Giải pháp phát triển dịch vụ bao thanh toán tại các ngân hàng thương mại VN

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
j



LÊ QUANG NINH


GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V BAO
THANH TOÁN TI CÁC NGÂN HÀNG
THNG MI VIT NAM

Chuyên ngành: Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s:60.31.12




LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN: TS. H PHÚC NGUYÊN




THÀNH PH H CHÍ MINH – 2009

LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan danh d v đ tài nghiên cu: “Gii pháp phát trin nghip v
bao thanh toán ti các ngân hàng thng mi Vit Nam’’ là đ tài ca tôi nghiên cu
khi thc hin Lun vn Thc s kinh t, không sao chép, cóp nht ca bt k ai. Các tài
liu và các s liu ca đ tài là trung thc, đm bo tính chính xác.

Ngày……. tháng……….nm 2010
Ngi thc hin


Lê Quang Ninh
MC LC
LI M U 1
CHNG I
C S LÝ LUN V NGHIP V BAO THANH TOÁN TRONG TÀI TR
THNG MI 4
1.1 Tng quan v bao thanh toán: 4
1.1.1. S cn thit ca dch v bao thanh toán: 4
1.1.2. Lch s hình thành và phát trin nghip v bao thanh toán: 4
1.1.3. Khái nim v bao thanh toán: 6
1.1.4. n v cung cp dch v bao thanh toán 8
1.1.4.1. Các công ty bao thanh toán: 9
1.1.4.2. Các ngân hàng thng mi: 9
1.1.5. Phân loi bao thanh toán: 9
1.1.6. Li ích ca bao thanh toán trong hot đng thanh toán thng mi: 11
1.1.7. Hn ch ca bao thanh toán: 13
1.1.8. Quy trình thc hin bao thanh toán: 14
1.2. So sánh bao thanh toán vi các hình thc tài tr thng mi khác: 17
1.2.1. So sánh bao thanh toán vi các sn phm cho vay truyn thng: 17

1.2.2. So sánh bao thanh toán vi phng thc tín dng chng t: 19
1.2.3. So sánh bao thanh toán vi chit khu hi phiu truyn thng và thng lng
thanh toán theo L/C. 19
1.3. Ri ro trong hot đng bao thanh toán: 20
1.3.1. Ri ro tín dng: 21
1.3.2. Ri ro gian ln: 22
1.3.3. Ri ro thu n: 22
1.3.4. Ri ro thanh khon: 23
1.3.5. Ri ro ngoi hi: 23
1.3.6. Chia s ri ro trong bao thanh toán h hai đi lý: 23
1.4. Hot đng bao thanh toán trên th gii và bài hc kinh nghim cho Vit Nam: 23
1.4.1. Hip hi các t chc bao thanh toán quc t: 23
1.4.2. Tình hình hot đng bao thanh toán trên th gii: 23
1.4.3. Các bài hc kinh nghim đ phát trin nghip v bao thanh toán: 26
KT LUN CHNG I 30
CHNG II
THC TIN HOT NG BAO THANH TOÁN TRONG H THNG NGÂN HÀNG
THNG MI VIT NAM 31
2.1 Quy đnh v thc hin bao thanh toán ti Vit Nam: 31
2.1.1 Các vn bn pháp lý hin hành: 31
2.1.2 iu kin đ ngân hàng đc hot đng nghip v bao thanh toán: 32
2.1.3 i tng áp dng: 32
2.2 Thc trng hot đng bao thanh toán ti các t chc tín dng ca Vit Nam: 33
2.2.1 Tình hình thc hin nghip v bao thanh toán ti Vit Nam: 33
2.2.2 Mt s quy đnh c th trong nghip v bao thanh toán ti các ngân hàng thng
mi Vit Nam hin nay: 35
2.2.3 Thc trng hot đng bao thanh toán ti mt s ngân hàng tiêu biu: 38
2.2.3.1 Ngân hàng thng mi c phn Á Châu (ACB): 39
2.2.3.2 Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam (VCB): 52
2.2.3.3 Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn Vit Nam (Agribank) 56

2.2.4 Nhng mt khó hn, hn ch và vng mc khi thc hin nghip v bao thanh
toán ti Vit Nam: 57
2.2.4.1 Nguyên nhân t phía các ngân hàng thng mi: 59
2.2.4.2 Nguyên nhân t bên ngoài ngân hàng thng mi: 62
KT LUN CHNG II 65
CHNG III
GII PHÁP M RNG HOT NG BAO THANH TOÁN CA H THNG NGÂN
HÀNG THNG MI VIT NAM 66
3.1. Tim nng nghip v bao thanh toán ti Vit Nam: 66
3.2. Các gii pháp đi vi các ngân hàng thng mi Vit Nam: 67
3.2.1. Nâng cao nhn thc v s cn thit phi phát trin nghip v bao thanh toán: 68
3.2.2. Xây dng mô hình t chc phù hp và hiu qu đ phát trin nghip v bao thanh
toán: 69
3.2.3. Tng cng hot đng Marketing v bao thanh toán ti Vit Nam 70
3.2.4. y mnh công tác t vn cho khách hàng: 73
3.2.5. Xây dng quy trình hot đng bao thanh toán ti các ngân hàng: 74
3.2.6. M rng quan h đi lý vi các NHTM khác trong và ngoài nc: 74
3.2.7. Nâng cao cht lng khâu thm đnh: 75
3.2.8. Hin đi hoá công ngh ngân hàng theo mt bng trình đ quc t 76
3.2.9. ào to đi ng cán b ngân hàng có đ nng lc và có tính chuyên nghip cao: 77
3.3. Mt s kin ngh: 77
3.3.1. Vi ngân hàng nhà nc: 77
3.3.1.1. Cn ban hành quy ch mi quy đnh hot đng bao thanh toán thay th quyt đnh
s 1096/2004/Q-NHNN 77
3.3.1.2. Nâng tm hiu qu hot đng ca Trung tâm thông tin tín dng (CIC) 78
3.3.2. Kin ngh khác vi c quan nhà nc có thm quyn: 79
KT LUN CHNG III 81
KT LUN 82

