Quản trị rủi ro tỷ giá hối đoái của các doanh nghiệp Việt Nam Luận văn thạc sĩ

B
TR

GIÁO D C VÀ ÀO T O
NG
I H C KINH T TP.HCM

NGUY N HU NH LAN CHI

Chuyên ngành: Qu n tr kinh doanh
Mã s :
60.34.05

LU N V N TH C S KINH T
Ng

ih

ng d n khoa h c.

TS. VÕ TH QUÝ

TP.HCM - 2009


L I CAM OAN
Tơi xin có l i cam oan danh d r ng

tài “ Qu n tr r i ro t giá hoái

các doanh nghi p Vi t Nam” là cơng trình nghiên c u c a riêng tơi

s h

iv i

c th c hi n d

i

ng d n khoa h c c a TS Võ Th Quý. S li u s d ng trong lu n v n là trung th c,

chính xác, rõ ràng v ngu n g c, h p pháp và áng tín c y.

TP.HCM, ngày 29 tháng 10 n m 2009
Tác gi

Nguy n Hu nh Lan Chi


NHTM : Ngân hàng th

ng m i.

NHNN : Ngân hàng Nhà n
DN

c.

: Doanh nghi p.

DNNN : Doanh nghi p Nhà n

CTCP : Công ty c ph n.
TCTD : T ch c tín d ng.
RRTG : R i ro t giá.
NK

: Nh p kh u.

XK

: Xu t kh u.

XNK

: Xu t nh p kh u.

Hedging: T b o hi m

c.


BI U
Bi u

2.1: Kim ngach xu t kh u Vi t Nam 2004 – 2008 .............................................27

Bi u

2.2: Th tr

Bi u

2.3: T tr ng giá tr xu t kh u trên GDP c a Vi t Nam .....................................29

Bi u

2.4: Kim ng ch nh p kh u Vi t Nam 2004 - 2008 .................................................30

Bi u

2.5: Cán cân th

Bi u

2.6: T ng kim ng ch xu t nh p kh uVi t Nam 2004 – 2008 .............................33

Bi u

2.7: Di n bi n t giá USD/VND n m 2008 ........................................................34

Bi u

2.8: T giá USD/VND t 01/01/2008 – 25/03/2008...........................................35

Bi u

2.9: T giá USD/VND t 26/03/2008 – 16/07/2008...........................................36

Bi u

2.10: T giá USD/VND t 26/03/2008 – 16/07/2008.........................................38

Bi u

2.11: T giá USD/VND t 16/10/2008 - 31/12/2008 .........................................39

Bi u

2.12: Bi n

Bi u

2.13: Lãi su t c a các

Bi u

2.14: C p t giá USD/JPY trên th tr

Bi u

2.15: S hi u ch nh c a t giá USD/JPY ............................................................44

Bi u

2.16: Di n bi n t giá EUR/VND 2008. ............................................................48

Bi u

2.18: Di n bi n t giá USD/JPY ………………………………………………52

Bi u

2.19: Di n bi n t giá USD/VND……………………………………….……52

B NG S

ng xu t kh u c a Vi t Nam ............................................................29

ng m i Vi t Nam 2004 – 2008 ..............................................31

ng t giá JPY/VND 2008 ..............................................................32
ng ti n ch ch t ...........................................................42
ng ngo i h i liên ngân hàng………..43

LI U

B ng 1.1. K t qu c a vi c t b o hi m r i ro b ng h p

ng k h n và không t b o

hi m c a Hãng Boeing................................................................................... 18
B ng 1.2. V n d ng cách t b o hi m trên th tr
B ng 1.3: T b o hi m trên th tr
B ng 2.5: Giá tr cán cân th

ng ti n t cho Boeing ......................20

ng quy n ch n c a Công ty Boeing ........................21

ng m i Vi t Nam t n m 2004 – 2008.............................31

B ng 2.17: K t qu kinh doanh c a PPC t 2005 – 2008 ................................................37
B ng 2.20: S l

ng kh o sát doanh nghi p………………………………..…………..56

B ng 2.21: S l

ng kh o sát ngân hàng……………………………………..………...56

B ng 2.22: M c

hi u hi t và s d ng các s n ph m phái sinh c a DN……..………57

B ng 2.23: Các s n ph m phái sinh c a m t s ngân hàng l n…………………..…….58
B ng 2.24: ánh giá c a ngân hàng v nhu c u DN s d ng công c phái sinh……...60
B ng 2.25: ánh giá c a ngân hàng v kh n ng áp d ng công c phái sinh
b o hi m r i ro c a các doanh nghi p XNK…………………………….62


M CL C
Trang

L IM

CH
C

U ..................................................................................................................1

NG I
S

LÝ THUY T V QU N TR R I RO T GIÁ H I OÁI

1.1. T GIÁ H I OÁI ..................................................................................................6
1.1.1. Khái ni m.................................................................................................................6
1.1.2. C s hình thành t giá h i ối và m i quan h v i ho t

ng

xu t nh p kh u.........................................................................................................6
1.2. R I RO T GIÁ H I OÁI...................................................................................7
1.2.1. Khái ni m.................................................................................................................7
1.2.2. Các lo i r i ro t giá h i oái .................................................................................7
1.2.2.1. R i ro chuy n

i (Translation exposure).................................................7

1.2.2.2. R i ro kinh t (Economic exposure) ..........................................................8
1.2.2.3. R i ro giao d ch (Transaction exposure)...................................................8
1.3. QU N TR R I RO H I OÁI GIAO D CH......................................................9
(Management of Transaction Exposure)
1.3.1. T b o hi m trên th tr

ng k h n (Forward market hedge).................................10

1.3.2. T b o hi m trên th tr

ng ti n t (Money market hedge) ....................................11

1.3.3. T b o hi m trên th tr

ng quy n ch n (Options market hedge). .........................12

1.3.4. T b o hi m trên th tr

ng hoán

i (Hedging exposure

with Swaps contracts). .............................................................................................14
1.3.5. T b o hi m qua hoá

n ti n t (Hedging through invoice currency) ..................15

1.3.6. T b o hi m qua vi c tr n s m và ch m tr (Hedging via lead and lag).............15
1.3.7. T o m ng r i ro h i oái (Exposure netting). .........................................................16
TÓM T T CH

NG I...................................................................................................17


CH

NG II

TH C TR NG QU N TR R I RO T
CÁC DOANH NGHI P VI T NAM
2.1. S

GIÁ H I

OÁI C A

C N THI T CÁC DOANH NGHI P PH I TH C HI N QU N TR

R I RO T GIÁ H I OÁI .................................................................................19
2.1.1. Ho t

ng xu t nh p kh u ngày càng t ng tr

ng................................................19

2.1.1.1 Ho t

ng xu t kh u n m 2004-2008 ......................................................19

