Cái đẹp của nghệ thuật trong thời kỳ Phục Hưng

Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
Cái đẹp của nghệ thuật trong thời kỳ Phục Hưng
Cuộc sống sinh ra cái đẹp nhưng chưa có một định nghĩa tròn trặn viên
mãn nào về nó, đó vẫn là một khái niệm nằm trên bờ vực chênh vênh của " khả
giải " và "bất khả giải". Từ bao đời nay con đường tìm kiếm câu trả lời: cái đẹp
là gì? vẫn chưa có điểm dừng chân, và chặng đường gian nan ấy vẫn sẽ tiếp tục.
Trong nội tại mỗi con người, ai cũng ẩn sâu một chút duy mỹ, dù nhiều
hay ít, con người sinh ra vốn yêu thích cái đẹp, cái đẹp gắn với bản chất sáng tạo
của con người,gắn với quá trình hoàn thiện, hoàn mỹ của con người, gắn với sự
sản sinh ra chính con người.
Cái đẹp là một hiện tượng thẩm mỹ vô cùng đa dạng và phức tạp, nó
thuộc phàm trù của lĩnh vực tinh thàn tình cảm, vừa có tính chủ quan lại vừa có
tính khách quan. Đặc biệt hơn, cái đẹp trong nghệ thuật là cái đẹp của mọi cái
đẹp, đến nghệ thuật, sự vật có giá trị thẩm mỹ tự nó đã đẹp thêm hai lần. Và tiêu
chí để đánh giá cái đẹp là chân - thiên - mỹ, trong biểu hiện phong phú cúa nó
qua tính dân tộc, tính nhân dân, tính giai cấp, tính nhân loại
Cái đẹp mỗi thời được gán vào nó một quan niệm khác nhau. thời Hy lạp
cổ đại, các nhà mỹ học duy vật như Democrit và Aistot đều cho rằng cái đẹp có
các thuộc tính: cân xứng, hài hoà, trật tự, số lượng, chất lượng…, còn các nhà
duy tâm lại phủ nhận tính khách quan mang tính khách thể của cái đẹp. Thời
trung cổ, ngươi ta cho rằng cái đẹp ở một miền cõi mơ, cõi cao vợi, không tìm
thấy ở hiện tại. Thời khai sáng, các nhà mỹ học lại cho rằng vẻ đẹp trong sáng
đầy hoà điệu, hồn nhiên là vẻ đẹp lý tưởng của con người… Ở thời phục hưng,
một thời đại thịnh vượng của nghệ thuật, với những bước ngoặt yển đổi vĩ đại,
thì quan điểm cái đẹp cũng có những khác biệt và tiêu chuẩn riêng
Thời kỳ Phục hưng bắt đầu vào khoảng thế kỷ 14 ở một số nước Châu Âu,
nó được coi là cuộc tái sinh các giá trị nghệ thuật, tư tưởng, khoa học của thời

kỳ Cổ đại và sự sống lại, phát triển rực rỡ của nền văn minh phương Tây. Nó
cũng đánh dấu giai đoạn chuyển tiếp của Châu Âu từ thời kỳ Trung cổ sang thời
kỳ Cận đại, cũng như từ thời kỳ Phong kiến sang thời kỳ Tư bản. Thành tựu rực
Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
rỡ của Văn hóa Phục Hưng thể hiện trên rất nhiều các lĩnh vực, đặc biệt là nghệ
thuật.
Khi con người biết sáng tạo ra những cối xay gió, những bảo tàng, những
công trình hiện thực khác, thì con người cũng nhậ ra rằng mọi triết lý khắc kỷ
chỉ là lừa dối, và cái đẹp phải dược nhìn nhận lại bằng một nhãn quan, cảm quan
riêng. Thời kỳ phục hưng thừa nhận tính hiện hữu và tính hiển nhiên của nhiều
sự vật, không quá đặt nó vào những miền ảo tưởng miền mơ, để khẳng
định :"con người do tự nhiên sinh ra", Adam và Eva chỉ là những miền huyền
thoại, "trái đất tròn" chứ không viển vông như nhiều suy nghĩ khác.. . ừa nhìn
nhận về cái đẹp, con người thời ấy cho răngf cái đẹp trước hết là phải có tính
chân thực, tính hiện thục.
Xu hướng tạo hình sự vật và đặc điểm quan trọng nhất của tư tưởng mỹ
học Phục hưng là sự gắn bó chặt chẽ với thực tiễn nghệ thuật. Nó không phải là
thứ tư tưởng mỹ học trừu tượng mà là tư tưởng mỹ học cảm tính, thực tiễn. Nó
xuất phát từ đòi hỏi của thực tiễn và có sứ mệnh giải quyết những nhiệm vụ thực
tiễn.
Lêôn Battixta Anbécti (1404 – 1472) coi con người là phần tốt nhất của tự
nhiên, có “yếu tố tối thượng và thần thánh, đẹp hơn tất cả những gì vô sinh”.
Ngoài khả năng học tập, trí thông minh, tính thánh thiện, Chúa còn đặt vào con
người “tâm hồn tính điềm đạm, lòng dũng cảm, tính xấu hổ, khiêm tốn và những
mong muốn vinh quang”. Anbécti cho rằng, hạnh phúc không lệ thuộc vào số
mệnh mà phụ thuộc vào bản thân con người, thói xấu của con người là sự dốt

