Cờ Vua 2011 - Dạy và Học

Trang 1
Mục lục
Chương 1: Lịch sử ra đời và phát triển của cờ
vua.
 Lịch sử phát triển cờ vua 2
 Dụng cụ, sân bãi và trang phục thi đấu 7
 Lợi ích của việc luyện tập cờ vua 7
Chương 2: Các nguyên lý và kỹ thuật cơ bản của
cờ vua.
 Hệ thống kĩ thuật cờ vua 9
Chương 3: Phương pháp tổ chức thi đấu cờ vua.
 Công tác tổ chức 16
 Các loại hình thi đấu 16
 Các giai đoạn tổ chức thi đấu 16
Trang 2

Chương I:Lịch sử ra đời và phát triển của
cờ vua.
Lịch sử phát triển
Cờ vua có nhiều nguồn gốc, biến thể ở các nước khác nhau như Nhật
Bản, Mông Cổ, Ba Tư… nhưng tổ tiên lâu đời nhất là ở Ấn Độ vào
khoảng thế kỷ thứ 6 sau CN. Lúc ấy, nó được biết đến vơi cái tên
chaturagira tức “4 loại binh” thời ấy (bộ binh, kỵ binh, tượng binh, xa
binh) được tượng trưng bởi các quân cờ. Khoảng năm 600, ở Ba Tư
Sassanid, tên nó được đổi thành chatrang và luật chơi được mở rộng.
Người ta bắt đầu la”Shãh”(chiếu tướng) và “Shãh mãt”(chiếu bí) khi
chơi. Điều luật này được giữ lại khi cờ vua bắt đầu du nhập qua
những vùng đất khác. Nó được những người Hồi giáo truyền bá sang
phía nam Châu Âu khi người Ả Rập chiếm Ba Tư. Cờ vua đến Nga
theo đường Mông Cổ mà tại đó người ta chơi cờ vua từ đầu thế kỷ 7.
Nó đã được người Moor đưa vào Tây Ban Nha trong thế kỷ 10, và đã

được miêu tả trong bản viết tay nổi tiếng thế kỷ 13 về cờ vua, cờ thỏ
cáo và trò chơi xúc xắc có tên gọi Libro de los juegos. Cờ vua cũng đi
theo đường bộ xuyên qua Siberi tới Alaska và con đường tơ lụa. Có
một thuyết cho rằng việc thay đổi tên diễn ra bởi vì trước khi cờ vua
tới châu Âu thì các nhà buôn tới châu Âu, mang theo các quân vua
được trang trí đẹp mắt như là đồ hiếm và cùng với chúng là tên
gọi
shāh
, tên gọi này đã bị người châu Âu phát âm sai theo nhiều
cách khác nhau.
Trung Qu
ốc

Tại Trung Quốc, có một trò chơi mang tên Cờ Tướng (hoặc Xiangxi),
xuất xứ không muộn hơn thời kỳ Tam Quốc. Nó được cho là phát
minh ra tại miền nam Trung Quốc. Trò chơi này được mô tả trong
sách Chu Ci và sách nhà Hán. Những cuốn sách Trung Quốc đầu tiên
về chiến lược cờ tướng được viết vào thế kỷ thứ 5. Trong hình thức
cổ xưa của nó, Cờ Tướng có sáu miếng. Một số tin rằng cờ vua Ấn
Độ(chaturanga) đã được bắt nguồn từ cờ tướng. Một số tin rằng cờ
tướng đã được bắt nguồn từ cờ Chaturanga.Thuyết này nói rằng:
Chaturanga đã được chuyển đổi và đồng hóa vào trò chơi cờ tướng,
nơi các mảnh được đặt trên các giao điểm của các đường trên bàn cờ
thay vì là trong các ô vuông. Mục tiêu đánh cờ của Trung Quốc cũng
tương tự như Chaturanga, tức là làm vua đối phương (đôi khi được
gọi là tướng) bất lực hết nước đi. Cờ tướng cũng vay mượn các yếu
tố từ trò chơi Go, được chơi tại Trung Quốc ít nhất là từ thế kỷ thứ 6
trước Công nguyên. Do ảnh hưởng của Go, cờ tướng Trung Quốc
Trang 3
được đặt trên các giao điểm của các dòng trên bảng, thay vì là trong

