TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI
HUỲNH VĂN MẪN
NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG PHÁC ĐỒ GRAALL 2005
ĐIỀU TRỊ BẠCH CẦU CẤP DÒNG LYMP HO
NGƢỜI L ỚN
HÀ NỘI - 2015
TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI
HUỲNH VĂN MẪN
NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG PH ÁC ĐỒ GRAALL 2005
ĐIỀU TRỊ BẠCH CẦU CẤP DÒNG LYMPHO
NGƢỜI LỚ N
HÀ NỘI - 2015
LỜI CẢM ƠN
Vi lòng kính trng và bic, tôi xin trân tr ng g i li c
ti PGS.TS. Nguyn Hà Thanh - Phó ch nhim B m ôn Huyt Hc Truyn
m áu - i hc Y Hà Ni, PGS.TS. Nguyn Tn Bnh - c S Y T TP
HCM - Ch nhim B m ôn Huyt Hc Truy i Hc TP
HCM là nhi Th ng dn khoa ht nhiu công sc
ch dn t ng viên tôi trong sut quá trình hc tp, thc
hi tài và hoàn thành lun án ca m ình.
Tôi xin trân trng c ng y , Ban Giám hi i hc
i hc Y Hà N u kin thun li cho tôi trong thi gian thc hin
o nghiên c u sinh tng.
Tôi xin trân trng c ng y, Ban Giám hii hc TP
u kin thun li cho tôi trong quá trình hc nghiên cu sinh.
Tôi xin chân thành c y cô và toàn th cán b nhân viên B
m ôn Huy t Hc Truy n m áu - i hc Y Hà Ni, B m ôn Huyt Hc Truyn
i h, to m u kin cho tôi
hoàn thành lun án.
Tôi xin trân trng bin: GS.TS Phm Quang Vinh, ch
nhim B m ôn Huyt Hc Truyn m áu - i hc Y Hà N
cho tôi nhng ý ki tôi tin b c tp, nghiên
cu và hoàn thành lun á n này.
Tôi xin chân thành cn các b
c thc hin lun án này.
Tôi xin bày t lòng bit n sâu sc n ng c, các bác
ng, tp th cán b nhân viên Bnh vin Truyn máu Huyt hc TP
HCM c bi- Bí th ng c bnh
vin cho tôi c hi c hc tp, to mu kin thun li giúp tôi
trong sut quá trình hc tp và công tác tôi hoàn thành lun án.
ca cha, m, v, con, anh ch i thân
n c ng viên lt qua mi
hoàn thành lun án.
i li ci bng nghi
cho tôi mi tình c chân tình trong cuc
sng và s nghip.
HUỲNH VĂN MẪN
LỜI CAM ĐOAN
Tôi là HUN, nghiên ci hc
Y Hà Ni, chuyên ngành Huyt hc và truy
1. n án do bn thân tôi trc tip thc hii s ng dn
ca Thy Nguyn Hà Thanh và Thy Nguyn Tn Bnh.
2. Công trình này không trùng lp vi bt k nghiên c
c công b ti Vit Nam.
3. Các s liu và thông tin trong nghiên cu là hoàn toàn chính xác, trung
thc và k c xác nhn và chp thun c
nghiên cu.
Tôi xin hoàn toàn chu trách nhic pháp lut v nhng cam kt này.
Hà Nội, ngày 04 tháng 05 năm 2015
i vi
Hun
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
ATP : Adenosin Triphosphate
BCC
BCCDL
BCCDT
BCH
BCR ABL : Break Cluster Region - Abelson
BGMT : Bordeaux Grenoble Marseille Toulouse
BN
BV TMHH
CALGB : The Cancer and Leukemia Group B
cCD
CD
cDNA : Complementary DeoxyriboNucleic acid.