DANH MC BNG BIU, S  VÀ BIU 

Bng Tên bng Trang

Bng 1.1 So sánh đim khác nhau gia bao thanh toán và cho vay truyn thng 17

Bng 1.2 Doanh s hot đng BTT trên th gii, c cu gia BTT ni đa và quc t 24

Bng 1.3 S t chc BTT và doanh s BTT toàn th gii nm 2008 25

Bng 1.4 Mt s quc gia có doanh s BTT cao trong các nm qua 26

Bng 2.1 Doanh s bao thanh toán ti Vit Nam 35

Bng 2.2 Tiêu chí la chn ngi mua trong hot đng BTT ti ACB 41

Bng 2.3 Phí dch v bao thanh toán ni đa ti ACB 47

Bng 2.4 Doanh s BTT trong thi gian qua ca ACB 49

Bng 2.5 Thu nhp lãi và phí t hot đng BTT 51

Bng 2.6 T trng thu nhp t hot đng BTT so vi tng thu nhp t lãi và phí ca
ACB
51

Bng 2.7 Biu phí hot đng BTT ti VCB 54

S đ Tên s đ
S đ 1.1 Quy trình bao thanh toán ni đa 14

S đ 1.2 Quy trình bao thanh toán quc t 16

Biu đ Tên biu đ
Biu đ 1.1

Biu đ tng trng doanh s BTT trên th gii 24

Biu đ 1.2

Biu đ phn ánh t l doanh s BTT trên toàn th gii 25

Biu đ 2.1

Doanh thu bao thanh toán ni đa và doanh thu quc t ti Vit Nam 35

Biu đ 2.2

Tng trng doanh s BTT ca ACB qua các nm 50


DANH MC CÁC T VIT TT

BTT: Bao thanh toán
ACB: Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
VCB: Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam (Vietcombank)
Agribank: Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn Vit Nam
Techcombank: Ngân hàng thng mi c phn K thng Vit Nam
FCI: Factor Chain International (Hip hi bao thanh toán quc t)
NHTM: ngân hàng thng mi
NHTMQD: ngân hàng thng mi quc doanh

NHNN: ngân hàng nhà nc
L/C: th tín dng chng t (Letter of Credit)
KPT: khon phi thu
ROE: Return On Equity (li nhun trên vn ch s hu)
WTO: World Trade Organization (t chc thng mi th gii)
CIC: Credit Information Centre (Trung tâm thông tin tín dng).



Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
1

LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài:
Vit Nam đang trong tin trình hi nhp ngày càng sâu rng vào nn kinh t th
gii k t khi chính thc gia nhp WTO ngày 07/01/2007. V th ca Vit Nam ngày
càng đc khng đnh nh mt đim sáng tng trng kinh t ti Châu Á. Chúng ta đang
đng trc c hi có th to ra nhng đt phá mi đ tng tc nn kinh t. Tuy nhiên,
cng có nhng vn đ đt ra cho toàn b nn kinh t nói chung và ngành ngân hàng nói
riêng trong giai đon này.
Nm 2008, th gii bc vào cuc suy thoái kinh t nghiêm trng nht k t th
chin th II, sc mua toàn cu st gim nghiêm trng, th trng xut khu b thu hp,
tình trng tht nghip xy ra ph bin  hu ht các quc gia. Hàng lot ngân hàng và
doanh nghip phá sn, chính ph các quc gia tung các gói kích thích kinh t nhm vc
dy nn sn xut ni đa đng thi tìm mi bin pháp bo v các nhà sn xut trong nc,
ch ngha bo h có c hi tr li.
ng trc tình hình đó, hot đng ca ngành ngân hàng trong nm 2008 gp rt
nhiu khó khn. Tình trng lãi sut liên tc thay đi gây khó khn rt ln cho công tác
qun tr ngân hàng, ngun vn huy đng không n đnh do lãi sut bin đng bt thng
gây nên nhng cuc chy đua lãi sut không đáng có gia các ngân hàng. Hot đng tín

dng luôn là lnh vc kinh doanh đem li li nhun ln nht trong c cu ngun thu nhp
ca ngân hàng cho đn nay và có l trong nhiu nm ti, tuy nhiên đây là lnh vc kinh
doanh có rt nhiu ri ro, và trong điu kin kinh t khó khn nh trong nm 2008, nguy
c đi vi hot đng tín dng đi vi ngành ngân hàng ngày càng tr nên trm trng hn.
Trong hot đng kinh doanh đi ngoi, s mt n đnh vào t giá hi đoái, ngun
cung ng ngoi t tr nên khan him gây tâm lý lo ngi cho doanh nghip cng nh gii
ngân hàng dn đn hin tng đu c, tích tr ngoi t. Mt khác, do khng khong kinh
t, sc mua ca th trng cng suy gim, các nc nhp khu có xu hng bo v nhà
sn xut trong nc nên đã dng các hàng rào bo h ngn cn hàng hoá nhp khu. Hot
đng xut nhp khu đã khó li càng khó hn.
Tuy nhiên, xét di khía cnh khác khng hong kinh t là c hi đ ngành ngân
hàng trong nc nhìn li mình. ây là thi c không th tt hn đ tái c cu t chc,
đu t nghiên cu sn phm mi, đi mi công ngh, nâng cao cht lng phc v khách
hàng.
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
2

Hin nay, lnh vc tín dng truyn thng đang dn đn ch bão hoà, hot đng cho
vay ngày càng tim n nhiu ri ro. Chính vì th, ngành ngân hàng đang dn chuyn
hng sang hot đng cung ng dch v mt cách trn gói hn là ch cung ng sn phm
tín dng đn thun. Có ba xu hng hot đng chính đang đc ngành ngân hàng la
chn: mt là, phát trin các dch v trên th trng tài chính. Hai là, phát trin dch v
ngân hàng bán l và hin đi. Ba là, m rng các dch v ngân hàng quc t. Vi xu th
này, sn phm BTT đã đc đa vào thc hin ti mt s ngân hàng, đã có nhng thành
công cng nh khó khn nht đnh. Nhng th trng tài chính Vit Nam vn còn đang
trong giai đon phát trin cao, tim nng li nhun cho sn phm BTT vn còn rt ln.
Do sn phm này vn còn mi m vi th trng tài chính Vit Nam nên chc
chn vn còn nhiu vn đ cn nghiên cu đ tìm ra nhng gii pháp nhm hoàn thin và
phát trin hn na nghip v BTT tuy còn khá mi m ti nc ta nhng nó đã đc thc
hin rng rãi và hiu qu trên toàn th gii. Chính vì lý do đó, ngi vit đã chn đ tài

