â lm khäø âau bao cüc âåìi nhỉỵng ngỉåìi phủ nỉỵ.
Cüc hän nhán giỉỵa V Nỉång v Trỉång Sinh cọ pháưn khäng bçnh âàóng
(
thiãúp väún con nh khọ, âỉåüc nỉång tỉûa nh giu
). X häüi phong kiãún lải coi trng
“
nam quưn
”, hån nỉỵa Trỉång Linh lải cọ tênh âa nghi, âäúi våïi våü thç phng ngỉìa
quạ mỉïc. Nhỉỵng chi tiãút ny chøn bë cho nhỉỵng hnh âäüng âäüc âoạn ca Trỉång
Sinh sau ny.
Khi âạnh giàûc tråí vãư, Trỉång Sinh cng mang mäüt tám trảng nàûng nãư: mẻ qua
âåìi, con vỉìa hc nọi, lng bưn b. Trong hon cnh nhỉ thãú, låìi ca Bẹ Ân dãù kêch
âäüng tênh hay ghen ca Trỉång Sinh: “
trỉåïc âáy, thỉåìng cọ mäüt ngỉåìi ân äng âãm
no cng âãún ”

Âiãưu âạng trạch l thại âäü v hnh âäüng âäüc âoạn ca Trỉång Sinh khi áúy.
Khäng â bçnh ténh âãø tçm hiãøu váún âãư, chng b ngoi tai nhỉỵng låìi phán tráưn ca
våü, nhỉỵng låìi bãnh vỉûc ca h hng, lng xọm, khäng chëu nọi ra dun cåï ghen
håìn. Cúi cng, Sinh lải màõng nhiãúc nng v âạnh âøi nng âi. Thại âäü v hnh
âäüng ca Trỉång Sinh vä hçnh dung dáùn âãún cại chãút oan nghiãût ca V Nỉång.
Hnh âäüng gieo mçnh xúng säng Hong Giang ca V Nỉång phn ạnh mäüt
thỉûc trảng vãư thán pháûn ngỉåìi phủ nỉỵ trong x häüi phong kiãún. H bë büc chàût trong

khn khäø khàõt khe ca lãù giạo, bë âäúi xỉí báút cäng, bë ạp bỉïc v chëu nhiãưu khäø âau,
báút hảnh. Âọ cng chênh l giạ trë täú cạo hiãûn thỉûc ca tạc pháøm. Âàòng sau näùi oan
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
ca ngỉåìi thiãúu phủ Nam xỉång, cn bao nhiãu oan tçnh báút hảnh m ngỉåìi phủ nỉỵ
ngy xỉa phi gạnh chëu: Nng Kiãưu trong “
Truûn Kiãư”u
ca Nguùn Du, ngỉåìi
cung nỉỵ trong “
cung oạn ngám khục
” ca Nguùn Gia Thiãưu, ngỉåìi phủ nỉỵ låỵ dun
tçnh trong thå Häư Xn Hỉång,
Phi nháûn tháúy r ràòng våïi truûn ngàõn âáưu tiãn viãút bàòng chỉỵ Hạn, Nguùn
Dỉỵ â cọ nhỉỵng màût thnh cäng trong nghãû thût xáy dỉûng truûn, xáy dỉûng nhỉỵng
âoản âäúi thoải. Cạch kãø chuûn háúp dáùn, xáy dỉûng tçnh tiãút, thàõt nụt v gåỵ nụt tháût
báút ngåì, âáưy këch tênh, cng lm cho näùi oan tçnh ca nhán váût hiãûn ra våïi táút c nẹt
thm khäúc.
“
Thàõt nụt
” truûn bàòng úu täú báút ngåì. Mäüt cáu nọi ngáy thå nghe nhỉ tháût
ca tr thå m gáy bo täú dáy chuưn trong cüc âåìi. Bo täú nghi kë trong mäüt âáưu
ọc nam quưn âäüc âoạn, thiãúu trê tû ; bo täú báút ho dỉỵ däüi phạ tan hảnh phục ca
mäüt gia âçnh ãm áúm. Bo täú oan khiãn phạ nạt cüc âåìi ca mäüt ngỉåìi con gại trong
tràõng, phi kãút thục bi thm trãm mäüt dng säng.
“
Gåỵ nụt”
cng báút ngåì bàòng mäüt cáu nọi tr thå non dải (khi chè cại bọng ca
chng Trỉång trãn vạch: “
cha Ân lải âãún kia kça

