Đánh giá công tác động viên khuyến khích nhân viên nhằm khai thác và sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực tại Hoa Sen Group

1












ĐÁNHàGIÁàCÔNGàTÁCàĐNG VIÊN
KHUYN KHÍCH NHÂN VIÊN NHM
KHAI THÁC VÀ S DNG CÓ HIU QU
NGUN NHÂN LC TI HOA SEN GROUP








TRNGàĐI HC KINH T TP. H CHÍ MINH
KHOA KINH TÊ PHÁT TRIN
CHUYÊN NGÀNH KINH T LáOàĐNG VÀ QUN LÝ NNL
CHUYÊNàĐ TT NGHIP
TP.HCM, 2012
SVTH : Phan Ngc Gia Linh

MSSV : 108202718
LP : NL1 - Khóa 34
GVHD : Nguyn Trn Minh Thành

2
LI CMàN
Qua bààc tààĐi Hc Kinh t Thành Ph H Chí Minh,
i s à ca các thy cô và bààààc hc hi, trau di rt
nhiu kin thc kinh t và xã hi. Em xin chân thành càààGàu
ng, quý thààààĐi Hc Kinh T Thành Ph H Chí Minh.
Đc bit em xin chân thành cààày cô Khoa Kinh T Phát Triàà
tn tình dy d cho em không ch là nhng kin thc, k ààà ích
mà các thàààài truyààààààt huyt vi
àààààc. Tt c nhàààààààà tin
àài.
Em xin chân thành càày Nguyn TràMàTààn tâm
à à ng dn, góp ý trong sut quá trình thc tp giúp em hoàn
thành tàà.
EààààTààHàìàà tr em rt nhiu trong quá
trình thc tp. Quá trình thc tp cààààà này s không
th c hoàn thành tàp nu em không nhàc s h tr vô cùng
quý báu t các anh ch trong B phàNàà Tiààa Tàà
àààc hin kì thc tp. Em xin gi li cààààn tt c
các anh chà c bit là anh Nguyn Minh Hoàng, ch Thiu Th Dung, ch
Nguyn Th PàLààààng dn và tàu kin thun li
cho em hc hi trong sut khong thi gian em thc hiàà này ti
Tà
Cuààààc bày t lòng biàààààààà
àààààààààààààà tt
nghip này.

3

NHN XÉT CáàĐNàV THC TP
H và tên sinh viên : Phan Ngc Gia Linh
MSSV :108202718
Lp :NL1  Khóa 34
1. Thi gian thc tp:



2. B phn thc tp:


3. Tinh thn trách nhim vi công vic và ý thc chp hành k lut:



4. Kt qu thc tàà tài:



5. Nhn xét chung:

TP H CàMàààààà
Đà thc tp
4
MC LC
LI M ĐU 1
CHNGààCàS LÝ LUN V ĐNG VIÊN KHUYN KHÍCH NHÂN VIÊN
àĐng lc làm vic 3
1.1.1 Khái nim 3
1.1.2 Các nhân t àng và àààng lc làm vic ca nhân viên 3
àCààààng lc làm vic 4
1.2 Đng viên nhân viên 5
1.2.1 Khái niàng viên 5
1.2.2 Màààng viên 5
1.3 Các lý thuyt v ng viên khuyn khích nhân viên 6
1.3.1 Lý thuyt bc thang nhu cu ca Maslow (1943) 6
1.3.2 Lý thuyt Duy trì  Đng viên ca F.Herzberg (1959) 7
1.3.3 ThuyàNàààu 9
1.3.4 Thuyt V.Vroom (1964) 10
1.3.5 Thuyt công bng ca Adams (1963) 11
àMààng viên 12
1.4 Các nghiên cu liên quan 14
1.4.1 Mô hình ca Kenneth A.Kovach 14
1.4.2 Mô hình ca Wiley C. 16
1.4.3 Mô hình càLàTàD 17
1.4.4 Mô hình Lê Th Thu Uyên 17
1.5 Mô hình d kin 18
àTà 18
1.5.2 Biàc lp 18
1.5.3 Bin ph thuc 21
àPàààp thông tin 21

CHNGààTHC TRNGàCÔNGàTÁCàĐNG VIÊN KHUYN KHÍCH
5
NHÂN VIÊN TI TPàĐOÀNàHOáàSEN
2.1 Gii thiu v TààHàì 23
2.1.1 Tng quan v TààHàì 23
2.1.2 Lch s hình thành và phát trin 23
2.1.3 Tm nhìn, s màààng phát trin 25
2.1.3.1 Tm nhìn 25
2.1.3.2 S mnh 26
 Đ ng phát trin 26
àìà b máy t chc TààHàì 27
àLàc hoàng và sn phm chính ca TààHàì 28
 L c ho ng 28
2.1.5.2 Sn phm chính 29
2.1.6 Thành tích ni bt ca TààHàì 29
2.1.7 Kt qu kinh doanh ca TààHàìà ààn 2011 30
àTàààng ti TààHàì 32
2.2.1 S ààng 32
àCàààng theo gii tính 33
àCàààà 34
àCàààng 35
àĐng viên khuyn khích ti TààHàì 36
2.3.1 Ch  àà cp 36
2.3.2 Ch  khen - ng 38
2.3.3 Các ch  Bo him xã hi 38
àCàààààc, thành tích nhân viên 39
àCààm bààààng 40
2.4 Các yu t àng àng viên khuyn khích nhân viên ti Tàà
Hoa Sen 40
2.4.1 Phân tích nhân t khám phá EFA (Exploratory factor analysis) 40

