BÀI BÁO CÁO-PHẦN II-CẦU VÀ DỰ BÁO CẦU-CHƯƠNG 3-LÝ THUYẾT CẦU

PHPH̾̾N IIN II: : CC̾̾U U VÀ VÀ DDΈ BÁΈ BÁO CO C̾̾UU
Chương Chương 33
::
LÝ LÝ THUYTHUYӂӂT CT CҪҪUU
GVGV : : TSTS. . NGUYNGUY͜͜N VĂN N VĂN NGÃNGÃII
MÔNMÔN : : KINH TKINH T͖ H͖ͤ HͤC TRONG KDC TRONG KD
LͲPLͲP : MBA: MBA0505
NHÓNHÓM M 22 ::
PH̸M MINH NGͤCPH̸M MINH NGͤC TRƯƠNG MINH TRƯƠNG MINH KǣKǣ
NGUYNGUY͜͜N N TOÀTOÀN THN TH͆͆NGNG Đ͎Đ͎NG NG TH͢ TH͢ THANH THANH TH̺TH̺OO
Đ͎Đ͎NG NG THÀTHÀNH TUÂNNH TUÂN HOÀHOÀNG KIM HƯNGNG KIM HƯNG
NGUYNGUY͜͜N ANH TUN ANH TU̼̼NN TRTR̾̾N GIA N GIA PHÚPHÚ
NGUYNGUY͜͜N N Đ΀Đ΀C THIC THI͞͞NN Đ͎Đ͎NG VĂN CNG VĂN CƯʹƯʹNGNG
CHƯƠNG CHƯƠNG 33: : LÝ LÝ THUYTHUYӂӂT CT CҪҪUU
MӨC LӨC
1. Đưӡng cҫu thӏ trưӡng
2. Hàm cҫu cӫa ngành và cӫa hãng
3. Co giãn theo giá cӫa cҫu
4. Co giãn điӇm và co giãn vòng cung
5. Dùng hàm cҫu đӇ tính co giãn theo giá cӫa cҫu
6. Co giãn theo giá và tәng chi tiêu
7. Tәng doanh thu, doanh thu biên và co giãn theo giá
8. Nhӳng yӃu tӕ quyӃt đӏnh đӝ co giãn theo giá cӫa cҫu
9. ích lӧi cӫa hӋ sӕ co giãn theo giá cӫa cҫu
10. Co giãn theo giá cӫa cҫu và chính sách giá
11. Co giãn theo thu nhұp cӫa cҫu
12. Dùng hàm cҫu đӇ tính co giãn theo thu nhұp
13. Co giãn chéo cӫa cҫu
14. Co giãn cӫa cҫu theo chi phí quҧng cáo
15. Hàm cҫu có đӝ co giãn không đәi
16. Tóm tҳt

11. . ĐưӡĐưӡng cng cҫҫu u thӏ thӏ trtrưӡưӡngng
I. ĐƯӠNG CҪU THӎ TRƯӠNG:
Cҫu cӫa 1 loҥi sҧn phҭm trên thӏ trưӡng có thӇ đưӧc biӇu diӉn bҵng
bҧng dӳ liӋu hoһc đӗ thӏ thӇ hiӋn mӕi quan hӋ giӳa lưӧng sҧn phҭm mà
ngưӡi dùng sҹn lòng mua ӭng vӟi các mӭc giá cӫa sҧn phҭm.
VD: Cҫu vӅ máy tính cá nhân năm 1996 đưӧc biӇu diӋn như sau
(Ví dͽ này s͕ cùng chúng ta đi suͩt chương này)
SL cҫu
(ngàn máy)
0
800
3.000
Giá máy
(USD)
2.500
2.000
1.200
1.600
A
B
Giá 1 máy
(USD)
Sӕ lưӧng
bán
(ngàn máy)
3.000 800
2.750 975
2.500 1.150
2.250 1.325
2.000 1.500

0
Giá máy
(USD)
3.000
Giá máy
(USD)
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
0
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
8000
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
1.200
8000
2.000

2.500
3.000
Giá máy
(USD)
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
0
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
800
0
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
1.200800
0
2.000
2.500

