Một số biện pháp để dạy tốt tin học lớp 4

Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
A. Phần mở đầu
I/ Lý do chọn chuyên đề:
* Tầm quan trọng của công nghệ thông tin:
Trong thời đại của chúng ta, sự bùng nổ CNTT đã tác động lớn đến
công cuộc phát triển kinh tế xã hội người. Đảng và Nhà nước đã xác định rõ ý
nghĩa và tầm quan trọng của tin học và CNTT, truyền thông cũng như những
yêu cầu đẩy mạnh của ứng dụng CNTT, đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu
cầu CNH, HĐH, mở cửa và hội nhập, hướng tới nền kinh tế tri thức của nước
ta nói riêng – thế giới nói chung.
Chính vì xác định được tầm quan trọng đó nên Nhà nước ta đã đưa môn
tin học vào trong nhà trường và ngay từ tiểu học, học sinh được tiếp xúc với
môn tin học để làm quen dần với lĩnh vực CNTT, tạo nền móng cơ sở ban đầu
để học những phần nâng cao trong các cấp tiếp theo.
* Tác dụng của CNTT trong dạy học ở bậc tiểu học:
Môn tin học ở bậc tiểu học bước đầu giúp học sinh làm quen với một số
kiến thức ban đầu về CNTT như: Một số bộ phận của máy tính, một số thuật
ngữ thường dùng, rèn luyện một số kỹ năng sử dụng máy tính, …
Hình thành cho học sinh một số phẩm chất và năng lực cần thiết cho
người lao động hiện đại như:
+ Góp phần hình thành và phát triển tư duy thuật giải.
+ Bước đầu hình thành năng lực tổ chức và xử lý thông tin.
+ Có ý thức và thói quen sử dụng máy tính trong hoạt động học tập, lao
động xã hội hiện đại.
+ Có thái độ đúng khi sử dụng máy tính các sản phẩm tin học.
+ Bước đầu hiểu khả năng ứng dụng CNTT trong học tập.
+ Có ý thức tìm hiểu CNTT trong các hoạt động xã hội.
* Đặc biệt khi học sinh học các phần mềm như:
+ Phần mềm soạn thảo văn bản: Học sinh ứng dụng từ các môn học
Tập Làm Văn để trình bày đoạn văn bản sao cho phù hợp, đúng cách. ứng
1

Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
dụng soạn thảo văn bản để soạn thảo giải những bài toán đã học ở bậc tiểu
học.
+ Phần mềm vẽ: Học sinh ứng dụng trong môn Mỹ thuật, học được từ
môn mỹ thuật để vẽ những hình ảnh sao cho sinh động, hài hoà thẩm mĩ.
+ Trong chương trình tin học ở bậc tiểu học được phân bố xen kẽ giữa
các bài vừa học, vừa chơi. Điều đó sẽ rèn luyện cho học sinh óc tư duy sáng
tạo trong quá trình chơi những trò chơi mang tính bổ ích giúp cho học sinh
thư giãn sau những giờ học căng thẳng ở lớp, …
II. Mục đích nghiên cứu:
- Nghiên cứu cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của chuyên đề.
- Đề ra một số biện pháp và việc dạy tin học trong bậc tiểu học.
III/ Đối tượng nghiên cứu:
- Môn tin học lớp 4.
- Học sinh khối lớp 4 trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám
IV/ Phương pháp nghiên cứu:
- Phỏng vấn học sinh khối 4.
- Kiểm tra việc học tập của học sinh (bài cũ, bài mới)
- Thăm lớp, dự giờ.
- Kiểm tra chất lượng sau giờ học.
2
Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
B. Phần nội dung:
I/ Cơ sở lý luận:
II/ Cơ sở thực tiễn:
* Một số thuận lợi và khó khăn khi thực hiện chuyên đề ở trường Tiểu
học Đằng Hải:
1. Thuận lợi:
* Nhà trường:
- Tuy môn Tin học mới chỉ là môn học tự chọn nhưng nhà trường đã

