PHƯƠNG PHÁP DẠY TIẾT BÀI TẬP LỊCH SỬ

TRƯỜNG THCS LÊ QUÝ ĐÔN – TP RẠCH GIÁ


I/ Cơ sở lí lu n:ậ
- Một trong những yêu cầu hiện nay của đổi mới phương
pháp dạy học Lòch sử là phải đổi mới phương pháp kiểm
tra đánh giá. Vì vậy thông thường trước những tiết kiểm tra
đònh kì ở Lòch sử lớp 6,7,8 thường trong phân phối chương
trình có những tiết làm Bài Tập Lòch Sử. Theo chúng tôi
việc sắp xếp phân phối chương trình như thế là để giáo
Viên chúng ta có thời gian đưa ra các dạng Bài Tập Lòch Sử
rồi hướng dẫn các bước thực hiện trước tiên là giúp các em
củng cố, nhớ lại các kiến thức đã học đặc biệt là những sự
kiện lòch sử quan trọng trong từng chương và còn để các
em khỏi bỡ ngỡ khi gặp các dạng bài tập, câu hỏi này
trong lúc kiểm tra.

- Theo chúng tôi để thực hiện tiết làm Bài Tập Lòch Sử hiệu
quả nhất chúng ta nên tiến hành trên máy vi tính, sử
dụng phần mềm Powerpoint trên các Slide hình ảnh….
Bởi vì một tiết làm Bài Tập Lòch Sử sử dụng nhiều bảng
phụ, tranh ảnh, bản đồ… nếu chúng ta sử dụng giáo án
truyền thống thì sẽ mất thời gian, lúng túng với số lượng
đồ dùng như thế khi lên lớp dạy ( nhưng cũng vẫn có thể
thực hiện được).
- Ngoài ra, đây là tiết học mà người Giáo Viên có vai trò hết
sức quan trọng trong việc thiết kế giáo án để làm sao gây
được hứng thú học tập cho Học Sinh, tạo không khí “ vui để
học “ thoải mái, sôi động… với những dạng Bài Tập giải ô
chữ, nhận diện lòch sử…được lồng ghép trong tiết học, như

vậy sẽ huy động được nhiều HS hoạt động tích cực, mặt khác
còn làm cho các em hứng thú, yêu thích giờ học hơn. Tổ Sử
Đòa của Trường THCS Lê Quý Đôn cũng đã áp dụng phương
pháp này trong hầu hết các tiết làm BTLS ở các khối lớp.

II/ Biện pháp thực hiện:
* Đối với Giáo viên:
-Việc xây dựng và sử dụng các dạng bài tập lòch
sử có vai trò quan trọng đối với quá trình hình
thành, củng cố tri thức lòch sử cho Học Sinh. Nó
là một trong những biện pháp phát triển năng lực
nhận thức độc lập, đặc biệt là tư duy sáng tạo của
các em. Đồng thời khi hoàn thành các bài tập,
Học Sinh sẽ tự nhận thấy những thiếu sót của
mình, Giáo Viên biết được kết quả nắm kiến thức
của HS. Vì vậy, việc lựa chọn các dạng bài tập,
câu hỏi phải phù hợp với từng chương và phải
bao hàm kiến thức cơ bản của mỗi chương .

•
Chúng ta có thể sử dụng các dạng bài tập
như:
•
+ Bài tập trắc nghiệm khách quan: chọn
đúng-sai, điền khuyết…
•
+ Bài tập rèn kó năng thực hành, hệ
thống, khái quát hóa kiến thức: trình bày
một sự kiện lòch sử bằng lược đồ, lập bảng
niên biểu, bảng thống kê…

•
+ Bài tập giải ô chữ hàng ngang và hàng
dọc qua những gợi ý của Giáo Viên.
•
+ Bài tập nhận diện lòch sử ( nhân vật , sự
kiện, công trình, kiến trúc lòch sử…)

•
- Khi đưa ra các bài tập, Giáo Viên cần lưu ý:
•
+ Các câu hỏi, bài tập phải phù hợp với nội
dung cơ bản của việc học tập, Giáo viên phải
có đáp án thật chuẩn và chính xác.
•
+ Lựa chọn và ước lượng số lượng BT sao cho
thích hợp với thời gian 1 tiết học ( không quá
nhiều và cũng không ít quá).
•
+ Bài tập đưa ra phải phù hợp với trình độ, phát
huy được tính tích cực, tư duy của Học Sinh.
Đồng thời phải huy động được nhiều Học sinh
cùng làm việc, Giáo viên luôn chú ý thu hút tất
cả học sinh cùng tham gia làm các Bài tập.
•
+ Khi đưa ra câu hỏi, bài tập cần dự kiến câu
trả lời của Học sinh, từ đó đònh ra tiêu chuẩn
đánh giá bằng thang điểm thật chính xác.