CI : Confidence interval (ha
CNS
CR
CVAD : Cyclophosphamide, Vincristine, Doxorubicin, Dexamethasone
DFS h)
DNA : Deoxyribonucleic acid
ECOG
EFS
FAB : French American British Cooperative Working Group
Pháp
FISH : Fluoresence in situ hybridization
FRALLE : French Acute Lymphoblastic Leukemia
GCSF : Granulocyte colony-
GIMEMA
GMALL : German Multicenter Trials of Adult Acute Lymphocytic Leukemia
GRAALL : Group for Research on Adult Acute Lymphoblastic Leukemia
Hb
HLA-DR : Human Leucocyte Antigen -
HR : Hazard ratio
LALA : Lymphoblastic Acute leukemia in Adults
LDH : Lactate dehydrogenase
Mito-FLAG : Mitoxantron, Fludarabine, Aracytine, GCSF
MRC-UKALL: Medical Research Council-United Kingdom Acute
Lymphoblastic Leukemia
MRD
NST
NCI : National Cancer Institution
OS
PAS : Periodic acid schiff
PCR : Polymarase chain reaction
Ph
Ph(+)
RNA : RiboNucleic acid
RQ-PCR : Real Quantitative Polymerase Chain Reaction
RT-PCR : Reverse Transcriptase Polymerase Chain Reaction.
TDD
TKTU
TM
UKALL : United Kingdom Medical Research Council Working Party on
VTMHHTU
WHO
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
1.1. DCH T 3
1.2. CH BNH SINH 3
1.3. BNH NGUYÊN 4
1.4. TRIU CHNG LÂM SÀNG 5
Các triu chn tình trng suy ty 5 1.4.1.
Các triu chn tình tr bào ác tính và 1.4.2.
thâm nhim 5
1.5. BIU HIN XÉT NGHIM 5
1.6. XP LOI BCH CU CP LYMPHO 6
Xp loi hình thái hc t bào 6 1.6.1.
Xp loi min dch hc 8 1.6.2.
Xp loi theo bng nhim sc th và gen 10 1.6.3.
1.7. CÁC YU T TIÊN NG 12
1.8. U TR 12
Hóa tr liu 12 1.8.1.
GRAALL 2005 14 1.8.2.
u tr h tr 23
1.8.3.
ng vu tr 25 1.8.4.
1.9. MT S TIN B TRONG U TR HIN NAY 27
Kháng th 27 1.9.1.
Dasatinib 27 1.9.2.
1.10. TÁC DNG PH CA MT S THUC 28
1.11. TÌNH HÌNH NGHIÊN CU U TR BCH CU CP DÒNG
LYMPHO I LN 29
Tình hình nghiên cu c ngoài 29 1.11.1.
Tình hình nghiên cu Vit Nam 35 1.11.2.
CHƢƠNG 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 38
2.1. I NG NGHIÊN CU 38
2.2. PHÁP NGHIÊN CU 38
2.3. CÁC C TIN HÀNH 38
m lúc ch 38 2.3.1.
Ch 39 2.3.2.
40 2.3.3.
u tr GRAALL 2005 41 2.3.4.
t qu u tr 45 2.3.5.
nh nhân 46 2.3.6.
c tính 46 2.3.7.
Thu thp và x lý s liu 47 2.3.8.
2.4. KHÍA CNH O C CA TÀI 47
CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 49
3.1. C M LÂM SÀNG VÀ CN LÂM SÀNG CA CÁC BNH
NHÂN TRONG NGHIÊN CU 49
m chung ca các bnh nhân trong nghiên cu 49 3.1.1.
m lâm sàng ca các bnh nhân trong nghiên cu 51 3.1.2.
m cn lâm sàng 54 3.1.3.
u tr 59 3.1.4.
3.2. HIU QU VÀ MT S YU T NH NG N HIU QU
U TR 61
u tr tn công 61 3.2.1.
i gian sng còn 65 3.2.2.
Mt s yu t n hiu qu u tr 71 3.2.3.
3.3. C TÍNH VÀ MT S BIN CHNG CA PHÁC 80
c tính và mt s bin chng nhóm BCCDL Ph(-) 80 3.3.1.
c tính và mt s bin chng nhóm BCCDL Ph(+) 82 3.3.2.
Tht bu tr 84 3.3.3.
CHƢƠNG 4: BÀN LUẬN 85
4.1. C M LÂM SÀNG VÀ CN LÂM SÀNG CA CÁC BNH
NHÂN TRONG NGHIÊN CU 85
m chung ca các bnh nhân trong nghiên cu 85 4.1.1.
m lâm sàng ca các bnh nhân trong nghiên cu 86 4.1.2.
m cn lâm sàng 87 4.1.3.