2.1.1.2. Ho t

ng nh p kh u c a Vi t Nam 2004-2008 ......................................22

2.1.1.3. Cán cân th

ng m i 2004-2008...............................................................23

2.1.1.4. Nhu c u qu n tr r i ro t giá h i oái trong ho t
ng kinh doanh qu c t ............................................................................24
2.1.2. Di n bi n t giá h i oái c a Vi t Nam n m 2008 ...............................................25
2.1.2.1. Phân tích bi n

ng t giá USD/VND n m 2008...................................25

2.1.2.2. Phân tích bi n

ng t giá JPY/VND n m 2008 .....................................33

2.1.2.3. Di n bi n t giá EUR/VND n m 2008.....................................................38
2.1.3. M t vài tr

ng h p i n hình................................................................................41

2.1.3.1. Phân tích nh h

ng bi n

ng c a t giá JPY/VND

n

doanh nghi p i n hình nh t là CTCP Nhi t i n Ph L i.......................41
2.1.3.2. M t s doanh nghi p khác b

nh h

ng b i bi n

ng t giá USD/VND.........44

2.2 . TH C TR NG QU N TR R I RO T

GIÁ H I

OÁI C A CÁC DOANH

NGHI P VI T NAM ...............................................................................................46
2.2.1. Mô t hai cu c kh o sát v vi c th c hi n phòng ng a r i ro t giá h i oái
c a các doanh nghi p Vi t Nam ...........................................................................46
2.2.1.1. Kh o sát

i v i doanh nghi p.................................................................46

2.2.1.2. Kh o sát nh n

nh c a NHTM v v n

qu n tr RRTG c a

doanh nghi p Vi t Nam. ..........................................................................47
2.2.2. Kh o sát th c tr ng s d ng các gi i pháp phòng ng a r i ro t giá


c a các doanh nghi p..............................................................................................48
2.2.2.1. K t qu kh o sát t doanh nghi p............................................................48
2.2.2.2. K t qu kh o sát t ngân hàng th

ng m i. ............................................49

2.2.2.3. T ng k t th c tr ng s d ng các gi i pháp phòng ng a r i ro t
giá doanh nghi p. .....................................................................................50

2.2.3. Kh o sát nhu c u s d ng các cơng c phái sinh

phịng ng a r i ro t giá c a

các doanh nghi p Vi t Nam................................................................................51
2.2.3.1. K t qu kh o sát t doanh nghi p............................................................51
2.2.3.2. K t qu kh o sát t ngân hàng th

ng m i .............................................51

2.2.4. Kh o sát ánh giá kh n ng áp d ng công c phái sinh

phòng

ng a r i ro t giá....................................................................................................52
2.2.4.1. K t qu kh o sát t doanh nghi p............................................................52
2.2.4.2. K t qu kh o sát t ngân hàng th

ng m i .............................................52

2.2.5. Kh o sát nh ng khó kh n, tr ng i, nguyên nhân làm h n ch khi
s d ng các cơng c phái sinh

phịng ng a r i ro t giá h i oái. ..................53

2.2.5.1. K t qu kh o sát t doanh nghi p............................................................53
2.2.5.2. K t qu kh o sát t ngân hàng th

ng m i. ............................................54

2.2.5.3. Nh ng i m gi ng nhau và khác nhau trong k t qu kh o sát t
các doanh nghi p và các ngân hàng. .......................................................56
K T LU N CH

NG II ..............................................................................................58


CH

NG III

KI N NGH CÁC GI I PHÁP PHÁT TRI N CÔNG TÁC QU N
TR R I RO T GIÁ H I OÁI CHO CÁC DOANH NGHI P
VI T NAM
3.1 PHÂN TÍCH CÁC NGUYÊN NHÂN, H N CH
CÁC GI I PHÁP QU N TR R I RO T

TRONG VI C S

GIÁ H I

D NG

OÁI T I CÁC DOANH

NGHI P VI T NAM................................................................................................59
3.1.1. Nguyên nhân do c s pháp lý
phái sinh ch a

y

3.1.2. Nguyên nhân t s
giao d ch n

phát tri n th tr

ng các s n ph m

. ............................................................................................60
i u ti t c a NHNN v t giá USD/VND và biên

nh. ..................................................................................................61

3.1.3. Nguyên nhân v n

h ch toán k toán. .................................................................61

3.1.4. Nguyên nhân t cách tính phí quy n ch n ............................................................62
3.1.5. Nguyên nhân t s hi u bi t c a doanh nghi p v vi c qu n tr r i ro t giá
h i oái giao d ch và ý th c trách nhi m qu n lý r i ro c a ng

i i u hành. ......62

3.2 . KI N NGH CÁC GI I PHÁP PHÁT TRI N CÔNG TÁC QU N TR R I

RO T GIÁ H I OÁI CHO CÁC DOANH NGHI P VI T NAM .................63
3.2.1 Gi i pháp
3.2.2 Gi i pháp

i v i các doanh nghi p. ....................................................................63

i v i các ngân hàng th ng m i.......................................................66

3.2.3 Ki n ngh

i Chính ph , các nhà ho ch

K T LU N CH

K T LU N

nh chính sách....................................69

NG III ............................................................................................69


1

0

1. LÝ DO CH N

L IM

U

TÀI.

Theo cam k t gia nh p WTO mà Vi t Nam ã tham gia vào
c a th tr

ng là v n

t t y u x y ra, trong ó có th tr

hóa tài chính t t y u s d n
n m 2008, biên

c i u ch nh 5 l n - m t m t

ch a t ng có trong l ch

ng c a t giá ã gây ra khơng ít khó kh n cho doanh nghi p.

Các doanh nghi p nh p kh u nguyên li u t n
kép

ng tài chính. Ti n trình t do

n t do hóa lãi su t, t do hóa t giá h i ối. Ch trong

t giá ã

s . Nh ng bi n

u n m 2007, m

c ngồi có khi ph i ch u nh h

c bi t trong th i i m gi a n m 2008: giá nguyên v t li u t ng và VND tr

Cơng ty Nh a Bình Minh trong giai o n tháng 5- 6/2008 thi t h i m i tháng 5-6 t
do bi n

ng
t giá.
ng

ng t giá; T p oàn D t may thi t h i kho ng 50 t

ng c ng trong giai o n

này do chênh l ch gi a giá USD thu bán cho ngân hàng th

ng m i và giá mua USD

ph c v mua nguyên li u.
giá th tr

i v i ngành x ng d u, t i th i i m cu i tháng 3/2008, t

ng th p h n t giá liên ngân hàng nên Petrolimex ph i mua USD v i giá cao

h n giá th tr

ng khi n m i lít x ng d u t ng 300-400

T tháng 4/2008, t giá
biên

nh ng tr

ng/lít

ng

th i i m tháng 7-8/2008. Ngành i n, PPC là m t trong

ng kinh doanh c a công ty r t n t

n l t giá)

