Bài 16
TỰ HOÀN THIỆN BẢN THÂN
( 1 tiết )
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1.Về kiến thức:
- Hiểu thế nào là tự hoàn thiện bản thân.
- Hiểu sự cần thiết phải tự hoàn thiện bản thân theo các giá trò đạo đức xã hội.
2.Về kiõ năng:
- Biết tự nhận thức bản thân trên cơ sở đối chiếu với các yêu cầu đạo đức xã hội.
- Biết đặt mục tiêu phấn đấu, rèn luyện, tự hoàn thiện bản thân theo các giá
trò đạo đức xã hội
và có quyết tâm vượt khó khăn để thực hiện mục tiêu đã đặt ra.
3.Về thái độ:
- Coi trọng việc tu dưỡng và tự hoàn thiện bản thân.
- Tự trọng, tự tin vào khả năng phát triển của bản thân; đồng thời biết tôn trọng,
thừa nhận và học hỏi những điểm tốt của người khác.
II. TRỌNG TÂM :
- Thế nào là tự hoàn thiện bản thân , sự cần thiết phải tự hoàn thiện bản thân
theo các giá trò đạo đức xã hội và có kó năng đặt mục tiêu phấn đấu cho mình.
III. PHƯƠNG PHÁP :
Thuyết trình, kể chuyện, đàm thoại, trực quan.
IV. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
- Tranh, ảnh, sơ đồ.
- Có thể sử dụng vi tính, máy chiếu.
V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
1. Ổn đònh tổ chức lớp :
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Giảng bài mới:
Phần làm việc của Thầy Phần làm việc của Trò Nội dung chính của bài
học
Hoạt động 1:
GV sử dụng phương
pháp đàm thoại giúp HS
tìm hiểu :
Thế nào là sự tự nhận
thức về bản thân?
GV tổ chức cho HS làm
bài tập tự nhận thức về
bản thân theo những câu
hỏi:
- Ngưòi mà em yêu quý
nhất?
…………………………………………
- Điều quan trọng nhất mà
em mong ước và đạt được
trong cuộc
đời?
-Một tiêu chuẩn đạo đức
mà em luôn giữ cho
mình?
- Môn học mà em khá
nhất?
……………………………………………………
- Vài sở thích của em?
- Một năng khiếu sở
trường của
em?
- Những điểm em thấy hài
lòng về
mình?
- Những điểm em thấy
-HS làm bài tập:
+Mẹ
+ Nghề nghiệp vững chắc.
+ Lòng tự trọng.
+ Toán.
+ Chơi thể thao, xem
phim, nghe nhạc, đi du
lòch.
+ Chơi bóng bàn.
+ Cầu tiến, tự trọng, vò
tha.
+ Dễ chán nãn.
1. Thế nào là sự tự
nhận thức về bản
thân?
mình còn hạn chế?
………………………….
GV cho HS chia sẻ kết
quả tự nhận thức về bản
thân với các bạn.
GV đặt các câu hỏi:
Em hãy so sánh xem
những đặc tính của mình
với bạn: Giống ở những
điểm nào? Khác ở những
điểm nào? Vì sao có sự
giống nhau và khác nhau
đó?
Có ai chỉ toàn ưu điểm
hoặc chỉ toàn nhược điểm
không?
Sau khi đã nhận thức
đúng về bản thân, để được
tiến bộ hơn, mỗi người
cần phải làm gì?
Thế nào là tự nhận thức
về bản thân?
Vì sao cần phải biết
nhận thức đúng về bản
thân? Việc nhận thức
đúng về bản thân có dễ
dàng không?
- Môi trường sống, sự giáo
dục của gia đình, nhà
trường, sự hình thành nhân
cacùh không giống nhau
nơi mỗi người làm cho các
đặc tính có những khác
nhau nhất đònh.
- Không thể có một người
chỉ toàn ưu điểm hoặc chỉ
toàn nhược điểm.
-Mỗi người cần phải tự tin
vào bản thân, đừng mặc
cảm, tự ti. Điều quan
trọng là cần phát huy
điểm mạnh, khắc phục,
hạn chế điểm yếu để ngày
càng tiến bộ hơn.
- Tự nhận thức về bản
thân là biết nhìn nhận,
đánh giá về khả năng, thái
độ, hành vi, việc làm,
điểm mạnh , điểm yếu…
của bản thân.
- Có hiểu đúng về mình,
con người mới có thể có
nhữngï lựa chọn đúng đắn,
những quyết đònh phù hợp
với khả năng của bản
thân, mới giao tiếp ứng xử
phù hợp với người khác.
Đánh giá quá cao hoặc
quá thấp về bản thân có
thể dẫn con người đến
những sai lầm, thất bại
trong cuộc sống.
Tự nhận thức về
bản thân là biết nhìn
nhận, đánh giá về khả
năng, thái độ, hành vi,
việc làm, điểm mạnh ,
điểm yếu…của bản
thân.
GV kết luận:
Tự nhận thức về bản
thân là khả năng tự nhìn
nhận, đánh giá đúng về
bản thân. Tự nhận thức về
bản thân không phải là
điều dễ dàng: có những
người thường đánh giá quá
cao về mình, có những
người lại mặc cảm, tự ti
về khả năng của bản thân.