nát. Ông khẳng định quan hệ chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn, đòi hỏi các nghệ
sĩ phải vững cả tay nghề lẫn lý luận. Về cái đẹp, ông cố gắng tìm ra cơ sở khách
quan của nó là sự thống nhất hài hòa giữa các bộ phận trong một chỉnh thể
chung. Con người theo tự nhiên từ đấy là một trong những ý muốn chính của các
nghệ sĩ. Đến thế kỷ thứ 25, các nghệ sĩ đã đạt đến miêu tả tự nhiên gần như hoàn
hảo. Ngay trước Vasari, nhiều nhà thơ như Boccaccio đã khen ngợi họa sĩ Giotto
có thể vẽ lại sự vật giống như trong tự nhiên mà không có ai trước ông đạt được.

Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
Tác phẩm" La-giô-công-đơ "của Leona Da vinci là một đại diện xuất sắc
cho tư tưởng thẩm mỹ của thời đại. Khi xem tranh, công chúng thưởng thức
nghệ thuật vô cùng khâm phục khả năng xử lý chất liệu sơn dầu của Leona Da
vinciChân dung La-giô-công-đơ sống động đến mức chúng ta có cảm giác như
đang đối diện với một con người bằng xương, bằng thịt và thế giới tâm hồn
phong phú ẩn sâu bên trong. Từng nếp gấp của ống tay áo, từng khoé miệng,
những chi tiết nhỏ nhất, cụ tỉ nhất cũng đã được tái hiện lại một cách chân thực,
sống động, và thật đáng ngạc nhiên nếu nghĩ đây là một bức vẽ, bởi nó quá chân
thực.
Lêôna đơ Vanhxi đặc biệt quan tâm đến quan hệ lý thuyết và thực tiễn,
ông khẳng định: “Người ham mê thực tiễn mà thiếu khoa học chẳng khác nào
thuyền trưởng đi tàu mà không có tay lái hoặc thiếu địa bàn”. Ông coi trọng vẻ
đẹp tự nhiên và con người, khuyên các họa sĩ “rình và chớp lấy nó trong những
khoảnh khắc mà nó bộc lộ ra một cách trọn vẹn. Nghệ thuật là sự diễn tả hiện
thực, vẻ đẹp cuả thế giới hiện thực bộc lộ rõ nhất trong thiên nhiên và vì vậy,
con người cần phải học tập ở tự nhiên. Lêôna đơ Vanhxi thường xuyên ví sự
thông minh của hoạ sĩ là tấm gương phảnchiếu tự nhiên.