3.000
Giá máy
(USD)
1.600
1.200800
0
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
SL cҫu
(ngàn máy)
1.600
1.200800
0
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
B
SL cҫu
(ngàn máy)
1.600
1.200800
0
2.000
2.500
3.000

Giá máy
(USD)
A
B
SL cҫu
(ngàn máy)
1.600
1.200800
0
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
A
B
SL cҫu
(ngàn máy)
1.600
1.200800
0
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
A
B
SL cҫu
(ngàn máy)

1.600
1.200800
0
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
A
B
1.600
1.200800
0
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)
SL cҫu
(ngàn máy)
A
B
1.600
1.200800
0
2.000
2.500
3.000
Giá máy
(USD)

11. . Đưӡng cҫu thӏ trưӡngĐưӡng cҫu thӏ trưӡng
Có 3 điӇm cҫn lưu ý trên đӗ thӏ trên:
 Thӭ nhҩt: đưӡng cҫu cho biӃt toàn bӝ lưӧng máy tính mà
ngưӡi tiêu dùng sҹn lòng mua ӣ mӛi mӭc giá chӭ không phҧi
sӕ lưӧng cҫu vӅ máy tính cӫa 1 hãng nào đó.
 Thӭ hai: đưӡng cҫu có xu hưӟng dӕc xuӕng vӅ bên phҧi thӇ
hiӋn quy luұt cҫu: Po => Qq và ngưӧc lҥi Pq => Qo
 Thӭ ba: đưӡng cҫu thӏ trưӡng đưӧc thiӃt lұp trong 1 thӡi kǤ
xác đӏnh (năm 1996). Bҩt kǤ đưӡng cҫu nào cũng đӅu liên
quan đӃn 1 thӡi kǤ nhҩt đӏnh, dҥng và vӏ trí cӫa nó sӁ tùy
thuӝc vào đӝ dài thӡi gian và nhӳng đһc trưng cӫa thӡi kǤ.
11. . ĐưӡĐưӡng cng cҫҫu u thӏ thӏ trtrưӡưӡngng
Các yӃu tӕ làm dӏch chuyӇn đưӡng cҫu:
 Sӣ thích ngưӡi tiêu dùng: nӃu ngưӡi tiêu dùng ưa thích sҧn phҭm này hơn
trưӟc thì đưӡng cҫu dӏch chuyӇn sang phҧi và ngưӧc lҥi thì đưӡng cҫu dӏch
chuyӇn sang trái.
 Giá cӫa nhӳng sҧn phҭm có liên quan (thay thӃ hay bә sung): nӃu giá sҧn
phҭm thay thӃ Y tăng thì cҫu cӫa sҧn phҭm X tăng => đưӡng cҫu dӏch chuyӇn
sang phҧi.
 Sӕ ngưӡi tiêu dùng tham gia thӏ trưӡng: nӃu sӕ ngưӡi tiêu dùng tham gia thӏ
trưӡng tăng thì cҫu cӫa sҧn phҭm tăng cũng như các hàng hóa khác => đưӡng
cҫu dӏch chuyӇn sang phҧi
 Thu nhұp bình quân đҫu ngưӡi:
- Đӕi vӟi hàng thông thưӡng: khi thu nhұp tăng, ngưӡi tiêu dùng có xu hưӟng
chi tiêu nhiӅu hơn => đưӡng cҫu dӏch chuyӇn sang phҧi.
- Đӕi vӟi hàng thӭ cҩp: khi thu nhұp tăng, ngưӡi tiêu dùng có xu hưӟng sӱ dөng
hàng tӕt hơn => đưӡng cҫu dӏch chuyӇn sang trái.
 Các yӃu tӕ khác: chi tiêu cho quҧng cáo, kǤ vӑng,
22. . HÀM CҪU CӪA NGÀNH VÀ CӪA HÃNGHÀM CҪU CӪA NGÀNH VÀ CӪA HÃNG
II. HÀM CҪU CӪA NGÀNH VÀ CӪA HÃNG:

Hàm cҫu thӏ trưӡng cӫa 1 sҧn phҭm có thӇ đưӧc viӃt dưӟi dҥng tәng quát như
sau:
Q = f (PX, I, PY, )
Q: sӕ lưӧng cҫu sҧn phҭm X.
P
X
: giá sҧn phҭm X.
I: thu nhұp bình quân.
P
Y
: giá cӫa các sҧn phҭm có liên quan.
ĐӇ phөc vө cho phân tích và dӵ báo, hàm này có thӇ đưӧc viӃt mӝt cách chính
xác hơn. Xét ví dө sҧn phҭm là máy tính, hàm cҫu thӏ trưӡng sӁ là:
Q = b
1
P + b
2
I + b
3
S + b
4
A (3.1)
Q: sӕ lưӧng cҫu vӅ máy tính trong vòng 1 năm.
P: giá trung bình cӫa máy tính trong vòng 1 năm.
I: thu nhұp bình quân cӫa dân cư trong năm này.
S: giá trung bình cӫa nhӳng phҫn mӅm trong năm này
A: tәng chi tiêu quҧng cáo cӫa các nhà sҧn xuҩt máy tính trong năm này.
22. . HÀM CҪU CӪA NGÀNH VÀ CӪA HÃNGHÀM CҪU CӪA NGÀNH VÀ CӪA HÃNG
Câu hӓi: Vұy hàm cҫu thӏ trưӡng và đưӡng cҫu có mӕi quan hӋ
như như thӃ nào?

VD: hàm cҫu máy tính: Q = -700P + 200I ± 500S + 0,01A (3.2)
 Hàm cҫu biӇu thӏ quan hӋ giӳa sӕ lưӧng cҫu cӫa sҧn phҭm và nhӳng
yӃu tӕ khác ҧnh hưӣng đӃn sӕ lưӧng đó như phương trình (3.2).
 Đưӡng cҫu cho thҩy mӕi quan hӋ giӳa sӕ lưӧng cҫu cӫa sҧn phҭm và
giá cӫa nó khi tҩt cҧ các biӃn liên quan khác không đәi. Chҷng hҥn khi
I = 13.000, S = 400, A = 50.000.000 thì phương trình (3.2) sӁ là:
Q = 2.900.000 ± 700P hay P = 4,143 ± 0,001429Q (3.3)
Do đó, khi đã biӃt đưӧc hàm cҫu thӏ trưӡng có thӇ dӉ dàng lưӧng hóa
nhӳng dӏch chuyӇn cӫa đưӡng cҫu do sӵ thay đәi cӫa giá sҧn phҭm
khi nhӳng biӃn khác có giá trӏ không đәi.
22. . HÀM CҪU CӪA NGÀNH VÀ CӪA HÃNGHÀM CҪU CӪA NGÀNH VÀ CӪA HÃNG
Câu hӓi đһt ra: Vұy nӃu biӃt hàm cҫu thӏ trưӡng là phương trình (3.2) và khi I = 13.000,
A = 50.000.000 và S thay đәi tӯ 400->200 thì đưӡng cҫu sӁ dӏch chuyӇn như thӃ nào ?
 ThӃ I, S, A vào phương trình (3.2) ta sӁ có đưӡng cҫu mӟi là:
Q = 3.000.000 ± 700P hay P = 4,286 ± 0,001429Q (3.4)
Quan sát ta thҩy phương trình (3.4)
có cùng đӝ dӕc vӟi phương trình
(3.2), điӅu này cho thҩy 2 đưӡng
thҷng này song song nau, nhưng
hoành đӝ gӕc đã tăng lên tӯ
2.900.000 ->3.000.000 cho biӃt
đưӡng cҫu dӏch chuyӇn sang phҧi
và lưӧng cҫu sӁ tăng lên.
0
SL cҫu
(ngàn máy)
0
800
3.000
Giá máy

