Đề thi khảo sát chất lượng và biểu điểm vào 10 (4)

Lê Hằng Lê Ngọc
Hân

Đề kiểm tra khảo sát chất lợng
môn ngữ văn lớp 9
Thời gian: 120 phút
Câu I: Đọc kỹ đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
Thiếp sở dĩ nơng tựa vào chồng vì có cái thú vui nghi gia nghi thất. Nay
đã bình rơi trâm gãy, ma tạnh ma tan, sen rũ trong ao, liễu tàn trớc gió; khóc
tuyết bông hoa rụng cuống, kêu xuân cái én lìa đàn, nớc thẳm buồm xa, đâu còn
có thể lại lên núi Vọng Phu kia nữa.
(Trích Chuyện ngời con gái Nam Xơng Nguyễn Dữ)
1) Giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Dữ và xuất xứ của tác phẩm
Chuyện ngời con gái Nam Xơng.
2) Giải thích nghĩa của cụm từ nghi gia nghi thất trong đoạn trích dẫn trên.
3) Trong lời thoại trên, Vũ Nơng đã nói rõ lý do khiến nàng phải tìm đến
cái chết. Em hãy diễn đạt lại lý do ấy bằng ngôn ngữ của mình. Từ đó em có suy
nghĩ gì về niềm mơ ớc và thân phận của ngời phụ nữ dới chế độ phong kiến?
Câu II:
1) Những câu thơ sau trích từ văn bản Bếp lửa của Bằng Việt:
Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen
Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng
a) Hình ảnh bếp lửa và ngọn lửa trong những câu thơ trên có ý nghĩa
khác nhau nh thế nào?
b) Tại sao trong hai câu thơ sau hình ảnh bếp lửa lại đợc chuyển đổi
thành hình ảnh ngọn lửa ?
2) Từ dòng hồi tởng về kỷ niệm tuổi thơ và tình bà cháu, ngời cháu đã
diễn tả những suy ngẫm về cuộc đời bà.
a) Chép chính xác đoạn thơ thể hiện chủ đề đợc nêu trong câu văn trên.
b) Hãy triển khai chủ đề trên thành một đoạn văn nghị luận theo phép lập

luận Tổng hợp Phân tích Tổng hợp, có độ dài khoảng từ 10 đến 12 câu,
trong đó có sử dụng câu nghi vấn bộc lộ cảm xúc (gạch chân câu văn đó).
Hết
Đáp án biểu điểm
Đề kiểm tra khảo sát chất lợng
môn ngữ văn lớp 9
Thời gian: 120 phút
Câu I (3đ):
1) Giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Dữ: (1đ)
- Nguyễn Dữ quê ở tỉnh Hải Dơng, ông sống ở thế kỷ XVI là thời kỳ triều
đình nhà Lê bắt đầu khủng hoảng, các tập đoàn phong kiến Lê, Mạc, Trịnh tranh
giành quyền bính, gây ra các cuộc nội chiến kéo dài. (0,5đ)
- Ông là học trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm, là ngời học rộng tài cao nhng
chỉ làm quan một năm rồi về sống ẩn dật. (0,25đ)
- Xuất xứ của văn bản: Chuyện ngời con gái Nam Xơng là một trong hai
mơi chuyện của tác phẩm Truyền kỳ mạn lục; mợn cốt truyện của truyện cổ
tích Vợ chàng Trơng. (0,25đ)
2) Cụm từ nghi gia nghi thất : nên cửa nên nhà, ý nói thành vợ thành
chồng, cùng xây dựng hạnh phúc gia đình. (0,5đ)
3) (2,5đ)
- Lý do Vũ Nơng tìm đến cái chết: Vì hạnh phúc gia đình tan vỡ không thể
hàn gắn lại đợc. (0,5đ)
- Suy nghĩ về mơ ớc và thân phận ngời phụ nữ dới chế độ phong kiến: Họ
có mơ ớc rất bình dị là đợc sống trong một gia đình hạnh phúc. Nhng cuộc sống
của họ luôn phải phụ thuộc bởi chế độ phong kiến hà khắc (trọng nam, khinh nữ)
nên thân phận ngời phụ nữ chìm nổi lênh đênh, dẫn đến những kết cục bi thảm
thật đáng thơng. (1đ)
Câu II (7đ):
1) a) Hình ảnh bếp lửa là hình ảnh thực, chỉ một sự vật cụ thể luôn gắn
liền với hai bà cháu trong suốt những năm tháng chiến tranh. (0,25)

Hình ảnh ngọn lửa là một hình ảnh mang ý nghĩa biểu tợng: ngọn
lửa của lòng yêu thơng, của sức sống và niềm tin. (0,25đ)
b) Từ bếp lửa đợc bà nhen lên mỗi sớm mỗi chiều, ngời cháu đã liên tởng,
đã cảm nhận đợc một cách tự nhiên ngọn lửa yêu thơng của lòng bà truyền cho
cháu ngọn lửa của sức sống và niềm tin bà đã thắp lên trong lòng cháu từ
những ngày ấu thơ -> Bà là ngời nhóm lửa, giữ lửa và cũng là ngời truyền lửa
cho các thế hệ nối tiếp. (1đ)
2) a) Chép chính xác đoạn thơ từ Mấy chục năm rồi đến tận bây giờ đến
Ôi kỳ lạ và thiêng liêng bếp lửa ! (Sách giáo khoa Văn 9 tập I). (1đ)
b) Viết đoạn văn: (4,5đ)
- Hình thức: Viết đúng phép lập luận Tổng hợp Phân tích Tổng hợp
và số lợng câu từ 10 đến 12 câu; liên kết chặt chẽ. (1đ)
- Nội dung:
+ Chủ đề: Suy ngẫm về cuộc đời bà: (0,5đ)
+ Bà tần tảo giàu đức hi sinh: (0,5đ)
Mấy chục năm rồi đến tận bây giờ
Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm
+ Bà là ngời nhóm lửa cũng là ngời giữ cho ngọn lửa luôn ấm nóng, toả
sáng. Nhóm bếp lửa, bà đã nhóm dậy niềm yêu thơng, niềm vui, niềm tin trong
lòng ngời cháu và cho cả thế hệ nối tiếp: (2đ)
Nhóm bếp lửa .
Nhóm niềm yêu thơng
Nhóm nồi xôi
Nhóm dậy cả
Phân tích điệp từ nhóm ; tính nhiều nghĩa của từ nhóm -> diễn tả
những suy ngẫm sâu sắc về cuộc đời bà.
- Có sử dụng đúng câu nghi vấn bộc lộ cảm xúc. (0,5đ)