tạo điều kiện để học sinh có thể học từ khối lớp 4, tạo điều kiện sắm sửa máy
móc, trang thiết bị phục vụ cho việc dạy và học môn Tin học.
- Được sự ủng hộ của các cấp uỷ – UBND – các ban ngành, phụ huynh
toàn trường hỗ trợ cơ sở vật chất cho nhà trường.
* Giáo viên:
Giáo viên được đào tạo kiến thức cơ bản về tin học để đáp ứng yêu cầu
cho dạy và học môn tin học trong bậc tiểu học.
* Học sinh:
Vì là môn học trực quan, sinh động, môn học khám phá những lĩnh vực
mới nên học sinh rất hứng thú học, nhất là những tiết thực hành.
2. Khó khăn:
Nhà trường đã có một phòng máy vi tính để cho học sinh học nhưng
vẫn còn hạn chế về số lượng cũng như chất lượng, mỗi ca thực hành có tới 3 –
4 em ngồi cùng một máy nên các em không có nhiều thời gian để thực hành
làm bài tập một cách đầy đủ.
Đời sống kinh tế của địa phương còn gặp nhiều khó khăn, rất ít học
sinh ở nhà có máy vi tính.
Đa số các em học sinh chỉ được tiếp xúc với máy vi tính ở trường là
chủ yếu, do đó sự tìm tòi và khám phá máy vi tính với các em còn hạn chế,
nên việc học tập của học sinh vẫn còn mang tính chậm chạp.
3
Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
III/ Thực trạng:
Trước khi thực hiện chuyên đề, tôi đã khảo sát khối lớp 4 thông qua giờ
dạy lý thuyết, dạy thực hành, thông qua kiểm tra bài cũ. Khi tổng hợp kết quả
thu được:
Mức độ thao tác
Trước khi thực hiện chuyên đề
Số Hs Tỷ lệ
Thao tác nhanh, đúng 25/112 22%

Thao tác đúng 40/112 36%
Thao tác chậm 37/112 33%
Chưa biết thao tác 10/112 9%
IV/ Một số biện pháp để dạy tin học có hiệu quả hơn trong bậc tiểu học:
1. Giáo viên có kế hoạch bài dạy, xây dựng ý tưởng, thiết kế bài dạy
phù hợp:
- Ngay từ bài học đầu tiên trong chương trình học Tin học, giáo viên
phải xác định rõ cho học sinh nhận biết các bộ phận của máy tính và tác dụng
của các bộ phận đó bằng cách cho học sinh quan sát ngay trong giờ giảng lý
thuyết.
Ví dụ: Bài làm quen với máy tính (lớp 3)
Khi giáo viên giới thiệu bộ phận con chuột, giáo viên phải mô tả con
chuột, có mấy loại con chuột, trên thân con chuột có những phím nào, chức
năng của các phím đó, tay đặt lên con chuột đó như thế nào.
- Học sinh quan sát con chuột, quan sát thao tác của cô giáo khi sử
dụng chuột trong quá trình học tập.
Giáo viên biết kết hợp giữa giờ lý thuyết và thực hành sao cho phù hợp,
không nên xem nhẹ giờ dạy lý thuyết thì mới thực hành tốt được cũng như khi
học sinh thực hành tốt thì sẽ hiểu sâu hơn về lý thuyết.
Ví dụ: Khi học bài các thao tác với tệp tin văn bản (khối 4). Giáo viên
dạy phần lưu văn bản, mở văn bản. khi học lý thuyết học sinh mới chỉ hiểu là
lưu văn bản vào trong máy là để văn bản đó không bị mất đi, có thể mở ra
được. Nhưng đến khi thực hành học sinh mới thực sự hiểu rằng khi lưu văn
4
Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
bản đó luôn luôn được lưu trữ và tồn tại trong máy, có thể mở ra bất cứ lúc
nào để chỉnh, xem và chỉnh sửa.
- Giáo viên nên tận dụng những phương tiện sẵn có của môn tin học áp
dụng vào trong giảng dạy lý thuyết để học sinh dễ quan sát và nhận biết, giúp
cho buổi học thực hành của hiệu quả hơn.

Qua đợt khảo sát đầu năm học học với học sinh khối 4 (lớp 4A và lớp
4B) dạy bài các thao tác với tệp tin văn bản. Lớp 4A dạy có sử dụng đồ dùng
trực quan bằng mát tính, thao tác trên máy tính. Còn lớp 4B dạy sử dụng đồ
dùng trực quan bằng hộp thoại miêu tả hình ảnh trong máy tính.
Khi tổng hợp kết quả thu được:
Mức độ thao tác
Lớp 4A Lớp 4B
Số HS Tỉ lệ Số HS Tỉ lệ
Thao tác nhanh 15/38 39% 8/35 23%
Thao tác chậm 13/38 34% 15/35 43%
Chưa biết thao tác 10/38 27% 13/35 34%
Khi dạy thực hành, giáo viên giao bài tập cho học sinh một cách cụ thể,
rõ ràng và kết hợp cả những kiến thức của bài học trước, hướng dẫn theo từng
nhóm trước khi học sinh làm để học sinh quan sát và làm bài tập.
Ví dụ: Dạy bài vẽ đường thẳng, giáo viên giao bài tập thực hành, sau
đó hướng dẫn (theo nhóm) trực tiếp trên máy cho học sinh dễ quan sát thao
tác của cô và lời nói của cô. trong khi thực hành, nếu em học sinh nào chưa
thực hành được, giáo viên lại hướng dẫn cho em đó hoặc bắt tay em đó và
hướng dẫn các thao tác.
2. Hệ thống các bài tập thực hành, các bài tập phù hợp với nội dung
của bài giảng, liên hệ với một số môn học khác trong chương trình học của
các em. Các bài tập không quá dài, nâng dần từ mức đơn giản đến phức tạp,
ngoài ra giáo viên cũng phải kết hợp những bài đã học trước để học sinh ôn
lại và vận dụng vẽ một cách có hệ thống.
5
Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
Ví dụ: Trong một ca thực hành với bài vẽ hình vuông sau:

ở hình trên ngoài vẽ hình vuông ra học sinh còn phải sử dụng công cụ
vẽ đường thẳng, vẽ đường cong một chiều, màu vẽ đã học ở bài trước để vẽ

và trang trí cho các hoa văn của hình vuông trên. Từ hình vuông trên các em
sẽ liên tưởng đến bài học trang trí hình vuông (Môn mỹ thuật lớp 4) và sáng
tạo vẽ một số hình vuông đã học ở môn Mỹ thuật 4.
3. Trong giờ thực hành giáo viên nên tạo sự tranh đua giữa các
nhóm bằng cách phân công các nhóm làm bài thực hành, sau đó các nhóm
nhận xét, chấm điểm (dưới sự chỉ dẫn của giáo viên) của nhau để tạo được
sự hào hứng học tập và sáng tạo trong quá trình thực hành.
4. Tận dụng những nguồn tài nguyên sẵn có của máy vi tính, hoặc
truy cập mạng để tìm kiếm thông tin, tìm kiếm tài nguyên trên Internet
phục vụ cho quá trình dạy và học.
5. Sưu tầm một số trò chơi có ích để rèn luyện về cách sử dụng chuột
(cờ caro), luyện ngón khi sử dụng bàn phím (Mario Typing), phần mềm luyện
tư duy, tính toán, nhanh nhạy, giải trí (Solitare, minesweeper)
6. Giáo viên có kế hoạch bồi dưỡng để nâng cao kiến thức bản thân
đáp ứng được những yêu cầu đổi mới, cập nhật thông tin một cách đầy đủ,
chính xác.
Muốn có giờ dạy đạt hiệu quả cao, bản thân mỗi giáo viên dạy Tin học
nhận thức được cần phải có kế hoạch bồi dưỡng Tin học cho bản thân bằng
6
Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
cách tự tìm tòi, tham khảo các tài liệu có liên quan và có thể hỏi các đồng
nghiệp của trường bạn.
Bên cạnh tìm hiểu kiến thức về Tin học, giáo viên cũng phải tìm hiểu
các kiến thức khác như văn hoá, kinh tế, chính trị, xã hội để tự nâng cao nhận
thức của bản thân.
C. Kết luận:
I/ Kết quả:
Qua quá trình áp dụng vào giảng dạy tin học khối 4, so sánh với bảng
tổng hợp trước đó đã thu được kết quả như sau:
Mức độ thao tác

Trước khi thực
hiện chuyên đề
Sau khi thực
hiện chuyên đề
Tỷ lệ tăng,
giảm
Số Hs Tỷ lệ Số Hs Tỷ lệ
Thao tác nhanh, đúng 25/112 22% 40/112 36%
Tăng:
14%
Thao tác đúng 40/112 36% 45/112 40% Tăng: 4%
Thao tác chậm 37/112 33% 27/112 24% Giảm: 9%
Chưa biết thao tác 10/112 9% 0/112 0% Giảm: 9%
Từ bảng kết quả trên cho thấy các biện pháp áp dụng vào việc dạy học
Tin học lớp 4 đã trình bày ở trên các em không những nắm chắc kiến thức mà
còn thấy các em học tập phấn khởi hơn, tiếp thu bài nhanh hơn, có chất lượng
thực sự.
II/ Bài học:
- Tìm tòi sáng tạo cách dạy, cách học tạo sự hứng thú tiếp thu bài .
- Yêu nghề, mến trẻ, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ…
- Thực hiện tốt các quy định của ngành đề ra.
Trên đây là một số biện pháp mà tôi đã áp dụng vào dạy tin học khối 4.
tuy nhiên còn nhiều yếu tố khách quan và chủ quan và vẫn còn nhiều mặt hạn
chế. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để chuyên đề của tôi
có hiệu quả hơn.
7
Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
Xin chân thành cảm ơn!
Giáo án minh hoạ
vẽ hình chữ nhật, hình vuông