” thç bao nhiãu oan khiãn gáy thm
këch trong phụt chäúc bäùng âỉåüc sạng t.
Truûn cọ nhỉỵng âoản âäúi thoải v nhỉỵng låìi tám tçnh ca nhán váût âỉåüc sàõp
xãúp âụng chäù, lm cho cáu chuûn tråí nãn sinh âäüng, gọp pháưn khàõc hoả diãùn biãún
tám lê v tênh cạch nhán váût ; låìi nọi ca b mẻ Trỉång Sinh nhán háûu, tỉìng tri ; låìi
l ca V Nỉång bao giåì cng chán thnh, dëu dng, mãưm mng, cọ lê, cọ tçnh - låìi
ca ngỉåìi phủ nỉỵ hiãưn thủc, âoan chênh ; låìi ca Bẹ Ân häưn nhiãn, ngáy thå, tháût
th.
Chuûn âạng l cọ thãø kãút thục åí âoản “
gåỵ nụt
” truûn, chng Trỉång Sinh
tènh ngäü, tháúu hiãøu näùi oan ca V Nỉång nhỉng Nguùn Dỉỵ â thãm pháưn V
Nỉång tråí vãư dỉång thãú, gàûp chäưng trong thoạng chäúc. So våïi truûn cäø têch “
Våü
chng Trỉång
”, Nguùn Dỉỵ â tại tảo truưn kç tỉì cäø têch âãø náng truûn lãn nhỉỵng
giạ trë tỉ tỉåíng v tháøm mé måïi. Âiãưu âọ, lm tàng thãm sỉïc háúp dáùn ca truûn v
hon chènh tênh cạch nhán váût V Nỉång, tho mn ỉåïc må ca nhán dán l “
åí hiãưn
gàûp lnh
”, ngỉåíi täút s âỉåüc âãưn b. Truûn kãút thục cọ háûu. Trong truûn, nhỉỵng
úu täú truưn kç táûp trung åí pháưn sau ca truûn nhỉ con ra mai xanh âỉåüc Phan
Lang cỉïu, V Nỉång âỉåüc åí lải Thu Cung, räưi hiãûn vãư våïi kiãûu hoa rỉûc råỵ trãn
säng âọ l nhỉỵng tçnh tiãút kç o, khäng cọ thỉûc nhỉng â tảo ra mäüt thãú giåïi nghãû
thût lung linh huưn o.
Säú pháûn v cüc âåìi thỉûc sỉû váùn l thỉûc xỉa nay. úu täú hoang âỉåìng truưn
kç khäng thãø cỉïu âỉåüc cüc âåìi V nỉång våïi säú pháûn bi thm ca nng. V Nỉång
mún säúng lải m khäng âỉåüc säúng, mún tråí vãư våïi chäưng con v q hỉång m
khäng thãø tråí vãư âỉåüc.
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu

Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
Truûn “
Ngỉåìi con gại Nam Xỉång
” cọ giạ trë hiãûn thỉûc täú cạo v nghéa
nhán âảo sáu sàõc. Nghé vãư V Nỉång v biãút bao thán pháûn ngỉåìi phủ nỉỵ khạc trong
x häüi phong kiãún âỉåüc phn ạnh trong cạc tạc pháøm vàn hc cäø, chụng ta cng tháúy
r giạ trë cüc säúng ca nhỉỵng ngỉåìi phủ nỉỵ Viãût Nam trong mäüt x häüi täút âẻp häm
nay. H âang vỉån lãn lm ch cüc âåìi, säúng bçnh âàóng, hảnh phục våïi chäưng con
v âỉåüc âãư cao nhán pháøm trong x häü, x häüi ca thåìi âải måïi.
Âãư 3: Phán têch nhán váût V Nỉång trong
“chuûn ngỉåìi con gại Nam
Xỉång
” ca Nguùn Dỉỵ.
BI THAM KHO:
“Truưn kç mản lủc”
l mäüt tạc pháøm vàn xi cọ giạ trë ca vàn hc cäø nỉåïc
ta åí thãú kè XVI, mäüt táûp truûn vàn xi âáưu tiãn viãút bàòng chỉỵ Hạn åí Viãût Nam.
“Chuûn ngỉåìi con gại Nam Xỉång”
ca Nguùn Dỉỵ, tạc pháøm trưn kç mản
lủc l mäüt tạc pháøm hay trong táûp truûn âọ. Nhán váût chênh l v nỉång, mäüt phủ
nỉỵ âãúp ngỉåìi, âẻp nãút â phi láúy cại chãút âãø minh oan trỉåïc sỉû ghen tng vä cåï
ca chäưng mçnh.
Cọ thãø nọi Nguùn Dỉỵ l tạc gi vàn xi tiãu biãøu ca vàn hc cäø thãú kè XVI.
Hçnh nh ngỉåìi con gại Nam Xỉång l nhán váût tỉìng cọ nh hỉåíng sáu sàõc âãún lng
ngỉåìi mi thåìi. Lã Thạnh Täng â tỉìng xục âäüng viãút trong bi thå “
miãúu våü chng
Trỉång”:
“Nghi ngụt âáưu ghãưnh to khi hỉång,
Miãúu ai nhỉ miãúu våü chng Trỉång “

