BAI 48 HE THAN KINH SINH DUONG

Giáo viên hướng dẫn : Cô Nguyễn Thị Diệp Minh
Sinh viên : Nguyễn Thành Huy
Lớp : 30 Sinh - Hóa
Trường : Cao Đẳng Sư Phạm
Kiên Giang

Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Trình bày cấu tạo ngoài của đại não ngời?
Trả lời: *Cấu tạo ngoài gồm:
-Rãnh liên bán cầu chia đại não làm 2 nửa.
-Rãnh sâu chia bán cầu não làm 4 thuỳ: thuỳ trán,
thuỳ đỉnh, thuỳ chẩm, thuỳ thái dơng
-Khe và rãnh tạo thành khúc cuộn não làm tăng diện
tích bề mặt của não.


Dựa vào chức năng
Hệ thần kinh vận động
Hệ thần kinh:
Hệ thần kinh sinh dỡng

Phân hệ thần
kinh giao
cảm
Phân hệ thần
kinh đối giao
cảm

Bài 48: hệ thần kinh sinh dỡng
Nội dung bài học:

I- Cung phản xạ sinh dỡng

II- Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dỡng

III- Chức năng của hệ thần kinh sinh dỡng

Bµi 48: hÖ thÇn kinh sinh dìng
I- Cung ph¶n x¹ sinh dìng
Da
Rễ
sau
Sừng
bên
Rễ
sau
Sừng
trước
Hạch
giao
cảm
Cơ
Ruột
Hình 48-1: Cung phản xạ
A-Cung ph¶n x¹
vËn ®éng
B-Cung ph¶n x¹
sinh dìng
Em hãy cho thầy biết
1 cung phản xạ gồm
mấy yếu tố?Đó là

những yếu tố nào?
Gồm 5 yếu tố : cơ quan thụ cảm,
dây hướng tâm( cảm giác),
trung ương thần kinh,
dây li tâm(vận động)
, cơ quan phản ứng.

R sau R sau
Da
C
Sng
sau
A. Cung phn x
vn ng
B. Cung phn x
sinh dng
Bài 48: Hệ thần kinh sinh dỡng
I- Cung phản xạ sinh dỡng
Trả lời: Cơ quan thụ cảm (da)
tiếp nhận kích thích sẽ phát xung
thần kinh theo dây thần kinh h
ớng tâm qua, r sau đến trung
ơng thần kinh phân tích rồi phát
xung thần kinh qua rễ trớc theo
dây thần kinh li tâm để trả lời
kích thích ở cơ.(c quan ph n
ng).
Rễ trớc
? Em hãy mô tả đờng đi
( )của xung thần kinh

ở hình A.Cung phản xạ
vận động?

R trc
R sau
Hch
thn
kinh
Da
Rut
C
A. Cung phn x
vn ng
B. Cung phn x
sinh dng
Bài 48: Hệ thần kinh sinh dỡng
Sừng bên
I- Cung phản xạ sinh dỡng
Trả lời: Th nh ru t(c quan th
c m) co bóp nhanh phát xung
thần kinh theo dây thần kinh h
ớng tâm tới sừng bên của tuỷ
sống phân tích rồi phát xung
thần kinh đi tới các hạch giao
cảm và theo dây thần kinh li tâm
trả lời kích thích làm giảm nhu
động th nh ruột .(c quan ph n
ng).
? Em hãy mô tả đ
ờng đi ( )của xung

thần kinh ở hình
B.Cung phản xạ sinh
dỡng?

Bài 48: hệ thần kinh sinh dỡng
I- Cung phản xạ sinh dỡng
Quan sát hình 48-2
Si cm
giỏc
Sợi trớc
hạch
Hạch đối
giao cảm
Sợi hạch sau
Dây phế vị
Trả lời: Từ thụ quan áp lực
phát xung thần kinh cảm giác
theo sợi cảm giác về trung tâm
thần kinh ở trụ não (hành tuỷ),
từ đây phát xung thần kinh
theo dây phế vị qua sợi trớc
hạch tới hạch đối giao cảm qua
sợi sau hạch tới tim làm giảm
nhịp tim.
Thụ
quan
áp lực
?Em hãy mô tả đ
ờng đi của xung
thần kinh trong

cung phản xạ điều
hoà hoạt động của
tim?
Cung phản xạ điều hoà hoạt
động của tim
Em hóy xỏc nh
trung khu thn kinh
ca cung phn x
sinh dng nm
õu?

Bài 48: hệ thần kinh sinh dỡng
I- Cung phản xạ sinh dỡng
Đặc điểm Cung phản xạ vận động Cung phản xạ sinh dỡng
Cấu
tạo
Trung
ơng
Hạch
thần
kinh
Đờng
hớng
tâm
Đờng li
tâm
Chức năng
Dựa vào đờng đi của xung thần kinh trong 2cung phản xạ
hình 48.1,2 thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập sau:

Đặc điểm Cung phản xạ vận động Cung phản xạ sinh dỡng
Cấ
u
tạo
Trung
ơng
Hạch
thần kinh
Đờng h
ớng tâm
Đờng li
tâm
Chức năng
Phiếu học tập
Tuỷ sống
Trụ não sừng bên của tuỷ
sống
- Có
- Không có
Từ cơ quan thụ cảm
trung ơng
Từ cơ quan thụ cảm
trung ơng
n thng c quan phn
ng
Chuyển giao ở hạch thần
kinh
Điều khiển hoạt động
của cơ vân (có ý thức)
Điều khiển hoạt động nội

quan (không có ý thức)