6
2.4.1.1 Kt qu phân tích nhân t ln 1 40
2.4.1.2 Kt qu phân tích nhân t ln 2 42
2.4.2 Kt qu  tin cààààhi phân tích nhân t EFA 44
CHNGààMT S KIN NGH NHM HOÀN THINàCÔNGàTÁCàĐNG VIÊN
KHUYN KHÍCH NHÂN VIÊN TI TPàĐOÀNàHOáàSEN
àĐàng phát trin ngun nhân lc ti TààHàì 49
3.1.1 Mc tiêu phát trin ngun nhân lc 49
àĐàng phân b ngun lc nhân lc 49
3.1.3 K hoch phát trin ngun nhân lc c v s ng và chàng 50
àĐàng nhààng s gn bó ca nhân viên vi Tà 50
3.1.4.1 Cng c và ci thin mi quan h v   ng 50
3.1.4.2 To  ng làm vic thun li 51
3.1.4.3 Thc hin tt các ch  phúc li 51
3.1.4.4 Ho ng c C  51
3.1.5 Cààààm bo thu nhààng làm vic ca nhân viên 52
3.1.6 Tính kh thi nhàm bo thc hin tm nhìn doanh nghip 52
3.2 Kin ngh nhm hoàn thiàààng viên khuyn khích ti Tàà
Hoa Sen 53
3.2.1 Kin ngh ci thiààng làm vic 53
3.2.1.1 Trong ngn hn 53
3.2.1.2 Trong dài hn 54
3.2.2 Kin ngh àààààn 54
3.2.3 Kin ngh cho chính sánh v phúc li 55
KT LUN 56
TÀI LIU THAM KHO 57
PH LC 58
A  Cààng thng kê mô t 58
B  Phiu kho sát 63
7

DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
HSG : Hoa Sen Group BHXH : Bo him xã hi
CBCNV : Cán b công nhân viên   
LNG : Li nhun gôp BHTN : Bo him tai nn
LNST : Li nhun sau thu
: Bo him xã hi
DANH SÁCH BNG S DNG
Bng 1.1: So sánh mô hình ca Maslow và mô hình F.Herzberg 8
Bng 1.2: àng ca các yu t àààng viên 9
Bng 2.1: Kt quà kinh doanh hp nht ca TààHàìàà 2011 30
BààTàààBHXHàBHYTàBHTNàa TààHàìàààu
2011 39
Bng 2.3: Kt qu phân tích nhân t khám phá EFA ln 1 41
Bng 2.4: Kt qu phân tích nhân t khám phá EFA ln 2 42
Bng 2.5: Kt qu chy Cronbach Alpha theo tng yu t 44
Bng 2.6: H s ành cààài qui 1 44
Bng 2.7: Thông s thng kê ca tng biàààài quy 1 45
Bng 2.8: H s ành cààài qui 2 45
Bng 2.9: Thông s thng kê ca tng biàààài quy 2 46
BààĐàng phân b ngun nhân lc ti TààHàì 49






8
DANH SÁCH CÁC HÌNH NH, BIUàĐ S DNG
Hình 1.1 àìà Tàà Tàc càà 10

Hình 1.2 àMààng viên nhân viên 13
Hình 2.1 àìà àu t chc Công ty C phn TààHàì (Công ty M)
27
Bià 2.1: Biàng nhân s TààHàìàààà 32
Bià 2.2: Biàààm nhân s TààHàìàààà 33
Bià 2.3: Càu giàààng TààHàì 34
Bià àCààà àng TààHàì 35
Bià àCàààng TààHàì 36
Bià 2.6: TàààTàp bình quân TààHàìààQàu
2011 37
Bià  à Cà u à à à  thành viên Tà à Hà ìà à
9/2011 38










9
LI M U
1. Lí do chnăđ tài
Trong quá trình hi nhp kinh t quc t hin nay, đ có th t khng đnh
tên tui và đng vng trên th trng, các doanh nghip phi không ngng c gng
nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh. iu đó ph thuc vào nhiu yu t nh
ngun vn, k thut, công ngh, trong đó có mt yu t quan trng nht quyt đnh
s tn ti và phát trin ca doanh nghip đó chính là con ngi.