Cáu chuûn vãư V Nỉång phn ạnh cüc âåìi âau khäø v bi thm ca V
nỉång - ngỉåìi phủ nỉỵ dỉåïi chãú âäü x häüi phong kiãún. Ngỉåìi våü phi tỉû váùn âãø minh
oan cho sỉû thu chung ca mçnh. Tạc pháøm nãu cao ch nghéa nhán âảo khiãún ta xục
âäüng khi vãư nhán váût V Nỉång trong truûn.
Trỉåïc hãút, âc truûn, ngỉåìi âc cng thỉång cho thán pháûn V Nỉån v dãù
dng nháûn tháúy âỉåüc V Nỉång l mäüt ngỉåìi phủ nỉỵ nãút na, âỉïc hảnh, âäúi xỉí våïi mẻ
chäưng v chäưng ráút phi âảo v l ngỉåìi våü ráút mỉûc âm âang, nhán háûu, giu âỉïc
khiãm täún.
Cọ tỉ dung täút âẻp, nhỉng trong cüc säúng gia âçnh, nng can tám lm mäüt
ngỉåìi våü hiãưn, ngoan nãút “chàóng lục no våü chäưng phi âãún tháút ho”, v cho d
Trỉåìng Sinh, chäưng ca nng, tuy l con nh ho phụ, lải êt hc, âa nghi quạ sỉïc.
Sỉû khiãm nhỉåìng, cam chëu ca V Nỉång l âiãưu kiãûn tảo nãn sỉû âáưm áúm ca gia
âçnh, màûc cho chãú âäü nam quưn âäüc âoạn â nàûng trong âáưu ọc k vë kè êt hc nhỉ
chäưng mçnh.
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
Nãúu láúy sỉû kiãûn ngy Trỉåìng Sinh âi lênh thụ thç hảnh âäüng v låìi l âỉa tiãùn
chäưng ca ngỉåìi våü hiãưn, låìi thiãút tha cáưu mong ca V Nỉång: “Chàóng mong chng
ại gáúm tråí vãư q c, chè mong âỉåüc hai chỉỵ
bçnh n
thãú l â räưi” ,
“thỉ tênh,
nghçn hng, ạo rẹt gỉíi ngỉåìi i xa ”,
“ l chi tiãút cho cại
“cäng-dung-ngän-hảnh”
m V Nỉång â lm âỉåüc mäüt cạch chán thnh.
Thãú räưi, näùi nhåï nhung, sỉû cä âån, giỉỵ mçnh ca ngỉåìi våü tr cng khiãún
chụng ta phi ca ngåüi con ngỉåìi nhán háûu v âm âang âọ. Tênh cạch cao âẻp ca
V Nỉång cn l lng hiãúu tho våïi mẻ chäưng, lng chung thu son sàõt våïi chäưng

ca nng.
Khi chäưng vo lênh, V Nỉång mäüt mçnh âm âang, ni dảy con thå, chàm sọc
thúc thang cho mẻ chäưng âau úu, lm ma chay täúng tang khi mẻ chäưng qua âåìi.
V nỉång giỉỵ trn hiãúu âảo våïi mẻ chäưng, giỉỵ trn tçnh nghéa våïi chäưng.
Cại thọi âåìi xỉa nay thỉåìng khäng thãø ho håüp giỉỵa mẻ chäưng nng dáu, nháút
l trong gia âçnh phong kiãún. Thãú nhỉng, d chè cọ hai mẻ con säúng våïi nhau (V
Nỉång våïi mẻ chäưng) nhỉng nng xem mẻ chäưng nhỉ mẻ â, âiãưu âọ cn âỉåüc thãø
hiãûn qua låìi tràng träúi ca mẻ chäưng nng trỉåïc khi b qua âåìi: “xanh kia s chàóng
phủ con cng nhỉ con â chàóng phủ mẻ “
Räưi sỉû chu âạo ca V Nỉång trong viãûc ma chay, cụng lãù â thãø hiãûn táúm lng
thåm tho ca ngỉåìi con dáu âạng qu nhỉ V Nỉång. Lng chung thu ca V
Nỉång cn âỉåüc thãø hiãûn åí hnh âäüng ni con, chåì chäưng sút nhỉỵng thạng ngy
Trỉång Sinh âi lênh m chỉa r màût con. Chè cọ hai mẻ con cäi cụt âm bc, gàõn bọ.
Cáûu Bẹ Ân thå ngáy, âãm âãún âỉåüc mẻ chè vo cại bọng ca mçnh trãn tỉåìng gi l
cha (
âọ l mäüt cạch däù dnh con ng tháût häưn nhiãn nhỉng sau âọ lải l ngun
nhán gáy ra cại täüi tháûtt vä tçnh
).
Näỵi hm oan khäng âỉåüc quưn nọi, suy xẹt cho ra l båíi con ngỉåìi âäüc âoạn,
phm phu lải kẹm vàn hoạ nhỉ Trỉång Sinh khi chng ra lênh tråí vãư (nghe låìi âỉïa
con non dải) â gáy nãn näùi oan ty tråìi cho V Nỉång. Bë chäưng ghen tng vä cåï,
bao nhiãu låìi gii by ca v Nỉång v låìi khun ngàn ca lạng giãưng, b con, cä
bạc, trỉång Sinh váùn khäng tin v âinh ninh l
“våü hỉ”
, mäúi nghi ngåì cng ngy
cng lụn sáu khäng cọ cạch gç gåỵ ra âỉåüc. Chng màõng nhiãúc våü tháût tháûm tãû räưi
“âạnh âøi nng âi”.
V Nỉång khäng hãư cọ läùi láưm gç, nng thu chung, trinh
tràõng, âỉïc hảnh vẻn ton nhỉng sỉû âäúi xỉí ca chäưng lm cho nng hon ton tháút
vng, khäng hiãøu näùi oan khút tỉì âáu m ra. Khäng cọ cạch no âãø gii by, tháút