•
*Đối với Học Sinh:

•
- Chuẩn bò, xem lại toàn bộ kiến thức trong
chương vừa học.
•
- Tích cực tham gia phát biểu, làm bài tập,
nhận xét bổ sung ý kiến của bạn.
•
Sau đây chúng tôi xin minh họa bằng một
giáo án của tiết làm bài tập chương V-
chương trình lòch sử lớp 7.
•
- Để có được tranh ảnh, tư liệu phục vụ cho tiết
làm bài tập, Giáo Viên cần tham khảo, tìm tư
liệu trên mạng qua một số đòa chỉ quen thuộc:
Google, Bing seach (microsoft), yahoo seach. . .

I. Mục tiêu:
•
II. Chuẩn bò:
1. Giáo viên :
- Tranh ảnh, hình vẽ, bản đồ, bảng thống kê, những Slide
hình ảnh đã được trình chiếu.
- Những câu hỏi, bài tập trong nội dung chương V đã
được chuẩn bò.
2. Học sinh :
Xem lại những kiến thức đã học ở chương V.
III.Tiến trình lên lớp:
1/ Kiểm tra bài cũ: Có thể lồng ghép vào nội dung làm bài tập.
2/ Giới thiệu bài : Chúng ta vừa tìm hiểu xong nội dung chương
V, để giúp các em hệ thống lại những kiến thức đã học, hôm

nay chúng ta sẽ làm quen với một số dạng bài tập lòch sử.
3/ Làm Bài tập:

•
Bài tập 1: GIẢI Ô CHỮ.
•
GV trình diễn 9 ô hàng ngang.HS lần lượt lựa
chọn câu hàng ngang theo thứ tự ( lần lượt 9
HS ).GV sẽ trình diễn câu hàng ngang theo
thứ tựï lựa chọn của HS.GV lưu ý HS tìm ra từ
khóa hàng dọc (được thể hiện bằng màu đỏ)
với gợi ý sau: Đây là thành quả đạt được sau
cuộc đấu tranh của anh em Nguyễn Huệ.
HS giải được ô chữ hàng ngang được 10
điểm, riêng ô hàng dọc nếu HS nào đoán
được sớm nhất sẽ được điểm 10.

S
S
Ô
Ô
N
N
G
G
G
G
I
I
A

A
N
N
H
H
N
N
G
G
Ọ
Ọ
C
C
H
H
Ồ
Ồ
I
I
1
2
3
4
5
6
7
8
9
T
T

H
H
A
A
N
N
H
H
H
H
Ó
Ó
A
A
C
C
H
H
Ữ
Ữ
N
N
Ô
Ô
M
M
Q
Q
U
U

Y
Y
N
N
H
H
Ơ
Ơ
N
N
B
B
Á
Á
T
T
T
T
R
R
À
À
N
N
G
G
H
H
Ư
Ư

N
N
G
G
Y
Y
Ê
Ê
N
N
T
T
R
R
Ấ
Ấ
N
N
B
B
I
I
Ê
Ê
N
N
T
T
R
R

U
U
Ô
Ô
N
N
G
G
M
M
Â
Â
Y
Y
Tõ KHãA
N
N
H
H
À
À
T
T
Â
Â
Y
Y
S
S
Ơ

Ơ
N
N
6.Đô thò Phố Hiến thuộc tỉnh nào? ( 7 chữ cái )
1.Đây là ranh giới chia đôi đất nước trong
cuộc chiến tranh Trònh- Nguyễn (9 chữ cái)
2.Đồn giặc bò ta tiêu diệt trong 1 buổi sáng
mùng 5 tết Kỉ Dậu (7 chữ cái)
3. Căn cứ chính của cuộc khởi nghóa chàng
Lía ( 9 chữ cái )
5.Văn tự chính thức dưới triều Quang
Trung ( 6 chữ cái )
8.Đây là nơi Trung ương hoàng đế - Nguyễn
Nhạc đóng đô ( 7 chữ cái)
7.Một làng gốm nổi tiếng ở nước ta từ xưa
đến nay (8 chữ cái)
9.Một trong các dinh của Phủ Gia Đònh ( 8 chữ cái )
4.Nơi Quang Trung làm lễ tuyên thệ trên dưới
1 lòng cùng nhau diệt giặc ( 8 chữ cái )

