CÁCH XEM BẢNG ĐIỆN TỬ TRONG CHỨNG KHOÁN

Nhìn chung khi đã xem quen Bảng giá chứng khoán diễn ra hàng ngày rồi thì
dù xem bảng giá của Công ty Chứng khoán nào cũng có thể hiểu hết. Tuy nhiên với
những bạn mới hoàn toàn đang làm quen thì hầu như là không biết gì, vậy nên nếu
bạn nào muốn có ý định chơi chứng khoán trước hết cần phải biết cách xem bảng
giá chứng khoán giao dịch hàng ngày trên Sở giao dịch Chứng khoán. Dưới đây là
một số thông tin cơ bản và cách xem:
- Thời gian giao dịch chứng khoán là từ thứ 2 tới thứ 6 hàng tuần (trừ các ngày
nghỉ lễ theo quy định), hàng ngày 09h -> 11h30 và 13h -> 14h45 ( áp dụng với cả 2
sàn HNX và HOSE )
- Sàn HNX được chia làm 2 phiên: phiên giao dịch liên tục (9h – 11h30 và 13h –
14h30) và phiên đóng cửa (14h30 – 14h45), còn với sàn HOSE thì chia làm 3 phiên:
phiên mở cửa (9h – 9h15), phiên khớp lệnh liên tục (9h15 – 11h30 và 13h – 14h30)
và phiên đóng cửa (14h30 – 14h45). Trong đó phiên 2 của HOSE giống với cách
thức giao dịch phiên 1 của HNX. Phiên đóng cửa và phiên mở cửa còn được gọi
dưới tên chung là phiên khớp lệnh định kỳ.
- Biên độ dao động: với sàn HNX là 10%, còn sàn HOSE là 7%. Ví dụ: nếu một cổ
phiếu trên sàn giá tham chiếu là 10.000 đồng/cổ phiếu thì với sàn HNX giá trần sẽ
là 11.000 đ/cp và giá sàn sẽ là 9.000 đ/cp. Chúng ta có thể giao dịch trong dải giá
từ 9.000 đ/cp đến 11.000 đ/cp. Với sànHOSE thì giá trần lại chỉ là 10.700 đ/cp, giá
sàn là 9.300 đ/cp và dải giá giao dịch là 9.300 đ/cp đến 10.700 đ/cp.
- Mệnh giá và đơn vị giá giao dịch: mệnh giá giao dịch của cổ phiếu và chứng chỉ
quỹ theo quy định của Luật Chứng khoán Việt Nam là 10.000 đồng / đơn vị (Cổ
phiếu hoặc chứng chỉ quỹ). Đơn vị giá giao dịch là bội số của 100 đồng tức là có
9.800 đ/cp, 9.900 đ/cp, 10.100 đ/cp, … chứ không có 10.050 đ/cp. Đơn vị khối
lương giao dịch là bội số của 100 cp với sàn HNX và 10 cp với sàn HOSE (Tức là
phải đặt mua bán 100 cp, 200 cp, 300 cp, … với sàn HNX và 10 cp, 20 cp, 30 cp, …
của sàn HOSE). Lúc giao dịch trên bảng giá chứng khoán cũng sẽ hiện theo cách
đặt giá và khối lượng theo cách trên.
- Giá tham chiếu: giá tham chiếu phiên hôm nay được xác định trên cơ sở 15 phút
giao dịch cuối cùng của phiên ngày hôm qua. Với sàn HOSEthì chính là giá đóng
cửa phiên 3 (khá dễ dàng). Với sàn HNX thì chính là giá bình quân gia quyền của 15

phút cuối cùng (14h – 14h15). Ví dụ với sàn HNX: giả sử 15 phút cuối có 3 lệnh giao
dịch khớp thành công là 1.000 cp giá 9.800 đ/cp, 2.500 cp giá 10.100 đ/cp và 1.000
cp giá 10.200 đ/cp thì giá bình quân đóng cửa sẽ là (1.000 x 9.800 + 2.500 x 10.100
+ 1000 x 10.200 ) / (1.000 + 2.500 + 1.000) = 10.055 đồng / cp và phải làm tròn lên
thành 10.100 đồng /cp. Như vậy đây chính là giá tham chiếu của ngày mai với giá
trần là 11.100 đ/cp và giá sàn là 9.100 đ/cp.
- Room nhà đầu tư nước ngoài: quy định của Luật thì tổng các nhà đầu tư nước
ngoài được phép sở hữu 49% số cổ phần đang lưu hành trên thị truờng của các
Công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán. Ví dụ: mã chứng khoán AAA của
Công ty CP Nhựa và Môi trường Xanh An phát có vốn điều lệ 99 tỷ đồng, với mệnh
giá 10.000 đồng / cp thì tương đương 9.900.000 cổ phiếu thì tổng room 49% mà
nước ngoài được phép sở hữu sẽ là 4.851.000 cổ phiếu. Tính đến hết phiên giao dịch
ngày 24/08/2012 thì AAA vẫn còn room thừa là 3.691.400 cổ phiếu, tức là nhà đầu
tư nước ngoài đang nẵm giữ 1.159.600 cổ phiếu (11,7% công ty AAA).
- Các lệnh đặt mua bán, sửa hủy chỉ có giá trị trong 1 ngày giao dịch, cuối ngày giao
dịch sẽ được tự động hủy hết. Qua ngày giao dịch tiếp theo lại bắt đầu lại từ đầu.
