Tiết 20.Hai loại điện tích

+ +
+
-
-
-




KIỂM TRA BÀI CŨ
1/ Vật bị nhiễm điện (vật mang điện tích) có
khả năng hút các vật khác vµ lµm s¸ng bãng ®Ìn
bót thö ®iÖn. Theo em :

Đúng
Sai

2/ Dùng mảnh vải khô để cọ xát, thì có thể làm
2/ Dùng mảnh vải khô để cọ xát, thì có thể làm
cho vật nào dưới đây mang điện tích.
cho vật nào dưới đây mang điện tích.
Một ống bằng gỗ
Một ống bằng gỗ
Một ống bằng giấy
Một ống bằng giấy
Một ống bằng nhựa

Một ống bằng nhựa
Một ống bằng thép
Một ống bằng thép
C
D
A
A
B
+
-
TIẾT 20
I. Hai loại điện tích.
ThÝ nghiÖm 1
ThÝ nghiÖm 1
:
:
(
(
hình 18.1 và hình
hình 18.1 và hình
18.2
18.2


SGK).
SGK).
1. Kẹp hai mảnh nilông vào thanh
nhựa rồi nhấc lên. Quan sát chúng
xem như thế nào ? (hút nhau, đẩy
nhau hay bình thường).

?

Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
?

2. Trải hai mảnh nilông xuống mặt bàn, dùng
miếng len cọ xát chúng nhiều lần. Cầm thanh
nhựa để nhấc lên.Quan sát chúng xem hút hay
đẩy nhau?
3. Dùng hai mảnh vải khô cọ xát một đầu hai
thanh nhựa sẫm màu giống nhau. Đặt một thanh
lên một giá nhọn. Đưa các đầu đã được cọ xát
của hai thanh nhựa lại gần nhau. Quan sát chúng
như thế nào ? (hút nhau hay đẩy nhau).


Hai đầu đã được
cọ xát.
B
B
ng k t qu thí nghi m 1ả ế ả ệ
ng k t qu thí nghi m 1ả ế ả ệ
.
.
L
L
ần
ần
TN
TN

Ti
Ti
ến hành
ến hành
Hi
Hi
ện tượng xảy ra
ện tượng xảy ra
khi đặt gần nhau
khi đặt gần nhau
Nh
Nh
ận xét về sự nhiễm
ận xét về sự nhiễm
điện của hai vật
điện của hai vật
TN1.
TN1.
1
1
Hai mảnh nilông
Hai mảnh nilông
chưa được cọ xát
chưa được cọ xát
TN1.
TN1.
2
2
Hai mảnh nilông
Hai mảnh nilông

đã được cọ xát
đã được cọ xát
TN1.
TN1.
3
3
Hai thước nhựa
Hai thước nhựa
giống nhau đã
giống nhau đã
được cọ xát
được cọ xát
Không có hiện tượng
gì xảy ra (không hút,
không đẩy)
Cả hai không bị
nhiễm điện
Chúng đẩy nhau
Nhiễm điện giống nhau
Chúng đẩy nhau
Nhiễm điện giống nhau
(mang điện tích cùng loại)
(mang điện tích cùng loại)
Nhận xét:
Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau
thì mang điện tích………….loại và được đặt gần
nhau thì chúng……………nhau
cùng đẩy khác
hút


ThÝ nghiÖm 2:
ThÝ nghiÖm 2:




(
(
hình 18.3 SGK).
hình 18.3 SGK).
Cọ xát thanh thủy tinh và thanh nhựa sẫm
bằng mảnh lụa. Đặt thanh thuỷ tinh lên một giá
nhọn. Đưa đầu thanh nhựa sẫm lại gần thanh
thuỷ tinh. Quan sát chúng như thế nào ? (hút
nhau hay đẩy nhau).

B ng k t qu thí nghi m 2.ả ế ả ệ
B ng k t qu thí nghi m 2.ả ế ả ệ
Lần
Lần
TN
TN
Tiến hành
Tiến hành
Hiện tượng gì
Hiện tượng gì
xảy ra khi đặt
xảy ra khi đặt
gần nhau
gần nhau

Nhận xét về sự nhiễm
Nhận xét về sự nhiễm
điện của hai vật
điện của hai vật
TN2.
TN2.
a
a
Thanh thủy tinh và thước
Thanh thủy tinh và thước
nhựa chưa cọ xát
nhựa chưa cọ xát
TN2.
TN2.
b
b
Thanh thủy tinh và thước
Thanh thủy tinh và thước
nhựa đã cọ xát
nhựa đã cọ xát
ThÝ nghiÖm 1:
ThÝ nghiÖm 1:


(
(
hình
hình 18.1
và hình 18.2 SGK)
và hình 18.2 SGK)

* Nhận xét : Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích
cùng loại và khi được đặt gần nhau thì chúng đẩy nhau.
ThÝ nghiÖm 2:
ThÝ nghiÖm 2:






(
(
hình 18.3 SGK).
hình 18.3 SGK).
Không có hiện
tượng gì (không
hút, không đẩy)
Cả hai không
nhiễm điện
Hút nhau
Cả hai bị nhiễm điện.
(mang điện tích khác loại)
Thí nghiệm 2:
Thí nghiệm 2:




(hình 18.3 SGK)
(hình 18.3 SGK)

* Nhận xét: Thanh nhựa sẫm màu và thanh
thủy tinh khi được cọ xát thì chúng nhau do
chúng mang điện tích loại.
cùng hútkhác đẩy
Kết luận : Có loại điện tích. Các vật
mang điện tích cùng loại thì nhau, mang
điện tích khác loại thì nhau.
Hai
đẩy
hút
Quy ước: điện tích của thanh thủy tinh khi cọ xát vào
lụa là điện tích dương (+), điện tích của thanh nhựa
sẫm màu khi cọ xát vào vảI khô là điện tích âm (-).
C1:Thanh nhựa sau khi cọ xát bằng mảnh vải khô đặt
lên trục quay. Đưa mảnh vải đó lại gần thước nhựa
thấy chúng hút nhau.Biết mảnh vải cũng bị nhiễm điện
hỏi mảnh vải mang điện tích dương hay âm?
II/ Sơ lược về cấu tạo nguyên tử:
II/ Sơ lược về cấu tạo nguyên tử:
Tìm hiểu sơ lược về cấu tạo nguyên tử:
+
-
Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện tích dương và
các electrôn mang điện âm chuyển động quanh hạt
nhân.
+ +
+
Hạt nhân
-
-

-
Êlectrôn
1. Ở tâm mỗi nguyên tử có một hạt nhân mang
điện tích dương.
2. Xung quanh hạt nhân có các êlectrôn mang
điện tích âm chuyển động tạo thành lớp vỏ
nguyên tử.
3.Tổng điện tích âm của các
êlectrôn có trị số tuyệt đối
bằng điện tích dương của hạt
nhân. Do đó, bình thường
nguyên tử trung hòa về điện.
4. Êlectrôn có thể dịch chuyển từ nguyên tử nµy
sang nguyên tử khác, từ vật nµy sang vật khác.
C2. Trước khi cọ xát, có phải trong mỗi vật đều có
điện tích dương và điện tích âm hay không ? Nếu
có thì các điện tích này tồn tại ở những loại hạt
nào cấu tạo nên vật ?
III/ Vận dụng:
C2. Trước khi cọ xát các vật đều có điện tích
dương tồn tại ở hạt nhân và điện tích âm tồn tại ở
các êlectrôn cấu tạo nên vật.
+
-
+
-
+
-
+
-

+
-
Th íc nhùa
C3. Ti sao trc khi c xỏt, cỏc vt khụng hỳt cỏc
vn giy nh ?
C3. Vỡ trc khi c xỏt nguyờn t trung hũa v
in (cha cú nhim in), nờn khụng hỳt cỏc vn
giy nh.
C4: Sau khi cọ xát vật nào nhận thêm Electron?
Vật nào mất Electron? Vật nào nhiễm điện âm?
Vật nào nhiễm điện d ơng?
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+

-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
Trước khi cọ xát

Sau khi cọ xát

Sau khi cọ xát : - Thước nhựa nhận thêm êlectrôn  nhiễm điện âm.
- Mảnh vải mất bớt êlectrôn  nhiễm điện dương.
Mảnh vải
Thước nhựa
* Vậy : Một vật nhiễm điện âm nếu . . . . . . . . . . . . . . . . , nhiễm điện
dương nếu . . . . . . . . . . . . . . . .
nhận thêm êlectrôn
mất bớt êlectrôn
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-

+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
+
+
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
Mảnh vải
Thước nhựa
Trước khi cọ xát
Sau khi cọ xát
Kết luận : Có hai loại điện tích lµ ®iÖn tÝch d

¬ng vµ ®iÖn tÝch ©m. Các vật mang điện tích
cùng loại thì ®Èy nhau, mang điện tích khác loại
thì hót nhau.
Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện tích
dương và các electrôn mang điện âm chuyển
động quanh hạt nhân.
Một vật nhiễm điện âm nếu nhËn thªm Electron,
nhiễm điện dương nếu mÊt bít Electron
 CỦNG CỐ:
1/ Trong mỗi hình sau, mũi tên đã cho chỉ lực tác
dụng (hút hoặc đẩy) giữa hai vật mang điện tích.
Hãy ghi dấu điện tích chưa biết của vật thứ hai.
-
+
-
+
+
+
-
-
A. Đập nhẹ nhiều lần thước nhựa xuống
mặt quyển vở
B. Áp sát thước nhựa vào bình nước
nóng.
C. Chiếu ánh sáng đèn pin vào thước
D. Cọ xát mạnh thước nhựa bằng miếng
vải khô.
2/ Trong các cách sau đây, cách nào làm
thước nhựa dẹt nhiễm điện?
D. Cọ xát mạnh thước nhựa bằng miếng

vải khô.
3/ Sắp xếp thứ tự sau thành nội dung đúng
về cấu tạo nguyên tử
A. Nguyên tử gồm hạt nhân
B. chuyển động quanh hạt
nhân
C. và các êlectrôn mang điện âm
D. mang điện dương
 HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
•
Làm bài tập 18.1 đến 18.4 sách bài tập trang 19
•
Tìm hiểu bài 19”DÒNG ĐIỆN - NGUỒN ĐIỆN”.