Tải bản đầy đủ (.pdf) (83 trang)

Đo lường múc độ hài lòng của người lao động về tiền lương tại TPHCM ( Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Kinh Tế)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (900.99 KB, 83 trang )


i
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
KHOA KINH T PHÁT TRIN
CHUYÊN NGÀNH KINH T LAO NG VÀ QUN LÝ NNL




CHUYÊN  TT NGHIP
O LNG MC  HÀI LÒNG CA NGI
LAO NG V TIN LNG TI TP HCM



SVTH: Trnh Ngc Quyt
KHÓA: 35
GVHD: Trn ình Vinh




TP.HCM, 2013

ii
LI CAM OAN

Tôi cam đoan đây là đ tài nghiên cu ca tôi. Nhng kt qu và các s liu
trong khóa lun hoàn toàn trung thc, không sao chép bt k ngun nào khác. Tôi
hoàn toàn chu trách nhim trc nhà trng v s cam đoan này.


TP. H Chí Minh, ngày 03 tháng 04 nm 2013
Tác gi

Trnh Ngc Quyt














LI CM N

iii

Ln đu tiên cho em đc bày t lòng cm n chân thành và sâu sc ti thy
Trn ình Vinh, ngi đã hng dn khoa hc cho khóa lun này, đã tn tình
hng dn và giúp đ em hoàn thành khóa lun này. Thy đã tn tình đng viên
hng dn: đnh hng nghiên cu, nhng khó khn trong quá trình nghiên cu,
la chn đ tài cng nh cách vit, trình bày đ tài.
Ngoài ra em cng xin gi li cm n đn:
- Quý thy cô giáo ngành Kinh t lao đng và Qun lý ngun
nhân lc và khoa Kinh t phát trin ca trng i hc

kinh t TPHCM đã trang b cho em nhng kin thc cn
thit trong sut khóa hc.
- Các cô chú, anh ch, bn bè đã nhit tình giúp đ giúp em
tr li phiu kho sát.
- Các bn trong lp đã giúp đ, gii đáp nhng khó khn khi
nghiên cu.
Và cui cùng xin gi li cm n ti gia đình đã to điu kin cho em có thi gian đ
thc hin đ tài này.
Tác gi
Trnh Ngc Quyt








iv
NHN XÉT CA C QUAN THC TP

1. Thi gian thc tp
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………… ……….
………………………………………………………………………………………
2. B phn thc tp
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
3. Tinh thn trách nhim vi công vic và ý thc chp hành k lut
………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………… ……….
4. Kt qu thc tp theo đ tài
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………… ……….
………………………………………………………………………………. ………
5. Nhn xét chung
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
n v thc tp





v
NHN XÉT CA GIÁO VIÊN HNG DN


1. Tinh thn, chp hành k lut
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………

2. Ni dung chuyên đ thc tp
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
3. Hình thc :
………………………………………………………………………………………
4. Nhn xét chung
………………………………………………………………………………………
5. im s :

Giáo viên hng dn









vi
MC LC
DANH MC BNG S DNG
DANH MC HÌNH S DNG
PHN M U 1
1. Lý do chn đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
2.1.Mc tiêu tng quát: 2
2.2.Mc tiêu c th: 2
3. Câu hi nghiên cu 2

4. Phm vi nghiên cu và đn v nghiên cu: 2
5. Phng pháp nghiên cu 2
6. Ý ngha thc tin 3
7. Cu trúc nghiên cu 3
CHNG I: C S LÝ THUYT 4
1.1. C s lý lun v tin lng 5
1.1.1. Các khái nim v tin lng 5
1.1.2. Các thành phn cu thành nên tin lng 7
1.1.3. Vai trò ca tin lng đi vi ngi lao đng 9
1.2. C s lý lun s tha mãn v tin lng 11
1.2.1. Khái nim và đo lng tho mãn v tin lng 11
1.2.2. Các thành phn đo lng mc đ tha mãn v tin lng 12
1.3. Mô hình và các gi thit nghiên cu 14
1.3.1. Mô hình nghiên cu 14
1.3.2. Mi quan h gia s tha mãn vi các thành phn ca tin lng 14

vii
CHNG 2 : PHNG PHÁP NGHIÊN CU 16
2.1. Thit k nghiên cu 16
2.1.1. Mu nghiên cu 16
2.1.2. Phng pháp nghiên cu 16
2.1.3. Quy trình nghiên cu 18
2.2. Nghiên cu chính thc 19
2.2.1. Thit k phiu kho sát 19
2.2.2. Din đt và mã hóa thang đo 19
CHNG 3 : KIM NH THANG O 21
3.1. Mô t d liu thu thp 21
3.2. ánh giá thang đo 25
3.2.1. Kt qu đánh giá thang đo các nhân t tác đng đn s hài lòng 25
3.2.1. Kt qu đánh giá thang đo s hài lòng 28