4.2. HIU QU VÀ MT S YU T NH NG HIU QU U TR 91
u tr tn công 91 4.2.1.
Thi gian sng còn 97 4.2.2.
Mt s yu t n hiu qu u tr 104 4.2.3.
4.3. C TÍNH VÀ MT S BIN CHNG 109
c tính và mt s bin chu tr 109 4.3.1.
Tht bu tr 111 4.3.2.
KẾT LUẬN 115
KIẾN NGHỊ 116
MỘT SỐ CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN
ĐẾN LUẬN ÁN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG
Bng 1.1: Xp lo1986 6
Bng 1.2: Các yu t ng BCCDL 12
Bng 1.3: Cn MRD trong BCCDL 26
Bng 1.4: Tác dng phc ca mt s thuc 28
Bng 1.5: Tóm tt các công trình nghiên ci ln c ngoài 32
Bng 1.6: Tóm tt các công trình nghiên c c khi có
imatinib, không ghép ty 32
Bng 1.7: Tóm tt các công trình nghiên c c khi có
imatinib, có ghép ty 33
Bng 1.8: Tóm tt các công trình nghiên cu BCCDL Ph+ có imatinib 34
Bng 1.9: Tóm tt các công u BCCDL Ph(-) 34
Bng 1.10: Tóm tu BCCDL Ph(+) 35
Bng 1.11: Tóm tt các công trình nghiên ci lc 37
Bng 2.1: Bc tính huyt hc theo NCI 46
Bng 3.1: T l m lâm sàng lúc ch 71
Bng 3.2: T l m cn lâm sàng lúc ch 72
Bng 3.3: Thi gian sng toàn b và thi gian sng không bnh theo tui và
gii tính 73
Bng 3.4: Thi gian sng toàn b và thi gian sng không bnh theo các c
m lâm sàng 75
Bng 3.5: Thi gian sng toàn b và thi gian sng không bc
m cn lâm sàng 76
Bng 3.6: Thi gian sng toàn b và thi gian sng không bc
m hình thái, du n min dch, dch não ty, MRD sau tn công
và thng 78
Bng 4.1: So sánh t l lui bnh v c 94
Bng 4.2: So sánh t l lui bnh các tác gi c ngoài 94
Bng 4.3: So sánh t l lui bnh BCCDL Ph+ khi có imatinib 95
Bng 4.4: Bng thi gian sng BCCDL ca các tác gi c 102
Bng 4.5: Bng thi gian sng BCCDL ca các tác gi c ngoài 102
Bng 4.6: Các nghiên cu tr BCCDL Ph+ vi imatinib 103
Bng 4.7: T l t u tr tn công 112
Bng 4.8: T l tái phát ca các nghiên cu v khác nhau 113
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Bi 1.1: Mi liên quan gia s ng t bào ác tính và t hóa tr 13
Bi 1.2: Bi i din cho s ng t c phát hin
26
Bi 3.1: Phân b gii tính trong mu nghiên cu 49
Bi 3.2: Phân b bnh nhân theo nhóm tui 50
Bi 3.3: Phân b bnh nhân theo các lý do vào vin 51
Bi 3.4: Phân b bm lâm sàng lúc ch 52
Bi 3.5: Tình trng nhim trùng lúc ch 53
Bi 3.6: Phân b s ng bch cu lúc ch 54
Bi 3.7: Phân b s ng tiu cu lúc choán 54
Bi 3.8: Phân b n hemoglobine lúc ch 55
Bi 3.9: Tình tr 55
Bi 3.10: Các bng v ch s sinh hóa lúc ch 56
Bi 3.11: Phân b m hình thái 56
Bi 3.12: Phân b bm v du n min dch 57
Bi 3.13: Phân b bnh nhân theo bng di truyn t bào và sinh hc
phân t 58