- Nhìn chung, mỗi công ty chứng khoán đều có bảng giá của riêng mình và treo link
xem bảng giá ở ngay trang chủ của website công ty mình, vẫn có những nét khác
nhau ưu nhược điểm nhất định, nhưng về cơ bản là giống nhau, cùng nhận dữ liệu
từ Sở giao dịch trả về.
- Bấm vào mục Bảng giá trực tuyến như hình bên phải có mũi tên, chọn 01 trong 03
sàn (HOSE-BSC, HNX-BSC, UPCoM-BSC), ở đây mình chọn HNX của Sở Giao dịch
Chứng khoán Hà Nội (UPCoM là sàn giao dịch của Công ty đại chứng chưa niêm
yết, với tiêu chuẩn niêm yết rất thấp và do Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội quản
lý). Sau đó bảng giá chứng khoán của sàn HNX sẽ hiện ra như sau:
- Theo bảng trên thì thứ tự chứng khoán sẽ được sắp xếp theo thứ tự A B C … Ngoài
ra với một số mã bạn quan tâm, bạn cũng có thể tích note vào phần bên trái mã
chứng khoán thì mã đó sẽ được treo lên đầu, để tiện theo dõi, vì thường mỗi người
sẽ theo dõi một số mã nhất định mà họ quan tâm
- Trong bảng trên có nói đến phần dư mua, dư bán. Đó chính là phần chào mua và

chào mua bán của cả 2 bên mua bán, trong đó có Khối lượng và giá 1 , 2 , 3. Ở đây 1
có nghĩa là giá tốt nhất, 2 là giá tốt thứ 2 và 3 là giá tốt thứ 3, còn khối lượng là
tương ứng với giá 1 2 3 đó. Với người mua thì giá tốt nhất luôn là giá cao nhất, vì
người bán luôn muốn tìm người mua cao nhất, được giá nhất để bán và ngược lại
cũng thế, trong vai trò là người mua thì ta luôn muốn tìm người bán thấp nhất để
mua có lợi nhất. Vì có rất nhiều người hỏi mình phần này, nên ở đây mình xin bổ
sung bằng 1 ví dụ khá “bình dân” một chút để giải thích cho cách sắp xếp bảng giá
chứng như trên. Trong vai một người đi mua thịt ở chợ, hỏi 1 vòng ta thấy có 3
hàng bán thịt bán các giá như sau: 15.500 đồng/kg; 16.000 đồng/kg và 16.500
đồng/kg. Giả sử các điều kiện khác là không đổi, chỉ có giá là khác nhau. Vậy một lẽ
thông thường, ta là người đi mua sẽ chọn giá thấp nhất 15.500 đồng/kg, nếu mua
nhiều, hết giá đó thì sang hàng tiếp theo là 16.000 đồng/kg và tiếp nữa là 16.500
đồng/kg. Như vậy, ở phần dư bán, người bán giá thấp nhất là tốt nhất cho thị
trường, và được ưu tiên nhất khi người mua tìm đến, gọi là số 1. Tiếp đó là số 2
(16.000 đồng/kg) và sau đó mới đến số 3 (16.500 đồng/kg). Như vậy đó là người đi
mua, còn người đi bán cũng thế, phải tìm người nào mua cao nhất (có lợi nhất cho
mình). Như vậy cách sắp xếp 1 2 3 nói trên là xuất phát từ nguyên lí thị trường
cạnh tranh hoàn hảo. Một lưu ý cần nói thêm ở đây là việc khớp lệnh thành công chỉ
có thể thực hiện bằng 1 trong 2 cách: hoặc là người bán bán xuống người mua
đang chào mua (dư mua) hoặc người mua mua lên người bán đang chào bán (dư
bán). Và số dư như ta thấy ở phần dư mua hay dư bán trên bảng là đóng vai trò bị
động, tức là chờ người bán bán xuống hoặc người mua mua lên. Nếu chúng ta nghĩ
rằng tí nữa giá xuống thì chúng ta treo vào dư mua, để chờ người bán bán xuống
hoặc nếu chúng ta nghĩ tí thị trường lại lên thì chúng ta nên mua thẳng lên người
bán đang treo ở phần dư bán
- Phần khớp lệnh nằm ở giữa dư mua và dư bán chính là lần khớp lệnh thành công
gần nhất của thị trường, với 1 bảng giá đã đóng cửa thế này, đó chính là giao dịch
cuối cùng trong ngày.
- Trần Sàn TC (Tham chiếu) thì như giải thích phía trên
- Màu sắc: vàng là giá tham chiếu, xanh lá cây là giá tăng so với giá tham chiếu, tím

là giá trần, đỏ là giá giảm so với tham chiếu và xanh da trời chính là giá sàn. Nhìn
chung qua chuyển động của màu sắc chúng ta có thể cảm nhận được sự dịch
chuyển lên xuống chung của thị trường rất rõ (tính dao động)
- Cao thấp TB (Trung Bình): chính là giá cao nhất khớp trong ngày, giá thấp nhất
khớp trong ngày và giá trung bình gia quyền trong cả ngày.