Ngày nay, con ngi là nhân t mang tính chin lc ca các doanh nghip
hin đi.  nhân viên ca mình đi làm vi hiu qu cao nht, phát huy ht nng lc
thì doanh nghip phi tìm cách to đng lc cho h làm vic. Trong đó quan trng
nht vn là vn đ tha mãn nhu cu ca h. Nhng nhu cu ca h không ging
nhau trong nhng thi đim khác nhau. Do vy, đ tha mãn nhu cu ca nhân viên,
làm cho tính tích cc và tính sáng to ca h liên tc đc ny sinh, duy trì và phát
huy, doanh nghip cn có mt c ch đng viên khuyn khích hp lý.
Cng nh bao doanh nghip khác, Tp đoàn Hoa sen đang phi n lc ht
mình trên con đng phát trin đy c hi nhng cng đy thách thc đ khng
đnh tên tui, thng hiu ca mình. Thc t cho thy rng, Hoa Sen đã và đang
thành công, ngày mt ln mnh vi h thng phân phi rng khp t Nam ra Bc,
chim lnh th trng và lòng tin cy ca ngi tiêu dùng. Có đc thành công đáng
khích l nh vy là nh vai trò rt ln ca ngun nhân lc ti Tp đoàn. Hin nay
Hoa Sen trên quá trình m rng v qui mô và đi mi phng thc hot đng nên
tình hình nhân s có không ít thay đi. Xut phát t tình hình đó, em đã nghiên cu
và thc hin đ tài “ánhăgiáăcôngătácăđng viên khuyn khích nhân viên nhm
khai thác và s dng có hiu qu ngun nhân lc ti Hoa Sen GroupẰ cho
chuyên đ tt nghip ca mình, góp phn giúp cho công tác đng viên khuyn khích
nhân viên ti tp đoàn ngày mt hoàn thin hn, nhm thu hút, gi chân ngi lao
đng.

10
2. Mc tiêu và nhim v ca đ tài
Trình bày c s lý lun, nhng vn đ c bn v đng viên khuyn khích
nhân viên hng đn vic khai thác và s dng có hiu qu ngun nhân lc.
Phân tích thc trng công tác đng viên khuyn khích nhân viên ti Tp đoàn
Hoa Sen thông quá các chính sách và s liu thc t.
 xut nhng gii pháp, kin ngh cho công tác đng viên khuyn khích
nhân viên nhm khai thác và s dng có hiu qu ngun nhân lc ti Tp đoàn Hoa
Sen.

3.ăiătng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu là cán b công nhân viên ti Tp đoàn Hoa Sen.
- Thi gian nghiên cu s liu t nm 2009 đn nay.
4. Cu trúc đ tài
Chng 1: C s lý lun v đng viên khuyn khích nhân viên
Chng 2: Thc trng công tác đng viên khuyn khích nhân viên ti Tp
đoàn Hoa Sen
Chng 3: Mt s kin ngh nhm hoàn thin công tác đng viên khuyn
khích nhân viên ti Tp đoàn Hoa Sen







11
CHNGă1
CăS LÝ LUN V NG VIÊN KHUYN KHÍCH NHÂN VIÊN
1.1ăng lc làm vic
1.1.1 Khái nim
ng lc là quá trình tâm lý khi dy, đnh hng và duy trì hành vi hng
đn mc tiêu (Mitchell 1982).
ng lc làm vic đc đnh ngha là mt tp hp các lc xut phát t bên
trong và bên ngoài ca mt cá nhân, nó to nên, dn dt và duy trì hành vi liên quan
đn công vic ca con ngi (Pinder 1998). Có hai đc trng đáng chú ý trong đnh
ngha này. Th nht, đng lc đc nhn din nh là ngun sc mnh to ra sinh
lc cho hành vi ca nhân viên. Th hai, lc này có liên quan mt thit ti hình thc,
phng hng, cng đ và khong thi gian tn ti ca hành vi (Meyer & Becker
2004).