các ô vuông. Quân cờ Trung Quốc thường bằng phẳng và giống như
quân cờ checker, phân biệt bằng cách viết tên của chúng trên các bề
mặt.
Một lý thuyết khác cho rằng cờ vua sinh ra từ Cờ Tướng hoặc người
tiền nhiệm một của chúng – xuất hiện ở Trung Quốc từ thế kỷ thứ 2
trước Công nguyên. David H. Li, một kế toán đã về hưu, giáo sư về
kế toán và các dịch giả của văn bản cổ Trung Quốc, đưa ra giả thuyết
rằng tướng Hàn Tín nói chung đã khai thác các trò chơi trước đó của
Liubo để phát triển một hình thức ban đầu của cờ tướng Trung Quốc
vào mùa đông năm 204-203 trước Công nguyên. Tuy nhiên, Peter
Banaschak - sử gia người Đức, chỉ ra rằng giả thuyết chính của Li "
hầu như dựa trên hư cấu". Ông lưu ý rằng "Xuanguai lu," được viết
vào thời nhà Tần bởi bộ trưởng Niu Sengru (779-847), là nguồn tư
liệu thực đầu tiên và duy nhất của cờ tướng - cờ vua biến thể của
Trung Quốc.

Iran
Karnamak-i Ardeshir-i Papakan, một luận án về người sáng lập đế chế
Ba Tư Sassanid, đề cập đến các trò chơi của chatrang là một trong
những thành tựu của người anh hùng huyền thoại, Ardashir I, người
sáng lập đế chế. Các trò chơi lâu đời nhất được ghi lại trong lịch sử
cờ vua là một trò chơi thế kỷ 10 chơi giữa một nhà sử học từ
Baghdad và một học sinh.

Trong thế kỷ 11 Shahnameh, Ferdowsi mô tả một sứ giả từ Ấn Độ
đến thăm, diễn tả lại các trận đánh vừa qua trên bàn cờ với các quân
cờ làm bằng ngà voi. Sứ giả đã thách thức triều đình Iran giải được bí
mật trên bàn cờ, nếu không thì sẽ phải cống nạp cho Ấn Độ.
Trang 4
Các cận thần đã được cho xem bàn cờ, và sau một ngày và một đêm,

một trong số họ, Bozorgmehr, đã giải quyết được bí ẩn và đã được
khen thưởng vì đã giữ được quyền lợi chủ quyền của đât nước(Một
tác giả 1 cuốn sách viết về cờ vua gần đây nghĩ rằng câu chuyện này
có thể đúng, và rằng có thể Bozorgmehr tìm ra các quy tắc qua hối
lộ các đại sứ Ấn Độ.).

Sự xuất hiện của những quân cờ đã thay đổi rất nhiều kể từ lần
chaturanga, với phần trang trí công phu và những quân cờ miêu tả
động vật, mở đường cho các hình dạng trừu tượng. Các bộ Hồi giáo
của thế kỷ sau đó theo một trào lưu mà tên và hình dạng trừu tượng
được đưa vào những quân cờ, vì Đạo Hồi cấm mô tả động vật và con
người trong nghệ thuật. Những quân cờ này thường được làm bằng
đất sét và đá chạm khắc đơn giản.

Nh
ật

Một biến thể nổi bật của cờ vua ở Đông Á là trò chơi của Shogi,
truyền từ Ấn Độ đến Trung Quốc và Hàn Quốc trước khi cuối cùng
đến Nhật Bản. Hai đặc tính riêng biệt của Shogi là: 1) Các quân bị bắt
có thể được tái sử dụng bởi người chơi còn lại khi phong tốt và chơi
như một phần của các lực lượng của người đó, và 2) con tốt phong
tốt khi nó di chuyển, một ô thẳng về phía trước.
Mông C
ổ