làm lun vn thc s: “Gii pháp phát trin nghip v bao thanh toán ti các ngân hàng
thng mi Vit Nam”.
2. Mc tiêu nghiên cu:
Thông qua vic tìm hiu tng quan c s lý lun v nghip v BTT và kinh
nghim ca các nc trên th gii đã áp dng thành công dch v BTT, t đó nghiên cu
thc trng BTT ti các NHTM Vit Nam, bao gm nhng thun li, khó khn, nguyên
nhân khách quan và ch quan ca thc trng đó.
Là ngi đang công tác ti Ngân hàng No&PTNT Vit Nam (Agribank), đây là
mt trong nhng ngân hàng hàng đu Vit Nam, nhng cng nh nhiu NHTM khác,
hin nay Agribank vn cha mnh dn thc hin nghip v này, nu có ch mang tính
cht thm dò là ch yu. Chính vì vy, ngi vit nhn thy đây là đim ni bt ca đ
tài, nó mang ý ngha thc tin cao cn đc nghiên cu. ó chính là lý do ngi vit
chn đ tài: “Gii pháp phát trin nghip v bao thanh toán ti các ngân hàng thng
mi Vit Nam”.
3. i tng và phm vi nghiên cu:
i tng nghiên cu: dch v bao thanh toán ti các NHTM Vit Nam.
Phm vi nghiên cu: kho sát s liu ti các NHTM Vit Nam bao gm các
NHTMNN, NHTMCP ca Vit Nam. Trong đó, ngi vit tp trung nghiên cu quy
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
3

trình, s liu ca NHTMCP Á Châu, NHTMCP Ngoi thng Vit Nam là nhng đi
din tiêu biu.
4. Phng pháp nghiên cu:
Phng pháp nghiên cu xuyên sut trong đ tài là phng pháp duy vt bin
chng kèm vi phng pháp đi chiu so sánh, thng kê kt hp vi kho sát s liu ti
mt s ngân hàng thng mi tiêu biu.
5. Kt cu lun vn:
 gii quyt ni dung c bn ca vn đ trên, ngoài li m đu và kt lun, b
cc lun vn bao gm các chng:

 Chng I: bao gm lý lun chung v BTT và mt s bài hc kinh nghim. Trong
chng này đ cp đn nhng lý lun c bn v nghip v BTT t lch s hình
thành, khái nim sn phm dch v cho đn quy trình nghip v BTT t đó rút ra
nhng bài hc kinh nghim cho Vit Nam.
 Chng II: trong phn này, ngi vit tp trung phân tích thc trng v hot đng
BTT ca h thng các t chc tín dng Vit Nam phân tích thc trng hot đng
đ thy đc nhng thun li và khó khn khi thc hin dch v BTT.
 Chng III: trên c s nhng thun li và khó khn đã đc phân tích  chng
II, trong chng III, ngi vit đã đ ra các gii pháp đi vi các NHTM Vit
Nam, mt s kin ngh vi NHNN, B Công thng và công tác đào to nhân lc
cho ngành ngân hàng.
Vi thi gian và kin thc có hn, BTT li là mt nghip v rt mi m ti th
trng tài chính Vit Nam nên vic tìm kim tài liu nghiên cu gp nhiu khó khn. Do
đó, đ tài này chc s không tránh khi nhng hn ch và thiu sót, rt mong s đóng góp
ca quý thy cô và bn đc quan tâm đn vn đ này đ tác gi hiu bit hoàn chnh hn.
Xin chân thành cm n Tin s H Phúc Nguyên đã hng dn tôi hoàn thành lun
vn. Xin chân thành cm n các thy, cô trong khoa Ngân hàng đã tn tình ging dy đ
tôi có đ kin thc hoàn thành đ tài này.
**********
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
4

CHNG I
C S LÝ LUN V NGHIP V BAO THANH TOÁN TRONG
TÀI TR THNG MI

1.1 Tng quan v BTT:
1.1.1 S cn thit ca dch v bao thanh toán:
Trong giao dch thng mi, các bên luôn có nhng xung đt v li ích kinh t do
khác bit v nhu cu và kh nng đáp ng nhu cu. Nhu cu ca ngi mua là đc mua

chu ghi s và thanh toán chm. Nhu cu ca ngi bán là bán đc hàng và nhn đc
tin thanh toán ngay sau khi bán hàng đ có th tip tc quay vòng vn sn xut kinh
doanh. Do nhu cu ca hai bên xung đt nh vy nên thông thng hoc ngi bán hoc
ngi mua phi chu thit đ phía bên kia đc hng li, tc là hoc ngi bán đ ngi
mua tr chm hoc ngi mua phi thanh toán tin ngay cho ngi bán. Vi dch v BTT
(Factoring), đôi bên mua và bán đu đc hng li. Nói mt cách khác, đn v BTT là
cu ni gia hai nhu cu nói trên ca ngi mua và ngi bán. C th: đn v BTT cho
ngi bán đc nhn ng trc ngay sau khi giao hàng (80-90% giá tr hoá đn), trong
khi ngi mua có th tr chm vi thi gian tho thun vi đn v BTT. c bit, BTT
cung cp c dch v bo đm ri ro tín dng ca ngi mua. Tc là, ngi bán đc đm
bo nhn đc 100% giá tr hoá đn ngay c khi ngi mua phá sn hoc không thanh
toán khi hoá đn đn hn vi điu kin hoá đn đó không b tranh chp gia các bên
(gia ngi bán và ngi mua và/hoc bên th ba bt k).
1.1.2 Lch s hình thành và phát trin nghip v bao thanh toán:
BTT là mt khái nim còn l lm đi vi nhiu doanh nghip Vit Nam nhng li
là mt dch v không th thiu đi vi doanh nghip nc ngoài. BTT không phi là mt
khái nim mi, nó có ngun gc t thi đ ch La Mã, xut phát t đi lý hng hoa
hng, nhng ngi thc hin vic mua bán và luân chuyn hàng hoá khong 2000 nm
trc. Khi đó, các nhà sn xut và các nhà buôn giàu có s dng các đi lý thng mi
hoc ngi đi din theo dõi doanh s bán hàng ca h, chc nng chính ca các đi din
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
5

thng mi ch là Marketing cho các nhà sn xut. Là đi lý, h nm quyn s hu bên
hàng hoá ca bên u nhim – nhà sn xut nc ngoài – ri giao hàng hoá đó cho ngi
mua trong nc, ghi s doanh thu/ thu n và thu n khi đn hn, chuyn d n cho bên
u nhim thu sau khi đã tr phn phn hoa hng ca mình.
Vi s phát trin toàn cu ca ngành công nghip Anh vào th k 14 và th k 15
đã tác đng đn s ln mnh ca tm quan trng ca các đi lý thng mi. Khi h dn
dn tin cy vào kh nng tr n ca ngi mua trong nc mà h giao dch cùng, h bt