vng båíi hảnh phục - niãưm vui
“nghi gia nghi tháút”
khäng cn nỉỵa, nng phi tçm
âãún cại chãút âãø minh oan. Hnh âäüng tỉû váùn l thại âäü cúi cng nng âỉåüc phẹp båíi
khäng thãø gii by âỉåüc våïi chäưng, tiãút hảnh ca nng s bë hoen äú, biãút bao giåì phai
måì âi trong tám trê ca chäưng.
Mäüt ngỉåìi våü hiãưn lnh, âáưy tiãút nghéa, thu chung phi chãút dáùu khäng cọ täüi
tçnh gç. Mi âãún sau cại chãút âo,ï ngỉåìi chäưng måïi hiãøu näùi oan ỉïc ca våü mçnh.
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
chênh sỉû âäüc âoạn ca ngỉåìi ân äng trong gia âçnh Phong kiãún m Nho giạo ni
dỉåỵng dung tụng l âãư ti m Nguùn Dỉỵ mún phã phạn.
Båíi khäng chè hçnh nh nhán váût V Nỉång, m cn biãút bao thán pháûn phủ
nỉỵ
“By näøi, ba chçm”
â phi säúng trong cnh âåìi nhỉ váûy:
“Âau âåïn thay pháûn ân b
Låìi ràòng bảc mãûnh cng l låìi chung”
Cại chãút ca V Nỉång l säú pháûn, nhỉng cng l låìi täú cạo thọi nghen tng
êch kè, sỉû häư âäư, v phu ca ân äng- ngỉåìi chäưng vä hc, âa nghi nhỉ Trỉång Sinh-
l låìi täú cạo lût lãû phong kiãún h khàõc dung tụng cho sỉû âäüc ạc, báút cäng-
“chãú âäü
nam quưn”
dỉåïi thåìi phong kiãún ngỉû trë.
V Nỉång trong truûn l mäüt nhán váût ráút âẻp, theo âụng quan niãûm âàûc
âiãøm truưn thäúng, nhỉng phi chëu näøi oan ty tråìi v phi chỉïng thỉûc sỉû vä täüi ca
mçnh bàòng cại chãút. Cại chãút âau âåïn báút cäng, chè vç sỉû hiãøu nháưm, tỉì mäüt cáu nọi
thå ngáy ca con tr m ngỉåìi chäưng Trỉång Sinh â nghi oan, â lm máút âi ngỉåìi
våü qu trãn âåìi. Ngun nhán sáu xa ca bi këch nạt lng ny chênh l do chiãún tranh

loản lảc v lãù giạo phong kiãún trng nam quưn trong x häüi ngy trỉåïc.
Âãư 4:
Phán têch bi thå “Âäưng chê” ca chênh Hỉỵu ( Ngỉỵ vàn 9 - Táûp 1).
HỈÅÏNG DÁÙN CẠCH VIÃÚT:
Bi thå
“Âäưng chê”
ra âåìi vo âáưu nàm 1948, sau chiãún dëch Viãût Bàõc ca
qn v dán ta âạnh thàõng cüc tiãún cäng quy mä låïn ca thỉûc dán Phạp cúi nàm
1947 lãn khu càn cỉï âëa Viãût Bàõc. Nh thå Chênh Hỉỵu lục âọ l chênh trë viãn âải âäüi
thüc trung âon Th âä, cng âån vë ca mçnh tham gia chiãún âáúu sút chiãún dëch.
Âáưu nàm 1948 Chênh Hỉỵu viãút bi thå ny. Bi thå l kãút qu ca nhỉỵng tri nghiãûm
thỉûc va ìnhỉỵng cm xục sáu xa ca tạc gi våïi âäưng âäüi trong chiãún dëch Viãût Bàõc.
Bi thå nọi vãư tçnh âäưng âäüi, âäưng chê thàõm thiãút, sáu nàûng ca nhỉỵng ngỉåìi lênh
cạch mảng m pháưn låïn h xút thán tỉì näng dán. Âäưng thåìi bi thå cng thãø hãûn
lãn hçnh nh chán thỉûc, gin dë m cao âẻp ca anh bäü âäüi trong thåìi kç âáưu ca cüc
khạng chiãún chäúng thỉûc dán Phạp cn ráút khọ khàn thiãúu thäún.
Bi thå
” Âäưng Chê”
viãút theo thãø thå tỉû do, våïi hai mỉåi dng thå, chia lm ba
âoản. C bi thå âãưu táûp trung vo thãø hiãûn ch âãư vãư tçnh
”Âäưng Chê”.
Cại bàõt gàûp âáưu tiãn ca nhỉỵng ngỉåìi lênh l tỉì nhỉỵng ngy âáưu gàûp màût. H
âãưu cọ sỉû tỉång âäưng vãư cnh ngäü ngho khọ
”q hỉång anh nỉåïc màûn âäưng chua,
lnh täi ngho âáút cy lãn si âạ”.
Nhỉỵng ngỉåìi lênh l nhỉỵng ngỉåìi ca lng q
ngho lam l, váút v våïi cy cáúy, rüng âäưng våïi nhỉỵng lng q khạc nhau. H tỉì
cạc phỉång tråìi khäng hãư quen nhau
”tỉì mn phỉång vãư tủ häüi trong hng ng ca
nhỉỵng ngỉåìi lênh cạch mảng”.