t 1.074 t

ch s h u nh ng v n ch a
b t ngu n t vi c

ng, t
bù

ng khi l i nhu n tr

ng t giá.
c thu (ch a

ng ng v i m c sinh l i kho ng 25% so v i v n
p kho n l t giá 1.543 t

ng JPY t ng giá 23% so v i

ng. Kho n l t giá

ng USD trong n m 2008. Trong khi

ó, VND l i m t giá 3,6% (tính theo giá niêm y t c a các ngân hàng th
ng USD d n

tr n

n th i i m thanh tốn t 40

ng h p i n hình nh t trong s các công ty b thi t h i do bi n

M c dù ho t
tính

o chi u m nh, t giá liên ngân hàng giao d ch

, chênh l ch t giá t th i i m ký h p

ng/lít lên m c 500

ng do t giá…

ng m i) so v i

n VND r t giá m nh so v i JPY. Tính t i th i i m ngày 31/12/2008,

t giá JPY/VND là 184,96 và so v i m c giao d ch 142,34 vào cu i n m 2007, VND ã
m t giá g n 30% so v i JPY. Do không ti n hành phòng ng a r i ro cho kho n vay h n

2

36 t JPY, PPC bu c ph i h ch toán kho n chênh l ch ánh giá l i t giá 1.543 t
vào cu i n m 2008 và b l g n 469 t

ng l i nhu n tr

c thu

i u ó cho th y cơng tác phịng ng a r i ro t giá trên th tr
quan tr ng

i v i ho t

c NHNN cho phép th c hi n t n m 1998 và hi n nay các

giao d ch phái sinh khác nh : giao d ch hoán
c tri n khai

ng ngo i h i r t

ng kinh doanh c a các doanh nghi p. Nh ng hi n nay, m c dù

các giao d ch k h n ã

ch n ã

ng

i, giao d ch t

ng lai, giao d ch quy n

các NHTM t m y n m nay nh ng v n r t ít

c các doanh

nghi p quan tâm s d ng nh m t cơng c phịng ng a r i ro hi u qu .
Vì v y, tơi ã ch n

tài “ QU N TR R I RO T

GIÁ H I

OÁI C A

CÁC DOANH NGHI P VI T NAM ” cho lu n v n t t nghi p c a mình.
2. M C TIÊU NGHIÊN C U.
tài nghiên c u nh ng m c tiêu chính sau:
+ Th nh t, tìm hi u xem doanh nghi p XNK c a Vi t Nam có quan tâm
tác qu n tr r i ro t giá h i oái cho doanh nghi p mình trong th tr
nhi u bi n

n cơng

ng h i ối có

ng hay khơng?

+ Th hai, tìm hi u xem doanh nghi p có hi u bi t nhi u v l i ích c a các cơng
c phái sinh trong cơng tác phịng ng a thi t h i t bi n

ng t giá hay không? Và n u

doanh nghi p ã bi t v các công c tài chính phái sinh này thì doanh nghi p XNK có
nhu c u s d ng các cơng c phái sinh

qu n tr r i ro do bi n

ng c a t giá h i ối

khơng?
+ Th ba, n u doanh nghi p XNK có nhu c u b o hi m r i ro t giá nh ng t i sao
t khi

c NHNN Vi t Nam cho phép th c hi n t n m 1998

sinh nh h p

ng k h n (forwards), h p

(futures) và h p

ng hoán

n nay, các công c phái

i (swaps), h p

ng quy n ch n (options) v n ch a thu hút

ng t

ng lai

c doanh nghi p s d ng

nh nh ng gi i pháp phòng ng a r i ro t giá h i oái hi u qu ?
+ Trên c s
phái sinh
thi t

ó, nghiên c u nh ng khó kh n khi s d ng các cơng c tài chính

phịng ng a r i ro t giá c a các doanh nghi p và

xu t các gi i pháp c n

tháo g khó kh n, t o i u ki n giúp doanh nghi p XNK s d ng hi u qu các

gi i pháp b o hi m r i ro t giá h i oái, nâng cao k t qu ho t

ng kinh doanh.


3

3.

IT

NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U.
tài nghiên c u nh ng c s lý lu n v t giá h i ối, c s hình thành t giá

h i ối. T

ó nghiên c u các lo i r i ro h i oái nh h

c a doanh nghi p. Trên c s

ng

ó, nghiên c u các chi n l

chính phái sinh và cách s d ng các k thu t ho t

ng

n ho t

ng kinh doanh

c s d ng các h p

ng tài

phòng ng a và qu n lý r i ro

t giá h i oái cho các doanh nghi p.

T c s lý lu n,
giá khi tình hình ho t
h

ng

tài i sâu vào nghiên c u s c n thi t ph i qu n tr r i ro t
ng xu t nh p kh u luôn t ng tr

n cung c u ngo i t trên th tr

ng trong 5 n m qua ã nh

ng. M c khác, trong các n m qua và

n m 2008 khi t giá h i ối có nhi u bi n

c bi t là

ng c ng ã gây ra nhi u t n th t n ng cho

các doanh nghi p Vi t Nam trong khi các doanh nghi p ch a s d ng bi n pháp phòng
ng a r i ro. T

ó

t ra v n

th c hi n
các doanh nghi p,

tài, tác gi ti n hành hai cu c kh o sát th c t v i hai
c bi t là doanh nghi p XNK và ngân hàng th

c p s n ph m phái sinh
it

qu n tr r i ro là r t c n thi t cho các doanh nghi p.

có

c hai cách nhìn nh n v n

ng m i là ng

ng là
i cung

, hai cách ánh giá c a hai

ng là bên cung và bên c u v nh ng khó kh n, h n ch trong quá trình s d ng

các s n ph m phái sinh cho vi c t b o hi m r i ro t giá. T
pháp

it

ó xây d ng m t s gi i

phát tri n, m r ng các giao d ch phái sinh trong công tác qu n tr r i ro t giá

t i các doanh nghi p. Tuy nhiên ph m v kh o sát ch gi i h n trong các doanh nghi p và
ngân hàng thu c s h u c a Vi t Nam.
Ngồi ra do có s gi i h n nên trong khuôn kh c a

tài nghiên c u,

tài này

ch nghiên c u lo i r i ro h i oái giao d ch và các gi i pháp qu n tr r i ro h i oái giao
d ch, khơng i sâu vào phân tích r i ro kinh t và r i ro chuy n

i.

tài ch y u i sâu

nghiên c u các bi n pháp qu n tr r i ro h i oái giao d ch ch khơng i vào phân tích
nh ng v n

nh : Các khái ni m, quá trình phát tri n, các mơ hình và k thu t

nh giá

các cơng c phái sinh.
4. PH

NG PHÁP NGHIÊN C U.