ng lc làm vic còn đc đnh ngha là “s sn lòng th hin mc đ cao
ca n lc đ hng ti các mc tiêu ca t chc, trong điu kin mt s nhu cu cá
nhân đc tha mãn theo kh nng n lc ca h” (Robbins 1993).
Vy, đng lc là nhu cu mnh nht cha đc tha mãn thúc đy hành vi
con ngi ti mt thi đim nht đnh.
1.1.2 Các nhân t tác đng và nh hng đn đng lc làm vic ca nhân viên
ng lc ca nhân viên tác đng và nh hng ca nhiu nhân t. Các nhân
t có th phân thành 3 nhóm nh sau:
Nhóm nhân t thuc v cá nhân nhân viên:
- Thái đ, quan đim ca nhân viên trong công vic và đi vi t chc.
- Nhn thc ca nhân viên v giá tr và nhu cu cá nhân.
- Nng lc và nhn thc v nng lc ca cá nhân nhân viên.
- c đim tính cách ca nhân viên.
12
Nhóm nhân t v công vic:
- òi hi v k nng ngh nghip.
- Mc đ chuyên môn hóa ca công vic.
- S mo him và mc đ ri ro ca công vic.
- Mc đ hao phí v trí lc.
Nhóm nhân t thuc v t chc:
- Mc tiêu, chin lc ca t chc.
- Vn hoá ca t chc.
- Lãnh đo (quan đim, phong cách, phng pháp).
- Quan h nhóm.
- Các chính sách liên quan đn quyn và ngha v ca nhân viên, nht là
các chính sách liên quan đn qun tr ngun nhân lc.
1.1.3 Các phng pháp to đng lc làm vic
 đng viên khuyn khích nhân viên làm vic thì phi to đc đng lc
làm vic  h. To đng lc đc hiu là các chính sách, bin pháp, th thut qun
lý tác đng đn nhân viên nhm làm cho nhân viên có đng lc trong công vic.

To đng lc cho nhân viên là trách nhim và mc tiêu ca nhà qun lý. Mt khi
nhân viên có đng lc làm vic thì s to ra kh nng nâng cao nng sut lao đng
và hiu qu công tác cao.
Xét theo quan đim nhu cu, quá trình to đng lc ca nhân viên gm các
bc:
Nhu cu không đc tho mãn  S cng thng  Các đng c  Hành vi
tìm kim  Nhu cu đc tho mãn  Gim cng thng.
Nhu cu: đc hiu là s không đy đ v vt cht và tinh thn mà làm cho
mt s h qu (h qu ca vic thc hin nhu cu) tr nên hp dn.
13
Nhu cu không đc tho mãn to ra s cng thng và điu này thng kích
thích đng c bên trong cá nhân. Nhng đng c này to ra mt cuc tìm kim mc
tiêu, c th là nu đt đc s dn ti tha mãn nhng nhu cu này. Thông thng
có hai phng pháp to đng lc làm vic:
Phng pháp 1:
- Tìm hiu nhu cu và mong mun làm vic ca các nhân viên.
- Tìm cách tha mãn nhu cu đó đng thi hng s tha mãn vào công
vic thc hin mc tiêu.
Phng pháp 2:
- Khi dy nhu cu bng cách gii thiu mc tiêu.
- Làm cho h hiu đc tm quan trng và ý ngha ca mc tiêu.
- Có phn thng xng đáng đ to nên s ham mun mà bin thành đng
lc.
1.2 ng viên nhân viên
1.2.1 Khái nim đng viên
ng viên là làm cho ngi khác mong mun hành đng.
Khi đc to c hi và nhn đc s khuyn khích đúng lúc, nhân viên s
nhit tình và tích cc hn, và nh vy, hiu qu công vic s cao hn.
 xây dng s hng thú làm vic cho cá nhân hay cho tp th nhm to ra
nhng kt qu công vic tt nht, chúng ta cn phi nm bt đc nhng đng c

thúc đy ca chính cá nhân hay tp th đó.
1.2.2 Mc đích ca đng viên
i vi mt nhân viên, điu đt đc ch yu t s đng viên là s tho mãn
trong công vic. i vi ngi s dng lao đng, điu đt đc t s đng viên là
công vic có cht lng cao.
14
Trc đây, mi ngi thng đng viên theo mt chiu t trên xung di,
cp trên đng viên cp di. Hin nay, trong nhng công ty đc qun lý tt, nhân
viên cp di có kh nng làm nhiu hn ch không ch thc hin mnh lnh, và
đôi khi cp trên cng cn s đng viên t nhân viên ca mình. Khuyn khích đng
nghip chia s ý kin và nhit tình trong công vic, đng viên mi ngi đ đt
đc s hp tác ti đa ti ni làm vic.
Nhà qun lý nên dùng nhng k nng đng viên đ gây nh hng không ch
cho cp di mà còn qun lý cp cao hn:
- ng viên cp trên đ thy rng nhng điu mà nhà qun lý yêu cu phù
hp vi các mc đích ca h.
- ng viên đng nghip đ thy đc rng bng cách giúp đ và h tr
nhà qun lý, h đang tin đn mc đích ca h.
- ng viên cp di đ thy rng vic tuân theo nhng mong mun ca
nhà qun lý s đem li cho h s tho mãn.
1.3 Các lý thuyt v đng viên khuyn khích nhân viên
1.3.1 Lý thuyt bc thang nhu cu ca Maslow (1943)
Maslow cho rng hành vi ca con ngi bt ngun t nhu cu. Và ông đã sp
xp các nhu cu ca con ngi theo 5 cp bc t thp đn cao nh sau:
- Nhu cu sinh lý: bao gm nhng nhu cu đm bo cho con ngi tn ti
nh n, ung, mc, tn ti, phát trin nòi ging và các nhu cu c bn khác.
- Nhu cu v an toàn: bao gm an ninh và bo v khi nhng nguy hi v
vt cht và tinh thn.
- Nhu cu xã hi: bao gm tình thng, cm giác trc thuc, tình yêu, tình
bn, đc chp nhn, xã hi…