Âọ chênh l cå såí ca tçnh âäưng chê sỉû âäưng cm giai
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
cáúp ca nhỉỵng ngỉåìi lênh cng chung nhiãûm vủ chiãún âáúu âãø gii phọng q hỉång,
âáút nỉåïc. Diãùn âảt nghéa âọ, tạc gi â diãùn t bàòng hçnh nh:
“Sụng bãn sụng, âáưu sạt bãn âáưu”.
“Sụng - âáưu”
sạt bãn nhau l tỉåüng trung cho chê v tçnh cm, cng chung lê
tỉåíng, nhiãûm vủ chiãún âáúu, sạt cạnh bãn nhau. Tçnh âäưng chê, âäưng âäüi ny nåí v
hçnh thnh bãưn chàût trong sỉû chan ho v chia s mi gian lao cng nhỉ niãưm vui.
Âọ l mäúi tçnh tri kè ca nhỉỵng ngỉåìi bản chê cäút m tạc gi â biãøu hiãûn bàòng mäüt
hçnh nh củ thãø, gin dë m hãút sỉïc gåüi cm:
“Âãm rẹt chung chàn thnh âäi tri kè”.
Sau cáu thå ny, nh thå hả mäüt cáu, mäüt dng thå, hai tiãúng
“Âäưng chê”
vang lãn
nhỉ mäüt
“näút nháún”,
l sỉû kãút tinh ca mi cm xục, mi tçnh cm. Cáu thå
“Âäưng
chê”
vang lãn nhỉ mäüt phạt hiãûn, mäüt låìi khàóng âënh, âäưng thåìi lải nhỉ mäüt cại bn
lãư gàõn kãút âoản âáưu våïi âoản thỉï hai ca bi thå. Dng thå hai tiẹng
“Âäưng chê”
nhỉ
khẹp lải, nhỉ làõng sáu vo lng ngỉåìi cại tçnh sạu cáu thå âáưu ca bi thå, nhỉ mäüt
sỉû lê gii vãư cå såí ca tçnh âäưng chê. Sạu cáu thå trỉåïc hai tiãúng
“Âäưng chê”
áúy l cäüi

ngưn v sỉû hçnh thnh ca tçnh âäưng chê keo sån giỉỵa nhỉỵng ngỉåìi âäưng âäüi.
Mảch cm xục v suy nghé trong bi thå âỉåüc triãøn khai trong âoản thå thỉï
hai l nhỉỵng biãøu hiãûn củ thãø ca tçnh âäưng chê v sỉïc mảnh ca tçnh âäưng chê. Sỉû
biãøu hiãûn ca tçnh âäưng chê v sỉïc mảnh ca nọ âỉåüc tạc gi gåüi bàòng hçnh nh åí
nhỉỵng cáu thå tiãúp:
“ Rüng nỉång anh gỉíi bản thán cy
Gian nh khäng màûc kãû giọ lung lay
Giãúng nỉåïc, gäúc âa nhåï ngỉåìi ra lênh”
“Âäưng chê”-
âọ l sỉû cm thäng sáu xa nhỉỵng tám tỉ, näùi lng ca nhau. Ba
cáu thå trãn âỉa ngỉåìi âc tråí lải våïi hon cnh riãng ca nhỉỵng ngỉåìi lênh väún l
nhỉỵng ngỉåìi näng dán âọ. H ra âi tråí thnh nhỉỵng ngỉåìi lênh nhỉng mäùi ngỉåìi cọ
mäüt tám tỉ, mäüt näùi lng vãư hon cnh gia âçnh, ngỉåìi thán, cäng viãûc âäưng q. H
gỉíi lải táút c cho háûu phỉång, gỉíi bản thán cy cáúy rüng nỉång ca mçnh. H nhåï
lải nhỉỵng gian nhf träúng khäng
“màûc kãû giọ lung lay”.
Nhỉng ânh âãø lải, ânh gỉíi
lải, h phi ra âi vç nghéa låïn
“cỉïu nỉåïc, cỉïu nh.”
Giåì åí tiãưn tuún, h nhåï vãư háûu phỉång våïi mäüt tçnh cm lỉu luún khọ qn.
Háûu phỉång, tiãưn tuún
(ngỉåìi åí lải nåi giãúng nỉïåc, gäúc âa)
khäng ngi nhåï thỉång
ngỉåìi thán ca mçnh l nhỉỵng ngỉåìi lênh nåi tiãưn tuún. Tuy dỉït khoạt, mảnh m ra
âi nhỉng nhỉỵng ngỉåìi lênh khäng chụt vä tçnh. Trong chiãún âáúu gian khäø, hay trãn
âỉåìng hnh qn h âãưu nhåï âãún háûu phỉång- nhỉỵng ngỉåìi thán u nháút ca mçnh:
“ Äi! Nhỉỵng âãm di hnh qn nung náúu
Bäùng bäưi häưi nhåï màõt ngỉåìi u”
(Nguùn Âçnh Thi)
“Âäưng chê”-