Nghệ thuật phục hưng để cao vẻ đẹp phồn thực và chân thực của con
người. Rất nhiều bức vẽ khoả thân, tượng khoả thân được sáng tạo nên , giải
Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
phóng một lỗi suy nghĩ, một lối nhìn, thoát khỏi những tư tưởng kìmkẹp của
quan niêm phong kiến trước đó. Tượng David là một kiệt tác mẫu ực
Đá cẩm thạch dưới bàn tay tài hoa của nhà điêu khắc đã biến thành chất
da thịt sống động. Những đường gân, mạch máu được diễn tả chính xác, nhất là
trên đôi bàn tay. Mọi chi tiết của tượng Đa-vít có thể nói đều đạt tới sự mẫu
mực, chính xác. Tác phẩm là một chuẩn mực hoàn thiện của vẻ đẹp cơ thể con
người. Từ các khối hình: mắt, mũi, tai, miệng, tay, chân…cho đến ngày nay vẫn
là những chuẩn mực để các hoạ sỹ, các nhà điêu khắc tiếp tục kế thừa, học hỏi.
bức tượng là vẻ đẹp toàn diện về 1 người đàn ông tỷ lệ chuẩn từng cm.
Những sáng tác ở giai đoạn thứ hai của ông phản ánh tinh thần thời đại
không chỉ riêng ở nước Anh mà cả Tây Âu. Mâu thuẫn giữa lý tưởng nhân văn
tốt đẹp với tình trạng cùng khổ của nhân dân, giữa khát vọng tự do với những
xiềng xích đã được bộc lộ ra một cách rõ rệt. Các vở bi kịch đều phản ánh cuộc
đấu tranh quật cường mà đầy bi thảm của những nhân vật lý tưởng nhằm khẳng
định khát vọng nhân đạo chủ nghĩa lớn lao. Romeo và juliet đi vào cõi vĩnh hằng
Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
đã xoá tan mối oán thù của hai dòng họ, mối oán thù ấy chính là sản phẩm tai
ương của chế độ quý tộc phong kiến. Hamlet suy nghĩ và triết lý, nhìn thấy xã
hội đầy những tội phạm, những kẻ đớn hèn, những kẻ cầm quyền hống hách,

chàng quyết định sống và đấu tranh, lập lại công bằng và lẽ phải. Ôtenlô cùng
với Đétxđêmôna vượt qua trở ngại của chế độ phụ quyền, những định kiến hẹp
hòi về chủng tộc và đẳng cấp nhưng lại bị mưu mô của kẻ nô lệ bạc tiền và danh
vọng hãm hại. Dường như một thời đại mới bắt đầu, nhưng những điều đen tối
còn lâu mới chấm dứt. Như vậy, giá trị của cái đẹp, cái thẩm mỹ trong thời đại
này gắn liền với việc phải phản ánh hiện thực, có tính hiện thực, và neu những
vấn đề của thời dại. Vậy nghệ thuật, tự nó nâng mình lên thêm những giá trị
mới..
Ở thời phục hưng, quan niệm về cái đẹp là phải dựa trên nền tảng của sự
cân xứng, hài hoà.Xuất phát từ góc độ bản thể, tri thức loài người cho thấy, cái
đẹp có trước hết là do các phẩm chất, các yếu tố kết cấu khách quan của sự vật
hiện tượng... có tính cân đối, hài hoà, tỉ lệ, nhịp điệu, nhạc điệu đem lại. Các yếu
tố đó chuyển đổi, thăng giáng theo những số lượng, chất lượng, kích thước theo
sự linh hoạt không gian, theo từng khoảnh khắc của thời gian... Cái tạo nên một
tỉ lệ vừa phải là một số đo không hề xá định mà lại vô cùng xác định do sự tổng
hợp của con người đem lại. Sự cân đối, tỷ lệ hài hoà tạo nên sự liên kết hài hoà
giữa các cảm giác, chủ yếu là thị giác và thính giác, tạo nên sự sảng khoái, gây
những rung động thẩm mỹ.
Giai doạn đàu thời kỳ phục hưng (từ khoảng 1420 đến 1490/1500) khởi
điểm từ thành phố Firence với nhưũng bưc tượngc ủa Donatello, tranh phù điêu
đồng của Ghiberti, bích hoạ của Masacio và các công trình xây dựng của Filippo
Bruelleschi. Thời gian từ khoảng 1490/1500 cho đến 1520 l là đỉnh cao của thời
kỳ phục hưng. Rung tâm của thời kỳ vươn đến hoàn mỹ và hài hoà cao độ này là
thành phố Roma của giáo hoàng. Đây là thời gian phác thảo kiến trúc cho nhà
thờ thành Peter ở Roma của giáo hoàng. Chiều sâu của không gian được thiết kế
hình học một cách chính xác bằng phương pháp phối cảnh. Thêm vào đó là
phương pháp phối cảnh không gian và phối cảnh màu. Người nghệ sĩ diễn tả cơ