- Nhu cu đc tôn trng: bao gm các yu t bên trong nh t trng, t
ch và thành tu. Các yu t bên ngoài nh: đa v, đc chú ý, đc ngi khác
tôn trng.
15
- Nhu cu đc th hin: mc đích cui cùng ca con ngi là t hoàn
thin chính mình hay s phát trin toàn din tt c nhng kh nng tim n trong
nhng lnh vc mà mình có tài. H có mong mun th hin mình di nhng góc
đ khác nhau, làm nhng vic mà h cho mt trong s các nhu cu này đc tho
mãn mt cách cn bn, nhu cu tip theo s ch ng.
Maslow đã chia các nhu cu thành hai cp: cp cao và cp thp. Các nhu cu
cp thp là các nhu cu sinh lý, an toàn. Các nhu cu cp cao là các nhu cu xã hi,
nhu cu đc tôn trng và nhu cu t th hin. S khác bit gia hai loi này là các
nhu cu cp thp đc tho mãn ch yu t ni ti ca con ngi. Maslow cho rng
làm tho mãn các nhu cu  cp thp d hn so vi vic làm tho mãn các nhu cu
 cp cao vì các nhu cu cp thp có gii hn và có th tho mãn đc t bên ngoài.
Theo quan đim v đng lc, lý thuyt ca Maslow có th phát biu rng:
khi nhu cu bc thp đc tho mãn mt phn thì mi ny sinh nhu cu bc cao
hn. Vì vy, đ đng viên nhân viên cn phi hiu h đang  nhu cu nào.
Hc thuyt ca Maslow đc công nhn rng rãi, đc bit là trong gii qun
lý điu hành. Nó đc chp nhn do tính logic và tính d dàng nh đó con ngi có
th dùng trc giác đ hiu lý thuyt này. H thng th bc nhu cu này đc nhà
qun lý dùng làm công c hng dn vic to đng lc cho nhân viên.
1.3.2 Lý thuyt Duy trì – ng viên ca F.Herzberg (1959)
Nhà tâm lí hc Frederic Herzberg đã phát trin mt lý thuyt khác v đng
c thúc đy đó là: “Thuyt hai nhân t”. Ông cho rng quan h ca mt cá nhân
vi công vic là mt yu t c bn và thái đ ca mt con ngi đi vi công vic
có th quyt đnh s thành bi. Theo Herzberg hành vi ca con ngi b thúc đy
bi hai nhóm yu t v c bn là đc lp vi nhau và tác đng ti hành vi theo
nhng cách khác nhau, đó là nhóm yu t duy trì và nhóm yu t đng viên.
- Nhóm các yu t duy trì: bao gm lng, điu kin làm vic, chính sách và

s qun lý ca t chc, s giám sát ca cp trên, quan h gia các cá nhân, đa v.
16
- Nhóm các yu t đng viên: bao gm s công nhn, s thng tin, trách
nhim, kh nng phát trin, thành đt, t th hin ý tng.
Bng 1.1: So sánh mô hình ca Maslow và mô hình F.Herzberg
Lý thuyt Maslow
Lý thuyt F.Herzberg
Nhu cu đc th hin
Các yu t đng viên
Nhu cu đc tôn trng
Nhu cu xã hi
Nhu cu an toàn
Các yu t duy trì
Nhu cu sinh lý
Nhóm yu t duy trì bao gm nhng yu t liên quan đn môi trng mà
trong đó công vic đc thc hin, đóng vai trò tích cc nhm duy trì đng lc làm
vic.
Nhóm yu t đng viên bao gm nhng yu t tim n ngay bên trong công
vic, chúng to nên s hng thú và tha mãn trong khi làm vic, nu hin din đy
đ chúng kích thích, thúc đy con ngi c gng nhiu hn na đ đt thành tích
cao hn. Nhóm yu t đng viên liên quan đn thuc tính công vic.
Trong lý thuyt ca F.Herzberg đi nghch vi tho mãn không phi là s bt
mãn mà là không tho mãn. i vi các yu t đng viên nu gii quyt tt s to ra
s tho mãn và t đó s khuyn khích đng viên nhân viên làm vic tích cc và
chm ch hn, nhng nu không gii quyt tt thì s to ra tình trng không tho
mãn ch cha chc đã bt mãn. Trong khi đó, các yu t duy trì nu gii quyt tt
thì to ra tình trng không bt mãn ch cha chc có tình trng tho mãn.