A. Mục tiêu bài học:
- Học sinh biết sử dụng nút công cụ để vẽ hình chữ nhật, hình
vuông. từ đó vận dụng để vẽ và trang trí một số hình chữ nhật, hình vuông
như trang trí khăn thêu, viên gạch, …
- Liên hệ những hình đã học trong môn Mĩ thuật để vẽ, trang trí hình vẽ
sao cho thẩm mĩ và hài hoà.
B. Đồ dùng:
Giáo viên: Đồ dùng dạy học công nghệ.
Học sinh: Bút, vở.
C. các hoạt động dạy và học:
Stt Hoạt động dạy Hoạt động học
1.
2.
Kiểm tra bài cũ: (2 – 3’)
- Em hãy nêu cách sao chép một hình?
- Em hãy nêu cách di chuyển hình?
Giảng bài mới:
Vẽ hình chữ nhật, hình vuông
1. Vẽ hình chữ nhật: (5 – 6’)
H: - ở bài học trước muốn vẽ một hình chữ
- 2 – 3 HS trả lời.
8
Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
nhật ta sử dụng nút công cụ nào?
- Khi vẽ các em thấy hiện tượng gì xảy ra?


 Giáo viên làm mẫu.
+ B1: chọn biểu tượng .
+ B2: Chọn nét vẽ

+ B3: Chọn màu vẽ trong thanh bảng màu.
+ B4: Tiến hành vẽ.
H: - Em hãy nêu lại các bước vẽ hình chữ
nhật?
- Em hãy vẽ hình chữ nhật màu xanh, nét
vẽ đậm?
* Chú ý: Vẽ hình chữ nhật có màu nền: ở bước
2 ta chọn nét vẽ thứ 3.
H: Em hãy vẽ hình chữ nhật có màu nền là
mầu hồng?
2. Vẽ hình vuông (4 – 5’)
H: - Như thế nào được gọi là hình vuông?

 Giáo viên làm mẫu:
+ B1: chọn biểu tượng .
+ B2: Chọn nét vẽ
+ B3: Chọn màu vẽ trong thanh bảng màu.
+ B4: Tiến hành vẽ. Trong quá trình vẽ giữ
phím Shift trên bàn phím
H: - Hãy so sánh cách vẽ hình vuông với hình
chữ nhật?


- Em hãy vẽ hình vuông có đường viền nét
mảnh, màu đỏ?
- Sử nút công cụ vẽ
đường thẳng.
- Vẽ không chuẩn, có
nét thừa phải tẩy, nét
thiếu phải nối lại, mất

nhiều thời gian.
- HS quan sát.
- HS trả lời (4 bước).
-1 -> 2 HS lên thực
hành.
- 1 ->2 HS lên vẽ.
- Là hình có 4 cạnh đều
bằng nhau.
- Giống nhau: Đều
chọn biểu tượng và
đều có 4 bước vẽ.
- Khác nhau: Khi vẽ
hình vuông ta phải giữ
phím Shift.
9
Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
- Vẽ hình vuông có màu nền màu vàng ta
làm thế nào?
3. Luyện tập (20 - 21’)
- Quan sát màn hình:
H: - Trong hình trên, hình nào là hình chữ
nhật?

- Hình nào sử dụng nét thẳng?
Chia nhóm thực hành (thảo luận trong 1’)
- Quan sát màn hình.
H: - Hình trên được trang trí bởi hình gì và
những nét vẽ gì?
* Giáo viên làm mẫu học sinh quan sát.
- Chia nhóm thực hành.

4. Củng cố, dặn dò: (2 – 3’)
- Nêu lại các bước vẽ hình chữ nhật?
- Khi vẽ hình vuông ta phải giữ phím gì?
Dặn dò: Ôn lại lý thuyết vẽ hình chữ nhật, vẽ
hình vuông. Sưu tập một số hình ảnh có liên
quan đến hình chữ nhật, hình vuông để giờ sau
thực hành.
- 1 -> 2 HS thực hành.
- Chọn nét vẽ thứ 3 và
chọn màu vàng trong
thanh bảng màu
- Hs quan sát.
- Thân ngôi nhà, cửa
chính, cửa sổ.
- Mái nhà.
- lần lượt từng nhóm
lên thực hành.
- Từng nhóm nhận xét
bài làm của nhau, GV
nhận xét, cho điểm.
- HS quan sát.
- Trang trí bởi hình
vuông và các hoa văn
được vẽ bởi các đường
cong một chiều.
- Lần lượt các nhóm
lên thực hành.
- Đại diện các nhóm
nhận xét bài làm của
nhau.

- Giáo viên nhận xét,
cho điểm.
- 4 bước.
- Giữ phím Shift.
10
Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
* Dự kiến sai lầm học sinh hay mắc phải:
- Học sinh dễ nhầm cách vẽ hình chữ nhật với hình vuông.
11
Một số biện pháp để dạy tốt Tin học lớp 4
Hội đồng sư phạm trường tiểu học Đằng hải
xét duyệt
Hội đồng sư phạm phòng giáo dục quận hải
an xét duyệt
12