3.3. Phân tích các nhân t 28
3.3.1. Kt qu phân tích các nhân t 28
3.3.2. t tên gii thích các nhân t 32
3.4. Mô hình điu chnh 32
3.4.1. Ni dung điu chnh 32
3.5. Kim đnh các nhân t ca mô hình 34
3.5.1. Kim đnh s tng quan 34
3.5.2. Phân tích hi quy 34
3.6. Kim đnh gi thuyt 41
3.7. Kim đnh s khác bit v hài lòng theo đc đim cá nhân 42
3.7.1. Kim đnh v s khác bit theo gii tính 42

viii
3.7.2. Kim đnh v s khác bit theo đ tui 44
3.7.3. Kim đnh v s khác bit theo trình đ hc vn 45
3.7.4. Kim đnh v s khác bit theo b phn 46
3.7.5. Kim đnh v s khác bit theo thu nhp 47
3.7.3. Kim đnh v s khác bit theo s ngi ph thuc 48
CHNG 4 : KT LUN VÀ KIN NGH 49
4.1. Tóm tt ni dung nghiên cu 49
4.2. Kt qu nghiên cu 50
4.3. Kin ngh gii pháp 51
4.3.1. i vi doanh nghip 51
4.3.2. i vi các c quan qun lý nhà nc v lao đng 53
4.4. Các hn ch ca nghiên cu và đ xut hng nghiên cu tip theo 56
4.4.1. Các hn ch ca nghiên cu 56
4.4.1.  xut hng nghiên cu tip theo 56
TÀI LIU THAM KHO 57
PH LC 60











ix
DANH MC BNG S DNG

Bng 1.1: Thành phn ca thang đo mc đ hài lòng v tin lng ca Heneman và
Schwab (PSQ) (1985) 12
Bng 2.1 : Din đt và mã hóa thang đo 19
Bng 3.1: C cu gii tính 21
Bng 3.2: C cu v tui 22
Bng 3.3: C cu v trình đ hc vn 22
Bng 3.4: C cu b phn 23
Bng 3.5: C cu v thu nhp 23
Bng 3.6: S ngi sng ph thuc vào thu nhp 24
Bng 3.7: Cronbach’s Alpha ca ca thang đo “mc lng” 25
Bng 3.8 Cronbach’s Alpha ca thang đo “ Tng lng” 26
Bng 3.9 Cronbach’s Alpha ca thang đo “ Phúc li” 26
Bng 3.9 Cronbach’s Alpha ca thang đo “C ch chính sách lng” 27
Bng 3.10 Cronbach’s Alpha ca thang đo “S hài lòng” 28
Bng 3.11: Ma trn nhân t vi phép xoay Varimax 31
Bng 3.12: Kim đnh đa cng tuyn 35
Bng 3.13 : Kim đnh Durbin-Watson 38
Bng 3.14: Mô hình hi quy 39

Bng 3.15 Kt qu hi quy bng phng pháp Enter 39
Bin ph thuc: s hài lòng 39
Bng 3.16: Kim đnh ANOVA 40
Bng 3.17: Thng kê mô t s hài lòng theo gii tính 42
Bng 3.18: Kt qu kim đnh Independent Sample T-test 43

x
Bng 3.19: Kt qu thng kê mô t 44
Bng 3.20: Kt qu One-Way ANOVA so sánh mc đ hài lòng theo tui 44
Bng 3.21: Kt qu thng kê mô t 45
Bng 3.22: Kt qu One-Way ANOVA so sánh mc đ hài lòng theo trình đ hc
vn 45
Bng 3.23: Thng kê mô t 46
Bng 3.24: Kt qu One-Way ANOVA so sánh mc đ hài lòng theo b phn làm
vic 46
Bng 3.25: Thng kê mô t 47
Bng 3.26: Kt qu One-Way ANOVA so sánh mc đ hài lòng theo thu nhp 47
Bng 3.27: Thng kê mô t 48
Bng 3.28: Kt qu One-Way ANOVA so sánh mc đ hài lòng theo s ngi sng
ph thuc 48

DANH MC HÌNH S DNG

Hình 1.1: Mô hình nghiên cu 14
Hình 2.1 : Quy trình nghiên cu 18
Hình 3.1: Mô hình nghiên cu điu chnh 33
Hình 3.2 :  thi phân tán Scatterplot 36
Hình 3.3: Biu đ tn s Histogram 37