Cờ vua được ghi lại từ các khu vực Mông Cổ, nơi sinh sống, nơi các
quân cờ bây giờ gọi là:
King: - Noyon - Ноён – chúa tể

Queen - Bers / Nohoi - Бэрс / Нохой - con chó (để bảo vệ kho lương
thực)
Trang 5
Bishop - Temē - Тэмээ - lạc đà
Knight - Mori - Морь - ngựa
Rook - Tereg - Тэрэг – xe để hàng
Pawn - Hū – Хүү - cậu bé (các quân cờ thường cho thấy một con chó
con)
Tên ghi nhận từ những năm 1880 bằng nguồn Nga, trích dẫn trong
Murray, trong số những người Soyot (người vào thời điểm đó đã nói
ngôn ngữ Soyot Turk) bao gồm: merzé (con chó), Taba (lạc đà), ot
(ngựa), ol (trẻ em) và tên Mông Cổ cho các phần khác.
Sự thay đổi của quân hậu có thể là do 1 từ tiếng Ả Rập - firzān hay
farzīn - từ Ba Tư (= "tể tướng") đang được nhầm lẫn với Turk hoặc
các từ có nguồn gốc Mông Cổ (merzé = "mastiff", bar hay bars =
"hổ", arslan = "sư tử").
Cờ vua ở Mông Cổ bây giờ chơi sau các quy tắc quốc tế thường lệ.
Đông Siberia

Tướng cũng được ghi nhận từ các Yakuts, Tunguses, và Yukaghirs,
nhưng chỉ như một trò chơi của trẻ em trong số các Chukotka. Các
quân cờ đã được thu thập từ người Yakutat ở Alaska, không giống với
quân cờ châu Âu, và do đó có khả năng một phần của một truyền
thống cờ vua đến từ Siberia.
Ả Rập

Tướng truyền từ Ba Tư đến với thế giới Ả Rập, nơi mà tên của nó
thay đổi thành tiếng Ả Rập shatranj. Từ đó nó được chuyển đến Tây
Âu, có thể qua Tây Ban Nha.
Qua nhiều thế kỷ, các đặc tính của cờ vua châu Âu (ví dụ như di

chuyển hiện đại của Hậu, Tượng, và nhập thành) tìm thấy con đường
của chúng thông qua thương mại vào các khu vực Hồi giáo.Theo
nguồn của Murray, nước di chuyển cũ của Hậu và Tượng vẫn còn tồn
tại Ethiopia.

Ngu
ồn gốc
c
ủa cờ vua
hi
ện đại


Vai trò quân Hậu và Tượng vẫn còn tương đối bị xem nhẹ cho đến
giữa 1475 và 1500 sau CN,tại Tây Ban Nha hoặc Bồ Đào Nha hoặc
Pháp hoặc Italy, nước đi hiện đại của Hậu và Tượng ra đời và lan
truyền, làm cho cờ vua đến gần hơn vời phiên bản hiện đại của nó.
Hình thức đánh cờ này có tên như "Cờ Hậu" hoặc "Cờ Hậu điên"
(Tiếng Ý: alla rabiosa = "một cách điên"). Điều này dẫn đến 1 số
chiến thuật có lợi liên quan đến phong tốt. Chiếu tướng trở nên dễ
dàng hơn và người chơi bây giờ có thể chiến thắng với ít nước đi hơn.
Những quy định mới một cách nhanh chóng lan rộng ra khắp Tây Âu
Trang 6
và tại Tây Ban Nha, với ngoại lệ của các quy tắc về chiếu, được hoàn
thành vào đầu thế kỷ mười chín.

Trong một số khu vực (ví dụ như Nga), Hậu cũng có thể di
chuyển giống như một Mã.

Một bài thơ Caïssa xuất bản năm 1527 đã dẫn đến việc Xe

thường được đổi tên là "lâu đài", và hình dáng hiện đại của Xe, xem
bài thơ của Vida cho biết thêm thông tin.