- Đơn vị trong bảng: với giá họ bớt 3 số 0, ví dụ giá tham chiếu của AAA là 16.2
thực ra hiểu là 16.200 đồng. Với khối lượng thì họ bớt 1 số 0, ví dụ như ở phần dư
mua giá tham chiếu (giá 3 và KL 3) 16.2 thì dư mua ở đó là 520 thực ra hiểu là dư
mua 5.200 cổ phiếu.
- Tổng KL: chính là tổng khối lượng đã khớp tới thời điểm xem, ở đây hết giờ nên
xem là tổng khối lượng của cả ngày, ví dụ AAA trong ngày 24/08/2012 đã khớp
44.970 tức là 449.700 cổ phiếu.
- KL mua, KL bán: chính là tổng lệnh mà 2 bên mua bán đã thực hiện đưa vào thị
trường (bao gồm cả các lệnh khớp rỗi lẫn các lệnh đang treo trên bảng cũng như
cả sau bảng giá).
- SL mua, SL bán: chính tổng số lệnh mà 2 bên mua bán đã tung vào thị trường (bao
gồm cả các lệnh khớp rỗi lẫn các lệnh đang treo trên bảng cũng như cả sau bảng
giá). Ví dụ bạn đặt mua 2 lệnh AAA 1.000 giá 16.2 và 2.000 giá 16.3 thì có nghĩa là
SL mua tăng lên 2 đơn vị. Ở đây, trong ngày 24/08/2012, với mã AAA đã có 396
lệnh mua và 313 lệnh bán được đưa vào thị trường.
- NN mua, NN bán, Room: chính là số lượng nước ngoài đã mua, nước ngoài đã bán
và room còn lại nước ngoài còn được phép mua. Với AAA ngày 24/08/2012, thì
nước ngoài đã mua 6.400 cổ phiếu, bán ra 5.000 cổ phiếu và Room còn lại được
phép mua là 3.691.400 cổ phiếu.
- Lệnh ATO, ATC: đây là các lệnh được sử dụng trong phiên khớp lệnh định kỳ (Phiên
1 và 3) ở sàn HOSE, với hàm ý là khớp lệnh theo giá khớp của phiên, thứ tự ưu tiên
của lệnh ATO và ATC được xếp trên cả lệnh đặt giá cụ thể thông thường khi so khớp,
điều này đặc biệt ý nghĩa khi cần đua lệnh mua giá trần hay đua lệnh bán giá sàn,
trong đó lệnh ATO (O là open) sở dụng trong phiên 1 – Phiên mở cửa, hết phiên 1,
nếu lệnh ATO cũng không khớp (Trường hợp tranh mua) thì lệnh này cũng tự hủy,

lệnh ATC (C là close) sử dụng trong phiên 3 – Phiên đóng cửa, giá của phiên đóng
cửa này sẽ là cơ sở cho giá tham chiếu của ngày giao dịch tiếp theo. Mình sẽ giải
thích sau về công dụng của lệnh này trong bài gần nhất (gồm cả lệnh thị trường MP
trong phiên 2).
- Về phiên định kỳ tại HOSE: Như đã trình bày ở phần trên, trong 1 ngày giao dịch ở
trên sàn HNX, được chia làm 2 phiên: phiên 1 là phiên giao dịch liên tục được thực
hiện từ 9h – 11h30 và 13h – 14h30; và phiên 2 là phiên giao dịch định kỳ xác định
giá đóng cửa (14h30 – 14h45), còn sànHOSE, thì chia thành 3 phiên, trong đó phiên
2 cũng giao dịch liên tục giống như sàn HNX. Còn phiên 1 (9h – 9h15) và phiên 3
(14h30 – 14h45) giao dịch theo phương thức khớp lệnh định kỳ, tức là 2 bên mua
bán liên tục đưa lệnh vào nhưng không khớp ngay lập tức giống như phiên liên tục,
đặt tới đâu khớp tức thì tới đó, mà sẽ theo cơ chế giống đấu thầu đấu giá, 2 bên liên
tục treo lệnh mua bán vào (gồm cả lệnh ATO, ATC), kết thúc 15 phút, sẽ có 1 giá
chung duy nhất theo nguyên tắc mà tại đó khối lượng khớp lệnh mua bán gặp nhau
là cao nhất, hiểu nôm na giống như đấu thầu đấu giá 2 bên chào lệnh nhau, cuối
cùng “mở bát” xem ai chào giá tốt nhất thì sẽ khớp và trao đổi. Bạn có thể xem
thêm chi tiết trong ví dụ sau tại đây và có thể trao đổi thêm với mình về lệnh này
nếu cần
- Do phần trình bầy trên mang tính chất “tĩnh” của bảng giá, nên nhiều bạn vẫn
chưa hình dung được, khi thị trường giao dịch thì bảng giá sẽ dịch chuyển ra sao,
tức là chưa hình dung được tính “động” của bảng giá. Nhân có nhiều người hỏi,
mình thêm bổ sung tiếp để mọi người khi tham khảo có thể hiểu thêm. Vẫn với ví dụ
về AAA
- Đây là bảng giá tính tới cuối ngày của phiên thứ 6 ngày 12/10/2012 – hiện tạm