1
PHN M U
1. Lý do chn đ tài
Ngày nay vn ngun nhân lc là tài sn quý báu ca các doanh nghip, các
nhà qun tr đã nhn ra s tha mãn ca ngi lao đng là yu t then cht mang
đn s thành công cho doanh nghip. Nng sut lao đng, tinh thn làm vic, đ
hiu qu ca công vic cng nh lòng trung thành ca ngi lao đng chu nh
hng bi mc đ tha mãn ca ngi lao đng. Trong đó chính sách lng ca
doanh nghip nh hng không nh đn mc đ hài lòng ca ngi lao đng. Vì
vy các doanh nghip không ngn ngi tr lng cho ngi lao đng vi mc lng
cao đng thi xây dng môi trng làm vic tt đ có đc ngun lao đng hùng
hu và hiu qu. Tuy nhiên vn có không ít ngi không hài lòng v tin lng.
Trong thc t, theo kho sát ca doanh nghip trong báo cáo kho sát thc trng
qun tr nhân s ti doanh nghip Vit Nam cho thy nguyên nhân ngh vic ca
nhân viên vì tin lng chim gn 40% (Lê Quân, 2011).Trong mt nghiên cu
khác, 31% ngi tham gia kho sát cng cho rng lí do chính khin nhân viên ngh
vic là vì tin lng (Trn Kim Dung, 2011).
Nhng nhân t nào ca tin lng nh hng đn mc đ hài lòng ca ngi
lao đng và làm th nào đ xây dng chính sách lng đ ngi lao đng hài lòng
nâng cao hiu qu công vic khin cho không ít nhà qun tr trn tr. Tin lng gi
vai trò then cht đi vi vic thu hút, duy trì ngun nhân lc, đc bit trong thi k
bão giá khi lm phát nm 2011 lên ti 18,6 %. Nhiu lãnh đo doanh nghip cho
rng ngi lao đng bt mãn vi lng vì doanh nghip không có kh nng tài
chính đ tng lng tng ng. Tuy nhiên, nhiu nhân viên trong các doanh nghip
li cm thy nn lòng vì mc lng đã thp, mà còn rt bt hp lí. Vì vy nghiên
cu này chn đ tài: “o lng mc đ hài lòng ca ngi lao đng v tin lng
ti TPHCM ” nhm xác đnh liu mc lng chính sách lng hay yu t nào nh
hng nhiu hn đn s hài lòng ca nhân viên trong các doanh nghip trên đa bàn
TPHCM.


2
2. Mc tiêu nghiên cu
2.1.Mc tiêu tng quát:
Tìm ra các tác đng ca tin lng lên mc đ hài lòng ca ngi lao đng,
xây dng thang đo v mc đ hài lòng ca ngi lao đng v tin lng.
2.2.Mc tiêu c th:
• Hiu đc bn cht ca tin lng, các thành phn cu thành ca tin
lng và vai trò ca tin lng đn ngi lao đng
• Tìm ra các nhân t ca tin lng nh hng đn mc đ hài lòng ca
ngi lao đng
• Phân tích đc nhân t nào nh hng đn mc đ hài lòng ca ngi lao
đng.
• Xây dng thang đo mc đ hài lòng ca ngi lao đng v tin lng
• S khác bit v mc đ hài lòng ca ngi lao đng v tin lng vi các
yu t cá nhân ( tui, hc vn, gii tính )
3. Câu hi nghiên cu
Các nhân t nào ca tin lng tác đng đn mc đ hài lòng ca ngi lao đng ?
Các thành phn đo mc đ hài lòng ca ngi lao đng v tin lng ?
Ngi lao đng có hài lòng v tin lng hay không?
4. Phm vi nghiên cu và đn v nghiên cu:
Thc hin nghiên cu ti TP. HCM. n v nghiên cu: lao đng có trình đ
tt nghip Trung cp, cao đng, đi hc tr lên.
Thi gian thc hin kho sát tháng 3 nm 2013

5. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu trong đ tài này là phng pháp đnh tính kt hp phng
pháp đnh lng.