Một cờ thủ Ý, Gioacchino Greco, được coi là một trong những
chuyên gia đầu tiên của cờ vua, tác giả của một số cuốn sách phân
tích cờ vua có minh họa hai cách tiếp cận khác nhau để đánh cờ.
Công việc này có ảnh hưởng đến mức độ nào đó trong việc phổ biến
cờ và chứng minh nhiều lý thuyết về lối chơi và chiến thuật.

Công trình đầu tiên liên quan đến các chiến thuật để thắng cờ
đã được viết bởi François-André Danican Philidor của Pháp(được coi
là người chơi cờ giỏi nhất thế giới trong gần 50 năm), được xuất bản
vào thế kỷ 18. Ông đã viết và xuất bản L'Analyse des échecs (Phân
tích cờ vua), một tác phẩm có ảnh hưởng được viết hơn 100 bản.

Các bài viết về các lý thuyết về cách chơi cờ vua bắt đầu xuất
hiện vào thế kỷ 15. Cuốn sách cổ nhất về cờ vua còn sót lại,
Repetición Amores y de Arte de Ajedrez (tình yêu và nghệ thuật dành
cho cờ vua) của tu sĩ Tây Ban Nha Luis Ramirez de Lucena đã được
xuất bản tại Salamanca vào 1497.Lucena và các bậc thầy sau này
như Pedro Damiano(Bồ Đào Nha), Ý có Giovanni Leonardo Di Bona,
Giulio Cesare Polerio và Gioachino Greco hay giám mục Tây Ban Nha
Ruy López de Segura phát triển các yếu tố của thế vào cờ và bắt đầu
phân tích cách kết thúc cờ 1 cách đơn giản. Trong thế kỷ thứ mười
tám trung tâm của cuộc sống cờ châu Âu đã chuyển từ các nước Nam
Âu sang Pháp. Hai kỳ thủ nổi tiếng nhất Pháp là François-André
Danican Philidor, một nhạc sĩ chuyên nghiệp, người phát hiện ra tầm
quan trọng của những quân tốt cho chiến lược cờ vua, và sau đó là
Louis-Charles de La Mahe Bourdonnais, người đã nổi tiếng qua trận
đấu với kỳ thủ người Ailen Alexander McDonnell vào 1834. Trung tâm

của cuộc sống cờ trong thời kỳ này đã được phát triển: quán cà phê
ở các thành phố lớn châu Âu như Café de la Régence ở Paris và đi
văng Simpson ở London.

Trang 7
Thế kỷ XIX , cờ vua tổ chức phát triển nhanh chóng. Nhiều câu
lạc bộ và các tạp chí cờ vua xuất hiện. Có 1 số trận giao hữu giữa các
thành phố, ví dụ Câu lạc bộ cờ vua London đã đối đầu với Câu lạc bộ
Edirghburg năm 1824. Vấn đề về cờ vua đã trở thành một phần
không thể thiếu của các tờ báo thế kỷ XIX; Bernhard Horwitz, Josef
Kling và Samuel Loyd đã đưa ra một số vấn đề nổi tiếng nhất. Năm
1843, von der Lasa xuất bản Bilguer Handbuch des Schachspiels (Sổ
tay cờ vua), cuốn sách về lý thuyết cờ đầu tiên.

Dụng cụ, sân bãi và trang phục thi đấu
Khi chơi cờ vua, cần có:
 Bàn cờ 8x8 hình vuông gồm 8 hàng (đánh số từ 1 đến 8) và 8
cột (đánh số từ a đến h), tạo ra 64 ô hình vuông với các màu
đậm và nhạt xen kẽ nhau(mỗi người chơi sẽ có ô màu nhạt ở
hàng cuối cùng bên tay phải của mình khi ngồi vào bàn chơi cờ)

 16 quân cờ mỗi người chơi với màu đen và trắng(8 chốt, 2 mã,
2 tượng, 2 xe, 1 hậu và 1 vua)



Khi thi đấu, các kỳ thủ có thể mặc trang phục riêng của đội hay quốc
gia của mình.