thời là bảng giá “chết”, mình giả sử vẫn còn thời gian đủ để mình thực hiện thêm 1
lệnh mua hoặc bán nữa với mã AAA để mọi người có thể dễ hình dung
- Ảnh có thể hơi mờ: mình xin mô tả lại từ trái qua phải như sau: CK là AAA - Trần
là 15 - Sàn là 13.2 - TC là 14.1 - Dư mua Giá 3 là 14.2, KL 3 là 17.300 (tức
173.000 cổ phiếu), Giá 2 là 14.3, KL 2 là 19.460 (tức 194.600 cổ phiếu), Giá 1 là
14.4, KL 1 là 12.270 (tức 122.700 cổ phiếu) - Khớp lệnh Giá là 14.5, KL là 10 (tức

100 cổ phiếu) - Dư bán Giá 1 là 14.5, KL 3 là 790 (tức 7.900 cổ phiếu), Giá 2 là
14.6, KL 2 là 3.530 (tức 35.300 cổ phiếu), Giá 3 là 14.7, KL 1 là 3.460 (tức 34.600 cổ
phiếu) - Cao là giá cao nhất trong ngày 14.7 - Thấp là giá thấp nhất trong ngày
13.5 - TB là giá trung bình đóng cửa 15 phút cuối 14.5 - Tổng KL là Tổng khối
lượng khớp trong ngày là 69.850 (tức là 698.500 cổ phiếu) - KL mua là tổng khối
lượng mua các nhà đầu tư đã đặt vào trong ngày bao gồm cả các lệnh chưa khớp là
127.400 (tức 1.274.000 cổ phiếu) - KL bán là tổng khối lượng bán các nhà đầu tư
đã đặt vào trong ngày bao gồm cả các lệnh chưa khớp là 93.640 (tức 936.400 cổ
phiếu) - SL mua là tổng số lệnh mua các nhà đầu tư đã đặt trong ngày bao gồm cả
các lệnh chưa khớp là 252 lệnh mua - SL bán là tổng số lệnh bán các nhà đầu tư đã
đặt trong ngày bao gồm cả các lệnh chưa khớp là 412 lệnh mua – NN mua và NN
bán là khối lượng mua bán mà nhà đầu tư nước ngoài thực hiện, ở đây là không có
trong ngày này - Room là số cổ phiếu các nhà đầu tư nước ngoài còn được mua là
3.897.800 cổ phiếu
- Về nguyên lí, khi còn đủ thời gian, chúng ta có thể đưa ra bất kỳ 1 lệnh mua bán to
bé thế nào, miễn là có đủ số tiền, số chứng khoán cũng như nếu vượt lên thành cổ
đông lớn (>5%) thì phải báo cáo trước để thực hiện. Các lệnh đưa ra có thể trải dài
từ 13.2 lên 15.
- Với lệnh mua: các lệnh mua đưa ra từ 13.1 đến 14.1 đều có mức giá nhỏ hơn mức
giá 3 là 14.2, thì dù khối lượng có bao nhiêu cũng nằm ẩn sau bảng phía mua nên
bảng giá sẽ không biến đổi gì. Với mức giá 14.2, khi ta đưa thêm 1 lệnh mua ví dụ là
1.000 cổ phiếu vào thì dư mua 173.000 sẽ nhảy thành 174.000 cổ phiếu. Với mức
giá 14.3, khi ta đưa thêm 1 lệnh mua ví dụ là 1.000 cổ phiếu vào thì dư mua
194.600 sẽ nhảy thành 195.600 cổ phiếu. Với mức giá 14.4, khi ta đưa thêm 1 lệnh
mua ví dụ là 1.000 cổ phiếu vào thì dư mua 122.700 sẽ nhảy thành 123.700 cổ
phiếu.
Đặc biệt là từ 14.5 trở lên, tức là vào bên dư bán thì sẽ khớp ngay lập tức, ở phần
khớp lệnh sẽ nháy khớp 1.000 cổ phiếu, đồng thời dư bán 14.5 với khối lượng 7.900
sẽ nhảy thành 6.900, cho dù đặt lệnh mua ở mức giá 14.5 hay 14.6 hay 14.7 … hay
giá trần 15 thì vẫn sẽ khớp 1.000 cổ phiếu giá 14.5 (Do nguyên lí khớp giá thấp

nhấp khi đặt lệnh mua)
Đó là với lệnh mua khối lượng 1.000, giờ ta thay đổi số lượng lên 2.000, 3.000 …
hay vượt qua tới 7.900 (đúng bằng dư bán ở mức 14.5). Khi ta ra lệnh mua
7.900 AAA mức giá 14.5 thì ngay lập tức khớp lệnh 7.900 sẽ nháy qua, đồng thời
bên dư bán có sự dịch chuyển giá 14.6 nhảy về giá 1, giá 14.7 nhảy về giá 2 và mức
giá 14.8 (ẩn sau bảng bên bán) nhảy về giá 3.
Tiếp tục trường hợp khác, là giờ ta đặt mua 8.000 AAA 14.5 thì bên bán cũng sẽ
giống như trên, nhưng bên dư mua sẽ có thay đổi lần lượt giờ là giá 3 là 14.3, giá 2
là 14.4 và giá 1 mới nhất là 14.5 với dư mua là 100 cổ phiếu (8.000 – 7.900 = 100).
Nếu ta tiếp tục tăng khối lượng mua đó lên 20.000 AAA 14.5 thì khối lượng dư mua
bên giá 1 là 14.5 sẽ tăng thêm theo tính toán.