3
Phng pháp nghiên cu đnh tính đc s dng trong nghiên cu: nghiên cu các

tài liu th cp và tho lun đ xây dng s b thang đo mc đ hài lòng ca ngi
lao đng v tin lng. Sau đó dùng phng pháp nghiên cu đnh tính đ kim
đnh thang đo và đo lng mc đ hài lòng ca ngi lao đng v tin lng.
Phng pháp nghiên cu đnh lng tri qua hai giai đon:
- Giai đon 1 : thu thp s liu s cp t mu đc chn
thông qua phng pháp phng vn trc tip.
- Giai đon 2 : kim đnh thang đo và phân tích hi quy v
mc đ hài lòng ca ngi lao đng v tin lng 
TPHCM
Phng pháp kho sát thun tin
Phng pháp phân tích s liu thông qua phn mm SPSS 16.0 vi các công c
thng kê mô t, kim đnh thang đo vi Cronbach’s Alpha, phân tích các nhân t
khám phá (EFA), hi quy. Các phân tích Independent sample T test, Anova cng
đc thc hin đ làm rõ các vn đ liên quan ti gi thit nghiên cu.
6. Ý ngha thc tin
o lng mc đ hài lòng ca ngi lao đng v tin lng có ý ngha quan
trng trong công tác qun lý ngun nhân lc ca doanh nghip, nghiên cu cung
cp thông tin cho nhà qun lý xây dng chính sách lng hp lý, góp hoàn thin
công tác qun lý ngun nhân lc, t đó góp phn vào s n đnh và phát trin ca
doanh nghip.


7. Cu trúc nghiên cu
Ngoài phn m đu v nghiên cu còn có 4 chng, trong đó:

4
Phn m đu trình bày tóm lc lý do, mc tiêu, phm vi, ý ngha và cu trúc ca
đ tài.
Chng 1: Trình bày c s lý lun v tin lng và s hài lòng v tin lng ca
ngi lao đng

Chng 2: Trình bày phng pháp nghiên cu , ni dung gm thit k nghiên cu,
thit k phiu kho sát, din đt và mã hóa thang đo.
Chng 3: Trình bày kim đnh thang đo và mô hình nghiên cu
Chng 4: Kt lun tóm lc kt qu nghiên cu và kin ngh gii pháp.















CHNG I: C S LÝ THUYT
Chng này s trình c s lý thuyt v tin lng, các khái nim v s hài
lòng và thang đo mc đ hài lòng , các nhân t nh hng đn s hài lòng, trên c

5
s ca mt s nghiên cu trong và ngoài nc, đ xây dng mô hình nghiên cu và
gi thuyt nghiên cu.
1.1. C s lý lun v tin lng
1.1.1. Các khái nim v tin lng
Theo Adam Smit (1723-1790) Tin lng là s tin tr công cho công nhân
theo mt mc nht thit cn có, là s tin cn thit đ ngi lao đng sng.

Theo Ricardo (1772-1823)Tin lng là giá c ca lao đng. Ông đã phân
bit đc 2 loi giá c t nhiên và giá c th trng ca lao đng.
Theo Keynes (1936) Tin công có tính cng nhc. Mc tin công đc tha
thun gia ch và th là tin công danh ngha ch không phi tin công thc t và
mc tin công này đc ghi trong hp đng lao đng, đc công đoàn và lut pháp
bo v.
Tin lng có th có nhiu tên gi khác nhau nh thù lao , thu nhp t lao
đng, tin công Trong bài nghiên cu này s dng khái nim Tin lng: Theo T
chc Lao đng Quc t (ILO), tin lng là s tr công hoc thu nhp , bt lun tên
gi hay cách tính th nào , mà có th biu hin bng tin và đc n đnh bng tho
thun gia ngi s dng lao đng và ngi lao đng , hoc theo quy đnh ca pháp
lut, do ngi s dng lao đng phi tr cho ngi lao đng theo mt hp đng lao
đng đc vit ra hay bng ming , cho mt công vic đã thc hin hay s phi thc
hin hoc cho nhng dch v đã làm hay s phi làm (ng c San, 1996).
Nói chung khái nim v tin công có tính ph quát hn và cùng vi nó là mt
lot các khái nim : Tin lng danh ngha, tin lng thc t, tin lng ti thiu,
tin lng kinh t. Tin lng danh ngha và tin lng thc t đc phân bit ln
đu tiên trong nghiên cu ca Adam Smith.
Tin lng danh ngha : Là khái nim ch s lng tin t mà ngi s dng
sc lao đng tr cho ngi cung ng sc lao đng cn c vào hp đng tho thun
gia hai bên trong vic thuê lao đng. Song bn thân tin lng danh ngha cha