Những lợi ích khi luyện tập cờ vua
Benjamin Franklin đã từng nói:”1 ván cờ vua không chỉ là 1 trò giải trí
vui chơi nhàn rỗi. 1 số phẩm chất đáng quý,hữu ích có giá trị trong
cuộc sống của con người được nuôi dưỡng, rèn luyện qua việc chơi
cờ vua, để chúng có thể được sử dụng mọi lúc trong cuộc sống”
Trang 8
Chơi cờ vua theo nghiên cứu khoa học có thể:
 Cải thiện sự tập trung
 Phát triển lý luận logic,hợp lý
 Nâng cao khả năng lập kế hoạch
 Phát triển các kỹ năng tính toán
 Cải thiện trí nhớ
 Giúp phát triển tính kiên nhẫn
 Phát triển trí thông minh

Nói chung, chơi cờ vua giúp bạn có thể tự làm chủ cuộc sống của
mình, rèn luyện khả năng tính toán mọi việc kỹ lưỡng, nhìn xa trông
rộng. Cờ vua còn dạy cho bạn cách nghĩ ra kế hoạch tốt nhất để
hoàn thành mọi công việc.
Trang 9
Chương II: Các nguyên lý cơ bản và kỹ
thuật cơ bản của cờ vua
Hệ thống kĩ thuật cơ bản của cờ vua
Quy tắc của cờ vua (the basic rules)
Một ván cờ vua bao gồm 2 người chơi . 1 đen 1 trắng việc lựa chọn ai
đi trước sẽ phụ thuộc vào 2 người chơi có thể là dùng đồng xu hoặc
xí ngầu. Quân trắng thường luôn được đi trước và đây là 1 lợi thế cho
người chơi.
1 bàn cờ vua gồm 64 ô gồm các quân như tốt, mã, hậu, tượng, xe,

vua. Mỗi bên đen hoặc trắng gồm có 16 quân cờ trong đó có 8 tốt, 2
mã, 2 xe, 2 tượng , 1 vua và 1 hậu và sắp xếp theo thứ tự sau

Xe :
Ký hiệu quốc tế là R (viết tắt cho rook). Đây là 1 trong những quân
cờ có vai trò quan trọng trong 1 ván cờ vua. Với khả năng đi ngang
và dọc cùng với khả năng nhập thành có vai trò nhằm để tiến công
cũng như phòng thủ.


Trang 10
Tượng :
Ký hiệu quốc tế là B ( viết tắt cho bishop). Tượng là một quân cờ có
khả năng linh động cao với đướng đi là 2 đường chéo.



Hậu :
Ký hiệu quốc tế Q ( queen) có nước đi là tổ hợp đơn giản của chuyển
động của Xe và Tượng. Trong một nước đi nó có thể di chuyển theo
đường chéo hoặc đường thẳng dọc theo cột hay hàng, với nguyên lý
đi và ăn quân giống như Tượng và Xe.




Trang 11

Mã :
Ký hiệu quốc tế N (knight) có thể di chuyển tới ô còn trống hay ô bị

quân đối phương chiếm giữ (ăn quân) theo dạng hình chữ L. Quân
Mã không bị cản như trong cờ tướng.



Tốt :
Ký hiệu quốc tế là P (pawn). Khi bắt đâu cuộc chơi tốt có khả năng đi
thẳng từ 1 đến 2 ô. Sau khi đã đi tốt chỉ co thể di chuyển được 1 ô
và ăn quân chéo 1 ô với nó.





Trang 12

Và quân quan trọng nhất đó là Vua :
Ký hiệu là K (king). Đây là trung tâm của ván cờ. Mọi hoạt động đều
liên quan đến việc bảo vệ và ăn vua của đối phương. Quân vua có
khả năng đi rất linh hoạt nhưng bị giới hạn là 1 ô.

Ngoài ra còn có những ngoại lệ khác như nhập thành hay castling là
hình thức đổi chỗ giữa vua và xe khi có khoảng trống giữa 2 quân
nhằm tạo vị trí bảo vệ vua và tạo điều kiện cho xe có thể xuất quân.