âọ l cng chia s nhỉỵng gian lao, thiãúu thäún ca cüc âåìi ngỉåìi
lênh våïi nhỉỵng hçnh nh chán thỉûc, xục âäüng, gåüi t v gåüi hçnh
(tỉìng cån äúm lảnh
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
säút run ngỉåìi, váưng trạn ỉåït mäư häi,ạo rạch vai, qưn vi mnh vạ, miãûng cỉåìi bút
giạ, chán khäng giy)
nhỉỵng ngy thạng åí rỉìng.
Âãø diãøn t âỉåüc sỉû gàõn bọ, chia s, sỉû giäúng nhau vãú cnh ngäü ngỉåìi lênh tạc
gi â xáy dỉûng nhỉỵng cáu thå sọng âäi, âäúi ỉïng våïi nhau trong tỉìng càûp, tỉìng cáu:
“ Anh våïi täi biãút tỉìng cån äúm lảnh
Säút run ngỉåìi vỉìng trạn ỉåït mäư häi”

Miãûng cỉåìi bút giạ
Chán khäng giy”
Sỉïc mảnh no â giụp h vỉåüt qua táút c?
Hçnh nh
” thỉång nhau tay nàõm láúy bn tay”
biãøu hiãûn tháût gin âë v xục
âäüng ca tçnh cm âäưnh chê, âäưng âäüi thiãng liãng ca nhỉỵng ngỉåìi lênh. Tçnh cm
âọ l ngưn sỉïc mảnh v niãưm vui âãø h vỉåüt qua. Cại
“bàõt tay
”(nhỉ bn tay biãút
nọi) chênh l tçnh cm ca ngỉåìi lênh truưn cho nhau sỉïc mảnh v niãưm tin âãø h
vỉåüt qua táút c nhỉỵng gian lao, thiãúu thäún, thỉí thạch trong chiãún âáúu.
Tçnh âäưng chê, âäưng âäüi cn biãøu hiãûn åí sỉû thỉí thạch. Âoản thå cúi tháût cä
âng bàòng hçnh nh khi nh thå viãút:
Âãm nay rỉìng hoang sỉång múi
Âỉïng cảnh bãn nhau chåì giàûc tåïi

Âáưu sụng tràng treo”.
Âáy l mäüt bỉïc tranh âẻp ca tçnh âäưng chê, âäưng âäüi- mäüt bỉïc tranh âàûc sàõc
v cọ nghéa.
Bỉïc tranh trãn l mäüi cnh thỉûc trong mäüi âãm phủc kêch
“chåì giàûc tåïi”
tải
mäüt cnh
”rỉìng hoang sỉång múi”
hoang vàõng lảnh lo näøi báûp lãn ba hçnh nh gàõn
kãút våïi nhau
”váưng tràng kháøu sụng v ngỉåìi lênh”
váưng tràng nhỉ treo kháøu sụng
ca ngỉåìi lênh. Ngỉåìi lênh thç
“âỉïng cảnh bãn nhau chåì giàûc tåïi”.
Cáu thå
“âáưu sụng tràng treo”

(chè cọ 4 chỉỵ)
gáy cho ngỉåìi âc mäüt sỉû báút
ngåì lê thụ
“ sụng v tràng”
sao lải ho quãn vo nhau âẻp thãú! Hçnh nh thå nọi lãn
nghéa cao âẻp ca cüc chiãún âáúu bo vãû Täø qúc ca anh bäü âäüi củ Häư trong
nhỉỵng nàm âáưu khạnh chiãún chäúng Phạp.
Bi thå cọ ba khäø, ba tỉï thå, ch úu tảo thnh chung xun sút ton bi
thå
“Âäưng chê”.“Âäưng ch ê -thỉång nhau nàõm láúy bn tay - âáưu sụng tràng treo”
Bi thỉ hm xục, mäüc mảc, chán thỉûc trong sỉí dủng ngän ngỉỵ, hçnh nh, giåüi
t, cọ sỉïc khại quạt cao, khàõc hoả âỉåüc mäüt trong nhỉỵng pháøm cháút täút âẻp ca anh
bäü âäi củ Häư. Âọ l mäúi tçnh âäưng chê, âäưng âäüi gàõn bọ, keo sån, thàõm âỉåüm tçnh