đu đm bo kh nng tr n ca ngi mua bng cách ha tr cho ngi u nhim trong
tng lai nu ngi mua không th tr n đúng hn do kh nng tài chính không cho
phép, đây là mt hình thc bo lãnh tín dng đ ly hoa hng cao hn. Và khi đi lý
thanh toán có đ vn, h bt đu tr trc mt phn (tm ng) cho ngi u nhim ca
mình da trên khon thanh toán ca ngi mua trong tng lai. Do có khon tm ng này
mà đi lý thng mi tính thêm khon phí hoa hng hay lãi sut. Thông thng, đ tránh
tình trng ngi mua khiu ni ngi bán v s lng, cht lng hàng hoá hay các điu
khon khác v thi gian đa đim giao hàng, đi lý thng mi không ng trc toàn b
s tin doanh thu bán hàng. Thay vào đó, h gi li mt phn các khon phi tr cho bên
bán cho đn khi bên mua và bên bán chm dt các quyn li và ngha v liên quan.
Ngi mua đc ngi bán thông báo đi lý thng mi đã mua quyn đc thanh toán
ca h. Và t khi chp nhn ng trc tin cho ngi bán, ngoài chc nng Marketing,
đi lý thng mi đã thc hin thêm chc nng tài chính và tr thành đi lý BTT.
Th k 16 bt đu vi s khám phá Châu M ca ngi Châu Âu, ch đ thc dân
đc áp đt ti đây. Khong cách đa lý gia Châu Âu và th trng mi rt ln và càng
tr nên ln hn khi lãnh th M m rng dn ra phía tây là điu kin rt thun li cho
BTT phát trin. Khong cách đa lý mênh mông khin cho cách nhà sn xut Châu Âu rt
khó nm bt th hiu cng nh s tin tng đ cp tín dng thng mi cho th trng
mi đy tim nng nhng rt ri ro này. iu này đã làm cho vòng quay vn lu đng
ca nhà sn xut Châu Âu càng kéo dài hn. Kt hp nhng yu t trên to nên nhng
cng thng đáng k vi nhng nhà sn xut này. Vì vy, nhng đi lý BTT ngi M
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
6

quen thuc vi th trng và ngi mua nc h đã đc t chc đ thc hin nhim v
Marketing và tài chính nh nhng ngi đng nghip nc khác đã tng làm.
n th k 19, M đã phát trin thành mt cng quc v công nghip và tr nên
ít ph thuc vào hàng hoá nc ngoài. Khi đó, các mi quan h chính tr l thuc gia
M và Châu Âu không còn tn ti na, nhu cu s dng các đi lý BTT đ tin hành nhp
khu hàng đã gim xung, các nhà BTT ni đa ra đi đm nhn vic bán hàng trong

phm vi biên gii mt quc gia. Khi h thng thông tin liên lc và các phng tin vn
chuyn đã phát trin, ngi ta nhn thy các nhà sn xut không nht thit phi ký gi
hàng hoá na. Hàng có th bán bng phng thc gi mu qua các đi lý và chuyn trc
tip cho các khách hàng. Mc dù vy, các nhà sn xut vn duy trì vic s dng các đi lý
BTT đ tin hành thanh toán cho các lô hàng, trong đó quyn ca đi lý BTT là thu tin
thanh toán t ngi mua cui cùng. ây là c s cho BTT hin đi, khái nim BTT phát
trin liên tc và ngày nay tr nên quen thuc trong kinh doanh, thng mi, tài chính
ngân hàng hay xut nhp khu.
1.1.3 Khái nim v bao thanh toán:
Các giao dch BTT cn tuân th theo mt khung pháp lý chun. Hin nay các công
ty Factoring trên th gii thng s dng Công c UNIDROIT đc thông qua ngày
28/5/1988 ti Ottawa – Canada hay Quy tc chung v Factoring quc t ca Hip hi
Factoring quc t - General Rules For International Factoring – FCI làm chun mc cho
các giao dch ca mình.
Ti Vit Nam, Thng đc NHNN cng ban hành Quy ch hot đng BTT ca các
t chc tín dng theo Quyt đnh s 1096/2004Q – NHNN ngày 06/09/2004.
Có rt nhiu đnh ngha v BTT (factoring). Sau đây là mt vài đnh ngha tiêu
biu:
nh ngha 1: Theo quyt đnh s 1096/2004/Q-NHNN ngày 06/09/2004 ca
NHNN V/v ban hành quy ch hot đng BTT ca các t chc tín dng và quyt đnh s
30/2008/Q-NHNN ngày 16/10/2008 ca NHNN V/v sa đi, b sung mt s điu ti
Quyt đnh s 1096/2004/Q-NHNN: BTT là mt hình thc cp tín dng ca t chc tín
dng cho bên bán hàng, cung ng dch v thông qua vic mua li các khon phi thu phát
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
7

sinh t vic mua bán hàng hoá, cung ng dch v đã đc bên bán hàng, cung ng dch
v và bên mua hàng, s dng dch v tho thun trong hp đng mua bán hàng, cung ng
dch v.
nh ngha 2: Hp đng Factoring là hp đng theo đó ngi bán có th hoc s

chuyn nhng các khon phi thu cho mt đn v BTT (factor), có th vi mc đích
nhn tài tr thng mi hoc không đ nhn ít nht mt trong các chc nng sau:
- Theo dõi s sách các khon phi thu.
- Tài tr di dng ng trc cho ngi bán hàng da trên giá tr các khon phi
thu.
- Thu h các khon phi thu.
- Bo him ri ro n xu.
(Theo quy tc chung v Factoring quc t ca Hip hi Factoring quc t -
General Rules for International Factoring).
nh ngha 3: Theo cun Marketing International Factoring, 2000, Neitherland ca
Hip hi Factoring quc t - FCI, da trên quan đim ca lut và k toán thì BTT là mt
dch v da vào nhng khon phi thu đc chuyn nhng. Các khon phi thu ca
ngi bán hàng đc chuyn nhng factor, do đó to ra s chuyn đi ch n. Mt
factor s tr thành mt ch n mi và đc quyn đi vi các khon phi thu, bao gm c
các phn ph thuc vào các khon phi thu đó.
Mt s đnh ngha khác:
Theo t đin kinh t (Dictionary of Economic – Christopher Pass & Bryan Lones):
BTT là 1 s dàn xp tài chính, qua đó 1 công ty tài chính chuyên nghip, qua đó, mt
công ty tài chính (công ty mua n - factor firm) mua li các khon n ca công ty vi s
tin ít hn giá tr ca khon n đó. Li nhun phát sinh t s chênh lch gia s tin thu
đc ca s n đã mua và giá mua thc t ca món n đó. Li ích ca công ty mua bán
n là nhn đc tin ngay thay vì phi ch đn lúc con n tr n, hn na li tránh đc
nhng phin toái và các chi phí trong vic theo đui các con n chm tr.
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
8