6
cho ta mt nhn thc đy đ v mc tr công thc t cho ngi lao đng. Li ích
mà ngi cung ng sc lao đng nhn đc ngoài vic ph thuc vào mc lng
danh ngha còn ph thuc vào giá c hàng hoá, dch v và s lng thu mà ngi
lao đng s dng tin lng đó đ mua hàng hóa, dch v hoc đóng thu .
Tin lng thc t : Là tin lng mà s t liu sinh hot và dch v mà
ngi lao đng có th mua bng tin lng cu mình sau khi đã đóng các khon
thu theo qui đnh ca chính ph. Ch s tin lng t l nghch vi ch s giá c và

t l thun vi ch s tin lng danh ngha ti thi đim xác đnh.
Vi mc tin lng nht đnh nu giá c hàng hoá th trng tng thì ch s
tin lng thc t gim xung. Trng hp giá c th trng n đnh, tin lng
danh ngha tng lên ch s tin lng thc t cng tng. Nu cùng mt lúc, tin
lng danh ngha và giá c hàng hoá th trng cùng tng hoc cùng gim ln hn
thì s quyt đnh lng thc t .
Tin lng ti thiu (Mc lng ti thiu) : Cng có nhng quan đim khác
nhau. T trc ti nay mc lng ti thiu đc xem là " cái ngng cui cùng " ,
đ t đó xây dng các mc lng khác to thành h thng tin lng ca mt ngành
nào đó, hoc h thng tin lng chung thng nht ca mt nc, là cn c đ xác
đnh chính sách tin lng. Vi quan nim nh vy, mc lng ti thiu đc coi là
yu t rt quan trng ca mt chính sách tin lng nó liên h cht ch vi ba yu
t là :
- Mc sng trung bình ca dân c mt nc .
- Ch s giá c sinh hot .
- Loi lao đng và điu kin lao đng .
Mc lng ti thiu nhm hn ch s giãn cách quá ln gia tin lng thc
t và tin lng danh ngha, là hình thc can thip ca chính ph vào chính sách
tin lng, trong điu kin th trng lao đng luôn có s cung ln hn cu. Nhiu
nhà hoch đnh chính sách kinh t xã hi và các nhà kinh t ng h bin pháp bo

7
h ca chính ph đi vi mc lng ti thiu và c ch tr lng  các thành phn
kinh t. c bit, đi vi các nc đang trong quá trình công nghip hoá lm phát
luôn thng trc, ngun nhân lc tng quá nhanh so vi kh nng to vic làm ca
nn kinh t, s xâm nhp ln ca ch ngha t bn nc ngoài đ tn dng th
trng và ngun nhân lc ti ch thì vic chính ph công b các mc lng ti
thiu  mi thi k là mt yêu cu bt buc. Tuy vy cng có ý kin cho rng mc
lng ti thiu quy đnh quá " cng và máy móc" s làm mt đi s linh hot trong
c ch t điu tit ca th trng lao đng, thm chí có nh hng đn c tính hp

dn trong vic thu hút đu t nc ngoài vào nn kinh t .
Tin lng kinh t : Là mt khái nim ca kinh t hc. Các doanh nghip
mun có s cung ng sc lao đng nh yêu cu , cn phi tr mc lng cao hn so
vi mc lng ti thiu. Tin tr thêm vào lng ti thiu đt đc yêu cu cung
ng sc lao đng gi là tin lng kinh t. Vì vy, có ngi quan nim tin lng
kinh t ging nh tin thng thun tuý cho nhng ngi đã hài lòng cung ng sc
lao đng chô doanh nghip đó, vi các điu kin mà ngi thuê lao đng yêu cu.

1.1.2. Các thành phn cu thành nên tin lng
Tin lng bao gm: lng c bn, tin thng, ph cp, và phúc li.
Lng c bn (basic pay hoc basic salary): đc xác đnh trên c s mc đ
phc tp ca công vic; điu kin làm vic, trình đ nng lc ca ngi lao đng và
giá th trng. Tin lng c bn đc tr c đnh cho ngi lao đng do đ ã thc
hin các trách nhim công vic c th. Lng c bn đc tính theo thi gian làm
vic (gi, ngày, tháng, nm) hoc theo đn giá sn phm và không bao gm các
khon đc tr thêm nh lng ngoài gi, lng khuyn khích, các loi bo him
bt buc ( Trn Kim Dung, 2011)
 Vit Nam, do các mc lng theo quy đnh trong bng lng nhà nc
thp hn so mt bng lng th trng trong khi tng mc đóng các khon bo
him xã hi, tht nghip, y t lên đn 30,5 % lng trong nm 2012.  gim bt