cm, gian khäø cọ nhau, säúng chãút cọ nhau. Bi thå cọ thỉûc, cọ må toả nãn v âẻp ca
bi thå, gáy cho ngỉåìi âc nhỉỵng suy tỉ sáu sàõc nhỉỵng cm xục sáu làõng. Bi thå
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
“Âäưng chê”
cọ nhỉỵng nẹt thnh cäng trong viãûc khàõc hoả hçnh nh ngỉåìi lênh cạch
mảng trong thå ca khạng chiãún.
Âãư 5:
Phán têch bi thå “Bi thå vãư tiãøu âäüi xe khäng kênh”ca Phảm Tiãún
Dût
BI VIÃÚT THAM KHO
Phảm Tiãún Dût l nh thå tr v låïn lãn
“trong sàõc ạo ca anh bäü âäüi Trỉåìng
Sån”
giỉỵa nhỉỵng ngy ạc liãût nháút ca cüc chiãún tranh nhán dán chäúng M.
Tiãúng thå Phảm Tiãún Dût hçnh thnh v låïn lãn våïi nhỉỵng bi thå
“ Trỉåìng
Sån âäng-Trỉåìng Sån táy, lỉía ân, giỉíi em cä thanh niãn xung phong, nhåï ”
â
gọp pháưn tr hoạ thå Viãût Nam thåìi chäúng M. Bi thå
“bi thå vãư tiãøu âäüi xe khäng
kênh”
âỉåüc rụt ra trong táûp thå
“váưng tràng-qưng lỉía”
ca tạc gi. Trong bi thå tạc
gi â xáy dỉûng mäüt hçng tỉåüng âäüc âạo nhỉỵng
“chiãúc xe khäng kênh”
chàõn giọ váùn
bàng bàng trãn âỉåìng ra tráûn vç chiãún trỉåìng miãưn Nam rüt thët.

Måí âáưu bi thå, tạc gi â gii thêch vç sao táút c xe trong tiãøu âäüi âãưu
“khäng
cọ kênh”
vç bom âản giàûc M lm
“kênh våỵ âi räưi”.
Chè mäüt chi tiãút nh
“khäng cọ
kênh vç xe khäng cọ kênh-bom giáût, bom rung kênh våỵ máút räưi”
tạc gi â lm cho
ngỉåìi âc hiãøu âỉåüc sỉû ạc liãût, tn bảo ca cüc chiãún tranh do âãú qúc M gáy ra.
Nhỉỵng chiãúc xe ny â lm näøi báût hçnh nh nhỉỵng ngỉåìi lênh lại xe trãn tuún
âỉåìng Trỉåìng Sån trong nhỉỵng nàm chäúng M cỉïu nỉåïc.
Thãú m, nhỉỵng ngỉåìi lênh trãn nhỉỵng chiãúc
“xe khäng kênh”
váùn
“ung dung
bưng lại ta ngäưi nhçn âáút, nhçn tråìi, nhçn thàóng!”
Thại däü ung dung v
“cại nhçn”
ca anh lại xe nhỉ báút cháúp, coi thỉåìng táút c
nguy hiãøm åí phêa trỉåïc mạc d
“bủi phun tọc tràõng nhỉ ngỉåìi gi”,
cho d
“mỉa
tn mỉa xäúi nhỉ ngoi tråìi”
cạc anh váùn
“nhçn nhau màût láúm cỉåìi ha ha”
hồûc tãúu
tạo
“phç pho chám âiãúu thúc” hay “bàõt tay qua cỉía kênh våỵ räưi.”

Hçnh nh trong cạc cáu thå trãn â lm näøi r cại hiãn ngang, dng cm, báút
cháúp mi nguy hiãøm ca cạc chiãún sé lại xe, âãø lại nhỉỵng chiãúc xe khäng kênh ra màût
tráûn våïi mäüt niãưm tin niãưm vui ca tøi tr.
Khung kênh â bë våỵ, khäng cọ gç âãø chàõn giọ tråìi a vo, âáûp thàóng vo màõt.
Thãú m, tạc gi lải viãút:
“ nhçn tháúy giọ vo xoa màõt âàõng”.
“ Xoa”
l cỉí chè nhẻ nhng vút ve áu úm. Qua cạch diãùn âảt ca cáu thå thç
åí âáy, giọ khäng lm âau, lm rạt màõt ca ngỉåìi lại xe m ngỉåüc lải giọ cn väù vãư
nh nhẻ vo âäi màõt
“âàõng”.
V, con âỉåìng trỉåïc màût- con âỉåìng ra tráûn tråí nãn gáưn
sạt hån âang chảy ngỉåüc lải
“Nhçn tháúy con âỉåìng chảy thàóng vo tim”.
Vç khäng
cọ kênh chàõn, nãn ngỉåìi lại xe cọ cm giạc v áún tỉåüng
“Con âỉåìng chảy thàóng vo
tim”.
Con âỉåìng thỉûc trỉåïc màût âọ cng chênh l con âỉåìng âỉåüc nh thå náng lãn
thnh con âỉåìng l tỉåíng con âỉåìng cạch mảng , con âỉåìng åí trong trại tim ca
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch
Âãư thi giao lỉu HSG låïp Nàm
ngỉåìi chiãún sé. Chênh l con âỉåìng âọ â giụp cho cac chiãún sé lại xe thãm sỉïc
mảnh, niãưm tin, báút cháúp bom âản ca k th, tiãún lãn phêa trỉåïc:
“ Tháúy sao tråìi v
âäüt ngäüt cạnh chim- nhỉ sa nhỉ a vo bưng lại”
. Ngỉåìi lại xe váùn vui våïi
“ sao
tråìi”