Đánh cờ quạn trọng chính là việc ăn cờ. Khi ăn quân đối
phương, quân tấn công sẽ di chuyển tới ô đó và thay thế cho quân
đối phương tại vị trí này. Quân bị ăn được loại ra khỏi bàn cờ. Vua
không thể không bảo vệ khỏi nước chiếu, do đó khi bị chiếu thì người
chơi phải thực hiện các biện pháp nhằm cứu Vua(di chuyển Vua khỏi

vị trí bị chiếu, ăn quân đang chiếu hay dùng quân khác của mình cản
đường chiếu nếu có thể). Nếu không thể có nước đi để cứu Vua thì
người chơi bị chiếu bí và thua cuộc.

Các ván cờ không phải bao giờ cũng kết thúc bằng chiếu bí. Có
thể một bên xin thua, có thể thua do hết giờ hoặc phạm luật chơi. Có
thể xảy ra các ván cờ hòa. Một ván cờ vua là hòa khi: do thỏa thuận
của hai bên do không bên nào dám mạo hiểm hay khi không đủ lực
lượng để chiếu hết, rơi vào trạng thái hết nước đi, cả hai bên lặp lại
nước đi ba lần hay luật 50 nước đi
Trang 13

Cấu trúc 1 ván cờ vua
Một ván cờ vua bao gồm 3 giai đoạn chính

Giai đoạn thứ nhất là khai cuộc là một loạt các nước đi lúc bắt
đầu chơi, thông thường là được ghi nhớ sẵn, điều này giúp cho người
chơi xây dựng các thế đứng và phát triển quân để chuẩn bị cho giai
đoạn trung cuộc. Các thế khai cuộc thông thường được xây dựng
trên nguyên tắc chiếm giữ phần trung tâm bàn cờphát triển quân,
bảo vệ vua và tạo ra một cấu trúc tốt đủ mạnh. Quan điểm của cờ
vua hiện đại cho rằng việc kiểm soát trung tâm không chỉ là bằng các
Tốt mà còn nhờ sức mạnh của các quân khác. Một cách rất quan
trọng để bảo vệ Vua và triển khai nhanh quân Xe là nhập thành
nhằm đưa Vua vào vị trí khó bị tấn công, tuy nhiên không phải trong
bất kỳ ván cờ nào cũng cần nhập thành.

Giai đoạn thứ hai là giai đoạn trung cuộc, ở giai đoạn này các
cờ thủ thường triển khai chiến thuật của mình bằng những thế cờ
Một số nguyên lý cơ bản về thế cờ phổ biến đối với phần lớn các

chiến thuật cờ và bẫy cờ như: Nĩa [còn gọi là
đ
òn
đôi
] ( fork) là một
tình huống khi một quân di chuyển tới vị trí mà nó uy hiếp hai hay
nhiều quân của đối phương cùng một lúc. Nó thông thường là rất khó
cho đối phương để bảo vệ cả hai quân của mình trong cùng một
nước đi. Ghim [còn gọi là gi
ằng quân
] (: pin) cũng có thể sử dụng để
ngăn chặn đối phương di chuyển quân bằng cách đe dọa gián tiếp
bất kỳ quân nào đứng sau quân bị ghim nếu quân bị ghim đó di
chuyển. Xiên (skewer) là một tình huống ngược với ghim khi quân có
giá trị cao hơn đang bị tấn công và nó lại đứng trước quân ít giá trị.
Một loại hình khác là một quân di chuyển ra khỏi vị trí mà nó đang
đứng để mở đường cho quân khác tấn công gọi là "mở đường bắt
quân". Các nguyên lý chiến thuật khác còn có: nước trung gian (có
nghĩa là khi một bên đe dọa tấn công một mục tiêu nào đó, thay vì
bảo vệ mục tiêu thì đối phương phản công vào mục tiêu khác nhằm
giảm áp lực lên các quân đang bị tấn công của mình), xói chân (tức
là khi quân đối phương được bảo vệ bằng ít lực lượng hơn so với lực
lượng tấn công thì người ta thường tìm cách đổi quân để thu được ưu
thế về lực lượng, chủ yếu là đánh vào các quân bảo vệ để đánh mất
sự ràng buộc bảo vệ của chúng), quá tải (tức là khi một quân bị hãm
vào thế phải chống đỡ và bảo vệ nhiều mục tiêu) và che mặt (khi
người chơi di chuyển một quân vào vị trí mà nếu đối phương bắt
quân đó bằng bất kỳ quân nào đều dẫn đến tình trạng mà lực lượng
của người đó sẽ có lợi thế hơn hẳn trong các nước đi tiếp sau đó như
Trang 14