17
Bng 1.2: nh hng ca các yu t duy trì và đng viên
Các yu t duy trì
Các yu t đng viên
Gii quyt tt
Gii quyt
không tt
Gii quyt tt
Gii quyt
không tt
Không bt mãn
Bt mãn
Tha mãn
Không tha mãn
Cha tha mãn
Tiêu cc
Tích cc
Không bt mãn
Nh vy, theo F.Herzberg thì nguyên nhân đem đn s hài lòng nm  ni
dung công vic, còn nguyên nhân gây bt mãn nm  môi trng làm vic. Nu
mun to đng lc làm vic cho nhân viên nên chú trng đn thành tích, s thách
thc ca công vic, trách nhim và thng tin.
1.3.3 Thuyt Ng hành nhu cu
Hc thuyt Ng hành là mt hc thuyt v mi quan h gia các s vt hin
tng. Thuyt này cho rng con ngi và v tr đc cu trúc t 5 yu t c bn
đc gi là Ng hành: Kim – Mc – Thy – Ha – Th.
Kt hp vi lý thuyt Maslow:
- Mc: Nhu cu đc tôn trng
- Ha: Nhu cu t th hin

- Th: Nhu cu sinh lý
- Kim: Nhu cu an toàn
- Thy: Nhu cu xã hi
S phát trin ca con ngi và v tr đc da trên c s tác đng qua li
gia 5 hành trên theo hai nguyên lý: Tng sinh và tng khc.
Tng sinh: (Sinh: Hàm ý nuôi dng, giúp đ)
Gia Ng hành có mi quan h nuôi dng, giúp đ, thúc đy nhau đ vn
đng không ngng đó là mi quan h tng sinh.
18
Ngi ta qui c th t ca ng hành tng sinh nh sau: Mc sinh Ha;
Ha sinh Th; Th sinh Kim; Kim sinh Thy; Thy sinh Mc.
Tng khc: (Khc: hàm ý c ch, ngn tr)
Gia Ng hành có mi quan h c ch nhau đ gi th quân bình, đó là quan
h tng khc. Ngi ta qui c th t ng hành tng khc nh sau: Mc khc
Th, Th khc Thy, Thy khc Ha, Ha khc Kim, Kim khc Mc.

Hình 1.1: S đ Tng sinh – Tng khc ca ng hành
Thuyt Ng hành là lý thuyt đt đn mc đ tiên tin trong qun tr nhân s,
da vào lý thuyt này nhà qun tr có th d báo nhng vic s xy ra trong tng
lai. ây là công c hu hiu trong quá trình tìm hiu hành vi ng x ca nhân viên,
t đó ra đi sách phù hp, đm bo đng viên hiu qu.
1.3.4 Thuyt V.Vroom (1964)
Theo Victor Vroom con ngi s đc thúc đy trong vic thc hin nhng
công vic đ đt ti mc tiêu nu h tin vào giá tr ca mc tiêu đó và h có th
thy đc rng nhng công vic h làm s giúp cho h đt mc tiêu. Hay nói cách
khác, đng c thúc đy là kt qu mong đi ca mt cá nhân. S đng viên ca con
ngi ph thuc vào hai nhân t: Mc đ ham mun và hy vng, đc th hin qua
công thc sau:
Tng sinh :
Tng khc:

19


Trong đó:
- Sc mnh ca đng c là cng đ thúc đy con ngi hành đng.
- Mc đ ham mun là cng đ mong mun ca mt ngi dành cho kt
qu đt đc.
- Hy vng là xác sut hoàn thành công vic mong mun.
ng dng lý thuyt: Trong thc t nhà qun tr mun to đng c thúc đy
con ngi hành đng cn tìm hiu đc mc đ ham mun làm vic và nhng hy
vng vào kt qu đt đc. Nhà qun tr cn phi:
- To ra các phn thng mà ngi lao đng mong mun.
- To ra s cn thit thc hin đ đt đc mc tiêu.
- Bo đm mc đ thc hin mong mun là có th đt đc.
- Gn cht kt qu mong đi vi vic thc hin cn thit.
- ánh giá tình th vi nhng mong đi khác nhau.
- Bo đm phn thng là đ sc hp dn và cn thit.
- Bo đm h thng phân phi công bng (Công bng gia các cá nhân,
công bng xã hi ).
- Mc đ đng viên nhân viên ph thuc vào nhn thc ca nhân viên:
nhn thc v kh nng thc hin nhim v, nhn thc v giá tr phn thng, nhn
thc v kh nng nhn đc phn thng.
1.3.5 Thuyt công bng ca Adams (1963)
Thuyt công bng là thuyt v s đng viên nhân viên do John Stacey
Adams, mt nhà tâm lý hc hành vi và qun tr đa ra vào nm 1963. Cng nh
nhiu thuyt đng viên ni ting khác thuyt Công bng đa ra nhng yu t ngm
Sc mnh caăđngăcă=ăMcăđ ham mun * Hy vng
20
và mang tính bin đi tác đng đn s nhìn nhn và đánh giá ca nhân viên v công
ty và công vic ca h.