Trường hợp tiếp, là giờ thay vì ta đặt 8.000 AAA 14.5 thì cho thành
8.000 AAA 14.6, thì sẽ dẫn đến trường hợp khớp là 7.900 giá 14.5 và 100 giá 14.6.
Dư mua không đổi, giá 1 vẫn là 14.4 nhưng bên bán giá 1 giờ là 14.6 với khối lượng
35.300 sẽ nhảy thành 35.200 (Do 100 tiếp theo chạm vào giá 14.6 này), giá 2 là
14.7, giá 3 là 14.8 (ẩn sau bảng bên bán). Tiếp tục tăng khối lượng sẽ dẫn đến dư
bán ở mức giá 2 là 14.6 bị giảm dần. Lệnh như trên gọi là lệnh quét mua. Cũng với
khối lượng mua 8.000 AAA nhưng với các giá đặt là 14.7 14.8 14.9 hay thậm chí là
giá trần 15 thì khung cảnh và kết quả cũng như vừa xong.
Trường hợp tiếp, là giờ ta đưa 1 lệnh mua lớn 50.000 AAA 14.6, thì sẽ dẫn đến quét
sạch 2 mức giá bên dư bán là 14.5 và 14.6. Cụ thể, khớp lần lượt là 7.900 giá 14.5,
35.300 giá 14.6 và còn dư 7.700 (50.000 – 7.900 – 35.300 = 7.700) ở mức giá 14.6.
Khi đó dư mua sẽ là giá 3 là 14.3, giá 2 là 14.4 và giá 1 là 14.6 và dư bán sẽ là giá 1
là 14.7, giá 2 là 14.8, ,giá 3 là 14.9
Trường hợp tiếp, là giờ ta cũng đưa 1 lệnh mua lớn 50.000 AAA nhưng là giá 14.7,
thì sẽ dẫn đến quét sạch 2 mức giá bên dư bán là 14.5 và 14.6 đồng thời khớp 1
phần vào dư bán 14.7. Cụ thể, khớp lần lượt là 7.900 giá 14.5, 35.300 giá 14.6 và
7.700 ở mức giá 14.7. Khi đó dư mua vẫn như cũ sẽ là giá 3 là 14.2, giá 2 là 14.3, giá
3 là 14.4 và dư bán vẫn như trường hợp liền trên là giá 1 là 14.7, giá 2 là 14.8, ,giá
3 là 14.9, tuy nhiên khác ở 1 điểm khối lượng ở giá 1 là 14.7 chỉ còn 26.900.

Cứ như vậy, ta tăng khối lượng thêm và giá lên, sẽ dẫn đến hiện tượng “quét sạch”
vào bên bán, bao gồm cả các giá nằm sau bảng cho đến giá trần cuối cùng. Thực tế
kinh nghiệm chứng khoán nhiều năm qua, mình cũng từng thấy các hiện tượng
quét thẳng với khối lượng lớn như vậy, kết quả là chỉ 1 lệnh có thể dư mua trần
ngay lập tức, nó mang tính chất “làm giá”.
Ngoài ra với một số bảng giá như khách hàng có mở tài khoản tại chỗ mình, thì
trong bảng nội bộ còn xem thêm được tổng khối lượng đặt nằm sau bảng ở đây
chính là dòng KL Mua/Bán 4+ 85,200 / 160,100 như ở hình trên. Tức là tổng bán
đang treo sau bảng từ giá 14.8 tới 15 là 160.100 cổ phiếu (4+ có nghĩa là 4 + 5 + 6 +
…). Tính sơ sơ, chỉ cần 1 lệnh mua 250.000 AAA giá 15 đặt thẳng là chắc chắn sẽ dư
mua trần, nếu thực muốn làm giá lên kiểu “sốc”.
- Với các lệnh bán: tương tự như lệnh mua
- Có bạn từng hỏi mình ngay khi mở cửa, 2 nhà đầu tư, 1 nhập mua, 1 nhập bán
thật nhanh, trong khi lệnh treo mua bán chưa có, thì sẽ khớp thế nào. Ví dụ: lệnh
mua 1000 AAA giá 14.5 và lệnh bán 2000 AAA giá 14.1 thì rõ ràng 2 lệnh này sẽ
dẫn tới kết quả là lệnh sẽ được khớp. Ở đây, mình cần phải nêu rõ, dù hệ thống của
Sở giao dịch ngày nay là rất hiện đại, 1 giây có thể nhận vài ngàn lệnh, nhưng luôn
có 1 nguyên tắc là từng lệnh từng lệnh một, nghĩa là có trước có sau, và lệnh bao
giờ cũng do một người treo và người kia “đập” vào. Chứ không có chuyện vào cùng
lúc như bạn giả thiết. Với ví dụ trên, nếu lệnh mua 1000 AAA giá 14.5 vào trước thì
kết quả sẽ khớp 1000 AAA giá 14.5 khi mà lệnh bán bán xuống, còn nếu lệnh bán
2000 AAA giá 14.1 vào trước thì sẽ khớp 1000 AAA giá 14.1 . Cả 2 trường hợp đều
dẫn đến sau khớp lệnh thì dư bán 1.000 AAA giá 14.1 .