phong Tốt thành Hậu, bắt được quân có giá trị hơn do nó đã bị mất
sự bảo vệ).
Trong quá trình tàn cuộc các Tốt và Vua trở nên tương đối
mạnh hơn do khi đó lực lượng quân nặng và nhẹ của cả hai bên đều
suy giảm rõ rệt. Cả hai bên khi đó đều có xu hướng di chuyển Tốt
thật nhanh nhằm phong cấp cho nó. Nếu một người chơi có ưu thế rõ
rệt về lực lượng thì việc chiếu bí chỉ là vấn đề thời gian và ván cờ sẽ
kết thúc nhanh chóng, nhưng nếu ván cờ là tương đối cân bằng về
lực lượng thì việc nắm chiến thuật cờ tàn là rất quan trọng. Trong các
giải cờ tính giờ thì việc kiểm soát nhịp độ (thời gian cho mỗi nước đi)
là cực kỳ quan trọng khi còn ít quân trên bàn cờ. Trong nhiều trường
hợp, người chơi có ưu thế về lực lượng nhưng lại thua cờ do hết thời
gian. Ngoài ra khi lực lượng không đủ để chiếu bí và cả hai đã thực
hiện đủ số nước đi quy định theo thời gian mà không có sự di chuyển
quân Tốt thì ván cờ dẫn đến hòa. Ví dụ người chơi còn 1 Vua và 2 Mã
thì trong phần lớn các trường hợp không thể chiếu bí đối phương chỉ
còn 1 Vua (có một thế ngoại lệ).
Trang 15
Chương III: Phương pháp tổ chức thi đấu
cờ vua.
Công tác tổ chức thi đấu
Mỗi 2 năm, giải cờ vua quốc tế Chess Olympiad được tổ chức với sự
cộng tác của liên đoàn cờ vua các nước trên thế giới và Liên đoàn cờ
vua Quốc Tế FIDE theo thể thức thi đấu đồng đội. Ngoài ra còn 1 số
giải đáng chú ý khác như giải Vô địch cờ vua trẻ thế giới(World Junior
Chess Championship), giải cờ vua thi đấu cá nhân Châu Âu(European
Individual Chess Championship),giải thi đấu dành cho phụ nữ, giải
World Chess Solving Championship, các giải Châu Á và trong nước…
Các thể thức thi đấu và giai đoạn tổ chức
thi đấu

Hiện có các thể thức thi đấu
 Đơn: loại theo vòng tròn, chia bảng hay đấu loại từng cặp…
 Thi đấu theo đội
 Thi đấu cờ nhanh( giải MAIKA…)
 Thi đấu giữa các tuyển thủ trẻ từ 8 tới 18 tuổi
 Thi đấu của tuyển thủ nữ
 Thi đấu giữa các kỳ thủ quốc tế
…
Các giai đoạn tổ chức thi đấu
Ở các giải đấu quốc tế, người ta chia ra làm 2 giai đoạn:
 Vòng loại: loại ra 1 số lượng tuyển thủ nhất định tùy theo giải
và số lượng đăng ký(thường lấy 24 người)
 Vòng trong: các kỳ thủ thi đấu với nhau và xếp cặp theo hệ
Thụy Sĩ có điều chỉnh của FIDE trong 9 ván. Hai ván cuối cùng
các VĐV cùng địa phương không gặp nhau.
Ngoài ra, người ta còn dựa trên hệ số elo quốc tế để xếp hạng, xếp
cặp thi đấu và xét điều kiện dự thi trong 1 số giải.
Danh mục tư liệu tham khảo: wikipedia và một số trang web khác.