(USD)
2.500
2.000
1.200
1.600
S = 400
S= 200
0
22. . HÀM CҪU CӪA NGÀNH VÀ CӪA HÃNGHÀM CҪU CӪA NGÀNH VÀ CӪA HÃNG
Tӯ đây ta thҩy:
 Có thӇ xác đӏnh hàm cҫu riêng cӫa tӯng hãng tӯ đưӡng cҫu thӏ trưӡng
đӇ dӵ kiӃn doanh thu cӫa mình.
 Lưӧng cҫu vӅ sҧn phҭm cӫa hãng có quan hӋ vӟi các biӃn như sau:
+ Nghӏch biӃn vӟi giá cӫa nó, nhưng có quan hӋ đӗng biӃn vӟi
giá cӫa sҧn phҭm hãng cҥnh tranh
+ Đӗng biӃn vӟi chi phí quҧng cáo cӫa hãng, nhưng lҥi có quan
hӋ nghӏch biӃn vӟi chi phí quҧng cáo cӫa hãng cҥnh tranh
Câu hӓi: Vұy hàm cҫu cӫa ngành và hàm cҫu cӫa hãng khác nhau
thӃ nào?
 Mӛi hãng sӁ có quan tâm riêng đӃn các biӃn sӁ tác đӝng đӃn doanh
thu cӫa ngành và cӫa riêng hãng. Đây chính là điӇm khác biӋt giӳa
hàm cҫu cӫa ngành và hàm cҫu cӫa hãng.
3. C0 GIÃN THEO GIÁ CӪA CҪU
 Đӏnh nghĩa:Co giãn theo giá cӫa cҫu là % biӃn đәi
cӫa sӕ lưӧng cҫu khi giá biӃn đәi 1%
 Công thӭc tәng quát: n = -dQ/dP x P/Q
 Ý nghĩa: thӇ hiӋn đӝ nhҥy cҧm cӫa lưӧng cҫu vӅ
sҧn phҭm khi giá thay đәi. VD 1 sҧn phҭm có đӝ co
gĩan cӫa cҫu theo giá là 3% => có nghĩa là khi giá
sҧn phҭm thay đәi 1% thì lưӧng cҫu vӅ sҧn phҭm

thay đәi 3%.
3. C0 GIÃN THEO GIÁ CӪA CҪU
 Co giãn cӫa cҫu theo giá không giӕng nhau theo dӑc chiӅu dài
đưӡng cҫu. Ta sӁ làm rõ ӣ ví dө sau
 Co giãn sӁ nhiӅu hơn ӣ mӭc giá cao và ít hơn ӣ nhӳng mӭc
giá thҩp. Ta sӁ làm rõ ӣ ví dө sau
 Đӝ co giãn cũng khác nhau ӣ nhӳng thӏ trưӡng khác nhau
 Co giãn theo giá cӫa cҫu cӫa 1 sҧn phҭm sӁ có giá trӏ tӯ 0 -> 
+ NӃu nó bҵng 0 thì đưӡng cҫu là đưӡng thҷng đӭng và hoàn
toàn không co giãn
+ NӃu nó bҵng  thì đưӡng cҫu là đưӡng nҵm ngang và co
giãn hoàn toàn
4. Co dãn điӇm và co dãn vòng 4. Co dãn điӇm và co dãn vòng
cungcung
¨P: biӃn đәi cӫa giá sҧn phҭm
¨Q: biӃn đәi cӫa sӕ lưӧng cҫu tương ӭng vӟi
vӟi sӵ biӃn đәi cӫa giá
- Co dãn điӇm cӫa cҫu theo giá khi ¨P rҩt
nhӓ:
- Co dãn vòng cung cӫa cҫu theo giá khi ¨P
lӟn:
4. Co dãn điӇm và co dãn vòng 4. Co dãn điӇm và co dãn vòng
cung (tt)cung (tt)
B
ҧ
ng 3.2 : S
ӕ
l
ưӧ
ng c

ҫ
u
ӭ
ng v
ӟ
i nh
ӳ
ng m
ӭ
c giá khác nhau (khi bi
Ӄ
n đ
ә
i c
ӫ
a P r
ҩ
t nh
ӓ
)
P
Q
99,95
20.002
100,00
20.000
100,05
19.998
Co dãn theo giá c
ӫ

a c
ҫ
u khi giá s
ҧ
n ph
ҭ
m bi
Ӄ
n đ
ә
i gi
ӳ
a 99,95 cents và 1 USD: µ = 0,2 (Ta l
ҩ
y P =
1 USD, Q = 20.000 và k
Ӄ
t qu
ҧ
cũng t
ươ
ng t
ӵ
v
ӟ
i P = 99,95 cents và Q = 20.002)
B
ҧ
ng 3.3 : S
ӕ

l
ưӧ
ng c
ҫ
u
ӭ
ng v
ӟ
i nh
ӳ
ng m
ӭ
c giá khác nhau (khi bi
Ӄ
n đ
ә
i c
ӫ
a P r
ҩ
t l
ӟ
n)
P
Q
3
50
4
40
5