4.1. Cách ti p c n v n

nghiên c u

tài này ch n cách ti p c n thiên v vi c tìm hi u và gi i quy t nh ng khó kh n,
tr ng i khi s d ng các bi n pháp qu n tr r i ro t giá h i oái cho các doanh nghi p.


4

Do v y, vi c ánh giá th c tr ng s d ng các gi i pháp qu n tr r i ro t giá, nhu c u và
kh n ng áp d ng các cơng c phịng ng a r i ro t giá r t quan tr ng.

4.2. Các ph

ng pháp nghiên c u

c s d ng

̶ Ph

ng pháp nghiên c u th ng kê – mô t .

̶ Ph

ng pháp phân tích – t ng h p,

̶ Ph

ng pháp so sánh –

i chi u.

Ngu n d li u th c p t các thông tin do tác gi s u t m, t p h p t các sách báo,
t p chí và các website chuyên ngành tài chính, ngo i h i có liên quan.
Ngu n d li u s c p

c l y thông qua hai cu c i u tra, ph ng v n th c t các

doanh nghi p và ngân hàng. Th c hi n nghiên c u ch y u là ph

ng pháp i u tra ch n

m u (survey) và kh o sát ý ki n chuyên gia thông qua ph ng v n chuyên sâu (indepth
interview). Ph
bi n pháp

ng pháp i u tra ch n m u

c s d ng

i u tra vi c s d ng các

qu n tr r i ro t giá h i oái giao d ch trong ho t

ng c a doanh nghi p;

ng th i i u tra nh ng khó kh n, tr ng i khi s d ng các gi i pháp này c a các doanh
nghi p

Vi t Nam trong th i gian qua.

4.3. Mô t cu c i u tra kh o sát.
Hai cu c i u tra quan tr ng nh t
(1)

tài này ã th c hi n ó là:

i u tra th c tr ng và nhu c u s d ng các cơng c phịng ng a r i ro t giá c a

doanh nghi p Vi t Nam hi n t i và trong t
(2)

ng lai;

i u tra kh n ng cung c p các d ch v phòng ng a r i ro t giá và nh n

c a các ngân hàng th

nh

ng m i Vi t Nam v th c tr ng s d ng các gi i pháp qu n tr r i

ro t giá c a các doanh nghi p.
5. K T C U C A

TÀI.

V i ph m vi nghiên c u nh trên, n i dung chính c a

tài bao g m 03 ch

ng:

̶ Ch

ng I: C s lý thuy t v qu n tr r i ro t giá h i oái.

̶ Ch

ng II: Th c tr ng qu n tr r i ro t giá c a các doanh nghi p Vi t Nam.


5

̶ Ch ong III: Ki n ngh các gi i pháp phát tri n công tác qu n tr r i ro t giá cho
các doanh nghi p Vi t Nam.
Ngồi ra
m c các bi u

tài cịn có các ph n: L i cam oan, Danh m c các t vi t t t, Danh
và b ng s li u, M c l c, K t lu n, Tài li u tham kh o, các Ph l c là

các b ng câu h i i u tra c a tác gi và danh sách nh ng

it

ng ã

c ph ng v n.

6

CH
C

S

NG I

LÝ THUY T V QU N TR

R I RO T GIÁ H I OÁI
1.1. T GIÁ H I OÁI.
1.1.1. Khái ni m.
H i oái (exchange) là s chuy n

it m t

ng ti n này sang m t

khác (t VND sang USD hay t EUR sang JPY,…). S chuy n

ng ti n

i này xu t phát t yêu

c u thanh tốn gi a các cá nhân, các cơng ty, các t ch c thu c hai qu c gia khác nhau
và d a trên m t t l nh t

nh gi a hai

ng ti n. T l

g i t t là t giá). T giá h i oái gi a hai
ng ti n này tính b ng m t s

nv

ó g i là t giá h i oái (th

ng

ng ti n (exchange rate) chính là giá c c a

ng ti n kia.

1.1.2. C s hình thành t giá h i oái và m i quan h v i ho t

ng xu t

nh p kh u.
Các n

c có n n kinh t theo u i h th ng kinh t th tr

t giá linh ho t, t giá
tr

c quy t

nh b i s tác

ng theo u i h th ng

ng gi a cung và c u ngo i t trên th

ng nh m áp ng cho nhu c u giao d ch ngo i t ph c v cho phát tri n kinh t .
C u ngo i t trên th tr

trên th tr

ng ngo i h i.

Cung ngo i t trên th tr
trên th tr

ng ngo i h i chính là t ng doanh s ngo i t c n mua

ng ngo i h i chính là t ng doanh s ngo i t c n bán

ng ngo i h i .

C hai, c u ngo i t và cung ngo i t
các t ch c, bao g m: các nhà XNK, nhà
khác nh m m c ích thanh tốn,

u phát sinh t nhu c u mua ngo i t c a
u t , các TCTD, các cá nhân, các t ch c

u c và c a NHNN nh m m c ích can thi p

n t giá. Tuy nhiên, trong ph m vi gi i h n c a
c nh nh h

ng c a thanh toán XNK

tài, chúng ta ch nghiên c u khía

n cung c u ngo i t :

̶ Khi c u ngo i t b t ngu n t nhu c u NK thì trong tr
th a thu n thanh toán b ng ngo i t thì nhà NK ph i bán n i t
tốn cho n

c ngồi; và trong tr

bình

ng h p NK hàng

ng h p NK hàng

c

mua ngo i t thanh

c th a thu n thanh toán b ng n i


7

t thì ng
tr

i XK s ph i bán chúng

ng h p ho t
̶T

hàng

nh n l i

ng ti n c a n

ng NK làm phát sinh c u ngo i t trên th tr

c mình. Trong c hai

ng ngo i h i.

ng t , khi cung ngo i t b t ngu n t nhu c u XK thì trong tr

ng h p XK

c th a thu n thanh toán b ng ngo i t thì nhà XK ph i bán ngo i t

ng n i t c a n
b ng n i t thì ng

c mình; và trong tr

i NK s ph i bán ngo i t mua

toán cho nhà XK. Trong c hai tr
trên th tr

ng h p XK hàng

ng h p ho t

nh n l i

c th a thu n thanh toán

ng ti n c a qu c gia XK

thanh

ng XK làm phát sinh cung ngo i t

ng ngo i h i.

Theo Lý thuy t th

ng m i v s quy t

nh t giá: t giá

c quy t

cân b ng gi a giá tr XK và NK. N u giá tr NK c a m t qu c gia v

nh b i s

t quá giá tr XK

c a qu c gia ó thì t giá s t ng, ngh a là n i t s gi m giá so v i ngo i t .
khi n cho hàng hóa XK c a qu c gia ó tr
hàng NK tr nên

th n

i v i ng

i trong n

nên r h n

i v i ng

in

i u này

c ngoài và

c.

1.2. R I RO T GIÁ H I OÁI.

1.2.1. Khái ni m.
R i ro t giá (RRTG) là r i ro phát sinh do s bi n
giá tr k v ng trong t

ng t giá làm nh h

ng lai. R i ro t giá có th phát sinh trong nhi u ho t

nhau c a doanh nghi p. Nh ng nhìn chung b t c ho t

ng

n

ng khác

ng nào mà ngân l u thu vào

(inflows) phát sinh b ng m t lo i

ng ti n trong khi ngân l u chi ra (outflows) phát sinh

m t lo i

ng nguy c r i ro t giá.

ng ti n khác

u ch a

1.2.2. Các lo i r i ro t giá h i oái.
i v i các DN m r ng ho t
ty có nguy c b r i ro do bi n
th

nh h

ng

ng kinh doanh ra th tr

ng t giá h i oái. Nh ng thay

n vi c gi i quy t h p

ng, dòng ti n, và xác

ng qu c t , nhi u cơng
i v t giá h i ối có
nh giá tr công ty.

quan tr ng cho các nhà qu n lý tài chính là bi t cách qu n lý các r i ro, n
c a công ty và nâng cao giá tr cơng ty. Thơng th

i u

nh dịng ti n

ng r i ro t giá h i ối có th phân

thành ba lo i:

1.2.2.1. R i ro chuy n

i (Translation exposure).

Là r i ro h i oái k toán, n y sinh t nhu c u báo cáo và h p nh t b ng t ng k t
tài s n và k t qu kinh doanh t
N u t giá h i oái thay

ng ngo i t (Foreign currency – FC) sang

i so v i k báo cáo tr

ng n i t .

c, quy chuy n này chuy n nh ng tài


8

s n, kho n n , doanh thu, chi phí, thu nh p và l th hi n b ng ngo i t s là k t qu l i
hay l h i oái.

1.2.2.2. R i ro kinh t (Economic exposure).
R i ro h i ối kinh t , có th
nh h

ng b i thay

nh ngh a là m c

c chi t kh u và ã

i trong d

c ph n ánh trong giá tr c a công ty.

i v t giá h i ối có th có m t nh h

c a công ty trên th tr

giá tr c a cơng ty s b

i ngồi d ki n c a t giá h i oái. B t k s thay

oán t giá h i oái ã
Nh ng thay

c

ng sâu s c v v th c nh tranh

ng th gi i, trên dòng ti n m t và giá tr th tr

ng.

1.2.2.3. R i ro giao d ch (Transaction exposure).
R i ro h i oái giao d ch b t ngu n t kh n ng n y sinh nh ng kho n
m t trong t

ng lai

i v i các giao d ch ã

c ghi nh n và tính b ng ngo i t .

Thí d , khi IBM bán máy vi tính cho Royal Dutch Shell
th i gian m i nh n

c và

c kho ng thanh toán. N u v mua bán

Anh thì ch sau ó m t
c th c hi n b ng

ng

b ng Anh thì IBM s gánh ch u r i ro h i oái giao d ch b nng Anh.
R i ro h i oái giao d ch c a m t công ty

c ol

và s b ng sai bi t gi a các lu ng ti n m t thu và chi

ã

ng theo t ng lo i
c n

nh

ng ti n

i v i m i lo i

ng ti n. M t s giao d ch ch a th c hi n xong bao g m c các kho n n và tài kho n
s thu tính b ng ngo i t

i u ã

m t s kho n khác nh h p

c li t kê vào b ng cân

ng mua bán s p t i thì ch a

Không gi ng r i ro kinh t , r i ro giao d ch
d ch t

ng

c xác

i c a công ty. Tuy nhiên,
c ghi nh n.
nh :

l n c a r i ro giao

ng giá tr các kho n ph i thu và các kho n ph i tr b ng ngo i t .

R i ro các kho n ph i thu ngo i t là t n th t phát sinh khi giá tr quy ra n i t thu
v s t gi m do ngo i t xu ng giá so v i n i t . T n th t các kho n ph i thu có th phát
sinh t nh ng ho t
º Ho t

ng sau ây :

ng XK thu ngo i t .

ºCho vay ngo i t .
º Thu

u t tr c ti p và

u t gián ti p b ng ngo i t v t n

c ngoài.

º Thu lãi vay b ng ngo i t .
º Nh n c t c

u t b ng ngo i t .

R i ro các kho n ph i tr ngo i t là t n th t phát sinh khi giá tr quy ra n i t chi
ra t ng lên do ngo i t lên giá so v i n i t . T n th t các kho n ph i tr có th phát sinh
t nh ng ho t

ng sau ây :


9

º Ho t

ng NK ph i chi tr b ng ngo i t .

º Tr n vay ngo i t .
º

u t tr c ti p và

u t gián ti p ra n

c ngoài b ng ngo i t .

º Tr lãi vay b ng ngo i t .
º Tr c t c

u t b ng ngo i t .

M c dù r i ro t giá h i oái có ba lo i nh ng trong ph m vi gi i h n c a

tài,

chúng ta ch y u nghiên c u lo i r i ro giao d ch và các gi i pháp qu n lý r i ro này.

1.3. QU N TR R I RO H I ỐI GIAO D CH. (3)

(Management of Transaction Exposure)
Có nhi u cách l a ch n

t b o hi m r i ro giao d ch b ng cách s d ng h p

ng tài chính khác nhau và k thu t ho t
T b o hi m b ng h p

ng :

ng tài chính g m có:

̶ T b o hi m trên th tr

ng k h n (Forward market hedge).

̶ T b o hi m trên th tr

ng ti n t (Money market hedge)

̶ T b o hi m trên th tr

ng quy n ch n (Options market hedge).

̶ T b o hi m trên th tr

ng hoán

i (Hedging exposure with Swaps

contracts)
Dùng k thu t ho t

ng

qu n tr r i ro t giá h i oái:

̶ T b o hi m qua hoá

n ti n t (Hedging through invoice currency).

̶ T b o hi m qua tr n s m và ch m tr (Hedging via lead and lag)
̶ T o m ng r i ro h i oái (Exposure netting)
Tr

c khi i vào nghiên c u cách qu n lý r i ro h i oái giao d ch, chúng ta xem

xét tình hu ng sau:
Ví d : Boeing Corporation xu t kh u Boeing 747 cho Hãng hàng khơng n
(British Airways) và g i hố
th tr

c Anh

n tính ti n 10 tri u GBP n ph i tr trong 1 n m. Lãi su t

ng ti n t và t giá h i oái n

c ngoài nh sau :

Lãi su t Hoa K : 6,10% hàng n m.
Lãi su t V

ng qu c Anh : 9,00% hàng n m.

H i oái giao ngay t l : l,50 BP/USD
T giá ngo i h i k h n : 1,46 GBP/USD ( k h n 1 n m ).
Bây gi chúng ta s nhìn các k thu t khác nhau
d ch này.

qu n lý r i ro h i oái giao


10

1.3.1. T b o hi m trên th tr

ng k h n (Forward market hedge).

T b o hi m r i ro giao d ch b ng h p

ng k h n có l là cách ph bi n nh t.

Các cơng ty có th bán (mua) ph i thu (ph i tr ) ngo i t k h n c a nó
c r i ro giao d ch c a nó. Trong ví d trên.
có th bán k h n s l
trao

lo i tr nguy

t b o hi m r i ro ngo i h i, Boeing ch

ng GBP ph i thu c a nó, 10.000.000 GBP giao trong m t n m.

i v i m t s ti n USD nh t

nh. Vào ngày áo h n c a h p

ph i cung c p 10 tri u GBP cho ngân hàng, là bên

i tác c a h p

ng, Boeing s

ng, và bù l i

c

nh n 14,6 tri u USD( 1,46 GBP/USD x 10 tri u USD), b t k t giá h i oái giao ngay là
bao nhiêu vào ngày áo h n. Boeing s s d ng 10 tri u GBP mà nó nh n
Airways

hồn thành th a thu n bán GBP trong h p

Kho n ph i thu GBP c a Boeing
h p

ng k h n), r i ro

c bù

ng k h n v i ngân hàng.

p b i các GBP ph i n p (

c t o b i các

ng GBP ròng c a công ty s tr thành s không.

Tuy nhiên, n u t i th i i m áo h n c a h p
ngay nh h n t giá k h n thì Boeing s

ng. Và ng

ng k h n, t giá h i oái giao

c thêm m t kho n l i nhu n t h p

h n do chênh l ch gi a t giá giao ngay t i ngày
ph i th c hi n h p

c t British

ng k

n h n và t giá k h n mà Boeing

c l i, t giá h i oái giao ngay l n h n t giá k h n thì

Boeing s b l m t kho n mà l ra Boeing s có khi bán GBP theo t giá giao ngay ch

không ph i bán theo t giá trong h p

ng k h n. Nh ng i u này có th minh h a qu

b ng sau:
B ng 1.1. K t qu c a vi c t b o hi m r i ro b ng h p

ng k h n và không t b o

hi m c a Hãng Boeing.
T giá giao ngày
ngày

nh n

V th không t
b o hi m

T b o hi m b ng
h p

ng k h n

Lãi/L t t b o
hi m

1,3 GBP/USD

13.000.000 USD

14.600.000 USD

1.600.000 USD

1,4 GBP/USD

14.000.000 USD

14.600.000 USD

600.000 USD

1,46 GBP/USD

14.600.000 USD

14.600.000 USD

0 USD

1,5 GBP/USD

15.000.000 USD

14.600.000 USD

- 400.000 USD

1,6 GBP/USD

16.000.000 USD

14.600.000 USD

- 1.400.000 USD

Ngu n: Tác gi d ch t sách “International Financial Management” c a Cheol S.Eun, Bruce G.Resnick
(2007), Fourth Edition, McGraw Hill, chapter 8, ph n 8.2, trang 195.


11

T

ng t

i v i các kho n ph i tr b ng ngo i t , c ng s d ng h p

t b o hi m RRTG h i oái b ng cách làm ng

ng k h n

c l i nh trên là mua k h n ngo i t

ph i tr .
Cơng ty c ng có th s d ng h p
c ah p
t

ng k h n (forward contract)

ng t

t b o hi m RRTG. Tuy nhiên, v i h p

ng lai thì có nh ng h n ch sau so v i h p
̶S l

ng chuy n giao

ng lai (futures contract), m t d ng khác

ng k h n:

c chu n hóa.

̶ Th i h n giao hàng là vào th 4 tu n th 3 c a tháng h p
̶ Th i h n c a h p
̶H p

ng s

ng

ng.

ng t i a là 12 tháng.
c

nh giá hàng ngày, l hay lãi s

c h ch toán vào tài

kho n thanh toán hàng ngày. Ký qu là kho n b t bu c ph i có. N u ký qu gi m d
m c quy

nh (75%) thì ph i b sung ký qu .

C ng nh h p
ng khi

ng k h n, h p

ng t

ng ti n t (Money market hedge).

Thay vì v n d ng hedging trên th tr
ng ti n t . T b o hi m trên th tr

nh ng ho t

ng lai c ng b t bu c ph i th c hi n h p

n h n.

1.3.2. T b o hi m trên th tr
tr

i

ng

ng ti n t (money market hedge) liên quan

ng th i vay và cho vay v i hai

giá c a m t lu ng ti n t
vay) b ng ngo i t

ng k h n, có th v n d ng hedging th

ng ti n khác nhau nh m c

n

nh tr

ng lai b ng ngo i t . Nói chung, các cơng ty có th vay (cho

t b o hi m các kho n ph i thu (ph i tr ) b ng ngo i t c a cơng

ty, do ó bù tr tài s n có và tài s n n c a công ty trong cùng lo i ti n t .
V i cùng ví d trên, Boeing có th lo i b r i ro h i oái giao d ch b ng các b
giao d ch nh b ng 1.2 d

c

i ây.

B ng này cho th y dòng ti n m t ròng là s không t i th i i m hi n nay, ng ý
r ng, ngồi chi phí giao d ch có th , các hedging th tr

ng ti n t là hồn tồn t ch tài

chính. B ng này c ng cho th y rõ ràng kho n ph i thu 10.000.000 GBP chính xác bù
b i 10.000.000 GBP ph i n p (
14.600.918 vào ngày áo h n.

c t o b i vay m

n),

p

l i m t dòng ti n ròng


12

B ng 1.2. V n d ng cách t b o hi m trên th tr

ng ti n t cho Boeing

Dòng ti n hi n t i
Các b

c giao d ch

Dòng ti n vào

ngày

nh n

Kho n ph i thu 10 tri u GBP tính theo giá tr
chi t kh u hi n t i là 10.000.000 GBP/(1,09) =
9.174.312 GBP.
B

c 1: Boeing vay 9.174.312 GBP t i Anh

9.174.312 GBP

B

c 2: Chuy n

ng GBP thành USD

13.761.468 USD

theo t giá giao ngay 1,5 GBP/USD.

- 9.174.312 GBP

B

c 3:

i

u t 13.761.468 USD t i Hoa K

-13.761.468 USD

- 10.000.000 GBP

14.600.918 USD

v i lãi su t 6,1% n m.
B

c 4: Thu 10.000.000 GBP t

British

Ariways và dùng nó tr n vay GBP.
Dòng ti n ròng là:
B

c 5:

0

ng th i nh n
c a
tr

ng USD

10.000.000 GBP

c giá tr
ã

u t

áo h n
trên th

14.600.918 USD

ng Hoa K .

Ngu n: Tác gi d ch t sách “International Financial Management” c a Cheol S.Eun, Bruce G.Resnick
(2007), Fourth Edition, McGraw Hill, chapter 8, ph n 8.4, trang 197.

1.3.3. T b o hi m trên th tr

ng quy n ch n (Options market hedge).

M t trong nh ng thi u sót có th có c a h p
tr

ng ti n t là nh ng ph

ãt b c h i

ch

ng k h n và t b o hi m trên th

ng pháp này hoàn toàn lo i b r i ro h i ối. Do ó, cơng ty

ng l i t s thay

i theo h

ng thu n l i c a t giá h i ối.

Ví d :
Vào ngày áo h n c a h p
GBP/USD. Trong tr

ng k h n, t giá h i oái giao ngay là 1,60

ng h p này, t b o hi m b ng h p

hi m r i ro công ty 1.400.000 USD. N u Boeing ã th c s
h i ti c quy t

nh này vì h p

th c t t i th i i m

ng k h n, h s

ng, t giá giao ngay có th l n h n t giá k h n.

ng GBP, Boeing ch mu n b o hi m RRTG ch khi

GBP y u so v i USD, còn khi
l i.

ã ký h p

ng k h n b t bu c ph i th c hi n theo t giá k h n dù

nh nc ah p

V i kho n ph i thu b ng

ng k h n s có chi phí b o

ng GBP m nh thì v n mu n duy trì c h i

ch

ng
ng


13

Qu n lý r i ro h i oái giao d ch nêu rõ r ng ta c n ph i ch cho t i khi vi c bán
hàng ã

c

t ch c ho c vi c

t hàng ã c th hóa thì m i hedging chúng l i. Th

nh ng, khi công ty làm nh v y, s ph i
quan

n bi n

i. V m t chính sách, nh m tránh làm cho khách hàng và

i bán l n l n, h u h t các cơng ty

ối thay

u v i nh ng m t mát ti m tàng liên

ng t giá h i ối vì giá ngo i t khơng nh t thi t ph i i u ch nh ngay

phù h p v i nh ng thay
ng

ng

u không thay

i. Tr phi khi giá ngo i t thay

Vì vi c mua bán d ki n

i b ng giá m i khi t giá h i

i thì cơng ty m i b thi t h i v l i nhu n.

u không ch c ch n nên các h p

ng k h n

u là nh ng

cơng c khơng hồn h o khi hedging r i ro h i oái.
th c hi n

c yêu c u này, quy n ch n ti n t linh ho t nh m t "quy n

ch n" t b o hi m ch ng l i RRTG h i ối. Nói chung, các cơng ty có th mua quy n
ch n mua ngo i t ho c mua quy n ch n bán ngo i t

t b o hi m các kho n ph i tr

ho c các kho n ph i thu ti n b ng ngo i t . Quy n ch n ti n t là m t công c qu n lý r i
ro áng k c trong các tình hu ng khác nhau.
B ng 1.3: T b o hi m trên th tr

T giá giao
ngay t

Quy t

nh

ng lai

ng quy n ch n c a Cơng ty Boeing

Ti n hàng
thu

Phí

Ti n hàng ròng

quy n

b ng USD

(GBP/USD)

c

ch n

USD

thu

c b ng

1,3

Th c hi n

14.600.000

212.200

14.387.000

1,4

Th c hi n

14.600.000

212.200

14.387.000

Có/khơng th c hi n

14.600.000

212.200

14.387.000

1,46
1,5

Khơng th c hi n

15.000.000

212.200

14.787.800

1,6

Không th c hi n

16.000.000

212.200

15.787.800

Ngu n: Tác gi d ch t sách “International Financial Management” c a Cheol S.Eun, Bruce G.Resnick
(2007), Fourth Edition, McGraw Hill, chapter 8, ph n 8.5, trang 199.

Tr l i v i ví d v giao d ch c a Cơng ty Boeing nh trên,
ối giao d ch s s d ng h p

qu n lý RRTG h i

ng quy n ch n bán 10 tri u GBP t ti n bán hàng s thu

c t British Airways, v i m c phí quy n ch n là 0,02 USD/1GBP.
T

ng t ,

i v i các kho n ph i tr b ng ngo i t có th th c hi n t b o hi m

b ng cách th c hi n h p

ng quy n ch n mua ngo i t .


14

Tóm l i, v i h p

ng quy n ch n ti n t , vào ngày

n h n, ng

i mua quy n

ch n có th th c hi n h p

ng ã ký ho c có th khơng th c hi n h p

ng

t n d ng

nh ng thu n l i trên th tr

ng ngo i h i vào th i i m áo h n. T giá trao

i là t giá

c s , là t giá

c l p ra do th a thu n c a ngân hàng và khách hàng. Ng

quy n ch n luôn luôn ph i tr m t kho n phí quy n ch n cho ng

i bán. S d ng quy n

ch n v a là gi i pháp phòng ng a RRTG h i ối v a giúp cơng ty t n d ng
u c n u t giá bi n

i mua

cc h i

ng thu n l i.

1.3.4. T b o hi m trên th tr

ng hoán

i (Hedging exposure with Swaps

contracts).
Các cơng ty th

ng xun ph i

i phó v i m t dãy các tài kho n n ph i tr ho c

ph i thu b ng ngo i t . Nh lu ng ti n ngo i t th
b ng cách s d ng h p

ng hoán

l y m t lo i ti n t khác

t giá h i oái

m t chu i các ngày tháng trong t
m t danh m c

ut c ah p

ng t vài tháng

i ti n t , là m t tho thu n nh m
c xác

nh tr

ng k h n v i các ngày

i gi ng nh

n h n khác nhau. Hoán

i

c lên k ho ch cung c p m t chi c

u m i n m trong n m n m t i, b t

t lên k ho ch tr ti n 10.000.000 GBP

vào ngày 1 tháng 12 hàng n m trong n m n m, b t
này, Boeing ã ph i

ng hoán

i, trên

n 20 n m.