- Cũng trong hình ở trên thì chúng ta có thể xem chi tiết trong quá khứ có các lệnh
chi tiết khớp ra làm sao, khối lượng khớp, giá khớp cũng như thời gian khớp cái
lệnh đó, dù là lệnh nhỏ nhất. Chúng ta có thể xem ở bảng nội bộ các công ty chứng
khoán hay ở 1 trang phổ biến như www.cafef.vn theo đường link sau AAA-CafeF.
Theo link trên chúng ta có thể xem được rất chi tiết trong quá khứ, muốn xem mã
khác hay ngày giao dịch khác chúng ta chỉ cần thay thế vào ô Mã và Ngày là ok.
Thậm chí một số tài khoản như của VIP hay của môi giới còn có thể xem được lệnh

khớp chi tiết đó là do người bán hay người mua thực hiện tác động vào. Chúc các
bạn thành công, một dịp khác mình sẽ phân tích thêm 1 số các chiến thuật đầu cơ
có thể nhận biết sơ sơ trên bảng giá.
——————————————————————————————————
————————————————————————-
Qua bảng giá chứng khoán 02 sàn ở trên HOSE-BSC, HNX-BSC, chúng ta thấy mỗi
sàn đều có hơn 300 mã chứng khoán, trong khi trên 1 màn hình máy tính chỉ có thể
hiện thị khoảng 25 – 30 mã chứng khoán, điều đó có nghĩa là theo lẽ bình thường
thì muốn xem mã ở vần A B gì đó, rồi tiếp theo muốn xem ở vần S T thì lại phải chạy
con chuột xuống cuối màn hình, rất mất thời gian mà lại không tập trung theo dõi
được diễn biến. Để khắc phục điều này, sau này các công ty chứng khoán trong
bảng giá của mình có để thêm 1 công cụ để cố định các mã cần xem, với 02 bảng giá
ở sàn HOSE-BSC, HNX-BSC của BSC, chúng ta thấy 1 note nhỏ ở bên trái của các
mã chứng khoán, khi chúng ta tích vào đó và F5 để làm mới lại màn hình thì mã
chứng khoán đó sẽ nghiễm nhiên được cố định và treo lên đầu của bảng để tiện cho
việc theo dõi các mã cần quan tâm.
- Một đặc điểm khác nữa, vốn điều lệ và vốn hóa thị trường của các mã khác nhau
nên dẫn đến ảnh hưởng tới chỉ số Index của từng mã cũng rất khác nhau, như vậy
về cơ bản chúng ta không cần xem hết tất cả các mã (Mà cũng không đủ thời gian
mà xem). Vấn đề đặt ra lúc này là chúng ta cần phải treo các mã nào trên bảng giá
chứng khoán làm sao để hợp lý nhất, chỉ cần theo dõi 25 – 30 mã có tính đại diện
trong 1 khung màn hình máy tính nhưng vẫn có thể tóm lược toàn bộ thị trường,
các mã này phải đảm bảo được tính định hướng cho toàn bộ thị trường, tức là khi
nhóm nhỏ mã này tăng thì thị trường chung tăng và khi nhóm nhỏ này giảm thì thị
trường chung phải giảm (Thường chiếm khoảng 80 – 90% cấu thành lên chỉ số
Index). Đặc tính trên xuất phát chủ yếu do tính thị trường, đúng trong cả các thị
trường hàng hóa & dịch vụ, tức là thị trường luôn có tính đám đông bầy đàn, khi
mà trong đám đông có một vài thành phần chính chuyển động theo 1 hướng thì các
thành phần nhỏ còn lại cũng bị chuyển động theo, trong chứng khoán người ta hay
gọi văn hoa là “sóng”, tức là khi có 1 vài cổ phiếu lớn tăng sẽ khiến chỉ số chung thị

trường tăng điểm, qua đó tác dụng vào các cổ phiếu nhỏ, khiến các cổ phiếu này
cũng có xu hướng tương tự và ngược lại (Vấn đề tâm lý đầu tư chứng khoán mình
sẽ trình bày sâu hơn ở 1 dịp khác). Một ví dụ nho nhỏ, tại phiên giao dịch cuối cùng
của năm 2012 là ngày 28/12/2012, mã chứng khoán ACB của Ngân hàng TMCP Á
Châu (ACB) niêm yết tại HNX có giá thị trường – giá cơ sở (giá bình quân gia quyền
15 phút giao dịch cuối cùng 14 – 14h15) là 16.300 đồng / cổ phiếu, với vốn điều lệ
là 9.358.496.840.000 đồng (hay 935.849.684 cổ phiếu mệnh giá 10.000 đồng), thì
giá trị thị trường hay vốn hóa của ACB sẽ là 15.254 tỉ đồng (so với toàn HNX là
87.018 tỉ đồng thì ACB đã chiếm17,53%), như vậy chỉ cần ACB tăng hay giảm gần
6% thì HNX cũng sẽ tăng và giảm 1% tương ứng, ảnh hưởng như thế là rất lớn,
một trường hợp khác là mã chứng khoán ADC của Công ty CP Mỹ thuật và Truyền
thông (ADC) có giá thị trường 12.600 đồng / cổ phiếu, với vốn điều lệ 10 tỉ đồng
(hay 1 triệu cổ phiếu mệnh giá 10.000 đồng), thì vốn hóa của ADC chỉ là 12,6 tỉ ồng,
chiếm 0,0145% HNX, quá bé, dù ADC có tăng 100% thị giá cũng không
bằng ACB tăng 1%. Nói 1 cách khác, ACB có ảnh hưởng rất lớn tới chỉ số HNX-
Index và bất kỳ 1 chỉ số tại thị trường nào cũng sẽ do 1 nhóm nhỏ các cổ phiếu lớn
dẫn dắt chỉ số đó.