Bi 3.14: Phân b bm dch não ty lúc ch 59
Bi 3.15: Phân b b 59
Bi 3.16: áp u tr tn công 61
Bi 3.17: T l ng theo nhóm bnh 62
Bi 3.18: Phân b bnh nhân theo kt qu MRD b bào
dòng chy 63
Bi 3.19: T l ng di truyn t bào và sinh hc phân t theo tng
t bin 64
Bi 3.20: Kaplan Meier biu din thi gian sng toàn b ca tt c bnh
nhân trong nghiên cu 65
Bi 3.21: Kaplan Meier biu din thi gian sng không bnh ca tt c bnh
nhân trong nghiên cu 66
Bi 3.22: Kaplan Meier biu din thi gian sng toàn b ca nhóm
BCCDL-B và-T 67
Bi 3.23: Kaplan Meier biu din thi gian sng không bnh ca nhóm
BCCDL-B vàT 68
Bi 3.24: Kaplan Meier biu din thi gian sng toàn b ca nhóm BCCDL
Ph+ và Ph- 69
Bi 3.25: Kaplan Meier biu din thi gian sng không bnh ca nhóm
BCCDL Ph+ và Ph- 70
Bi 3.26: Kaplan Meier biu din thi gian sng toàn b theo nhóm tui . 74
Bi 3.27: Kaplan Meier biu din thi gian sng không bnh theo
nhóm tui 74
Bi 3.28: Kaplan Meier biu din thi gian sng toàn b theo s ng bch
cu 77
Bi 3.29: Kaplan Meier biu din thi gian sng không bnh theo s ng
bch cu 77
Bi 3.30: Kaplan Meier biu din thi gian sng toàn b theo MRD sau tn
công 79
Bi 3.31: Kaplan Meier biu din thi gian sng không bnh theo MRD sau
tn công 79
Bi 3.32: T l c tính liên quan huyt hc u tr
BCCDL Ph- 80
Bi 3.33: T l c tính không phi huyt hu
tr BCCDL Ph- 81
Bi 3.34: T l c tính liên quan huyt hc u tr
BCCDL Ph+ 82
Bi 3.35: T l c tính không phi huyt hu
tr BCCDL Ph+ 83
DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1: Bch cu cp dòng lympho th L1 7
Hình 1.2: Bch cu cp dòng lympho th L2 7
Hình 1.3: Bch cu cp dòng lympho th L3 7
Hình 1.4: Cu trúc cn t hp gen BCR/ABL. 10
Hình 1.5: C hong ca imatinib 22
DANH MỤC SƠ ĐỒ
2.1: nghiên cu 48
3.1: Phân b bu tr 60
1
ĐẶT VẤN ĐỀ
Bnh bch cu cp dòng lympho (BCCDL) là bnh lý ác tính thuc h
to máu, có ngun gc t t bào tin thân ca t bào lympho B và lympho T.
Bng gp tr i ln.
(BCC) [1],[2],[3].
Hiu tr BCCDL tr em cho kt qu rt kh
i ln thì li kém hiu qu c bii vu tr sau tn
công. Hóa tr liu i kt qu rt tt tr em b bnh BCCDL, vi t l
t lui bnh hoàn toàn gn 98% và thi gian sng không không bnh (DFS) 5
ng 80% [4],[5]c li, i ln ch cho kt qu lui bnh hoàn
toàn 80 - 90% và thi gian sng không b 30 - 40% [6]. Bnh
BCCDL i càng ln tui ng u t ng x
l nhim sc th Philadelphia (Ph) ng v
nhim sc th và c tính ca các thuc hóa tr
xut hin nhing vi hóa tr [6].
Trên th gii, nhiu nghiên cc thc hin nhm mc
l lui bi gian sng cho bnh nhân.
Nhiu nhóm nghiên cc, Nh
này v u tr tn công là g nhau.