Để phát triển tốt hơn,
mỗi người cần phải biết
phát huy những điểm
mạnh và khắc phục những
điểm yếu.
Hoạt động 2:
GV sử dụng phương
pháp đàm thoại giúp HS
tìm hiểu :
Sự tự hoàn thiện về bản
thân.
a. Thế nào là tự hoàn
thiện bản thân?
GV gọi một HS đọc diễn
cảm tư liệu về ông Đê-
mốt-xten và ông Phranh-
clin ở trang 115 và tư liệu
về ông Cao Bá Quát trang
Tự nhận thức về bản thân
không phải là điều dễ
dàng, cần có sự rèn luyện.
- Các bài học rút ra:
+ ng Đê-mốt-xten đã
kiên trì, khổ luyện tập nói
(khắc phục tất nói lắp)
mới trở thành một nhà
hùng biện nổi tiếng.
+ ng Phranh-clin đã kiên
trì rèn luyện tự đánh giá
về mình, sửa chữa những
2. Tự hoàn thiện bản
thân :
a. Thế nào là tự hoàn
thiện thân?
117 – SGK.
GV đặt các câu hỏi:
Em rút ra những bài
học gì về các nhân vật
trong các tư liệu trên?
Em hiểu thế nào là tự
hoàn thiện bản thân?
b. Vì sao phải tự hoàn
thiện bản thân?
GV hỏi:
Vì sao phải tự rèn
luyện bản thân?
Hoạt động 3:
GV sử dụng phương
pháp đàm thoại giúp HS
tìm hiểu :
Tự hoàn thiện về bản
thân như thế nào?
GV hỏi:
Em hãy liệt kê những
yêu cầu đạo đức đối với
người công dân trong giai
nhược điểm để hoàn thiện
mình.
- Tự hoàn thiện bản thân
là vượt lên mọi khó khăn,
trở ngại, không ngừng lao
động, học tập, rèn luyện,
tu dưỡng, phát huy ưu
điểm, khắc phục, sửa chữa
khuyết điểm, học hỏi
những điểm tốt của người
khác để bản thân ngày
một tiến bộ hơn.
- Mỗi người đều có những
điểm mạnh và những hạn
chế riêng; mặt khác xã
hội phát triển luôn đề ra
những yêu cầu mới, cao
hơn. Vì vậy, phải vươn lên
để hoàn thiện mình và
đáp ứng được những đòi
hỏi của xã hội phát triển.
- Yêu nước, yêu Chủ
nghóa xã hội, nhân nghóa,
khoan dung, khiêm tốn,
giản dò, năng động, hoà
nhập, hợp tác,…
Tự hoàn thiện bản
thân là vượt lên mọi
khó khăn, trở ngại,
không ngừng lao động,
học tập, rèn luyện, tu
dưỡng, phát huy ưu
điểm, khắc phục, sửa
chữa khuyết điểm, học
hỏi những điểm tốt của
người khác để bản thân
ngày một tiến bộ hơn.
b. Vì sao phải tự hoàn
thiện thân?
Mỗi người đều có
những điểm mạnh và
những hạn chế riêng;
mặt khác xã hội luôn
đề ra những yêu cầu
mới, cao hơn. Vì vậy,
phải hoàn thiện mình
để phát triển và đáp
ứng được những đòi hỏi
của xã hội.
3. Tự hoàn thiện bản
thân như
thế nào?
đoạn hiện nay?
GV giảng:
Mỗi người đều có quyền
phấn đấu, tu dưỡng, rèn
luyện để tự hoàn thiện
bản thân theo các giá trò
đạo đức xã hội và có
quyền nhận được sự hỗ
trợ, giúp đỡ của gia đình,
nhà trường, xã hội,…để
thực hiện mục tiêu tự
hoàn thiện bản thân.
GV hỏi:
Để tự hoàn thiện bản
thân, chúng ta cần phải
làm gì?
Tìm những tấm gương tự
hoàn thiện bản thân mà
em biết ?
Những câu tục ngữ,
danh ngôn, đoạn thơ nào
nói lên việc tự hoàn thiện
bản thân?
- Chúng ta cần phải:
+ Tự nhận thức đúng về
những
điểm mạnh, yếu của mình.
+ Lập kế hoạch phấn đấu,
rèn
luyện.
+ Xác đònh các biện pháp
cần
thực hiện.
+ Xác đònh nhưng người
hỗ trợ.
+ Quyết tâm thực hiện.
- Thiên tài âm nhạc
Beethoven viết nên những
bản nhạc bất hủ trong tình
trạng bò khiếm thính; nhà
bác học Edison đã thử
hàng ngàn thứ khác nhau
trước khi tìm ra đúng vật
liệu để làm sợi dây tóc
bóng đèn; nhà giáo ưu tú
Nguyễn Ngọc Ký với ý
chí mạnh mẽ vượt lên trên
số phận tật nguyền; cô bé
bán khoai Trần Bình Gấm
đậu ba trường đại học, nay
đang học thạc só ngành y…
- Đó là:
+ Có chí thì nên.