8
chi phí, rt nhiu doanh nghip ni đa có hai bng lng: (1) Mt bng vi các h
s lng / mc lng theo quy đnh ca Nhà nc đ đóng các loi bo him bt
buc. Tin lng trong bng lng này đc gi là lng c bn; và (2) Mt bng
vi các h s lng/ mc lng theo nng lc, chc v ca nhân viên đc gi là
bng h s lng / mc lng kinh doanh. V bn cht, khi lng kinh doanh
không có các khon thng, ph cp, lng ngoài gi… vn là ch lng c bn.
Tin thng (bonus): là tin tr cho ngi lao đng khi h hoàn thành công
vic tt hn yêu cu bình thng. Thng là mt loi kích thích vt cht có tác

dng rt tích cc đi vi ngi lao đng trong vic phn đu thc hin công vic tt
hn. Thng có rt nhiu loi nh : Thng nng sut , cht lng ; thng sáng
kin; thng theo thành tích ( Trn Kim Dung, 2011)
Ph cp: là tin tr thêm, b sung cho lng c bn, bù đp thêm cho ngi
lao đng khi h phi làm vic trong nhng điu kin không n đnh hoc không
thun li mà cha đc tính đn khi xác đnh lng c bn nh ph cp làm ngoài
gi, ph cp làm đêm, ph cp đi đng  Vit Nam, có nhiu khon tin gi là
ph cp nhng bn cht không phi là ph cp. Ph cp chc v áp dng cho các
cán b qun lí (ví d trng phòng), bn cht là tin lng trách nhim. Ph cp
xng, đin thoi v.v., thc cht là mt khon chi phí hot đng mà doanh nghip
nh ngi lao đng thanh toán h ( Trn Kim Dung, 2011).
Phúc li (benefits): là khon tin thông thng đc gián tip tr cho ngi
lao đng cho thi gian không phi làm vic nh bo him xã hi và bo him y t ;
tin hu trí; các dch v doanh nghip cung cp nh nhà tr, khám sc khe Chính
vì vy,  nc ngoài, tin lng đc phân chia thành thù lao tài chính trc tip và
thù lao gián tip. Lng trc tip là nhng khon thu nhp thc nhn bng tin nh
tin lng c bn, tin hoa hng, ph cp, tin thng. Còn lng gián tip ch yu
th hin qua các khon phúc li . V bn cht , phúc li th hin s quan tâm ca
doanh nghip đn đi sng ca ngi lao đng ( Trn Kim Dung, 2011). Các khon
tin tuy gi là thng nhng li tr bng nhau cho nhân viên không phân bit kt

9
qu làm vic nh “thng” trong các l , “tháng lng th 13” v bn cht là phúc
li. Nh vy,  Vit Nam, phúc li bao gm c các khon tin tr gián tip và trc
tip cho ngi lao đng.
Lng thc nhn (Net total): là thu nhp thc nhn ca ngi lao đng bao
gm tt c các khon tin: lng c bn, ph cp, thng hoc các loi tr công
khác (nh tin hoa hng) sau khi tr đi các khon thu thu nhp và bo him bt
buc. Nh vy có th tin lng c bn hàng tháng thp nhng các khon khác (ph
cp, thng, hoa hng) cao thì lng thc nhn cng s cao.

Tng thu nhp / tng thù lao (Gross total): là thu nhp trc thu ca ngi
lao đng, bao gm tt c các khon mà doanh nghip tr cho ngi lao đng: tin
lng c bn, ph cp, thng, phúc li (bo him bt buc và không bt buc, h
tr tin nhà, xe ) và thu thu nhp cá nhân (nu có). Tng thu nhp phn ánh đy
đ nht tin lng ca mt ngi.
Mc lng có th là lng c bn, lng thc nhn hoc tng thu nhp t công
vic.
1.1.3. Vai trò ca tin lng đi vi ngi lao đng
Vai trò tái sn sut sc lao đng :Sc lao đng là mt dng công nng bao
gm sc c bp và tinh thn, tn ti trong c th con ngi, là mt trong các yu t
thuc “đu vào” ca sn xut. Trong quá trình lao đng sc lao đng b hao mòn
dn vi quá trình to ra sn phm do vy tin lng trc ht phi đm bo tái sn
xut sc lao đng. ây là yêu cu tt yu không ph thuc vào ch đ xã hi, là c
s ti thiu đu tiên đm bo s tác đng tr li ca phân phi ti sn xut
Sc lao đng là yu t quan trng nht ca lc lng sn xut đ đm bo tái
sn xut và sc lao đng cng nh lc lng sn sut xã hi, tin lng cn thit
phi đ nuôi sng ngi lao đng và gia đình h. c bit là trong điu kin lng
là thu nhp c bn.