Bµi 48: hÖ thÇn kinh sinh dìng
I- Cung ph¶n x¹ sinh dìng

Tiểu kết :
Cung phản xạ vận động Cung phản xạ sinh dưỡng
-TƯTK: chất xám của tủy sống -TƯTK: chất xám ở sừng bên tủy

sống,trụ não.
-
Dây li tâm cơ quan phản ứng - Dây li tâm hạch thần kinh
cơ quan phản ứng
-
CQPƯ + CQ TC là 2 cơ quan - CQPƯ+CQTC là 1 cơ quan


bài 48: Hệ thần kinh sinh dỡng
I- Cung phản xạ sinh dỡng
II-Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dỡng
Sợi
sau
hạch
Sợi
trớc
hạch
Chuỗi
hạch
giao
cảm

A. Phân hệ giao cảm
Phân hệ giao cảm có:
- Trung ơng cỏc nhõn xám
sừng bên tuỷ sống (t đốt tuỷ
ngực I đến t tuỷ thắt lng
III).
-
B ph n ngo i biờn :
+Chui hch nm gn ct
sng(chui hch giao cm) xa
c quan ph trỏch.
+Si trc ngn.
+Si trc di.


bài 48: Hệ thần kinh sinh dỡng
I- Cung phản xạ sinh dỡng
II-Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dỡng

Trung
ơng đối
giao cảm
Sợi
trớc
hạch
Sợi
sau
hạch
B. Phân hệ đối giao cảm
Phân hệ đối giao cảm có:

-Trung ơng:các nhân xám
trong trụ não và đoạn cùng
tuỷ sống.
-
Ngoi biờn: +Hch nm
gn c quan ph trỏch.
+Si trc ngn.
+Si trc di.

bµi 48: HÖ thÇn kinh sinh dìng
I- Cung ph¶n x¹ sinh dìng
II-CÊu t¹o cña hÖ thÇn kinh sinh dìng

TiÓu kÕt
* HÖ thÇn kinh sinh dìng gồm hai phân hệ: giao
cảm và đối giao cảm.
- Phân hệ giao cảm có trung ương nằm ở chất xám thuộc
sừng bên tủy sống(đốt tuỷ ngực I đến đốt tuỷ thắt lưng
III).Các norơn trước hạch đi tới chuỗi hạch giao cảm và tiếp
cận với norơn sau hạch.
- Phân hệ đối giao cảm có trung ương là các nhân xám
trong trụ não và đoạn cùng tủy sống. Các nơron trước hạch
đi tới các hạch giao cảm(nằm cạnh cơ quan) để tiếp cận các
nơron sau hạch. Các sợi trứơc hạch của cả 2 phân hệ điều có
bao miêlin, còn các sợi sau hạch không có bao miêlin

bµi 48: HÖ thÇn kinh sinh dìng
I- Cung ph¶n x¹ sinh dìng
II-CÊu t¹o cña hÖ thÇn kinh sinh dìng
III- Chøc n¨ng cña hÖ thÇn kinh sinh dìng

bài 48: Hệ thần kinh sinh dỡng
III- Chức năng của hệ thần kinh sinh dỡng
Quan sát hình, kết hợp thông tin trong bảng 48-2 trong SGK


iu ú cú ý ngha gỡ
i vi i sng?
Em cú nhn xột gỡ
v chc nng ca
hai phõn h giao
cm v i giao
cm?
Tr li:
Phõn h giao cm v i
giao cm cú tỏc dng i
lp nhau.
iu hũa v iu chnh
c cỏc hot ng ca
c quan ni tng v giỳp
c th thớch nghi vi
nhng bin i ca mụi
trng.

bài 48: Hệ thần kinh sinh dỡng
I- Cung phản xạ sinh dỡng
II-Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dỡng
III- Chức năng của hệ thần kinh sinh dỡng

Tiểu kết:

- Phân hệ thần kinh giao cảm và đối giao cảm có tác dụng
đối lập nhau với hoạt động của các cơ quan sinh d%ỡng
- Nhờ tác dụng đối lập đó mà hệ thần kinh sinh d%ỡng điều
hoà đ%ợc hoạt động của các cơ quan nội tạng.


Bài tập củng cố
Bài 1: Chọn đáp án đúng:
1. Phần ngoại biên của hệ thần kinh sinh dỡng gồm:
a) Các dây thần kinh và hệ thần kinh
b) Các dây thần kinh và hạch thần kinh
c) Các nơron
d) Các hạch thần kinh
b

Bài tập củng cố
Bài 1: Chọn đáp án đúng:
2. Chức năng của hệ thần kinh sinh dỡng là:
a) Điều khiển, i u ho hoạt động của cơ quan nội
tạng
b) Điều khiển hoạt động có ý thức
c) Điều khiển hoạt động của cơ vân
d) Cả a,b và c
a

dặn dò về nhà
*Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài
*Đọc phần Em có biết (trang 154)
*Xem trớc Bài 49: Cơ quan phân tích thị giác

C¸m ¬n quý thÇy c« vµ c¸c em!