Còn theo t đin thut ng ngân hàng – Hans Klaus thì “BTT là mt loi hình tài
tr di dng tín dng chuyn nhng n. Mt công ty chuyn toàn b hay mt phn
khon n cho mt công ty tài chính chuyên nghip (công ty mua n, thông thng là mt
công ty trc thuc ngân hàng). Công ty này đm nhn vic thu các khon n và theo dõi

các khon phi thu đ hng th tc phí và có lúc ng trc các khon n. Thông thng
công ty mua n phi chu ri ro mt kh nng thanh toán ca món n”.
Mc dù có nhiu cách din đt khác nhau, nhng nói chung, có th hiu nghip v
BTT chính là mt hình thc tín dng ngn hn tài tr cho nhng khon thanh toán cha
đn hn t các hot đng sn xut kinh doanh, cung ng hàng hoá và dch v, đó chính là
hot đng mua bán n. n v BTT đm bo vic thu n, tránh các ri ro không tr n
hoc không có kh nng tr n ca ngi mua. Nh có s chuyên môn hoá vic thu hi
n nên sau khi mua li các khon n, đn v BTT có th nâng cao đc hiu sut thu hi
n và gim chi phí thu hi n nh li th v quy mô. n v BTT có th tr trc toàn b
hay mt phn các khon n ca ngi mua cùng vi mt khon hoa hng tài tr và phí
thu n. Mi ri ro không thu đc tin hàng đu do ngi tài tr gánh chu (đn v BTT
d tính ri ro tn tht có th xy ra đi vi BTT min truy đòi).
T đó hình thành mi quan h tài chính liên quan đn ít nht ba bên gm đn v
BTT (factor) hay còn gi là công ty mua n (có th là ngân hàng hoc công ty tài chính),
ngi bán hàng hoá hay cung ng dch v và ngi mua hàng hoá hay s dng dch v.
i vi các loi BTT xut nhp khu thì s có hai đn v BTT, mt đn v  nc ca
nhà xut khu và mt đn v  nc ca nhà nhp khu. Ngoài ra, khi mt khách hàng ký
kt hp đng thc hin nghip v BTT đi vi đn v BTT, h s bán không phi là mt
mà mt s các khon phi thu t nhiu khách hàng khác nhau, cho nên trong mt hn
mc BTT ca ngi bán có th có rt nhiu con n ca đn v BTT.
1.1.4 n v cung cp dch v bao thanh toán:
Qua nghiên cu lch s hình thành và phát trin ca nghip v BTT, nhng đn v
cung cp dch v BTT đu tiên là nhng công ty thng mi chuyên thc hin mua li
các khon phi thu. n nhng nm 60 – 70 ca th k 20, các NHTM mi bt đu cung
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
9

cp các sn phm BTT cho khách hàng ca mình. Hin nay, trên th gii, dch v BTT
đc cung cp bi các công ty BTT và NHTM, c hai loi hình này đu có nhng u th
riêng nên cùng tn ti, phát trin và cung cp các sn phm dch v ca mình cho nhiu

đi tng khách hàng ti các phân khúc th trng khác nhau.
1.1.4.1 Các công ty bao thanh toán:
im khác nhau c bn nht gia hai loi hình đn v BTT đó là ngun vn hot
đng. Ngun vn hot đng chính ca các công ty BTT ch yu do các c đông góp vn.
Chính vì vy, các công ty này có th rt linh hot trong t chc hot đng ca mình. C
th, các công ty BTT s chp nhn mt mc ri cao hn vi k vng đem v mt khon
li nhun ln hn. Vì th, các khon phí và lãi sut ca dch v BTT ca các công ty này
thng rt cao. Tuy nhiên, do ngun vn hn ch nên các công ty này ch có th cung cp
nhng khon ng trc vi s tin nh. Do vy, dch v BTT do các công ty BTT cung
cp phù hp vi các doanh nghip có quy mô nh.
1.1.4.2 Các ngân hàng thng mi:
Khác vi nhiu đnh ch tài chính khác, ngun vn hot đng ch yu ca ngân
hàng là ngun huy đng t các t chc và cá nhân vi nhiu hình thc khác nhau. Vn t
có ca các NHTM đc đu t mua sm tài sn c đnh và trang b các phn mm qun
lý.
Do đó, nguyên tc ca NHTM là đt tiêu chí an toàn lên hàng đu, hot đng ca
NHTM có nhng nguyên tc mang tính quy c hoc đc lut hoá nhm bo v quyn
li ca ngi gi tin và đm bo s n đnh ca nn kinh t tài chính. Do đó, các quy
đnh ca nghip v BTT do NHTM cung cp thng kht khe hn so vi các công ty
BTT. Tuy nhiên, vi ngun vn tng đi di dào, các NHTM có th đáp ng nhu cu
ca khách hàng vi s tin ng trc ln. Do vy, dch v BTT do các NHTM cung cp
có th đáp ng đc yêu cu ca các công ty ln.
1.1.5 Phân loi bao thanh toán:
Da vào các tiêu chí khác nhau, ngi ta có th phân loi BTT nh sau:
 Theo phm vi hot đng đa lý:
BTT ni đa (domestic factoring): là BTT ch gii hn trong biên gii mt quc
gia, da trên hp đng mua bán hàng, trong đó, bên bán hàng và bên mua hàng là ngi
c trú theo quy đnh ca pháp lut v qun lý ngoi hi.
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
10