10
 thc hin chc nng này, trc ht tin lng phi đc coi là giá c sc
lao đng. Thc hin tr lng theo vic, không tr lng theo ngi, đm bo
nguyên tc phân phi theo lao đng. Mc lng ti thiu là nn tng ca chính sách
tin lng và tin công, có c cu hp lí v sinh hc, xã hi hc …
ng thi ngi s dng lao đng không đc tr công thp hn mc lng ti
thiu do Nhà nc qui đnh.
Vai trò kích thích sn xut: Trong quá trình lao đng, li ích kinh t là đng
lc mnh m thúc đy s hot đng ca con ngi là đng lc mnh m nht ca
tin b kinh t xã hi.Trong 3 loi li ích: xã hi, tp th, ngi lao đng thì li ích
cá nhân ngi lao đng là đng lc trc tip và quan trng trng đi vi s phát

trin kinh t.
Li ích ca ngi lao đng là đng lc ca sn xut. Chính sách tin lng đúng
đn là đng lc to ln nhm phát huy sc mnh ca nhân t con ngi trong vic
thc hin các mc tiêu kinh t –xã hi. Vì vy t chc tin lng và tin công thúc
đy và khuyn khích ngi lao đng nâng cao nâng sut, cht lng và hiu qu ca
lao đng bo đm s công bng và xã hi trên c s thc hin ch đ tr lng.
Tin lng phi đm bo:
• Khuyn khích ngi lao đng có tài nng.
• Nâng cao trình đ vn hoá và nghip v cho ngi lao đng.
• Khc phc ch ngha bình quân trong phân phi, bin phân phi tr thành
mt đng lc thc s ca sn xut.
Vai trò thc đo giá tr: Là c s điu chnh giá c cho phù hp. Mi khi giá
c bin đng, bao gm c giá c sc lao đng hay nói cách khác tin lng là giá c
sc lao đng, là mt b phn ca sn phm xã hi mi đc sáng to nên.Tin
lng phi thay đi phù hp vi s dao đng ca giá c sc lao đng.

11
Vai trò tích lu: Bo đm tin lng ca ngi lao đng không nhng duy
trì đc cuc sng hàng ngày mà còn có th d phòng cho cuc sng lâu dài khi h
ht kh nng lao đng hoc xy ra bt trc.

1.2. C s lý lun s tha mãn v tin lng
1.2.1. Khái nim và đo lng tho mãn v tin lng
Tng t nh các khái nim tho mãn đi vi công vic, đng viên tho mãn
v lng có th đc đnh ngha và đo lng theo hai cách:
Tho mãn v tin lng là khái nim đn bin: Cách đo lng này thng áp
dng khi coi tho mãn lng là mt thành phn (cùng vi các thành phn khác nh
tho mãn vi lãnh đo, vi môi trng làm vic ) to ra các kt qu hành vi ca
NV nh tho mãn vi công vic (Oshagbemi, 1999), đng viên khuyn khích nhân
viên (Kovach, 1987); hoc khi đo lng tho mãn chung v lng (global scale).

Tho mãn chung v lng th hin cm xúc chung ca ngi lao đng v tin lng
mà h đc tr t công vic khi so sánh vi nhng mong đi ca h.

Tho mãn vi các thành phn ca tin lng (khái nim đa bin): th hin
cm xúc đi vi riêng tng thành phn ca tin lng nh lng c bn, thng,
ph cp, phúc li, lng thc lãnh, tng thu nhp, hoc tho mãn vi các quy ch
lng, vi cách thc điu hành, qun lí h thng lng Quan đim coi tho mãn
lng là khái nim đa bin này đc th hin trong nghiên cu ca DeConnick,
Stilwell & Brock (1996); Heneman & Schwab (1985); Williams, Carraher, Brower
& McManus (1999). Nghiên cu tho mãn vi các thành phn ca tin lng giúp
doanh nghip bit nhng khía cnh (mc lng, phúc li, chính sách ch đ ) đc
đánh giá cao hay thp trong h thng lng ca doanh nghip đ t đó tìm ra các
gii pháp hoàn thin. Vì vy nghiên cu này s dng thang đo đa bin.


12
1.2.2. Các thành phn đo lng mc đ tha mãn v tin lng
Nm 1979, Heneman và Schwab đã phát trin thang đo nm thành phn PSQ
(Pay Satisfaction Questionaire) gm: mc lng (Pay level), tng lng (Pay raise),
phúc li (Benefit), c cu lng ( Pay structure) và c ch điu hành lng (Pay
administration). Mô hình này đc ch đnh tr hài lòng nh là mt cu trúc đa
chiu, bao gm nm khía cnh khác nhau: mc lng (Pay level), tng lng (Pay
raise), phúc li (Benefit), c cu lng ( Pay structure) và c ch điu hành lng
(Pay administration) nh kích thc riêng bit c bn ca s hài lòng
. Sau đó, hai
tác gi đã điu chnh và kim đnh li thang đo vi 18 bin trong bn thành phn:
mc lng (Pay level), tng lng (Pay raise), phúc li (Benefit) c ch điu hành
lng (Pay administration) vào nm 1985.
C ch điu hành lng trong PSQ th hin cách thc thit lp h thng
lng, các chính sách v lng nh nguyên tc, quy đnh tr lng, cách tính lng,

cách truyn thông đ mi ngi hiu và c gng đ đc tng lng. Trong nghiên
cu này (Pay administration) s đc gi tt là c ch chính sách lng. Thang đo
PSQ bn thành phn đã đc s dng trong nhiu nghiên cu Heneman,
Greenberger & Strasser (1988); (DeConinck, Stilwell & Brock (1996); Jeff W.
Trailer (2005).