v
“Cạnh chim”, “ sao tråìi v cạnh chim”
ngy âãm nhỉ báưu bản våïi ngỉåìi lênh
lại xe. Ngy cng nhỉu âãm, thiãn nhiãn, âáút tråìi ln sạt cạnh våïi ngỉåìi chiãún sé lại
xe trãn sút chàûng âỉåìng di ra tráûn. Våïi nghãû thût nhán hoạ ti tçnh, nh thå â
biãún nhỉỵng khọ khàn tråí ngải khio lại nhỉỵng chiãúc xe khäng kênh tråí thnh gáưn gi
gàõn bọ thán thỉång hån. Ging âiãûu thå cọ khi tháût ngang, tỉû nhiãn, báút cháúp gian
khäø âỉåüc thãø hiãûn r trong cáúu trục âỉûoc làûp lải
“ ỈÌ thç ”, “Chỉa cáưn rỉía”, “Chỉa
cáưn thay” , “Lại tràm cáy säú nỉỵa ”.
Dỉåìng nhỉ gian khäø nguy hiãøm, ạc liãût ca
chiãún tranh khäng lm nh hỉåíng âãún tinh tháưn ca h, trại lải, nhỉỵng ngỉåìi lênh lại
xe xem nhỉ l mäüt nhëp âãø rn thỉí thạch sỉïc mảnh v chê ca mçnh
“ chê lm trai”
-tøi tr ngỉåìi lênh”.
Nhỉỵng ngỉåìi lại xe cn l nhỉỵng chng trai tr, säi näøi, vui nhäün, lảc quan.
H
“nhçn nhau”, “bạt tay nhau”,
v trãn âỉåìng ra tráûn thç
“ bãúp Hong Cáưm ta dỉûng
giỉỵa tråìi- chung bạt âa nghéa l gia âçnh âáúy”
, v cỉï thãú
“ vng màõc chong chãnh
âỉåìng xe chảy”,
trỉåïc màõt h nhỉỵng chiãúc xe lải tiãún lã phêa trỉåïc, l ta cỉï âi, lải âi
“tråìi xanh thãm”
khäng cọ gç ngàn cn âüc âỉåìng ra màût tráûn.
Cại gç âáù lm nãn sỉïc mảnh åí h âãø coi thỉåìng gian khäø báút cháúp gian nan
nhỉ váûy? Âọ chênh l chê chiãún âáúu âãø gii phọng miãưn nam l tçnh u nỉåïc näưng
nhiãût åí tøi tr thåìi âạnh M cỉïu nỉåïc.

Nhỉỵng chiãúc xe bë bom âản M lm cho biãún dảng trå trủi, trủi tráưn
”Khäng
cọ kênh räưi xe khäng ân- khäng cọ mui xe, thng xe cọ xỉåïc”
Nhỉng âiãưu kç lả l
nhỉỵng chiãúc xe trủi tráưn áúy váùn chảy, váùn bàng ra tiãưn tuún. Tạc gi lải mäüt ln nỉỵa
lê gii báút ngåì v ráút chê lê:
“chè cáưn trong xe cọ mäüt trại tim”
Trại tim ngỉåìi lênh
cạch mảng- trại tim ca lng qu cm.
Våïi låìi thå tỉû nhiãn nhỉ låìi nọi bçnh thỉåìng, ging âiãûu thå gáưn gi, vui tỉåi,
dê dm, bi thå â nãu báût hçnh nh ngỉåìi lại xe trãn tuún âỉåìng Trỉåìng Sån: dng
cm hiãn ngang, våïi niãưm vui säi näøi, lảc quan u âåìi báút cháúp mi khọ khàn, nguy
hiãøm âãø ra tráûn vç Miãưn Nam rüt thët thán u. H ln âäúi diãûn våïi khọ khàn thỉí
thạch, m váùn cỉåìi âa, tãúu tạo, häưn nhiãn, tỉû tin. Âọ l nẹt âàûc sàõc ca bi thå cng
nhỉ ngän ngỉỵ, ging âiãûu riãng ca thå Phảm Tiãún Dût. Häm nay âáút nỉåïc d ho
bçnh sau hån 30 nàm gii phọng Miãưn Nam con âỉåìng Trỉåìng Sån â âi vo lëch sỉí,
âc lải bi thå ny, chụng ta cng tỉû ho v khám phủc biãút bao cạc chiãún sé lại xe åí
Trỉåìng Sån ngy trỉåïc cng bäü âäüi Trỉåìng Sån â gọp pháưn vo chiãún thàõng huy
hong ca dán täüc.
Giạo viãn: Phảm Thë Hỉång Lan Trỉåìng tiãøu hc Säú 2 Triãûu
Trảch