•
Bài tập 2: LẬP BẢNG THỐNG KÊ.
Nhóm 1, 2: Lập bảng thống kê các cuộc chiến
tranh phong kiến ở thế kỉ XVI- XVII?
Thời
gian
Các thế lực
tranh chấp
Khu vực
diễn ra

chiến tranh
Kết quả

•
Nhóm 3, 4: Lập bảng thống kê những hoạt động
tiêu biểu của nghóa quân Tây Sơn từ năm 1771
đến năm 1789 ?
Thời gian Sự kiện Kết quả

•
Bài tập 2: LẬP BẢNG THỐNG KÊ.
1527-
1592
Mạc >< Lê-
Nguyễn ( Bắc
>< Nam triều)
Thanh Hóa-
Nghệ An
Nam triều chiếm
được Thăng
Long.
Nhóm 1, 2: Lập bảng thống kê các cuộc chiến tranh phong kiến ở
thế kỉ XVI- XVII?
1627-
1672
Trònh ><
Nguyễn
Quảng Bình-
Nghệ An
Đất nước chia

cắt 2 miền.
Thời
gian
Các thế lực
tranh chấp
Khu vực diễn
ra chiến tranh
Kết quả

•
Nhóm 3, 4: Lập bảng thống kê những hoạt động tiêu biểu của nghóa quân Tây Sơn từ
năm 1771 đến năm 1789 ?
1785
Tiêu diệt quân Xiêm ở trận
Rạch Gầm- Xoài Mút
Đánh thắng quân Xiêm
Thời
gian
Sự kiện Kết quả
•
Bài tập 2: LẬP BẢNG THỐNG KÊ.
1771
Dựng cờ khởi nghóa Xây dựng và mở rộng căn
cứ
1783 Tấn công quân Nguyễn Nhà Nguyễn bò lật đổ
1786
Hạ thành Phú Xuân tiến ra
Thăng Long
Lật đổ họ Trònh, giao quyền
lại cho vua Lê

1788
Thu phục Bắc Hà Quang Trung lên ngôi
hoàng đế
1789
Quân Thanh xâm lược Đại phá 29 vạn quân
Thanh

Trình bày diễn biến trận Ngọc Hồi – Đống Đa- một trong những trận đánh lớn đã
quét sạch 29 vạn quân Thanh về nước ?

•
Bài tập 3: NHẬN DIỆN LỊCH SỬ
GV chuẩn bò 6 bức tranh đánh số thứ tự từ 1 đến 6.
HS sẽ lựa chọn bức tranh nào tùy thích (tối thiểu 6 HS).
Mỗi bức tranh sẽ có 3 gợi ý theo mức độ từ khó đến dễ,
nếu HS đoán được chủ đề bức tranh ở gợi ý thứ nhất
được 10 điểm, ở gợi ý thứ 2 được 9 điểm và ở gợi ý thứ 3
có 8 điểm.

-
T tiên v n h H quê Ngh An.ổ ố ọ ồ ở ệ
Bức tranh 1:
Đây là ai?
- Có công thống nhất đất nước, đánh tan quân Xiêm,
Thanh xâm lược.
- Nhân dân gọi ông là anh hùng áo vải.
Bức tranh 1:
Đây là ai?

- Người ta th ng g i ông là ườ ọ

La S n Phu T . ơ ử

- Là người đứng đầu
Viện Sùng Chính.
- Người được xem là quân
sư của Quang Trung .

Bức tranh 2:
Ông là ai?

- Là ch vi t c a dân ữ ế ủ
t c ta. ộ
- Là công cụ sáng tác
của nhiều nhà thơ,
văn tiêu biểu
( Nguyễn Bỉnh Khiêm,
Hồ Xuân Hương… ).

- Nó ra đời dựa trên cơ
sở chữ Hán nhưng đọc
theo tiếng Việt.
Bức tranh 3:
Đây là gì?

Bức tranh 4:
Đây là đâu?
- Đây là một đô thò cổ.

- Là thương cảng nổi
tiếng của nước ta ở

thế kỉ XVI- XVII.

- Được Unesco công
nhận là di sản văn
hóa của Thế giới.

Bức tranh 5:
Đây là loại hình nghệ
thuật nào ?
- Rất nổi tiếng với vở
"San Hậu".
- Loại hình nghệ thuật này
rất phát triển vào thế kỉ
XVII- XVIII.
- Nhà thơ Đào Duy Từ là
người có công phát triển
loại hình nghệ thuật này
ở Đàng Trong.

Bức tranh 6:
Đây là công trình ngh ệ
thu t nào ?ậ
- Là công trình ngh ệ
thu t điêu kh c tiêu ậ ắ
bi u. ể
-
Do ngh nhân Tr ng ệ ươ
V n Th chế tác n m ă ọ ă
1656.
- t t i chùa Bút Đặ ạ

Tháp ( B c Ninh ).ắ