+ Kiến tha lâu cũng đầy
- Tự nhận thức đúng
về những
điểm mạnh, yếu của
mình.
- Lập kế hoạch phấn
đấu, rèn
luyện.
- Xác đònh các biện
pháp cần
thực hiện.
- Xác đònh nhưng
người hỗ trợ.
- Quyết tâm thực hiện.
GV kết luận toàn bài:
Tự nhận thức bản thân, tự
hoàn thiện mình là phẩm
chất quan trọng của mọi
người nói chung và HS nói
riêng, là chuẩn mực đạo
đức của xã hội giúp cho
mỗi cá nhân, gia đình, xã
hội ngày càng tốt đẹp hơn.
tổ.
+ Thiên tài chẳng qua là
một sự nhẫn nại lâu dài.
(A.Đơvi-ghi)
+ Không có việc gì
khó,
Chỉ sợ lòng không
bền,
Đào núi và lấp biển,
Quyết chí ắt làm nên
( Hồ Chí Minh )
4. Củng cố:
Thế nào là tự hoàn thiện bản thân ?
Vì sao phải tự hoàn thiện bản thân ?
Làm thế nào để tự hoàn thiện bản thân ?
Tư liệu tham khảo:
BEETHOVEN
Dù bò khiếm thính, không còn nghe được nũa, nhưng ông đã đã viết nên những
kiệt tác vó đại nhất đời mình.
ng nói: “Ta sẽ không để cho khuyết tật hạ gục như thế. Tuy ta không thể nghe
bằng lỗ tai, nhưng ta vẫn có thể nghe bằng tâm hồn”.
ng đã nghe những bản nhạc của mình sáng tác bằng cách ngậm một thanh sắt,
đầu kia tì lên thành của cây dương cầm. Khi cách ly khỏi sự huyên náo của cuộc
sống, những giai điệu hoà âm mới bất chợt tuôn tràn trong ông….
Nghò lực đã giúp ông trở thành một thiên tài âm nhạc.
(Trích trong “Những câu chuyện bên ánh lửa”- NXB Trẻ)
THOMAS ALVA EDISON
Người đã có hơn 1.000 phát minh, trong đó có phát minh bóng đèn điện.
Bí quyết thành công của ông : Khi khởi sự làm một việc gì thì nhất quyết làm
cho kỳ xong mới thôi.
Edison đã thử hàng ngàn thứ khác nhau trước khi tìm ra đúng vật liệu để làm
sợi dây tóc bóng đèn
Theo ông:
Thiên tài = 1% cảm hứng + 99% đổ mồ hôi
(Trích trong “Những câu chuyện về lòng quyết
tâm” - NXB Trẻ)
NGƯỜI THẦY VÀ GIẤC MƠ NHỮNG KHOẢNG TRỜI
Đó là thầy Nguyễn Ngọc Ký, quê ở Hải Thanh, Hải Hậu, Nam Đònh. Nhắc đền
thầy, nhiều người nghó ngay đến một tấm gương nghò lực phi thường và ý chí
mạnh mẽ vượt lên số phận, trở thành một người thầy giáo ưu tú.
Năm lên 4 tuổi, một cơn bệnh khiến Nguyễn Ngọc Ký bò liệt cả hai tay. Niềm
khao khát được viết chữ mãnh liệt đã buộc Nguyễn Ngọc Ký phải nghó ra nhiều
cách để viết cho bằng được.Thoạt đầu cậu viết bằng miệng, nhưng không thành
công vì chỉ viết được một lúc nước mắt nước mũi thi nhau chảy. Thất bại, cậu lại
chuyển sang cách khác, nhưng lại thất bại. Tình cờ , một lần cậu nhìn thấy đàn gà
bới đất bằng chân, đã loé lên ý nghó dùng chân để viết. Thế là cậu Ký ngày đêm
rèn luyện. Kết quả, Nguyễn Ngọc Ký không những viết thành thạo mà còn viết
rất đẹp và trở thành một học sinh giỏi trong nhiều năm, hai lần được bác Hồ tặng
huy hiệu học sinh giỏi.
Năm 1966, Nguyễn Ngọc Ký được tuyển thẳng vào Khoa Văn của Trường Đại
học Tổng hợp Hà Nội.
Năm 1983, thầy đạt giải nhất cuộc thi giáo viên giỏi tình Nam Đònh.
Hiện nay ngoài việc dạy học thầy còn viết sách cho thiếu nhi, viết chuyên luận
văn học, giáo dục công dân và thầy còn là nhà tư vấn tâm lý của tổngđài 1088.
Nhà giáo Nguyễn NgọcKý đã có vài trăm cuộc giao lưu về nghò lực vươn lên học
giỏi, dạy giỏi.
Triết lý cuộc đời được thầy Nguyễn Ngọc Ký bộc bạch bằng những câu thơ giản
dò sau: “Biết mơ những khoảng trời, biết cười trong nước mắt, biết cắt những
cái thừa”.
( Theo Kỷ lục Việt Nam Tập 3)
5. Dặn dò: