Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng TMCP Á châu trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH
o0o


TRNG VN CHÚNG


NÂNG CAO NNG LC CNH TRANH CA
NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU TRONG TIN
TRÌNH HI NHP KINH T QUC T


Chuyên ngành : Kinh t - Tài chính - Ngân hàng
Mã s : 60.31.12



LUN VN THC S KINH T







THÀNH PH H CHÍ MINH – 2010
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH
o0o

TRNG VN CHÚNG


NÂNG CAO NNG LC CNH TRANH CA
NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU TRONG TIN
TRÌNH HI NHP KINH T QUC T


Chuyên ngành : Kinh t - Tài chính - Ngân hàng
Mã s : 60.31.12



LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC:
TS.  QUANG TR


THÀNH PH H CHÍ MINH – 2010
LI CAM OAN



Tôi xin cam đoan các s liu trong lun vn này đc thu thp t ngun
thc t ti Ngân hàng TMCP Á Châu. Nhng ý kin đóng góp và gii pháp đ
xut là ca cá nhân tôi t vic nghiên cu và làm vic thc t ti ngân hàng

TRNG VN CHÚNG
MC LC

Trang bìa ph
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc t vit tt
Danh mc các hình, bng s liu


LI M U


Chng 1:
LÝ LUN V CNH TRANH VÀ VN  HI NHP
KINH T QUC T TRONG HOT NG NGÂN HÀNG
1

1.1 Cnh tranh trong hot đng kinh doanh ngân hàng
1
1.1.1 Lý lun chung v cnh tranh
1
1.1.2 Cnh tranh trong hot đng kinh doanh ngân hàng
3
1.2 Nng lc cnh tranh ca ngân hàng thng mi

10
1.2.1 Lý lun chung v nng lc cnh tranh
10
1.2.2 Nng lc cnh tranh ca ngân hàng thng mi
11
1.3 Hi nhp kinh t qu
c t trong lnh vc ngân hàng
13
1.3.1 Toàn cu hóa và hi nhp kinh t quc t
13
1.3.2 Lý lun hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
16
1.3.3 Các ni dung cam kt v vn đ hi nhp trong lnh vc ngân hàng
16
1.4
Cnh tranh trong kinh doanh ngân hàng  Trung Quc sau
khi gia nhp WTO và các bài hc kinh nghim
19
1.4.1
Khái quát v cnh tranh trong lnh vc ngân hàng 
Trung Quc khi gia nhp WTO
19
1.4.2
Kinh nghim ci cách h thng ngân hàng thng mi
Trung Quc khi hi nhp quc t
20
1.4.3
Các bài hc kinh nghim cho Vit Nam v hi nhp quc
t trong lnh vc ngân hàng
23

KT LUN CHNG 1
25

Chng 2:
THC TRNG NNG LC CNH TRANH CA NGÂN
HÀNG THNG MI C PHN Á CHÂU
26

2.1
Bi cnh kinh t th gii và nhng nh hng đn hot đng
ngân hàng  Vit Nam
26
2.1.1 Nhng đim chính ca ngân hàng Viêt Nam nm 2008
26
2.1.2 Tng quan ngành ngân hàng Vit Nam nm 2009
27
2.2 Thc trng v cnh tranh ca Ngân hàng TMCP Á Châu
30
2.2.1 Gii thiu chung v Ngân hàng TMCP Á Châu
30
2.2.2 Thc trng v c
nh tranh ca Ngân hàng TMCP Á Châu
35
2.3 Thc trng v nng lc cnh tranh ca ngân hàng TMCP Á Châu
38
2.3.1 Thc trng v nng lc tài chính
38
2.3.2 Thc trng v nng lc hot đng
45
2.3.3 Thc trng ngun nhân lc v kh nng qun tr điu hành

55
2.3.4 Thc trng v công ngh thông tin ngân hàng
58
2.4
ánh giá v th ca Ngân hàng TMCP Á Châu trong h thng
NHTM Vit Nam
60
2.4.1 Phân tích các
đi th cnh tranh ca NHTMCP Á Châu
60
2.4.2 ánh giá v th và kh nng cnh tranh ca NHTMCP Á Châu
65
KT LUN CHNG 2
69

Chng 3:
GII PHÁP NÂNG CAO NNG LC CNH TRANH CA
NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU TRONG TIN TRÌNH HI NHP KINH
T QUC T
70

3.1
Quan đim, đnh hng và L trình phát trin ca h thng
NHTM Vit Nam trong Hi nhp kinh t quc t
70
3.2
nh hng nâng cao nng lc cnh tranh ca Ngân hàng
TMCP Á Châu đn nm 2015
73
3.3

Gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh ca Ngân hàng
TMCP Á Châu đn nm 2015
75
3.3.1 Gii pháp nâng cao nng lc tài chính
75
3.3.2 Gii pháp nâng cao nng lc hot đng
76
3.3.3 Gii pháp nâng cao nng lc qun tr điu hành
82
3.3.4 Gii pháp xây dng và hoàn thin h thng qun tr ri ro
83
3.3.5 Gii pháp đu t và phát trin công ngh thông tin
84
3.3.6 Gii pháp nâng cao cht lng ngun nhân lc
85
3.3.7 Xây dng chin l
c Marketing và phát trin kênh phân phi
87
KT LUN CHNG 3
90
KT LUN
PH LC
TÀI LIU THAM KHO

DANH MC CÁC T VIT TT

Danh mc các t vit tt bng Ting Anh

ACB

Asia Commercial Bank


Ngân hàng Thng mi c phn Á
châu
AFTA Asean free trade Area Khu mu dch t do ông Nam Á

APEC
Asia-Pacific Economic
Cooperation
Din đàn hp tác kinh t Châu Á –
Thái Bình Dng
ASEAN

Association of Southeast
Asian Nation
Hip hi các quc gia ông Nam
Á
ATM Automated teller machine Máy giao dch t đng
CAR Capital Adequacy Ratio H s an toàn vn
DongA Bank Dong A Commercial Joint
Stock Bank
Ngân hàng Thng mi c phn
ông Á
EU European Union Liên minh Châu Âu
Eximbank Vietnam
Export Import Bank Ngân hàng Thng mi c phn
xut nhp khu
GATS

General Agreement on Trade
in Services

Hip đnh chung v thng mi
dch v
IMF International Monetary Fund Qu tin t quc t
LC Letter of Credit Th tín dng
ROE Return on Equity Thu nhp trên vn c phn
ROA Return on Assers Thu nhp trên tng tài sn
SWIFT Society for Worldwide
interbank Financial
Telecommunication
Hip hi truyn thông tài chính
liên ngân hàng toàn cu
Sacombank
SaiGon Commercial Joint Stock
Bank
Ngân hàng Thng mi c phn
Sài gòn thng tín
Techcombank Vietnam Technological and
Commercial Joint Stock Bank
Ngân hàng Thng mi c phn
K thng
TCBS The Complete banking
solution
Gii pháp ngân hàng toàn din
VIB Bank Vietnam International Bank Ngân hàng Thng mi c phn
Quc t
WTO World trade Organnization T chc thng mi th gii
WB World Bank Ngân hàng th gii

Danh mc các t vit tt bng Ting Vit

NHNN Ngân hàng nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTMNN Ngân hàng thng mi nhà nc
NHTMCP Ngân hàng thng mi c phn
NHNNg Ngân hàng nc ngoài
NHLD Ngân hàng liên doanh
TCTD T chc tín dng
TMCP Thng mi c phn
TTQT Thanh toán quc t
XNK Xut nhp khu


DANH MC CÁC HÌNH

Hình 2.1 S đ c cu t chc ca Ngân hàng TMCP Á Châu 34
Hình 2.2 Vn ch s hu ca ACB t 2004 – 2009 38
Hình 2.3 Biu đ ch tiêu ROE ca ACB t 2004 – 2009 42
Hình 2.4 Biu đ ch tiêu ROA ca ACB t 2004 – 2009 43


DANH MC CÁC BNG S LIU


Bng 2.1: Quy mô vn ch s hu mt s NHTM trong nc 39
Bng 2.2: H s an toàn vn (CAR) ca ACB t 2005 - 2009 40
Bng 2.3: Phân loi n và trích lp d phòng ri ro ti 31/12/2009 41
Bng 2.4: Kh nng thanh toán ca ACB t 2005 - 2009 44

Bng 2.5: Huy đng vn ca ACB theo ngun vn huy đng 2009 45
Bng 2.6: H s đòn by huy đng vn ca ACB t 2007 - 2009 46
Bng 2.7: Tình hình d n và tc đ
tng trng tín dng ca ACB 46
Bng 2.8: Cht lng hot đng tín dng ca ACB t 2005 - 2009 47
Bng 2.9: C cu d n tín dng theo thành phn kinh t 48
Bng 2.10: Mt s ch tiêu cho thuê tài chính ca ACB 2008 - 2009 49
Bng 2.11: Mt s ch tiêu hot đng đu t ca ACB 50
Bng 2.12: Hot đng thanh toán quc t ca ACB t 2005 – 2009 51
Bng 2.13: Hot đng kinh doanh th ca ACB t 2005-2009 52
Bng 2.14: Tin lng và chi phí liên quan ti ACB t 2005 – 2009 57
Bng 2.15: Mt s ch tiêu so sánh các NHTM Vit Nam nm 2009 61

M U

1. GII THIU LÝ DO CHN  TÀI
Hi nhp kinh t quc t đang ngày càng tr thành xu th ca thi đi,
din ra mnh m trên nhiu lnh vc. ó là biu hin xu hng tt yu khách
quan ca nn kinh t, là tiêu đim, nhân t nh hng quan trng đi vi hot
đng sn xut kinh doanh ca các doanh nghip, ca ngành ngân hàng và toàn
b nn kinh t
.
 bt kp vi xu th đó, Vit Nam đã ch đng tham gia vào quá trình hi
nhp quc t: gia nhp khi ASEAN, tham gia vào khu vc mu dch t do
ASEAN (AFTA), ký kt Hip đnh thng mi Vit Nam - Hoa K, chính thc
tr thành Thành viên th 150 ca T chc thng mi th gii (WTO). Vit Nam
cng đã tham gia vào nhiu t chc kinh t quc t cng nh
ký kt các hip
đnh thúc đy quan h thng mi song phng và đa phng khác nhm tn
dng đ phát trin kinh t.

Ngân hàng là mt h thng, là huyt mch ca nn kinh t. Có th nói,
Ngân hàng là mt trong nhng lnh vc ht sc nhy cm và phi m ca gn
nh hoàn toàn theo các cam kt gia nhp t chc thng mi th gii WTO. H
th
ng ngân hàng Vit Nam đc xp vào din các ngành ch cht, cn đc tái
c cu nhm nâng cao nng lc cnh tranh, hot đng có hiu qu cao, an toàn, có
kh nng huy đng tt hn các ngun vn trong xã hi và m rng đu t. Vic
này đòi hi s n lc nhiu mt t phía Chính ph, Ngân hàng Nhà nc và chính
ni ti các ngân hàng thng mi.
Là mt trong nhng NHTMCP hàng đ
u ti Vit Nam, ACB cng nh các
NHTMCP Vit Nam khác không tránh khi cuc cnh tranh gay gt. Yêu cu đt
ra là phi đánh giá đúng thc trng hot đng ca mình, tn dng nhng c hi,
phân tích nhng khó khn, thách thc đ đa ra nhng đnh hng, gii pháp nhm
nâng cao nng lc cnh tranh trong tin trình hi nhp kinh t. Xut phát t yêu cu
đó, tôi chn đ tài: “Nâng cao n
ng lc cnh tranh ca Ngân hàng Thng mi
C phn Á Châu trong tin trình hi nhp kinh t quc t” cho lun vn thc s
kinh t.
2. MC ÍCH NGHIÊN CU CA  TÀI
Nghiên cu mt cách khoa hc và h thng hóa c s lý lun v cnh
tranh, nng lc cnh trong ca ngành ngân hàng, tính tt yu ca hi nhp kinh t
quc t nói chung và hi nhp ngành ngân hàng nói riêng.
Tìm hiu và phân tích thc trng ho
t đng kinh doanh, nng lc cnh
tranh, ca ACB trong xu th hi nhp.
 xut các gii pháp góp phn nâng cao nng lc cnh tranh ca ACB
trong xu th hi nhp kinh t quc t.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
Nghiên cu nhng vn đ v lý lun cnh tranh và hi nhp kinh t quc t

ca h thng ngân hàng Vit Nam
ánh giá nng lc cnh tranh c
a ACB. Trên c s đó đ xut các gii pháp
nhm nâng cao nng lc cnh tranh ca ACB trong tin trình hi nhp kinh t quc
t.
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
 tài nghiên cu đã s dng phng pháp duy vt bin chng kt hp vi
lch s, phng pháp so sánh phân tích và phng pháp thng kê mô t t các s
liu báo cáo ca Ngân hàng Nhà nc và ca các Ngân hàng thng mi đ xác
đ
nh bn cht ca vn đ cn nghiên cu t đó đa ra các bin pháp, đ xut gii
quyt vn đ.
5. Ý NGHA KHOA HOC VÀ THC TIN CA  TÀI
Da trên thc trng v hot đng kinh doanh ca h thng ngân hàng
thng mi nói chung và ACB nói riêng hin nay. T đó đa ra các gii pháp vào
thc hin trong thc t đ góp phn nâng cao nng lc cnh tranh ca Ngân hàng
Thng mi C phn Á Châu so vi các Ngân hàng Thng mi khác có cùng
đc đim v quy mô hot đng.

6. KT LUN CA  TÀI
Ngoài phn m đu, phn kt lun, ph lc, danh mc tài liu tham kho,
lun vn gm 3 chng sau:
Chng 1: Lý lun v cnh tranh và vn đ hi nhp kinh t quc t trong hot
đng ngân hàng
Chng 2: Thc trng nng lc cnh tranh ca Ngân hàng TMCP Á Châu
Chng 3: Gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh ca ngân hàng TMCP Á
Châu trong tin trình h
i nhp kinh t quc t
1

Chng 1
LÝ LUN V CNH TRANH VÀ VN  HI NHP
KINH T QUC T TRONG HOT NG NGÂN HÀNG

1.1 Cnh tranh trong hot đng kinh doanh ngân hàng
1.1.1 Lý lun chung v cnh tranh
1.1.1.1 Khái nim v cnh tranh
Cnh tranh là mt khái nim đc s dng rt ph bin trong lý thuyt
kinh t. Có th hiu cnh tranh là s tranh đua, đu tranh gay gt gia nhng
ngi sn xut, kinh doanh hàng hóa nhm giành ly nhng điu kin có li v
sn xut và tiêu th hàng hóa đ thu đc li nhun cao nh
t.
Cnh tranh gia hai hay nhiu ch th kinh t nhm giành cho
mình th phn ln hn trên th trng. Mc dù trên th trng đôi khi vn có
nhng tác đng tiêu cc không th ph nhn, cnh tranh vn luôn gi vai
trò là đng lc tng trng, là công c giúp nâng cao hiu qu trong vic s
dng các ngun lc trong nn kinh t th trng.
Xét trên góc đ doanh nghip, cnh tranh luôn đ
c xem là yu
t kích thích, to điu kin cho các doanh nghip đi mi, ci tin công ngh
sn xut, nâng cao cht lng sn phm, gim chi phí.
Xét trên góc đ các quan h kinh t quc t, các doanh nghip
luôn phi chu các sc ép ca cnh tranh nên phi tìm kim m rng th phn,
phi xây dng và thc hin các chin lc kinh doanh đ có th vn ra
th trng qu
c t.
Ngày nay, hi nhp vào kinh t khu vc và quc t là mt hng đi
đúng, tt yu ca các quc gia, và ca mt doanh nghip. Do vy, vic chp
nhn cnh tranh đc coi nh là mt cách tip cn sng còn.
1.1.1.2 Li th cnh tranh

Li th cnh tranh là nhng gì làm cho doanh nghip ni bt hay khác
bit so vi các đi th cnh tranh, đó là nhng th m
nh mà t chc có hoc
2

khai thác tt hn nhng đi th cnh tranh.
Theo giáo s Michael Porter, li th cnh tranh ca mt doanh nghip
đc th hin  hai khía cnh sau:
+ Chi phí: tc là theo đui mc tiêu gim chi phí đn mc thp nht có
th đc. Doanh nghip nào có chi phí thp thì doanh nghip đó có nhiu li
th hn trong quá trình cnh tranh gia các doanh nghip. Chi phí thp mang li
cho doanh nghip t l li nhun cao h
n mc bình quân trong ngành bt chp
s hin din ca các lc lng cnh tranh mnh m.
+ S khác bit hóa: tc là li th cnh tranh có đc t nhng khác bit
xoay quanh sn phm hàng hóa, dch v mà doanh nghip bán ra th trng.
Nhng khác bit này có th th hin di nhiu hình thc, nh: s đin hình v
thit k hay danh ting sn phm, công ngh
sn xut, đc tính sn phm, dch
v khách hàng, mng li bán hàng.
1.1.1.3 Các yu t góp phn to nên li th cnh tranh trong doanh
nghip
Li th cnh tranh là mt trong nhng th mnh mà doanh nghip có
hoc có th huy đng đ có th cnh tranh vi các doanh nghip khác.
Mt doanh nghip đ có th đt đc nhng li th cnh tranh thì cng cn cn
nghiên c
u các mt s yu t sau:
+ Mt là, ngun gc ca s khác bit đi vi đi th cnh tranh,
doanh nghip có gì vt tri hn v mt cht lng, giá c sn phm, hàng hóa,
dch v và mng li phân phi.

+ Hai là, th mnh ca doanh nghip v c s vt cht, vn
phòng nhà xng, trang thit b k thut.
+ Ba là, kh n
ng doanh nghip có th phát trin sn phm mi, đi mi
dây chuyn công ngh, h thng phân phi.
+ Bn là, cht lng ca sn phm hàng hóa, dch v
+ Nm là, kh nng liên kt, đi ngoi vi các doanh nghiêp trong nc
vi nc ngoài, hoc s dng s tr giúp ca các t chc khác trong cnh tranh.
3

+ Sáu là, kh nng ca doanh nghip trong vic qun lý chi phí, huy
đng vn và thanh toán các ngha v tài chính.
+ By là, s thích nghi ca t chc đó chính là s mm do ca t chc
đ thích ng vi s thay đi ca môi trng. S thích nghi ca h thng quyn
lc lãnh đo và t chc hành chính trong lnh vc hot đng.
1.1.2 Cnh tranh trong hot đng kinh doanh ngân hàng
1.1.2.1 Khái nim, đc trng c
nh tranh ca Ngân hàng thng mi
Cnh tranh trong hot đng NHTM là kh nng to ra và s dng có hiu
qu các li th so sánh, đ giành thng li trong quá trình cnh tranh, là
đng lc đ ngân hàng đa ra nhng sn phm dch v có cht lng cao, nhm
khng đnh v trí ca mình vt lên khi các ngân hàng khác trong cùng lnh
vc hot đng.
Cng nh các loi hình doanh nghip khác trong nn kinh t th
 trng,
các NHTM cng luôn phi đi mt vi s cnh tranh gay gt, và vì đi
tng kinh doanh ca NHTM ch yu là các dch v tài chính nên cnh tranh
trong lnh vc này có mt s đim khác bit.
- Mt là, các ngân hàng cnh tranh vi nhau nhng cng có s hp tác
trong mt hoc mt s lnh vc kinh doanh.

- Hai là, cnh tranh ngân hàng luôn phi hng ti mt th trng
lành mnh, tránh xy ra r
i ro h thng.
- Ba là, cnh tranh ngân hàng thông qua th trng có s can thip gián
tip và thng xuyên ca Ngân hàng trung ng ca mi quc gia hoc ca khu
vc.
- Bn là, cnh tranh ngân hàng ph thuc ln vào các yu t bên ngoài
nh môi trng kinh doanh, doanh nghip, dân c, tp quán dân tc, h tng c
s,…
- Nm là, cnh tranh ngân hàng còn chu s tác đng, chi phi t các
chính sách tài chính, tin t ca Nhà nc, chính sách kinh t
v mô nh; lm
phát, lãi sut, tng trng, suy thoái,…
4

Ngoài ra, cnh tranh ngân hàng còn b chi phi bi các cam kt, hip
đnh thng mi trong khu vc và quc t.
1.1.2.2 Các nhân t tác đng đn cnh tranh ca các NHTM
a. Các nhân t khách quan
: Có 4 tác nhân nh hng đn nng lc
cnh tranh ca mt ngân hàng thng mi
- Tác nhân t phía NHTM mi tham gia th trng
.
Các NHTM mi tham gia th trng vi nhng li th quan trng nh:
+ M ra nhng tim nng mi.
+ Có đng c và c vng giành đc th phn.
+ ã tham kho kinh nghim t nhng NHTM đang hot đng.
+ Có đc nhng thng kê đy đ và d báo v th trng.
Nh vy, bt k thc lc ca NHTM mi là th nào, thì các NHTM hi
n

ti đã thy mt mi đe da v kh nng th phn b chia s; ngoài ra, các
NHTM mi có nhng k sách và sc mnh mà các NHTM hin ti cha
th có thông tin và chin lc ng phó.
- Tác nhân là các NHTM hin ti

ây là nhng mi lo thng trc ca các NHTM trong kinh doanh. i
th cnh tranh nh hng đn chin lc hot đng kinh doanh ca
NHTM trong tng lai. Ngoài ra, s có mt ca các đi th cnh tranh thúc
đy ngân hàng phi thng xuyên quan tâm đi mi công ngh, nâng cao cht
lng các dch v cung ng đ chin thng trong cnh tranh.
- Tác nhân là sc ép t phía khách hàng

Mt đc đim quan trng ca ngành ngân hàng là tt c các cá nhân, t
chc kinh doanh sn xut hay tiêu dùng, thm chí là các ngân hàng khác cng
đu có th va là ngi mua các sn phm dch v ngân hàng, va là ngi bán
sn phm dch v cho ngân hàng. Nhng ngi bán sn phm thông qua các
hình thc gi tin, cho vay đu mong mun là nhn đc mt lãi sut cao hn;
trong khi đó nhng ngi mua sn phm (đ
i vay) li mun ch phi tr mt chi
phí vay vn nh hn thc t. Nh vy, ngân hàng s phi đi mt vi s mâu
5

thun gia hot đng to li nhun có hiu qu và gi chân đc khách hàng
cng nh có đc ngun vn giá thp nht có th. iu này đt ra cho các ngân
hàng nhiu khó khn trong đnh hng cng nh phng thc kinh doanh ca
mình.
- Tác nhân là s xut hin các dch v mi

S ra đi hàng lot các t chc tài chính trung gian đe da li th ca các
NHTM khi cung cp các dch v tài chính mi cng nh các dch v truyn

thng vn vn do các NHTM đm nhim. Các trung gian này cung cp cho
khách hàng nhng sn phm mang tính khác bit và to cho ngi mua sn
phm có c hi chn la đa dng hn, th trng ngân hàng m rng hn. iu
này t
t yu s tác đng làm gim đi tc đ phát trin ca các NHTM, suy gim
th phn.
Thc t cho thy rng, khi các NHTM có th đng lên trong cnh tranh
thì h thng NHTM s ngày càng ln mnh hn, có th chu đc các cú sc
ca nn kinh t.
b. Nhóm nhân t ch quan

Ngoài các nhân t khách quan tác đng đn nng lc cnh tranh ca các
NHTM, trên thc t, nhóm các nhân t thuc v ni ti ca h thng NHTM
cng nh hng rt ln đn nng lc cnh tranh ca các ngân hàng này, chúng
bao gm:
- Nng lc điu hành ca ban lãnh đo ngân hàng
- Quy mô vn và tình hình tài chính ca NHTM
- Công ngh cung ng dch v ngân hàng
- Cht lng nhân viên
- Cu trúc t chc
- Danh ti
ng và uy tín ca NHTM
Bên cnh đó, đc đim sn phm và đc đim khách hàng ca NHTM
cng là nhân t chi phi đn kh nng cnh tranh trong hot đng kinh doanh
ca NHTM. C th:
6

- Tác nhân v đc đim sn phm
Cnh tranh trong kinh doanh ca NHTM b chi phi bi các đc đim
hot đng kinh doanh ca nó. Sn phm chính s dng trong hot đng kinh

doanh ca NHTM là vn, đó là loi sn phm có tính xã hi và có tính nhy
cm cao, ch mt bin đng nh (thay đi lãi sut ) cng có nh hng to ln
đn hot đng kinh doanh ca các NHTM nói riêng và hot đng ca toàn xã
hi nói chung. T đc đ
im này dn đn cnh tranh gia các NHTM ngày
càng tr nên quyt lit. Có ngha là, chính vì sn phm kinh doanh có tính
nhy cm cao đã làm tng tính cnh tranh trong hot đng kinh doanh ca
NHTM.
- Tác nhân v đc đim khách hàng

Khách hàng không phi lúc nào cng “trung thành” mà rt d b lôi kéo
và thay đi quan h giao dch. Mc đ trung thành ca khách hàng ph thuc
vào s đi x ca NHTM vi h, mà cao nht là li ích trc tip thu đc t
quan h giao dch vi ngân hàng. Nh vy, s cnh tranh ca ngân hàng cng
đc nhân lên do đc đim khách hàng rt d thay đi quan h vi ngân hàng.
c đim nêu trên đc coi là các nhân t v
 phía NHTM to nên tính
cnh tranh cao ca kinh doanh ngân hàng, t đó góp phn to sc mnh ni lc
cho NHTM.
1.1.2.3 Các ni dung v cnh tranh trong kinh doanh ca NHTM
a. Cnh tranh bng cht lng

Ngày nay khi mà khoa hc công ngh phát trin nh v bão, sn phm ra
đi ngày càng phong phú đa dng, to thun li cho s la chn ca ngi tiêu
dùng và đt nhà kinh doanh trc các áp lc cnh tranh gay gt. Vì th, vic
nâng cao cht lng sn phm hàm ý phi tha mãn cao nht nhng yêu cu đòi
hi t phía khách hàng.
Theo quan nim ca khách hàng, mt sn phm ngân hàng có cht lng
phi đáp ng
đc tt nht, nhiu nht nhu cu mong mun ca khách hàng,

đem li cho khách hàng mt tp hp tin ích và li ích. Do vy, khi đánh giá
7

mt sn phm ngân hàng có cht lng, khách hàng thng da vào các tiêu
chí sau:
- Mc đ tham gia ca khách hàng vào quá trình cung ng sn phm
dch v ít và đn gin;
- Tc đ x lý nhanh;
- Mc đ chính xác cao;
- Hiu qu đem li cho khách hàng ln;
- Thái đ phc v tt;
- Trình đ cng ngh hin đi;
Thc t, trên th trng có rt nhiu ngân hàng cung ng cùng mt sn
ph
m dch v cho khách hàng. Vì vy khách hàng có s so sánh, đánh giá và
quyt đnh la chn ngân hàng.
i vi NHTM, đ cnh tranh bng cht lng phi xây dng tt c s
h tng hin đi, ngun nhân lc,… bên cnh đó cn kt hp chin lc th
trng vi chin lc kinh doanh phù hp. Ch có nh vy, các sn phm dch
v c
a NHTM mi đáp ng đc đy đ, kp thi nhu cu ca khách hàng.
- C s h tng hin đi

C s h tng hin đi bao gm c vic hin đi hóa công ngh ngân
hàng và các phng thc k nng nghip v ngân hàng tiên tin nhm
phc v cho khách hàng kp thi, nhanh chóng và chính xác nht. Ch trên c
s k thut công ngh hin đi mi cho phép to ra nhng bc phát trin đt
phá và ni bt trong sn phm dch v ngân hàng, to ra tin ích t
i đa cho
khách hàng, công ngh giúp cho các NHTM gim chi phí, gim thi gian giao

dch, tng đ an toàn cho khách hàng, t đó nâng cao cht lng sn phm dch
v ngân hàng.
- Ngun nhân lc

Ngân hàng thuc ngành kinh doanh dch v, và có th nói ngun nhân
lc là nhân t rt quan trng to nên cht lng sn phm ca các NHTM trong
quá trình hot đng;
8

+ Khi giao dch trc tip vi khách hàng, nhân viên ngân hàng là mt
“hin hu” ca sn phm dch v, có th làm tng thêm giá tr ca sn phm
dch v cng nh làm gim đi, thm chí làm hng giá tr sn phm dch v.
+ a s các ý tng ci tin hoc cung ng sn phm dch v đc đ
xut t các hot đng th
c tin ca nhân viên.
+ Nhân viên là lc lng ch yu chuyn ti thông tin t th trng, t
khách hàng, t đi th cnh tranh đn các nhà hoch đnh chính sách.
- Chin lc th trng

Nghiên cu th trng, phân tích nhng bin đng, th hiu và
nhu cu khách hàng t đó nâng cao cht lng sn phm, to s khác bit
trong sn phm dch v, t đó giúp ngân hàng thu hút đc nhiu khách hàng.
- Chin lc kinh doanh

Khi mà cnh tranh trong hot đng ngân hàng ngày càng tr nên gay gt
thì buc các nhà qun lý, nhà lãnh đo ngân hàng s luôn  th ch đng khi
môi trng kinh doanh thay đi, đng thi kt hp hài hòa và phát huy ti đa
sc mnh ca tt c các ngun lc, s dng các ngun lc ngân hàng mt cách
hiu qu nht góp phn tng cht lng sn phm dch v.
b. Cnh tranh bng giá c



Giá c phn ánh giá tr ca sn phm, giá c có vai trò quan trng đi vi
quyt đnh ca khách hàng. i vi các NHTM, giá c chính là lãi sut và mc
phí áp dng cho các dch v cung ng cho các khách hàng ca mình. Trong
vic xác đnh mc lãi sut và phí, các NHTM luôn đi mt vi nhng mâu
thun: Nu nh NHTM quan tâm đn kh nng cnh tranh đ m rng th phn,
thì cn phi đa ra các mc lãi su
t và phí u đãi cho các khách hàng. Tuy
nhiên, điu này s làm gim li nhun ca NHTM, thm chí có th dn
đn ngân hàng b l. Song nu NHTM chú trng đn thu nhp thì phi đa
ra mc lãi sut và phí sao cho đáp ng đc mc tiêu tng thu nhp và điu này
có th dn đn làm cho ngân hàng s b mt khách hàng, gim th phn trong
kinh doanh, bi suy cho cùng thì ngân hàng luôn quan tâm đn mc tiêu ti đa
9

hóa li nhun. iu này có ngha là cnh tranh bng giá c đang tr thành mt
bin pháp nghèo nàn nht vì nó làm gim li nhun ca các NHTM
c. Cnh tranh bng h thng phân phi

T chc hot đng tiêu th sn phm là khâu cui cùng ca quá trình
kinh doanh, nó chính là hình thc cnh tranh phi giá c gây ra s chú ý và thu
hút khách hàng. Kênh phân phi là phng tin trc tip đa sn phm, dch v
ca ngân hàng đn khách hàng, đng thi giúp ngân hàng nm bt chính xác và
kp thi nhu cu ca khách hàng, qua đó, ngân hàng ch đng trong vic ci
tin, hoàn thin sn phm dch v, to điu ki
n thun li trong vic cung cp
sn phm dch v cho khách hàng.  cnh tranh bng h thng phân
phi NHTM phi thc hin tt chin lc marketing kt hp vi vic t
chc mng li.

- T chc mng li

 to s thun tin cho khách hàng, NHTM cn phi t chc mng
li rng khp  các vùng kinh t chin lc trong nc, các v trí
thun li  nc ngoài. Tuy nhiên, vic m rng mng li là cn thit nhng
cn chn ni hi đ điu kin có li cho h thng, nu không s gây tr ngi v
vn c
ng nh nhân lc, tng chi phí và gim li nhun cho ngân hàng.
- Chin lc marketing

 có th đa sn phm, dch v ngân hàng đn khách hàng mt cách tt
nht, NHTM phi xây dng tt chiên lc marketing bao gm:
- Qung bá thng hiu;
- Tip th và xúc tin thng mi;
- Phát trin công ngh và nghip v tiên tin;
- Nghiên cu đi th cnh tranh;
- Phát trin sn phm dch v gn vi phát trin th trng….
 m rng th ph
n bán l, các ngân hàng phát trin các hình thc phân
phi cùng nhiu tin ích:
- Kênh phân phi truyn thng, bao gm:
10

+ H thng các chi nhánh, phòng giao dch
+ Ngân hàng đi lý
- Kênh phân phi hin đi
+ Các chi nhánh t đng hóa hoàn toàn: đc đim ca kênh phân phi
này là hoàn toàn do máy thc hin, di s điu khin ca các thit b đin t.
+ Chi nhánh ít nhân viên: có v trí quan trng trong h thng ngân
hàng, nht là các chi nhánh lu đng, u đim ca chúng là chi phí thp, hot

đng linh hot.
+ Ngân hàng đin t (E Banking): Phng th
c này thông qua đin
thoi hoc máy vi tính, nó cung cp cho khách hàng rt nhiu tin ích, tit kim
chi phí và thi gian, hot đng đc  mi lúc, mi ni. Các giao dch đc
thc hin thông qua các giao dch đin t bao gm: Máy thanh toán ti đim
bán hàng (POS); Máy rút tin t đng (ATM); Ngân hàng qua đin
thoi (Tel Banking)…
- Ngân hàng qua mng: c chia làm 2 loi:
+ Ngân hàng qua mng ni b: h thng này hot đng d
a trên c s
khách hàng có tài khon ti ngân hàng, có máy tính cá nhân ni mng trc tip
vi ngân hàng thông qua mã s truy nhp và mt khu.
+ Ngân hàng qua mng internet. đây là loi hình ngân hàng  cp cao
hn, khách hàng ch cn có máy tính ni mng internet là có th giao dch đc
vi ngân hàng mà không cn phi đn ngân hàng.
1.2. Nng lc cnh tranh ca ngân hàng thng mi
1.2.1 Lý lun chung v nng lc cnh tranh
Nng lc cnh tranh ca doanh nghip là th
 hin thc lc và li th ca
doanh nghip so vi đi th cnh tranh trong vic tho mãn tt nht các đòi hi
ca khách hàng đ thu li ngày càng cao hn. Nh vy, nng lc cnh tranh
ca doanh nghip trc ht phi đc to ra t thc lc ca doanh nghip. Các
yu t ni hàm ca mi doanh nghip, không ch đc tính bng các tiêu chí v

công ngh, tài chính, nhân lc, t chc qun tr doanh nghip… mt cách riêng
11

bit mà cn đánh giá, so sánh vi các đi tác cnh tranh trong hot đng trên
cùng mt lnh vc, cùng mt th trng.

Mt doanh nghip đc xem là có sc cnh tranh khi nó có th thng
xuyên đa ra các sn phm thay th, mà các sn phm này có mc giá thp hn
so vi sn phm cùng loi, hoc bng cách cung cp các sn phm tng t vi
các đc tính v cht lng hay dch v
ngang bng hay tt hn. Nhìn chung khi
xét đn tính cnh tranh ca mt doanh nghip ta cn phi xét đn tim nng sn
xut mt loi hàng hóa hay dch v nào đó  mt mc giá ngang bng hay thp
hn mc giá ph bin mà không cn đn các yu t tr giúp.
Rt cn phi đánh giá nhng đim mnh và đim yu bên trong doanh
nghip thông qua vic so sánh m
t cách tng ng vi các đi tác cnh tranh.
Trên c s các so sánh đó, mun to nên nng lc cnh tranh, đòi hi doanh
nghip phi to lp đc li th so sánh vi đi tác ca mình. Nh li th này,
doanh nghip có th tho mãn tt hn các đòi hi ca khách hàng mc tiêu
cng nh lôi kéo đc khách hàng ca đi tác cnh tranh. Trên thc t, không
mt doanh nghip nào có kh
nng tha mãn đy đ tt c nhng yêu cu ca
khách hàng. Thng thì doanh nghip có li th v mt này và có hn ch v
mt khác. Vn đ c bn là, doanh nghip phi nhn bit đc điu này và c
gng phát huy tt nhng đim mnh mà mình đang có đ đáp ng tt nht
nhng đòi hi ca khách hàng.
1.2.2 N
ng lc cnh tranh ca ngân hàng thng mi
NHTM là mt loi hình doanh nghip nên hot đng ca chúng cng
chu tác đng bi quy lut cnh tranh và các quy lut khác ca nn kinh t th
trng. Tuy nhiên, do đi tng kinh doanh ca ngân hàng là các dch v tài
chính nên cnh tranh trong hot đng ngân hàng cng có tính đc thù riêng.
 đánh giá nng lc cnh tranh trong kinh doanh ngân hàng cn cn c
vào các tiêu chí sau:
a. Nng lc tài chính

Nng lc tài chính là yu t quan trng đt bit trong lnh vc ngân hàng,
12

đó là yu t quyt đnh đn nng lc cnh tranh ca mt ngân hàng thng mi.
Nng lc tài chính ca mt ngân hàng thng biu hin qua các mt sau:
- Quy mô vn và mc đ an toàn vn: th hin qua các ch tiêu nh quy
mô vn ch s hu, h s an toàn vn – CAR (Capital Adequacy Ratio), nng
lc ngun vn ch s hu nói lên sc mnh tài chính ca mt TCTD.
- Kh n
ng sinh li: th hin qua các ch s giá tr nh giá tr tuyt đi
ca li nhun sau thu, tc đ tng trng li nhun, ROE, ROA,…
- Kh nng phòng nga và chng đ ri ro: th hin qua các ch tiêu nh
t l n xu trên tng d n, trích lp d phòng, kh nng thu hi n xu,…
Kh nng thanh toán: nng l
c qun lý thanh khon ca ngân hàng, c
th là qun lý ri ro ca các ngân hàng thng mi, mc s dng ngun vn
ngn hn đ cho vay trung dài hn,…
b. Nng lc hot đng

Nng lc hot đng ca NHTM bao gm:
- Kh nng huy đng vn
- Kh nng cho vay và đu t
- Kh nng phát trin sn phm, dch v:
+ Các phng thc gi tin khác nhau v k hn, lãi sut, s thun tin.
+ Các nhu cu vay vn khác nhau v k hn vay, tr, v loi đng tin
(ni t, ngoi t), v
gii ngân, tr lãi, s dng vn vay…
+ Thanh toán chi phí tiêu dùng, chi phí hàng hóa dch v trong nc, ra
nc ngoài, bng tin mt, phi tin mt…

+ Qun lý ngân qu, tài sn, t vn, môi gii, bo him, đu t chng
khoán, mua bán ngoi t…
c. ánh giá ngun nhân lc và kh nng qun tr, điu hành

ánh giá ngun nhân lc:
- Cht lng ngun nhân lc
- Kh nng thu hút ngun nhân lc, bao gm; đánh giá chính sách tuyn
dng, chính sách tr lng và thu hút nhân viên
13

ánh giá nng lc qun tr, điu hành ca NHTM qua các tiêu chí sau:
- Mô hình mt ngân hàng hin đi;
- C cu, trình đ, thc hin ca b máy lãnh đo, ca lc lng lao
đng ch yu, trình đ chuyên môn nghip v cao;
- Kh nng ng phó ca c ch điu hành trc din bin ca th trng;
- C ch vn hành mt ngân hàng hin đi (qu
n tr tài sn n, tài sn có,
qun tr dch v phi tín dng, qun tr k toán và ngân qu, qun tr nhân s,…)
d. Nng lc công ngh ngân hàng

Nng lc công ngh ca NHTM thng đc đánh giá thông qua mt s
các tiêu chí:
- Kh nng trang b công ngh mi bao gm thit b và nhân lc;
- Mc đ đáp ng ca công ngh ngân hàng đi vi nhu cu ca th
trng đ gi đc th phn dch v;
- Tính liên kt công ngh gia các ngân hàng và tính đc đáo v công
ngh ca mi ngân hàng.
Ngoài ra, còn có th
 đánh giá nng lc cnh tranh ca mi ngân hàng qua
danh ting và uy tín ca mi ngân hàng đó. V hình thc, danh ting và uy tín

biu hin qua thng hiu. V bn cht, danh ting và uy tín đc to ra t cht
lng, quy mô ca sn phm dch v.
1.3. Hi nhp kinh t quc t trong lnh vc ngân hàng
1.3.1. Toàn cu hóa và hi nhp kinh t quc t
Toàn cu hóa và hi nh
p kinh t quc t là mt xu th phát trin ca th
gii, làn sóng toàn cu hóa và hi nhp kinh t quc t đã din ra vi tc đ rt
nhanh  các nc trên th gii.
Toàn cu hóa đc hiu trong bi cnh hin nay là toàn cu hoá  cp đ
quc t hoá kinh t đã và đang phát trin trên qui mô toàn cu, đc din ra mt
cách khách quan theo hai quá trình song song là t do hoá kinh t và h
i nhp
quc t.
Thc tin cho thy, hi nhp đã gây áp lc cho các quc gia, các doanh