Theo Huguet [7] u tr BCCDL Ph- i ln b GRAALL
2003 (Group for Research on Adult Acute Lymphoblastic Leukemia), nghiên
cu trên 214 bnh nhân cho t l lui bnh hoàn toàn là 93.5%, t vong trong giai
n tn công là 6%, thi gian sng không bi gian sng
toàn b Theo A. de Labarthe và CS [8] u tr BCCDL Ph+
i ln (GRAALL 2003) t l lui bnh là hoàn toàn 100%, thi gian sng
không bi gian sng toàn b
2
Theo Thomas [9] nghiên cu trên 20 bu tr
HyperCVAD + Imatinib cho kt qu 100% bt lui
bnh, thi gian sng không bi gian sng toàn b sau
t qu này kh i các nghiên cu khác nên nhóm
gi nguyên phác
GRAALL i vi nhóm Ph- và thay b i
vi nhóm Ph+. GRAALL 2005 n cng c dùng methotrexate,
aracytine và cyclophosphamide liu cao nhm kéo dài thi gian lui bnh và yu
t ng bch cu (G-CSF) giúp gim trùng.
góp phn tìm hiu hiu qu u tr bng GRAALL 2005
bnh BCCDL i ln Vit Nam, chúng tôi thc hin lun án này vi
nhng mc tiêu sau:
1. Nghiên cu m lâm sàng và cn lâm sàng ca bnh BCCDL
2. Nghiên cu hiu qu và mt s yu t ng n hiu qu u
tr GRAALL 2005.
3. Nghiên cu c tính và mt s bin chu tr
GRAALL 2005.
3
Chƣơng 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. DỊCH TỄ
Có khong hc chi Hoa
K chim khong 12% tt c ng hp BCC, 60% bnh nhân
i 20 tui [10]. BCCDL chim khong 20% trong bnh BCC i ln.
Tn sut bnh BCCDL còn khác bia lý. Tn sut cao gp châu
Âu, Bc M và châu i n sut thp gp châu Á và châu Phi [2].
Ti Vit Nam, khong 4ng hp BCCDL i ln mm
20% tng s BCC i ln [10].
1.2. CƠ CHẾ BỆNH SINH
Khi phát và tin trin ca bnh BCCDL là do nhit bin liên tip
nhau, làm bi i các ch bào, làm thoát khi s kim
n s bit hóa ca t kháng ti chu trình
chng ca t bào (apoptosis) [2]. Trong hu ht tt c ng
hp BCCDL, nguyên bào lympho có nhi di truyn mc phi. t
bin bao gm v s ng và cu trúc nhim sc th n
(trong hu h ng hp b n, m t bin
m và khuci gen. bao gm s biu hin bng ca các
chuyn nhim sc th gây ra. S
không kic ca t ng thành trong t
dn s ng gây ra thiu máu, gim tiu
cu, gim bch cu ht [2],[6].
4
1.3. BỆNH NGUYÊN
Các bệnh di truyền 1.3.1.
Có khong 5% bnh BCCDL kt hp vi yu t di truyn. tr em
mc b BCC cao gp n 30 lng. Mt
s bnh di truyn kèm vi s n nhim sc th có th là
nguyên nhân gây bnh BCCDL. tr i mt tr
u sau sinh là 20%. Tn s b bnh bch cu ca anh em
rut vi tr b bnh bch cu gp 4 ln tr khác. i ly có yu
t di truyn [3].
Vi rus 1.3.2.
Mc dù không có bng chng trc tip cho thy virus gây bnh
BCCDL. Tuy nhiên, có bng chng thy có s liên quan gia vi rus và bnh
c cho là có kh nh. Human T cell leukemia virus (HTLV
c cho là tác nhân gây bnh BCCDL T [3].
Tia xạ 1.3.3.
Tn s bnh bch cu có mi liu tia x. Ph n mang
thai mà tip xúc trc tip tia x s con sinh ra và
s lm tia x càng nhii b
nhim x (chng hn các nn nhân bom nguyên t, các bu
tr mt s bnh bng tia x) s c bnh [3].
Hóa chất 1.3.4.
Chng hc thuc hóa cht s du tr ung
p xúc vi thuc tr c và trong lúc mang thai làm
nh BCCDL tr em [3].
5
1.4. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
Các triệu chứng liên quan đến tình trạng suy tủy 1.4.1.
Hi chng thiu máu: da xanh, niêm nht, mt mi, p nhanh, khó
th, có th tin trin vài tun.
Hi chng xut huyt: xut huyi da, chm, nt xut huyt, bm
máu, chy máu niêm mkhi xut huyt ni tng, do gim tiu cu hay
i mch ri rác.