- Quay trở lại, với lý luận như trên, thì 25 – 30 mã chứng khoán cố định trong 01
màn hình máy tính có tính đại diện đó phải đạt đủ cả 3 yếu tô: là các mã chứng
khoán có vốn hóa thị trường lớn, là mã chứng khoán có thanh khoản lớn và các mã
chứng khoán mà mình đang quan tâm (Để chờ đợi cơ hội mua bán).
+ Với các mã chứng khoán có vốn hóa thị trường lớn: như đã phân tích trong ví dụ
ở trên về ảnh hưởng của 1 nhóm nhỏ các cổ phiếu lớn lên chỉ số Index thì đây là tiêu
quan trọng hàng đầu, nên ta cần lấy nhiều mã chứng khoán 1 chút, ở đây mình xin
lấy khoảng 15 có vốn hóa thị trường lớn nhất (Market Capital) (Chiếm hơn 63%
HNX-Index tại ngày 28/12/2012) (Mọi người có thể nâng hoặc giảm 1 chút so với
con số 15 nói trên tùy vào quan điểm). Tại ngày giao dịch cuối năm 28/12/2012 ta
có lần lượt các mã sau ở
sàn HNX: ACB, SQC, SHB, PVS, VCG, PVI, PVX,NVB, LAS, KLS, OCH, NTP, VNR, SC
R, DBC. Chi tiết hơn có thể xem tại đây. Với vốn hóa thị trường tại HNX ta có thể

lấy dữ liệu tại đây, và giá của các cổ phiếu tại đây (Lưu ý rằng đối với các bạn bạn
dùng mobile để vào xem link này sẽ không xem được và bị lỗi, muốn xem được phải
tải trình duyệt Opera, các trình duyệt Chrome hay mặc định của Android khi test
đều bị lỗi, iPhone mình chưa test, máy tính bảng và laptop đều vào được bình
thường).
Với
sàn HOSE: VNM, GAS, MSN, VCB, VIC, CTG, BVH, EIB, STB, DPM, MBB, HAG, FPT,
HPG, PVD. Chi tiết hơn có thể xem tại đây. Với khối lượng lưu hành để tính vốn hóa
thị trường tại HOSE ta có thể lấy dữ liệu tại đây, và giá của các cổ phiếu tại
đây (Lưu ý rằng đối với các bạn bạn dùng mobile để vào xem link này sẽ không xem
được và bị lỗi, muốn xem được phải tải trình duyệt Opera, các trình duyệt Chrome
hay mặc định của Android khi test đều bị lỗi, iPhone mình chưa test, máy tính bảng
và laptop đều vào được bình thường).
+ Với các mã có thanh khoản lớn: thanh khoản ở đây có 2 vấn đề là thanh khoản –
số lượng cổ phiếu giao dịch bình quân hàng ngày và thanh khoản – giá trị giao dịch
bình quân hàng ngày (ví dụ ở đây là trung bình trong tháng gần nhất là tháng
12/2012). Hiện vẫn có 1 số cổ phiếu không lớn nhưng thanh khoản lại rất lớn, rất
nhiều nhà đầu tư tham gia, do đó ít nhiều nó cũng ảnh hưởng chung tới tâm lý và
định hướng của nhà đầu tư, bên cạnh vấn đề chỉ số Index. Ở đây, mình tạm chọn
tiêu chí thanh khoản – số lượng cổ phiếu bình quân hàng ngày nhiều nhất lên
trước, và lựa chọn thêm 5 mã chứng khoán, và tất nhiên là không tính các mã đã
được lựa chọn rồi trong trường hợp vốn hóa thị trường. Với tháng 12/2012 ta có
lần lượt các mã sau ở sàn HNX: VND, SHS, FLC, PVL, DCS. Chi tiết hơn có thể
xem tại đây. Với thanh khoản tại HNX ta có thể lấy dữ liệu tại đây (Lưu ý rằng đối
với các bạn bạn dùng mobile để vào xem link này sẽ không xem được và bị lỗi, muốn
xem được phải tải trình duyệt Opera, các trình duyệt Chrome hay mặc định của
Android khi test đều bị lỗi, iPhone mình chưa test, máy tính bảng và laptop đều vào
được bình thường).
Với sàn HOSE: ITA, SAM, KBC, SSI, OGC, . Chi tiết hơn có thể xem tại đây. Với thanh
khoản tại HOSE ta có thể lấy dữ liệu tại đây (Lưu ý rằng đối với các bạn bạn dùng

mobile để vào xem link này sẽ không xem được và bị lỗi, muốn xem được phải tải
trình duyệt Opera, các trình duyệt Chrome hay mặc định của Android khi test đều bị
lỗi, iPhone mình chưa test, máy tính bảng và laptop đều vào được bình thường).