Nhân viên trong t chc luôn mun đc đi x công bng. H có xu hng
so sánh nhng đóng góp, cng hin ca mình vi nhng ai đãi ng và phn thng
mà h nhn đc. Thêm na, h còn so sánh đóng góp, cng hin, đãi ng, và phn
thng ca mình vi nhng ngi khác.
ng dng lý thuyt: Khi tìm hiu suy ngh v mc đ công bng ca nhân
viên đi công vic và công ty có th xy ra 3 trng hp:
- Nu nhân viên cho rng h đi x không tt, phn thng không xng
đáng vi công sc h b ra thì h s bt mãn và t đó h s làm vic không ht kh
nng ca h và thm chí h còn ri b công ty.
- Nu nhân viên cho rng h đc đi x đúng, phn thng và đãi ng
xng đáng vi công sc b ra thì h s duy trì mc nng sut làm vic nh c.
- Nu nhân viên nhn thc rng phn thng và đãi ng cao hn so vi
công vic h đã b ra thì h s làm vic tích cc hn, chm ch. Xong trong trng
hp này, h có xu hng gim giá tr phn thng, không coi trng phn thng và
do đó v lâu dài phn thng s không còn ý ngha khuyn khích.
Theo thuyt này to đc s công bng s giúp tht cht mi quan h vi
nhân viên, đng viên và gia tng mc đ hài lòng ca h; t đó nhân viên ca bn
s làm vic hiu qu và gn bó hn vi công vic.
Ngc li, nu nhân viên cm thy nhng gì h đóng góp nhiu hn nhng
gì h đóng góp h có th mt đi s hào hng và nhit tình vi công vic và công ty.
1.3.6 Mô hình đng viên
Di đây là mô hình to đng viên ca nhân viên nhm tng hiu qu làm
vic. S đ cho thy:
- ng viên nhân viên ph thuc vào khen thng.
- Khen thng ph thuc vào hiu qu công vic.
21
- Hiu qu công vic ph thuc vào n lc.
- N lc ph thuc vào đng viên.

Hình 1.2: Mô hình đng viên nhân viên

ng dng mô hình:  to đng lc làm vic cho nhân viên vn đ khen
thng là mt trong nhng vn đ then cht nhm đng viên nhân viên n lc làm
vic tng hiu qu làm vic. Da vào s đ cho thy đây là mô hình khép kín. Nu
đt  bt c khâu nào cng không to đc đng lc làm vic cho nhân viên. Là
mt nhà qun tr vic tìm nguyên nhân và khc phc các khâu là mt vn đ quan
trng. Nguyên nhân đt các khâu c th nh sau:
- Nguyên nhân đt khâu (1): Thng không hp dn hoc ch tiêu thng
không hp lí, vì vy s không có kh nng đng viên nhân viên làm vic.
- Nguyên nhân đt khâu (2): Có th b đt do các yu t ch quan nh nng
lc ca nhân viên hoc nhng yu t khách quan nh môi trng làm vic tác đng
vào. Tuy nhiên khâu (2) là rt hn ch vì nhà qun tr đã lng trc đc.
- Nguyên nhân đt khâu (3): Là do nhng điu kin khách quan nh: máy
hng, nhân viên cha quen vi môi trng làm vic, cúp đin, nhân viên bnh…
- Nguyên nhân đt khâu (4): Có th do nhân viên cha đt điu kin
thng, hoc không có ngun thng. Vì vy n lc ca nhân viên không đc ghi
nhn.

Khen
thng
Hiu qu
công vic
N lc
ng viên
(3)
(1)
(2)
(4)
22
1.4 Các nghiên cu liên quan
T nn tng các lý thuyt trên, các nghiên cu v yu t to đng lc cho

nhân viên đc ra đi.
1.4.1 Mô hình ca Kenneth A.Kovach
Nm 1987 mô hình mi yu t đng viên liên quan đn thuc tính công
vic ca Kenneth A.Kovach ra đi. Mô hình này do Vin Quan h lao đng New
York xây dng ln đu tiên vào nm 1946 vi đi tng là nhân viên trong ngành
công nghip. Sau đó mô hình đc ph bin rng rãi và đc nhiu t chc, nhà
nghiên cu thc hin li nhm khám phá ra các yu t đng viên nhân viên làm vic
trong các ngành khác nhau. Thang đo mi yu t bao gm:
- Công vic thú v đc đo lng bi các bin quan sát:
 Công vic cho phép s dng tt nng lc cá nhân.
 Công vic rt thú v.
 Công vic có nhiu thách thc.
 Công vic đa dng và đòi hi s sáng to.
- c công nhn đy đ công vic đã làm đc đo lng bi các bin
quan sát:
 Luôn đc ghi nhn thành tích trong công vic.
 c khen ngi khi hoàn thành tt công vic.
 Công sc đc ghi nhn góp phn vào s thành công ca công ty.
 Luôn hiu rõ kt qu công vic mà cp trên mong đi.
- Lng cao đc đo lng bi các bin quan sát:
 Tin lng tng xng vi kt qu làm vic.
 c tr lng cao là quan trng.
 Tin lng đm bo cuc sng cá nhân.
 c nhn tin thng hoc tng lng khi hoàn thành tt công vic.
- S t ch trong công vic đc đo lng bi các bin quan sát:
23
 c khuyn khích tham gia vào các quyt đnh liên quan đn công
vic.
 c khuyn khích đa ra nhng sáng kin, đ xut ci tin công
vic.