British Airways vào

British Airways l n l

i m t ti n t

ng và k h n thanh toán; các k h n thanh tốn có th

Tr l i v i ví d trên, gi s r ng Boeing
máy bay

c t b o hi m

c, ó là t giá hoán

ng lai. Nh v y, m t h p

(Swaps) r t linh ho t v m t s l
dao

ng xuyên có th

u t n m 1996.

mua máy bay Boeing

u t n m 1996. Trong tr

ng h p

i m t v i m t chu i các nguy c r i ro h i oái giao d ch. Nh

ã

c p, Boeing có th t b o hi m r i ro h i oái giao d ch b ng cách s d ng m t th a
thu n hoán

i 10.000.000 GBP cho bên

n m trong n m n m và nh n l
hoán

ng USD

i tác c a h p
c xác

ng vào ngày 01 tháng 12 m i

nh tr

i th a thu n là 1,50 GBP/USD thì Boeing s nh n

n m, b t k t giá giao ngay trong t
chu i n m h p

ng k

c m i n m. N u vùng t giá
c 15.000.000 USD m i

ng lai và t l k h n bao nhiêu. L u ý là m t

h n s không

GBP/USD; t giá k h n s khác cho các ngày

c

nh giá

t giá th ng nh t là 1,50

n h n khác nhau.

15

1.3.5. T b o hi m qua hoá

n ti n t (Hedging through invoice currency).

Trong khi các công c t b o hi m tài chính ch ng h n nh h p
tr

ng ti n t , hốn

hóa

i, và h p

n ti n t , k thu t ho t

i, chia s , trao
h p các hoá

ng k h n, th

ng quy n ch n thì gi i pháp t b o hi m qua l a ch n
ng, ã khơng

c chú ý nhi u. Các cơng ty có th thay

i ho c a d ng hóa r i ro b ng cách ch n lo i ti n t m t cách thích

n.

Ví d , n u hóa

n bán máy bay c a Boeing là 15.000.000USD ch không ph i là

10.000.000 GBP thì cơng ty khơng ph i

i m t r i ro h i oái giao d ch n a. Tuy nhiên,

l u ý r i ro h i ối giao d ch khơng bi n m t, nó có ch
nh p kh u c a Anh. British Airways gi

n thu n chuy n sang các n

c

ây ã có m t tài kho n n ph i tr b ng USD.

Hãng có th

i, chia s , a d ng hóa r i ro b ng cách ch n lo i ti n t m t cách thích

h p các hố

n.

Thay vì vi c chuy n

i các r i ro h i ối giao d ch hồn tồn

Airways, Boeing có th chia s các r i ro v i British Airways: m t n a hóa
n b ng USD tr giá 7.500.000USD và m t n a còn l i b ng
là 5.000.000 GBP. Trong tr
gi m

n m t n a. Nh v n

d ng cách thay
cho
ph

ng h p này,

i th . Ch nhà xu t kh u v i quy n l c th tr

i ho c chia s r i ro

n

l n c a r i ro h i oái c a Boeing

i hay chia s r i ro nhi u nh nó mu n vì s m t ho t

kh u không phù h p v i thanh tốn th

n, các hóa

ng GBP, tr giá hóa

th c ti n, tuy nhiên, hãng có th khơng

ng pháp ti p c n này. Ngoài ra, n u

British

c

kh n ng s
ng bán hàng

ng áng k m i có th s d ng

ng ti n c a c nhà xu t kh u và nhà nh p

ng m i qu c t , c hai bên có th s d ng thay

i phó r i ro t giá h i oái.

1.3.6. T b o hi m qua vi c tr n s m và ch m tr (Hedging via lead and
lag).
M t k thu t ho t

ng khác là công ty có th s d ng

gi m r i ro giao d ch là

tr n s m và ch m tr các biên nh n và các kho n chi ngo i t . Công ty mu n
n s m các kho n ph i tr b ng

ti n m nh

ng ti n y u và ch m tr các kho n ph i thu b ng

có th tránh nh ng t n th t t kh u hao c a các lo i ti n t y u và h

t s t ng giá c a

c tr

ng ti n m nh. C ng t

ng

ng l i

ng t , công ty s c g ng tr s m n ph i tr

ng ti n m nh và ch m tr các kho n n ph i tr b ng lo i ti n t y u.


16

Chi n l

c tr n s m ho c ch m tr có th

c áp d ng nhi u hi u qu

i

phó các kho n n ph i tr và kho n ph i thu, nh phí nguyên li u, ti n thuê, ti n b n
quy n, ti n lãi và c t c, gi a công ty con c a công ty a qu c gia gi ng nhau.

1.3.7. T o m ng r i ro h i oái (Exposure netting).
T o m ng r i ro h i oái (exposure netting) liên quan
oái trong m t lo i

ng ti n v i r i ro h i oái trong cùng

ng ti n khác khi t giá bi n chuy n sao cho kho n
th nh t

c bù tr b i kho n m t (ho c

c n hedging ó th a nh n r ng

bi n

ng ti n ph i th p h n t ng bi n
ti n. Gi
i

c)

ng ti n ó hay m t lo i

c (ho c m t)
tình th tác

c hay m t i c a t ng

ng th hai. Cách ti p

ng ti n là

ch ph n thu

c và 1 tri u EUR ph i

u tri t tiêu l n nhau mà khơng có quan h m ng nào v r i ro h i ối

v n d ng tình th vào các lo i

ng ti n khác nhau. Tuy nhiên, các công ty

áp d ng vi c t o m ng r i ro h i oái v i r t nhi u lo i
m ng r i ro h i ối liên quan
̶ Cơng ty có th bù
c giá xu ng trên cùng

p tình tr ng

ng ti n. Trong th c t , t o

u c giá lên v m t lo i

ng ti n

u thay

ng EUR ) thì cơng ty có th bù

ng ti n b ng

u

i t l thu n v i nhau ( thí
p

u c giá lên m t lo i

ng v ti n t l i k t h p t l ngh ch thì

u c giá xu ng ( hay

u c giá xu ng v lo i

giá lên ) có th

u ln ln

ng ti n ó.

ng Franc Th y S và

̶ N u các bi n

i v i vi c

n m t trong ba kh n ng sau:

̶ N u t giá h i oái c a hai lo i

ng ti n

c hay m t

n v ti n t riêng r

c khi tính thu ). Có th m ng r i ro h i ối nh th l i không rõ r t

d :

ng

u c n chú tâm h n c , h n h n là

Thí d , d dàng nh n th y r ng 1 tri u EUR s nh n

(tr

ng

ng t ng th hay r i ro v r i ro h i oái c a

nh làm c s cho vi c t o m ng r i ro h i oái

thanh toán

tình th tác

ng riêng bi t c a r i ro h i oái xét riêng t ng

i v i tồn b r i ro h i ối c a

ph n thu

n vi c bù tr r i ro h i

c dùng

bù

ng ti n kia.

p l n nhau.