3
N
Ӄ
u tính theo công th
ӭ
c co dãn đi
Ӈ
m c
ӫ
a c
ҫ
u ta có 2 giá tr
ӏ
µ = 61,67 ho
һ
c µ = 3,70 -> có s
ӵ
khác bi
Ӌ
t quá l
ӟ
n. V
ӟ
i tính toán theo công th
ӭ
c co dãn vòng cung c
ӫ
a c
ҫ
u theo giá, ta có cùng 1

giá tr
ӏ
: µ = 7,74
5. Dùng hàm cҫu đӇ tính co dãn 5. Dùng hàm cҫu đӇ tính co dãn
theo giá cӫa cҫutheo giá cӫa cҫu
Co dãn theo giá cӫa cҫu:
5. Dùng hàm cҫu đӇ tính co dãn 5. Dùng hàm cҫu đӇ tính co dãn
theo giá cӫa cҫu (tt)theo giá cӫa cҫu (tt)
Đưӡng cҫu:
P = a ± bQ
Co dãn theo giá cӫa
cҫu:
Co dãn theo giá cӫa
cҫu biӃn đәi tӯ 0
đӃn 
 > 1
 = 1
 < 1
6. Co dãn theo giá và tәng chi tiêu6. Co dãn theo giá và tәng chi tiêu
Trưӡng hӧp co dãn theo giá
cӫa cҫu bҵng đơn vӏ, tăng hay
giҧm giá không gây nên mӝt
tác đӝng gì đӃn sӕ tiӅn mà
ngưӡi tiêu dùng dành cho sҧn
phҭm này, đưӡng cҫu là mӝt
hyperbole đӅu:
Vӟi Q là sӕ lưӧng cҫu cӫa sҧn
phҭm, P là giá cӫa nó và m là
mӝt hҵng sӕ.
7. Tәng doanh thu, doanh thu biên và co

giãn theo giá
* Phương trình đưӡng cҫu có dҥng:
P= a-bQ
* Tәng doanh thu :
TR = P.Q= (a-bQ)Q = a.Q ± b.Q2
* Doanh thu biên: là sӵ thay đәi trong tәng doanh thu khi bán thêm 1 sҧn
phҭm, nó chính là đҥo hàm cӫa tәng doanh thu theo sӕ lưӧng:
MR = P (1-1/µ )
+ NӃu µ > 1 : MR > 0
+ NӃu µ = 1 : MR = 0
+ NӃu µ < 1 : MR < 0
Trong đó P là giá và µ là co giãn theo giá cӫa cҫu.
* Liên hӋ giӳa co giãn theo giá, doanh thu biên và tәng doanh thu:
+ NӃu cҫu co giãn nhiӅu, doanh thu biên dương, và tәng doanh thu
tăng khi sӕ lưӧng tăng.
+ NӃu cҫu co giãn ít doanh thu biên âm, và tәng doanh thu giҧm nӃu
sӕ lưӧng bán tăng.
7. Tәng doanh thu, doanh thu biên và co giãn theo
giá
8. Nhӳng yӃu tӕ quyӃt đӏnh đӝ co giãn
theo giá cӫa cҫu
(1). Co giãn theo giá cӫa cҫu mӝt loҥi sҧn phҭm nào
đó phө thuӝc rҩt nhiӅu vào sӕ loҥi sҧn phҭm có thӇ
dùng thay thӃ và mӭc đӝ mà nhӳng sҧn phҭm thay
thӃ giӕng vӟi sҧn phҭm đưӧc thay thӃ.
(2). Co giãn theo giá cӫa cҫu mӝt loҥi sҧn phҭm nào
đó có thӇ tuǤ thuӝc vào phҫn chi cho sҧn phҭm đó
trong ngân sách cӫa ngưӡi tiêu dùng.
(3). Co giãn theo giá cӫa mӝt loҥi sҧn phҭm tuǤ thuӝc
vào đӝ dài thӡi kǤ thiӃt lұp nên đưӡng cҫu này.