Cuối cùng, mình chọn nốt tiêu chí thanh khoản – giá trị giao dịch bình quân hàng
ngày nhiều nhất lên trước, và lựa chọn thêm 5 mã chứng khoán, và tất nhiên là
không tính các mã đã được lựa chọn rồi trong trường hợp vốn hóa thị trường và
thanh khoản – số lượng cổ phiếu bình quân theo ngày. Với tháng 12/2012 ta có lần
lượt các mã sau ở sàn HNX: BVS, PGS, AAA, HUT, PPS.
Với sàn HOSE: DHM, PVF, LCG, CII, CSM, . Chi tiết hơn có thể xem tại đây.
- Cuối cùng, các mã chứng khoán mà mình đang quan tâm (Để chờ đợi cơ hội mua
bán): bạn có thể chọn thêm khoảng 5 mã chứng khoán nữa mà bạn muốn để ý quan
tâm để theo dõi, chờ cơ hội mua bán. Trường hợp các mã chứng khoán mà bạn
quan tâm nằm trong danh sách 25 mã chứng khoán được chọn theo các tiêu chí kể
trên thì không cần. Về cơ bản cách thức lựa chọn hợp lý nhất là như vậy, bạn có thể
theo đổi tùy theo quan điểm thiên về đầu tư hay đầu cơ, thời điểm xem (Do giá trị
trường các mã chứng khoán thay đổi), … Cuối cùng, ta có 1 bảng giá hoàn chỉnh tại
sàn HNX-BSC như sau:
Và 1 bảng giá hoàn chỉnh tại sàn HOSE-BSC như sau:
- Một gợi ý nho nhỏ nhân tiện ở đây, có rất nhiều bạn có hỏi mình là bảng giá
chứng khoán nhiều mã như vậy thì biết chọn mã nào, thì dù bạn theo phong cách
đầu tư cơ bản lâu dài hay đầu cơ lướt sóng mua đi bán hàng ngày thì vấn đề đầu
tiên cần đặt ra là tính thanh khoản phải đủ lớn để khi cần mua là mua được, cần
bán là bán được. Kinh nghiệm thực tế cũng cho thấy các mã được chọn cần phải ít
nhất 1 ngày giao dịch phải 50 ngàn cổ phiếu và 500 triệu đồng giá trị giao dịch trở
lên (Cá nhân mình hay lọc là 100 ngàn cổ phiếu và 1 tỷ đồng), thêm 1 điểm nữa nếu
mà có số tiền kha khá (thậm chí là nhà đầu tư lớn), khi đầu tư thì tốt nhất nên chọn
các mã làm sao số tiền đầu tư phải nhỏ hơn 10% thanh khoản ngày hôm đó của cổ
phiếu đó. Ví dụ: bạn có 100 triệu đồng đầu tư xuống, thì không nên chọn các mã 1
ngày chỉ giao dịch có 500 triệu đồng, không tin bạn cứ thử giao dịch, sẽ cảm giác
lúc mua rất khó khăn cho đủ số lượng và lúc bán cũng thế, không thể 1 lệnh ăn

ngay được, nếu có 1 lệnh ăn ngay thì cũng sẽ bị thiệt thòi ít nhiều (mua thì phải
mua cao hơn chút, và bán thì phải bán thấp hơn chút).
- Một câu hỏi nữa cũng nhiều người hỏi mình, là khi bảng giá đang giao dịch gia
như thế thì cách đặt mua như thế nào (bán cũng sẽ ngược lạ tương tự). Quay trở
lại ví dụ ở đầu bài:
Nếu dữ liệu chúng ta tập hợp thu thu thập được ra sao sẽ dẫn đến kết quả phân tích
đánh giá nhìn nhận như thế, ví dụ sau khi lên mạnh mẽ 2 phiên chúng ta tin
rằng AAA còn lên tiếp (Giả sử đang giữa giờ giao dịch) vào cuối phiên, và thậm chí
cả ngày hôm sau, thì người chơi có tính đầu cơ cao ngay lập tức mua thẳng vào
người bên dư bán giá 1 là 14.5, còn người chơi rụt rè, thận trọng cao sẽ đặt mua
vào bên dư mua 1 là 14.4 (Xếp sau số lượng mua rất lớn 122.700 cổ phiếu). Ngược
lại, nếu ta cho rằng AAA đã lên 2 phiên rồi thì không nên mua đuổi, vì nếu mua
thẳng rất dễ dính “đỉnh”, vậy thì không nên đặt mua, theo dõi thêm, hoặc nếu có đặt
thì đặt 20% vốn là cùng, và tất nhiên treo giá thấp, gần sàn chả hạn giá 13.5 (sau
bảng giá), và có thể chờ nó giảm về gần lại giá cũ 13 thì mới nên đặt mua. Tương
tự nếu bạn muốn bán cũng có tình trạng tương tự, quan trọng là quan điểm và tâm
lý. Kết quả cuối cùng, sau 2 ngày 11/10/2012 đến 12/10/2012 tăng rất mạnh từ
13.3 lên 14.5 thì AAA đã giảm dần sau, để đóng cửa phiên ngày
22/10/2012, AAA có giá 12.7. Xem chi tiết giao dịch tháng 10/2012 tại đây (Lưu ý
rằng đối với các bạn bạn dùng mobile để vào xem link này sẽ không xem được và bị
lỗi, muốn xem được phải tải trình duyệt Opera, các trình duyệt Chrome hay mặc
định của Android khi test đều bị lỗi, iPhone mình chưa test, máy tính bảng và laptop
đều vào được bình thường).