 Có đ quyn hn đ thc hin công vic.
 c quyn kim soát và chu trách nhim vi công vic.
- Công vic lâu dài đc đo lng bi các bin quan sát:
 c ký kt hp đng lao đng dài hn.
 Có vic làm n đnh là quan trng.
 Không phi lo lng v vic mt vic làm ti công ty.
 Công ty có hiu qu hot đng tt.
- S thng tin và phát trin ngh nghip đc đo lng bi các bin quan sát:
 Có nhiu c hi đc đào to kin thc cn thit cho công vic.
 Bit rõ nhng điu kin đ đc thng tin.
 Công ty có k hoch đào to, phát trin ngh nghip cá nhân rõ
rang.
 Công ty to nhiu c hi thng tin và phát trin cá nhân.
- iu kin làm vic đc đo lng bi các bin quan sát:
 Ni làm vic an toàn.
 Môi trng làm vic sch s, không đc hi.
 Trang thit b và công c làm vic đy đ.
 Thi gian làm vic hp lý.
 Ni làm vic vui v và thân thin.
- S gn bó ca cp trên và công ty vi nhân viên đc đo lng bi các
bin quan sát:
 Lãnh đo xem nhân viên là mt thành viên quan trng ca công ty.
 Nhân viên trong công ty luôn đc tôn trng và tin cy.
24
 Cp trên luôn bo v quyn li cho nhân viên.
 Công ty có chính sách gn kt quyn li gia nhân viên và công ty.
- Chính sách x lý k lut đc đo lng bi các bin quan sát:
 Chính sách x lý k lut công bng và nht quán.
 Cho nhân viên c hi đ chuc li li lm.
 S t nh, khéo léo ca cp trên trong vic góp ý, phê bình.

- S h tr ca cp trên đc đo lng bi các bin quan sát:
 Nhân viên đc cp trên h tr chuyên môn trong công vic.
 Nhân viên thng xuyên đc cp trên hng dn trong công vic.
 Cp trên quan tâm và giúp đ nhân viên gii quyt các vn đ khó
khn.
1.4.2 Mô hình ca Wiley C.
Nghiên cu ca Wiley C. (1997) gm 10 yu t đng viên đc mô t:
- An toàn công vic.
- S đng cm vi các vn đ cá nhân ngi lao đng.
- Trung thành cá nhân đi vi t chc.
- Thích thú công vic.
- iu kin làm vic tt.
- K lut t chc hp lý.
- Lng/thu nhp cao.
- Thng tin và phát trin ngh nghip.
- Cm nhn bn phn ca cá nhân vi t chc.
- c đánh giá cao các thành qu đã đóng góp.


25
1.4.3 Mô hình ca Lê Thanh Dng
Ti Vit Nam, Lê Thanh Dng (2007) đã k tha và nghiên cu “Các yu t
đng viên nhân viên qun lý bc trung và bc cao” ti Thành ph H Chí Minh, kt
qu cho thy có 9 yu t to đng lc cho nhân viên, c th:
- Công nhn đóng góp ca cá nhân.
- Thu nhp.
- S thích thú công vic.
- Thng tin và phát trin ngh nghip.
- Trung thành cá nhân.
- iu kin, công c làm vic.

- S đng cm vi cá nhân ngi lao đng.
- Phúc li xã hi.
- Quan h/ bng lc.
Lê Thanh Dng đã đa ra kt lun rng tính công bng cn đc chú trng 
mc cao nht trong t chc, k đó là thu nhp và s thích thú công vic. Ch có thu
nhp là hoàn toàn thuc v yu t bên ngoài thy đc, các yu t còn li thuc v
bn cht bên trong ca công vic.
1.4.4 Mô hình Lê Th Thu Uyên
Khác vi kt qu nghiên cu ca Lê Thanh Dng, Lê Th Thu Uyên (2007)
đã nghiên cu “Các yu t to đng lc cho nhân viên” ti Thành ph H Chí Minh,
kt qu nghiên cu cho thy có 8 yu t to đng lc cho nhân viên nh sau:
- Lng cao.
- Công vic thú v.
- c công nhn.
- T ch công vic.