Bng 1.1: Thành phn ca thang đo mc đ hài lòng v tin lng ca
Heneman và Schwab (PSQ) (1985)

1 2 3 4 5

13
Rt không hài lòng Không hài lòng Tm hài lòng Hài lòng Rt hài lòng

1. Lng thc nhn ca tôi L
2. Phn phúc li ca tôi B
3. Tng lng gn đây nht ca tôi
R
4. nh hng ca qun lý đn lng ca tôi R
5. Lng hin ti ca tôi L
6. Phúc li công ty tr cho bn B
7. Mc lng mà tôi thng đc tng trong quá kh R
8. Cu trúc lng ca công ty (The company’s pay structure). S/A
9. Thông tin mà cty cung cp các vn đ v lng có liên quan đn tôi S/A
10. Tng thu nhp ca tôi L
11. Giá tr phúc li ca tôi B

12. Mc lng công vic khác trong công ty S/A
13. S nht quán trong chính sách lng ca công ty S/A
14. Mc lng hin ti ca tôi L
15. Các khon phc li tôi nhn đc B
16. Mc đ tng lng ca tôi đc xác đnh nh th nào R
17. S khác bit v tin lng gia các công vic trong công ty S/A
18.Chính sách lng ca công ty nh th nào S/A

Ghi chú : L = Mc lng (Pay level), B = Phúc li (benefits), R =Tng lng
(Pay raise), S/A = C ch chính sách lng (Pay structure/administration).
Trong bài nghiên cu ca Trn Kim Dung (2012): “o lng mc tha mãn
vi tin lng” đã đa ra các thành phn gm : mc lng (Pay level), tng lng
(Pay raise), phúc li (Benefit) và chính sách lng (Pay administration) nh hng
đn mc đ tha mãn v tin lng.

14
1.3. Mô hình và các gi thit nghiên cu
1.3.1. Mô hình nghiên cu
Trong mô hình các thành phn : mc lng, tng lng, phúc li, c ch
chính sách lng là các bin ni sinh tác đng đn s hài lòng v tin lng. Các
yu t cá nhân: đ tui, gii tính, trình đ, thu nhp, b phn công tác, s ngi ph
thuc vào thu nhp coi nh là các bin ngoi sinh trong mô hình này.
Hình 1.1: Mô hình nghiên cu












1.3.2. Mi quan h gia s tha mãn vi các thành phn ca tin lng
Nghiên cu này xem xét tác đng ca bn thành phn hài lòng vi tin lng
trong nghiên cu ca Heneman và Schwab (1985) bao gm: mc lng, tng lng,
phúc li, c ch chính sách lng đn s hài lòng ca NV vi t chc. Tho mãn
vi tin lng s làm NV mun gn bó hn cùng t chc, n lc hn vì t chc.
Gi thuyt:
Phúc li
Tng lng
Mc lng
C ch chính sách tin
lng
S
hài
lòng
Các yu t cá
nhân : tui
Gii tính
Trình đ
Thu nhp
B phn công
tác , s ngi
ph thuc


15
H1: Tho mãn vi mc lng có quan h cùng chiu vi s hài lòng v tin

lng ca NV đi vi t chc.
H2: Tho mãn vi tng lng có quan h cùng chiu vi s hài lòng v tin
lng ca NV đi vi t chc.
H3: Tho mãn vi phúc li có quan h cùng chiu vi s hài lòng v tin lng
ca NV đi vi t chc.
H4: Tho mãn vi c ch chính sách tin lng có quan h cùng chiu s hài
lòng v tin lng ca NV đi vi t chc.
Quan sát trong thc t, yu t công bng ni b nh hng đn s bt mãn ca
NV nhiu hn công bng bên ngoài (so vi mc lng th trng). Gi thuyt:
H5: Tho mãn vi c ch chính sách lng có tác đng mnh hn tác đng ca
tho mãn vi mc lng đn s hài lòng v tin lng ca NV đi vi t chc.












×