St có th do nhim trùng vì gim bch cu ht hoc do nhng nguyên
- 1, interleukin-6 và
yu t hoi t khc phóng thích t các t bào non ác tính [1],[2],[11].
Các triệu chứng liên quan đến tình trạng tăng sinh tế bào ác tính 1.4.2.
và thâm nhiễm
Gan, lách, hch to
Triu chng v não màng não: do xâm ln ca t bào ác tính
Thâm nhim tinh hoàn, bung tr
Tn do hch chèn ép hoc do thi
Nhng biu hip, mt mt cân,
ra m [1],[12],[13].
1.5. BIỂU HIỆN XÉT NGHIỆM
Máu ngoi vi: Thing sng bào; tiu cu gim hoc bình
ng; bch cu có th m hong, có hay không có xut
hin t bào non ác tính máu ngoai vi.
T l t bào t bào non >20% t bào có nhân trong ty
Hóa t bàng gp Myeloperoxydase (-), PAS (+) (periodic acid - schiff)
Du n min dch t bào: hin din các du n ca dòng Lympho B và T
6
Ri lo gp trong 3 - 5% bnh nhân, hu ht là
BCCDL t bào T.
Hi chng tiêu khm ng vi s
ng t n xi máu gây suy thn
và ri lon gii.
Ch phát hin u tuyn c hoc hch trung tht, tràn dch
màng phi.
Dch não ty là mt xét nghim rt quan tr tìm t bào non ác
tính. mt s bnh nhân BCCDL có t bào non ác tính trong dch não ty,
mà không có triu chng thn kinh [3],[14],[15].
1.6. XẾP LOẠI BẠCH CẦU CẤP LYMPHO
Xếp loại hình thái học tế bào 1.6.1.
Theo FAB xp loi BCCDL thành 3 th L1, L2 và L3 [1],[4].
Bảng 1.1: Xếp loại FAB năm 1986
Đặc điểm hình thái
L
1
L
2
L
3
Kích thước tế bào
Nh
Ln
Ln
Nhiễm sắc chất
Mn hoc kt cm
Mn
Mn
Hình dạng nhân
u, có th ch
hoc lõm
u, có
th ch hoc lõm
u, t hình oval
n tròn
Hạt nhân
Không phân bit
hoc không thy
Mt hoc nhiu,
ln, rõ ràng
Mt hoc nhiu,
ln, rõ ràng
Lượng bào tương
Ít
Trung bình
Trung bình
Bào tương nhuộm
màu kiềm
Nht
Nht
m
Không bào trong
bào tương
i
i
Nhiu
7
Hình 1.1: Bạch cầu cấp dòng Lympho thể L1
Hình 1.2: Bạch cầu cấp dòng Lympho thể L2
Hình 1.3: Bạch cầu cấp dòng Lympho thể L3
8
Xếp loại miễn dịch học 1.6.2.
c xp loi bnh BCC ch yu theo bng xp loi FAB
c chp nhn ph bim là d thc hin và chi
phí thp. Tuy nhiên vì ch yu da vào hình thái hc cho nên trong nhng
ng hp các t bào non ác tính không bit hóa hoc bii d c
bit là khi t bào mang du
pháp này gp nhiu hn ch.
t rng: mt dòng t bào trong quá trình phát
trin s biu hin các kháng nguyên lên màng t bào to máu tùy theo giai
n phát trin. Các kháng nguyên màng t bào ác tính BCC nh
bng k thut min dch t bào dòng chy (flow-cytometry). Các kháng
nguyên này gi là cm CD (cluster of differentiation). Mt s kháng nguyên
ng phát hin trên mt dòng nhnh và trong mn bit hóa nht
phân bigiá tui ca t bào mt cách
chính xác. D các kháng th n kt vi các kháng
nguyên b mt, các nhà khoa h c mt h thng kháng
nguyên ca các t bào to máu t ng thành. Bng k thut min
dch t bào dòng ch i ta phân bi c t bào dòng ty hay dòng
lympho, lympho B hay lympho T và u tr,
theo dõi hiu qu u tr ng bnh BCC [2],[16],[17].