9. Ích lӧi cӫa hӋ sӕ co giãn theo giá
cӫa cҫu
B̻ng: Co giãn cͿa c̿u vé máy bay tuy͗n châu Âu ± MΏ
Loҥi vé Co giãn theo giá Co giãn theo thu
nhұp
Hҥng nhҩt 0,45 1,50
Hҥng thưӡng 1,30 1,38
Vé khuyӃn mãi 1,83 2,37
9. Ích lӧi cӫa hӋ sӕ co giãn theo giá
cӫa cҫu
* Giá tӕi ưu cӫa mӝt loҥi sҧn phҭm tuǤ thuӝc
vào đӝ co giãn theo giá cӫa cҫu sҧn phҭm
đó, cũng như chi phí biên cӫa nó. ĐӇ tӕi đa
hoá lӧi nhuұn, hãng phҧi xác đӏnh ӥ mӭc
MC = P(1-1/µ)
* Chính vì đó, các chuyên gia kinh tӃ luôn cӕ
gҳng không ngӯng đӇ ưӟc lưӧng co giãn
theo giá cӫa cҫu mӝt loҥi sҧn phҭm nào đó.
10. Co giãn theo giá cӫa cҫu và chính
sách giá
* Doanh thu biên: MR = P( 1 ± 1/µ )
* ĐӇ tӕi đa hoá lӧi nhuұn thì MR = MC, nên
ĺ MC = P ( 1 ± 1/µ )
ĺ P = MC [1/(1-1/µ )]
* Công thӭc trên cho thҩy: giá trӏ tӕi ưu cӫa 1 sҧn phҭm
tuǤ thuӝc vào chi phí biên và co giãn theo giá cӫa
cҫu.
* Lưu ý: giá tӕi ưu tuǤ thuӝc vào co giãn theo giá cӫa
cҫu. NӃu chi phí biên không đәi, giá tӕi ưu cӫa sҧn
phҭm nghӏch biӃn vӟi co giãn theo giá cӫa cҫu.

1111. . Co giãn theo thu nhұp cӫa cCo giãn theo thu nhұp cӫa cҫҫu u
 ĐN: Co giãn theo thu nhұp cӫa cҫu vӅ mӝt
sҧn phҭm là phҫn trăm biӃn đәi sӕ lưӧng
cҫu do biӃn đәi 1% vӅ thu nhұp cӫa ngưӡi
tiêu dùng.
Công thӭc ŋ=%ǻQ/%ǻI=(dQ/dI)(I/Q)
Q: Sӕ lưӧng cҫu; I thu nhұp ngưӡi tiêu dùng
 Ŋ>0 hàng hóa thông thưӡng
 Ŋ<0 hàng hóa cҩp thҩp
1212. . Dùng Dùng hàhàm cm cҫҫu tính co giãn theo thu u tính co giãn theo thu
nhұpnhұp
VD : Hàm cҫu sҧn phҭm X
Qx = 1 000 - 0.2Px + 0.5Py + 0.04I
Qx: Sӕ lưӧng cҫu cӫa Sp X
Px ; Py giá sҧn phҭm X; Y
I thu nhұp khҧ dөng tính theo đҫu ngưӡi
Tính co giãn theo thu nhұp cӫa cҫu biӃt :
I = 10 000 và Q = 1 700
1212. . Dùng Dùng hàhàm cm cҫҫu tính co giãn theo thu u tính co giãn theo thu
nhұp (tt)nhұp (tt)
 Giҧi : Co giãn theo thu nhұp cӫa Cҫu
Công thӭc ŋ=(dQ/dI)(I/Q)=0.04*1000/1700
= 0.24
Ý nghĩa : Co giãn theo thu nhұp cӫa cҫu là
0.24 có nghĩa là mӝt mӭc tăng 1% trên thu
nhұp khҧ dөng bình quân đҫu ngưӡi sӁ làm
tăng 0.24% sӕ lưӧng cҫu sҧn phҭm X