BTT quc t (international factoring): là BTT liên quan đn ít nht hai quc gia
khác nhau da trên hp đng xut nhp khu. im khác bit ca BTT quc t so vi
BTT ni đa là kh nng có s tham gia ca hai đn v BTT  hai nc đng ra làm đi lý
cho nhau đ cung cp dch v cho ngi xut khu hoc ngi nhp khu.
 Theo phm vi trách nhim đi vi ri ro:
BTT có truy đòi (with recourse factoring): là loi BTT mà đn v BTT có quyn
đòi li s tin đã ng trc cho ngi bán hàng nu các khon phi thu (đã đc chuyn
nhng) đn hn mà đn v BTT không đc thanh toán t ngi mua hàng.
BTT min truy đòi (without recourse factoring):  loi hình BTT này, đn v BTT
phi chp nhn hoàn toàn tn tht đi vi ri ro không thu đc tin thanh toán. n v
BTT không có quyn đòi li s tin ng trc cho ngi bán hàng và còn phi thanh toán
tip phn còn li ca hoá đn.
 Theo phm vi áp dng nghip v BTT đi vi s lng các hoá đn ca mt
ngi bán hàng c th:
BTT toàn b (whole factoring): áp dng nghip v BTT toàn b đi vi các hoá
đn thng mi phát hành ra ca mt ngi bán hàng.
BTT tng phn (partial factoring): áp dng nghip v BTT đi vi mt s các hoá
đn phát hành đòi tin mt s ngi mua hàng c th.
 Theo phm vi giao dch ca đn v BTT vi ngi mua:
BTT công khai (disclosed factoring): ngi bán giao hàng cho ngi mua và nhn
tin ng trc t factor, sau đó, ngi mua tr tin cho factor này khi đn hn.
BTT kín (confidential/ undisclosed factoring): ngi bán giao hàng cho ngi
mua, nhn tin ng trc t factor, ngi mua không hay bit gì v dch v BTT đc
thc hin, tr tin cho ngi bán nh thông l. Sau đó ngi bán chuyn s tin này li
cho factor. ây là hình thc kt hp chc nng tài tr và chc nng bo him ri ro tín
dng, hình thc này ch áp dng cho mt t l thp giá tr hoá đn, thng thì ch tài tr
và bo him ti đa 80% giá tr hoá đn đ ngi bán có đng lc đc thúc vic thanh
toán ca ngi mua.
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên

11

1.1.6 Li ích ca BTT trong hot đng thanh toán thng mi:
 i vi các đn v BTT:
Dch v BTT cho phép thu li nhun qua lãi sut và phí dch v.
BTT cho phép đa dng hoá các loi hình dch v đi vi các đnh ch tài chính.
BTT cho phép s dng có hiu qu hn các ngun vn huy đng đc, vì so vi
nghip v tín dng thông thng, đn v BTT không gp nhiu khó khn trong vic giám
sát vic s dng vn nh nghip v tín dng truyn thng. Vn đ ca các đn v BTT là
thm đnh đc nng lc cung ng hàng hoá ca ngi bán, kh nng thanh toán n ca
ngi mua và uy tín ca các bên.
 i vi ngi bán hàng:
Li ích ln nht ca ngi bán hàng là v ngun vn hot đng, thông thng các
đn v BTT s thanh toán ngay 70%-90% s tin trên hoá đn. Không ch thu đc tin
nhanh trong thi gian ngn đ phc v cho vic sn xut kinh doanh ca mình, các nhà
cung cp hàng hoá còn có li ích khi có các lung tin đc d đoán chính xác, giúp cho
vic xác đnh k hoch tài chính và k hoch kinh doanh ca doanh nghip d dàng và
hiu qu hn.
Gim thiu ri ro trong thanh toán: đi vi dch v BTT min truy đòi, ri ro
ngi mua hàng mt kh nng thanh toán s đc chuyn giao cho đn v BTT. Dch v
này đc bit có ý ngha đi vi các nhà xut khu do khong cách v đa lý gia các quc
gia và s thiu thông tin v các nhà nhp khu. Hn na, các đn v BTT không hot
đng đn l mà h luôn hot đng trong mt hip hi gm nhiu công ty t nhiu quc
gia khác nhau. Thông qua mng li này, các đn v BTT s có thông tin đ đánh giá
nhng ngi nhp khu  các quc gia khác nhau trc khi chp nhn h. Vi s chuyên
nghip, mng li thông tin rng ln và đáng tin cy trên toàn cu, h s góp phn làm
gim ri ro v thanh toán trong hot đng thng mi toàn cu, t đó s không còn tình
trng doanh nghip b chim dng vn hoc ri vào tình trng n xu. Ngoài ra, vic
nhn đc các khon tin ng trc cng gim ri ro v t giá cho các nhà xut khu.
Gim chi phí qun lý, thi gian và sc lc trong vic thu hi n: đi vi các doanh

nghip bán hàng tr chm, h s phi theo dõi, qun lý đ thu hi các khon n t đi tác
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
12

mua hàng ca mình. Khi s dng dch v BTT, sau khi chuyn nhng li các hoá đn và
nhn đc khon tin ng trc t đn v BTT, công vic gây mt nhiu thi gian và
công sc đó s đc chuyn cho các đn v BTT. Hàng tháng, đn v BTT s gi các báo
cáo k toán, giy nhc n và các biên lai cho bên mua hàng. Bên bán hàng s tr tin trc
tip cho các đn v BTT vào ngày đn hn ca các hoá đn. Sau đó, đn v BTT s gi
các báo cáo danh sách các giao dch trong tháng và các báo cáo k toán hàng tháng cho
bên bán. Nh vy, ngi bán hàng s gim đc rt nhiu thi gian, công sc và tin ca
cho vic thu hi n, qun lý s sách bán hàng đ tp trung cho vic kinh doanh ca mình.
Nâng cao sc cnh tranh ca mt doanh nghip: khi s dng BTT, đc bit là BTT
quc t, doanh nghip có th đa ra các điu kin tài khon ghi n bng cách phát hành
hoá đn cho khách hàng và thanh toán chm, thng là 60 – 90 ngày. Mt khi đã đc b
sung nhng điu kin tín dng tt hn di hình thc bán hàng ghi s (open account),
vic chào bán các sn phm có cht lng theo điu kin giao hàng ngay s to ra sc
hp dn hn đi vi các nhà nhp khu, nh đó đy mnh đc hot đng bán hàng và
xut khu ra nc ngoài.
Phá b nhng rào cn trong quan h thng mi quc t: hot đng trong mt hip
hi bao gm nhng công ty có mi quan h hp tác toàn cu, các đn v BTT có kh
nng h tr tt nht cho các công ty xut khu, đc bit là các công ty mi thc hin vic
xut khu hàng hoá hay mt công ty đang mun phát trin th trng ca mình sang các
nc có s khác bit v lut pháp, các thông l giao dch,….
 i vi ngi mua hàng:
Ngi mua hàng không phi m th tín dng, đng ngha vi vic gim gánh nng
tài chính khi không phi đt mt khon tin đ đm bo kh nng thanh toán, không phi
tr phí m L/C, không b trì hoãn vic mua hàng do nhng vn đ phát sinh t vic m
L/C, hn na phí BTT li do bên bán chu.
Nhà nhp khu có th mua hàng vi phng thc ghi s (Open Account) hoc

chuyn tin sau khi đã nhn hàng, ngha là h có th mua hàng tr chm. Hình thc này
h tr rt ln cho bên mua hàng v kh nng thanh khon cng nh hot đng ngân qu.
Bên mua hàng cng gim đc công sc và chi phí trong vic qun lý s sách,
qun lý công n.
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
13

 i vi nn kinh t:
BTT to ra mt môi trng kinh doanh n đnh hn cho nn kinh t, to tâm lý an
tâm, t tin cho các doanh nghip khi tin hành hot đng sn xut kinh doanh.
BTT đy mnh thng mi, sn xut và đc bit là xut nhp khu ca quc gia,
tng thu nhp cho nn tài chính, góp phn nâng cao sc cnh tranh ca nn kinh t. Bên
cnh đó, vic đa dng hoá các phng thc tài tr và thanh toán đã nâng cao v th ca h
thng tài chính ngân hàng ca nc ta trên th gii.
1.1.7 Hn ch ca BTT:
 i vi các đn v BTT:
Nh các phng thc tín dng khác, BTT cng tim n nhiu ri ro, nht là các ri
ro đi vi các đn v BTT:
- Ri ro ln nht đi vi các đn v BTT là ngi mua hàng trì hoãn vic thanh
toán hoc mt kh nng thanh toán (đc bit là trong trng hp BTT min
truy đòi).
- Vic tr tin cn c trên hoá đn d dn ti vic hoá đn b làm gi.
- Ngi mua và ngi bán có th thông đng nhau đ la đn v BTT.
 i vi các doanh nghip s dng dch v BTT:
BTT đc xem là hình thc tài tr có chi phí cao. Ngoài ra, chi phí hành chính vi
t l quy đnh sn cho mi hoá đn đc áp dng dch v BTT cng có th khá cao. i
vi mt doanh nghip có doanh thu bán hàng quá nh thì BTT không phi là mt la
chn ti u. Thông thng phí BTT quc t cao hn phí BTT ni đa, phí BTT min truy
đòi cao hn phí BTT có truy đòi. Nhng nhân t nh hng đn giá BTT là:
Khi lng công vic: khi lng công vic nhiu hn (s lng hoá đn, phiu

ghi có,…) thì chi phí cao hn và do đó giá phí s cao hn. Ngoài ra, trong BTT quc t,
nu thông tin cung cp cho đn v BTT nhp khu không đy đ thì đn v BTT nhp
khu có th báo giá cao hn.
Chi phí h thng: nhng chi phí gi thông tin đi nc ngoài, x lý giao dch bng
mt s đng tin khác nhau, x lý thông tin d liu bng ting nc ngoài… trong hot
đng BTT quc t chc chn s làm cho chi phí hot đng này cao hn so vi BTT ni
đa.
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
14

Nhìn chung, chi phí trong BTT thông thng bao gm hai phn là tin lãi (phí
chit khu) và phí hoa hng:
Tin lãi (phí chit khu): thng đc tính toán theo t l tng đng vi t l
thu chi ngân hàng cho phép đi vi mi ngành ngh kinh doanh, tng đng lãi sut
chit khu, hoc cao hn lãi sut vay ngn hn mt chút. T l này ph thuc cht lng
khon n và khong thi gian cn thit ti thiu đ thu hi đc n t ngi mua.
Phí hoa hng: là phí dch v đ trang tri các chi phí qun lý s sách bán hàng và
thc hin chc nng qun lý tín dng ca các đn v BTT. i vi BTT quc t, phí BTT
bao gm hai phn: phí ca đi lý BTT nhp khu và phí ca đi lý BTT xut khu.
1.1.8 Quy trình thc hin BTT:
S đ 1.1: Quy trình bao thanh toán ni đa:

Các bc thc hin nh sau:
(1): bên bán và bên mua tin hành thng lng trên hp đng mua bán hàng hoá.
(2): bên bán đ ngh đn v BTT (ngân hàng, công ty tài chính,…) tài tr vi tài
sn đm bo chính là khon phi thu trong tng lai t hp đng mua bán hàng
hoá.
(3): đn v BTT tin hành thm đnh kh nng thanh toán tin hàng ca bên mua.
(4): nu xét thy có th thu đc tin hàng t bên mua theo đúng hp đng mua
bán, đn v BTT s thông báo đng ý tài tr cho bên bán hàng.
2

4

5

9

13

10

BÊN BÁN HÀNG
N V


BTT

BÊN MUA HÀNG

3

6

7

8

1

11

12

6

Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
15

(5): đn v BTT và bên bán hàng tho thun và ký kt BTT.
(6): bên bán hàng và đn v BTT cùng gi thông báo v hp đng BTT cho bên
mua hàng, trong đó nêu rõ vic chuyn nhng các khon phi thu cho đn v
BTT.
(7): bên mua hàng xác nhn đã nhn đc thông báo và cam kt s thanh toán tin
cho đn v BTT.
(8): bên bán hàng giao hàng cho bên mua theo đúng tho thun ca hp đng mua
bán hàng hoá.
(9): bên bán hàng chuyn giao bn gc hp đng mua bán hàng hoá, chng t bán
hàng và các chng t khác liên quan đn các khon phi thu cho đn v BTT.
(10): đn v BTT ng trc mt phn tin cho bên bán hàng theo tho thun trong

hp đng BTT.
(11): khi đn hn thanh toán, đn v BTT tin hành thu hi n t bên mua.
(12): bên mua thanh toán tin hàng cho đn v BTT.
(13): đn v BTT thu tin ng trc và thanh toán phn còn li cho bên bán hàng.
BTT quc t:
Quy trình nghip v BTT quc t thng đc thc hin thông qua đn v BTT
nhp khu. n v BTT nhp khu chu trách nhim phân tích khon phi thu, tình hình
hot đng, kh nng tài chính ca ca bên nhp khu trong hp đng xut nhp khu. T
đó thc hin vic thu n theo u quyn ca đn v BTT xut khu và cam kt thanh toán
thay cho bên nhp khu trong trng hp bên nhp khu không có kh nng thanh toán
các khon phi thu.
Trong trng hp hot đng đn v BTTing đc thc hin qua đn v BTT nhp
khu, đn v BTT nhp khu và đn v BTT xut khu phi tho thun ký kt mt hp
đng riêng phù hp vi quy đnh ca pháp lut, trong đó quy đnh quyn li và trách
nhim ca mi bên.
Khi có s tham gia ca đn v BTT nhp khu, hot đng BTT đc thc hin
thông qua h thng hai đn v BTT theo s đ nh sau:
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
16

S đ 1.2: Quy trình bao thanh toán quc t:

(1): ngi xut khu và ngi nhp khu tin hành thng lng hp đng xut
nhp khu.
(2): ngi bán đ ngh đn v BTT xut khu tài tr vi đm bo chính là khon
phi thu trong tng lai t hp đng xut khu hàng hoá.
(3): đn v BTT xut khu đ ngh đn v BTT nhp khu cùng thc hin hp
đng BTT, trong đó nêu rõ vic nhà xut khu chuyn giao quyn đòi n cho đn v BTT
xut khu.
(4): đn v BTT nhp khu thc hin phân tích các khon phi thu, tình hình hot
đng và kh nng tài chính ca bên mua hàng.
(5): nu đn v BTT nhp khu đng ý tham gia giao dch BTT vi đn v BTT
xut khu, đn v BTT xut khu ký kt hp đng BTT vi nhà xut khu đng thi
hng dn cho đn v BTT nhp khu thanh toán trc tip cho đn v BTT xut khu.
(6): nhà xut khu giao hàng cho nhà nhp khu theo đúng tho thun trong hp
đng mua bán hàng hoá.
(7): đn v xut khu chuyn nhng hoá đn cho đn v BTT xut khu và đn v
BTT xut khu chuyn nhng hoá đn cho đn v BTT nhp khu.
(8): đn v BTT xut khu tr tin trc cho nhà xut khu nhiu nht là 90% giá
tr hoá đn thng mi bng cách ghi có vào tài khon ca ngi xut khu và ghi n vào
tài khon tài tr ca đn v BTT.
10

7

1

4

11

5

Ngi
xut khu
Ngi
nhp khu
Factor

xut khu
Factor
nhp khu
8

2

3

6

5

9

Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
17

(9): khi đn hn thanh toán, đn v BTT nhp khu tin hành thu hi n t nhà
nhp khu.
(10): đn v BTT nhp khu trích phí và lãi (nu có) ri chuyn phn còn li cho
đn v BTT xut khu.

(11): đn v BTT xut khu quyt toán khon tin ng trc ri chuyn s tin còn
li ca giá tr hoá đn cho nhà xut khu sau khi tr các khon phí.
Tuy nhiên, trên thc t, các giao dch không phi lúc nào cng din ra suôn s và
đn gin nh vy. Nhng vn đ phát sinh hàng ngày nh ngi mua chm thanh toán,
nhng tranh chp do ngi mua này luôn là nhng tr ngi nh hng đn cht lng
giao dch. Khi chp nhn “mua n”, các đn v BTT thng yêu cu bên bán hàng cung
cp các chng t: hoá đn, chng t vn ti, vn bn xác nhn vic mua bán, biên bn
xác nhn đã nhn đ hàng ca bên mua và đc bên mua cam kt thanh toán,…
1.2. So sánh BTT vi các hình thc tài tr thng mi khác:
1.2.1. So sánh BTT vi các sn phm cho vay truyn thng:
im ging nhau:
- C hai hình thc tài tr trên đu cn c vào ngun thu nhp trong tng lai
ca khách hàng làm c s quyt đnh tài tr.
- S tin tài tr luôn <100% tng nhu cu vn ca khách hàng.
im khác nhau:
Bng 1.1: so sánh đim khác nhau gia bao thanh toán và cho vay truyn thng
BTT Cho vay truyn thng
- Có 2 ch th gn lin vi khon tài tr là
bên mua và bên bán.
Có mt ch th gn lin vi khon tín dng
là ngi đi vay.
- Vic cp hn mc tài tr da trên kh
nng cung ng hàng hoá dch v ca bên
bán hàng và nng lc tài chính ca bên
mua hàng.
- Vic cp hn mc tín dng da trên nhu
cu vn và nng lc ca ngi đi vay.

- Factor ng tin cho ngi bán hàng da
trên hoá đn bán hàng.

- Ngân hàng cp vn cho ngi đi vay da
trên tng nhu cu vn ca d án, phng
án sn xut kinh doanh sau khi tr đi vn
t có và vn khác.
Lun vn thc s GVHD: TS H Phúc Nguyên
18

- Tài sn đm bo cho khon tài tr chính
là các khon phi thu trong tng lai.
- m bo cho khon vay là các hình thc
th chp, cm c, bo lãnh ca bên th ba
bng bt đng sn, đng sn (đt đai, nhà
ca, phng tin vn ti, máy móc thit
b, hàng hoá, nguyên vt liu sn xut,
chng t có giá,…) hoc không có tài sn
đm bo.
- Thu n t bên mua hàng. - Thu n t ngi đi vay.
- Ngân hàng theo dõi vic bán hàng và
khon phi thu t bên mua.
- Ngân hàng theo dõi tình hình s dng vn
vay và dòng tin ca ngi vay.
- Bên bán hàng không cn lp phng án
kinh doanh.
- Ngi vay phi lp phng án kinh doanh
và ngân hàng phi thm đnh tính kh thi
ca phng án kinh doanh đó.
Ti nhng quc gia có h thng tài chính cha phát trin toàn din, nn kinh t
còn thiu minh bch thì phng thc cho vay da truyn thng da trên tài sn đm bo
chim u th so vi BTT do tính cht an toàn ca nó. Khi gia nhp sâu rng vào h thng
kinh t tài chính toàn cu, tính cht cnh tranh ngày càng quyt lit, uy tín thng hiu

ca các doanh nghip ngày càng đc chú trng, h thng tài chính ngân hàng cng phi
phát trin cho xng tm vi nhu cu giao thng trong nc và quc t. Do đó, sn phm
BTT s dn dn phát trin mnh m và sn phm cho vay da trên tài sn đm bo s hn
ch tm nh hng ca mình, đó là xu hng tài tr mi ca các đnh ch tài chính,
hng ti mt sn phm tài chính trn gói.
Mt khác, nu loi tr yu t tài sn đm bo, hình thc cho vay chi phí sn xut
hàng hoá hoc thu mua hàng và cho vay luân chuyn hàng hoá khin NHTM chu ri ro
cùng doanh nghip: mt khi hàng hoá không tiêu th đc, khon n s rt khó thu hi.
Trong khi đó, s dng dch v BTT, các NHTM cung ng vn cho doanh nghip tip tc
chu k sn xut sau, nhng NHTM y thu n bng tin hàng hoá bán chu ca chu k sn
xut trc nên mc đ ri ro ít hn. Nh vy, dch v BTT còn giúp doanh nghip không
lâm vào cnh n nn dây da, khó đòi.