Phân tích kiu hình min dch là tiêu chu nh ch
BCCDL, ci chi tia, mt kiu hình
min dch chuyên bit lúc ch t
bào ác tính bm t bào dòng chy. Hu ht các th nghim
kiu hình min dch s dng mu máu hay mu tu nhum vi các du n b
m nhum mu ty sinh thit vi các
kháng th [18],[19].
9
Hu hng hp BCCDL (khong 75%) là dòng B. Dòng này
c phân loi nh n m bit hoá ca s ng
thành trong s phát tring ca t bào B. BCCDL B ph bin nht
vi các du n min dch t bào B CD34, TdT, CD19, CD22, CD79a, CD10,
cytoplamic µ (cµ) và immunoglobuline b mt (sIg) [16].
BCCDL T chim khong 25-c phân làm nhiu dng da
n bit hoá ca t bào T. BCCDL T có biu hin các du n CD2,
du biu hin CD4, CD8 và
CD1a [18],[20],[21].
S ng th hin các du n min dch khác không phi ca dòng
lympho khác trên nguyên bào lympho ca c dòng B và T. Các du n dòng
ty là ng gp [17].
Tóm li, c nh dòng da vào các du n min dch:
Dấu ấn non: CD34, HLA-DR, TdT, CD45
Dòng B: CD10, CD19, cCD22, CD20, cCD79A, CD24, cμ, sIg
Dòng T: CD1a, CD2, CD3, CD4, CD8, CD5, CD7
Dòng tủy : cMPO, CD117, CD13, CD33, CD11c, CD14, CD15
Kiu hình min dch dòng B
Pro-B: TdT+, CD19/22/79a+, CD10–, cμ–, sIg–
Common precursor-B: TdT+, CD19/20/22/79A+, CD10+,cμ–, sIg–
Pre-B: TdT+, CD19/20/22/79a+, CD10+, cμ+, sIg–
Burkitt: TdT–, CD19/22/79a+, CD10+, sIg+
Kiu hình min dch dòng T
Pro/immature T: TdT+, cCD3+, CD2/5/7+/–
Common T: TdT+, cCD3+, CD2/5/7+, CD4+/CD8+, CD1a+
Mature T: TdT+/-, CD3+, CD2/5/7+, CD4+ or CD8+, CD1a–
[22],[17].
10
b2
b3
a2
e1
b2
a2
e1
a2
e1
e1a2
b3a2
b2a2
Major BCR/ABL mRNA
Minor BCR/ABL mRNA
1
2
3
Xếp loại theo bất thƣờng nhiễm sắc thể và gen 1.6.3.
Kho sát nhng bng nhim sc th (NST) và gen ti thm chn
t quan trng, giúp la ch u tr
thích hp và là du theo dõi t u tr.
Bng NST gm có bng v s ng và cu trúc, chim t 50
ng hp BCCDL. Nhng bng v s
gim s ng NST; và nhi v cn và
chuyn NST. Mt s chuyn NST to ra nhng t h
trong b 2) to ra t hp gen BCR/ABL; t(1;19), t(4;11),
t(12;21) to ra t hp gen E2A/PBX1, MLL/AF4 và TEL/AML1 ng. Bt
ng NST là nhng yu t ng quan trng trong BCCDL [23],[24],
[25],[26].
Các bng NST và gen ph bin:
o Chuyn t(9;22) (q34;q11):
Khong 20 - 30% bnh nhân i ln có mang NST
Philadelphia (Ph) vi s to thành t hp gen BCR/ABL mã hóa cho protein
BCR/ABL. T l này thn 50% nhóm bnh nhân trên 50 tui. Kt
qu ca chuy n t(9;22) bnh BCCDL hình thành nên kiu bn sao
BCR/ABL có m ni ti exon e1 là e1a2, mã hóa protein p190
BCR-ABL
. Trong
mt s ng hm gãy xy ra vùng major-BCR (M-BCR) to ra 2 kiu
bn sao b3a2 hoc b2a2 mã hóa protein p210
BCR-ABL
i vi BCCDL tr em vi
ng p190
BCR-ABL
chim hu hc li ln vi
ng p190
BCR-ABL
thy 45 77%, còn li là p210
BCR-ABL
.Chuyn
n ng xu [2],[23].
Hình 1.4: Cấu trúc của đoạn tổ hợp gen BCR/ABL.