Kỹ thuật tiết kiệm máu - Cell saver ( PFS )

Thu hồi máu chu phẫu
rồi truyền lại qua tĩnh mạch
18/03/2014
Thu hồi máu chu phẫu

Định nghĩa

• Trong can thiệp bị chảy máu

• Máu lấy lại trong vị trí mổ và được dùng lại cho chính
bệnh nhân

• Kỹ thuật tiết kiệm máu: tránh cần đến máu đồng loại
– Hồng cầu khối khử bạch cầu 250 ml = 200 euros


18/03/2014
Kỹ thuật tiết kiệm hồng cầu khối đồng loại, theo Afssaps 2000
Các yếu tố ảnh hưởng Kỹ thuật tiết kiệm máu
Cách mổ - Tư thế bệnh nhân trong mổ
- Tình trạng cơ bản của bệnh nhân trước mổ
(ổn định cầm máu, đẳng nhiệt)
- Đốt điện kỹ các mạch máu
- Chọn kỹ thuật mổ
- Kinh nghiệm chuyên môn của kíp nội-ngoại
- Tổ chức phòng mổ
Mức pha loãng máu - Hạ Hct đến 20% trong mổ và 30% đến sau mổ
của bệnh nhân - Bù dịch (cao phân tử)
- Pha loãng máu đồng thể tích theo ý định
Điều trị thuốc - Bổ xung sắt trước và sau mổ
- Dùng erythropoietine (EPO)

- Giảm chảy máu bằng thuốc (desmopressine,
aprotinine, chống tiêu sợi huyết giống lysine)
Truyền máu tự thân - Lấy máu tự thân theo chương trình

Truyền lại máu thu hồi - Thu hồi máu chu phẫu
18/03/2014
Thu hồi máu chu phẫu: 2 kiểu dụng cụ y tế
1. Có rửa máu (lọc - cô đặc - rửa)
– Lọc
– Cô đặc hồng cầu bằng ly tâm
– Rửa bằng loại trừ huyết thanh / bạch cầu / tiểu cầu

2. Không rửa máu
– Lọc

18/03/2014
Chất lượng máu tái thu hồi chu phẫu
1. Có rửa máu
– Lọc nhiều với heparine
– Công suất thu hồi: 14 - 70%
– Hematocrite 45 - 72%
– Hemoglobine: 17 - 28 g/dl

2. Không rửa máu
– Công suất thu hồi: 36-93%
– Hematocrite 20 - 30%
– Hemoglobine: 7,7-11,5 g/dl

18/03/2014
Sử dụng ở Pháp

Dùng dụng cụ y tế có rửa trong 90% các trường hợp

Chủ yếu trong mổ tim và mổ chỉnh hình

Chỉ định: nếu chảy máu > 15% thể tích tuần hoàn
• 850 ml ở nam 80 kg
• 600 ml ở nữ 60 kg

Thời gian bảo quản máu < 6 giờ
18/03/2014
Nguyên tắc hoạt động của dụng cụ rửa máu
3000 UI Heparine /L
Chất chống đông
0-10 000 tours/min
Thu hồi
Truyền máu

NaCl 0,9%
Túi chứa
máu thu hồi

Bệnh nhân
Hút máu
chỗ đọng
Bát ly tâm
Bình chứa

Khối ly tâm + bơm
0 - 10000 vòng/phút
Ly tâm - Rửa

Túi
dịch thải
Lọc
18/03/2014
Nguyên tắc hoạt động của dụng cụ
không rửa máu
Bệnh nhân
Thu hồi
Truyền máu
Túi chứa
máu thu hồi

Lọc
Bình chứa
Buồng điều
khiển hút
Nguồn hút
(gắn tường)

18/03/2014
Các loại phẫu thuật có thể có lợi
khi dùng máu thu hồi lại chu phẫu, theo Gaillard, 1992
Thu hồi máu trong mổ Thu hồi máu sau mổ
Mổ phiên:
- Chỉnh hình (prothese khớp háng, - Chỉnh hình (khớp háng,
gối, cột sống) gối, cột sống)
- Mạch máu (ĐM chủ ngực & bụng) - Mổ tim - ngực (trung thất
- Mổ tim (tuần hoàn ngoài cơ thể) và phổi)
- Thần kinh (phình mạch, u mạch)
- Tiết niệu (tuyến tiền liệt, bàng quang)

- Ghép (gan, tim, phổi)
Cấp cứu ngoại khoa:
- Chấn thương bụng (gan, lách)
- Chấn thương mạch máu
- Cấp cứu sản (chửa ngoài tử cung,
cesarien, chảy máu khi đẻ)
- Chấn thương xương
- Chấn thương ngực
18/03/2014
Chống chỉ định
1. Các chất sử dụng ở vị trí mổ
– Kháng khuẩn có iode
– Nước oxy già

2. Loại mổ
– Ung thư
– Nhiễm trùng
– Nhiễm kim loại (Métallose)

3. Bệnh nhân
– Bệnh hồng cầu hình liềm (Drépanocytose)
– Bệnh thiếu máu vùng biển (Thalassémie homozygote)
– U tủy thượng thận

18/03/2014
Các chất được loại bỏ khi rửa máu
1. Các chất nội sinh
– Hemoglobine tự do (tan máu)
– PDF, D-Dimeres
– Các yếu tố đông máu

– Tiểu cầu (loại trừ 75 - 90%)
– Xác tế bào
– Mảng ngưng kết sợi huyết - tiểu cầu
– Các mẩu xương hoặc mỡ

2. Các chất ngoại sinh
– Các mẩu kim loại
– Xi măng
– Chất chống đông
– Kháng sinh


18/03/2014
Các phiền nạn liên quan đến thu hồi máu
chu phẫu + rửa máu
• Nhiễm bẩn vi khuẩn vào máu thu hồi
– mở tạng rỗng trong ổ bụng

• Rối loạn đông máu
– Heparine tồn dư
– Pha loãng tiểu cầu / các yếu tố đông máu nếu lượng máu thu hồi nhiều

• Tắc mạch do hơi
– Truyền lại máu thu hồi dưới áp lực bơm

• Hội chứng máu thu hồi
– Đông máu rải rác trong lòng mạch + ARDS do hoạt hóa hóa-cơ học tiểu
cầu/bạch cầu khi ly tâm

• Tan máu cấp

– Khi giảm tưới máu hệ thống + toan chuyển hóa + giảm chất lượng rửa +
lượng máu thu hồi nhiều


18/03/2014
Giá thành sử dụng máu thu hồi chu phẫu
1- Có rửa máu
• Mua máy: 22 000 – 40 000 euros cả thuế VTA

• Bảo trì: 2300 - 3400 euros

• Kit tiêu hao: 120 - 200 euros

2- Không rửa máu
• Dụng cụ 34 -180 euros tùy loại
18/03/2014
Giá thành sử dụng máu thu hồi chu phẫu
Các nghiên cứu của Pháp (1990 - 2000) cho thấy
thu hồi máu chu phẫu có rửa máu rẻ hơn
truyền máu đồng loại với điều kiện truyền tối
thiểu 2 - 3 đơn vị máu thu hồi

Các nghiên cứu của các nước nói tiếng Anh cho
thấy thu hồi máu chu phẫu chỉ sinh lợi nếu
truyền từ 5 - 6 đơn vị máu thu hồi trở lên

18/03/2014